Voor het ogenblik ligt in Westende-dorp de Lombardsijdelaan open vanaf het kruispunt met de Essex Scottishlaan tot aan de Steenstraat. De Westendelaan, vanaf het kruispunt met de Hofstraat tot aan de Essex Scottishlaan, was al een tijdje berijdbaar mits de snelheid te beperken omdat de deklaag nog niet de definitieve was. In de week van 6-11.3.17 werd die definitieve laag aangebracht en daarna werden de verkeerslijnen aangebracht … en de ‘boombakken’. Zo zag het er een tijdje geleden uit:
En zo ziet het er nu uit:
Het kruispunt Westendelaan – Essex Scottishlaan Het kruispunt is natuurlijk nog niet bruikbaar …en dat gedeeltelijk al voor de tweede keer … en het zal ook nog een heel tijdje duren. Wij, de ‘gewone’ Westendenaars, beginnen dat allemaal nu stilaan gewoon te worden, wij leggen ons neer bij de situatie en troosten onszelf bij de gedachte dat het straks allemaal zoveel mooier en beter zal zijn. Wij volgen gedwee de aangewezen vervangroutes en we letten er vooral op dat we onze banden niet kapotrijden als we de Steenstraat en de Bamburgstraat oprijden, want de bermen die weliswaar al een keer opgevuld werden met grint, liggen er opnieuw zeer belabberd bij. Ziehier de toestand van het kruispunt tot aan de Steenstraat:
Wat vinden de lokale handelaars daarvan? De handelaars moeten er waarschijnlijk toch anders over denken. Toen ik op 7 maart 2017 eens een kijkje ging nemen aan het fameuze kruispunt, bekroop mij een intens gevoel van medelijden met onze lokale zelfstandigen die al zo lang geteisterd worden. Eén van de gedachten die door mijn hoofd gingen, was ‘Troosten zij zich misschien met de vergoedingen die zij opstrijken als compensatie voor de geleden schade? Of is dat maar een habbekrats in hun ogen? Of heeft er niemand zijn zaak gedurende 7 dagen gesloten?' Dat is namelijk een vereiste om in aanmerking te komen voor een vergoeding van 70 euro voor elke kalenderdag dat de zaak gesloten was. (wet Dedecker)
Hoe is het eigenlijk gesteld met het huidig aantal handelszaken en de aard ervan? Rond dat kruispunt waren vroeger verschillende handelszaken: Op de foto's hierboven zien we van rechts naar links de superette van Van Vlaenderen. Dat schijnt nu een broodjeszaak te worden. Van de ‘Kippenren’ waren de rolluiken naar beneden gelaten, maar misschien was het hun rustdag? Van wat ooit de superette en croissanterie van Jean Richerts en Jeannine Lefevere was, blijft niets meer over … nu zelfs afgebroken! De schoenhandel Bauters-Surmont is al een tijdje gesloten.
De zonnebank en videotheek zijn weg en vervangen door een vergaderzaal, onder andere, voor gepensioneerden.
