Op basis van een advies van de Groep van Experts belast met de Exit Strategie (GEES) is de Nationale Veiligheidsraad op vrijdag 24 april bijeengekomen in het Egmontpaleis om de exit strategie uit de coronacrisis te bepalen.
De persconferentie die daarop volgde werd als zeer belangrijk beschouwd en er werd dus met spanning naar uitgekeken. Het geduld van de mediamensen en van de TV - kijkers werd zwaar op de proef gesteld.

Het duurde niet minder dan acht uur, vooraleer de politici er klaar mee waren, maar toen het eindelijk zo ver was, ‘beloonden’ ze de wachtenden met een saaie, onduidelijke uitleg, met schier onleesbare power point beelden. Wie iets kent van Power Point, stelde vast dat de basisregels ("hou het bondig, duidelijk en simpel") duidelijk niet gevolgd waren.  Dat het grafisch niet altijd duidelijk was, de talen door elkaar werden gebruikt en er tikfouten werden opgemerkt leidde op Twitter tot heel wat commentaar en zelfs grappen.
Op het gebied van presentatie en communicatie werd het dus een grote flop, maar hoe groot de ontgoocheling daarover ook was, er werd terecht vooral uitgekeken naar de inhoud.

Vanaf 4 mei werden de coronamaatregelen versoepeld. Geleidelijk aan, in fases, zo heeft de Nationale Veiligheidsraad beslist. “We hebben serieuze opofferingen gedaan, nu is het tijd om naar de toekomst te kijken”, verklaarde premier Sophie Wilmès.
“We mogen ons niet vastpinnen op de data die de Nationale Veiligheidsraad vooropgesteld heeft” zei minister van Volksgezondheid Maggie De Block bij VTM Nieuws. "Er zijn mijlpalen gezet en dat zijn nu die data van 4 mei, 11 mei, 18 mei - maar dat zijn geen zekerheden. Dat is waar we denken dat we kunnen naartoe werken. Ze zijn redelijk om te halen, maar dan moeten we nu wel goed de maatregelen blijven volhouden en vermijden dat de opnames in onze ziekenhuizen terug omhoog zouden gaan".

Jullie zien verder een overzicht van alle beslissingen, in het zwart zoals ze op 24 april beslist werden, in het blauw de aanvullingen nadien. De beslissingen die op 6 mei genomen werden, worden in het groen aangegeven, de uitgebrachte kritiek in het rood.

Ik heb niet de bedoeling alle regels weer te geven. Er zijn er trouwens zeer veel en er worden zo vaak wijzigingen aangebracht dat je je kunt je afvragen wie nog kan volgen of wie ze allemaal kent.  Verschillende instanties verspreiden samenvattingen of zelfs uitgebreide teksten met alle vragen en de antwoorden daarop.
Ziehier drie daarvan:
https://www.info-coronavirus.be/nl/faq/
https://www.standaard.be/cnt/dmf20200503_04943347?M_BT=890495172373&_section=65510620&adh_i=2ce14f7f8acdb95bfc3c551bacabeb72&imai=&utm_campaign=ochtendupdate&utm_medium=newsletter&utm_source=standaard
https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2020/03/01/vragen-aan-marc-van-ranst/

De Nationale Veiligheidsraad heeft voorlopig gekozen voor het volgende exit-programma:

FASE 1A: 4 MEI

- Naast (dieren)voedingswinkels, doe-het-zelfzaken, tuincentra, krantenwinkels en apotheken mogen ook stoffen- en
      fourniturenwinkels (winkels met naaibenodigdheden) openen.
- Alle ondernemingen, ook die uit niet-essentiële sectoren, mogen opnieuw opstarten, als de social distancing-regels
      gerespecteerd worden. Telewerk blijft wel de norm.
- Alle reizigers vanaf twaalf jaar moeten op het openbaar vervoer hun mond en neus met een mondmasker, sjaal of andere
     stof bedekken, niet alleen in de voertuigen zelf, maar ook aan de ingang van de gebouwen, het perron..., ook op de
     luchthavens.
- Sportieve activiteiten in de buitenlucht en zonder contact (tennis, vissen, golf, atletiek, kayak) zijn opnieuw toegelaten,
      met maximaal twee personen (of meer, indien de personen onder hetzelfde dak wonen).
     Kleedkamers en douches mogen niet gebruikt, cafetaria’s niet geopend worden.

