De idee om de dijken van onze beide badplaatsen te verbreden, is niet meer nieuw. Het minste wat kan gezegd worden, is dat de verklaringen daarover, vooral over het tijdstip maar ook over de duur en de prijs, regelmatig gewijzigd worden.

Wanneer gebeurt het nu eigenlijk?
Tijdens de legislatuur 2001-2006 kwam de CD&V daarmee reeds op de proppen.
In ‘Het Laatste Nieuws’ van 26 november 2005 schreef Paul Bruneel reeds dat schepen Liliane Pylyser – Dewulf een verbreding van de dijk met drie meter wilde, door middel van een houten aanbouwstrook zoals in Oostende. Op 4 februari 2009 hadden de kopstukken van de CD&V in Leffinge daarover zelfs een ontmoeting met hun partijgenote en bevoegd minister Hilde Crevits.

Maar de Open VLD, zijnde Michel en Janna, wilden die pluim graag op hun eigen hoed steken, ja zelfs ... beter doen.
Op 8 december 2011 las ik in ‘Het Nieuwsblad’ immers dat het gemeentebestuur de dijken van Westende en Middelkerke, over een afstand van vier kilometer, tien meter breder willen maken.

Op 20 februari 2012, dus een goeie vijf jaar geleden, publiceerde ik hier mijn artikel “Bredere dijken in M en in W”.
Op dat tijdstip werd beweerd dat de realisatie van de plannen voorzien was voor de periode 2013-2016.
In 2015 schreef Paul Bruneel in ‘Het Laatste Nieuws’ dat pas in 2035 de laatste steen zal gelegd worden. Het is nog niet zeker dat de vernieuwing er ook komt, maar als ze er komt, dan is de kans uiteraard klein dat onze generatie dat nog meemaakt.
Vandaag, in 2017, lees ik in het artikel van Dany Van Loo in ‘Het Nieuwsblad’ dat het eindontwerp verwacht wordt in het voorjaar van 2019, waarna gestart kan worden met de eigenlijke realisatie.

Wat is men van plan?
De dijken zouden uitgebreid worden met een golfdempende uitbouw tot twee niveaus.
Er zou een verbreding komen tussen het De Greefplein en de Logierlaan in Middelkerke en tussen de Rotonde en de Oceaanlaan in Westende, niet meer in hout zoals vroeger beweerd werd, maar zoals hieronder.

Welke zijn de bedoelingen van het verbreden van de dijk?

De beveiliging tegen superstormen wordt erdoor verbeterd!
Om het aanvaardbaarder te maken, want dat zal een bom geld kosten, wordt als hoofddoel opgegeven dat daarmee beter het hoofd zal kunnen geboden worden aan de superstormen die in de komende jaren, decennia of eeuwen of zelfs binnen een millennium onze kust kunnen teisteren.
“Onze dijk heeft ons steeds kunnen behoeden voor overstromingen bij stormweer, maar bijkomende maatregelen zijn echt geen overbodige luxe meer.”, beweert burgemeester Janna Rommel-Opstaele. “Dit project wordt gerealiseerd samen met de Agentschap Maritieme Dienstverlening en Kust (MDK) van de Vlaamse overheid. Die liet ons de keuze tussen de bouw van een stormmuur of de verbreding van de dijk met een uitbouw die de golven moet dempen.”

Even in herinnering brengen wat zandsuppletie en golfdempende uitbouw betekenen.
Bij strandsuppletie wordt op het strand, vóór de dijk, een extra zandbuffer aangebracht. Eigenlijk maakt men het bestaande strand gewoon hoger en breder, waardoor de golven de kans krijgen langer uit te lopen vooraleer ze de dijk bereiken, zelfs als een gedeelte van het zand tijdens een storm verdwijnt.

Een golfdempende uitbouw van de zeedijk vangt golven onder stormomstandigheden op in een bassin en laat het water terugvloeien naar zee. Zo mogen de golven groter zijn alvorens ze voor schade of hinder zorgen.

