|
Jullie hebben natuurlijk al van het Stockholmsyndroom gehoord?
In 1973 voerde een groep bandieten in Stockholm een bankoverval uit. Ze hielden daarbij vier personen zes dagen lang vast. Ze gingen ervan uit dat de samenleving fundamenteel slecht is en dat die dus mag geplunderd worden. Na afloop bleken de gegijzelden een zekere sympathie opgevat te hebben voor de gijzelnemers. Ze gingen zich inleven in de drijfveren van deze laatste en dachten mee in hun belang. Niet de bankrovers vonden zij de slechteriken maar wel de politie. Twee van de gevangen genomen vrouwen verloofden zich later zelfs met hun gijzelnemers.
Psychologen hebben daar toen een syndroom in gezien en het de naam van de Zweedse hoofdstad gegeven. Maar wat houdt dat eigenlijk in?
Het is een overlevingsmechanisme voor slachtoffers van misbruik en intimidatie, die weinig of geen contact hebben met derden en waarbij de aanvaller zich langs zijn vriendelijke zijde laat zien en voorziet in de basisbehoeften van het slachtoffer, bijvoorbeeld door het geven van voedsel en bescherming.
Er zijn verschillende categorieën, maar bij alle is er sprake van een ongelijke situatie, waarbij één partij duidelijk de macht heeft over de andere: misbruikte kinderen, mishandelde vrouwen (die ondanks alles bij hun partner blijven), slachtoffers van incest, gevangenen in concentratiekampen, sekteleden, mensen in relaties waarin ze geïntimideerd worden.
Enkele bekende voorbeelden
De schatrijke Patty Hearst werd door een linkse groep ontvoerd. Haar familie betaalde een enorm losgeld, dat besteed werd aan voedsel voor de armen. Ze beroofde later, samen met haar ontvoerders, een bank en werd daarvoor veroordeeld.
De Oostenrijkse Natascha Kampusch werd acht jaar lang vastgehouden in een kelder. Ze zei na haar ontsnapping en na de zelfmoord van haar ontvoerder dat ze tijdens haar opsluiting niets gemist had, dat ze haar basisbehoeften had. Ze was niet boos op haar ontvoerder en had/ heeft moeite met zijn zelfmoord.
De Nederlands-Belgische journaliste Joanie de Rijke werd in Afghanistan door de Taliban ontvoerd en verkracht. Ze verklaarde nadien begrip te hebben voor haar ontvoerders. Ze koestert ook geen wrok tegen de Taliban-leider, omdat die haar ook had om kunnen brengen.
Opvallend is dat beide laatste slachtoffers ontkennen aan het Stockholmsyndroom te lijden.
Doet het zich ook in de politiek voor?
Tussen de overheid en de burgers?
De laatste tijd wordt meer en meer gezegd en geschreven dat het zich inderdaad ook voordoet in de politiek.
Het is immers ook een psychologisch proces dat ertoe leidt dat een persoon (slachtoffer) zijn beeld van de werkelijkheid afstemt op de verwachtingen van een andere persoon in wiens macht hij verkeert (dader).
We hebben het hier dus over de laatste categorie, de intimidatie.
Het is merkwaardig dat burgers (slachtoffers) zon volgzame houding aannemen ten aanzien van de overheid (dader).
