Heeft Middelkerke misschien geen cultureel erfgoed?
Op 1 mei 2011 werd voor de elfde keer een Erfgoeddag ingericht. Op die dag wil men publiek, pers en beleid in Vlaanderen en Brussel sensibiliseren rond cultureel erfgoed opdat iedereen op een eigentijdse, kwalitatieve en zinvolle manier zou omgaan met het cultureel erfgoed in zijn dagelijkse omgeving. Elk jaar wordt rond een welbepaald thema gewerkt. In 2011 was dat Armoe troef. Erfgoeddag is een initiatief van FARO, Vlaams steunpunt voor cultureel erfgoed vzw, in samenwerking met de erfgoedgemeenschappen in Vlaanderen en Brussel, met volle steun van de Vlaamse overheid. Bij die gelegenheid wordt een brochure uitgegeven Armoe troef.
Ik neem daaruit integraal de volgende tekst over: "Een hele dag lang kun je in heel Vlaanderen en Brussel terecht voor een fantastisch en veelzijdig erfgoedaanbod. Je gastheren zijn onder andere musea, archieven, bewaarbibliotheken, kerkfabrieken, verzamelaars, heemkundige kringen, verenigingen waar armen het woord nemen en amateurkunstenaars(verenigingen). Met de hand op het hart: zij zullen hun uiterste best doen om je een dag lang - tussen 10 en 18 uur - in de watten te leggen. Een aantal organisaties laten hun activiteit ook langer duren. Uiteraard hopen ze op je terugkeer nà Erfgoeddag - als dat geen fijne garantie is voor een vijfsterrendag voor het oog en het verstand... Bovendien is dit alles volledig gratis. De brochure vermeldt, per gemeente en zijn deelgemeenten, de activiteiten die op die dag georganiseerd worden. Ik vond daarin Blankenberge, De Panne, Knokke, Koksijde, Oostende maar geen Middelkerke.
Kopij te laat ingediend, dacht ik Op de website waarin men zijn gemeente kan invoeren om meer te vernemen over het verloop van de dag, kreeg ik volgend resultaat.
Misschien helemaal de overheid niet ingelicht, dacht ik Maar neen! Wat stel ik uiteindelijk vast, na het raadplegen van het infoblad van de gemeente De sirene en van de evenementenkalender op de gemeentelijke website? Middelkerke deed gewoon niet mee! Echt waar!
Heeft Middelkerke misschien geen erfgoed? Natuurlijk wel, maar de bouwwoede haalt het soms op de bewaring ervan. De eerlijkheid gebiedt mij wel te zeggen dat de erfgoeddagen in de voorbije jaren terecht met groot succes bekroond werden. Omdat ik het maar niet kon begrijpen, ging ik heel ver om een verklaring voor de niet-deelname te vinden. Wil de (te) rijke of boven zijn stand levende gemeente Middelkerke misschien de indruk geven dat hier geen armoede heerst en ook nooit geheerst heeft? Natuurlijk moet steeds weer wat verbeelding aan de dag gelegd worden om het opgelegd thema te volgen, maar de voorbije jaren hebben aangetoond dat aan de deelnemers heel wat speelruimte gegund wordt. Het organiseren van een binnen- en een buitententoonstelling voor de Belle-Vue zou de erfgoedplannen doorkruist hebben. Hebben ze gekozen tussen Armoe troef en het luxehotel Belle Vue dat van 1909 tot 1911 gebouwd werd naar het ontwerp van de befaamde architect Octave Van Rysselberghe? Dat vierde namelijk op 1 mei 2011 zijn honderdjarig bestaan. Zelfs leden van de koninklijke familie kwamen er ooit op vakantie.
Op de gelegenheidsreceptie waren alvast veel schepenen en andere mandatarissen aanwezig.. Deze gebeurtenis kon natuurlijk moeilijk opgevoerd worden als bijdrage van de gemeente in Armoe troef. Met alle respect, maar ik vond die binnententoonstelling toch maar wat aan de magere kant. Er bleef mij dus enkel de ultieme vraag, aan de gemeente zelf: waarom hebben jullie toch niet deelgenomen? Het antwoord kwam snel, waarvoor mijn dank.
De gemeente (Marc Constandt, archivaris) verklaart
Het thema lag ons niet te best Het thema Armoe troef zou niet eenvoudig toe te passen geweest zijn, omdat daarbij de kans gelopen wordt in meer of mindere mate stigmatiserend te werken. Niemand zou graag het predicaat arm meekrijgen. Dat vind ik een zeer zwak argument. Mag ik eens wat titels van organisaties opsommen? In Blankenberge werd de tegenstelling tussen de arme lokale bevolking en de rijke toerist getoond alsook het harde maar armoedig leven van de vissers. In de Panne vertelde men het verhaal van de doodgewone mens die probeerde te overleven tijdens de eerste wereldoorlog. In Heist had men het over de arme jeugd en over de vissers. In Koksijde kwamen eten en drinken in de Middeleeuwen aan bod, naast vakantiekolonies voor arme kinderen. In Oostduinkerke kon men zien hoe de arme vissers leefden. In Oostende in de vereniging voor familiekunde had men het over het sociaal drama van de Vissersopstand in 1887 en over de hongerjaren 1845-1850 en de migratie naar de VS. En er was nog zo veel meer Hier zou men weliswaar ook gebroed hebben op een plan om getuigenissen te verzamelen hoe mensen in tijden van schaarste/ armoede creatief omgaan met voeding. Dat zouden ze dan hebben doen resulteren in een soort panelgesprek met een vorm van proevertjes. De uitwerking van de idee, die Marc Constandt sterk noemt, leek echter op zon korte tijd niet te lukken met de beschikbare mensen. Is er dan geen enkele vereniging in de gemeente die een onderwerp voor zijn rekening wilde nemen? Graningate ook niet? Of de één of andere particulier kon misschien eens zijn documentatie bovengehaald hebben, bijvoorbeeld over de miserie met de barakken na de eerste wereldoorlog en de armoede die toen heerste. Misschien moeten meer mensen betrokken worden bij de geschiedenis en het erfgoed van Middelkerke. Misschien willen de archiefdienst en het museum te veel zelf doen.
Er werd gevreesd dat de prestaties van vorige jaren niet zouden geëvenaard/ verbeterd kunnen worden. De gemeente vreesde niet sterk en origineel genoeg uit de kast te kunnen komen binnen het verplichte thema zoals voorgaande jaren, met de campingtentoonstelling en de zogenoemde Kunst en Kitsch editie. Daarom pasten ze liever een jaar. Ook dat vind ik niet zon sterk argument (of excuus)! Erfgoeddag is geen competitie, hé!
Deelnemen aan monumentendag EN aan erfgoeddag zou te veel zijn voor Middelkerke Middelkerke zou er al jaren voor pleiten om afwisselend een Open Monumentendag en een Erfgoeddag te organiseren. Men vindt dat het voor eerder kleine gemeenten niet altijd evident is om tijdens hetzelfde kalenderjaar een programma te maken over beide onderwerpen.
Besluit Hoewel Middelkerke dus niets wilde organiseren, kan wel gezegd worden dat men binnen het thema gebleven is: het was hier inderdaad armoede troef. Een troost: de gemeente neemt in 2011 wel deel aan Open Monumentendag. De intentie bestaat om er ieder jaar minstens bij één van beide organisaties bij te zijn. Ik vind dat niet genoeg!! Wat denken jullie?
Inzetten op hangjongeren, hoe doe je dat? Middelkerke weet wel raad!!
Schepen voor jeugdzaken ben ik niet, ambtenaar van de jeugddienst evenmin en ik maak ook geen deel uit van de jeugdraad. Hoezo dan dit artikel over jongeren? Hoe durf ik? Als oudere moet ik inderdaad mijn mosterd halen uit persartikels en televisiereportages- of nieuwsberichten. En wat lees ik zojuist: De politie van de zone Westhoek - Koksijde, De Panne, Nieuwpoort - start in de zomervakantie als eerste met een VIP-behandeling voor (hang)jongeren die overlast veroorzaken. Jongeren zijn nu wel Zeer Belangrijke Personen maar deze keer staat VIP voor 'Very Irritating Police' of 'Erg Vervelende Politie'. Ja, als ze het zelf zeggen!
Wat zijn hangjongeren (of hangjeugd) eigenlijk? Het zijn jongeren die langdurig op een bepaalde plaats op de openbare weg rondhangen. Het woord jongere heeft in de voorbije jaren spijtig genoeg een pejoratieve betekenis gekregen. We lezen, horen en zien al te vaak dat jongeren een bus aanvallen, dat jongeren zwemcentra onveilig maken, dat jongeren iemand op straat aan- of overvallen of lastigvallen, dat jongeren slaags geraken met politie, dat jongeren vandalenstreken uithalen, bijvoorbeeld krassen maken op autos, dat jongeren drugs gebruiken of overvloedig drinken of dat jongerenbendes onderlinge vechtpartijen aangaan. Laat mij nu wel niet gezegd hebben dat er geen ernstige, hardwerkende, frisse jongeren meer zijn, noch dat alle hangjongeren criminele neigingen hebben. Veel gemeenten hebben nu hangplekken ingericht, om te voorkomen dat de hangjeugd verblijft waar hun aanwezigheid anderen tot last is. Die plekken liggen dan vaak niet midden in een woonwijk en niet vlak aan een baan die de gemeente doorkruist. De accomodatie bestaat vaak uit een vandalisme- bestendig bankje met beschutting tegen de regen.
In Middelkerke hebben ze ooit lummelplekken aangelegd voor + 12 jarigen (zie Sirene Nr 81 van maart-april 2004). Lummelen betekent flierefluiten, lapzwansen, luilakken, lanterfanten, luieren, rondhangen, slampampen, zijn tijd verdoen zonder iets degelijks uit te voeren.
Welke jongeren bedoelt de politie van de Westhoek? Welke jongeren worden geviseerd? Volgens korpschef Nicholas Paelinck van de politiezone Westkust, die schijnbaar graag baanbrekend werk verricht, (of graag in de belangstelling komt?) zijn de overlastplegers vooral jongeren, meestal francofone, tussen 14 en 25 jaar uit het binnenland of uit Noord-Frankrijk, die aan onze kust hun vakantie doorbrengen. Hij beweert enkel de toeristen en inwoners te willen beschermen tegen overlast, provocaties, misdaad, verbaal geweld door criminele bendes. De jeugd zou weinig of geen last ondervinden van het VIP- team als ze zich aanvaardbaar gedragen. Het is de bedoeling om geen Borgerhout, Anderlecht, Charleroi of Rijsel toe te laten in De Panne tijdens de zomermaanden. De taak van de VIP- politie is probleemjongeren identificeren, hen uit de anonimiteit halen door hen continu te volgen en te controleren. De politie wil een dubbel doel nastreven, enerzijds de inwoners duidelijk maken dat er aan de problemen iets gedaan wordt en er anderzijds de probleemjongeren op wijzen dat ze zich aan de regels moeten houden. De inspiratie voor deze aanpak komt uit Rotterdam, maar de VIP- patrouille in de Westkust zal maar een lightversie zijn van de aanpak in de Nederlandse havenstad. De politie hoopt dat de hangjongeren op de duur zullen ophoepelen als ze veelvuldig worden lastiggevallen en gecontroleerd.
