Wat is een leefloon? Het leefloon is een minimuminkomen, een 'bestaans'zekerheid voor mensen die (nog) niet in het economische circuit meedraaien of die niet voldoende (meer) langs de sociale zekerheid een vervangingsinkomen verwerven. Voor wie dat gedeeltelijk lukt maar daarmee niet op het niveau van het leefloon geraakt, wordt bijgepast tot het niveau van het leefloon. Dan heet het 'gedeeltelijk' of 'aanvullend' leefloon. Wanneer iemand geen enkel inkomen heeft, dan krijgt hij/zij recht op een volledig leefloon.
Het equivalent leefloon is financiële steun voor personen die geen recht hebben op een leefloon, maar die zich wel in een vergelijkbare noodsituatie bevinden. U moet aan 2 voorwaarden voldoen om een equivalent leefloon te ontvangen: 1. een werkelijke verblijfplaats in België hebben en beschikken over een verblijfsvergunning 2. zich in een noodtoestand bevinden. Dit wilt zeggen dat u niet in staat bent om onderdak te vinden, om u te voeden, om u te kleden, om u te wassen of om toegang te krijgen tot de gezondheidszorg. Voorbeelden: Inwoners die al jaren in de gemeente wonen of inwijkelingen die geen inkomsten meer hebben (schorsing RVA, faillissement, hun woning verliezen en ambtshalve afgeschreven worden, vrij gelaten worden uit de gevangenis)
Het OCMW kan eventueel ook andere voorwaarden koppelen aan de toekenning van het equivalent leefloon met het oog op maatschappelijke integratie
Maatschappelijke integratie kan bestaan uit een leefloon of een tewerkstelling of een combinatie van de twee.
Voor zover het leefloon nog moet gerechtvaardigd worden, kan gezegd worden dat de criminaliteit en het aantal bedelaars erdoor verminderen. Leefloon is een ultiem teken van beschaving, want niemand valt zonder inkomen.
Wie heeft er recht op een leefloon? De aanvrager moet aan de volgende voorwaarden voldoen:
- de werkelijke verblijfplaats is in België, dat betekent gewoonlijk en onafgebroken op Belgisch grondgebied verblijven.
- de Belgische nationaliteit hebben, of vallen onder één van de volgende categorieën:
a. burger van de Europese Unie, of lid van het gezin van een burger van de Europese Unie, met een verblijfsrecht van meer dan drie maanden b. vreemdeling die in het bevolkingsregister is ingeschreven c. erkend vluchteling of staatloze
- meerderjarig zijn(= 18 jaar of ouder) of minderjarige door het huwelijk meerderjarig verklaard, of met
één of meer kinderen ten laste of zwanger
- niet beschikken over toereikende bestaansmiddelen of er geen aanspraak op kunnen maken of niet in staat zijn om er door eigen inspanningen of op een andere manier te verwerven.
Via het sociaal-financieel onderzoek gaat het OCMW na over hoeveel bestaansmiddelen de aanvrager beschikt. Er wordt ook rekening gehouden met de bestaansmiddelen van: -de echtgenoot/echtgenote -de persoon waarmee een feitelijk gezin gevormd wordt -de ouders of meerderjarige kinderen waarmee de aanvrager samenwoont.
In principe komen alle bestaansmiddelen in aanmerking, van welke aard of oorsprong ze ook zijn: uw beroepsinkomen, sociale uitkeringen, inkomen uit roerende en onroerende goederen, voordelen in natura, ... Worden evenwel niet in aanmerking genomen: gezinsbijslagen waarvoor u de bijslagtrekker bent, giften, hulp door het OCMW, onderhoudsgeld ten gunste van de ongehuwde kinderen die u ten laste hebt, voor zover u hen opvoedt. Binnen de maand na uw aanvraag wordt een beslissing genomen door het Bijzonder Comité voor de Sociale Dienst. Indien u recht hebt op een uitkering wordt deze maandelijks op uw rekening gestort. Iedere wijziging in uw situatie moet u zo vlug mogelijk melden aan de sociale dienst. Het OCMW kijkt ook regelmatig na of u nog voldoet aan de toekenningsvoorwaarden.
- bereid zijn om te werken, tenzij dat om gezondheids- of billijkheidsredenen niet mogelijk is.
- gebruik maken van uw rechten op uitkeringen die door de Belgische of buitenlandse sociale wetgeving kunt genieten.
Het recht op maatschappelijke integratie moet worden beschouwd als het allerlaatste sociale vangnet. Alleen wanneer u werkelijk al het mogelijke hebt gedaan om op een andere wijze aan een inkomen te geraken (bv. via een werkloosheidsuitkering of tegemoetkomingen aan personen met een handicap, ...) hebt u recht op maatschappelijke integratie.
