Schepen voor jeugdzaken ben ik niet, ambtenaar van de jeugddienst evenmin en ik maak ook geen deel uit van de jeugdraad. Hoezo dan dit artikel over jongeren? Hoe durf ik?
Als oudere moet ik inderdaad mijn mosterd halen uit persartikels en televisiereportages- of nieuwsberichten.
En wat lees ik zojuist: “De politie van de zone Westhoek - Koksijde, De Panne, Nieuwpoort - start in de zomervakantie als eerste met een VIP-behandeling voor (hang)jongeren die overlast veroorzaken.
Jongeren zijn nu wel ‘Zeer Belangrijke Personen’ maar deze keer staat VIP voor 'Very Irritating Police' of 'Erg Vervelende Politie'.” Ja, als ze het zelf zeggen!

Wat zijn ‘hangjongeren’ (of hangjeugd) eigenlijk?
Het zijn jongeren die langdurig op een bepaalde plaats op de openbare weg rondhangen.
Het woord ‘jongere’ heeft in de voorbije jaren spijtig genoeg een pejoratieve betekenis gekregen. We lezen, horen en zien al te vaak dat ‘jongeren een bus aanvallen’, dat ‘jongeren zwemcentra onveilig maken’, dat ‘jongeren iemand op straat aan- of overvallen of lastigvallen’, dat ‘jongeren slaags geraken met politie’, dat ‘jongeren vandalenstreken uithalen, bijvoorbeeld krassen maken op auto’s’, ‘dat ‘jongeren drugs gebruiken’ of ‘overvloedig drinken’ of dat ‘jongerenbendes onderlinge vechtpartijen aangaan’.
Laat mij nu wel niet gezegd hebben dat er geen ernstige, hardwerkende, frisse jongeren meer zijn, noch dat alle hangjongeren criminele neigingen hebben.
Veel gemeenten hebben nu hangplekken ingericht, om te voorkomen dat de hangjeugd verblijft waar hun aanwezigheid anderen tot last is. Die plekken liggen dan vaak niet midden in een woonwijk en niet vlak aan een baan die de gemeente doorkruist.
De accomodatie bestaat vaak uit een vandalisme- bestendig bankje met beschutting tegen de regen.

In Middelkerke hebben ze ooit ‘lummelplekken’ aangelegd voor + 12 – jarigen (zie ‘Sirene’ Nr 81 van maart-april 2004). Lummelen betekent flierefluiten, lapzwansen, luilakken, lanterfanten, luieren, rondhangen, slampampen, zijn tijd verdoen zonder iets degelijks uit te voeren.

Welke jongeren bedoelt de politie van de Westhoek? Welke jongeren worden geviseerd?
Volgens korpschef Nicholas Paelinck van de politiezone Westkust, die schijnbaar graag baanbrekend werk verricht, (of graag in de belangstelling komt?) zijn de overlastplegers vooral jongeren, meestal francofone, tussen 14 en 25 jaar uit het binnenland of uit Noord-Frankrijk, die aan onze kust hun vakantie doorbrengen. Hij beweert enkel de toeristen en inwoners te willen beschermen tegen overlast, provocaties, misdaad, verbaal geweld door criminele bendes. De jeugd zou weinig of geen last ondervinden van het VIP- team als ze zich aanvaardbaar gedragen. Het is de bedoeling om geen Borgerhout, Anderlecht, Charleroi of Rijsel toe te laten in De Panne tijdens de zomermaanden.
De taak van de VIP- politie is probleemjongeren identificeren, hen ‘uit de anonimiteit halen’ door hen continu te volgen en te controleren.
De politie wil een dubbel doel nastreven, enerzijds de inwoners duidelijk maken dat er aan de problemen iets gedaan wordt en er anderzijds de probleemjongeren op wijzen dat ze zich aan de regels moeten houden. De inspiratie voor deze aanpak komt uit Rotterdam, maar de VIP- patrouille in de Westkust zal maar een ‘lightversie’ zijn van de aanpak in de Nederlandse havenstad.
De politie hoopt dat de hangjongeren op de duur zullen ophoepelen als ze veelvuldig worden lastiggevallen en gecontroleerd.

