Een persoonlijk artikel schrijven over wat de bevrijding na 1940-45 voor de Westendse bevolking betekend heeft, verschilt natuurlijk van het gebruik van de herinneringen van meerdere Westendenaars, ouder dan ik. Ik raadpleegde daarvoor de archieven van de gemeente, ‘Graningate’ en persoonlijke documenten. Ik heb daar een paar persoonlijke herinneringen aan toegevoegd, maar veel is dat niet. Ik heb weliswaar de heuglijke bevrijdingsdag en al wat kort daarna gebeurde in het dorp kunnen meemaken. ‘Snotter’ wat ik toen was, was ik de korte broek nog niet ontgroeid en bovendien is het algemeen bekend dat zogezegde herinneringen, vooral uit de kinderjaren, vaak ontstaan ‘van horen vertellen’. Met verhalen van personen die het wel als volwassene beleefden, moet men voorzichtig zijn. Ik heb iemand gekend die een boek wilde schrijven over ‘Oorlogen in Nieuwpoort’. Hij liep daarvoor de deuren plat om voldoende gegevens te verzamelen. Hij is er tenslotte mee gestopt omdat de ‘herinneringen’ zo uiteenlopend, verschillend, ja zelfs tegenstrijdig waren.
Verschil tussen de eerste en de tweede wereldoorlog De tweede wereldoorlog verliep en eindigde op totaal verschillende manier als de eerste. Na 14-18 lag er nauwelijks nog één steen van Westende op de andere, de bevolking was gevlucht. ‘De ‘bevrijding’ betekende toen ‘terugkeren’, ‘opruimen’, ‘wachten op toelatingen en materialen’ en ‘heropbouwen’.
De 'Achttiendaagse Veldtocht' is de operatie van het Belgisch leger tijdens de tweede wereldoorlog vanaf de inval door het Duitse leger in Nederland, België en Frankrijk op 10 mei 1940 tot de capitulatie van het Belgisch leger op 28 mei 1940. Dat betekende echter geenszins dat we toen van de Duitsers verlost waren. Tot aan de bevrijding, dus meer dan vier jaar, werd Westende nog bezet. De Duitsers vreesden dat een aanval van de geallieerden uit de Noordzee zou komen en daarom werd de kustlijn extra verdedigd. Er werd een soort muur opgericht, vandaar de naam ‘Atlantikwall’, een ononderbroken opeenvolging van steunpunten, batterijen en radarstations, geëchelonneerd langs gans de kust. Op het Westends grondgebied werden twee steunpunten en een batterijstelling uitgebouwd. Tevens moesten mijnenvelden, versterkt met prikkeldraad en ontelbare palen en paaltjes waaraan springstoffen vastgemaakt waren, eventuele landingsschepen de aanval onmogelijk maken. Dikke boomstammen of ijzeren rails moesten de doorbraak van manschappen en tanks op het strand beletten. De schuine helling van de zeedijk vormde een tweede antitanklijn. Daarachter lag nog een overdekte antitankgracht. Om de kilometer stond antitankgeschut. Op de zeedijk stond een dikke muur, die eruitzag als het gelijkvloers van een gebouw. Alle straten die uitmondden op de Zeedijk waren afgesloten door nog een dikke muur. In de lege villa's lagen mijnen of andere explosieven. Ondoordringbaar voor de geallieerden! De vele militaire installaties brachten ook mee dat heel wat Duitse militairen in onze kustplaats vertoefden. De beweging van onze inwoners werden fel beperkt. De militaire stellingen en de Duitse strijdkrachten waren uitgelezen doelwitten voor de geallieerde vliegers. De gemeente werd dan ook vaak gebombardeerd. De bommen zorgden voor de vernieling van de Duitse stellingen, maar troffen ook de burgerlijke gebouwen. De mijnen in de villa’s en op de velden eisten ook slachtoffers. Af en toe stortte er een vliegtuig neer op de gemeente.
En toen waren daar de Canadezen
Op 6.9.1944 verliet het I Bataljon van het Essex Scottish Regiment Dieppe om zich via Duinkerke in de nacht van 8 september naar Oostende te begeven. ‘s Anderendaags werd de stad bereikt, waar geen Duitse weerstand te bespeuren viel. Een ontvangst in verwarring viel de Canadezen te beurt. Omdat de terugkeer van de vijand niet mocht uitgesloten worden, werd een verdedigingsgordel opgetrokken rond de stad.
Op 10 september trok een gevechtsgroep bestaande uit twee Compagnies begeleid door eenheden met steunwapens naar WESTENDE met het doel er de Duitse kustbatterij in de duinen uit te schakelen. De stelling werd omsingeld. Twee dagen actieve verkenningen en nauwkeurige waargenomen vuren met mortieren, antitankwapens, bofors (kanonnen 40 mm) en veldkanonnen bleken tenslotte te veel voor de verdedigers. Op 12 september om 12u15 gingen de witte vlaggen de hoogte in, wat leidde tot een complete overgave.
Er werden 316 krijgsgevangenen gemaakt, waaronder negen officieren. Een grote voorraad wapens en uitrusting werd buitgemaakt.
Ik herinner mij dat er eerst gevechten plaatsgrepen in de dorpskern. Op de hoek van de (toen nog) Zeelaan (B) stond een Duits mitrailleurnest opgesteld. Wij woonden toen in de Lombardsijdelaan Nr 7. (A)
Achter ons huis was het ‘Veld’, begroeid met heidestruiken. Een ideale naderingsroute voor de Canadese militairen. Wij hadden een grote tuin met veel fruitbomen. Mijn vader wilde de Canadezen op zijn manier bedanken voor hun komst en had zich op een ladder bij een fruitboom geïnstalleerd. Hij wierp de militair, die dat wilde, bij het voorbijkomen door de tuin, een stuk fruit toe. De militairen hadden eigenlijk wel andere zorgen want ze installeerden zich achter het muurtje vooraan ons huis. Van daaruit schoten ze naar de Duitsers om het mitrailleurnest uit te roeien. Dat het muurtje er nu niet meer is, valt te verklaren door het feit dat de Duitsers het vuren beantwoordden zodat de steenbrokken in het ronde vlogen.
De echtgenote van Bernard Van der Weyden die een fietszaak had op de hoek van de Dorpplaats en de Duinenweg (C), was wat te nieuwsgierig en waagde even een kijkje naar buiten. Dat aanvaarden de Duitsers niet en ze schoten haar in de arm.
Hoeveel Westendenaars maakten echt de bevrijdingsdag mee? Op 16 juli 1944 vaardigde de Kreiskommandant een ontruimingsbevel uit. Al wie geen vrijstellingsgetuigschrift kon voorleggen moest ten laatste op 3 augustus 1944 de gemeente ontruimen.
De lijst van diegene die moesten evacueren omvatte 90 mannen, 125 vrouwen, 99 ouderlingen en 101 kinderen, zijnde een totaal van 415 personen. De geëvacueerden werden zowat verspreid over West- en Oost-Vlaanderen en Brabant. De meeste zijn slechts teruggekeerd na de bevrijding door de Canadezen. Wie kon er vrijgesteld worden? Al diegene die van enig nut konden zijn voor de bezetters, zoals geneesheren, personen die werkten voor de Wehrmacht, landbouwers, kleermakers, chauffeurs, houders van trekpaarden, herbergiers, winkeliers, haarkappers, leden van de commissie ‘Openbare Onderstand’, garagisten, politiebeambten, viswinkels, gemeentebedienden, werklieden in dienst van verschillende firma’s, ouderlingen van meer dan 80 jaar die deel uitmaakten van een gezin dat niet moest evacueren, hoveniers, personen werkend bij de zeevisserij. De lijst van de personen die op 10 augustus in de gemeente mochten verblijven omvatte aldus 422 mannen en 422 vrouwen, 438 kinderen minder dan 18 jaar, een totaal van 1282.
Huldebetoon ter ere van het Essex Scottish Regiment: de ‘Groote Stoet’ Was de repatriëring van alle geëvacueerde de reden dat gewacht werd om hulde te brengen aan de Canadezen die ons bevrijdden? Of wachtte men het einde van alle gevechtshandelingen en de overgave van de Duitsers af? Dat gebeurde in mei 1945 en het lijkt me logisch dat er geen officiële vieringen plaatsgrepen zolang de oorlog niet definitief beëindigd was.
De huldiging had dus inderdaad plaats op zondag 10 juni 1945, onder grote belangstelling. Op de rechtse foto, o.a. Ivonne Devriendt, mijn moeder, Lucie Ramon, Martha Madelein e. Alidore Lefevere, Margriet Morel, …
Er werd een feestcomité opgericht met de volgende samenstelling: Leon Tack Voorzitter Victor Massaux E.H. Theophiel Castelein Alidore Lefevere Albert Deschacht Lucien Coulier Leden Henri Tack Secretaris
Ziehier het programma van de ‘Groote Stoet’ die toen plaatsgreep.
Groep 14: groepen met Wagen
Groep 14: groepen te voet
Voor enkele groepen, vermeld op het programma, heb ik geen overeenkomst kunnen vinden met foto’s in mijn bezit: 7 Boerenbond, 8 Christen Syndicaat, 10 Kroostrijke Gezinnen, 15 Duivenmaatschappij, 16 Oudstrijders en Invaliden. Kan iemand mij misschien helpen?
Bezoek autoriteiten aan de Atlantik Wall
Militair Defile
Huldebetoon aan de doden
Receptie (?)
Op de linkse foto zien we de verpleegster Thérèse Minne, die zich niet enkel tijdens de oorlog maar ook lang daarna met hart en ziel ten dienste stelde van de Westendse bevolking.
Repressie Zodra een stad of dorp van de Duitsers was bevrijd, kwam naast de vreugde ook de volkswoede tot uiting en begon de jacht op echte of vermeende collaborateurs. Diegenen die zich tijdens de bezetting Duitsgezind getoond hadden of meewerkten aan de collaboratie werden bij de bevrijding het mikpunt van de plaatselijke bevolking.
Zo herinner ik mij dat de inboedel van M.G. (bijgenaamd ‘Miete Sakosj’) via deuren en vensters op straat gegooid werd. Ook werden op de gevels van het huis van echte en/of van vermeende collaborateurs hakenkruisen geschilderd. Het is algemeen bekend dat de rangen van het verzet begin september plots vervoegd werden door een vloedgolf van helden van het laatste uur, die, zolang de Duitsers nog in het land waren, nog nooit de nek hadden uitgestoken en waarvan de meesten hoopten met hun viriel vandalisme tegen de inboedel van de achtergebleven "zwarten" nog vlug een wit voetje te halen. Maar ook gespuis allerhande maakte van deze chaotische dagen gebruik om oude vetes te vereffenen, te plunderen en doodgewoon economische of amoureuze concurrenten uit de weg te ruimen. (uit ‘De Afrekening’ van J. Maes)
Naarmate de steden en gemeenten bevrijd werden namen de tijdens de verkiezingen van oktober 1938 verkozen gemeenteraden en de in 1939 verkozen schepenen en benoemde burgemeesters, die door de Duitsers waren afgezet, onmiddellijk hun ambt weer op. Dat was ook het geval in Westende. Joseph Maesen en Jos Van Oeteren waren lid van het 'Vlaamsch Nationaal Verbond (VNV)' en waren schepen geworden via een speciale verordening in 1941 waarbij alle mandatarissen ouder dan 60 jaar moesten vervangen worden.
Leden van het onderwijzend personeel die zich hadden aangetrokken gevoeld door de ‘Nieuwe Orde’, August Dewulf en Albert Bloes, werden door de gemeenteraad geschorst vanaf 27 september 1944 tot einde februari 1945 en later nogmaals. André Inghelram, oorlogsburgemeester in Middelkerke, schoolmeester in Westende, werd afgezet.
De gevolgen van de repressie lieten zich tot in de eenentwintigste eeuw gevoelen.
Wat herinnert ons vandaag nog aan het Essex Scottishregiment? Ted Lancefield maakte in 1944-45 een fotoreportage toen hij als Canadees militair aan de Belgische kust verbleef.
“I was a member of the Essex Scottish Regiment. At the time of the celebration in june 1945 I took over 100 pictures of the parade and ceremonies. These pictures have never been shown to the people of Belgium.”
In het schepencollege van Westende van 26 mei 1945 werd beslist dat de ‘Zeelaan’ in de toekomst ‘Essex Scottishlaan’ zou heten. Op 17 juni 1945 werd het straatbord plechtig onthuld. Het bord werd enkele jaren geleden verwijderd en vervangen door een paneel met foto’s dat staat op de hoek van de Essex Scottishlaan en de Joseph Matthieulaan.
In de gemeenteraad van 24 september 1947, aanvaardde de gemeente van Romain PAQUAY, gewezen onderofficier van het Essex Scottishregiment, die meehelp aan de bevrijding van Westende op 10, 11 en 12 sep 1944, zijn uniform als aandenken aan deze heuglijke dagen.
Het zou, samen met het Canadees vaandel, dat bij de opening van de Essex Scottishlaan op 10.6.45 door het Essex Scottishregiment aan de gemeente afgestaan werd, zorgvuldig op het gemeentehuis bewaard blijven. Het bevindt zich nu in het museum ‘De Oude Post’ in Middelkerke
Op 12 september 1944 werd Westende bevrijd door Canadese troepen van het ‘Essex Scottish Regiment'. Natuurlijk moet zo’n heuglijk feit herdacht worden! Ik wil dit dan ook uitvoerig doen, met drie artikels:
Minibioscoop 'Westende bevrijd – in woord en beeld’
Mijn eigen ‘herinneringen’ plus 'gelezen en gehoord'
Bevrijdingsfeest op 8 september 2019
Deel 1: een minibioscoop
Als je tot het besef komt dat het al vijf en zeventig jaar geleden is dat wij bevrijd werden, dan realiseer je je ook dat er maar weinig Westendse overlevende meer zijn die het heuglijk einde van de tweede wereldoorlog mochten meemaken en er nog kunnen over vertellen.