Hoeveel bedraagt het leefloon momenteel? (bedragen op 1.9.2017)
|
Euro/jaar
|
Euro/maand
|
categorie 1 Samenwonende persoon
|
7.141,58
|
595,13
|
categorie 2 Alleenstaande persoon
|
10.712,38
|
892,70
|
categorie 3 Persoon die uitsluitend samenwoont met een gezin ten laste (ongehuwd minderjarig kind )
|
14.283,19
|
1.190,27
|
Vergelijking met de armoededrempel (zelfde categorieën) De armoededrempel is gelijk aan 60% van het mediaan beschikbaar inkomen op individueel niveau. EU-SILC (European Union - Statistics on Income and Living Conditions) is een enquête naar inkomens en levensomstandigheden en een belangrijk instrument om zowel op Belgisch als op Europees niveau armoede en sociale uitsluiting in kaart te brengen.
Voor 2016 was dat 60% van 22.295e. Per jaar maakt dat voor een alleenstaande een drempel van 13.377e per jaar of afgerond 1.115 euro per maand. Die drempel wordt voor gezinnen niet zomaar vermenigvuldigd met het aantal gezinsleden. Vanuit het principe dat gezinsleden kosten en bestedingen delen, wordt een tweede volwassene in het gezin maar voor de helft meegerekend (factor 0.5) in de berekening van de armoedegrens, en kinderen (jonger dan 14 jaar) maar voor een factor van 0,3.
De armoedegrens voor een gezin bedraagt dus: -gezin bestaande uit twee volwassenen en twee kinderen = grens voor alleenstaanden x 2.1 = ((13.377e*2.1)/12 = 2.341 euro per maand). Die 2.1 is het resultaat van volgende optelsom: een 'gewicht' van 1 wordt toegekend aan het gezinshoofd, 0.5 aan de tweede volwassene in het gezin en uiteindelijk 0.3 aan elk kind. -gezin bestaande uit twee volwassenen en één kind < 14 jaar = (13.377e*1,8)/12 = 2.007 euro/maand
Hoe zijn de leefloonbedragen op maandbasis geëvolueerd?
Vanaf
|
Categorie 1
in euro
|
Categorie 2
in euro
|
Categorie 3
in euro
|
01/08/2005
|
417,07
|
625,60
|
834,14
|
01/09/2010
|
493,54
|
740,32
|
987,09
|
01/09/2015
|
555,81
|
833,71
|
1.111,62
|
01/09/2017
|
595,13
|
892,70
|
1.190,27
|
Hoe ontwikkelde zich het aantal leefloners in België?
Jaar
|
Aantal
|
Groeipercentage
|
2005
|
76.329
|
1,0 %
|
2010
|
95.638
|
4,9 %
|
2015
|
116.177
|
13,1 %
|
2016
|
127.022
|
9,3 %
|
De hoogste stijging stelde men vast in Vlaanderen. Erkende vluchtelingen mogen kiezen waar ze zich vestigen. Ze zullen ons gewest guller en interessanter vinden, zeker? Eén derde van de stijging is te wijten aan immigratie (grotere groep erkende vluchtelingen) en 2/3 aan onze samenleving zelf, door
- beperkingen opgelegd aan ons werkloosheidstelsel - het stijgend aantal personen in schuldbemiddeling - overgeërfde armoede - meer aanvragen door studenten tussen 18 en 24 jaar (32,5 % van die stijging). Jongeren die nog studeren en thuis in onmin weggaan, krijgen van het "Welzijnshuis" een leefloon, (dit is wettelijk vastgelegd) zelfs als ze elders een woning/flat/studio huren. De gemeente waar ze het ouderlijk huis verlaten, blijft bevoegd tot hun 25 jaar. Ze moeten wel behoorlijke studieresultaten voorleggen en ze moeten verplicht jobstudent zijn met het maximum aantal dagen dat is toegelaten. Op de dagen dat ze jobstudent zijn krijgen ze geen leefloon. Bij de ouders wordt de onderhoudsplicht onderzocht. Zijn ze wel degelijk in onmin?
Bijkomende voordelen Het OCMW Middelkerke of 'Welzijnshuis' zoals dat tegenwoordig bij ons heet, voorziet, zoals de andere gemeenten, naast het leefloon, ook nog bijkomende voordelen:
- Vrijstelling belasting oppervlaktewateren - Vrijstelling provinciebelasting (16 euro/jaar) - Sociaal tarief elektriciteit - Sociaal abonnement "De Lijn" (53e) - Er wordt een attest afgeleverd waarmee de leefloner aan de mutualiteit een verhoogde tussenkomst in het kader van de ziekteverzekering kan aanvragen.
Het is uiteraard niet de gemeente zelf die uitbetaalt, maar ze komt wel tussen in het aanvragen van de voordelen.
Men kan ook een beroep doen op het Welzijnshuis voor bijkomende financiële steun, bovenop het leefloon of het inkomen. Men kan een maandelijkse hulp krijgen, zoals voor een tussenkomst in de huishuur of in de verwarmingskosten of een geldelijke steun. Het is mogelijk dat u tijdelijk hulp nodig hebt omdat u een factuur niet kunt betalen, bijvoorbeeld bij een ziekenhuisopname, of voor een zware jaarafrekening van de energiemaatschappij, of voor de kosten voor een nieuwe bril of voor de kosten voor een huurwaarborg, .. Indien u zo'n steun krijgt, moet u deze meestal wel terugbetalen, in schijven, volgens uw mogelijkheden.