En daarop reageren de schepenen uit Middelkerke! Schepen voor sport Johnny Devey (Open VLD) en zijn collega voor jeugdzaken Lode Maesen (Progressief Kartel) hebben via een tweetalige persmededeling gereageerd op de VIP behandeling van jongeren aan de Westkust. Ze vinden natuurlijk niet dat hangjongeren nu maar hun werkterrein moeten verplaatsen naar Middelkerke. Dat hoop ik tenminste! Ze hebben hier toch ook al hangjongeren? Of noemen ze die hier lummelaars? Las ik een tijd geleden immers niet dat de Open VLD bewakingscameras wilde plaatsen op het Epernayplein om hangjongeren te kunnen identificeren? Het drukke plein aan het casino zou in het verleden al meermaals het toneel geweest zijn voor vandalenstreken en zelfs zwaardere gewelddaden. Nu vindt men bij ons plots dat de hangcultuur anders moet aangepakt worden. Ze willen actieve jongeren en gezinnen hier dan ook welkom heten, vooreerst om de toenemende vergrijzing tegen te gaan. Natuurlijk moet daar iets tegenover gesteld worden. Daarom bieden ze een hele reeks sportactiviteiten aan, zoals Sport aan Zee en de BLOSO promotietoer en straks de kliminfrastructuur op het strand van Westende, naast de watersportclub. Geef de jongeren iets zinvols en leuk om doen, zodat ze zich niet hoeven te vervelen', aldus schepen Devey. Schepen Maesen vindt dat zijn jeugddienst kan bijdragen om jongeren te motiveren. Deze zou alles in het werk stellen om het vrijetijdsaanbod voor kinderen en jongeren zo veel mogelijk af te stemmen op hun leefwereld. Ze kunnen daarvoor terecht in het jeugdhuis de Paravang en bij de jongerenwerking de Caravanne.
Wat vinden de andere kustgemeenten daarvan? De reactie van de Middelkerkse schepenen wordt niet door iedereen op prijs gesteld. Zo las ik: een slag onder de gordel, ludieke actie, handig gebruik gemaakt van deze actie. Andere kustgemeenten hebben inderdaad ook een sportdienst en een jeugddienst die er alles aan doen om jongeren een zinvolle bezigheid te bezorgen. De actie van Devey en Maesen is dan ook bij de Westkust- burgemeesters in het verkeerde keelgat geschoten. Koksijde vindt het "een beetje kinderachtig want iedereen is welkom bij ons als ze zich gedragen. De Panne vindt dat ook: als ze maar hun manieren houden maar echte reclame om er nog meer aan te trekken doen we wel niet. In Nieuwpoort zijn hangjongeren niet welkom, ook de Nieuwpoortse niet, maar iedereen weet ondertussen wel dat wij kindvriendelijk zijn.
De voorzitter van de Middelkerkse NV-A Danny Van Den Broucke vindt het een misplaatst bericht om wat media-aandacht te krijgen. Ik vind het eigenlijk ook niet gepast te doen alsof Middelkerke wel een oplossing heeft voor die hangjongeren, tenminste niet voor de criminele.
Worden hier wel dezelfde jongeren bedoeld? Natuurlijk denkt geen enkele van de categorie zware jongeren eraan om gevolg te geven aan de Middelkerkse lokroep om hier aan zinvolle vrijetijdsbesteding te komen doen. Of misschien komen ze wel uit eigen beweging? Een jeugdcriminologe beweerde namelijk op Focus lokale TV dat dergelijke politieacties dikwijls een omgekeerd effect hebben en dat hangjongeren zich daardoor wel eens verplaatsen naar andere regios. Het gaat hier over een ander soort jongeren en niet over actieve jongeren bedoeld door beide schepenen. Actieve jongeren zijn immers jongeren die intenser bij hun leven en dat van anderen willen stilstaan, die samen willen ravotten, dansen, zingen, bezinnen, die zich willen uitleven en willen bouwen aan een betere wereld. Dat die in Middelkerke welkom zijn, daar staat toch iedereen achter?
Hoe wordt de VIP onthaald? VIP lokt zeer uiteenlopende reacties uit. Vooral de linkse pers De Morgen is cynisch. (natuurlijk!!) De jongerenorganisaties zijn ziedend. (natuurlijk!!) Een stalkcampagne, zo noemt Hangman, een overkoepelend orgaan met onder andere Steunpunt Jeugd en de Vlaamse Jeugdraad, het initiatief. "Deze radicale keuze om jongeren te viseren en te irriteren is onverstandig. Politiemensen die jongeren enerveren, zullen eerder brandjes maken dan blussen."
Ook Uit De Marge vzw en Straathoekwerk Vlaanderen denken er zo over. "Politieoptreden dat jongeren onnodig irriteert, kan leiden tot lastige reacties van jongeren, zoals vandalisme uit frustratie of zelfs regelrechte confrontaties. En dan? Een nog harder politieoptreden? En dan? Escalatie? Wie wordt daar beter van?"
Je moet die jongens en meisjes toch niet lastig vallen of storen, hé?
Ook de gemeentebesturen krijgen verwijten te slikken. Hoewel de burgemeesters op de hoogte waren van de plannen, zou het project niet voorgelegd geweest zijn aan de Politieraad Westkust, noch aan de colleges van burgemeester en schepenen van De Panne, Koksijde en Nieuwpoort. Ook in eigen rangen wordt korpschef Nicholas Paelinck op de korrel genomen, alhoewel Dirk Van Nuffel, de voorzitter van het Vast Comité van de Lokale Politie, zegt dat Paelinck beter omzichtiger had gecommuniceerd over de problematiek. Maar hij geeft hem wel gelijk dat hij in de zomervakantie wil optreden tegen de overlast van hang- en probleemjongeren in de kustgemeenten van zijn politiezone. "Al vind ik wel dat dit snel resulteert in labelen van een groep", zegt Van Nuffel.
Wegens dat laatste vindt Stijn Vivijs, coördinator van de Onderzoekseenheid Strafrecht en Criminologie aan de KULeuven, de VIP- aanpak vanuit criminologisch standpunt geen goed plan
"Om te beginnen is overlast een moeilijk begrip. Wat is overlast? En wat is hinderlijk? Ik vrees dat de aanpak eerder neerkomt op pestgedrag van de politie. En dat zal eerder contraproductief werken. Waarom identificeert de politie de jongeren eerst niet om daarna duidelijke afspraken met hen te maken? In het verleden zijn er voorbeelden genoeg van hoe geviseerde groepen zich keren tegen de politie. Of zijn we al vergeten hoe lang de banlieues van Parijs destijds in brand stonden?"
De politiemensen zullen dus weer de schuldigen zijn! Die negatieve reacties maken geen grote indruk. Het zijn toch alleen maar woorden. Praten en afspraken maken wordt daar echt wel iemand beter van?
Er zijn ook positieve reacties Criminoloog Brice De Ruyver feliciteert Paelinck omdat die buiten de lijnen kleurt met zijn VIP- aanpak. "We mogen dat probleem aan de kust niet onderschatten. Want elke zomer is dat daar hetzelfde liedje: Noord- Fransen en gasten uit de moeilijke wijken uit Brussel en Charleroi zakken naar De Panne af en veroorzaken overlast. Waarom De Panne? Omdat daar veel Frans wordt gesproken, tiens." Toch vindt ook De Ruyver dat niet alle jongeren over dezelfde kam mogen worden geschoren. "Er zijn enkele leidersfiguren die zorgen voor overlast en verantwoordelijk zijn voor criminele feiten. Daarom juich ik het toe dat de zone Westkust dat probleem pro-actief* aanpakt. Ze denken out of the box en doen dat overigens niet voor het eerst. Destijds haalden ze al agenten uit Charleroi naar De Panne om te patrouilleren tijdens de zomervakantie. Omdat die hun eigen amokmakers kennen en weten hoe er mee om te gaan. Slim bekeken." Maar De Ruyver ziet ook één probleem. "Ze mochten dat nooit Very Irritating Police genoemd hebben, want daardoor is de link met Rotterdam onvermijdelijk. En daar stigmatiseren ze met hun VIP-aanpak inderdaad een hele groep van jongeren die al meerdere zware feiten pleegden en voor wie de klassieke aanpak niet meer helpt. Maar in de zone Westkust maken de agenten alleen maar het leven zuur van jongeren die anderen het leven zuur maken."
Besluit De Middelkerkse schepenen zullen wel vinden dat hun actie geslaagd was: ze hebben er inderdaad heel wat media-aandacht voor gekregen!! Of er nu iets verandert?
Atlantikwall en natuur in eer hersteld in Westende
In Sirene (nummer 101 van juli augustus 2007) konden wij lezen dat de Vlaamse overheid een inrichtingsplan klaar had voor het duinengebied tussen Westende en Lombardsijde, van de Oceaanlaan tot grosso modo de terreinen van de (ex) campings Cosmos en Cristal Palace. Dat bericht verheugde mij toen ten zeerste en ik keek al hoopvol uit naar de verwezenlijking van dat plan. De twee facetten ervan interesseren mij namelijk in hoge mate, de natuur en de geschiedenis van Westende. Dat uitkijken bleef maar duren en ik moet toegeven dat ik bijna de hoop opgegeven had. Tot ik een paar weken geleden onderstaand bord zag staan en de bulldozers op en af begonnen te rijden.