‘De tijd van toen, herinneringen…’ Mijn gedachten gingen automatisch verder naar ‘de tijd van toen’. Ik wil hier even de winkels opsommen die er waren in mijn jeugd: Lombardsijdelaan: Aan de kant van de ‘Central’:
21 35 87 Schoenmaker Gerard en Rachel Deprez - Dons43 café Central 35 drankenhandel Prosper Jacobs 31 zuivelhandel Valère en Margriet Desaever – Vandaele 21 'Vanda' winkel van Marcel en Mariette Blomme - Van Den Broucke 17 fietsherstellingenen van André Inghelbrecht (op de hoek met de Heidestraat), 11 verpleegster Thérèse Minne 9 drukker Daniël en Blanche Phlips – Provoost 5 schrijnwerker Cyriel en Celina Morel – Jonckheere 1 kruideniers Jules en Marie Vandecasteele - Tratsaert
Aan de overzijde: coiffure Martha Lefevere (12)
Dorpplaats (nu Westendelaan): Aan de kant van het gemeentehuis: camping Westende
65 sigaretten en tabak van Lucie (Coen) - Coulier 63 frituur van Martha Lefevere-Madelein 61 huis van Medard Lefevere 55 huis van Serafin Lefevere en daarna van Daniël en Irène Deschacht - Lefevere 53 schoenwinkel ‘Westend Shoe’ van Sofie Soetaert-Schetters 51 bakkerij-patississerie Theo en Margriet Viaene - Blomme 49 schoenwinkel ‘A la Pantoufle’ van Camiel en Martha Capelle 47 schrijnwerker Louis en Elza Dejonghe - Marchand 45 hotel-restaurant ‘Au Relais’ van Arsène Van Biervliet (afgebroken politiebureau) 41 huis van veldwachter Karel Lefevere 39 gemeentehuis
37 de beenhouwer Georges Bossuyt, op de hoek van de Langestraat 33 kruidenier Madeleine Deschacht – Coulier 31 café Karel Ramon, daarna van en Henri en Lucie Corteel - Ramon 29 dagbladhandel Willy en Rachel Roose-Bloes 27 verfartikelen Arthur Dewulf – Brouckaert 25 café Camiel en Maria Germonpre – Deleu 21 textiel Jeanne Speecke 5 beenhouwerij André en Amandine Devriendt – Vannecke 3 vishandel Henri en Elisa Calie - Terwe
Aan de kant van het klooster:
38 kruidenier en kleermaker August Leveque 36 het klooster tevens vrije meisjesschool 34 gemeentesecretaris Henri Tack 30 politieagent Marcel Deconinck 26 schoenmaker Maurice en Leona Bauters - Surmont 22 politiecommissaris Alfons Lewyllie 20 fietsenhandel Bernard Vanderweyden 16 café en feestzaal ‘De Kroon’ van Medard Derudder, daarna van dochter Aline 14 kruidenier Martha Verslype 10 elektricien Aloïs Beels 6 garage Firmin Gunst 4 café De Graaf van Vlaanderen van Wwe Hélène Maene – Gokel, later van dochter Germaine 2 pastorij
Henri Jasparlaan 1 Café ‘Wiske’ of Achille en Marie-Louise Coppens – Jonckers (links hieronder)
Oostendelaan 1 Herberg van Michel Vandenbussche (rechts hierboven) 26 Bloemen- en plantenhandel Jozef Brouckaert
Essex Scottishlaan
1 beenhouwerij Robert en Lucie Gruwier - 3 viswinkel van ‘Leinie’ Renty-Vanden Bussche 7 café en feestzaal 'Casino' van Cyriel Couvreur daarna van Leon Bonnet 9 bakker/kruidenier Cyriel Hollevoet 33 dagbladhandel Vandenbroucke 37 fietsverhuur en velomaker Camiel Van Moortel 39 bakkerij 'Rozilda' van Germain Viaene de ‘Tap’ 53 garage met benzinepomp van Jan Ureel 137 café ‘De Noordzee’ van Camiel Mombert 141 café ‘De Lekkerbek’ van Pier Gunst
Aan de andere zijde van de straat waren er
126 bazaar 'St Laurent' 28 café ‘Ter Duinen’ van Camiel Strubbe 12 molen van Leopold Germonpré
Rustoordstraat 39 Ons Rustoord (39) Zon en Zee
Steenstraat 51 Hovenier Ursio Norré
Ooststraat 23 IJzerwarenhandel Stanislas Waeyaert
Duinenweg (nu Duinenlaan): ‘Pré Fleuri’