Vergelijking van het aantal personen die een equivalent leefloon ontvangen in de vergelijkbare badplaatsen (exclusief Oostende dus, want dat is een centrumstad en geen gewone badplaats zoals de andere!) volgens de gemeentelijke profielschetsen
Plaats |
2015
|
|
2016
|
|
Aantal
leefloners
|
Bevol-
king
|
0/00 bevol-
king
|
|
Aantal
leefloners
|
Bevol-
king
|
0/00 Bevol-
king
|
Blankenberge |
156 |
20014 |
7,8 |
|
150 |
20013 |
7,5 |
Bredene |
66 |
17301 |
3,8 |
|
76 |
17360 |
4,4 |
De Haan |
40 |
12587 |
3,2 |
|
34 |
12622 |
2,7 |
De Panne |
67 |
10836 |
6,2 |
|
63 |
10811 |
5,8 |
Knokke-Heist |
69 |
33452 |
2,1 |
|
76 |
33311 |
2,3 |
Koksijde |
54 |
22180 |
2,4 |
|
65 |
22074 |
2,9 |
Middelkerke |
143 |
19302 |
7,4 |
|
144 |
19262 |
7,5 |
Nieuwpoort |
52 |
11411 |
4,6 |
|
64 |
11379 |
5,6 |
In de rangschikking van de 308 Vlaamse gemeenten, volgens hoogste aantal leefloners, bekleedt Middelkerke de 12de plaats, de eerste van alle badplaatsen, samen met Blankenberge, Oostende niet meegeteld.
Waarom heeft Middelkerke het hoogste aantal leefloners in verhouding tot het aantal inwoners? Waarom is onze gemeente zo aantrekkelijk voor leefloners? Volgens verklaringen van sommige gemeenten, die ik op internet vond, zou de sleutel de combinatie zijn van een goede begeleiding en de nodige strengheid. Zijn ze hier guller met de toekenning van de voordelen bovenop het leefloon?
Ik stelde de vraag aan Eddy Van Muysewinkel (LDD) lid van de OCMW - raad. Hij en zijn fractie in de raad/partij zien verschillende redenen voor die aantrekkelijkheid.
1. Immokantoren verhuren graag aan leefloners, vooral aan immigranten en asielzoekers In tegenstelling tot de andere kustgemeenten wordt de huur door ons 'Welzijnshuis' rechtstreeks betaald aan het verhuurkantoor, dat dus verzekerd is van de betaling. De restgelden van het leefloon worden dan doorgestuurd naar de leefloner.
2. Leefloners die er nog niet van genoten in het verleden, krijgen hier meestal ook nog een installatiepremie. Alle leefloners kunnen genieten van een eerste maand huur en een schriftelijke huurwaarborg.
3. Middelkerke heeft een groter aanbod aan onaantrekkelijke, oude en dus goedkope woningen In tegenstelling tot andere kustgemeenten die meer inzetten op toerisme en duurdere moderne woningen, waardoor ook de handelaars van die gemeenten er beter van worden, hinkt Middelkerke achterop in woningbouw. Dit is dus een win-win situatie voor de andere kustgemeenten tegenover Middelkerke. Het contrast tussen Nieuwpoort en Middelkerke is hier het beste bewijs van.
4. Ons gemeentebestuur voert al jaren een pamperbeleid tegenover kandidaat-leefloners door de immokantoren vrij te laten in hun verhuurtactiek. In het verleden is ook gebleken dat men in Middelkerke op een vrij gemakkelijke manier leefgeld kon bekomen en hierdoor ontstond er dus een sneeuwbaleffect naar aantrekkingskracht toe.
Eddy Van Muysewinkel: "Waar de wet het ons toelaat proberen we met onze fractie LDD, in deze legislatuur het wettelijk kader toe te laten passen en strenger om te gaan met de voorwaarden van het toekennen tot een leefloon. Dat houdt in: integratie, Nederlandse taallessen, bewijs leveren van werk te zoeken, waar nodig aan budgetbegeleiding te doen, zich inschrijven in de VDAB en interimkantoren en zich in orde zetten met een mutualiteit."
Bronnen
http://www.mi-is.be/nl/equivalent-leefloon https://www.mi-is.be/sites/default/files/statistics/mi-is_2017.1_bulletin_nl.pdf http://www.armoedebestrijding.be/cijfers_leefloon.htm#Het%20aantal%20begunstigden%20van%20het%20leefloon http://www.npdata.be/BuG/261-Leefloon/Leefloon.htm http://regionalestatistieken.vlaanderen.be/sites/default/files/docs/GPS-Middelkerke.pdf http://www.vvsg.be/sociaal_beleid_en_werk/OCMW-dienstverlening/Pages/maatschappelijkeintegratie.aspx Uitleg door Eddy Van Muysewinkel, (LDD) lid van OCMW-raad
|