FASE 1B: 11 MEI

- Alle winkels mogen heropenen, zonder discriminatie van grootte of sector. De social distancing-regels moeten natuurlijk
     gerespecteerd worden. Voor de werknemers moet een veilige werkomgeving gegarandeerd worden.
    Per 10 vierkante meter is 1 klant toegelaten die 30 minuten in de winkel mag zijn. Er zijn uitzonderingen voor kleinere
    winkels. Welke? Het dragen van een mondmasker in de winkels is sterk aanbevolen.
    Het winkelen moet wel nog altijd alleen gebeuren (of in het gezelschap van een kind of jongere onder 18 jaar), tenzij
    het niet anders kan en in de buurt van de woon- of werkplaats.
    Ook mensen die hulp nodig hebben, mogen begeleid worden.
   Wanneer het te druk is, wordt het advies gegeven om op een later tijdstip terug te komen. Ouderen van meer dan 65 jaar,
    minder mobiele mensen of zorgpersoneel hebben voorrang.
   Markten blijven verboden, behalve voedingskramen als ze de toestemming van de lokale overheden krijgen.

- Vanaf zondag 10 mei (Moederdag) worden sociale contacten voor het eerst sinds de lockdown opnieuw beperkt
     toegelaten.
     Meer specifiek mogen mensen die onder hetzelfde dak wonen vanaf dan maximum vier anderen ontvangen bij hen
     thuis. Dat moeten wel altijd dezelfde vier zijn en die mogen niet ook nog bij iemand anders op bezoek gaan.
     Er wordt aangeraden dat de 4 mensen uit hetzelfde gezin komen. Die vier mensen mogen er niet op hun beurt nog 4
    ontvangen, anders is straks de hele Belgische bevolking met elkaar in contact geweest. Minderjarige kinderen tellen
    mee in de groep van vier personen.
    Het blijft ook de bedoeling om tussen elkaar minstens 1,5 meter afstand te houden tijdens dat bezoek, wat met kleine
    kinderen haast niet te verwezenlijken is. Als het mogelijk is, wordt zelfs aangeraden om elkaar in de tuin of op terras te
    zien. Als iemand ziek is, blijft het uiteraard de bedoeling om geen contact te hebben met anderen.
   De regering vertrouwt op het gezond verstand. De politie zal geen controle uitvoeren op dat aantal van vier. Bij de
   keuze van die ‘vier’ zouden kinderen die het meest afzien van de quarantaine voorrang moeten krijgen.
  Wat is een redelijke afstand voor die bezoeken? Daar staat er geen limiet op, maar het is niet de bedoeling dat men het
   land zou doorkruisen.                                                                           

FASE 2: 18 MEI

- De mogelijkheid van privébijeenkomsten thuis wordt bestudeerd.
- Fysieke en sportieve activiteiten kunnen worden uitgebreid naar meer dan twee personen (na evaluatie).
- Eéndagsexcursies in het binnenland kunnen overwogen worden (na overleg). Hetzelfde geldt voor tweede verblijven.
   De politie beweert alvast dat controle op niet-essentiële verplaatsingen niet meer mogelijk blijft, na het invoeren van de
   mogelijkheid van sociale contacten. Ze zullen er dus geen meer uitvoeren.
   Dat betekent niet dat verplaatsingen naar een tweede verblijf vanaf nu toegelaten zijn.
  Ik vrees er nochtans voor en FB'ers beweren dat er nu al heel wat tweedeverblijvers naar hun appartement gekomen zijn.
- Op 15 mei mogen de scholen al eens proefdraaien, de echte heropening volgt op 18 mei. De praktische organisatie van
   het onderwijs werd aan Vlaams minister van Onderwijs Weyts en de onderwijswereld overgelaten.
   Onderwijs is namelijk een verantwoordelijkheid van de gemeenschappen.
  Kleuterscholen zijn daar nog niet bij. Die blijven dicht tot eind mei. Dan zal beslist worden of ze in juni naar school
   kunnen.
  In het lager onderwijs zijn enkel de kinderen van het eerste en tweede leerjaar vier lesdagen welkom, en leerlingen van
     het zesde leerjaar twee dagen.

