Er wordt veel gepraat over belastingen. We betalen ze niet graag maar ‘gewone mensen’ zoals wij ontsnappen er niet aan.
Waarschijnlijk gaat jullie bijzondere interesse bij de jaarlijkse afrekening, ook vooral naar het bedrag dat jullie terugkrijgen of … moeten bijbetalen. Maar, kijken jullie dan ook eens naar het bedrag dat aangerekend werd ten voordele van de gemeente?
In ‘De Sirene’ Nr 122 van januari-februari 2011 lees ik op pagina 6 “Middelkerke verlaagt opnieuw personenbelasting. De aanvullende gemeentebelasting op de personenbelasting”, want daarover gaat het, “wordt vanaf 2011 verlaagd van 6 naar 5,5 %. In het begin van de legislatuur bedroeg die nog 7 %. In tegenstelling tot veel omliggende gemeenten is er hier slechts één belasting op het openbaar domein.
Dit, samen met een lage personenbelasting, maakt Middelkerke fiscaal interessant voor nieuwe inwoners en investeerders. Daarnaast wordt het tarief van de onroerende voorheffing 1.750 opcentiemen niet verhoogd. De bedoeling is om de belasting verder te verlagen naar 5% tegen 2012.”
Om beter de weerslag van deze beslissing te kunnen inschatten, is het misschien niet slecht even uit te weiden over de aard, de grootte en de geschiedenis van die gemeentebelastingen in de voorbije 10 jaar.
Ik heb ooit eens gelezen dat burgemeester Landuyt vond dat het geen zin heeft belastingstarieven te vergelijken met die van andere gemeenten met een nul – of laagtarief omdat deze dit dan compenseren met verhoogde andere belastingen.
Laten wij eens nagaan of dat eigenlijk wel klopt.

De aanvullende belasting op de personenbelasting (ABP)
Iedereen betaalt jaarlijks belastingen, in functie van de grootte van zijn inkomen en in functie van de gegevens op zijn aanslagbiljet. Stel dat iemand (iedereen kan zijn persoonlijk bedrag op zijn afrekening terugvinden) na de voorziene aftrekken (bedrijfsvoorheffing, ….) komt tot een verminderde basisbelasting van 10.000 euro. Op dat bedrag moet een aanvullende gemeentebelasting betaald worden, die verschilt van gemeente tot gemeente.
Bij hun aantreden in 2001, verhoogde de VLD – meerderheid, samen met de CD&V, de belasting van 6,5 % naar 7 %. Zo bleef het 5 jaar, daarna bleef die 2 jaar op 6,5 % staan om daarna geleidelijk aan, in het vooruitzicht van de gemeenteraadsverkiezingen van 2012 zeker (?), naar 6 % en nu naar 5,5 % te gaan.
Welke weerslag heeft een vermindering met 0,5 % in mijn voorbeeld? Voor 6% betaal ik dus 600 e, voor 5, 5 % is dat 550 euro dus 50 euro minder. Altijd de moeite natuurlijk!!
We zullen echter verder zien welk tarief de andere kustgemeenten toepassen.

Onroerende voorheffing/ Opcentiemen (OV)
Ben je eigenaar van een onroerend goed, dan wordt daarop een belasting geïnd. De grootte daarvan hangt af van het kadastraal inkomen (KI) van dat eigendom.
Het KI is een fictief inkomen dat voor elk onroerend goed vastgelegd wordt door de hogere overheid. Het is het gemiddelde netto-inkomen dat dit onroerend goed (woning, appartement, perceel, …) jaarlijks zou opbrengen. Omdat men zich nog steeds baseert op de gegevens met als referentietijdstip 1 januari 1975, wordt het KI sinds 1991 geïndexeerd.
Stel dat jouw kadastraal inkomen 808 euro bedraagt. Dat bedrag wordt geïndexeerd naar het huidig aanslagjaar, door het te vermenigvuldigen met het indexcijfer op de kleinhandelsprijzen (1,5461 voor het aanslagjaar 2010). Dat geeft afgerond 1.250 euro.
Dat bedrag wordt verdeeld tussen het Vlaams gewest, de provincie en de gemeente.
Het Vlaams Gewest krijgt het basistarief, zijnde 2,5 % (1,6 % voor sociale woningen), dus 31,25 euro.
De opcentiemen van de provincie bedragen 355 en die van de gemeente Middelkerke 1750.
Het is de gemeente zelf die de opcentiemen vastlegt. De bedragen in euro worden bekomen door het basistarief te vermenigvuldigen met de grootte van de opcentiemen en daarna te delen door 100.
Dat geeft dus
Aan de provincie 31,25 euro x 355/100 = 110,94 euro
Aan de gemeente 31,25 euro x 1750/100 = 546,87 euro