Is het dan niet logisch dat hun herinneringen voor het nageslacht bewaard worden? Natuurlijk! En daar zorgden gelukkig enkele leden van de familie Van Troostenberghe voor.
Edwin Van Troostenberghe was twee jaar lang bezig met de opmaak van een 10-delige reeks over het leven in bezet Middelkerke tijdens de Tweede Wereldoorlog. 1.200 pagina’s en 400 verhalen met tal van unieke foto’s. Later zette de gemeente Middelkerke de digitale reeks gratis online, zodat iedereen die het wil deze unieke verhalen en foto’s kan volgen. Op de afbeelding met de rolverdeling hieronder, kunnen jullie zien dat Edwin daarbij geholpen werd door zijn zoon Thomas en door zijn broer Ronny.
Misschien is het overbodig dat ik jullie nog meer over die bekende familie vertel, maar ik wil het toch doen omdat zij al jaren een heel belangrijke sociaal-culturele rol spelen in Middelkerke en zoiets wordt al te weinig in de verf gezet.
Momenteel leidt Edwin zijn eigen zaak TROOSTWIN Mediawijze Projecten, dat met opleiding, consultancy en eigen producten organisaties ondersteunt die mensen mediawijzer willen maken. Van opleiding is Edwin socioloog en houder van een bibliotheekschooldiploma. Hij had van 1982 tot 2013 de leiding van de gemeentebibliotheek Middelkerke. Hij nam actief deel aan een groot aantal bovenlokale werkgroepen bij Linc, Bibnet, VVBAD en de Provincie West-Vlaanderen. Hij was medeontwikkelaar van ZIZO jeugd. Hij was medeontwikkelaar van ZIZO en fungeerde jarenlang als voorzitter van de werkgroep. Hij schreef artikels in vaktijdschriften (Bibliotheek-&Archiefgids, Klapper...) en gaf referaten in heel Vlaanderen. Hij was projectleider van het Project Delphi in de opstartperiode en bleef jarenlang bezieler. In die hoedanigheid ontwikkelde hij cursussen, draaiboeken en andere producten voor de bibliotheeksector.
Broer Ronny, architect, zes jaar voorzitter Gecoro, heemkundige, stichter van Graningate en auteur van artikels in dat tijdschrift, gids bij winterwandeling kusthistories, …
Zoon Thomas, video-editor bij VideoLine, actief in bedrijfspresentaties en documentaires.
Het werk werd opgedragen aan vader Carlo, oudstrijder en krijgsgevangene, die zij ‘de stille inspirator’ noemen van dit album.
Het onderdeel over de Bevrijding Eén van de 10 delen handelt over de bevrijding en heet ‘Westende Bevrijd – in woord en beeld’. Middelkerkenaars/ Westendenaars vertellen hun verhaal over de Tweede Wereldoorlog voor de camera. "Heel wat van die verhalen zijn uniek en bevatten ook heel wat anekdotes over angst, verraad, vaderlandsliefde en guitenstreken, maar ook de dagelijkse strijd om eten en brandstof. De gesprekken worden per aflevering omkaderd door een deskundige tekst en uitleg en het geheel omvat ook tal van foto’s die nooit eerder zijn verschenen. De mensen die aan het woord komen in de reeks, waren allemaal nog kind toen de oorlog woedde."
Ik zal het verder niet hebben over de details van hun ervaringen. Die kunnen afgelezen worden op internet of beluisterd en bekeken worden in de minibioscoop.
Ziehier de behandelde onderwerpen: (door Westendenaars en Lombardsijdenaars) Robert Boone (en NIET Roger): Handgranaten, Spelen met munitie Irène Coucke (+): de repressie, Engelsen versus Duitsers, Villa’s op de dijk Isidoor Coulier (+): Lachen met de Duitsers Simonne Deprez (+): Rock ’n Roll bij Wiskes Georges Hosten: De Afrekening, Aanhouding van zwarten, De wet Gutt, De Engelsen Simonne Hosten: Engelstalig cliënteel Solange Madelein (+): Georges Soete verstopt
Minibioscoop Maar er is meer. Op het Arthur Meynneplein (of markt) in Westende kan men ook van de reeks genieten en dat tot en met zondag 15 september, elke dag van 10 tot 18 uur. Dat gebeurt in een container waarin 12 mooie zeteltjes aangebracht zijn, vandaar de benaming ‘Minibioscoop’.
Zoals hieronder te zien is, zal men straks ook een tentoonstelling kunnen bezoeken in ‘De Kilt’ met foto’s, voorwerpen, uniformen in verband met de Bevrijding (collectie Kristof Jacobs)
Besluit Ik kan de Van Troostenbergh’s alleen maar feliciteren voor dit merkwaardig en bijzonder verzorgd werk.
Bronnen https://www.hln.be/in-de-buurt/middelkerke/figuranten-gezocht-voor-de-bevrijdingsstoet-in-westende~a3d0465b/ Artikel door Timmy Van Assche in Het Laatste Nieuws op 24 juli 2019 https://www.hln.be/in-de-buurt/middelkerke/-opvallend-veel-mensen-hadden-sympathie-voor-de-duitsers~a3271be2/ Artikel door Paul Bruneel in Het Laatste Nieuws op 11 februari 2017
Actiegroep tegen sociale verkaveling Badenlaan boekt succes … de gemeente reageert
Er is al heel lang sprake van een nieuwe verkaveling in de Badenlaan in Westende-bad. Zeventien jaar geleden was er al een protestactie tegen dat project. Het zal jullie dan zeker niet verbazen dat ik daar al verschillende artikels over geschreven heb, over de waterziekte van het terrein, over het niet uitvoeren van maatregelen door de Middenkustpolder om overstroming te vermijden, over de talloze argumenten van het actiecomité, dat zich met grote vastberadenheid en hardnekkigheid verzet tegen een verkaveling, over de aard van de zeer deskundige acties door het comité, dat daarbij kon rekenen op heel wat steun van de omwonenden.
Succesvolle klacht De gemeenteraad keurde in april 2019 de verkoop van de verkavelingsgronden aan de Badenlaan aan de woonmaatschappijen IJzer & Zee en WoonWel goed. Kort nadien ontvingen het gemeentebestuur van Middelkerke en het OCMW van Nieuwpoort een klacht, die ook werd ingediend bij het Agentschap Binnenlands Bestuur.
Die klacht stelde dat de verkoop van de gronden werd gebaseerd op een verouderd schattingsverslag dat dateert uit 2012. Daarop vernietigde het Agentschap de gemeenteraadsbeslissing en dus ook de verkoop. Die werd ondertussen in een notariële akte beschreven en om de voortgang van dit belangrijke huisvestingsdossier niet te belasten, werd de verkoopakte ontbonden.
Opdat de verkoopprocedure in het beste belang voor alle partijen kan worden hernomen, laat het gemeentebestuur nu zo snel mogelijk een nieuw schattingsverslag opmaken. Ze voorzien verder geen problemen en maken zich sterk dat de nieuwe verkaveling fundamenteel zal bijdragen tot meer leefkwaliteit in Westende-Bad. In een eerste fase worden zo’n 165 sociale woningen opgetrokken. Na de ontwikkeling van deze eerste fase, kunnen ook private percelen worden verkocht.
De argumenten van de actiegroep Onroerende goederen van de gemeente dienen steeds verkocht te worden volgens de principes van mededinging en transparantie, behalve als er een motivering wordt gegeven voor een afwijking daarvan. Bovendien dient de verkoop te gebeuren aan een prijs zoals die blijkt uit een recente schatting (niet ouder dan twee jaar). Maar hoe gebeurde het werkelijk? 1. De gronden werden zonder concurrentie en publicatie verkocht aan de sociale uisvestingsmaatschappijen. 2. Noch de beslissing van de raad, noch deze van het college bevatte een afdoende motivering tot afwijking 3. De geboden prijs van 85 €/m² was gebaseerd op een schattingsverslag van 2011 waardoor de verkoopprijs (4 miljoen euro) niet correct tot stand is gekomen. Het gemeentebestuur heeft daarmee het zuinigheidsbeginsel en het zorgvuldigheidsbeginsel geschonden.
Nu wacht de actiegroep af. Zal het “ontwerpdecreet Woonreservegebieden”* binnenkort door de nieuwe Vlaamse regering worden gestemd? Zal dat al dan niet opnieuw voorzien in een overgangsregeling voor de ontwikkeling van gronden in eigendom van sociale huisvestingsmaatschappijen?
Vermoedelijk zullen beide besturen zo snel mogelijk de verkoopprocedure opnieuw aanvatten, en deze keer wel volgens het boekje. Daarna zal opnieuw (voor de zoveelste keer) beoordeeld moeten worden of het gebied al dan niet voor ontwikkeling in aanmerking komt en of er een vergunning kan worden afgeleverd.
Het comité vindt dit een illustratie van ‘volharding in de boosheid’ vanwege de huisvestingsmaatschappijen. Ze zijn ontgoocheld dat het nieuw gemeentebestuur hen daarin steunt, ook al moeten ze daarmee volgens hen de wet schenden en het algemeen belang schaden.
De strijd is dus nog lang niet gestreden … Het actiecomité geeft de moed niet op. Ze vinden dat het recht kan blijven geschieden zolang er beroepsmogelijkheden zijn. Het aanvaarden van hun klacht geeft hen opnieuw hoop en kracht om voor deze zaak te blijven gaan!
En ondertussen groeit het parkeergebouw
Zoals ik vroeger reeds schreef, had het actiecomité ook bezwaren tegen het oprichten van een parkeergebouw op de plaats van de geasfalteerde parking omwille van de toenemende geluidsoverlast en uitlaatgassen, terwijl een ondergronds alternatief evengoed mogelijk is. Waarom er daartegen dan geen klacht ingediend werd? Er zou een vernietigingsberoep moeten ingediend worden bij de Raad voor vergunningsbetwistingen, door een daarin gespecialiseerd advocaat. En daarvoor is geld nodig, veel geld: ereloonprijs, verplaatsingskosten, gerechtskosten, eventuele ‘success fee’ bij vernietiging, eventuele minnelijke “proces-afkoop-onderhandelingen” met buurtbewoners. Er werd dan ook gepolst bij de actievoerders of die bereid waren om bij te dragen in die zeer hoge kosten. Dat bleek geen succes en voor wie wel akkoord ging, zou het bedrag te hoog uitvallen in verhouding met de slaagkans. Ziehier enkele afbeeldingen die de toestand weergeven bij het ingaan van het bouwverlof 2019. Er werd gezegd dat een aantal parkeerplaatsen toch zouden kunnen bezet worden tijdens het zomerseizoen. Zoals men kan zien op de derde foto, lijkt me dat onmogelijk terwijl de werken bezig zijn. Tijdens het bouwverlof werd de inrit dan toch vrijgemaakt.
Vorige artikels Geplande waterzieke verkaveling geschorst HNB 11.2.2003 20.2.2011: Nieuwe woonuitbreidingsgebieden in Westende? Bravo! Ze zijn toch niet waterziek, hé? (map ‘Milieu’) 13.2.2012: Op zoek naar sociale woningen (map ‘Sociale woningen’) 21.1.2019: Dan toch geen verkaveling in de Badenlaan … maar wel een parkeertoren (map ‘Milieu’
Bronnen Zitting college burgemeester en schepenen op 8.11.2016 Artikel in HLN van Timmy Van Assche op 11.7.2019: ‘Sociale verkaveling Badenlaan ‘on hold’ na klacht van actiegroep’
Wat vinden jullie van de huidige avondmarkt in Lombardsijde? Beter zo of liever in de Hoogstraat en Schoolstraat?
Elke woensdag van de maanden juli en augustus pakte de bvba Dacovan uit met een avondmarkt in de Schoolstraat in Lombardsijde. De markt werd telkens gehouden van 17 tot 22 uur en lokte telkens heel wat volk. Volgens een bewoonster van de Schoolstraat zou de markt gedurende 27 jaar in haar straat gestaan hebben. Ziehier een foto van de vroegere toestand.
Nu de tram Lombardsijde-dorp niet meer aandoet is er meer ruimte vrijgekomen en worden de kramen opgesteld op het Dorpsplein. Een hele verandering natuurlijk! Dat weekt reacties los en Facebook is daarvoor een zeer geschikt medium. Ik heb alle reacties geregistreerd en daarenboven ben ik op 24 juli zelf eens gaan kijken.
Argumenten voor en tegen de verandering
Tegen: We zijn het nu al zolang gewoon De tramsporen zijn hinderlijk voor rolstoel- en buggygebruikers. De ziel is uit de markt. Zo gezellig het vroeger was, zo neutraal is het nu. Er zijn minder kramen dan vroeger, te veel eetkramen. Vroeger kon je dingen kopen op de avondmarkt die je nergens anders kon kopen.
Voor: De cafés hebben er meer aan. Rustiger, overzichtelijker en aangenamer. De bezetting van de Oude Nieuwpoortstraat is een aanwinst. Geen luidruchtige muziek zoals vroeger. De bewoners van de Schoolstraat zijn blij dat ze er van af zijn, want voor veel bewoners was dit ambetant qua gerucht, mensen die vuiligheid op de ramen achterlaten , ruzies voor de deur, mensen die in hun tuin waterden enz… was echt niet aangenaam.
Iemand beweert dat 93% van de betrokkenen tegen de nieuwe opstelling zijn. Dat zal wel zwaar overdreven zijn. Op Facebook is de meerderheid er wel tegen, maar bijlange niet zo ruim.