     In het middelbaar onderwijs mogen het tweede en het vierde jaar op vrijdag 29 mei opnieuw opstarten, afhankelijk
     van een positieve evaluatie van het zesde jaar. Dat start zoals bekend al vroeger, op 18 mei na al een eerste keer
     proefdraaien op 15 mei. Ook 29 mei is dan voor het tweede en vierde jaar een proefdraaidag, waarna er nog drie dagen
     bijgestuurd kan worden (op 1 juni is het Pinkstermaandag).
     Drie leerjaren tegelijkertijd is sowieso het maximum, de school mag ook zelf beslissen om maar één leerjaar te laten
     komen. Ook het aantal dagen waarop er onderwijs wordt gegeven op school, is door de directie zelf te bepalen.
    Er zullen maximaal 14 leerlingen in één klas mogen zitten: per leerling moet er 4m2 voorzien zijn, per leerkracht 8 m2.
     _Mondmaskers worden verplicht voor leerlingen én leerkrachten in het middelbaar, in het lager onderwijs zijn ze enkel
     voor de leerkracht verplicht. Twaalfjarigen in het zesde leerjaar hoeven dus geen mondmasker te dragen.
     Er wordt ook gekeken naar andere mogelijkheden tijdens het lesgeven, bijvoorbeeld plexiglas of een gezichtsscherm
     voor de leerkracht. Elke school moet sowieso eerst groen licht krijgen op basis van een risicoanalyse en een beslissing
     van het schoolbestuur na sociaal overleg.

  De noodopvang op school wordt wel uitgebreid. Ook ouders die buitenshuis werken en geen alternatieve opvang
     hebben, kunnen hun kinderen daarnaartoe sturen. Tot nu stond die enkel open voor kwetsbare kinderen en leerlingen
     met ouders werkzaam in een cruciale sector.
    Over opvang is er nog geen beslissing genomen. Volgende maandag is er nieuw overleg, en in tussentijd worden de
    draaiboeken voor de praktische organisatie verder verfijnd. 

  Vooral de katholieke scholen verzetten zich tegen de verplichte noodopvang wegens te kort aan klassen en leerkrachten.
  Ze voeren aan dat de bedrijven en de steden en gemeenten daarvoor moeten zorgen.

  Sommige beweren dat men er spelende kinderen niet de hele tijd kan op wijzen dat ze afstand van elkaar moeten
  bewaren.

Tegen 18 mei wordt meer nieuws verwacht over wat mogelijk is in verband met markten, musea, bibliotheken, dierentuinen, kappers en schoonheidscentra.

De woonzorgcentra zijn een Vlaamse aangelegenheid en de Nationale Veiligheidsraad neemt er dus geen beslissingen over. De taskforce voor de woonzorgcentra heeft op 7 mei beslist dat vanaf maandag 18 mei één bezoeker per bewoner toegelaten wordt. De woonzorgcentra mogen zelf beslissen of zij het bezoek toelaten.
Bij voorkeur gaat het om steeds dezelfde bezoeker die mag langskomen voor een halfuur.
De taskforce heeft nog andere, strikte voorwaarden opgelegd:
   - bezoek in open lucht of in een afzonderlijke ruimte gebeuren (die na elk bezoek ontsmet wordt)
   - bewoner mag niet besmet zijn
   - het hele centrum moet getest zijn
   - er mogen geen voorwerpen meegebracht worden
  - de bezoekers moeten een mondmasker dragen.
Een eerste poging om een bezoekregeling uit te werken voor de woonzorgcentra mislukte half april.

FASE 3: NIET VOOR 8 JUNI

- De eventuele en geleidelijke heropening van restaurants, en later ook de cafés en bars wordt bestudeerd.
- Tegen eind mei wordt er beslist over het al dan niet doorgaan van jeugdbewegingskampen en zomerstages.
- Ook het toelaten van meerdaagse reizen in binnen- en buitenland wordt bekeken.
- Ook de opening van toeristische attracties zoals dierentuinen en pretparken, wordt bestudeerd.
- Massa-evenementen blijven tot en met 31 augustus verboden, maar er wordt wel bekeken of kleinere
    openluchtevenementen kunnen doorgaan.
- De maatregel rond huwelijken en begrafenissen wordt niet versoepeld. Voor huwelijken blijft een religieuze dienst
   mogelijk in het bijzijn van de echtgenoten, hun getuigen en de bedienaar van de eredienst. Burgerlijke huwelijken
  worden voltrokken, maar enkel in de aanwezigheid van de echtgenoten, de getuigen en de ambtenaar van de burgerlijke
  stand. Bij begrafenissen mogen maximum 15 personen aanwezig zijn, met behoud van een afstand van anderhalve
   meter.

Wanneer toeristische uitstappen mogelijk worden en wanneer mensen opnieuw naar hun tweede verblijf mogen, zal pas worden bekeken in de derde fase van de versoepeling, tegen 8 juni.

Einde juli
Alle sportwedstrijden, zowel voor amateurs als voor profsporters, worden al zeker tot eind juli geannuleerd. Dat betekent niet dat ze op 1 augustus opnieuw mogen aangevat worden.

Intussen hebben minister Weyts en zijn regionale collega's een plan voor een heropstart klaar.

Vanaf 18 mei zouden sportactiviteiten voor -12-jarigen zonder toeschouwers mogelijk zijn in openlucht. En op hetzelfde moment zouden volwassenen in beperkte groep (maximaal 20 personen) in openlucht mogen sporten mits naleving van de afstandsmaatregelen.
De tweede stap is voor 1 juni. Dan zouden individuele fysieke activiteiten indoor mogelijk zijn met maximaal twee partners. Nog twee weken later kan een beperkte groep indoor (maximaal 20 personen), exclusief wedstrijden buiten trainingsverband. Voor wedstrijden (waaronder wielerwedstrijden) is het dan nog een maand langer wachten.
Vanaf 1 augustus zouden sportevenementen met een gelimiteerd aantal deelnemers kunnen. Wedstrijden met publiek vanaf 1 september.
“Maar we moeten een slag om de arm houden”, voegde Weyts toe. “Omdat de experten heel terughoudend zijn. En het is ook terecht dat zij bekommerd zijn, dat is hun job. Zij moeten ons beschermen tegen onszelf.” De minister benadrukt dat dit voorlopig alleen nog maar een advies is: “Het is een heel stappenplan. Dat ligt momenteel bij de experten van de GEES. Die waren er gisteren blijkbaar nog niet over uit of ze daar in zouden meegaan.”

Er zal slechts overgegaan worden naar een volgende fase als de toestand, aantal gehospitaliseerde, het aantal overledene, het aantal besmettingen voldoende gedaald is. Niemand wil daar een cijfer op plakken, alhoewel hier en daar wel eens sprake is van 100.
Er zijn ook nog andere parameters, bijvoorbeeld het aantal nieuwe gevallen dat bij de huisartsen wordt vastgesteld, enzovoort. Er zijn verschillende criteria en men wil/kan daar geen cijfer opplakken. Ofwel gaan alle parameters in de goede richting, ofwel niet."

En hoe zit het nu met de tracers?
Vlaams minister van Welzijn Wouter Beke (CD&V) heeft eindelijk een akkoord over de contact tracers in Vlaanderen. Die opdracht wordt vanaf volgende week maandag 11 mei uitgevoerd door een samenwerking tussen de ziekenfondsen, callcenters en een consultant.
Ook in Brussel wordt opdracht toevertrouwd aan de ziekenfondsen. Die hebben ervaring met gezondheidsdossiers en hebben ook een pak personeel dat meteen inzetbaar is. Deze week nemen Vlaamse ambtenaren de proefweek nog voor hun rekening, stelselmatig komen daar de nieuwe contact tracers bij. Of dat er ooit 1.200 zullen zijn, blijft onduidelijk. “Dat zal afhangen van de nood op het terrein”, waarschuwde het Agentschap Zorg en Gezondheid eerder al. Het zou kunnen dat Vlaanderen het met veel minder doet als blijkt dat een nieuwe corona-opstoot uitblijft.

Wie voortaan positief test op Covid-19, krijgt telefoon van één van de contact tracers. Deze moeten uitvissen met wie een besmette persoon de voorbije dagen allemaal in contact kwam, waarna ook die mensen preventief worden ingelicht en eventueel in quarantaine moeten om de verdere verspreiding van het coronavirus tegen te gaan. Volgens professor Emmanuel André, het hoofd van het Interfederaal Comité Testing & Contactopvolging, is het goed bijhouden van je contacten (en hun GSM – nummer) ontzettend belangrijk in deze fase van de exit uit de lockdown. Hij spreeks zelfs over 'dagboek bijhouden'. “Wanneer u ziek wordt, zullen ook de mensen met wie u contact had op die manier de nodige ondersteuning krijgen”, beklemtoont hij.
Ook andere overheidsdiensten beklemtonen dat het zeker in de beginfase van de contact tracing – die van nul moet worden opgestart – handig kan zijn om een lijstje met uw contacten op te stellen. Want vandaag moet u soms nog enkele dagen wachten op de uitslag van uw coronatest en zeker in deze opstartfase kan het nog enkele dagen duren voor u door een contact tracer wordt opgebeld. Al die vertraging opgeteld, zou tot gevolg hebben dat u dan pas begin volgende week wordt gevraagd naar de personen met wie u eind vorige week contact had. Dat zit misschien dan toch niet meer zo vers in uw geheugen.
Ziehier de acht fases van ‘contact tracing’:

1. Ik voel me grieperig (hoesten, koorts, smaak- en geurverlies): bel naar je huisarts.
2. Hij nodigt je uit voor een test op zijn kabinet als hij daarvoor het juiste materiaal heeft. Anders geeft hij je een elektronisch attest om naar een triagecentrum te gaan.
3. Na de test ga je naar huis en zonder je je af tot je het resultaat hebt – zo’n 24 uur.
4. Ben je positief op Covid-19? Dan gaat er een melding naar de bevoegde regio voor contactonderzoek.
5. Je krijgt telefoon van een contactonderzoeker, die je zal vragen met wie je contact hebt gehad in de voorbije dagen. Daarvoor bestaat een invulformulier.
6. De contactonderzoekers bellen zelf alle door jou opgesomde mensen om hen ervan op de hoogte te brengen dat ze misschien besmet zijn. Indien nodig komen ze tot bij hen thuis. Ze krijgen daarbij te horen of het gaat om een “hoog risico contact” of een “laag risico contact”. Hoog risico geldt als je langer dan 15 minuten op minder dan 1,5 meter was, bijvoorbeeld in een gesprek, of als er fysiek contact was. Ook huisgenoten, naaste buren in de klas of op het werk en medepassagiers vallen onder die categorie.
7. Krijg je telefoon van zo’n contactonderzoeker en had je “hoog risico contact”? Dan moet je 14 dagen in afzondering. Anders mag je nog wel buitenkomen, maar wel met aandacht voor de voorzorgsregels.
8. Als een van die contacten zich ziek voelt, moet hij of zij de huisarts contacteren. Dan begint het proces opnieuw.

Wie wordt er eigenlijk getest?
In vergelijking met andere zwaar getroffen landen doet België het goed wat betreft het aantal uitgevoerde coronatesten. De afgelopen dagen werden er gemiddeld een kleine 20.000 testen per dag afgenomen. Dat blijkt uit cijfers die het kabinet van minister Philippe De Backer (Open VLD) meedeelt.
In de strijd tegen het coronavirus zijn er in België iets minder dan 41.000 tests per miljoen inwoners afgenomen. Tussen 29 april en 4 mei werden gemiddeld zo'n 19.900 tests per dag afgenomen in België. Volgens cijfers van statistiekbureau Our World in Data gaat België ook gericht en efficiënt aan de slag. Zo wordt er per acht testen gemiddeld een positief geval van besmetting ontdekt.
Volgens minister Philippe De Backer wordt de sterk uitgebreide testcapaciteit momenteel volop benut.'We kunnen dit aantal en ritme volhouden als een cruciaal onderdeel van onze exit strategie. We zouden tot 45.000 testen per dag kunnen uitvoeren, maar ik hoop van harte dat we die capaciteit niet zullen moeten benutten. Maar als het nodig blijkt, in het kader van contactonderzoek, dan doen we dat gewoon', aldus De Backer. “Vanaf 4 mei zullen patiënten bij huisartsen getest kunnen worden, zodat we de mensen met wie die patiënten contact gehad hebben ook kunnen opsporen en contacteren.”
Het is de bedoeling dat iedereen wordt getest:
    - die symptomen heeft en van wie de arts vermoedt dat hij of zij besmet is
    - die door zijn of haar beroep in hoge mate is blootgesteld aan het virus
    - die intensief contact heeft gehad met een besmet persoon
Iedereen testen blijft wel onmogelijk. Dat benadrukt viroloog Steven Van Gucht: "We zijn met meer dan 11 miljoen Belgen. Stel dat we theoretisch 100.000 testen per dag uitvoeren - en dat is gigantisch - dan hebben we pas iedereen getest na 110 dagen. Eén keer testen heeft ook geen zin. Als je een bevolking volledig vrij wilt krijgen van een virus, dan moet je op regelmatige basis iedereen testen, dat wil zeggen om de week, om de 2 of 3 weken. Puur wiskundig is dat bijna een onmogelijke opdracht."
    Bron: https://www.knack.be/nieuws/belgie/belgie-in-internationale-kopgroep-uitgevoerde-coronatesten/article-news-1596733.html