Tegen welke stormen moet de dijk ons eigenlijk beveiligen?
Golfdempende uitbouw wordt een ‘zachte’ zeeweringsmaatregel genoemd, in tegenstelling met de ‘harde’ zoals het bouwen van zeedijken. In 2011 werd verklaard dat de zandophoping voor de dijk wel degelijk bedoeld was als verweer tegen de superstormen, die maar om de 250 à 1.000 jaar voorkomen.
Zes jaar later laat de gemeente een ander geluid horen: “De dijkconstructie biedt nu namelijk onvoldoende veiligheidsgaranties bij zware stormvloeden. In het masterplan kustveiligheid staat dat een zandbuffer op het strand voor de dijk de kuststrook wel beschermt bij jaarlijkse winterse stormen, maar niet voldoende helpt tegen superstormen. Ook de MDK is ervan overtuigd dat de uitbreiding noodzakelijk is.”
Op 27 februari 2017 is de Dienst der Kust gestart met nieuwe suppletiewerken op het strand van Westende. Er worden 180.000 m3 zand gespoten en het kostenplaatje bedraagt 2,6 miljoen euro, betaald door het Vlaams Gewest’. Dat zou nodig geweest zijn na de stormtij van 13.1.2017 waarbij heel wat zand weggespoeld is.
En weer wordt de verklaring gewijzigd: “deze extra verhoging beschermt de dijk bij een 100-jarige storm”.

Ik heb als leek, na het naslaan van de geschiedenis van de stormen aan onze kust, eerlijke twijfels over de noodzaak van die verbreding van de dijken, om daarmee de superstormen te trotseren. Ik lees bovendien in het ‘Masterplan Veiligheid voor onze kust’ dat Middelkerke niet direct tot de meest kwetsbare gebieden behoort, maar dat het vooral belangrijk is de kusterosie en de gevolgen van eventueel optredende stormen nauwlettend op te volgen. “Alleen een adequate en directe aanpak met onderhoudssuppleties kan een blijvende garantie bieden voor het behoud van het reeds bereikte veiligheidsniveau.”
Van een verharde NOODZAKELIJKE verbreding van de dijk, bovenop de zandophoping, is er geen sprake, wel dat ze eraan willen meewerken.
Ik schreef reeds verschillende artikels over die stormen en over de maatregelen die daartegen genomen werden. Jullie kunnen ze lezen in de map ‘Dijk – Strand’.
27.3.2011 ‘Hevig stormen in Middelkerke? Dat gebeurt toch maar om de 250 of zelfs om de 1000 jaar?
20.2.2012 “Bredere dijken in Middelkerke en Westende. Het is niet allemaal zoals het lijkt! Handelaars, weest op uw hoede!”
Iemand zou mij eens moeten verklaren waarom een golfdempende uitbouw onder de vorm van een lager gelegen dijk ons beter zou beschermen dan één met zandophoping alleen! Met die witte muurtjes zoals te zien is op bovenstaande foto? Die kunnen er toch even goed staan als de dijk niet verbreed wordt?

De echte bedoelingen
Buiten het veiliger maken van de dijken, zou de verbrede dijk nog de volgende voordelen bieden:
      - de dijk zou vroeger door de zon kunnen beschenen worden
      - er zou een scheiding van wandelaars, fietsers en horecazaken mogelijk zijn
      - de dijk en het strand zouden daardoor een vloeiend geheel vormen
      - de verbreding zou esthetisch, functioneel en economisch heel wat voordelen bieden en zou dus zeker een
            meerwaarde vormen

We zouden de echte bedoelingen kunnen samenvatten als “Janna, Michel en Liliane en hun volgelingen willen van deze kans gebruikmaken om een nieuw paradepaardje van stal te halen.”
En de burgemeester beweert met één van haar klassieke uitspraken: “Dit project moet samen met het nieuw casino bijdragen aan de toeristische uitstraling van onze badplaatsEN”. Heeft Westende dan misschien ook baat bij dat nieuw casino?

De zon zou langer de dijk kunnen bestralen
Er wordt inderdaad regelmatig geklaagd dat de zeedijk en dus ook de terrassen van de horecazaken pas in de namiddag in de zon komen te liggen.
Door de hoogbouw (10 verdiepingen) en de noordwestelijke oriëntatie van de Middelkerkse zeedijk blijven de huidige terrassen inderdaad het grootste deel van de dag in de schaduw.
Volgens de burgemeester zou de zon door de verbreding dagelijks een uur vroeger de dijken bestralen. Wat een winst, zeg!

