SALA - FAMILIE SALA - FAMIGLIA SALA

17-02-1940 Bijv. Eindhovensch Dagblad

Aan het slot van een stedelijke beschouwing

Tot slot wil ik vandaag nog enkele woorden van dankbare herinnering wijden aan de nagedachtenis van dokter Sala, die onlangs ten grave werd gedragen. Velen zullen zich nog herinneren, welk een bekwaam, ijverig en plichtsgetrouw arts hij was. Door zijn innemendheid en toewijding won hij aller harten en vooral voor de armen heeft hij veel gedaan. Al zijn krachten heeft hij gegeven voor de lijdende menschheid, zichzelf niet sparende of ontziende. Laten we hem niet vergeten in onze gebeden en zijne nagedachtenis in eere houden.

Hij ruste in vrede.

1965-02-10 Oud nieuws en herinnering Dr.J. G. A. Th. Sala

De krant schrijft 25 jaar na dato

Woensdag 10 februari 1965

Oud nieuws

Eindhoven 10 Februari 1940.

In het Binnenziekenhuis is na een langdurige ziekte in den ouderdom van 72 jaren overleden dokter J.G.A.Th. Sala, rustend geneesheer te Stratum. Dokter Sala heeft in de lange jaren dat hij in Stratum practiseerde (hij woonde in het huis waar nu dokter van Gils is gevestigd) een grote populariteit genoten. Hij telde dan ook een aanzienlijk aantal patiënten, die het zeer betreurden dat hun huisdokter ongeveer tien jaar geleden de pracktijk neerlegde en naar elders ging verhuizen. Na het overlijden zijner echtgenote keerde dokter Sala enkele jaren geleden naar Eindhoven terug om in Stratum zijn laatste levensdagen te slijten.

________________________________________

1965

Herinnering

In het rubriekje "Oud nieuws" kan men vandaag vinden dat het vijfentwintig jaar is geleden dat dokter Sala is overleden, nadat hij al ongeveer tien jaar zijn praktijk had neergelegd.

Hij woonde in het oude herenhuis op de hoek van de Stratumse dijk en de Hertogstraat en ik herinner hem mij als een wat bars uitziende, maar zeer vriendelijke heer.

Ik kwam in die jonge jaren niet zo erg vaak bij een dokter, maar heel goed weet ik nog, dat ik "eerste hulp" kreeg van dokter Sala. Dat moet geweest zijn in de eerste helft van de twintiger jaren Ik zat op de school van meester Jansen (ik zie hem nog heel vaak wandelen) in de Jan Smitslaan en in de klas, meen ik, bij mister van Lier. Voordat de lessen begonnen mocht er altijd een jongetje de klink van de klasdeur vasthouden, totdat de hele meute binnen was. Degene die er eerste was viel die eer te beurt. Het grote genoegen van dat voorrecht ontgaat me nu, maar wat weten wij, volwassenen van de wensen en verlangens van een manneke van een paar turven hoog? Op een gegeven middag was ik als eerste de gang doorgerend, maar de tweede die vlak op mijn hielen zat, gaf me, ongeveer bij de eindstreep, een duwtje opdat ik de deur voorbij zou rennen, maar helaas voor hem en voor mij, duwde hij me met mijn arm door de glazen deur heen, hetgeen me een nogal gapende wond aan mijn linkerpols bezorgde.

De meester ging met me mee naar dokter Sala, die het noodverband legde, wat splinters eruit haalde en (hetgeen ik me het best herinner) me een enorme grote reep chocola meegaf op mijn weg naar het Binnenziekenhuis waar dokter van de Loo me verder hielp op de weg naar beterschap.

Ik heb me enkele weken de vorst van de school gevoeld als ik aankwam met mijn arm in een draagverband: het was immers niet zomaar een ongeluk, maar ik was gewond geraakt binnen de heilige muren van de eigen school.

Ook kreeg ik een grote taart thuisgestuurd: de vader van het jongetje, dat mij in zijn ijver dat zetje had gegeven, was bakker.

Aan dat gebeuren moest ik weer terugdenken toen ik het overlijdensbericht van dokter Sala las.

Op 13 oktober 1885 te Leiden ontvangt Johannes Gijsbertus Arnoldus Theodorus Sala, het getuigschrift; “dat hij tot de beoefening der natuurkundige wetenschappen genoegzaam is voorbereid” wat hem het recht geeft toegelaten te worden tot het eerste natuurkundig examen.

Op 12 oktober 1986 legt hij het eerste en daaropvolgend het tweede natuurkundig examen per 10 oktober 1888 met goed gevolg af.

Aan de faculteit der geneeskunde volgt Johannes twee jaar de klinische en poliklinische lessen en legt het theoretisch examen per 29 september 1890 met goed gevolg af. In maart 1892 wordt hij toegelaten tot het praktijkexamen in de heel en verloskunde.

27 oktober 1893

Op 26 jarige leeftijd behaalt Johannus Gijsbertus Arnoldus Theodorus zijn artsendiploma en vestigt zich in Stratum (Einhoven)

Op 09-12-1893 wordt Johannes Gijsbertus Arnoldus Theodorus Sala belast met de armenpraktijk van de Gemeente Eindhoven.

Op 01-01-1894 benoemt de raad van de gemeente Stratum Johannes Gijsbertus Sala tot gemeentegeneesheer.