En daarop reageren de schepenen uit Middelkerke!
Schepen voor sport Johnny Devey (Open VLD) en zijn collega voor jeugdzaken Lode Maesen (Progressief Kartel) hebben via een tweetalige persmededeling gereageerd op de VIP behandeling van jongeren aan de Westkust. Ze vinden natuurlijk niet dat hangjongeren nu maar hun ‘werkterrein’ moeten verplaatsen naar Middelkerke. Dat hoop ik tenminste!
Ze hebben hier toch ook al hangjongeren? Of noemen ze die hier ‘lummelaars’?
Las ik een tijd geleden immers niet dat de Open VLD bewakingscamera’s wilde plaatsen op het Epernayplein om hangjongeren te kunnen identificeren? Het drukke plein aan het casino zou in het verleden al meermaals het toneel geweest zijn voor vandalenstreken en zelfs zwaardere gewelddaden.
Nu vindt men bij ons plots dat de hangcultuur anders moet aangepakt worden.
Ze willen actieve jongeren en gezinnen hier dan ook welkom heten, vooreerst om de toenemende vergrijzing tegen te gaan. Natuurlijk moet daar iets tegenover gesteld worden. Daarom bieden ze een hele reeks sportactiviteiten aan, zoals Sport aan Zee en de BLOSO promotietoer en straks de kliminfrastructuur op het strand van Westende, naast de watersportclub.
‘Geef de jongeren iets zinvols en leuk om doen, zodat ze zich niet hoeven te vervelen', aldus schepen Devey.
Schepen Maesen vindt dat ‘zijn’ jeugddienst kan bijdragen om jongeren te motiveren. Deze zou alles in het werk stellen om het vrijetijdsaanbod voor kinderen en jongeren zo veel mogelijk af te stemmen op hun leefwereld. Ze kunnen daarvoor terecht in het jeugdhuis de Paravang en bij de jongerenwerking de Caravanne.

Wat vinden de andere kustgemeenten daarvan?
De reactie van de Middelkerkse schepenen wordt niet door iedereen op prijs gesteld. Zo las ik: ‘een slag onder de gordel’, ‘ludieke actie’, ‘handig gebruik gemaakt van deze actie’.
Andere kustgemeenten hebben inderdaad ook een sportdienst en een jeugddienst die er alles aan doen om jongeren een zinvolle bezigheid te bezorgen.
De actie van Devey en Maesen is dan ook bij de Westkust- burgemeesters in het verkeerde keelgat geschoten. Koksijde vindt het "een beetje kinderachtig want iedereen is welkom bij ons als ze zich gedragen”. De Panne vindt dat ook: “als ze maar hun manieren houden maar echte reclame om er nog meer aan te trekken doen we wel niet”. In Nieuwpoort zijn hangjongeren niet welkom, “ook de Nieuwpoortse niet, maar iedereen weet ondertussen wel dat wij kindvriendelijk zijn.”

De voorzitter van de Middelkerkse NV-A Danny Van Den Broucke vindt het “een misplaatst bericht om wat media-aandacht te krijgen”.
Ik vind het eigenlijk ook niet gepast te doen alsof Middelkerke wel een oplossing heeft voor die hangjongeren, tenminste niet voor de ‘criminele’.

Worden hier wel dezelfde jongeren bedoeld?
Natuurlijk denkt geen enkele van de categorie ‘zware’ jongeren eraan om gevolg te geven aan de Middelkerkse lokroep om hier aan ‘zinvolle’ vrijetijdsbesteding te komen doen.
Of misschien komen ze wel uit eigen beweging?
Een jeugdcriminologe beweerde namelijk op ‘Focus’ lokale TV dat “dergelijke politieacties dikwijls een omgekeerd effect hebben en dat hangjongeren zich daardoor wel eens verplaatsen naar andere regio’s”.
Het gaat hier over een ander soort jongeren en niet over ‘actieve’ jongeren bedoeld door beide schepenen.
Actieve jongeren zijn immers jongeren die intenser bij hun leven en dat van anderen willen stilstaan, die samen willen ravotten, dansen, zingen, bezinnen, die zich willen uitleven en willen bouwen aan een betere wereld. Dat die in Middelkerke welkom zijn, daar staat toch iedereen achter?

Hoe wordt de VIP onthaald?
VIP lokt zeer uiteenlopende reacties uit. Vooral de linkse pers ‘De Morgen’ is cynisch. (natuurlijk!!)
De jongerenorganisaties zijn ziedend. (natuurlijk!!)
Een ‘stalkcampagne’, zo noemt Hangman, een overkoepelend orgaan met onder andere Steunpunt Jeugd en de Vlaamse Jeugdraad, het initiatief. "Deze radicale keuze om jongeren te viseren en te irriteren is onverstandig. Politiemensen die jongeren enerveren, zullen eerder brandjes maken dan blussen."