Sommige zijn niet voor of tegen, maar doen voorstellen “Ze hadden beter gewacht met de verhuis tot de tramsporen en het tramkotje verwijderd waren.” Niets meer in de Hoogstraat, maar één rij op de ‘Platse’ en één in de Schoolstraat. Laat ons wachten op de beloofde werken: het dorpsplein zal dan mooier, aangenamer en toegankelijker zijn. Er zouden kramen moeten staan tot aan het Patershof.
Soms wordt wel eens vergeten dat sommige problemen mee verhuizen van de oude naar de nieuwe standplaats.
De mening van ons nieuw gemeentebestuur Aangezien ons nieuw gemeentebestuur grote plannen heeft voor het dorpsplein (‘Montmartre’ – achtig!!) heeft die discussie misschien weinig zin. Ik vroeg dan ook de mening van de nieuwe schepen voor economie, Natacha Lejaeghere. Ze is logischerwijze van mening dat je nooit voor iedereen goed kan doen: “Het is een uitdaging voor het nieuw bestuur maar er wordt aan gewerkt.” Op mijn vragen over de tramsporen en over de vernieuwing van het dorpsplein, antwoordt ze dat de heraanleg van het plein in de planning voorzien is maar dat de sporen al na deze zomer zullen verwijderd worden. “Verandering is altijd een beetje moeilijk voor iedereen, maar eenmaal dat alles goed vertrokken is, zal iedereen weer tevreden zijn.” Ze vindt wel dat men nu reeds kan zeggen dat de cafés volop genieten van de huidige markt.
“De orde van de Ezel heeft heel veel aanhangers en ze blijven scoren zoals andere jaren. Ook het ‘droogvisje’ is positief dat de markt tot aan hun winkel in de Schoolstraat komt.”
Mijn bezoek Natuurlijk zou het nooit in mijn gedacht komen om mijn mening over de avondmarkt neer te schrijven, zonder die eerst bezocht te hebben en enkele meningen van marktkramers en bezoekers gevraagd te hebben.
Mijn algemene indruk was goed, veel volk, terrassen drukbezet. De huidige opstelling lijkt mij te voldoen en iedereen vindt dat er geen kramen meer moeten staan in de Hoogstraat.
Iemand vestigde mijn aandacht op het ‘Café Marijke’, dat te huur staat en volgens mijn gesprekpartner is dat een gevolg van het verplaatsen van de markt. Ik twijfel daar wel aan!
Ik zag ook dat het verplaatsen van de trambedding en de daarmee gepaard gaande nieuwe tramhalte een hele verandering teweegbrengen. Veel bezoekers komen immers met de tram en vroeger stopte die in het centrum. Nu moet men een eindje wandelen vooraleer het eerste kraam tegen te komen. Het ‘Patershof’, op de speelplaats van de gemeenteschool, is acht woensdagen het toneel van een gratis muziekevenement, georganiseerd door de ‘Orde van de Ezel’ die ook in 2019 voor de zestigste keer de ‘Ezelcavalcade’ of ‘Ezelstoet’ organiseerde. Worst en dranken zijn er te koop en zorgen ervoor dat de ‘Ezelkas’ goed gespijsd wordt. Hebben zij te lijden onder de verandering? Een bestuurslid relativeert dat. Er staan weliswaar geen kramen tussen de Hoogstraat en de Koninklijke Baan, maar tegen dat het muziekevenement start, is hun openluchtzaal vol bezet.
Besluit Het ligt voor de hand dat dit een logische verhuis is. Elke verandering vraagt een aanpassing. De organisatoren moeten elke woensdag nagaan wat er eventueel kan verbeterd worden aan de opstelling en aan het aanbod. De inwoners en handelaars van het Dorpsplein moeten duidelijk stelling nemen. Wat willen ze, wat willen ze niet? Ze moeten geen lichtvaardige Facebookdiscussies aangaan, maar (eventueel samen) uitmaken wat voor hun dorp het beste is, nu maar ook in de toekomst als de beloofde werken aangekondigd worden.
Neen, ik ben geen expert in de wegcode. Als autochauffeur sinds 60 jaar, probeer ik gewoon de regels die een bestuurder van een auto of een ander voortbewegend tuig of een voetganger moet kennen (en opvolgen!), zo goed mogelijk onder de knie te krijgen. Ik mag natuurlijk niet beweren dat ik nog nooit een verkeerd maneuver uitvoerde of nooit een zonde beging tegen de wegcode. Met het huidig verkeer wordt het steeds moeilijker om zich steeds foutloos te gedragen op onze drukke wegen. Alle betrokkenen zouden moeten beseffen dat alles in het werk moet gesteld worden om geen gevaar te creëren op de weg.
Wie zijn die betrokkenen? Ten eerste, de federale minister voor mobiliteit (VIAS Instituut) moet duidelijke en veilige wegcoderegels opleggen. Ten tweede, de Vlaamse minister voor mobiliteit (agentschap wegen en verkeer) moet een veilige en verzorgde infrastructuur ter beschikking stellen. Ten derde, de lokale politie moet aanwezig zijn in het verkeer en optreden als er overtredingen begaan worden. Ten vierde, de weggebruikers moeten zich strikt houden aan de opgelegde regels Ten vijfde, het gemeentebestuur moet de tekortkomingen bij de eerste twee punten kennen en ze zo nodig overmaken aan de bevoegde overheid.
Waarom ik met het huidig artikel op de proppen kom? Naar mijn mening hapert er iets aan het verkeer van fietsers (elektrisch of niet), bromfietsers, speed pedelecs en andere voortbewegingstoestellen. Wie met een elektrische fiets (1) rijdt of met een tweewielig gemotoriseerd rijwiel (2), moet de fietsregels naleven. Hetzelfde geldt voor wie sneller dan stapvoets rijdt met een voortbewegingstoestel (3). Maar wie met een speed pedelec (4) rijdt, moet de regels volgen die gelden voor bestuurders van bromfietsen.
(1) Elektrische fiets : een fiets met een elektrische hulpmotor van maximum 250 watt waarvan de aandrijfkracht wordt onderbroken wanneer een snelheid van 25 km/u wordt bereikt of wanneer de bestuurder ophoudt met trappen.
(2) Tweewielig gemotoriseerd rijwiel : een tweewielig rijwiel met een hulpmotor van maximum 1000 watt waarvan de aandrijfkracht hoofdzakelijk dient als trapondersteuning en onderbroken wordt wanneer een snelheid van 25 km/u wordt bereikt. De bestuurder moet minimum 16 jaar oud zijn.
(3) ofwel: een ander voertuig dan een rijwiel, zonder motor en dat met spierkracht wordt voortbewogen waarvoor geen snelheidsbeperking geldt, (skeelers, rolschaatsen, steps, skateboards, éénwielers, rolstoelen met twee grote wielen die de gebruikerzelfstandig kan verplaatsen door met de handen aan de hoepels aan de wielen te draaien. De rolstoel heeft ook handvatten en kan dus ook geduwd worden.
ofwel: een motorvoertuig met een door de constructie bepaalde maximumsnelheid van 18 km/u.. (elektrische autopeds, segways, elektrische rolstoelen of rolwagens voor personen met een beperkte mobiliteit, ...).
De laatste jaren verschenen er steeds meer voertuigen in het straatbeeld waarvoor er in de wegcode niet onmiddellijk een specifieke reglementering te vinden was. De nieuwe wetgeving kent aan deze categorie van langzame voertuigen, voortaan de "voortbewegingstoestellen" genoemd, nu een juridisch statuut toe.
(4) Een tweewielig voertuig met pedalen met een hulpmotor van maximum 4000 watt waarvan de aandrijfkracht hoofdzakelijk dient als trapondersteuning en onderbroken wordt wanneer een snelheid van maximum 45 km/u wordt bereikt.
Waar moeten fietsers rijden? Is er een fietspad, dan moeten fietsers daarop rijden, tenminste indien het berijdbaar is. Is het fietspad op de grond aangeduid met twee witte evenwijdige onderbroken strepen, dan mogen fietsers er alleen op rijden indien het rechts in hun rijrichting ligt.
Is het fietspad aangeduid met verkeersborden D7 of D9, dan moet er op gereden worden in de richting van waaruit die signalisatie zichtbaar is. Een links gelegen fietspad mag dus alleen gebruikt worden indien het in die rijrichting gesignaleerd is met een bordje D7 of D9. In dat geval gaat het meestal om een tweerichtingsfietspad, waarbij het bord D7 zo geplaatst is dat het in de 2 rijrichtingen zichtbaar is.
D7 : Verplicht fietspad D9 : Deel van de openbare weg voorbehouden voor het verkeer van voetgangers, van fietsen en van tweewielige bromfietsen klasse A
Uitzondering : Wanneer het fietspad links in hun rijrichting ligt dan moeten fietsers dit niet volgen ‘indien bijzondere omstandigheden dit rechtvaardigen’. Wanneer je b.v. uit een zijstraat komt gefietst en de eerstvolgende zijstraat weer in wil fietsen, dan ben je niet verplicht de drukke rijbaan tweemaal over te steken om uiteindelijk een paar honderd meter te overbruggen. De schets maakt het duidelijker:
Opgelet: deze uitzondering geldt enkel als je fietst in wijzerzin ! van A naar B. Moet je van B naar A, dan ben je wel verplicht over te steken en op het fietspad te rijden, want je mag natuurlijk niet links op de rijbaan rijden.
Oversteken op het zebrapad Om de rijbaan over te steken moeten de fietsers gebruik maken van de oversteekplaats voor fietsers, indien er een is.
Op plaatsen waar geen oversteekplaats voor fietsers is voorzien, gebruiken fietsers vaak het zebrapad om over te steken. Wanneer ze daarbij van hun fiets stappen en te voet over te steken, worden ze als voetganger beschouwd en hebben ze dus voorrang op de voertuigen die het zebrapad naderen. Maar dat is niet zo wanneer fietsers al rijdend oversteken. Weliswaar bevat het verkeersreglement geen bepaling die dat verbiedt, maar het is duidelijk dat fietsers er dan wel voor moeten zorgen de voetgangers bij het oversteken niet te hinderen. Bovendien hebben zij dan, in tegenstelling tot de voetgangers, geen voorrang op het naderende verkeer. Ik erger mij vaak aan de arrogantie van fietsers die toch al rijden de baan oversteken via het zebrapad omdat zij ofwel het reglement niet kennen of er gewoon hun voeten aan vegen. De reden waarom zij beter niet al rijdend een zebrapad gebruiken is dat ze door hun snelheid de autobestuurder minder kans geven om op tijd te stoppen. Ik wil hier ook een paar tips vermelden voor de voetgangers die van plan zijn het zebrapad te gebruiken: “Zoek oogcontact en zorg dat de bestuurder je gezien heeft. - Blijf tijdens het oversteken naar links en naar rechts kijken.”
Voorbeeld Tegenover de afgebroken gemeenteschool kan men een goede illustratie zien van een situatie waar er een oversteekplaats voor fietsers is, naast een zebrapad. Verschillende keren heb ik er al op gewezen dat zo’n verkeerssituatie onlogisch, verwarrend en dus onveilig is voor fietsers. De voetganger krijgt voorrang, de fietser niet. De wegcode bepaalt wel dat autobestuurders extra voorzichtig moeten zijn tegenover fietsers die de straat willen oversteken, maar toch … Het ‘Agentschap Wegen en Verkeer ‘AWV) heeft nu toch eindelijk beslist die verwarring weg te halen. Op oversteekplaatsen waar fietsers geen voorrang hebben, verdwijnt de wegmarkering (de haaitanden) op het asfalt … maar enkel als de oversteekplaats vlak naast een zebrapad ligt. De maatregel wordt nog niet meteen uitgevoerd, maar pas als de wegmarkering toe is aan vernieuwing. In bovengenoemd voorbeeld zijn de wegmarkeringen stilaan aan vernieuwing toe.
Terwijl ik daar de onderstaande foto aan het nemen was, stak een fietsend echtpaar de baan over volgens de rechts getekende lijn.
De chaos op onze dijken Wie zich ’s zomers met de gewone fiets op onze dijken waagt, legt beter de grootst mogelijke voorzichtigheid aan de dag. Hij/zij riskeert anders in botsing te komen met één van de talloze voortbewegingstoestellen waarvan hierboven sprake is plus alle soorten gocarts.
Een voetganger moet goed uitkijken want anders dreigt hij/zij omvergereden te worden door één van die tuigen. Spring dus maar beter weg als ze met razende snelheid op je afkomen.
Ik las daarover een discussie op Facebook. De ouderen beweren dat de kinderen onvoorzichtig en te rap rijden op de dijk. De ouders van die kinderen klagen er dan over dat de ouderen onze straten onveilig maken door te rap te rijden met hun elektrische fiets. Beide hebben gelijk.
Ik zag zelfs elektrische (!) minimoto’s voor kinderen. Waarom het moeilijk maken voor onze jeugd als het gemakkelijk ook gaat. Ik vind zoiets persoonlijk onverantwoord.
Heel wat mensen kennen de betekenis niet van onderstaand aanwijzingsbord F99b. Ze kennen het verschil niet tussen een gebodsbord D9, dat een verplichting oplegt en een aanwijzingsbord, dat aangeeft dat men voetgangers kan aantreffen aan de strandzijde en voetgangers, fietsers en andere rijtuigen aan de zijde van de gebouwen.
Verplichting D9 Aanwijzing F99b
Besluit Natuurlijk is mijn artikel onvolledig. Ik wou jullie niet overdonderen met de talloze (natuurlijk goedbedoelde) regels en daarom heb ik mij beperkt tot de regels voor fietsers waarvan ik de laatste tijd heb kunnen vaststellen dat sommige er lak aan hebben. Alhoewel ik de uitdrukking ‘Mens erger je niet’ maar al te goed ken, heb ik het toch soms moeilijk als ik een bewuste overtreding zie gebeuren.