Met veel genoegen stel ik vast dat de Vlaamse gemeenschap niet van plan is half werk te verrichten. Wat ik, eigenaardig genoeg, tot voor kort nog niet wist, is het feit dat de eigenaar van de duinen tussen de Strandlaan en de omheining van de ex-camping Cosmos, Jacques Guilbert (Botte) en/ of zijn afstammelingen, vier jaar geleden onteigend werden. Aangezien twee jaar geleden hetzelfde gebeurde voor de duinen tussen de omheining van de ex-camping Cosmos en de camping van CDSCA, is de Vlaamse gemeenschap nu de eigenaar van de ganse duinenstrook vanaf de Oceaanlaan tot aan de omheining van de militaire camping. Als dat niet mooi is!! En wat bijzonder verheugend is: dat groot gebied langs het strand is meteen gered voor de bouwwoede van de promotoren! Nu kan de overheid er op elk gebied iets goed meedoen, op ecologisch, op toeristisch en op geschiedkundig gebied. En dat schijnen ze gelukkig ook van plan te zijn.
Op onderstaand plan van het ontwerpbureau voor landschap en stedenbouw 'Fris in het Landschap' uit Gent wordt aangegeven welke werken er zullen uitgevoerd worden. Ik had graag van het Agentschap voor maritieme dienstverlening en kust in Oostende de bevestiging gekregen dat het plan zo zal uitgevoerd worden, maar ze deden de moeite niet om daarop te antwoorden (de overheid is een glazen huis, nietwaar?) Laten wij ons voorlopig concentreren op het terreingedeelte waar vroeger de camping Cosmos gevestigd was.
De duinen worden in hun oorspronkelijke staat hersteld De overheid wil niet enkel de duinen in hun oorspronkelijke toestand herstellen, maar ze ook op een verantwoorde manier toegankelijk maken voor de natuurliefhebbende wandelaars. Men schijnt inderdaad op dezelfde manier te werk te zullen gaan als in het gebied tussen de kazerne en de IJzermonding. Ook hier zullen leerrijke infopanelen over de fauna en flora in dat prachtig gebied de wandelaars informeren... Op alle duintoppen werd helmgras aangeplant. Er werden poelen aangelegd en houten omheiningen moeten ervoor zorgen dat kwetsbare plaatsen niet kunnen betreden worden.
Op http://www.youtube.com/watch?v=mhcwLl9gPX8 kan een (te) lang filmpje bekeken worden, opgenomen een paar weken na de start van de werken. Jullie weten natuurlijk ook dat alle vogels in mei een ei leggen en daarom worden de werken nu tijdelijk onderbroken om allerlei interessante vogelsoorten niet te storen bij het broeden.
De aandacht gaat eveneens naar de Atlantikwall of wat er nog van overblijft. Natuurlijk hebben de beide wereldoorlogen hun stempel gedrukt op de Westendse geschiedenis. Tijdens de eerste werd Westende met de grond gelijk gemaakt. De tweede is ons natuurlijk bijgebleven door de lange aanwezigheid van de Duitse bezetters. De ouderen onder ons hebben zelfs nog levendige herinneringen aan de vele door de Duitse en lokale werkkrachten gebouwde bunkers, die samen de Atlantikwall vormden. En wie heeft er destijds niet gespeeld in de vele (nu verdwenen) tunnels die de bunkers met elkaar verbonden? Deze muur was een ononderbroken opeenvolging van steunpunten, batterijen en radarstations, geëchelonneerd langs gans de kust. Op het Westends grondgebied werden twee steunpunten en een batterijstelling uitgebouwd.
De Heeres Küstenbatterie 3/HKAA 823 bezette het terrein van de ex-camping Cosmos en werd later opgenomen in het hiernagenoemd steunpunt Seydlitz. De bunkers van de batterij werden nog merkwaardig goed bewaard. Op de foto hierboven zien we de opstelling: 6 personeelsbunkers (8, 13, 14, 16, 25 en 26), 6 munitiebunkers (10, 11, 18, 19, 21 en 22), 6 schootsstellingen (9, 12, 15, 20, 21 en 24) waarvan vier door zand bedolven en/of overgroeid) maar vooral de vuurleidings- en observatiebunker (nr 17) die elke Westendenaar wel kent. Hieronder zien jullie de ingang van deze laatste plus één type bunker van elk, in het midden de personeelsbunker en rechts de munitiebunker. Daaronder zien jullie links een open schootsstelling en rechts het Frans kanon 155 mm K 418 (f) waarmee de batterij uitgerust was.
De goede bewaring is natuurlijk te danken aan het feit dat het terrein in private handen bleef. Sommige bunkers werden gebruikt door de campingeigenaars, om er magazijnen, ja zelfs een vriendenclub in te richten. Alle ingangen, op één na, werden nu vrijgemaakt.
Ter hoogte van Sint-Laurentius stond de Heeres-Küstenbatterie Seydtlitz. De batterij omvatte 72 of 75 (volgens de bron) bouwwerken waarvan 47 in beton. De bewapening bestond uit (zes) kanonnen 155 mm voor rechtstreeks vuur, luchtafweerkanonnen en schijnwerpers. De overeenstemmende bouwwerken waren dus vooral schootstellingen bevolen door een vuurleidingspost, een keuken, toiletten en uitkijkposten met mitrailleurs. Alle bunkers langs het strand werden opgeruimd in 1981. In 1991 heeft minister Sauwens (helaas) de 15 bunkers in de duinen tussen de Oceaanlaan en de Strandlaan laten slopen in het kader van het verfraaiingsplan van de kust. Toch zijn er aan de andere zijde van de Strandlaan nog enkele over, zij het dan dat ze zo goed als volledig verzand zijn. Misschien worden ze ook nog vrijgemaakt? Dit steunpunt is vooral bekend voor zijn unieke bewaarde antitankmuur, een vrij uitzonderlijke ronde gevechtspositie Tobroek en een vuurleidingsbunker, die in 2007 als erfgoed beschermd werden. Van de muur blijven vandaag nog ongeveer 150 meter over, maar straks is die volledig verzand want er zijn nog slechts 40 cm zichtbaar, langs beide zijden. Jullie zien hieronder hoe de muur er vroeger uitzag en wat er nog van overblijft.
Ter hoogte van de ex-camping Cristal Palace en van de militaire camping bevond zich het steunpunt von Seeckt. Ook daar treffen we nog enkele bunkers aan maar bij het opruimen van de camping Cristal Palace vielen de meeste onder de sloophamer. In de militaire camping zijn nog slechts een paar bunkers bewaard gebleven.
Welke zijn de verdere plannen? Volgens Sirene zouden de bunkers later kunnen bezocht worden, onder begeleiding. Ik ben echt benieuwd hoe men dat zal doen. Ze zouden ook voorzien worden van deuren, waarschijnlijk om ongewenste bezoekers van allerlei aard tegen te houden. Doorheen de stelling van de batterij zou een wandelweg aangelegd worden tot aan de Calidris. Op een uitkijkplek (Nr 15 op het plan) zou een informatiepaneel over ecologie en geschiedenis geïnstalleerd worden. De muur zal herschapen worden in een educatieve wand.
Jullie mogen zich zeker verwachten aan meer artikels over dit onderwerp.
Veiligheid of Privacy in Middelkerke? Opgepast voor het oog van de camera!
Je hoort het meer en meer, de overheid, de gewone burgers en de zelfstandigen worden steeds vaker het slachtoffer van criminaliteit. De gerechtelijke overheid en de politie slagen er maar niet in die onder controle te houden. Waar komt die stijging van de criminaliteit toch vandaan en waarom is de politie toch zo machteloos? Niet dat ik jullie antwoord daarop verwacht. Het is dus niet te verwonderen dat dan gedacht wordt aan moderne middelen om personen en goederen te beschermen, namelijk aan de installatie van bewakingscameras. Ook gewone burgers doen er een beroep op. Zij mogen echter niet filmen buiten hun eigendom. En toch zijn die cameras nog niet volledig ingeburgerd. Onze gemeente vraagt zich nog af of daar bij de bevolking wel een draagvlak voor bestaat. Weten zij dan niet dat een beslissing van de gemeenteraad automatisch een maatschappelijk draagvlak veronderstelt? Tenminste als elk lid voor zijn eigen mening durft/ mag/ kan uitkomen en niet klakkeloos na-aapt wat de burgemeester zegt. Andere gemeenten hebben reeds lang de knoop doorgehakt en dat onder het mom van Wie niets verkeerd doet, moet ook geen schrik hebben van cameras. Toch is de keuze tussen veiligheid en privacy door veel mensen nog niet gemaakt.
Maatregelen om de privacy te beschermen Privacy is een begrip dat onze politici reeds langer bezig houdt. Reeds op 8 december 1992 stemden ze de wet tot bescherming van de persoonlijke levenssfeer. Deze bevat een aantal verplichtingen voor wie persoonsgegevens op een geautomatiseerde wijze verwerkt of voor wie persoonsgegevens op een niet-geautomatiseerde wijze verwerkt maar met het oogmerk ze op te nemen in een bestand. De gegevens moeten eerlijk en rechtmatig verwerkt worden en dat slechts voor welbepaalde, uitdrukkelijk omschreven en gerechtvaardigde doeleinden. De verwerking moet nauwkeurig zijn en bijgewerkt worden indien nodig. De verwerking moet ook de zaak dienen, niet overmatig en beperkt zijn in de tijd. Een hele boterham dus, maar weinig concreet. De plaatsing en het gebruik van bewakingscameras worden geregeld door de wet van 21 maart 2007, gewijzigd op 12 november 2009. Daarin worden vooral volgende twee belangrijke voorwaarden gesteld. De eerste bepaalt dat voldaan moet worden aan het proportionaliteitsbeginsel. Dat betekent onder andere dat er een evenwicht moet bestaan tussen het belang van de verantwoordelijke voor de verwerking en het recht op de bescherming van het privéleven van de gefilmde persoon. Met andere woorden, er moet evenredigheid bestaan tussen het beoogde veiligheidsdoel en de ingezette middelen. Of nog: hoe ernstig is de bestaande onveiligheid om camerasystemen te rechtvaardigen? Volgens die wet heeft een camera tot doel bewaking en toezicht te verzekeren. - om misdrijven te voorkomen, vast te stellen of op te sporen - om overlast te voorkomen, vast te stellen of op te sporen (bv. gemeente die wil beletten dat hangjongeren bepaalde straten of pleinen terroriseren) - om de openbare orde te handhaven (bv. tijdens een jaarlijkse braderie).
Het plaatsen van cameras moet eveneens voldoen aan het subsidiariteitsbeginsel. Er moet blijken dat andere, minder privacy-indringende middelen en methodes, bijvoorbeeld regelmatige politiepatrouilles, niet volstaan of faalden om de beoogde veiligheidsdoelstelling te bereiken.
De wet voorziet verder ook dat de burger moet ingelicht worden over het feit dat hij/ zij gefilmd wordt. Onderstaand logo moet gebruikt worden op ingangspoorten of op borden aan de ingang van een bewaakte zone. De cameras moeten wel niet zichtbaar zijn.