Op 09-01-1917 benoemen B. en W. van de gemeente Eindhoven Johannes Gijsbertus tot gemeentegeneesheer van de gemeente Eindhoven voor de tijd van een jaar op een jaarwedde van F 950,-

Met ingang van 01-01-1918 benoemen B. en W. van de gemeente Eindhoven Johannes Gijsbertus definitief tot gemeentegeneesheer van de gemeente Eindhoven.

Voormalig praktijk Huis J.G.A.Th. Sala Huis

Rekening van F.L. Sala Ankerwikkelbedrijf Eindhoven 1954 voor de vleesconservenfabriek Schijndel

De krant 1953

De doktersrekeningen lopen op met tijd en kwaliteit

Van die combinatie met Stratum kwam vooreerst nog niets en men riep dus sollicitanten op voor gemeente-arts op een salaris van F 700.- Uit een voordracht van 2 personen werd op 1 Mei 1891 benoemd dokter Hubert Adriaan Diepen, toentertijd assistent aan de verloskundige kliniek te Amsterdam. En hiermede kregen we een man binnen onze stad, die jaren de dokter van Eindhoven en randgemeenten geweest is. Velen onzer hebben hem nog gekend en kunnen nog het oude doktershuis aanwijzen op de Kleine Berg, hoek Prins Hendrikstraat, waar nu het kantoor van de heer Priems gevestigd is.

Als dokter Diepen ongeveer een jaar de armenpraktijk heeft waargenomen, stuurt hij een rekest aan de Raad om salarisverhoging. Uit dat rekest, wil ik eens het een en ander aanhalen om u te laten zien, dat de armenpractijk in 1891 reeds geen sinecure was. De heer Diepen heeft alles nauwkeurig genoteerd en dan blijkt, dat hij als armendokter in 11 maanden tijds 3018 visites heeft afgelegd, dat is gemiddeld 12,3 per dag. Daarbij waren nog niet gerekend de vaccinaties, lijkschouwingen en behandeling der verpleegden in het liefdegesticht.

Geen wonder, dat onze dokter verzocht zijn salaris op f 1300.- te brengen. B. en W. gaan der traditie getrouw eens met dokter Diepen praten en ze krijgen er F 100.- af. 't Salaris wordt op F 1200.- gesteld.

Echter, wat te voorzien was, gebeurde al spoedig. Dokter Diepen wist zich door zijn kunde in enkele jaren zulk een uitgebreide burgerpraktijk te verwerven, binnen Eindhoven en ommelanden, dat het hem onmogelijk bleek de armenpraktijk nog naar behoren waar te nemen, waarom hij 15 September 1893 ontslag vroeg.

Ondertussen had zich in Stratum gevestigd dokter J.G. Sala. Het was nog een jonge dokter, pas in Leiden afgestudeerd en die in Stratum met de armenpraktijk belast was op een jaarwedde van f 1200.- Op deze jonge kracht lieten B. en W. van Eindhoven het oog vallen. Men ging hem eens opzoeken en stelde hem voor zich in Eindhoven te vestigen. Hij zou dan de armenpraktijk krijgen op een salaris van F 1000.- en mocht ook die van Stratum behouden. Doch de dokter wilde beslist in Stratum blijven wonen en wees er op, dat zijn huis vlak bij de Eindhovense grens stond. De meesten uwer weten nog wel waar hij woonde: Stratumsedijk 17, waar nu de schoolarts dokter van Gils gevestigd is. De afstand kon dus geen bezwaar zijn en men werd het eens. Dokter Sala zou in Stratum blijven wonen en het salaris werd op f 950.- gebracht. Jarenlang heeft dokter Sala de armenpraktijk waargenomen, niettegenstaande, dat hij spoedig ook een zeer drukke praktijk had. En hij heeft het gedaan tot volle tevredenheid van patiënten, Raad en Armbestuur en wat me opgevallen is, dokter Sala komt niet na enige jaren om salarisverhoging vragen. Hij was een hoogstaand mens onze brave dikke dokter Sala, die op z'n fiets en later op z'n motor de patiënten afreed. De dokter praatte niet veel, was een zwijgzaam man, maar, die hart had voor zijn beroep en zijn patiënten

Receptenbriefje Dr. J.G. Sala

Stratumsedijk 17

Praktijkhuis van Johannes Gijsbertus Arnoldus Theodorus Sala

Naamplaat van Dokter J.G.A.Th Sala

Bijschrift: Sinds 1918 waren magazijn en paardenstalling door dokter Sala gehuurd als garage.

De Kalanderij

Dit was de "kalanderij" van Jan Swinkels op de Stratumse dijk, in de tijd dat daar - te beginnen bij de Geldropseweg o.a. dokter Sala, Th. Mooren, Sjamee, Verster, Gebroeders Peeters en K. Leijten woonden. Tussen de sigarenfabriek van Van der Tak en Co. (bijna op de hoek van de huidige Hertogstraat), lag de ingang van het Groot Kalanderbedrijf. De grote poort op de foto, was de ingang naar het grote magazijn en de paardenstalling. Kalanderen betekent mangelen; zo'n kalander bestond uit twee lange zware eikenhouten tafels, die in verbinding stonden met zware walsen en kamraderen. Dit hele geval werd in beweging gebracht door een paard, dat - als in een maalmolen - rondliep. Ook wat in de huishoudelijke linnenkast lag, werd vroeger gekalanderd; dat gebeurde o.a. in de Jan van Hooffstraat, tegenover het oude stadhuis, waar "Cato, de mangel" woonde. In het voorhuis stond de kalanderlade; die lade liep op rollen en Cato duwde en trok net zo lang tot het goed netjes gemangeld was. Het kostte drie cent voor een heel mandje.