De wandelaars, fietsers en horeca-activiteiten zullen in de toekomst kunnen gescheiden worden
Die tweede dijkstructuur zou dus een promenade zijn, waardoor wandelaars, fietsers en horeca-activiteiten van elkaar zouden gescheiden worden, "wat de veiligheid en het comfort ten goede zal komen", volgens de schepen van Openbare Werken Liliane Pylyser-Dewulf.
In één van mijn vroegere artikels heb ik alle mogelijkheden voor de toekomstige bezetting van de dijken op een rijtje gezet.
Denken onze wijze bestuurders echt dat ze die scheiding kunnen bewerkstelligen, met andere woorden dat die uitbouw van de dijk in de toekomst enkel nog zal bewandeld worden en dat fietsers en gocarts op de bovendijk zullen blijven? Is dat misschien één van die droombeelden van de meerderheid? Of een hersenspinsel, een illusie?

Moeten die wandelaars allemaal beneden blijven? Veel ouders wensen hun kind(eren) met gocart in de gaten te houden en onmiddellijk te kunnen tussenkomen bij het minste voorval.
Wie op een terras wil zitten, wandelt of fietst er naartoe.
Zullen de handelaars in kleding, ijscrème, restaurateurs, fietsenverhuur, … die het van wandelaars moeten hebben, daarmee kunnen leven? Ik vrees van niet! En wie zal die scheiding controleren?
Zal dat niet dezelfde chaos blijven, die we nu ook kennen? Of moeten de wandelaars dan maar de strandbars bezoeken?
En wat met de rommelmarkten? Ze blijven gewoon waar ze waren! En die hebben ook de wandelaars nodig!

Hebben de Middelkerkse kopstukken ooit in de zomer al eens met de fiets op de dijk gereden? 
Mijn besluit: die volledige scheiding kan gewoon niet verwezenlijkt worden en dat argument voor de verbreding van de dijken, vervalt dus ook.

De dijk en het strand moeten een vloeiend geheel vormen
Michel Landuyt heeft al meermaals de idee geopperd dat het contact tussen dijk en zee moet bewaard blijven. Het niveauverschil tussen beide zou te groot zijn. Houden de strandgangers van vandaag er misschien niet meer van telkens enkele trapjes te moeten afdalen en te beklimmen? Door de zandophoping zijn dat er toch nog slechts een paar? Michel toch! Denk jij nu echt dat er daar, buiten jijzelf, nog iemand anders van wakker ligt?

De verbreding zal zowel esthetisch, functioneel en economisch heel wat voordelen bieden
Meer groen op en rond de zeedijk kan wel leuk en mooi zijn als het niet hinderlijk wordt. En dan komt de Middelkerkse verslaving voor ‘mooiere en vernieuwde pleintjes’ weer boven. Dat kan een verbetering zijn, maar is het wel absoluut nodig?
Zijn die pleintjes in slechte staat? Zijn ze te lelijk? Hoe lang is het geleden dat ze aangelegd werden? Heel lang is dat niet. Ik heb de exacte tijdstippen niet willen vragen, maar wijze bestuurders zouden dat toch wel in aanmerking mogen nemen.
De infrastructuur wordt eveneens aangepast aan de huidige en mogelijk toekomstige activiteiten op het strand zoals loungebars of het gebruik van kleine zeilbootjes. Daar kan ik natuurlijk niet over oordelen zolang ik niet over meer gegevens beschik.
Op 8.12.2011 verklaarden Michel en Janna ook nog:
“Zitbanken, herkenningspunten en een sfeervolle en milieuvriendelijke verlichting zullen het geheel aantrekkelijk maken. Om het directe contact met en het prachtig uitzicht op de zee te versterken, komt er een uitkijkpost ter hoogte van het casino. We zullen ook in- en uitritten voor ondergrondse parkeergarages voorzien zodat de gemeente die in een latere fase kan aanleggen”.
Samen met de Vlaamse overheid wil de gemeente eveneens een economische meerwaarde verwezenlijken.
Dat is een steeds weerkerend argument bij alle projecten, maar wordt daarover ooit eens onderzoek gedaan om dat te staven?