Ook hier past het te vermelden dat de VLD – meerderheid in 2004 de opcentiemen van 1400 naar 1600 bracht om ze daarna nogmaals te verhogen naar 1750 vanaf het dienstjaar 2007.
De Sirene spreekt van ‘niet verhoogd’, maar vermeldt er bovenstaand gegeven niet bij.

Vergelijking van de ABP en de opcentiemen met de andere kustgemeenten (in mijn voorbeeld)

Er zijn dus maar twee kustgemeenten waar de totale last van de belangrijkste twee vormen van gemeentebelastingen ongunstiger is dan in Middelkerke, namelijk in Blankenberge en in Bredene.
De verschillen worden natuurlijk nog aanzienlijker voor diegene die geen eigenaar zijn van een onroerend goed.

Zijn er dan misschien andere belastingen die het evenwicht herstellen in bovenstaande negatieve balans?
Ik heb eens een vergelijkende tabel gemaakt van die andere belastingen die de lokale bevolking moet betalen. Dat is niet zo eenvoudig omdat de aard van de geïnde belastingen soms verschilt van gemeente tot gemeente en omdat bovendien de criteria per soort belasting zeer vaak verschillend zijn.
Aangezien het gaat over ‘lokale bevolking’ komen de belasting ‘tweede verblijven’ en de ‘belasting kampeerterreinen’ daar niet op voor. Ook de belastingen die specifiek zijn voor één van de gemeenten, zoals bijvoorbeeld alles wat met de vissershaven in Nieuwpoort te maken heeft, werden niet opgenomen.
De invloed van de nog resterende ‘kleinere’ belastingen is wel niet verwaarloosbaar maar toch minder belangrijk dan voor de totnogtoe besproken taksen. Ze vormen trouwens ongeveer slechts 10% van de totale belastingen, waarvan de helft voor rekening van de milieubelasting.
De enige vaste belasting die de gewone sterveling jaar in jaar uit moet betalen is inderdaad die milieubelasting en daaraan gekoppeld het aankopen van vuilniszakken. Dat Middelkerks tarief mag relatief gunstig genoemd worden. Verder zijn er de ‘zeldzame’ of unieke taksen, namelijk deze op de afgifte van administratieve documenten en deze op het begraven en ontgraven. Voor wie zijn wagen niet kwijt kan op een gratis parkeerplaats, zou je daar nog het parkeren kunnen bijnemen. Interventies en preventieactiviteiten door de brandweer behoren daar ook bij.
Dan zijn er de uitschieters die wij hier niet moeten betalen: belasting op honden, op luxepaarden, op wapenvergunningen, Er zijn ook ‘boetebelastingen’, op verkrotting van woningen en op het niet- bebouwen van gronden.
In één gemeente moet men soms wat minder, in een andere wat meer betalen. Dat alles zal nochtans relatief weinig veranderen aan onze balans hierboven.
Het al dan niet heffen van een belasting en de laagte van een belasting zijn niet noodzakelijk troeven van een gemeente. Ze dienen dus niet noodzakelijk positief beoordeeld te worden. Misschien had men een taks beter wel voorzien of misschien moest het bedrag wel hoger geweest zijn om misbruiken te voorkomen of lager om te stimuleren. Misschien heeft het bestuur daarover wel een verkeerde inschatting gemaakt.
Om maar één voorbeeld te noemen: waarom is er geen taks op kermiskramen en circussen?