Bron https://blog.touring.be/nl/artikels/verkeersregels-voor-fietsers
Van onverzorgd landschapspark tot goed onderhouden wilde en warme wijk
Onze kerngemeente pronkt al jaren met het Normandpark. Terecht, want het is echt zeer mooi en goed onderhouden. Het maakte/maakt de dorpsbewoners van Westende jaloers. En toen, niet daarom, kregen wij in 2013 ook een park …. Een landschapspark! Dat is een gebied met grote landschappelijke kwaliteit, dat beschermd moet worden. Volgens de gemeente werd het aangelegd door de eigen technische diensten (wegen- en groendienst) en enkel met natuurgetrouwe middelen.
Voor diegene die het niet zouden weten … waar is dat park? Weten jullie waar vanaf 1941 de voetbalploeg Racing Westende speelde, in de tijd van Georges Bloes, Henri Tack, … Juist, waar nu de volkswoningen “d’Yzercloove” zijn. Weten jullie nog waar ooit dat speelplein was voor de kinderen? Weten jullie nog waar dat klein voetbalterrein was met twee doelen? Herinneren jullie zich nog waar vroeger een opslagplaats was en daarna een stort dat zo door de omwonenden verfoeid werd? Wel, daar is dat park! Er werden al heel veel euro’s besteed om er iets van te maken.
Wat ex-burgemeester Janna met grote woorden verstond onder landschapspark Janna wilde de Westendenaars in de watten leggen en opvoeden door hen de mogelijkheid te bieden om zich de kennis van onkruidsoorten en wilde bloemen eigen te maken. Ze drukte dat als volgt uit:
'Met de aanleg van een nieuw park wil het gemeentebestuur voor een mooie, maar ook uitdagende en leerrijke overgang zorgen tussen de woonwijken langs de Hofstraat en het aangrenzende polderlandschap. In het ontwerp hebben we een groot evenementengazon (1) voorzien, afgebakend door taluds. Aan de randen zullen er picknick- en zitruimtes komen op verhoogde houten plankenvloeren. Vanuit een uitkijkpost (2) krijg je een mooi zicht over het park en het landschap. Er komen ook voorzieningen voor jongeren zoals een heus tienernest. Door het aanplanten van een boomgaard (3) wil ik bovendien enkele vergeten fruitrassen terug onder de aandacht brengen. Slingerend tussen onder meer appels, peren, maar ook mispels en kweeperen loopt een blote voetenparcours voor wie van een uitdaging houdt: zonder schoenen of sokken de verschillende soorten ondergrond letterlijk aanvoelen. (4) Op de hoek van de Sportstraat en de Hofstraat zullen we een grote zithoek voor minder mobiele mensen inrichten. (5) De grote zones in het park worden uitsluitend met streekeigen groen uitgerust. Hier krijgen wilde bloemen de volle vrijheid. (6) Kortom, hier wordt alles puur natuur’.
(1)
(2)
(3)
(4)
(5)
(6)
Niettegenstaande de grote woorden van Janna, vond ik dat geen slecht initiatief.
Maar … wat is ervan terechtgekomen? De paadjes doorliepen het ganse terrein. Om te vermijden dat het onkruid zich kon doorzetten, werd een doek aangebracht met daarop grint. Maar ‘tegen onkruid is geen kruid gewassen!’ En het moet gezegd worden: het algemeen onderhoud liet te wensen over. Dat onkruid schoot overal uit de grond. Maar dat was toch de gewenste natuur, hoor ik jullie al zeggen, maar het gebeurde allemaal ordeloos.
De dorpsbewoners stonden ook niet achter dat landschapspark! Geen wonder dus dat het ten dode opgeschreven stond. Er was een nieuwe bestemming nodig, maar … die liet lang op zich wachten.
In maart 2016 bouwde ‘De Batterie’, de sociaal-artistieke organisatie, in opdracht van de gemeente, in de wijk aan een sterk gemeenschapsvormend buurtproject dat ‘Wilde Wijken’ genoemd werd. De Batterie wilde in de leefwereld van alle buurtbewoners, jong en oud, kruipen om zo de passies, hobby’s of vraagstukken in de wijk bloot te leggen. Het moest een bruisende plek worden waar goesting en ontmoeting de sleutelwoorden vormden. De organisatie ging, samen met de leerlingen van de lokale scholen, op pad om de buurtbewoners te leren kennen. Die studieronde mondde uit in een ‘letterlijk’ portret van de buurt.
Een buurtfeest op 19 maart 2016 was meteen de aanzet tot een nieuwe stap in het project. Vanaf dan namen verschillende bewoners het initiatief om iedere woensdag enkele projecten uit te werken. Zo werd er origineel pleinmeubilair gemaakt, petanquepleinen en een kruidentuintje aangelegd of konden er pizza’s gebakken worden in de zelfgemaakte outdoor-oven. Een container werd omgevormd tot een gezellig buurthuis.
Er had ook nog een buurtfeest plaats in de daaropvolgende zomer.
Na één jaar werd het buurtproject op 18 november 2016 afgerond.
Jullie kunnen daar alles over lezen in mijn artikel van 28.11.2016.
Hebben de 'Wilde Wijken' het wel overleefd? Tot mijn schade en schande moet ik bekennen dat ik de Wilde Wijk in 2017 en 2018 wat uit het oog verloren heb.
In het eerste semester van 2019 kon ik op Facebook lezen dat er heel wat georganiseerd werd.
Wie er meer over wil weten, vindt volgende artikels in de map ‘Milieu’
'Voormalig stort wordt park': artikel in ‘Het Nieuwsblad’ van 24.11.2010 door Danny Van Loo 09.12.2013: ‘Westende heeft ook een park … of … het gelijkt er toch op' 07.07.2014: ‘Westende: hoe zag het landschapspark er uit … in de maand mei?' 02.11.2015: ‘Westende landschapspark: een primeur, een speerpunt, een uniek en megalomaan project dat zijn doel gemist heeft’ 28.11.2016: ‘Westende: Landschapspark wordt wilde wijk’
Op 2 en op 12 juli 2019 heb ik nog eens een bezoek gebracht aan de wijk. Ik was zeer aangenaam verrast. Naast het feit dat de terreinen nu goed onderhouden worden (zelfs het amfitheater op 12.7), kon ik nog vaststellen dat er nu ook een hondenweide is, een openbaar toilet, een watercontainer met kraantje en een ‘evenementenplein’ waar voor de kinderen een klimparcours gebouwd werd. Ook de kruiptunnels lijken mij nieuw. De fruitbomen staan er nog maar schijnen nog niet de verwachte oogst opgeleverd te hebben
Besluit Voor zover dat nog nodig is, wens ik de ‘Wilde Wijk’ veel succes toe. Hun terrein is uiteindelijk uitgegroeid tot een warme plaats die een bezoek waard is (zeker op woensdagnamiddag). Dat verdient eens in de bloemen gezet te worden … maar niet in de onkruidbloemen alhoewel daar ook mooie tussenzitten.
Hoe hamer en bulldozer in een mum van tijd mooie herinneringen proberen uit te wissen
Vandaag ben ik definitief afscheid gaan nemen van mijn geliefde gemeenteschool.
Ik had immers gehoord dat er zo goed als niets meer van overbleef, enkel nog hopen stenen en beton. Ik kreeg toch nog een hevige schok toen ik volgende beelden schoot. Was dat bloed van de aanslag op ons erfgoed op die derde foto?
Tranen zijn er niet gevloeid, ik kreeg geen krop in mijn keel … maar het scheelde niet veel. Ik vroeg mij af waarom men voor al de ongelukkige Westendenaars, vol heimwee naar hun gelukkige en mooie tijd in de lagere school, nagelaten heeft om een ontroerende afscheidsplechtigheid te organiseren, met een hapje en een drankje. Dan had de burgemeester een mooie speech kunnen houden. Hij had zijn spijt kunnen uitdrukken over het verdriet dat hij zijn kiezers moet aandoen. Hij had nogmaals kunnen benadrukken hoe afgeleefd en vervallen het gebouw eigenlijk was en dat renovatie gevoelig duurder zou uitvallen dan volledige vernieuwing. Hij had eens kunnen uitleggen hoe het zit met de subsidies in beide gevallen. Niet dat de aanwezigen daarmee akkoord zouden gegaan zijn, maar hij had toch kunnen/moeten proberen. Hij had misschien ook eens, zoals beloofd, hun mening kunnen vragen?
Bij mijn vorig bezoek op 11 mei 2019 was ik ook al redelijk aangeslagen maar toen kon je nog zien hoe de school er vroeger uitzag. Alhoewel het ook toen al pijn deed.
Geacht gemeentebestuur, waarom moeten wij in onze oude dag nog zoiets meemaken? Ik heb speciaal de afbraak van onze gemeenteschool nogal fel gedramatiseerd … omdat mij dat ontgoocheld heeft, ja zelfs wat ongelukkig maakt. Ik vrees vooral dat er geen einde komt aan de werking van de sloophamer op ons erfgoed. Daarom roep ik:
Of blijft er nu al niets meer over van ons erfgoed?
Hebben de Westendse dorpsbewoners nog niet genoeg meegemaakt? Bijna 20 jaar geleden werd ons dorp onthoofd door het verdwijnen van Zon en Zee. Hoe zei men dat ook weer? Moesten de kleine dorpen geen leven ingeblazen krijgen door ‘Samenlevingsopbouw’? Het lijkt hier meer op een ‘Samenlevingsafbraak’. Wat stelt een dorp nog voor zonder gemeentehuis, zonder postkantoor, zonder politiebureau, zonder kruidenierswinkel? Straks, zonder bibliotheek en zonder kinderopvang, in de kern? Die brachten tenminste wat leven in de brouwerij! Of moet de maandagmarkt met twee kramen dat goedmaken? Of de dokters, banken en kapsalons, hoe nuttig ook? Of moderne appartementsgebouwen, hoe mooi ook en zelfs als dat geen konijnenkoten meer zullen zijn? Of de (veel) te grote boompjesbakken die het parkeren beperken? Of de markt die eigenlijk een parkeerplein is? Ik weet het, bomen zijn mooi en parkeren moet mogelijk zijn, maar toch!
Komt er misschien ook een ‘Masterplan’ voor Westende-dorp? Kunnen daar misschien ook eens enkele miljoenen euro’s voor ‘vrijgemaakt’ worden? Of is het kwaad geschied en zullen wij daar moeten mee leren leven? Wordt Westende dan misschien uitgeroepen tot 'Het Dorp zonder Erfgoed'?
In Middelkerke wordt ons geen rad voor de ogen gedraaid… of toch?
Goed initiatief Met de slogan ‘Middelkerke draait op volle toeren’ zet onze gemeente het nieuw zomerseizoen in. Het Epernayplein zag er niet goed uit toen het casino sneuvelde en er enkel een ruïne achterbleef. Ik vond/vind het een uitstekende idee om de vrijgekomen en storende lege ruimte tot einde september op te vullen met een draaiend reuzenrad. Of die leuze gekozen werd in verband met dat ‘raddraaien’, dat weet ik niet, maar ook dat is goed gevonden.
Is Middelkerke daarmee een voorloper? Neen, maar dat hoeft ook niet! Ik heb nog geen overdreven lovende woorden daarover door ons bestuur horen uitspreken noch heb ik die ergens zien verschijnen. Jullie weten dat ik het daarmee moeilijk zou gehad hebben. Ons vorig gemeentebestuur zou heel zeker gesproken hebben over een ‘paradepaardje’ of over een ‘speerpunt. Is dat een unieke of zeldzame attractie?’ Neen, dat is zeker het geval niet! Men vindt zo'n rad nu wel niet op elke kermis of elke kerstmarkt, maar elke grote stad of elk uitgebreid attractiepark is het aan zijn reputatie verplicht om aan de bezoeker een ritje op een reuzenrad aan te bieden.
‘Roue de Marseilles’ Misschien zullen sommige lezers mij wat wereldvreemd vinden, maar ik kende de benaming ‘Roue de Marseille’ niet. Het reuzenrad werd uitgevonden door Georges Ferris die het allereerste rad, het genaamde ‘Ferris Wheels’ of ‘ferrisrad’, bouwde voor de wereldtentoonstelling van 1893 in Chicago. De Amerikaan wilde daarmee wedijveren met de Eiffeltoren, het beroemde bouwwerk dat tijdens de wereldtentoonstelling van 1889 was onthuld. Het rad werd aangedreven door een stoommachine, was 75 meter hoog en telde 36 cabines. In twintig minuten werden twee toeren uitgevoerd. Tijdens de eerste toer stopte het rad zes keer om het uitstappen en instappen van de passagiers toe te laten. Tijdens de tweede toer werd niet gestopt.
Er is ook nog een ‘Roue de Paris’ Het ‘Roue de Paris’ is Europa's (voormalig) grootste transportabele reuzenrad, speciaal gebouwd voor de millenniumviering in 1900 in Parijs. Het was het grootste rad in de wereld (100 meter hoog) op het ogenblik dat het geopend werd. De gondels waren zo groot dat ze later konden gebruikt worden als woning door de Franse families toen hun streek verwoest werd tijdens de eerste wereldoorlog. Na het opkopen van La Roue de Paris in 2015 heeft René Bufkens van ‘Bufkens Attractions’ uit Wortegem-Petegem, twee extra exemplaren van het rad laten maken. Daarmee toert hij het hele jaar door Europa.
En vandaag … zijn er talloze andere reuzenraderen: (‘reuzenraden’ is ook correct!) Hierna vermeld ik een paar zeer bekende. Het reuzenrad van Wenen geldt als 'het symbool' in Wenen. Het is 64,8 meter hoog en staat in het Prater, het bekendste park van de historische stad. Men krijgt er een uniek zicht over de weidse omgeving. Het werd aan het einde van de 19e eeuw gebouwd. Het rad speelde een centrale rol in de film ‘The Third Man’ uit 1949.