Besloten plaats, al dan niet toegankelijk voor publiek of openbare weg? Om zeker te zijn over wat ik schrijf, heb ik enkele vragen gesteld aan de commissie voor de bescherming van de persoonlijke levenssfeer of privacycommissie. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen je eigen huis dat natuurlijk niet toegankelijk is voor publiek, een besloten plaats die wel voor het publiek toegankelijk is en de openbare weg. Tot de tweede categorie behoren kerken (vooral dat was me niet duidelijk), handelszaken, bankloketten, verzekeringen, bioscopen, restaurants, hotels, openbaar vervoer, de hoofdingang van een pand, een eigendom, toneel- en bioscoopzalen, sportzalen en -terreinen, speelzalen en -terreinen, administratielokalen, .... Op dergelijke plaatsen mogen cameras geplaatst worden, zonder toelating van de gemeenteraad. Voor de plaatsing op de openbare weg is wel de zegen van de gemeenteraad nodig.
In de kerken
Een tijdje geleden vroeg iemand mij Bezoek jij regelmatig de kerk? Of ben jij ook één van diegene die dat enkel doen bij begrafenissen? Bij één van mijn inderdaad zeldzame bezoeken aan de Sint-Laurentiuskerk in Westende, stelde ik vast dat nu niet enkel God mij ziet maar ook het oog van een bewakingscamera. Ook in de kerk van Lombardsijde en in de kapel van Westende-bad wordt de bezoeker door de camera op de voet gevolgd. Bij mij rezen dan ook de vragen: Mag dat zomaar? en Is dat wel nodig? Wie de kerk binnengaat, geeft automatisch toestemming om zich te laten filmen. Hij werd namelijk verwittigd door de sticker op de ingangsdeuren.
Zijn die cameras wel nodig? Ik lees natuurlijk ook in de kranten dat de kerken regelmatig het slachtoffer zijn van dieven die het op de offerblokken gemunt hebben. Ook kostbare beelden zijn niet meer veilig voor niets ontziend gespuis. Regelmatig worden ook feiten van vandalisme en/ of vernieling vastgesteld. Aangezien de middelen voor bewakingspersoneel wel niet beschikbaar zullen zijn, ligt het voor de hand dat gedacht wordt aan bewakingscameras.
Mag dat zo maar? Sommige vragen zich af of wij nu precies overal in de gaten moeten gehouden worden? Zelfs in de kerk?? Verdient de religieuze gezindheid van iemand dan geen bescherming, juist zoals de politieke, syndicale of seksuele, naast de gezondheidstoestand? Sommige zijn van mening dat dit onze persoonlijke vrijheid in hoge mate aantast.
Wie bekijkt die beelden en wat gebeurt ermee? De verantwoordelijke voor de verwerking is diegene die het doel en de middelen van de verwerking bepaalt. Het is diegene die beslist om een bewakingscamera te plaatsen. Dit is dus een feitenkwestie en hoeft niet per definitie de pastoor te zijn. De beelden kunnen steeds opgenomen worden. Ik zou wel eens graag weten wat er juist gebeurt met die beelden. Of mogen wij dat niet weten?
Wie controleert dat allemaal? De privacycommissie en de politiediensten zijn bevoegd om daarop controle uit te oefenen. Ik had natuurlijk graag eens gevraagd aan onze lokale politie hoe vaak ze reeds een controle uitvoerden, maar ik denk dat ze mij daarop geen antwoord zouden willen geven.
Wat ik er van denk? Heel de regelgeving is vaag en de naleving ervan is moeilijk te controleren. Wat als de pastoor eens graag wil weten wie veel en wie weinig naar zijn kerk komt? Niet dat ik daarmee inzit, maar misschien is dat niet bij iedereen zo. Ik vind toch dat het allemaal een beetje ver gaat. Misschien moeten er straks wel cameras geplaatst worden in schoollokalen waar examens afgenomen worden, om de spiekers te betrappen.
In de gemeente
In de uitgave Open Blik van de Open VLD van december 2010 worden de inwoners opgeroepen om hun stem te laten horen, teneinde vast te kunnen stellen of de bewakingscameras voldoende draagvlak genieten bij de bevolking. Ik las er dat de VLD gewonnen is om cameras op het Epernayplein te plaatsen, omdat ze de veiligheid ten goede komen. Sedert wanneer geeft Michel Landuyt toe dat er criminele feiten gepleegd worden in zijn gemeente? Dat is ooit wel anders geweest, toen hij ten stelligste loochende dat de aanwezigheid van een asielcentrum de criminaliteit verhoogde in Westende. Moet daaruit besloten worden dat het Epernayplein een onveilige plaats is, zo onveilig zelfs dat de privacy van de aanwezigen ervoor mag geschonden worden? Gebeuren er regelmatig misdrijven? Zijn er veel hangjongeren die het plein terroriseren? Wordt de openbare orde er regelmatig verstoord? De aanpak van toenemende onveiligheidsgevoelens kan bijvoorbeeld ook gebeuren door bevolkingsgroepen en buurten tijdig te informeren over de werkelijke onveiligheid. Misschien zou het volstaan meer politiepatrouilles te voet op pad te sturen? Misschien werkt dat wel afschrikkend?
Mijn bezorgdheid gaat echter ook naar de kosten van de operatie. De software die gebruikt wordt opdat politiemensen niet meer constant persoonlijk de beelden zouden moeten opvolgen, is duur evenals het onderhoud ervan. De cameras zijn evenmin goedkoop als ze deugdelijk zijn en dat moet toch wel. Je moet toch de daders kunnen herkennen op de beelden! Er moeten borden geplaatst worden aan elke toegang tot het plein om aan te geven dat er camerabewaking is. Ik lees in het artikel dat er voldoende garanties zullen zijn voor een juist gebruik van de beelden. Wat houden die waarborgen juist in en hoe kan de burger weten of de beelden echt niet langer dan een maand bewaard worden? Is het Epernayplein de enige onveilige plaats van de gemeente of moeten straks nog enkele tientallen cameras geïnstalleerd worden. In de winkelcentra, op sportpleinen, op parkeerpleinen, .? Tamelijk veel vragen, dus
Het is niet omdat Brugge, Oostende of de politiezone van de Westkust veel cameras plaatsen, het is niet omdat het een modern en adequaat middel is in banken, bij betogingen, enz dat Middelkerke moet toegeven aan die kuddegeest.
Vernieuwd plein aan de kapel van Westende-bad krijgt dorpsboom
Einde oktober 2009 heb ik een blogartikel gewijd aan de kapelletjes in Westende. Ik schreef toen: Recht voor de in-/uitgang van de Theresiakapel staat een Mariabeeld, dat Westende-bad op 19 juni 1966 oprichtte ter ere van Maria. De onmiddellijke omgeving van het beeld, net zoals de ganse omgeving van de kapel, aan die zijde, is spijtig genoeg niet te best onderhouden. (toestand 29 september 2009) Zo zag het pleintje er toen uit:
Ik heb in de voorbije 16 maanden heel veel weesgegroetjes gelezen en evenveel rozenkransen opdat de gemeente daar toch maar iets zou aan doen. En zie, verleden week werden mijn gebeden verhoord. Het pleintje werd volledig vernieuwd en het ziet er prachtig uit. Proficiat dus! Het is nu veel toegankelijker maar dat was ook nodig want de trappen waren in slechte toestand. Er werd nu ook voor gezorgd dat rolstoelgebruikers gemakkelijk de doorgang naar de Badenlaan kunnen gebruiken. Er werd ook gedacht aan ceremoniewagens die nu ongehinderd toegang krijgen. Er zijn ook zitplaatsen voorzien. Als daarmee de marmeren tafel met acht zitplaatsen bedoeld is, dan stel ik me daar toch vragen bij. Het is niet voor de apostelen want die waren met twaalf. Of zal de pastoor straks mis met ontbijt aanbieden? De symboliek ontsnapt mij.
'Dit is een realisatie van de eigen gemeentelijke groen- en wegendiensten en het gebeurde voornamelijk met recuperatiemateriaal, wat de kosten laag hield', vertelt schepen Opstaele. Zegt ze dat zo uitdrukkelijk omdat het niet haar gewoonte is om spaarzaam met de middelen om te gaan? Ik heb de werken zo een beetje gevolgd, er regelmatig eens voorbijgereden. Dagenlang was er veel werkvolk bezig en dat moet toch ook betaald worden. De tegels en stenen zien er niet tweedehands uit. Het is niet omdat ze overschoten van een vorig werk, dat ze niets gekost hebben! Zeer laag zullen de kosten dus weer niet geweest zijn. Misschien kom ik daar ooit nog wel eens achter. De aanleg van de tuin is een verhaal op zichzelf. Het is er één op zijn Middelkerks, zeer groots opgevat en gepaard gaande met grote woorden en met een uitleg die soms wat bij de haren getrokken is. Op 30 maart heeft Janna Opstaele centraal op het plein een grote dorpsboom geplant. Een streekeigen boom, een esdoorn. Ik dacht vroeger altijd dat men daarvoor platanen of linden gebruikte, maar goed Jullie zien hieronder links dat Janna goed met de schop overweg kan. De 13 - koppige gemeenteploeg, die het pleintje realiseerde, kijkt toe. Eigenlijk mis ik daarbij het goedkeurend oog van Michel Landuyt. Rechts hieronder zien jullie hoe de esdoorn er ooit zou moeten/ kunnen uitzien.
Ik lees ook nog De boom biedt beschutting aan het beeld van Maria en kind, dat een centrale plaats bekleedt op het nieuwe plein. Beschutting tegen de zon? Tegen de regen?
De boom symboliseert de eenheid van het dorp. Welk dorp? Dat pleintje ligt wel in Westende-bad, hé! Zon boom wordt inderdaad geplaatst waar mensen elkaar treffen om even de koelte van de schaduw op te zoeken en om elkaar te ontmoeten en met elkaar in gesprek te geraken. Onder zon boom kon men vernemen wat er gaande was in het dorp en kon men feest vieren. Dient de tafel daarvoor? Dan had die onder de boom moeten staan! Op de stam werden destijds vaak belangrijke berichten geplaatst, ingekerfd of aangeplakt. Nu zal ik de eerste zijn om de schepen te feliciteren als ze er in slaagt de tweedeverblijvers en de zeldzame bewoners van de badplaats en de toeristen onder de boom te verzamelen. Maar dat gelooft ze toch zelf niet! Waarom doet of zegt ze dan zoiets? Verhalen doen de ronde dat Karel de Grote en Napoleon persoonlijk zoveel bomen geplant hebben dat het verbazingwekkend genoemd mag worden dat ze nog aan veldslagen en besturen zijn toegekomen. Er werden ook twee grote plantenbakken met indrukwekkende buxussen geplaatst. Het meervoud van buxus is eigenlijk buxi. Janna: 'We wilden de historische charme van dit plein extra in de verf zetten. Zo verwijzen we naar de klassieke pastorietuin.
