Deze week wil ik het eens hebben over een paar resultaten, verre van de belangrijkste, van onze inspanning die we op 26 mei 2019 leverden bij de Vlaamse verkiezingen.
Ik heb er twee uitgekozen, die uiteraard iets met Middelkerke te zien hebben.

1.Vlaamse regering investeert 245 miljoen euro extra in West-Vlaamse gemeenten
2.Opkomstplicht bij gemeenteraadsverkiezingen wordt afgeschaft

Eerst het goed nieuws: hopelijk geen vestzak – broekzak!
Dat de N-VA, de Open VLD en de CD&V, drie verliezers van de verkiezingen van 26 mei 2019, na ruim vier maanden tot een regeerakkoord kwamen en dat we bijgevolg nu ook een Vlaamse regering hebben, dat hebben jullie ook allemaal gevolgd, zeker?
Volgens de nieuwe, tevens oude, machthebbers willen zij een investeringsregering zijn. Wie wil investeren moet daar natuurlijk ook het geld voor hebben en dat geld moet komen uit besparingen. De oppositie en verschillende sectoren van onze samenleving hebben daarop forse kritiek uitgebracht, maar daar wordt uiteraard geen rekening mee gehouden.
Zij delen ook geschenken uit. Jawel!
De 64 West-Vlaamse gemeentebesturen krijgen 245 miljoen euro extra om te investeren in hun gemeente. ‘Meer financiële ademruimte geven’, noemt men dat. ‘Erop vooruitgaan’ is een andere beschrijving.

De gemeenten worden ‘opgeroepen’ om te investeren in zaken die de gemeenten echt beter maken, zoals fietspaden en veilige wegen, energiezuinige gebouwen, bossen en groene ruimte. Investeren in meer personeel of de eigen werking kan geen optie zijn.

En wat zal er gebeuren als ze het toch doen?

Waar komen die 245 miljoen vandaan?
De pensioenen van de statutaire ambtenaren worden in principe betaald door de bijdragen op de lonen van de nog werkende statutairen. Dat zijn er echter steeds minder, waardoor de bijdragen meestal niet voldoende zijn om de pensioenfactuur te dekken. Daarom betalen de meeste gemeenten een responsabiliseringsbijdrage aan de federale overheid.
Nu zal Vlaanderen daarvan de helft overnemen. Voor de West-Vlaamse gemeenten levert dit 158 miljoen euro op.

De jaarlijkse inkomsten van Middelkerke bedroegen in 2018: 3.447.812,33 euro aan personenbelastingen, 16.259.586,29 euro aan onroerende voorheffing (Incl tweede verblijven) en 10.941.099,56 euro aan werkingssubsidies, waaronder 5.484.093,16 euro van het gemeente- en provinciefonds, dat zorgt voor de basisfinanciering van de gemeenten. De gemeente beslist autonoom waarvoor deze middelen worden aangewend: hetzij voor de financiering van reguliere uitgaven, hetzij voor hun investeringsbeleid. Ook in de komende regeerperiode zal deze financiering 3,5% groeien.

De tweede verblijven brachten in 2.018 een aardig bedrag op, namelijk 8.746.113 euro. Van de jaarlijkse milieubelastingen kwamen 1.318.016 euro, van het parkeren 837.999 euro. Ook mochten nog relatief kleinere bedragen geïncasseerd worden voor motorrijtuigen (281.056 euro), bouwen en schutsels (312.014 euro), terrasen en tafels en stoelen (239.479 euro), ontbreken van parkeerplaatsen (280.000 euro) en leegstand en verkrotting (111.260 euro)

Daar bovenop komt er nog extra geld naar de gemeenten omwille van de open ruimte die ze bezitten en moeten onderhouden, zeker in Middelkerke met talrijke plattelandsgemeenten met veel landbouwgebied en veel open ruimten.

Bron
‘Vlaamse regering investeert 245 miljoen euro extra in West-Vlaamse gemeenten’ 1.10.2019 door Valentijn Dumoulein

Gaan jullie in 2024 nog stemmen?

Geen lijststemmen meer! Het wordt eenvoudiger! Maar beter?
Men wil de burgers meer inspraak geven bij de lokale en provinciale verkiezingen. De lijststem verdwijnt. De kandidaat van de grootste lijst met het grootste aantal voorkeurstemmen op zijn naam, krijgt automatisch het recht om een coalitie te vormen, of dat althans te proberen. Hij/zij wordt dan ook burgemeester tenzij zijn/haar partij nog uit de boot valt bij de coalitievorming.

Om dat te illustreren bekijken we even de uitslag van de gemeenteraadsverkiezingen in Middelkerke in 2014.
Jean-Marie Dedecker had het hoogste aantal voorkeurstemmen (2.331) gevolgd door Janna Rommel-Opstaele met 2.113 voorkeurstemmen, maar de LDD was niet de grootste partij (7 zetels) en de Open VLD (9 zetels) vormde een coalitie met CD&V (5 zetels). Janna werd dus burgemeester.