Het reuzenrad van Londen heet ‘London Eye’ en wordt ook ‘Millennium Wheel’ genoemd. Het is in 1999 in opdracht van British Aitways in Nederland gebouwd en in Engeland in elkaar gezet. Het was bij de opening het grootste reuzenrad ter wereld, 135 meter hoog met een diameter van 120 meter. Het weegt 1.700 ton en heeft 32 gesloten capsules. Bij helder weer heeft de bezoeker zicht op zeven graafschappen, drie luchthavens, dertien voetbalstadions en 36 bruggen over de Theems. London Eye is het op drie na hoogste bouwwerk van de stad waarvan de top bereikbaar is. Het rad draait per jaar ongeveer 6000 keer rond.
De reuzenraderen worden met elkaar vergeleken op basis van diverse eigenschappen Bij het bouwen en installeren van een reuzenrad, gaat de aandacht vooral naar de hoogte. Het is een echte wedren ‘om ter hoogst’. De opgegeven hoogtecijfers blijken niet altijd betrouwbaar te zijn. Het overtreffen van een andere stad is altijd één van de redenen geweest om een reuzenrad te bouwen. Ziehier de allergrootste:
De Singapore Flyer was van 2008 tot 2014 het grootste reuzenrad ter wereld. Het is 165 meter hoog en heeft 28 cabines, zo groot als een stadsbus. Bij een vol reuzenrad zitten er 980 mensen in, die vrij kunnen rondlopen. Een ritje in het reuzenrad duurt ongeveer 30 minuten en biedt, bij helder weer, zelfs zicht tot aan de kusten van Indonesië en Maleisië.
In 2014 werd in Las Vegas de ‘High Roller’ geopend bij Ceasar's Palace. De stad staat erom bekend dat alles er groter, sneller, hoger en feller verlicht is dan in andere steden. In Las Vegas is alles ‘larger than life’ en men vindt dat dit ook gezien mag worden, liefst vanaf grote hoogte, zoals vanuit een reuzenrad. En als ze in Las Vegas dan toch een nieuw rad bouwen, dan natuurlijk het grootste ter wereld, 150 meter hoog en een rit duurt 30 minuten. Elk van de 32 gondels is geschikt voor 24 mensen en in het midden van het rad staan aan weerszijden twee enorme LED schermen, om bij duisternis allerlei boodschappen de wereld in te sturen. Men kan er een receptie of zelfs een trouwplechtigheid in organiseren tijdens de duur van een ritje.
De 'High Roller' was niet voor lange tijd de hoogste ter wereld, want in 2018 is in New York, op Staten Island, de 190 meter hoge 'New York Wheel’' verschenen: kostprijs 230 miljoen dollar.
In Dubai verwacht men in 2020 de afwerking van een reuzenrad van 210 meter, de Ain Dubai. Het rad krijgt 48 capsules, zo groot als een woonkamer, die drie kwartier onderweg zijn om een rondje te maken. Iedere gondel kan 40 passagiers vervoeren. Een aantal capsules worden voorzien van tafels zodat je met 12 personen tegelijk kunt genieten van het uitzicht en van een diner. Ook worden zes capsules voorzien van een bar.
Het grootste geplande reuzenrad was het ‘Beijing Great Wheel’ in Peking dat een hoogte van 208 meter had moeten bereiken. In 2010 werd het project echter definitief afgebroken, om duistere financiële redenen.
Hoe wordt een reuzenrad beoordeeld? Hoeveel gondels omvat het rad? Hoe groot zijn ze of met andere woorden hoeveel personen kunnen er in één gondel plaatsnemen? Zijn ze open of gesloten? Hoe is de cabine ingericht? Hoe is de binnenbekleding? Welke mogelijkheden worden er geboden? Kunnen jullie zich voorstellen dat president Chirac in Frankrijk eiste dat er een gondel zou voorzien zijn voor VIP’s met een lederen binnenbekleding en met een minibar en een telefoon? Hoeveel personen kunnen erin plaatsnemen? Dat aantal kan verschillen volgens de bron. Wanneer werd het rad gebouwd? Welk rad biedt het mooiste uitzicht? Over de stad, over de dierentuin zoals in Antwerpen, over een grote kerstmarkt zoals in Hasselt, over strand, zee en dijk zoals bij ons, … Hoe lang duurt een ritje? Hoeveel bedraagt de toegangsprijs?
Het Middelkerks rad Het rad is gelijkaardig aan het exemplaar dat altijd op de Antwerpse foor staat. Ook in Oostende stond in 2013 een reuzenrad, op het Zeeheldenplein, en in 2015 stond er één bij de Mercator. Het eerste kreeg vooral het eerste jaar kritiek omdat het niet paste bij het plein, maar ook omwille van mogelijke inkijk bij bewoners van dijkappartementen. Eerste schepen Tom Dedecker ziet daarentegen eerder positieve eigenschappen: “In Middelkerke is de situatie toch anders. Voor de site ligt het open en weidse Epernayplein. En het rad staat ook een klein beetje schuin, waardoor je minder gemakkelijk kan binnenkijken bij mensen. Maar eerlijk: er valt veel meer te beleven als je richting zee of langs de kustlijn kijkt. De charme van de locatie op onze dijk is dat het rad op een uitsprong staat.”
Tom vindt de open cabines van ‘Het Roue de Marseille’ een voordeel, want de beleving wordt er nog groter door. Op de vraag naar de kostprijs van het project antwoordt hij “Dit project kost de gemeente niks: we betalen enkel de elektriciteit van het rad, de uitbater mag het toegangsgeld houden.” Tussen haakjes, een ritje kost 6 euro voor de volwassenen en 4 euro voor de kinderen.
De hoogte van het rad is 44 meter en het omvat 32 gondels.
Besluit Ons nieuw Middelkerks bestuur heeft, onder andere, beloofd dat nieuwe toeristische evenementen zouden plaatsgrijpen. Het draait dus geen rad voor onze ogen of met andere woorden het ziet er niet naar uit dat het ons iets wil wijsmaken. Nogmaals ‘proficiat!’ voor het reuzenrad-initiatief! Nu moeten alleen nog een paar honderd miljoen euro gevonden worden om een reuzenrad te bouwen dat kan wedijveren met Las Vegas of Dubai. De burgemeester zou toch ook in zijn VIP gondel een bar en een telefoon moeten hebben en naar het schijnt staan heel wat van onze lokale jonge koppels te wachten om hun huwelijk op 200 meter hoogte afgesloten te zien. (grapje, natuurlijk!).
Om een degelijke analyse van de hieronder vermelde gegevens over de verkiezingen sinds de fusie in 1977 mogelijk te maken, is het goed te weten door wie de kandidaten kunnen verkozen worden:
Voor het Europees Parlement zijn dat de inwoners van de Nederlandstalige taalgemeenschap. Voor de Kamer van volksvertegenwoordigers: tot en met 1999: het kiesarrondissement (voor ons: Veurne-Diksmuide-Oostende *) tot en met 2019: kieskring West-Vlaanderen Voor de Senaat: tot en met 1991: het kiesarrondissement Veurne-Diksmuide-Oostende * tot en met 2010: de Nederlandstalige taalgemeenschap 2014 en 2019: niet meer rechtstreeks verkozen *** Voor het Vlaams Parlement: vóór 1995: geen rechtstreekse verkiezing 1995-1999: arrondissement Veurne-Diksmuide-Oostende 2004-heden: kieskring West-Vlaanderen
* Vanaf 2003 werden De arrondissementen Brugge, Kortrijk-Roeselare-Tielt en Veurne-Diksmuide-Oostende samengevoegd en vormden ze de Kieskring West-Vlaanderen.
** De Vlaamse Raad was vanaf 21 oktober 1980 de opvolger van de Cultuurraads voor de Nederlandse Cultuurgemeenschap, die op 7 december 1971 werd geïnstalleerd, en was de voorloper van het huidige Vlaams Parlement. Sinds 1995 worden er voor het Vlaams Parlement eigen verkiezingen gehouden. Daarvóór namen de Vlamingen uit het federale parlement zitting in het Vlaams Parlement. Ze oefenden dus een dubbelmandaat uit.
Opgepast dus bij het vergelijken van het aantal voorkeurstemmen!
*** Sinds de verkiezingen van 2014 wordt de Senaat samengesteld uit: - 50 senatoren uit de deelstaatparlementen (gemeenschappen en gewesten) waarvan 29 uit het Vlaams Parlement - 10 gecoöpteerde senatoren, die aangeduid worden op basis van de verkiezingsresultaten voor de Kamer
De verkiezingsuitslagen van 1977 tot heden, per verkiezingsjaar, per lijst Op mijn vraag antwoordde de dienst ‘Verkiezingen’ van Binnenlandse Zaken dat de lijsten met namen en voorkeurstemmen vóór 2003 niet bijgehouden werden. Ik heb zoveel mogelijk krantartikels uit mijn archief uitgeplozen en toch een aantal gegevens teruggevonden. Meer kon ik niet doen. Mijn excuses aan de kandidaat – politici die hier ten onrechte niet vermeld worden. Of is er iemand die de ontbrekende kan aanvullen? (plts = plaats, opv = opvolger of opvolgster, VB = Vlaams Belang of Vlaams Blok)
2019 Kamer Jean-Marie Dedecker (LDD) Lijstduwer voor N-VA 40.781 voorkeurstemmen VERKOZEN Bart Vandekerckhove (OVLD) 11e pl 4.741 Robin De Lille (Groen) 2e opv 2.079
Vlaams Parlement Suzanne Lacombe Verbeest (VB) 12e pl 7.363 Francine Ampe- Duron (CD&V) 3e opv 5.014 Goethaels Anthony (N-VA) 16e opv 4.646 Wieber Ballegeer (Groen) 10e opv 1.465
2014 Kamer Jean-Marie Dedecker (LDD) 1e pl 17.774 NIET VERKOZEN Henk Dierendonck (LDD) 3e opv 1.023 Bianca Ryckewaert (LDD) 2e opv 1.036 Geert Galle (OVLD) 8e opv 4.795 Janna Rommel – Opstaele (OVLD) 4e pl 10.494 NIET VERKOZEN Ann Ameele (VB) 15e Pl 1.497 Francine Ampe- Duron (CD&V) 7e opv 5.808 Vlaams Parlement Bart Vandekerckhove (OVLD) 15e opv 4.118 Katrien Goemaere (CD&V) 9e opv 6.835 Isabel Desoete (N-VA) 20e pl 11.399 NIET VERKOZEN
2010 Senaat Henk Dierendonck (LDD) lijstduwer 2.984 Kamer Jean-Marie Dedecker (LDD) 1e plaats 32.514 VERKOZEN Maria Boydens (Groen) 15e plaats 2.156 Suzanne Lacombe-Verbeest (VB) 9e plaats 2.402
2009 Vlaams parlement Jean-Marie Dedecker (LDD) 1e plaats 54.921 VERKOZEN Henk Dierendonck (LDD) 3e opvolger 2.217 Rosalie Verlinde (LDD) 21e plaats 3.064 Erica Blomme (Groen) 16e plaats 2.087 Janna Rommel – Opstaele (OVLD) 6e plaats 7.096 Danny Van Den Broucke (N-VA) 6e plaats 2.109 Marita Vermaesen (VB) 16e plaats 3.185
2007 Kamer Ann Ameele (VB) 9e plaats 5.795 Jean-Marie Dedecker (LDD) 1e plaats 51.120 VERKOZEN Henk Dierendonck (LDD) 3e opv 2.159 Janna Rommel – Opstaele (OVLD) 6e plaats 9.989 NIET VERKOZEN
2003 Europa Suzanne Lacombe – Verbeest (VB) 8e plaats 26.770 NIET VERKOZEN Senaat Jean-Marie Dedecker VLD 6e plaats 65.105 VERKOZEN Freddy Vandenbussche (CD&V) 4e opv 13.490 NIET VERKOZEN Linda Verkempynck (Lib Appel) 20e plaats 627 Kamer Carine De Jonghe (VLD) 8e plaats 10.305 NIET VERKOZEN Suzanne Lacombe – Verbeest (VBlok) 5e opv 2.426 Frank Verlinde (Lib appel) 4e plaats 298 Linda Verkempynck (Lib Appel) 14e plaats 288 Erica Blomme (Groen) 13e plaats 1.473
1999 Senaat Jean-Marie Dedecker (VLD) ??? 52.492 VERKOZEN Kamer Liliane Pylyser - Dewulf (CVP) 2e plaats 6.500 NIET-VERKOZEN Michel Landuyt (VLD) 5e plaats 4.964
1995 Kamer Maria Boydens (Agalev) 2e opv 470 Lode Maesen (VU) 3e opv 1.101
1994 Europa Lucien Lefevere (WOW) 1e opv 3.521 Kamer Michel Landuyt (PVV) 3e opv 802
1991 Kamer Willy Declerck (PVV) ??? VERKOZEN tot aan + in 1992
1988 Kamer Michel Landuyt (PVV) 2e lijstduwer ????
1987 Senaat Willy Declerck (PVV) 1e plaats 11.091 provinciaal senator
1985 Senaat Willy Declerck (PVV) 1e plaats 9.028 verkozen maar verkiezing geannuleerd door misrekening Kamer + Vlaamse raad Julien Desseyn (VU) ??? ??? VERKOZEN
1978 Kamer Willy Declerck (PVV) 2e plaats 3.000 NIET VERKOZEN
1977 Kamer Willy Declerck (PVV) 3e plaats 1.750 NIET VERKOZEN
De verkozene Ze zijn echt niet zo talrijk, de Middelkerkse politici die erin slaagden om een verkiesbare plaats toegewezen te krijgen op een lijst voor Europa, voor de Senaat, voor de Federale Kamer of voor het Vlaams Parlement en/of die ook verkozen werden. Vanaf de fusie in 1977 tot heden, in 42 jaar dus, zijn dat er welgeteld DRIE: Willy Declerck, Julien Desseyn en Jean-Marie Dedecker, zopas opnieuw verkozen voor de federale kamer. Voor de eerste twee vinden jullie hieronder een samenvatting van hun politieke loopbaan.