Groen is er genoeg op het pleintje. Dat vind ik fijn want ik hou van groen. Het zijn ook mooie buxussen. Die verwijzing naar pastorietuin vind ik toch wel wat al te hoogdravend.
De Driedaagse van De Panne-Koksijde startte nog een keer in Middelkerke.
Verleden jaar heb ik een paar dagen na de start van de Driedaagse een blogartikel daarover geschreven. Omdat het uitzonderlijk slecht weer was, was de publieke belangstelling toen aan de lage kant. Aangezien het zonnetje dit jaar wel van de partij was, wilde ik toch eens weten of de massa nu wel de weg naar het Epernayplain gevonden had om er de start bij te wonen. Er was inderdaad meer volk. Ik vroeg me toch wel af hoeveel procent daarvan gewone wielerliefhebbers zijn die het evenement absoluut niet willen missen en die hun idolen willen toejuichen. Er zijn inderdaad ook enorm veel mensen die beroepshalve op die koersen aanwezig zijn. Als je langs de dijk loopt, vanaf het kursaal naar Westende toe, zie je de tientallen autos van de volgers staan. Langs de andere kant, naar Oostende toe, staan de bussen van de deelnemende ploegen, elk met 2 à 3 autos met reservefietsen en wielen. Al die chauffeurs en begeleiders (meestal 4 per wagen) lopen over en weer, VIP kaart op de borst. Tel daarbij het bestuur van KVC Panne Sportief vzw, de plaatselijke politie en de provinciale wegenpolitie, de pers en de lokale politici en genodigden en je komt al aan een belangrijk pakket aanwezigen. Misschien zelfs meer dan er supporters- toeschouwers zijn!
Ik heb trouwens de indruk (en ik niet alleen, natuurlijk!) dat wielerkoersen, zowel op de weg als in het veld, meer en meer VIP evenementen geworden zijn. Kijk maar eens op http://users.skynet.be/fa204276/doc/PR-2011.pdf Daar zie je welke publicitaire en public relations - activiteiten er allemaal opgezet worden. Zulke prijzen zijn geen spek voor de bek van de gewone wielerliefhebber. Dat is ook de bedoeling niet. Je betaalt namelijk, naargelang het gekozen volgerspakket tussen 1.150 (btw excl.) en 1.400 euro voor 4 personen voor een ontbijt met voorstelling van de renners in het casino te Middelkerke. Geld, geld en nog eens geld! De VIPs en sponsors zijn natuurlijk wel de geldschieters die de wedstrijd mogelijk maken, maar dat de sport en de vele liefhebbers tegenwoordig op de allerlaatste plaats komen, zal ooit niet meer in dank afgenomen worden. De kranten staan nu al vol met fotos van die VIP tenten omdat ze vele de ogen uitsteken. Op http://www.toerismemiddelkerke.be/toerisme/ontbijt-KBC-3-daagse.aspx kon je een individueel aanbod lezen om de start van een sportieve hoogvlieger met alle grote namen uit het wielercircuit van op de eerste rij mee te maken tijdens een uitgebreid ontbijtbuffet voor 30 euro per persoon. Niets dus voor de doorsnee-wielerliefhebber! Eén ding klopt alvast niet. De organisatoren zullen dit waarschijnlijk niet graag horen, maar hier reed niet het kruim van de renners. Op de 181 renners waren er slechts 34 Belgen. Ik ben nu wel niet zon groot kenner maar van 15 van deze laatste had ik nog nooit gehoord. Geen Tom Boonen, Philippe Gilbert, Fabian Cancellara, Hushovd, Van Avermaet, Hausser, Jürgen Van den Broeck, Robby McEwen, Lars Boom, Nick Nuyens, Tyler Farar, Oscar Freire, Flecha, Leukemans, Zoals vorige jaren hebben de sterren schrik dat ze anders zondag te moe zullen zijn om de Ronde van Vlaanderen te rijden. De gewone wielerliefhebber moest zich dus tevredenstellen met het bekijken van voornamelijk onbekende renners, soms met onuitspreekbare namen, die kriskras door elkaar reden tussen de nadar - afsluitingen en tenslotte via een smalle schuine helling het kursaalterras opreden. Via een grote poort moesten ze binnen het inschrijvingsblad ondertekenen. Veel was er dus niet te zien behalve dat op- en afrijden en dat afwachten van de beurt. Een speaker zei af en toe een naam van een renner, nadat hij zijn rugnummer gezien had en zijn lijst geraadpleegd had. Hij stelde toen ook een paar vragen aan enkele vedetten, zoals Balan, in het Italiaans natuurlijk. Ik heb helaas niets verstaan van het gesprek met Alessandro.
s Anderendaags zag ik op de televisie de start van de tweede rit in Oudenaarde en die vond ik veel beter georganiseerd. Daar reden de renners om beurt een podium op om zich in open lucht in te schrijven. Ze werden daarbij aan het publiek voorgesteld en de supporters werden beloond voor hun applaus met een groet van hun renner. Waarschijnlijk mocht dat hier niet door dat betalend ontbijt met voorstelling van de renners.
Mijn vraag blijft dus: is dit een meerwaarde voor Middelkerke? Weegt de hoge financiële bijdrage van de gemeente om de start hier te houden wel op tegen de spektakelwaarde en de interesse van de inwoners en tweedeverblijvers? Is dat een topdag voor de horeca of blijft het bezoek aan restaurants en tearooms eerder beperkt? Na de start heb ik, zoals vele andere, het plein verlaten en misschien heb ik de horecazaken niet zien vollopen, maar ik vermoed dat dit ook bij de meeste niet gebeurd is. Het startuur, vlak op de middag, zit er misschien ook wel voor iets tussen. Wil het gemeentebestuur enkel meer bekendheid voor Middelkerke? De naam wordt wel even vermeld op TV, natuurlijk. Is het doel daarmee bereikt? Is dit echt wel 36.000 euro waard (=prijs 2010)? Misschien is het in 2011 nog duurder geworden?
Vergeten we niet dat de Driedaagse van West-Vlaanderen hier op 4 maart 2011 ook al startte met een proloog. Het deelnemersveld bevatte toen nog veel minder namen (zelfs geen Devolder, Balan, Chavanel, Greipel, Steegmans, Roelandts, Pozzato, .) Kijk maar eens op http://www.3dwvl.be/documents/3dwvl_uitslag_middelkerke_2011.pdf
Op 12 februari 2011 werd hier ook al een eindeseizoen - superprestige veldrit gereden, helaas zonder inzet, voor een weliswaar talrijk publiek.
Maar, moeten wij nu echt een wielergemeente worden? Er zijn ook nog andere sporten, hé? Toch wel de moeite waard om even over na te denken! Maar misschien wil men dat gewoon niet!!
Hevig stormen in Middelkerke? Dat gebeurt toch maar om de 250 of zelfs om de 1000 jaar!
Mensen van onze generatie zullen alvast nooit één van de belangrijkste gebeurtenissen uit hun leven en uit de twintigste eeuw vergeten. Als tiener maakten wij immers de overstromingsramp of watersnood mee, in de nacht van 31 januari op 1 februari 1953.
Hoe kwam dat eigenlijk? Een stormdepressie veroorzaakte zuidwestenwinden, die later naar het noordwesten draaiden en die snelheden bereikten van ruim boven de 100 kilometer per uur, terwijl het waterpeil opgestuwd werd tot ver boven het verwachtte peil (normaal springtij).
Springtij of springvloed is een vloed die het gevolg is van getijdenwerking, die veroorzaakt wordt door de zwaartekracht van de zon en de maan die elkaar versterken. De maximale hoogte van het water is hierdoor hoger dan bij een normale vloed, die vrijwel alleen door de maan wordt veroorzaakt. Springtij treedt op bij nieuwe maan en bij volle maan wanneer de zon, de aarde en de maan min of meer op één lijn staan.
Nederland en Groot-Brittannië werden weliswaar veel zwaarder getroffen dan ons land, maar toch Afgaande op het windveld was de storm van 1 februari 1953 niet de sterkste van de eeuw. Dat het toch de meest verwoestende werd was te wijten aan de duur van de storm en aan de stormrichting. Daardoor werden enorme waterhoeveelheden naar de kust getransporteerd, die in combinatie met het heersende springtij voor de overstroming zorgden. Er wordt gezegd en aangenomen dat zon storm slechts om de 250 jaar voorkomt. Dat zal dus zeker onze laatste geweest zijn?
Welke waren de gevolgen voor onze kust? Het centrum van Oostende werd overspoeld en ook in Nieuwpoort stonden enkele straten onder water. In België werden in totaal 28 slachtoffers geteld, waarvan 7 in Oostende en 1 op zee. Wie zich een idee wil vormen van wat een overstroomde stad voorstelt, moet maar eens de powerpoint show ostende oender woater bekijken op de tonen van La petite diligence gezongen door Bertino. Jullie kunnen die downloaden op http://www.lauweres-brutyn.be/powerpoints.htm
Destijds woonde ik in de Langestraat in Nieuwpoort. Het water van de haven stroomde over de kaaimuur naar de lager gelegen gedeelten van de stad. Een bres geslagen in de dijk van het Kattesas maakte de toestand nog hachelijker. In een mum van tijd bereikte het water op sommige plaatsen een hoogte van 1m10. Kelders liepen vol en het water stroomde de woonplaatsen binnen. Wij stonden er op de trap naar het eerste verdiep van ons huis naar te kijken en konden natuurlijk niets doen. Wij waren opgebleven omdat wij het ergste verwachtten en zo hebben wij veel huisraad kunnen redden door het naar boven te verhuizen of het op de tafels te plaatsen. Om tien minuten na twee s nachts loeiden alle brandweersirenes. Een nooit eerder (en ook later niet) gezien beeld was dat van de brandweer die zich in reddingsboten door de straten verplaatste. Van de opgeroepen brandweerkorpsen kwam dat van Veurne eerst ter plaatse om dat van Nieuwpoort te versterken. Omstreeks 4u30 begon in enkele straten het water af te nemen. De brandweerpompen traden in actie. Voorrang werd gegeven aan bakkerijen, beenhouwerijen en andere handelszaken omdat die de gewone bevoorrading van de bevolking moesten verzekeren. In de loop van de vroege morgen kwamen nog andere gevraagde brandweerkorpsen hulp bieden. Na het terugtrekken van het water, boden de straten van de stad een troosteloze aanblik. Overal waren er grondverzakkingen, de rijwegen en voetpaden waren bezaaid met balken, planken, ledige vaten, vuilnis enz. dat met de watervloed was aangespoeld. In de huiskamers, kelders en ander vertrekken van de geteisterden was het niet beter gesteld. Meubels, koopwaar, machines, autos, alles was in zo een korte tijd volledig vernield of grotendeels waardeloos geworden. De geestelijke overheid van Nieuwpoort droeg zijn steentje bij om het leed te lenigen en de slachtoffers ter hulp te snellen. Er moesten lijsten opgesteld worden van verloren gegane eigendommen. Het zouden geen Belgen zijn als daarvan niet geprofiteerd werd om meer huisraad te vernieuwen dan wat verloren ging in de overstroming.