Mijn hoop en enige troost
Bij de start van het droombeeld van ons gemeentebestuur, las ik dat een architectuurwedstrijd zou uitgeschreven worden zodat ontwerpers uit zowel binnen- als buitenland de kans zouden krijgen om een aanlokkelijk concept uit te werken.
Ik las in ‘de Sirene’ van maart-april 2017 dat het ontwerp definitief gegund werd aan het collectief van de studiebureaus MOP Urban Design – Plantec – Cluster – SBE & Deltares. Hun projectvoorstel inclusief principeschetsen zou voldaan hebben aan alle technische voorwaarden.
Op de website van MOP Urban Design uit Oostende staat dat zij de ontwerpwedstrijd voor de Middelkerkse zeedijk gewonnen hebben. En verder “We hebben de versterking van de kustlijn en de unieke eigenschappen van de omgeving als de opportuniteit gezien om een nieuwe groene zeedijk te ontwerpen, een grote meerwaarde voor Middelkerke en Westende. Dit is het begin van een boeiend avontuur met de gemeente, de betrokken partijen en onze partners: Cluster, Plantec, SBE, Ecorem, Deltares en Driekwart groen! Wij kijken uit naar deze veelbelovende samenwerking.”
Het is natuurlijk best mogelijk dat het ongemerkt aan mij voorbij gegaan is, maar ik heb nooit gehoord van een ander ontwerp dan dit wat nu gegund werd. Jullie wel?

Het gemeenbestuur wil alle belanghebbenden nochtans betrekken bij de realisatie. “Het aangeduid collectief van studiebureaus zal daarom zowel handelaars, bewoners als bezoekers betrekken bij de verdere realisatie.”
Hebben de dichtste betrokkenen mogen helpen bij de keuze van het overwinnend project? Neen, zeker?
Verder heb ik nog de volgende vragen ‘Op basis van welke gegevens en hoe zal de bevraging gebeuren?’, “Op welk tijdstip?’, ‘Zal er ook geluisterd worden?’
Ik hoop dat de bevraagden hun gezond verstand (kunnen, durven en willen) gebruiken.

En … hoeveel zal dat weer kosten?
Het zou weleens kunnen dat de gemeente hiermee een nieuw record vestigt.
In 2013 werd al een bedrag van 30 miljoen euro genoemd. In 2015 werd dat al 35 miljoen.
In deze legislatuur wordt al 12 miljoen euro voorzien in het budget voor de eerste fase, 5 miljoen daarvan zal MDK ophoesten, de rest komt van de gemeente. We mogen er ons, zoals gewoonlijk, aan verwachten dat de kosten nog wel (veel) hoger zullen oplopen.
Zal over die kostprijs ook de mening gevraagd worden?
Waarom is de bijdrage van MDK niet hoger? De beveiliging van onze dijken tegen overstromingen is toch hun verantwoordelijkheid!

Besluit
Ik hoop dat mijn argumenten alweer niet als negativisme afgedaan worden. De noodzaak van de uitbouw van de dijken mag wel niet ingegeven worden door de bezoekers van Facebook die het ‘een mooi project’ vinden. Afgaande op de foto alleen, is dat ook zo maar eens dieper ingaan op de verschillende aspecten van het project zou zeker niet misstaan. Straffer nog, dat is volgens mij onontbeerlijk!

Bronnen
'Het Nieuwsblad': Middelkerke en Westende krijgen nieuwe zeedijk Tekst en foto’s Dany Van Loo
http://deredactie.be/cm/vrtnieuws/regio/westvlaanderen/1.1811039
http://www.hln.be/regio/nieuws-uit-middelkerke/binnen-20-jaar-is-zeedijk-10-meter-breder-a2283283/
http://www.agentschapmdk.be/wat_is_mdk.htm
http://www.cylex-bedrijvengids.be/reviews/viewcompanywebsite.aspx?firmaName=mop+urban+design+bvba&companyId=12971273
http://afdelingkust.be/projects/masterplan-kustveiligheid/
http://afdelingkust.be/beleid/zeewering/
https://www.meteo.be/meteo/view/nl/1103446-Storm.html