Willy Declerck Geboren te Westende op 9 augustus 1944. In 1976 werd hij verkozen als gemeenteraadslid voor de partij Gemeentebelangen (een liberale lijst) in Middelkerke. In 1982 werd hij eerste schepen. In 1988 kwam zijn partij in de oppositie terecht.
Hij werd provinciaal PVV-senator van 1987 tot 1991. Op 24 november 1991 werd hij verkozen tot volksvertegenwoordiger voor het arrondissement Veurne-Diksmuide-Oostende. Hij oefende dit mandaat uit tot 11 juni 1992, de dag waarop hij uit het leven stapte. Willy Declerck was beroepshalve aannemer van openbare werken en bestuurder van vennootschappen.
Gedurende enkele maanden, van januari 1992 tot aan zijn overlijden, had hij als gevolg van het toen bestaande dubbelmandaat ook zitting in de Vlaamse Raad, vanaf 21 oktober 1980 de opvolger van de Cultuurraad voor de Nederlandse Cultuurgemeenschap, die op 7 december 1971 werd geïnstalleerd en de voorloper van het huidige Vlaams Parlement
Julien Desseyn In 1957 werd hij gemeentelijk ambtenaar van Middelkerke waar hij in 1972 gemeentesecretaris werd. Tevens was hij van 1962 tot 1976 gemeentesecretaris van Wilskerke. Van 1977 tot 1982 was hij de eerste gemeentesecretaris van de fusiegemeente Middelkerke. Desseyn werd licentiaat in de staatswetenschappen aan de Rijksuniversiteit Gent.
Hij werd politiek actief voor de Volksunie en zetelde vanaf 1957 in het bestuur van de lokale partijafdeling in Middelkerke. Van 1983 tot 1991 was hij voor de partij burgemeester van Middelkerke. Daarna was hij van 1991 tot 1992 opnieuw gemeentesecretaris.
In november 1981 werd hij voor het arrondissement Oostende-Veurne-Diksmuide verkozen in de Kamer van volksvertegenwoordigers. Hij vervulde dat mandaat tot zijn ontslag in januari 1989. In die periode had hij als gevolg van het toen bestaande dubbelmandaat, ook zitting in de Vlaamse Raad, voorloper van het huidige Vlaams Parlement.
Tijdens zijn parlementaire loopbaan was Julien Desseyn lid van de Kamercommissie voor de Binnenlandse Zaken, de Algemene Zaken en het Openbaar Ambt. Hij was ondervoorzitter van de Commissie voor Binnenlandse Aangelegenheden in de Vlaamse Raad. Hij was ook lid van de Raad van Bestuur van de Vereniging van Belgische Steden en Gemeenten.
In december 1991 verliet hij de Volksunie. Desseyn stond voor een pluralistisch, ruimdenkend en democratisch Vlaams nationalisme. Deze overtuiging werd echter geleidelijk ontkracht door de groeiende dominantie van een partijvleugel die een rechts-liberale maatschappijvisie huldigde. Een progressieve tegenhanger keerde zich daarvan af en tegelijkertijd pleitte een radicale kern voor separatisme. Desseyn was er zich van bewust dat die onderlinge diepgaande tegenstellingen bedreigend waren voor de partij. De aanloopfase naar de ondergang van de partij was er voor hem te veel aan. Interne moeilijkheden op het plaatselijke vlak droegen eveneens bij tot zijn ontslag.
In het najaar van 1993 richtte Julien Desseyn in Middelkerke een nieuwe lokale politieke partij op: OVB (Onafhankelijke Volksbelangen). In de daaropvolgende gemeenteraadsverkiezingen tot en met 2000 trad OVB aan in een kartel met de SP, als SP-OVB. Zijn zoon Johan Desseyn was de socialistische kopman, die van 1995 tot 2004 schepen van Middelkerke was. Julien Desseyn rondde zijn politieke loopbaan in Middelkerke af als OVB-lid van de OCMW-raad van 1995 tot zijn ontslag in april 2002.
Jean-Marie Dedecker is natuurlijk de kampioen, 4 verkiezingen meegedaan, drie keer verkozen … met een zeer hoog aantal voorkeurstemmen.
Pogingen om verkozen te worden Michel Landuyt Hij verklaarde ooit: “ik heb er destijds bewust voor gekozen om mij te beperken tot gemeentepolitiek”, maar dat klopt niet. Het blijkt duidelijk uit de resultaten hierboven dat hij zich in 1988, 1994 en 1999 kandidaat stelde, respectievelijk voor de kamer, voor de provincie en nogmaals voor de kamer. Hieronder, bijvoorbeeld, de lijst voor 1988.
Janna Rommel – Opstaele Alhoewel Janna enkele keren een tamelijk hoog aantal voorkeurstemmen op haar naam kreeg, werd ze geen enkele keer verkozen.
Suzanne Lacombe – Verbeest Zonder zelf enige functie in de gemeente te bekleden, maar een grote steun voor haar man Jan, die het tot provincieraadslid bracht, behaalde Suzanne toch merkwaardige uitslagen, weliswaar onvoldoende om verkozen te worden, maar toch … Zij kreeg vier keer een lijstplaats aangeboden: 1xEuropa, 2xKamer en 1xVlaams Parlement. Zeker de 7.363 voorkeurstemmen voor het Vlaams Parlement in 2019, kunnen een ‘zeer goede’ uitslag genoemd worden.
Ook de resultaten van Isabel Desoete (11.399 stemmen in 2014 voor het Vlaams Parlement), van Carine De Jonghe (10.305 stemmen in 2003 voor de Kamer) en van Liliane Pylyser - Dewulf (6500 stemmen in 1999 op verkiesbare plaats maar CVP leed zwaar verlies door Dioxyne - schandaal) waren zeer verdienstelijk.
Middelkerke: mijn uitzonderlijk bezoek aan ‘ons’ speelcasino
In enkele van mijn vorige artikels heb ik het gehad over ‘het kasteel van Middelkerke’. Ik bedoelde daarmee steeds weer het imposant, statig gebouw met Griekse zuilen in de Westendelaan nr 94, tussen het sportpark en ‘de Kegel X-treme’. Ik kon maar niet aanvaarden dat sommige personen/bedrijven zich konden permitteren om dat gebouw jaren te laten leegstaan.
Ik schreef ooit dat dit een onderwerp was ‘waarover men kan blijven schrijven’.
Het ligt niet in mijn bedoeling nogmaals alles in detail weer te geven. Dat is trouwens niet de bedoeling van het huidig artikel, maar als introductie vind ik het toch nodig, nogmaals, in het kort, de geschiedenis van dat gebouw aan te halen. Eddy Gryson uit Aartrijke kreeg in 1999 van ons gemeentebestuur een vergunning om een fitness- en sportcentrum op te richten. Daartoe werd onderstaand gebouw opgericht in de Westendelaan.
Het bleef echter 13 jaar onafgewerkt. Als een gewone burger langdurig een gebouw laat leegstaan en verwaarloost, moet hij/zij daar normaal een heffing voor betalen, voorzien bij decreet van de Vlaamse overheid, maar Gryson niet, want voor bedrijfsgebouwen was dat niet van toepassing. Toen de gemeente in 2007 zelf een gemeentelijke heffing invoerde, moest ‘Eddy’ alweer niet betalen want de heffing was er één zonder retro-actieve werking.
Het ‘Kasteel’ wordt sporthotel Gryson, schijnbaar dus een zeer invloedrijk man, kreeg in 2012, één week vóór de gemeenteraadsverkiezingen, een reeds lang voordien gevraagde vergunning voor een sporthotel. Zowel Janna als Michel vonden immers plots dat Middelkerke behoefte had aan een groter hotel. De succesrijke man wilde echter verdere uitbreiding en kreeg ook hiervoor zijn zin. Naast het bestaande hoofdgebouw met ondermeer een wellnessruimte, een zwembad, een feestzaal, een restaurant, een bamboetuin en 16 kamers, kwamen twee zijgebouwen, eerst één met 112 en daarna één met 80 hotelkamers of omgekeerd. Hieronder zien jullie het eerste zijgebouw, dat nu zo goed als volledig afgewerkt is, nadat het er ook lang leeg en verwaarloosd bijstond.
Het tweede zijgebouw staat nog in de steigers.
De hoedanigheid van sporthotel, gaat ‘normaal’ gepaard met beperkingen De bestemming van het terrein was volgens het gewestplan ‘Oostende-Middenkust’ van 26.01.1977 ‘gebied voor dagrecreatie’. Dagrecreanten zijn mensen die hun activiteiten uitoefenen buiten de onmiddellijke omgeving van hun woning maar die niet overnachten op die plaats.
In het sporthotel, dat de naam ‘Acropolis’ draagt, zijn overnachtingsmogelijkheden toegelaten die direct gerelateerd zijn aan de aangeboden sportfaciliteiten. (vb stages, trainingskampen, en dergelijke). Welke dat juist zijn, is mij niet zo duidelijk: darts en tafeltennis?
Tijdens de opbouw stond aangegeven dat men er een verblijf kon kopen. Ik heb nergens gevonden of een sporthotel en het kopen van een kamer, al dan niet samengaan.
‘Het ‘Sporthotel’ wordt een casino Aangezien het casino op de zeedijk afgebroken werd, vond men dat er een vervangcasino nodig was. Napoleon Sports & Casino (ECK) baat sinds september 2017 op succesrijke wijze de tijdelijke speelzaal in het sporthotel uit. Beide lijken één geheel te vormen. In de reclame zou men denken dat het over een ‘gewoon’ hotel gaat. “Het Acropolis beschikt over een bar, een gemeenschappelijke lounge, een casino en gratis WiFi. Ale kamers zijn voorzien van een bureau, een flatscreen-tv en een eigen badkamer. “
Het personeelsbestand van het oude casino werd overgenomen.
De speelzaaluitbater maakte ook deel uit van het consortium dat de bouw en exploitatie van het nieuwe casino op de zeedijk van Middelkerke toegewezen kreeg, BCS Investissement nv (bouwheer Willemen, architectenbureau BURO II & ARCHI+I en speelzaaluitbater Napoleon Games)
De speelzaalconcessie, die aan Napoleon Games toegekend werd op basis van de gunning van het casinoproject aan het consortium Testerep NV, had normaal een looptijd van 15 jaar. Door het beëindigen van de DBFMO – projectovereenkomst door het gemeentebestuur trad een uittredingsbeding in werking waarbij de speelzaalconcessie nog 12 maanden na de beëindigingsdatum van de overeenkomst verder wordt gezet. De speelzaalconcessie voor de uitbating van het tijdelijk casino langs de Westendelaan loopt dus contractueel af in maart 2020.
Het gemeentebestuur en Napoleon Sports & Casino (CEO Tom De Clercq) willen echter, in afwachting van het nieuwe casinoproject, hun verantwoordelijkheid niet ontlopen en de continuïteit in de speelzaaluitbating en de tewerkstelling van het casinopersoneel waarborgen. Beide partijen hebben zich dus geëngageerd om de tijdelijke uitbating te verzekeren tot het nieuw project operationeel is. De daarvoor vooropgestelde datum is 30 juni 2022.
Op bezoek in het ‘Kasteel’ Zopas kreeg ik de gelegenheid een bezoek te brengen aan de afgewerkte gebouwen en de omgeving. Ik was er niet om te spelen en ik kreeg er geen rondleiding, maar dat was ook niet nodig om verbluft te worden over de afwerking en de ultramoderne en stijlvolle inrichting.
Ziehier nog enkele beelden van de gebouwen en van de omgeving.
Zon en Zee … goede, daarna nare herinneringen maar nu opnieuw positieve blik op de toekomst
Ons hoofd zit vol herinneringen. Aan mensen waar we om geven of aan andere die ons steeds weer een slechte smaak in de mond geven. Aan gebeurtenissen die ons raakten, waar we om lachten of huilden, die ons ons tot in het diepste van ons hart ontgoochelden.
De tijd van het jaar speelt daarin een belangrijke rol. Telkens in de maand december krijg ik weer een oprisping als ik denk aan wat zich in het jaar 2000 in Westende afspeelde: een bloeiend vakantiecentrum waar velen van ons mee opgroeiden, werd een asielcentrum. De verantwoordelijken daarvoor, minister Johan Vande Lanotte, die de beslissing daarvoor nam, en burgemeester Michel Landuyt die weigerde het voor de Westendenaars op te nemen, zullen bij mij nooit meer op een goed blaadje staan.
Toevallig zijn beide op 14 oktober 2018 ten val gekomen. Hun partijen en hun persoontje vielen niet meer in de smaak van de kiezer. Vande Lanotte viel op 26 mei 2019 nog dieper. Hij werd niet herverkozen voor de Kamer. Je kan/mag het geen leedvermaak noemen, maar toch …
En toen laaide de hoop weer op Op 18 december 2003, vijftien en een half jaar geleden, werd het centrum op bevel van de rechter gesloten na een klacht van een actiecomité, samengesteld uit
-handelaars die hun broodwinning in lucht zagen opgaan -immobiliënhandelaars die hun mogelijkheden zagen slinken -eigenaars die hun eigendom in waarde zagen dalen -Westendenaars die hun dorp te niet zagen gaan omdat het minder aantrekkelijk zou worden voor henzelf maar ook voor de toeristen; ze vreesden dat hun leefmilieu zou geschonden worden en dat het familiaal karakter van het dorp zou verdwijnen. Ze vonden dat zij een minderheid zouden vormen in de verhouding asielzoekers – dorpsbewoners -mensen uit alle categorieën die vreesden dat de onveiligheid (crimineel en medisch) zou verhogen. Zij vonden het ook ongepast dat onredelijk veel (belastings)geld besteed werd aan het opvangen in zo’n luxueus centrum van vluchtelingen waarvan verondersteld werd dat er meer gevlucht waren uit economische redenen dan om veiligheidsredenen.
Maar het domein geraakte maar niet verkocht Na enkele moeilijkheden in verband met verstreken bodemattesten, liet de kalfsvleessector beslag leggen op het domein in de hoop op die manier te veel betaalde belastinggelden terug te krijgen … maar de overheid tekende daartegen verzet aan. Na een vergeefse klacht van een kandidaat-koper in verband met de gestelde verkoopsvoorwaarden, besliste een rechter op 8 maart 2006 tenslotte toch dat de federale overheid het centrum mocht verkopen.
In mijn artikel van 5.12.2010 ‘We herdenken de ‘Zon en Zee’ ramp, 10 jaar geleden’ (zie map ‘Zon en Zee’) heb ik het uitvoerig gehad over de nieuwe eigenaars, een consortium, dat het geheel kon verwerven aan een spotprijs van 9 miljoen euro. Er werden toen wel gebouwen afgebroken maar niets bijgebouwd. Ik wil de lezer niet vervelen door nogmaals uitgebreid te handelen over de redenen waarom dat niet gebeurde. Het had te maken met het opstellen van een afzonderlijk RUP (Ruimtelijk Uitvoeringsplan) voor Zon en Zee en het daarmee gepaard gaande MER (Milieu Effecten Rapport). Dat rapport werd dan nog ongunstig beoordeeld door de controle-agentschappen. Toen waren we al in 2010. Op 28 juli 2011 werd het openbaar onderzoek, dat volgt na het opstellen van een RUP, afgesloten. Ik wil niet meer in detail ingaan op wat in de jaren daarna nog roet in het eten gooide. Misschien werden er nog wel verdere bezwaren ingediend. Misschien was de markt voor verkoop van appartementen toen wat ingezakt en vonden de eigenaars dat het bouwen van de vooropgestelde 400 appartementen niet opportuun was.
Het hotel ‘Zon en Zee’ opende wel opnieuw zijn deuren in 2007. De rest bleef echter een kale vlakte.
De start van een nieuwe toekomst voor ‘Zon en Zee’ In 2018 werd ‘Zon en Zee’ gesplitst in 2 grote onderdelen: de firma's ‘Zon en Zee New nv’ en ‘Zon en Zee Zuid nv’. ‘Zon en Zee New nv’ is een project van de ondernemende familie Dobbelaere onder de leiding van de ouders Louis en Christiane Dobbelaere-Dewulf, in samenwerking met hun kinderen Veerle, Katrien en Jan, die samen met hun respectieve partners Christophe Bouve, Koen Van Nevel en Stefanie Surmont instaan voor verkoop, verhuur, hotelaccommodatie en bouw van het project. Er zijn twee makelaars die instaan voor de verkoop: Dewaele werkt vanuit Middelkerke en immo BC vanuit Westende Het project kreeg de naam ‘west bay’ en heeft als adres Vakantiestraat Nr 4 A-4 E. Het wordt gebouwd door de Westendse Bouwmaatschappij NV contructie met als contactpersoon Ir bouwkunde en projectcoördinator Katrien Dobbelaere met een contactzetel in het verkoopkantoor in de Essex Scottishlaan 49.
Zon en Zee Zuid In één van mijn vorige artikels heb ik het al gehad over de gebroeders Jonathan en Jochen Debucquoy. Dat was in verband met de restauratie van Duinzicht (het vroegere ‘Ons Rustoord’) en van de vakantiewoningen waarvan de camping ‘Kompas’ de vroegere eigenaar was. Zij verwierven bij de splitsing van Zon en Zee het gedeelte dat aanleunt bij de Matthieulaan. Ik zal mij verder beperken tot Zon en Zee New. Over Zon en Zee Zuid zal ik het later nog wel eens hebben.
De plannen van de familie Dobbelaere Sedert 1 mei 2019 is de bouw van een nieuw vakantieresort ‘west bay’ gestart. Om het met de woorden van Katrien Dobbelaere te zeggen: “We zijn van plan om een mooi vakantie-resort te realiseren op de zone ten noorden van het hotel Zon en Zee. Op heden zijn twee bouwvergunningen afgeleverd: twee gebouwen in het binnengebied achter de Chiro en het kopgebouw op de hoek van de Essex Scottishlaan en de Vakantiestraat.“ Er worden een 200 – tal vakantie-appartementen gebouwd waarvan er op heden 44 in opbouw zijn. De verkoop startte op 1 juni. Vanaf de zomer 2020 zouden deze appartementen instapklaar zijn. De PVL architecten (Popeye – Van Landschoot, architectengroep uit Oostduinkerke) zijn de ontwerpers: “Zij kozen voor een hedendaagse vormgeving waarbij de natuurlijke materialen verwijzen naar het kleurenpalet van de beschermde duinen, waar het resort aan grenst. Er werd geopteerd voor een laagbouw met grote leef-terrassen. Samen met de ramen verspringen deze speels in de gevel. Zo heeft elk appartement zijn eigenheid en geniet iedereen van maximale lichtinval en zicht op groen.”
Er mag aangenomen worden dat de bouw van 200 appartementen ook ongeveer evenveel wagens meebrengt. Daarvoor is in het nieuw project voldoende parkeermogelijkheid voorzien, in hoofdzaak ondergronds.
Op het onderstaand plan zien we duidelijk hoe ‘Zon en Zee New’ er zal uitzien. De toegang tot de vakantiestraat zal niet langer afgesloten zijn door poorten. Fietsers en voetgangers zullen er doorgaans gebruik kunnen van maken, auto’s evenwel niet.
De twee oranjegekleurde blokjes zijn de appartementen die het eerst zullen opgeleverd worden en die nu in verkoop zijn.
De plein- en groenaanleg is nog in ontwerp.
In de grijze blok, links op het plan, komen ook vakantie-appartementen, of een uitbreiding van het hotel of eventueel horeca. Dat zal de laatste fase zijn.
Besluit Westende krijgt dus niet opnieuw een vakantiecentrum zoals destijds. Tweehonderd vakantieappartementen zullen evenwel weer leven in de brouwerij brengen De handelaars die in 2000 getroffen werden, kunnen toch weer hopen dat hun handelszaak de vroegere bloei kan tegemoet gaan.
Van een verrassing gesproken! Wie had verwacht dat alle klassieke partijen verlies zouden lijden? Dat CD&V en SP.a zelfs fors zouden verliezen? En de OVLD een beetje minder? Dat N-VA ook fors zou verliezen maar dat dit wat gecamoufleerd zou worden omdat ze nog steeds de grootste partij blijven? Dat Vlaams Belang zo fors zou winnen, vooral in West-Vlaanderen? Dat de Groenen, niettegenstaande zeer hoge verwachtingen en geholpen (?) door de klimaatbetogingen, toch slechts een beperkte winst zouden boeken en dat de PVDA, vooral in Wallonië, een ruime doorbraak zou kunnen forceren?
Wie had verwacht dat er zelfs nog maar zou gesproken worden over het doorbreken van het cordon sanitaire of schutskring met het Vlaams Belang? Dat de voorzitter van Vlaams Belang zou uitgenodigd worden door de koning, die weliswaar niet anders kon als hij de Vlamingen niet wilde miskennen/beledigen?
Wie had verwacht dat de onderhandelingen voor een regeringsvorming wel eens uitzichtloos zouden kunnen worden?
Laat ons eerlijk zijn. Het antwoord op al mijn vragen is ‘Niemand’!
Is er een verklaring voor het verlies van de klassieke partijen? Ik ben uiteraard niet in staat om alle redenen op te sommen voor de mislukking van de klassieke partijen. Eén belangrijk punt is mij nochtans opgevallen: hun arrogantie
Het N-VA demonstreerde grote zelfvoldaanheid. Wie zou hen kunnen raken? “Wij zullen wel weer ‘incontournable’ zijn", m.a.w. 30% halen.
De OVLD dacht enkel aan de postjes. Gwendolyn Rutten zag zichzelf al als premier, Maggie De Block aasde opnieuw op haar post op sociale zaken en volksgezondheid. Zelfs Bart Somers maakte aanspraak op een ministerpost.
De CD&V zag Hilde Crevits als eerste vrouwelijke minister-president van de Vlaamse regering. Zij zelf ook! Haar ongewone verkiezingsaffiche met daarop enkel ‘Hilde’ vond ik er een heel stuk over.
De SP.a wilde met de decumul (1 persoon = 1 mandaat) de partij vernieuwen of verjongen, maar dat was een misrekening of illusie.
Welke coalities komen er op ons af? Natuurlijk kan ik dat niet voorspellen, alleen gissen. Op het eerste gezicht zou je zeggen dat de Vlaamse regering opnieuw zal bestaan uit N-VA, CD&V en OVLD, uit verliezers dus. Maar hoe kan het ook anders als N-VA en Vlaams Belang samen geen meerderheid hebben en er dus een derde partij daarvoor nodig is terwijl geen enkele partij daartoe bereid is? De Wever heeft het dus gemakkelijk: voor de galerij doen alsof hij eigenlijk wel zou willen als iedereen ziet/weet dat het niet zal kunnen. We mogen dus zeggen: “ze dronken samen een glas …… en alles bleef zoals het was”.
Federaal wordt het veel moeilijker. Ik geloof nooit dat we een meerderheid krijgen zonder N-VA, al was het maar omdat CD&V en OVLD hun aanwezigheid in de Vlaamse regering veilig willen stellen. De Wever kan namelijk voor Vlaanderen ook kiezen voor de SP.a. Ik denk dat het Vlaams Belang opnieuw van alles zal uitgesloten worden. Het doorbreken van het cordon sanitaire is weinig waarschijnlijk. Er wordt wel veel over gepraat. Gezien de arrogantie van de Vlaamse partijen en hun onderdanigheid aan de Walen, zal geen enkele Vlaamse partij dat aandurven.
Stemmen in Middelkerke Vooreerst een pluspunt voor ons nieuw gemeentebestuur. Wie zondag ging stemmen in de stembureaus van Westende, kon er, in tegenstelling met wat op 14 oktober 2018 gebeurde, gemakkelijk parkeren. Plaats was er genoeg. In de Strandlaan werd het eenrichtingsverkeer vanaf de N34. In de Koning Ridderdijk tussen de Strandlaan en Oceaanlaan was tweerichtingsverkeer. Hulp van parkeerwachters en toezicht van de politie zorgden voor een vlot verloop. Proficiat, dus.
Zoals verwacht is Jean-Marie Dedecker, als onafhankelijk lijstduwer voor N-VA voor de federale kamer, de enige Middelkerkenaar die verkozen werd. Hij kreeg een voorkeurstem van 40.781 kiezers. ‘Zijn’ partij moest 2 zetels afgeven (van 6 in 2014 naar 4) aan het Vlaams belang, dat ook nog 1 zetel afnam van CD&V en van SP.a. Ik had de andere kandidaten inderdaad weinig kansen toegemeten, maar hun aantal voorkeurstemmen, mag gezien worden.
Suzanne Lacombe-Verbeest (Vl Belang) 7.363 Sofie Delrue (OVLD) 5.456 Francine Ampe-Duron (CD&V) 5.014 Bart Vandekerckhove (OVLD) 4.741 Anthony Goethaels (N-VA) 4.646 Robin De Lille (Groen) 2.079 Wieber Ballegeer (Groen) 1.465
Welke van de lijsten zijn kiezers opgeroepen heeft om een bolletje rood te maken naast alle kandidaten van hun lijst, dat weet ik natuurlijk niet.
Jean-Marie in de media Alhoewel hij niet opdook in de partijzaal waar de resultaten binnenkwamen en waar kandidaten/verkozene geïnterviewd werden, bleef onze burgemeester niet onopgemerkt op de verkiezingsdag. Hij leefde rustig naar de verkiezingen toe. ’s Ochtends ging hij met zijn vrouw Christine Dehaemers stemmen in de deelgemeente Slijpe, daarna volgde nog een inspectieronde bij de verschillende kiesbureaus. En ’s middags reed hij op z’n dooie gemak het gras af, dat al te hoog stond en keek hij naar het wielrennen. “Het was een rustige campagne. De gemeenteraadsverkiezingen waren erop of eronder, maar naar de federale verkiezingen leefde ik ontspannen toe.” Christine knikt bevestigend. “Jean-Marie was veel kalmer dan in oktober.”
Wat denkt Jean-Marie van het succes van Vlaams belang? Jean-Marie Dedecker ging zich als onafhankelijke kandidaat voor N-VA niet laten muilkorven en spreekt ook klare taal over de uitkomst van de verkiezingen. Dedecker schrikt niet van de sterke score van Vlaams Belang. “De uitslag is een gezamenlijke middenvinger van de kiezer. Tegen de doorgedreven ‘reglementitis’ bijvoorbeeld. Ik spreek me trouwens al dertig jaar uit tegen het cordon sanitaire. Dat werd me destijds bij de VLD niet in dank afgenomen. Maar als je een partij laat deelnemen aan de verkiezingen en de kiezer heeft duidelijk gesproken, dan moet je dat een kans geven. Kijk, ik vind Vlaams Belang sociaal-economisch te links, bijvoorbeeld, maar je moet naar de kiezer luisteren. Het is dringend tijd om ermee aan tafel te gaan zitten. We zijn nu al 25 jaar bezig met het uitsluiten van Vlaams Belang. Zolang het cordon sanitaire niet opgeheven wordt, blijven we met dergelijke toestanden geconfronteerd worden. Ik sta tussen de mensen. Ik kon dus voorspellen dat Vlaams Belang minstens 17 procent zou halen. Kijk naar wat er gebeurd is op migratievlak: mensen blijven op hun honger zitten. En dus brengen ze een proteststem uit. We zullen weer hetzelfde krijgen: alle verliezers zullen aanschurken tegen elkaar, en zeggen dat het wel voorbij zal gaan. De klassieke partijen zullen zich allicht wentelen in allerlei excuses: ‘we blijven al bij al stabiel’ of ‘onze score is niet zo slecht als voorspeld in de peilingen’. Wat nu nodig is, is een goed rechts beleid.”