Ook Uit De Marge vzw en Straathoekwerk Vlaanderen denken er zo over. "Politieoptreden dat jongeren onnodig irriteert, kan leiden tot lastige reacties van jongeren, zoals vandalisme uit frustratie of zelfs regelrechte confrontaties. En dan? Een nog harder politieoptreden? En dan? Escalatie? Wie wordt daar beter van?"

Je moet die jongens en meisjes toch niet lastig vallen of storen, hé?

Ook de gemeentebesturen krijgen verwijten te slikken. Hoewel de burgemeesters op de hoogte waren van de plannen, zou het project niet voorgelegd geweest zijn aan de Politieraad Westkust, noch aan de colleges van burgemeester en schepenen van De Panne, Koksijde en Nieuwpoort.
Ook in eigen rangen wordt korpschef Nicholas Paelinck op de korrel genomen, alhoewel…
Dirk Van Nuffel, de voorzitter van het Vast Comité van de Lokale Politie, zegt dat Paelinck beter omzichtiger had gecommuniceerd over de problematiek. Maar hij geeft hem wel gelijk dat hij in de zomervakantie wil optreden tegen de overlast van hang- en probleemjongeren in de kustgemeenten van zijn politiezone. "Al vind ik wel dat dit snel resulteert in labelen van een groep", zegt Van Nuffel.

Wegens dat laatste vindt Stijn Vivijs, coördinator van de Onderzoekseenheid Strafrecht en Criminologie aan de KULeuven, de VIP- aanpak vanuit criminologisch standpunt geen goed plan

"Om te beginnen is overlast een moeilijk begrip. Wat is overlast? En wat is hinderlijk? Ik vrees dat de aanpak eerder neerkomt op pestgedrag van de politie. En dat zal eerder contraproductief werken. Waarom identificeert de politie de jongeren eerst niet om daarna duidelijke afspraken met hen te maken? In het verleden zijn er voorbeelden genoeg van hoe geviseerde groepen zich keren tegen de politie. Of zijn we al vergeten hoe lang de banlieues van Parijs destijds in brand stonden?"

De politiemensen zullen dus weer de schuldigen zijn!
Die negatieve reacties maken geen grote indruk. Het zijn toch alleen maar woorden. ‘Praten’ en ‘afspraken maken’ wordt daar echt wel iemand beter van?

Er zijn ook positieve reacties
Criminoloog Brice De Ruyver feliciteert Paelinck omdat die buiten de lijnen kleurt met zijn VIP- aanpak. "We mogen dat probleem aan de kust niet onderschatten. Want elke zomer is dat daar hetzelfde liedje: Noord- Fransen en gasten uit de moeilijke wijken uit Brussel en Charleroi zakken naar De Panne af en veroorzaken overlast. Waarom De Panne? Omdat daar veel Frans wordt gesproken, tiens."
Toch vindt ook De Ruyver dat niet alle jongeren over dezelfde kam mogen worden geschoren. "Er zijn enkele leidersfiguren die zorgen voor overlast en verantwoordelijk zijn voor criminele feiten. Daarom juich ik het toe dat de zone Westkust dat probleem pro-actief* aanpakt. Ze denken out of the box en doen dat overigens niet voor het eerst. Destijds haalden ze al agenten uit Charleroi naar De Panne om te patrouilleren tijdens de zomervakantie. Omdat die hun eigen amokmakers kennen en weten hoe er mee om te gaan. Slim bekeken."
Maar De Ruyver ziet ook één probleem. "Ze mochten dat nooit Very Irritating Police genoemd hebben, want daardoor is de link met Rotterdam onvermijdelijk. En daar stigmatiseren ze met hun VIP-aanpak inderdaad een hele groep van jongeren die al meerdere zware feiten pleegden en voor wie de klassieke aanpak niet meer helpt. Maar in de zone Westkust maken de agenten alleen maar het leven zuur van jongeren die anderen het leven zuur maken."

*voor betekenis: zie http://www.onzetaal.nl/advies/proactief.php

Besluit
De Middelkerkse schepenen zullen wel vinden dat hun actie geslaagd was: ze hebben er inderdaad heel wat media-aandacht voor gekregen!! Of er nu iets verandert?

Bronnen
Artikel van Dany Van Loo in ‘Het Nieuwsblad’ van 23 april 2011
http://www.westkustmagazine.be/index.php/nl/westkust/d/een-beetje-kinderachtig
http://www.westkustmagazine.be/index.php/nl/westkust/d/very-irritating-police-onder-vuurxml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />