Enkele dagen geleden vond ik toevallig in mijn archief een foto van Peter Maenhoudt met begeleidend tekstje van A.V. uit Het Laatste Nieuws van 23 september 1997. Vlaams minister van cultuur Luc Martens had namelijk zojuist vier villas op een rij, gelegen aan de Koning Ridderdijk in Westende-bad, geklasseerd. Het gaat om de gebouwen met de huisnummers 57 (t Janika), 58 (Monna Vanna), 59 (Les Fleurettes) en 60 (naamloos). Ze werden opgericht na de eerste wereldoorlog, in cottagestijl. De `cottagestijl` is een bouwstijl die ontstond in de 19e eeuw in Engeland als romantische tegenreactie tegen de industriële revolutie die toen opgang maakte. Vakmanschap en handwerk stonden centraal. Vanaf 1840 waaide één en ander over naar het vasteland en veel villas aan de Belgische kust werden in die stijl opgetrokken. Ziehier de foto van de vier villas uit 1997:
Ik was dan ook benieuwd hoe ze er dertien jaar later uitzien. Op 3 september 2010 maakte ik onderstaande foto. Verrassing natuurlijk, want er is geen spoor meer van de geklasseerde villas t Janika en Monna Vanna. In hun plaats zijn (natuurlijk) twee mastodonten van appartementsblokken verrezen.
En nu even diep ademen om de naam te kunnen uitspreken van de dienst die zich vroeger en nu in Vlaanderen met het beheer van ons erfgoed bezighoudt. Dat was het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Departement Leefmilieu en Infrastructuur, Administratie Ruimtelijke Ordening, Huisvesting en Monumenten en Landschappen, afdeling Monumenten en Landschappen., maar sinds we een nieuwe Vlaamse regering hebben heet dat Departement Ruimtelijke Ordening Woonbeleid en Onroerend Erfgoed. Stedenbouwkundig Beleid en Onroerend Erfgoedbeleid. Het ressorteert onder minister Geert Bourgeois. Dat beheer is geregeld door het decreet van 3 maart 1976, aangepast door een groot aantal amendementen. Volgens dat voorschrift moet voor elke gemeente een register bijgehouden worden van haar bouwkundig erfgoed. Dat bestaat dus ook voor Middelkerke. Iedereen kan het ook raadplegen op de website www.monument.vlaanderen.be. Daar kan dan in de databank gezocht worden naar Westende. Di inventaris bevat eerst en vooral de beschermde monumenten en stads- en dorpsgezichten. Daar wordt een etiket met bovenlokaal erfgoed op geplakt. De wet voorziet hier in een financiële compensatie onder de vorm van overheidstoelagen voor de instandhouding en het onderhoud van deze monumenten. Daarvoor is ook een fiscale aftrek mogelijk. De inventaris bevat echter ook een groot aantal waardevolle gebouwen die worden beschouwd als zijnde van lokaal belang, maar die niet beschermd worden. De overheid hoopt dat de gemeenten zelf maatregelen zullen treffen om deze gebouwen van de sloop te redden. Zon gebouw kan niet rekenen op financiële steun van de overheid. De twee gesloopte villas op de Koning Ridderdijk worden in de inventaris gerangschikt in de laatste categorie. Er staat ook bij dat ze afgebroken werden. Ik vrees dat de hoop van de overheid ijdel zal blijven. Spijtig!! Aangezien in het krantenartikel hiervoor sprake is van geklasseerd vraag ik mij nu af 'hoezo afbraak'. Betekent geklasseerd dan niet beschermd? Of kwam die klassering de ene of de andere niet goed uit?
Men zou zo de indruk krijgen dat bescherming van erfgoed, bescherming van de natuur of van een zone eigenlijk niets blijvends heeft en naar willekeur kan gewijzigd of genegeerd worden. Of vergis ik mij?
PS Mag ik misschien ook de lectuur aanbevelen van mijn artikel Is het Erfgoed van Westende wel in goede handen? Jullie vinden het (natuurlijk) in de categorie Erfgoed
|