Slechts één belasting op het openbaar domein???
In ‘De Sirene’ wordt er ook beweerd dat er in Middelkerke slechts één belasting geheven wordt op het openbaar domein, in tegenstelling tot veel omliggende gemeenten.
Gelukkig heb ik dat naar goeie gewoonte niet zo maar aanvaard. Wat houdt die belasting eigenlijk in?
Het openbaar domein wordt vaak ingenomen voor stellingen, kranen, containers, … bij het uitvoeren van werken (nieuwbouw, afbraak, …) aan gebouwen of bij verhuizingen. De horecazaken willen er terrassen of een windscherm op plaatsen. Ook markten (inclusief de antiek- en brocantemarkten) nemen delen van de openbare weg in.
Om deze inname in tijd en ruimte zo veel mogelijk te beperken, kan hiervoor een belasting opgelegd worden.
Bij het overlopen van de lijst van de geïnde belastingen in Middelkerke, stel ik dus vast dat niet één belasting op het gebruik van het openbaar geheven wordt, maar drie.
Er is een belasting op het plaatsen van terrassen, windschermen, stoelen, banken, seizoenartikelen, fruitbakken, enz. , er wordt een belasting geheven op het innemen van een gedeelte van de openbare weg voor inlijving bij een bouwwerf en tenslotte wordt ook het gebruik van de openbare weg voor publicitaire doeleinden belast. Ik heb een twaalftal dagen geleden aan de financiële beheerder van de gemeente gevraagd wat die ‘enz’ inhoudt, maar hij zal het zeker te druk hebben om daarop te antwoorden. Ik heb eigenlijk recht op een antwoord maar ik wil deze keer niet vasthouden aan mijn recht op openbaarheid van bestuur gezien het gering belang van mijn vraag.
Waarom in ‘De Sirene’ sprake is van slechts één belasting op het openbaar domein, is mij een raadsel.
Waarom er bovendien gezegd wordt dat dit, samen met een lage personenbelasting, ervoor zorgt dat Middelkerke fiscaal interessant is voor nieuwe inwoners en investeerders, begrijp ik nog veel minder goed.
Een informatieblad is toch geen propagandablad, hé?

Bronnen
http://www.blankenberge.be/Bestuur/Nederlands/Home/Diensten/Financieel/page.aspx/626#belastingen
http://www.bredene.be/eloket.asp?id=76
http://dehaan.liquifi.be/bestuur/belastingen-en-retributies/
http://www.depanne.be/frame.aspx?page=/bewoners/gemeentebestuur/bestuur/gemeentediensten/financi%C3%ABn/dienst_belastingen.aspx#Belastingsreglementen
http://inwoners.knokke-heist.be/thema/1575/default.aspx?_vs=0_n&id=1254
http://inwoner.koksijde.be/productgroep.aspx?pg=1268&id=1018
http://www.middelkerke.be/page3030447.aspx
http://www.nieuwpoort.be/nieuwpoort/view/nl/nieuwpoort/inwoner/bestuur/documenten/reglementen

Aanpassing op 8 maart 2011

Ik kreeg ondertussen wel antwoord van de dienstfunctionaris - kas- en debiteurenbeheer, waarvoor dank.
*Indien woonwagens (mobilhomes) op een betalende en reglementaire
     parkeerzone  geplaatst worden, is de retributieverordening op het
     parkeren van toepassing, zo niet is dit gratis.
 ** Hier moest eigenlijk ‘vijf’ staan omdat ook moet betaald worden voor de
      markten en kermissen, die ook het openbaar domein gebruiken.
        De dagmarkten zijn in eigen beheer
         (zie http://www.middelkerke.be/page264304655.aspx) 
        Voor de avondmarkten bestaat een concessiexml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />

 (zie http://www.middelkerke.be/page15512506.aspx)
Voor bepaalde kermissen is hier ook een vergoeding verschuldigd (zie reglement op de deelname en tarifering van gemeentelijke kermissen: http://www.middelkerke.be/page264382021.aspx)

*** De ‘enz’ slaat op alle voorwerpen die voor het handelspand op de openbare weg geplaatst worden. Dit kunnen bv. bloembakken, menuborden, fietsrekken, automatische toestellen,… zijn.