Besluit
De communicatie op de tweede persconferentie over de exit was dus veel beter dan die op 24 april. Er wordt geluisterd naar collega’s en naar de pers. Dat is dus een goed punt.
Er wordt gewerkt in fases, met versoepeling als de cijfers het toelaten. Dat is een tweede goed punt.
Wie opwerpt dat er veel gesuggereerd, aangeraden, aanbevolen, afgewacht, bestudeerd, overwogen of bekeken wordt, moet wel begrijpen dat niemand weet hoe de coronacijfers zullen evolueren. Voorzichtigheid is geboden. Het gevaar van een tweede golf is dreigend en dat risico wil de veiligheidsraad niet lopen. Terecht, natuurlijk. De GEES vergadert elke dag, bestudeert de tendensen en adviseert de Nationale Veiligheidsraad, die niet altijd de experten volgt. De politici zijn immers verantwoordelijk.

Wat ik niet goedvind zijn de schijnbaar noodzakelijke ondervragingen op TV van politici en experten om te antwoorden op detailvragen. Waarom kan men niet ineens duidelijk uitleggen wat er mag en niet mag?

De mondmaskers spelen een steeds groeiende rol. Enkele kustgemeenten hebben een bestelling geplaatst om alle inwoners te voorzien van een exemplaar.  Ze worden aanbevolen in alle gevallen waar de social distancing niet kan gerespecteerd worden. De overheid zal zelf aan elke burger een mondmasker en twee filters geven. Wanneer? Dat is nog geheim! Burgemeester Dedecker wil geen maskers aankopen voor zijn inwoners: “Waarom zou ik belastinggeld besteden aan maskers als de federale overheid er toch zal verdelen?”

Wie ben ik om mijn bloglezers zoiets te vragen? Maar ik doe het toch! Houden jullie zich alstublieft aan de voorgeschreven regels zodat we dat verschrikkelijk coronamonster kunnen verdrijven. Niemand wil toch dat het later nog eens opduikt! De cijfers zijn eigenlijk niet zo geruststellend: Ik las op 8 mei “Weer dalende trend: 107 extra doden en 108 nieuwe ziekenhuisopnames voor donderdag 7.5” terwijl er de dag ervoor 80 doden waren en 98 opnames. Op 6.5 waren er ook nog 639 besmettingen en op 7.5 nog 591. Onze experten beweren nu dat, door het weekendeffect, de daling moet blijken uit het gemiddelde van de laatste zeven dagen.

Bronnen
https://www.msn.com/nl-be/nieuws/coronavirus/gezond-verstand-en-burgerzin/ar-BB13a3DH?MSCC=1587743842&ocid=spartandhp
https://www.nieuwsblad.be/cnt/dmf20200424_04934090
https://www.hln.be/nieuws/binnenland/coronamaatregelen-vanaf-maandag-versoepeld-dit-verandert-er-concreet-voor-u~ad62282d0/
https://www.demorgen.be/nieuws/coronavirus-van-symptomen-tot-incubatietijd-dit-zijn-alle-feiten-op-een-rij~b3b69d18/
https://www.msn.com/nl-be/nieuws/politiek/ik-ga-het-verkeer-niet-regelen-op-de-meir/ar-BB13fqIw?MSCC=1587917255&ocid=spartandhp
https://www.standaard.be/cnt/dmf20200417_04925702 mondmaskers
https://www.nieuwsblad.be/cnt/dmf20200504_04945102