En hoe was het in de gemeente Middelkerke gesteld? In Lombardsijde werd een bres geslagen in de zeedijk langs de IJzer op de oostelijke oever, die beschadigd werd over een afstand van 30 meter. Het terrein tussen de Zeelaan, Koninklijke Baan en de Schoolstraat, waar de gemeente nu woningen plant, werd volledig onder water gezet. In Westende werden 182 meter zeewering beschadigd. In de omgeving Bellevue-Krokodille/Paul Hoyouxstraat sneuvelden 800 à 1.000 m zeewering.
Welke maatregelen werden er daarna getroffen? In Lombardsijde werden strandkribben gebouwd.
Dit zijn korte strandhoofden (50 tot 100 meter) gelegen op het droogstrand en opgebouwd uit gesloten of open metselwerk. Strandkribben zijn aan de landzijde verankerd in het duin of in de dijk.
Strandhoofden zijn dwarse structuren op het strand die reiken tot op de onderwateroever (lengte tot 600 m) en die de (erosieve) getijstromingen uit de kustlijn moeten "duwen". Door hun dwarse structuur kunnen strandhoofden ook het langtransport van zand vertragen. Strandhoofden en -kribben hebben een vrij ondiepe fundering (0,5-1 m), al dan niet uitgerust met zinkstukken. Het metselwerk van strandhoofden is meestal opgebouwd uit 2-tons arduinblokken. Strandhoofden kunnen uitgerust zijn met enkelvoudige of dubbele paalrijen (breking van stromingen). Recent zijn ook strandhoofden met zand- en steenasfalt gebouwd. Niet te verwarren met golfbrekers, want strandhoofden breken de golven niet.
Hieronder zien jullie links een strandhoofd en rechts een versterkte golfbreker.
De duinvoet werd verstevigd en een beperkte zandsuppletie werd uitgevoerd.
Zandsuppletie is het proces waarbij meestal zand opgespoten wordt om bestaande stranden te verbreden of nieuw aan te leggen en/of om de gehele kust (ook onder water) van extra zand te voorzien.
Langs de stranden tussen Westende en Mariakerke werden de bestaande strandhoofden opnieuw gekalibreerd en er werden ook nieuwe strandhoofden bijgebouwd.
De duizendjarige storm
Zullen wij dat wel nog beleven? Eén keer in de duizend jaar wordt de kust getroffen door een uitzonderlijk zware storm. Nog zwaarder dus dan de 250 jarige. Wanneer de volgende storm zal toeslaan, weet men niet. Waarom men dan over een duizendjarige storm spreekt, is mij niet duidelijk. Ik zal hier maar de voorwaardelijke wijze aanhouden, want misschien gebeurt het niet eens en het is goed mogelijk dat wij het niet meer meemaken. Als we honderd jaar oud worden dan zouden we één kans op tien hebben om slachtoffers te worden van een duizendjarige storm. Golven van vijf meter en een zeespiegel vier meter hoger dan normaal, zouden ons anders te wachten staan. Het stormgeweld zou duizenden mensenlevens kunnen eisen en miljarden euro's schade kunnen berokkenen.
Maar, men bereidt er zich toch ernstig op voor In samenwerking met de Universiteit Gent, studiebureau IMDC en het Waterbouwkundig Laboratorium, maakte Ingenieur Tina Mertens van het Agentschap voor Maritieme Dienstverlening en Kust (MDK), een studie om de kust ertegen te beschermen en de schade te beperken. Er wordt onderzocht waar de zwakke plekken zijn in de kustverdediging, hoe deze kunnen versterkt worden, hoeveel deze maatregelen zouden kosten en wat de impact op het milieu zou zijn. De kust werd onderverdeeld in 255 secties van elk ongeveer twee- à driehonderd meter breed. Van elke zone werden de risico's ingeschat. Ruim één derde van de kustlijn zou onvoldoende beschermd zijn. Alle plaatsen langs de kust die enigszins vooruitspringen, zouden uitermate zwak zijn. Wat ons betreft, gaat het natuurlijk over de zeedijken. Als maatregel stelt de studie voor om de stranden te verhogen en te verbreden. Deze zouden dan een soort eerste verdedigingslinie vormen . Dat zou ook voor de toeristen een voordeel inhouden. Ze zouden niet meer als sardienen samengepropt zitten op overvolle stranden. Dat zegt de sussende overheid. Misschien zal die toerist toch niet zo blij zijn als de kinderen niet meer zo goed in het oog kunnen gehouden worden. Ook de ouderen zullen met lede ogen zien dat zij moeilijk nog tot aan het water geraken of erger nog, tegen een berg zand opzien als zij daarvan terugkeren. Ziehier een foto dat het waargenomen beeld weergeeft vanaf het verhoogd strand. Een spelend kind op het lager gelegen gedeelte, is dus niet zichtbaar.
Op de foto links hieronder zien jullie dat het opgevoerd strand heel wat hoger ligt dan de rest.
Maar, hoe verbreedt men eigenlijk een strand? Eigenlijk is dat een verhoging naar de zee toe. Een andere oplossing zou erin bestaan om op bepaalde zeedijken muurtjes te plaatsen. Die kunnen aangekleed worden als zitbanken. Aan het Sint-Laurentiusstrand zorgen de muur van de Atlantikwal (wat er nog van overblijft!) en de duinen voor een goede zeewering.
Ook de wandeldijken moeten worden verbreed. Dat zullen de kustburgemeesters en horecazaken dan weer graag horen, want dan is er plaats voor grotere terrassen. De CD&V- oppositie in Middelkerke is dat laatste voorstel zeer genegen. Gemeenteraadslid Liliane Dewulf vindt dat de verbreding zoals zij al jaren voorstellen, nu meer dan ooit aan de orde is. Volgens haar zou die verhoogde houten constructie exclusief voor de talrijke wandelaars voorbehouden moeten blijven. Zij zou al contact gelegd hebben met bevoegd Vlaams minister en partijgenote Hilde Crevits, zodat er snel werk van gemaakt kan worden. Ja, want anders gaat dat niet, hé? De CD&V vindt trouwens dat de burgemeester hun idee recupereerde en nu met hun veren pronkt. Michel vindt echter dat dan op dat nieuwe gedeelte terrassen kunnen komen die de gemeente in concessie kan geven. Ja, dan kunnen ze in de zon zitten, hé? Nu gaat dat niet door de 10 verdiepingen-hoge appartementsblokken. Mijn vraag is echter hoe die terrassen de duizendjarige storm zullen tegenhouden. De beveiligingswerkzaamheden zijn reeds aangevat en zouden tegen 2015 moeten uitgevoerd zijn.
Jullie zien hierboven hoe klein het niveauverschil tussen dijk en strand geworden is in Westende-bad? In Nieuwpoort is er zelfs geen niveauverschil meer. Ik heb Michel Landuyt ooit eens horen zeggen dat het contact tussen dijk en zee moest bewaard blijven. Zullen de cabines op het verhoogde strand nu het zicht niet belemmeren? De tien kustgemeenten hebben zich begin maart 2011 akkoord verklaard met het plan dat Vlaams minister van Openbare Werken Hilde Crevits (CD&V) hen heeft voorgesteld om de kust te beschermen tegen de zogenaamde duizendjarige storm'. En dat op een ogenblik dat de werken dus al bezig waren!!
Men moet het maar groot zien!! Als het van Vlaamse en Nederlandse bagger- en planningsbedrijven zou afgehangen hebben, dan zouden de werken er totaal anders uitgezien hebben. Hun project heet Vlaamse Baaien 2100. Tegen 2100 willen zij voor de Belgische kust een handvol kleine eilanden aanleggen boven op de bestaande zandbanken. Volgens Bernard Malherbe van baggerbedrijf Jan De Nul zou hun project de kust ook beter beschermen tegen grote stormen. Nu zijn de dijken en steden bestand tegen een grote storm die maar eenmaal in 100 jaar voorkomt. Na de aanpassingen zou de kustlijn veel grotere stormen kunnen weerstaan, ook deze die maar eenmaal in 1.000 jaar voorkomen. Bovendien zouden de eilandjes ook dienst doen als natuurreservaat en zouden het toeristische trekpleisters wordenmet hotels en winkels. Volgens hen zou dit tevens een oplossing zijn voor de volgebouwde kust. Mariene biologen benadrukken echter dat er meer studies nodig zijn om de impact op vissen en andere zeedieren te onderzoeken. Het lijkt er dus geenszins op dat de eilandjes er ooit komen. En toch je weet maar nooit. Het jaar 2100 is nog ver weg!
En ja, voor ik het vergeet . De kust had, naast 1953, nog te lijden van stormvloeden in 1682 (Oostende zwaar getroffen), in 1883 (18 vissers uit Blankenberge en Heist verdronken), in 1909 (slachtoffers in Oostende en Blankenberge), in 1924 (13 vissersschepen stranden op de kust van Oostende en Wenduine, 26 doden, 1 dode in Nieuwpoort. In 1977 was er een kerststorm met windstoten tot 124 km/u. Tenslotte had het ganse land te kampen met zware stormen in 1983 en in 1990.
Op 17 maart 2008 (Verteld op zijn Westends") en op 03 januari 2010 (Wat ejugieddr gedoan me kestdach en nieuwjoar?) bracht ik reeds een stukje in de Westendse streektaal. Ik ben van plan dat één keer per jaar te blijven te doen. Omdat ik vind dat ons dialect tot onze cultuur behoort en dat het niet mag uitsterven. Veel ouders vinden dat hun kinderen betere kansen in het leven krijgen als ze er altijd AN (Algemeen Nederlands) tegen spreken. Als je dat doet, moet je die taal natuurlijk zelf wel grondig beheersen. En zo talrijk zijn zulke ouders nu ook weer niet. Als vader en moeder een verschillende streektaal spreken, is het aangewezen de kinderen aan te spreken in de standaardtaal. Als de ouders, al dan niet gemengd wat streektaal betreft, in een andere regio gaan wonen, is het wel beter het eigen taaltje niet verder te gebruiken tegen een kind, dat op de speelplaats op school weer wat anders te horen krijgt. De kinderen horen ook Nederlands op de televisie. Een correcte taal is dat zeer dikwijls niet. Op veel scholen wordt verkavelingsvlaams aangeleerd in plaats van correct Nederlands. Wie in het dialect opgevoed is, heeft het soms gemakkelijker om in te zien dat verkavelingsvlaams geen standaardtaal is. Wie opgevoed is met de idee dat verkavelingsvlaams de standaardtaal is, beseft gewoon niet wat er mis is.
Hier volgt mijn verhaal in mijn streektaal
Je wit gieder al lange dangkik geërn goan wangeln en memu vielo goan rieën. Tis gezoend en je zieët u bitje van alles. Kdoeën da nateurlik nie od ut kattejoengn of mollejoengn regent, mo lieëfst ot er gin spiere wiend is en nog lieëver ot de zunne schient. Zomer of wienter, da makt gin verschil. Oewel da me nantave nie vele deugt, kiekknk voa dank vertrekkn o mu frings nog werkn, o mu gardeboe nie slipt, o je mu belle nog van verre oart, o mu keetn we goeëd ingesmeërd is en onk mu pompe mee en. Kzettn mu zoate up de juustogte en ton zienk ribbedebie. De diek komt biekan altied voarn in mu toertje. In de wienter ister nie gezellig, iezig koed en ard woain met upstuuvnd zand. Moar in de zomer . Je zieët er alle soartn van menschn, van madams met kak anunder g.., sommige doavan kleën met u slunsje, soms met u kleeën slunsje, toe unupgetiematoait schermienkel en toe de grotste oarmoezoaiers. Nie dank up mien oederdom nog okkoasie zoen en van u snelle mokke, mo kiekn toch nog geërn ekè nor eeëne die goeëd voarzien is van poatn en oarn. Je zieët ook vintn die sliekke vet zien met u buuksje, sommige met u zunneklaksje an, lik sjieke tiepn. Up de bankn zittn der noga vele oede menschn of soms ekèr umadamtje in posiesje of u poar kommeern of menschn met unoend die nie up tstrange meugn. Nateurlik speeln der ook kienders, knechtjoengens en meisjoenges. Ze rieën met u trontinette of met u billekarre. Sommige stoan bie under oeders te krieëpn omdaan ze gin crèmtje of u lekkestok krieggn voer an te lekkn of gin sjieklitte voer up te sjiekn. Je zieët dierikt danze bedorvn zien lik str . O jomoge kiekt no die oge blokkn zieëjeder up under terrasse zittn, preus lik veeërtig, mo ja misschieën zien ze we smoarrieke. Om doa te meugn zittn moe je we dieëpe in je beuze tastn. Up tstrange oedn de toeriestn under me vanalles bezig: u drake uploatn, duukn in twoater van de zeeë, pittn graavn, u kasteeël bouwn met unoptje zant, of met u bolle speeln of zëfs tuumelettn maakn. Tzien derook die up de brieslam mussels trekkn of krabbn vangn. Sommige en under stuuttedoze of under frigoboks mee en ze drienkn uut under flesche coca of uut u bottel fruutsap. Je zieët alle meuglikke badkostuums: madams met groate of kleeëne soetjiens, of zêfs zoender, met kleeëne zwembroekjes. Ze zittn achter u zil of voar under kabiene of liggn up groate antoekn. De roakruuspost stoa noait stille. Tkomt allekèr utwieën omdatr ubitje zant in zien of eur oge gewoait is. Mo tis deneeën achter denandern die gebeetn is van u kwalle, die u gabbe et an zun ooft of an zu bille of die met de zeule van de voeët in u stik glas of up u stik scherpe schêpe gestampt et. U bitje tenterdjot of zoave met u plakker derup, doeën woendern. Tis erger nateurlik ot dereeën van zu sus gevoln is of u zunneslag gekreegn et of zun ellepuuppe verstuukt et. Ook de WC madam et eur werk, soms driengend ot eeën is met u keunebloaze of eeën die den ofgank et Wil jetwat eetn? Eje oenger lik u pêrd? Of wil je juuste mor u sloksje drienkn? Zie ju sneukeloare of u smoefloare? Wil justik toarte? Terrasjes genoeg! Tkat u kè teegnvoln dajup u dommekoente van u serveuse volt, of upezewever of unertefretter van ugarsong. Je moet u bitje sjanse en. Meeëstal zien ze nie controarie. O jetasse kafje sturt, komn ze subiet ofgelopn met u schutteldoek. O jusandriejee vraagt oje doa mag smoorn teminsten, brieng zem steppenôf. O je rap wegwilt, oed ton mo je kluttergeld kloar. Deurt ut u bitje te lange, ton moeje niet vroed van kolere zien anders vlieg je nog meju kliekn en klakkn buutn. Je moet ook van u schete gin dunderslag maakn en ju schuppe ofkuuschn. Dedieë die tuus nieëtn te pieëpn en, kun beter ossan up tiet zien en antieddn vertrekkn. O je in tdorp weunt, riedje toch in unoai en in udroai van de bings no tdorp. Tewoare daje nog eeërst u commisje moet doeën. Up de weg noar uus, moejuplettn voe de tram. Joart em biekan nie ofkommn. Met al da verkeeër! Trieën toch vele sportkarrn en sjieke feteurn é? En vele metu vrimde plak! Somtieds zieëje nog unoed karjot mo met u moteur die nog zoeëte droait mo tzien derook met u kapotte chargebuuze die vele leevn maakn.
Vertalingen van sommige woorden uit de tekst als je = o je mij = mu de, je, ze, te, er = blijft zoals in AN een = u (lidwoord), een (iemand) = eeën kijken = kieken, zieën, rijden = rieën mijn = mien jou, jouw = joen jouw = ju jullie (persoonlijk voornaamwoord) = gieder, jullie (bezittelijk voornaamwoord) = junder wij, zij = wieder, zieder hun (bezittelijk voornaamwoord) = under, onze = uuzze, ons = uus koe = koeë, moe = moeë, doen = doeën, schoen = schoeë, voet = voeët op = up graag = geërn koud = koed, oud = oed, goud = goed, gezond = gezoend goed = goeëd, hoed = oeëd kleine = kleeëne kleden = kleën daar = doa, naar = noa, paar = poar, staan = stoan, gaan = goan nooit = noait, van voor = van voaren, soorten = soarten, poten = poaten, oren = oaren vooraleer = voa smeren = smeëren geen = gin vuil = vuul, muil = muule, kuisen = kuuschen tot = toe dat ik = dank paard = pêrd zelfs = zêfs hebben: ken, jet, net,men,jet,zen zijn (hulpwerkwoord): kzien, je ziet, nis, mezien, ge ziet, ze zien mogen = meugen zool = zeule
Het autonoom gemeentebedrijf (AGB) van Middelkerke, bloeiend en winstgevend bedrijf, of !?
Hebben jullie al gehoord van een autonoom gemeentebedrijf? Neen? Jullie hoeven zich daarover niet te schamen. Er wordt ook weinig over dat geval gecommuniceerd. Het is namelijk een zonderlinge en tevens ingewikkelde bedoening. Of wij dat ook hebben in Middelkerke? Natuurlijk, en jullie kunnen er meer over lezen op http://www.middelkerke.be/AGB.aspx Daar staat: De oprichting van het Autonoom Gemeentebedrijf Middelkerke is goedgekeurd door de gemeenteraad d.d. 8 december 2005 en goedgekeurd bij ministerieel besluit d.d. 20 maart 2007. Na goedkeuring van de statuten werd op 18 december 2007 gestart met de exploitatie van het AGB. Ja, Middelkerke is natuurlijk niet achtergebleven bij de vele andere gemeenten. Antwerpen was de eerste gemeente die een AGB oprichtte voor het beheer van zijn haven.Waarom wordt dat gedaan? Een openbaar bestuur dat een bedrijf opricht! Ziehier een poging om een tipje van die sluier op te lichten.
Wat is eigenlijk een AGB? Het is een dochteronderneming van de gemeente met eigen rechtspersoonlijkheid. Dit betekent dat een AGB kan optreden als een volwaardig en handelingsbekwaam persoon in het rechtsverkeer, behept met rechten en plichten zoals een natuurlijk persoon dat kan doen. Dat wil zeggen, een rechtspersoon kan bezittingen en schulden hebben, contracten sluiten, rechtszaken aanspannen of aangeklaagd worden. Een AGB valt onder het Belgisch vennootschapsrecht. Dat betekent dat het een organisatievorm is met als primair hoofddoel het verwezenlijken van winst voor de eigenaars. Tussen het AGB en de gemeente werd een beheersovereenkomst opgesteld die goedgekeurd werd door de gemeenteraad op 18 december 2007 waarin de wijze waarop het AGB zijn taken moet vervullen en een hele reeks andere zaken vastgelegd worden.
Waarom zon bedrijf oprichten binnen een gemeente? In het algemeen heeft het tot doel de exploitatie van sport-, cultuur-, toerisme-, jeugd-, parkeer-, en zaalinfrastructuren, evenals de organisatie van toeristische en culturele programmatie te verzekeren. Voor onze gemeente is specifiek de ter beschikkingstelling met dienstverlening van de zalen / lokalen van het Sport- en Gemeenschapscentrum De Branding een opdracht van het AGB. Ook het museum Les Zéphyrs in Westende werd overgeheveld naar het bedrijf. Waarom het museum in de oude post nog niet overgeheveld werd of met andere woorden waarom de formele beslissing daartoe nog niet genomen is, daarop moet ik het antwoord schuldig blijven. Er werd ook reeds een steentje gesmeten teneinde een programmering te kunnen opstarten in de Baccarazaal van het casino maar daar is men uiteraard daarvoor niet te vinden.