In deze relatie ondergaan de burgers nochtans ook een zekere vorm van gijzeling. Ze moeten een abnormaal hoog deel van hun zuurverdiende centen afstaan aan belastingen. Ze stellen vast dat corruptie en bevoordeling van de elite nog te vaak voorkomen. Banken en multinationals brengen (ongestraft) hun spaarcenten of hun job in gevaar of pakken die zelfs af. De vrijheid van meningsuiting wordt steeds harder en met nieuwe wetten onderdrukt. Voor alles en nog wat heeft men een vergunning van de overheid nodig. Diversiteit en tolerantie tegenover andere culturen wordt aan de mensen opgedrongen, zelfs en vooral via de openbare omroep. Dat alles samen is dus wel degelijk een vorm van intimidatie door de overheid, waaraan de burger niet kan ontsnappen. Diegene die durven procederen tegen de overheid, diegene die durven kritiek uiten (de pers, bijvoorbeeld) op mandatarissen zijn zeer zeldzaam geworden wegens de angst voor de gevolgen. De overheid gebruikt anderzijds het wapen van dienstverlening om de bevolking zoet te houden. Het merkwaardige ligt echter in het feit dat de kiezer in het stemhokje toch positief blijft tegenover de gijzelnemers.
Ook tussen de politieke partijen onderling?
Wanneer een nieuwe meerderheid aantreedt, zij het nu op federaal, op Vlaams of op gemeentelijk niveau, dan zien we dat de oppositie geleidelijk aan minder kritisch wordt en dat de verstandhouding tussen beide partijen steeds beter wordt. Hoe langer een meerderheid aan de macht is, hoe scherper zich het probleem stelt.
Nochtans is de minderheid overgeleverd aan de grillen, aan de arrogantie, aan de discriminatie vanwege de meerderheid. De oppositie is eigenlijk machteloos. Ze moet zich tevreden stellen met een aalmoes en wordt daarmee in slaap gewiegd. Zonder te willen veralgemenen.
De meerderheid legt de regels vast, ankert zich vast in gemeentediensten of in de private sector (cultuur, middenstand, immobiliën,
.) en huldigt soms het principe van het hemd is nader dan het rokje. Ze herhaalt steeds weer dezelfde argumenten. De oppositie begint er ten langen laatste zelf in te geloven en speelt zonder morren slippendrager. Soms hebben oppositieleden daar ook persoonlijk belang bij of moeten ze meegaande zijn als ze iets willen gedaan krijgen dat hun kiezers ten goede komt.
Dat kan gaan van het mogen gebruiken van een gemeenteterrein of -gebouw tot het mogen uitbaten van een niet-vergunde camping
Het kan dus ook een kwestie van overleven zijn.
En tussen de Walen en de Vlamingen?
Om volledig te zijn, hoewel het niets met Middelkerke te zien heeft, moet ik ook nog zeggen dat de relatie Walen Vlamingen ook wat weg heeft van een Stockholmsyndroom. Hoewel onze zuidelijke landgenoten , hoewel in de minderheid, steeds de eerste viool gespeeld hebben en op een arrogante manier op de Vlamingen hebben neergekeken, hoewel deze laatste steeds royaal een deel van hun inkomsten hebben moeten afdragen omwille van de solidariteit met Wallonië, hoewel de Vlaming dagelijks ondervindt dat Vlaanderen en Wallonië twee totaal verschillende landen zijn, is hij/ zij steeds zeer verdraagzaam gebleven. En de Vlaamse partijen, op twee en een halve na, laten zich dat allemaal welgevallen, omdat ze aan het syndroom lijden.
De Duitse filosoof Immanuel Kant (1724-1804) heeft naar manieren gezocht om het volk te bevrijden uit alle vormen van zelf opgelegde onmondigheid en dwangmatig gedrag. Hij riep de mensheid op "zo dapper te zijn om nu eens op zijn eigen verstand te vertrouwen."
Omdat ik ervan overtuigd ben dat de Middelkerkse oppositiepartijen (CD&V, LDD en VB) niet kritisch genoeg zijn, omdat ze volgens mij ook gaan lijden aan het Stockholmsyndroom , roep ik ze op om toch maar liever geen slaafse meelopers te worden/ zijn van de meerderheid.
Bronnen
http://mens-en-samenleving.infonu.nl/psychologie/23203-het-stockholmsyndroom.html
http://www.pim-fortuyn.nl/pfforum/topic.asp?ARCHIVE=true&TOPIC_ID=63182
|