De nieuwe en handelszaken of de huidige toestand Ik volg dezelfde lijnen. (huisnummers tussen haakjes) Lombardsijdelaan restaurant ‘De Lochting’ (125), nieuwkuis 'Droogdok' (83), café ‘Borra Nils’ (44), kinesiste ‘Momentum’ Keyl Mestach(1), Westendelaan Aan de ene zijde: camping Westende (341), bistro ‘Kippenren’ (339), frituur Els (329), kapsalon ‘Caro’ (327), beenhouwer Derinck (321), fietsenhandel Jacobs (317 ), bibliotheek ‘Trefpunt’ (311), buitenschoolse kinderopvang (309), ‘Manicura’ (303), kinesist Vandenberghe (301), vastgoed (293), wasserette (291), tandarts Lieve Landuyt (287), Osteopaat (285), optiek 'Op’tit chien' (277), audiologe Derinck (277), bank & verzekeringen Axafin (271), beenhouwer Stefan Vanoverschelde (Hofstraat 1), geschenken ‘Couleurs de Provence (265) Aan de andere zijde: Groep Caenen Immo (350), vrije basisschool (344), coiffeuse ‘Lily’ (334), verzekeringsmakelaars JoRo (328), Dr Vermeersch (326), dakwerken ‘Tjolle’ (322), apotheker M.C. Catrysse (318), café ‘Chaplin’ (312), restaurant ‘Vecino’ (in Henri Jasparlaan 3), restaurant ‘De Lanteirne’ (308), Deurencentrum van de Kust (304-306), taverne ‘Sanneke’ (302), ‘De warme bakker’ (300C), motozaak (298) Arthur Meynneplein Kapster (1), immo Moenaert (2), ‘De Broodmand’ (3), Esthetiek Beauté (6), Schilderwerken Goyvaerts (7), Kapsalon S (8), Autorijschool (9), ‘Top Ice’ (11) Duinenlaan: Restaurant ‘Westende’ Essex Scottishlaan: Beenhouwerij 'Bert en Hilde' (1), Dagbladhandel (33), Chinees restaurant ‘Jin Hoi’ (37), Patisserie Daenen (39), ‘Aparthotel ‘Zon en Zee (in Vakantiestraat 1), ‘Barenzo’ (137), ‘De Noordzee’ (139), Dr Boydens (20), ‘Joli Sport’ fietsenhandel (22), tearoom ‘Ter Duinen’ (28), kapper Chris Niville (124), kapster (126) Matthieulaan: Kinesist Bart Deroo (8) Noordstraat: Bed-and-Breakfast 'De kleine prins' (64) Steenstraat: restaurant “’t Hoeveke (13) Strandlaan: restaurant ‘Sint Laureins (12B)
Welke zijn de redenen voor de verschillen tussen vroeger en nu? Het spreekt vanzelf dat de grote warenhuizen DE revolutie teweegbrachten voor de kleine zelfstandige in een dorp. In feite hadden alle winkels waar iets verkocht werd, daaronder te leiden. De warenhuizen verkopen niet enkel kruidenierswaren en dranken, maar ze hebben allemaal een aangehechte beenhouwerij en ze verkopen ook brood en koeken en gewone taartjes en ook viswaren. Eigenaardig genoeg heeft dat geen daling teweeggebracht van het aantal beenhouwerijen (nog steeds 3) en zijn er nog steeds 2 bakkerijen tegenover drie vroeger). Een viswinkel is hier nu niet meer leefbaar. Verkoopcentra zoals Brico en Star hebben de enige winkel van elektrisch materiaal de das omgedaan. Kruidenierswinkels zijn er niet meer in het dorp tegenover vijf vroeger. Sigaretten en tabak worden nu verkocht in de dagbladhandel of in het warenhuis. Schoen-, kledij- en textielwinkels hebben het moeten afleggen tegen discounts Brantano, Berca, JBC, C&A, … Bloemen kan men tegenwoordig ook in een warenhuis kopen maar een tuincentrum zoals dat van Brouckaert, destijds gesloten wegens gebrek aan opvolgers, zou hier misschien toch nog leefbaar kunnen zijn. En dan zijn er natuurlijk de verdwenen cafés. Ik tel er zo elf. De televisie is daar natuurlijk de voornaamste oorzaak van. De mensen verlaten ’s avonds nog nauwelijks hun veilige woning, ’s zondags is de misviering weggevallen en het cafébezoek daarachter eveneens. Kermissen zijn niet meer ‘in’ en ter gelegenheid van feesten worden meestal tenten opgesteld met eigen drankverkoop ten voordele van een vereniging. De alcoholcontroles spelen natuurlijk ook een belangrijke rol. We mogen natuurlijk het verdwijnen van Zon en Zee niet vergeten! We kunnen niet voldoende onderstrepen dat de sluiting van het vakantiecentrum meer dan 16 jaar geleden, onherstelbare schade aan het dorpsleven heeft toegebracht.