In 2006 was de Open VLD met 12 zetels de grootste en vormde met de CD&V (8 zetels) een coalitie. Janna Opstaele-Rommel stond op de tweede plaats en haalde 2.613 voorkeurstemmen tegenover 2.390 voor lijsttrekker Michel Landuyt. Deze laatste werd burgemeester met behulp van de lijststemmen. In de toekomst zou Janna in een dergelijke situatie burgemeester worden.
Ik vind dat onlogisch. Wie een lijststem uitbrengt, geeft daarmee aan dat hij/zij akkoord gaat met de volgorde van de lijst. Landuyt kon genieten van 2132 lijststemmen bij overdracht toegekend, wat zijn totaal op 2.390 + 2.132 = 4522 bracht. Daarmee werd niet eens het verkiesbaarheidscijfer van 5.003 bereikt. Er bleven dus geen lijststemmen meer over voor Janna.

Geen stemplicht maar opkomstplicht
In ons land geldt een opkomstplicht voor Europese, federale, regionale, provinciale en gemeentelijke verkiezingen. Dat betekent dat iedereen die mag stemmen zich moet aanmelden bij zijn kiesbureau. Voor Belgen woonachtig in het buitenland geldt de opkomstplicht niet automatisch: als zij willen kiezen moeten zij daarvoor een persoonlijk inschrijvingsformulier invullen bij de consulaire beroepspost. Zij zijn vervolgens ook aan de stemplicht onderworpen. Je moet echt wel het stemhokje betreden, maar bij volmacht stemmen en blanco of ongeldig stemmen is toegestaan. Wie niet stemt begaat een overtreding en riskeert in principe een berisping of boete van de correctionele rechtbank. De bedragen variëren normaal tussen de 27,50 en 55 euro, bij herhaling kan de geldboete echter tot 137,50 euro oplopen.

Ondanks die opkomstplicht, daalt het aantal Belgen dat zijn stem uitbrengt, verkiezing na verkiezing.  Naar het schijnt zou zo’n 10 % thuisblijven. Ik heb niet gevonden hoeveel Vlamingen niet meer gaan stemmen voor de gemeente en voor de provincie.

België iss één van de weinige landen ter wereld waar de opkomstplicht nog bestaat, maar daar komt nu bij de provincie- en gemeenteverkiezingen een einde aan. Volgens professor lokale en provinciale politiek Herwig Reynaert (UGent) zal de afschaffing van de opkomstplicht straks niet veel veranderen aan de verkiezingsresultaten. “Maar de campagne verandert wel. Alle politieke partijen zullen mensen moeten overtuigen om te gaan stemmen. De campagne zal vroeger moeten beginnen.”
Uit een onderzoek van Bram Wauters, professor politieke wetenschappen aan de UGent, en Robin Devroe, onderzoeker aan de UGent, zou blijken dat de afschaffing van de opkomstplicht goed nieuws is voor vrouwelijke politici.
De onderzoekers ontdekten dat kiezers die niet zouden opdagen als ze niet worden verplicht, meer voor mannen dan voor vrouwen stemmen. Dat heeft niet te maken met hun politieke overtuiging of met een mogelijk lagere gevoeligheid voor genderkwesties. Wel brengen degenen die liever thuis zouden blijven een minder gesofistikeerde keuze uit bij de verkiezingen. Ze brengen minder vaak een voorkeurstem uit en zijn minder geneigd om voor kandidaten lager op de lijst te stemmen. Ze brengen eerder een lijststem of een stem op de lijsttrekker uit.

Onze partijen zijn verplicht op de eerste of de tweede plaats van de lijst een vrouw te zetten. Ze kiezen echter nog steeds veel vaker voor een mannelijke lijsttrekker. Die profiteert dus nu van het stemgedrag van de minder gemotiveerde kiezers.
Het opheffen van de opkomstplicht kan bijgevolg helpen om meer vrouwen verkozen te krijgen.

In een debat op De Zevende Dag kwam Jean-Marie Dedecker met een verrassende mening: "Ik ben libertair. Ik ben voor de absolute vrije meningsuiting en voor de vrije keuze. En toch heb ik het hier moeilijk mee. Ik zou het niet afschaffen.
Er zijn mensen gestorven voor het algemene kiesrecht. We leven in een democratisch systeem en dat systeem garandeert onze vrijheid. Wij hebben dit voorrecht".

Hij legt het probleem ook niet bij de opkomstplicht: "Als je vraagt aan de mensen waarom ze niet gaan stemmen, dan is de reactie altijd: Waarom moeten we gaan stemmen? Het verandert toch nooit. En het is bewezen want diegenen die vandaag aan tafel zitten om de coalitie te vormen, zijn de partijen die zijn weggestemd."

Geen rood meer in de burgemeesterssjerp? (keuze in Vlaanderen)
De Vlaamse symboolstrijd over de burgemeesterssjerp wordt uiteindelijk een compromis ‘à la Belge’: burgemeesters kunnen voortaan kiezen of ze een tricolore sjerp dragen met Vlaams schild of een ‘Vlaamse’ zwart-gele. In Wallonië woedde die discussie overigens ook. De sjerp van de schepenen was er zwart-geel - te Vlaams - en bestaat intussen uit de kleuren van de Waalse vlag: geel-rood.

 Een sjerp kan over de schouder worden gedragen of rondom de lenden.

Bron
Stemplicht bij gemeenteraadsverkiezingen wordt afgeschaft 28.9.2019
Opkomstplicht bij gemeenteraadsverkiezingen wordt afgeschaft 28.9.2019 door jvh, lca