Beleid, beheer en controle
De Raad van Bestuur Aan het hoofd van een AGB staat een raad van bestuur. Binnen het AGB vervult die raad de rol van de Gemeenteraad. Er mogen maximaal 12 leden zijn, zijnde vertegenwoordigers van elke politieke groep met minstens twee verkozene, dus niet LDD. Ziehier wie opgenomen is in die Middelkerkse raad. Michel Landuyt is de voorzitter (het moet iemand uit het college zijn), Bart Vandekerckhove, Mario Declerck en Lisette Maurau-Jonckheere zijn de bestuurders-directeur, Lode Maesen, Rony Reynaert, Lieve Landuyt, Francine Ampe-Duron, Liliane Pylyser-Dewulf en Jan Lacombe zijn de bestuurders. Het zijn dus allemaal leden uit de gemeenteraad, vijf van de VLD, drie van CD&V NV-A, één Vlaams Belang en één Progressief kartel. Daarnaast kunnen ook deskundigen worden benoemd. Dat zijn dan Willy Verschueren, bestuurder-directeur en Frederick Spaey, OCMW raadslid, politiek secretaris van de VLD, advocaat, bestuurder deskundige. Pierre Ryckewaert is de penningmeester en Sylvie Vanhoutte de secretaresse. Ten hoogste twee derde van de leden van de raad van bestuur is van hetzelfde geslacht, dus zoals hier 8 mannen en 4 vrouwen. De leden van de raad van bestuur worden benoemd voor een hernieuwbare termijn van zes jaar, samenvallend met de legislatuur van een gemeenteraad. De vergaderingen van de raad van bestuur zijn niet openbaar. De organen van het AGB produceren wel notulen, die op aanvraag kunnen geraadpleegd worden. Welke zijn de bevoegdheden van de raad? Ze treft beslissingen betreffende het aangaan van leningen, het aanvaarden van giften of toelagen, het overgaan tot onteigeningen die noodzakelijk zijn voor de verwezenlijking van de doelstellingen van het gemeentebedrijf, het verwerven, aanwenden en vervreemden van zijn goederen, het vestigen of opheffen van zakelijke rechten op die goederen, binnen de grenzen van de statuten en de beheersovereenkomst. De raad van bestuur vertegenwoordigt het autonoom gemeentebedrijf ook in rechte als eiser of als verweerder. De raad van bestuur stelt ook de tarieven voor de door het autonoom gemeentebedrijf geleverde prestaties vast, op de door de beheersovereenkomst vastgestelde wijze. In tegenstelling met sommige andere gemeenten is het personeel dat in De Branding en Les Zéphyrs werkt, gemeentepersoneel dat ter beschikking wordt gesteld van het AGB. Het is dus geen AGB personeel. Dat is natuurlijk belangrijk want dan zijn ze zeker dat niet getornd wordt aan hun statuut.
Het Directiecomité Het directiecomité vervult ten opzichte van de raad van bestuur de rol die het schepencollege vervult ten opzichte van de gemeenteraad. De leden ervan zijn Bart Vandekerckhove, voorzitter van het comité en van de Open VLD Middelkerke, terwijl Michel Landuyt, Mario Declerck, Lisette Maurau-Jonckheere en Willy Verschueren bestuurder-directeur zijn. Pierre Ryckewaert en Sylvie Vanhoutte vervullen ook hier de rol van penningmeester en secretaresse.
College van commissarissen Het toezicht op de financiële toestand en op de jaarrekeningen wordt opgedragen aan een college van drie commissarissen die door de gemeenteraad worden gekozen buiten de raad van bestuur en waarvan tenminste één lid is van het instituut van bedrijfsrevisoren. Met uitzondering van deze laatste zijn de leden van het college van commissarissen lid van de gemeenteraad. Het zijn Linda Feys-Peelman en Tom Lingier, bijgestaan door Peter Vandewalle, bedrijfsrevisor, uit Brugge. Zij werden in de gemeenteraadszitting van 10 mei 2007 aangesteld voor een termijn van drie jaar. Ik heb daar nog geen verlenging van gezien.
Voordelen De verdediging van het oprichten van autonoom gemeentebedrijf wordt natuurlijk gevoerd door de politici zelf. De lezer kan ze evengoed als nadelen ervaren. Burgemeester Michel Landuyt beweert: 'Er zal een efficiënter beheer zijn. Bovendien brengen we alles van erfgoed onder in het AGB en is er een fiscaal voordeel omdat we de BTW kunnen aftrekken van alle investeringen die we er doen.
Zal het beheer doeltreffender zijn? Het AGB zou de mogelijkheid hebben om flexibel in te spelen op de private markt. Het werkt met budgetten in plaats van begrotingen, waardoor eenvoudiger financiële middelen zouden kunnen worden vrijgemaakt wanneer een gelegenheid zich voordoet. De interne besluitvorming en werking zouden vlotter kunnen uitgevoerd worden. Een autonoom gemeentebedrijf heeft eigen bestuursorganen en kan op die manier de vaak langdurige gemeentelijke besluitvorming ontwijken. Bovendien is het mogelijk om interne en externe deskundigen te betrekken in het bestuur van een AGB, wat voor een professionalisering kan zorgen. Moeten we daaruit besluiten dat de begroting en boekhouding van de gemeente niet deskundig beheerd wordt, omdat daar geen deskundige(n) aanwezig zou(den) zijn? En last but not least, belangrijkste (of zelfs enige drijfveer?) voor het oprichten van een AGB zal wel de regel zijn dat het, in tegenstelling tot een stad of gemeentedienst, btw kan recupereren. Omwille van hun industriële en commerciële activiteiten zijn AGBs btw- belastingplichtig, wat hen toelaat de btw op de inkomende facturen te recupereren of te optimaliseren. Dat is natuurlijk interessant bij een grote onroerende investering. Wanneer een gemeente bijvoorbeeld een zwembad bouwt via een autonoom gemeentebedrijf kan ze tot 21% besparen, en ook op de uitbating ervan kan ze de btw recupereren. Het spreekt vanzelf dat de BTW administratie niet opgezet was met die belastingontduiking. Ze stelde die fiscale constructie dan ook in vraag maar (voorlopig?) blijkbaar zonder succes.
Nadelen "Een gemeente is geen bedrijf dat winst moet maken. Een gemeente is een openbaar bestuur dat te allen tijde verantwoording moet afleggen aan de gemeenteraad en, uiteindelijk, aan de kiezer. Dat schreef Karl Van Den Broeck ooit in Knack. Er bestaan wel meer bezwaren van dezelfde aard. Er wordt vooral vaak gezegd dat de oprichting een ondemocratische zaak is. De directie van het Middelkerkse AGB bestaat uitsluitend uit VLDers. Zelfs het progressief kartel, dat nochtans deel uitmaakt van de meerderheid, is er niet in vertegenwoordigd. Twee commissarissen zijn ook blauw gekleurd. En de bedrijfsrevisor, hoe wordt die gekozen? Hij heeft zijn kandidatuur ingediend! Was hij de enige? Misschien heeft die ook wel dezelfde kleur? Waar blijft dan de democratische controle? In de raad van bestuur zijn alle partijen vertegenwoordigd, maar de vergadering is niet openbaar. De voorzitter is de burgemeester, die kan rekenen op de steun van een meerderheid aan volgzame partijgenoten. Een hierbij aansluitende kritiek is dat de druk om niet al te veel tegen te werken in een AGB veel groter is dan in de gemeenteraad. Zoals het een bedrijf past, ligt de nadruk meer op wat verwezenlijkt wordt dan op de democratische besluitvorming. Een ander nadeel van het AGB is dat er nog een keer zitpenningen moeten voor uitbetaald worden. De zittingen zijn inderdaad bezoldigd. Een lid van het directiecomité en de raad van bestuur krijgt per vergadering 175 euro bruto, zoals een gemeenteraadslid. De voorzitter krijgt een dubbele zitpenning of 350 bruto voor elke vergadering. De deelname van de burgemeester en van schepen Lode Maesen is onbezoldigd. De raad van bestuur van het AGB Middelkerke komt maandelijks samen, dus 12x per jaar. Het directiecomité komt 2x per maand samen, dus 24 keer per jaar. Wie een beetje kan rekenen stelt dus vast dat een lid van de raad van bestuur 12 x 175 euro = 2.100 euro bruto per jaar ontvangt. Voor een lid van het directiecomité wordt dat 24 x 175 e = 4.200 euro. De voorzitter van dat comité rijft 8.400 euro bruto per jaar binnen. Enkel aan zitpenningen kost het AGB dus jaarlijks voor de raad van bestuur 10 x 2.100 euro (zonder burgemeester en schepen Maesen) = 21.000 euro. Voor het directiecomité wordt dat 2 x 4.200 euro + voorzitter 8.400 e = 12.600 euro. De commissarissen krijgen een zitpenning zoals iedereen, maar ik weet niet over hoeveel zittingen het gaat. Het bedrag van het ereloon van de commissaris, lid van het Instituut van Bedrijfsrevisoren, ken ik niet, maar dat zal wel een vast bedrag zijn, dat bij de aanvang van zijn opdracht wordt vastgesteld. Ook de twee deskundigen in de raad van bestuur zullen wel meer betaald worden voor hun deskundigheid. Als men dan zowel van de raad van bestuur als van het directiecomité deel kan uitmaken (jullie zien zelf wel over wie ik het heb) en daar nog 10 zitpenningen per jaar voor de gemeenteraad bijtelt en 5 zitpenningen per jaar voor de gemeentecommissie Erfgoed, liefst als voorzitter, dan wordt dat al een mooie jaarlijkse bijverdienste. Sommige van de gemeenteraadsleden nemen ook nog deel aan algemene vergaderingen of directiecomités van intercommunales (zie http://www.middelkerke.be/page29511918.aspx ), of andere verenigingen en organisaties, (zie http://www.middelkerke.be/page29522123.aspx) aan die van huisvestingsmaatschappijen en van de West-Vlaamse Politieschool waarvoor eveneens zitpenningen voorzien zijn. Maar daar kom ik later wel eens in detail op terug. Het zou eens interessant zijn te vernemen hoeveel BTW het AGB jaarlijks kan aftrekken. Weegt die som wel op tegen de kosten (zitpenningen, erelonen en andere)? Er zou ook eens moeten nagedacht worden over de administratieve last die zon AGB meebrengt. Of komt het de dames en heren van het bedrijf beter uit als niemand zich daar vragen bij stelt?
Besluit Het is niet altijd duidelijk waar de grens ligt tussen de verantwoordelijkheden van het gemeentebestuur, van het AGB en van de gemeentecommissie Erfgoed. Het lokaal bestuur wordt erdoor versplinterd. Volgens mij is een AGB totaal overbodig. Ik vind het bovendien zeer ondemocratisch. Jullie oordelen zelf ook wel of bovengenoemde voordelen opwegen tegen de nadelen.