Maar welke soort handelszaken hebben dan wel standgehouden? Buiten de reeds vermelde beenhouwerijen en bakkerijen, zijn er de dagbladhandels die schijnbaar niet te veel te lijden hebben onder het feit dat hun soort waren (kranten, tijdschriften, postkaarten) ook te vinden zijn in de warenhuizen. Fietsen moeten nog steeds hersteld worden en sommige mensen kopen toch nog liefst hun fiets bij de lokale handelaar omwille van de dienst na levering. Restaurants hebben niet enkel standgehouden maar ze zijn in aantal vermeerderd. Wie had ooit kunnen denken dat een dorp zonder Chinees restaurant minderwaardig zou kunnen bevonden worden? Of ze ook leefbaar zijn, dat is een andere kwestie. Als er tegenwoordig nog wel een paar cafés bestaan, dan eerder in de zin van eetcafés. Cafés die niets te eten aanbieden zijn niet meer leefbaar. Frituren zijn ook uit de grond gerezen. De mensen zouden er vroeger nog niet aan gedacht hebben om maaltijden af te halen. De meeste huismoeders gingen vroeger ook niet uit werken en hadden dus meer tijd om hun eten zelf te bereiden, niettegenstaande ze een rijkere kroost groot moesten brengen. Welke soort handelszaken zijn er bijgekomen? In ons dorp was er vroeger geen kinesist, geen tandarts, geen opticien of geen audioloog. Ik heb destijds inderdaad nooit iemand met een hoorapparaat gezien. De behoefte aan een massage of aan onderhoud van het gebit zal toen ook wel bestaan hebben, maar de mensen besteden er minder of geen zorg aan. Omdat de mensen toen minder TV keken of minder achter hun computer zaten, zal de opticien minder noodzakelijk geweest zijn. De vroegere lagere gemiddelde leeftijdsverwachting zal ook wel een rol gespeeld hebben. Kapsalons zijn er nu gevoelig meer. Ofwel vonden de meeste mensen het toen niet zo belangrijk om er goed uit te zien, ofwel konden de meeste het zich misschien ook niet veroorloven. Garages, met benzinepomp zijn er hier in het dorp zelf weliswaar niet meer, maar er zijn wel nog twee even erbuiten, merkgarages dan, die aantrekkelijker zijn voor iemand die rijdt met dat merk. Wat is ook bijgekomen maar verhoogt daarom de leefbaarheid van het dorp niet? Er zijn een massa immobiliënkantoren bijgekomen, vooral dan op de badplaats, maar met een bijhuis in het dorp. Een bank met geldautomaat en/of een verzekeringskantoor zijn nog zo’n moderne fenomenen, die wij vroeger niet kenden. Een dokterskabinet is weliswaar geen handelszaak, maar we hebben nu ook meer dokters. Ik heb vroeger nooit een andere dokter gekend dan Dr Loones Sr. Hij was dan ook dag en nacht beschikbaar. Hij kreeg wel veel hulp van verpleegster Thérèse Minne, alomtegenwoordig en altijd hulpvaardig. Een apotheek was er niet in het dorp en ik herinner me niet waar mijn ouders medicamenten afhaalden. Een apotheek heeft natuurlijk vooral ouderen als klant en aangezien er daarvan nu veel meer zijn!
Bevolkingsaantallen vergelijken Ik heb mij ook afgevraagd of het aantal inwoners van Westende-dorp een invloed had op het aantal handelszaken. Er waren hier in 1942 1805 inwoners. De fusie met Lombardsijde speelt hier geen rol. In Westende-dorp, dat hier als enige in aanmerking moet genomen worden, is de bevolking niet echt aangegroeid.
Besluit Mocht ik iemand vergeten hebben of mocht er een fout in mijn reeksen handelszaken geslopen zijn, mijn verontschuldigingen daarvoor. Ik pas mijn tekst graag aan als iemand mij de correcte gegevens of aanvullingen toestuurt.
Bron Lijst der parlements- provincieraads- en gemeenteraadskiezers van 1952-54
|