Alhoewel nog andere echte N-VA mandatarissen de mening van Dedecker over het cordon sanitaire delen, gaat hij daarmee wel in tegen de lijn van N-VA. Dat hij na vijf jaar opnieuw in de Kamer komt, en zich daar onafhankelijk wil opstellen, daar zijn niet alle N-VA'ers onverdeeld gelukkig mee omdat hij, ‘een broertje dood heeft aan partijtucht’. Of zoals een N-VA'er zondagavond opmerkte: 'Dat Jean-Marie een verbale straatvechter is, heeft ons vandaag veel stemmen opgeleverd, maar zal ons de komende jaren ongetwijfeld heel wat kopzorgen bezorgen. Hij stelde al meteen dat het cordon sanitaire op de schop moet.’
Volgens Knack is de kans klein dat Dedecker, die de voorbije maanden al voor een remonte van het Vlaams Belang waarschuwde, zal ophouden die mening te verkondigen. Dat zou de komende weken weleens knap lastig kunnen worden voor N-VA-voorzitter Bart De Wever, die een Vlaamse regering moet vormen.
Wat denkt hij over zijn eigen resultaat? "Er is dus nog altijd sprake van een Dedecker-effect.Ik ben een man van het volk. En dat ik als lijstduwer zo hoog scoor, is uniek.”
Hoe ziet hij zijn parlementaire toekomst? Hij hoopt alvast op een rechtse regering. Hij zou ontgoocheld zijn mocht de N-VA, zoals in Antwerpen, met de SP.a een regering vormen, al denkt hij niet dat het zo ver zal komen.
Dedecker wordt deze maand 67 jaar. “We gaan ons nog een paar jaar amuseren in het parlement. Het is de taak van een parlementariër om de macht te controleren en iedereen weet dat ik me op veel thema’s ga smijten, zoals fiscaliteit en migratie. Het is ook belangrijk dat ik in Brussel contacten kan onderhouden voor Middelkerke. Het waren wel mijn laatste federale verkiezingen. Ik blijf intussen burgemeester van Middelkerke - een absolute droomjob.”
Bronnen ‘Jean-Marie Dedecker (onafhankelijke, N-VA) pleit na eerste uitslagen al voor doorbreken cordon sanitaire’ Bert Heyvaert in ‘Het Nieuwsblad van 26 mei 2019 ‘Jean-Marie Dedecker pakt Kamerzetel als onafhankelijk lijstduwer': “Ik ben al 30 jaar tegen cordon sanitaire’ Timmy Van Assche ‘Het Laatste Nieuws’ van 26 mei 2019 ‘De laatste comeback van Jean-Marie Dedecker’Knack 28 mei 2019 Ann Peuteman
Het gebeurt zeker niet elke dag, week, maand of zelfs jaar dat er zich in een dorp iets voordoet dat men als historisch kan bestempelen. En nu valt dat Lombardsijde-dorp toch wel te beurt, zeker! Sinds 17 mei rijdt de tram niet meer door het dorp maar volgt die de kustweg vanaf het kruispunt met de Zeelaan tot aan het Albert-monument in Nieuwpoort. Dat kon en mocht ik niet onbesproken laten. Neen, ik zal nu niet, alweer, de voor-en nadelen van het verleggen van de trambedding bespreken of beschrijven.
De kusttram is toch iets bijzonders. Het hele jaar door snellen tientallen trams per dag over het traject van 67 km, van de ene grens naar de andere, van Frankrijk naar Nederland en omgekeerd. Het is een unicum, zelfs op wereldschaal, rijdend langs vele badplaatsen, door duinen of rakelings langs de zee, nauw verbonden aan onze dijken. Duizenden families worden ermee naar onze kust gebracht. Daarom wil ik het deze keer hebben over de 133-jarige geschiedenis van de ‘Tram door Lombardsijde’ en over de officiële 'inwijding' van het nieuw traject op 24 mei 2019.
Geschiedenis
In 1884 richtte de Belgische staat de 'Nationale Maatschappij van Buurtspoorwegen' (NMVB) op. Deze had tot taak buurtspoorwegen (of tramlijnen) aan te leggen in gebieden die niet door de "grote spoorwegen" werden ontsloten. Zo kon het vervoer van landbouwproducten naar de steden en van industriële producten in alle delen van het land verzekerd worden. Het project moest zoveel mogelijk landelijke kernen aansluiting bieden met stedelijke markten en spoorwegstations en daardoor handel, nijverheid en pendelarbeid stimuleren.
In de hoogdagen van de Buurtspoorweg schreef men: "De buurtspoorweg staat dichter bij de mensen dan haar grote zus. Ze heeft nooit de bedoeling gehad om het landschap te veranderen, integendeel zij paste er zich aan aan. Zij loopt langs de wegen van het volk, gebruikt de bruggen, die ook wij gebruiken. Ze loopt door de dorpsstraten en stopt aan ons stamcafé".
De eerste tram was een stoomtram. Bij het begin van het badseizoen op zondag 5 juli 1885 reed de eerste tram tussen Oostende en Middelkerke. Voor de aanleg van de lijn werd gebruik gemaakt van het tracé van een bestaande straatweg tussen beide badplaatsen.
In 1886, dus 133 jaar geleden, legde de eerste stoomtram een traject af komende uit Oostende via Westende-dorp en Lombardsijde-dorp tot in Nieuwpoort.
Westende
Op de postkaarten zien we dat slechts 1 spoor voorzien was. Als redenen daarvoor worden opgegeven dat de straten niet overall breed genoeg waren voor twee sporen maar het was vooral de bedoeling om kosten te besparen op de rijtuigen en op het sporenmateriaal. Maar, op de Dorpplaats van Lombardsijde konden de trams die van Nieuwpoort en van Oostende kwamen, elkaar kruisen.
Lombardsijde
Op de linkse foto zien we de tramlijn waarop wagonnetjes vanuit de duinen en via de Zeelaan zand aanvoeren. Op de rechtse zien we het spoor dat vanuit de Dorpplaats de Zeelaan inloopt naar de ‘Pretstatie’ (pret = porei).
Gaandeweg krijgt men meer oog voor het toeristisch potentieel van een tramweg die de kustlijn zal volgen.
Lombardsijde en Westende verschilden in die zin dat de stichters van de badplaatsen een badplaats wilden in Westende en niet in Lombardsijde, de enige kustgemeente die geen zeedijk had en dus geen badplaats was.
Bij de stichting van de badplaatsen wilde men natuurlijk toeristen aantrekken … met de tram. Men wilde de stichters daarbij een handje helpen en de toerist laten genieten van de zee en van de duinen.
Daarom willen zij de tram niet meer door de dorpen laten rijden, zeker niet door Westende-dorp. Het toerisme profiteerde het meest van de elektrificatie van de tramlijn, eerst met accu’s later met luchtlijnen. Met zijn gestegen comfort, hogere snelheid, grotere capaciteit en chiquere voertuigen paste de elektrische tram perfect bij de elitaire badplaatsen.
In 1895 verleent de Staat aan een Engelse projectontwikkelaar een vergunning voor de aanleg van een elektrische tramweg van Oostende naar Westende. Die wordt echter pas ingereden in juni 1903. De eerste wereldoorlog gooide natuurlijk roet in het eten voor de verdere uitbreiding. De NMVB kondigde in haar jaarverslag van 1923 aan dat ze de lijn van Westende naar De Panne via de kustlijn zou aanleggen. De uitbouw zou echter nog tot de zomer van 1929 duren.
Sindsdien is er weinig veranderd in Lombardsijde … tot nu.
De inhuldigingsplechtigheid op 24 mei 2019
De voltallige pers werd uitgenodigd en verwelkomd in ‘De Zeekameel’. Daar waren ook de toespraken van de autoriteiten voorzien. Marc Descheemaeker, voorzitter van de raad van bestuur van De Lijn, was de eerste spreker. Hij verwees even naar de meningsverschillen over het nieuw traject, maar ook naar het bericht van Tom Elise Lachat – Dedeystere in ‘Je bent van Lombardsijde’ op Facebook: “De ontelbare jaren dat onze opgroeiende kinderen konden zwaaiden voor de deur naar de tram in de hoop dat jou chauffeur zijn tingeling liet horen of dat mensen die op de tram zaten een seintje terug gaven. De veel voorkomende, ‘let op, de tram is daar’, loopmomentje van ‘oooohhhh ik moet mijn tram halen’, het vallen met de fiets door in jouw sporen te blijven haken met als gevolg een gescheurde broek en geschaafde knieën, het snerpend geluid in de draai, de nachten waar we daverend wakker werden van de werken aan jouw sporen, helaas ook de ongelukken in ons dorp met jou en auto’s soms individuen, de mensen die wegsprongen als je met groot lawaai ons dorp binnenreed met de avondmarkten, jouw oude vrienden die ineens langs reden en veel aanzien hadden, de stilte bij een staking die een gemis boven liet komen..... en noem maar op,het zijn er veel.” De tweede spreker was burgemeester Jean-Marie Dedecker, geboren en getogen in Lombardsijde en bijzonder opgetogen over de verwezenlijking. Hij bedankte zelfs het vorig gemeentebestuur dat de aanzet ertoe gaf. Hij beloofde nogmaals een opwaardering van de dorpplaats, wat hij noemt ‘meer leven blazen in dit nu al vibrerende dorp.’ Is dat niet wat overdreven, Jean-Marie? Hij herinnerde ook even aan de tijd dat er in het dorp 38 café’s waren tegenover drie vandaag. Is dat niet wat veel, Jean-Marie? Ik heb ze ook eens geteld! De derde spreker was Ben Weyts, Vlaams minister van Mobiliteit, Openbare Werken, Vlaamse Rand, Toerisme en Dierenwelzijn. Hij toonde zich fier dat hier zo’n 13 miljoen euro geïnvesteerd worden: “Met dat geld kopen we een betere tramverbinding, betere dienstverlening, meer flexibiliteit, meer natuur en nieuwe ontwikkelingskansen voor Lombardsijde.” Mooie woorden, maar één en ander zal nog moeten blijken in de toekomst. Er lopen heel wat Vlaamse bestellingen voor nieuwe trams. De minister beloofde dat de eerste 48 nieuwe rijtuigen bestemd zijn voor de kust.
Een nieuwtje: Vanaf eind juni worden de oude sporen uitgebroken, met uitzondering van deze die zich in het wegdek en in de erfontsluitingen bevinden. De opritten van de bewoners van aangrenzende huizen zullen toegankelijk blijven tijdens de werken
Andere VIP genodigden waren Roger Kesteloot, directeur-generaal van De Lijn, Koen Surdiacourt, directeur Afdeling Wegen en Verkeer – West-Vlaanderen, dat 3,3 miljoen euro investeert voor het gelijktijdig structureel onderhoud van de rijweg op de N34 langs het nieuw tramtracé en tenslotte de burgemeester van Nieuwpoort Geert Vanden Broucke, waarvan we misschien pas later zullen weten welke rol hij in de verlegging van het traject gespeeld heeft..
Het nieuw traject wordt ingereden Na de toespraken stapten de genodigden op een bus van ‘De Lijn’ (natuurlijk!), die hen naar de tramhalte Sint-Laurentius bracht, het startpunt van het nieuw tramproject. Daar werd door de minister het driekleurig lint doorgeknipt.
Foto Gino Ester
Nu wachtte ik op de aangekondigde ‘’gepersonaliseerde Middelkerke-tram” die ons naar Nieuwpoort moest brengen. Volgens een aanwezig lid van het bestuur dat de historische trams beheert, was dat niet mogelijk door ‘een gebrek aan chauffeurs’. Het werd dus een gewone tram ‘geen dienst’.
In Nieuwpoort werd weer overgestapt op een lijnbus die ons terugbracht naar Lombardsijde, naar de ‘Zeekameel’ waar ons een hapje en een drankje of een natje en een droogje, te beurt vielen. Tussendoor bracht ik twee keer een bezoek aan de Dorpsplaats. Om 17 uur waren de terrassen druk bezet. Op mijn vraag of er een feestprogramma voorzien was, werd ontkennend geantwoord. Op Facebook lees ik echter dat de sfeer er ’s avonds uitstekend was en dat er zelfs vraag is naar meer.
‘De Kusttram’ Een veelzijdige kijk op de ontwikkeling van de Belgische kust. Uitg De Lijn/ Lannoo ‘Lombardsijde graag gezien’ De oudste prentkaarten’ Uit De Klaproos 2002. Toegestaan door de uitgeverij op 24.5.2019
Hoe proberen de partijen/politici stemmen te veroveren voor 26 mei 2019?
In tegenstelling tot de periode voorafgaand aan de gemeenteraadsverkiezingen van 14 oktober 2018 waar iedereen in Middelkerke een machtswisseling verwachte of toch zeker verhoopte, blijft het in de gemeente opvallend rustig in het vooruitzicht van de nochtans belangrijke verkiezingen van 26 mei 2019.
Het is wel zo dat wie zijn TV – toestel opzet, zeer veel kans heeft om in een verkiezingsuitzending terecht te komen. Daar zorgen zowel 'Het Journaal' op de VRT of op het 'VTM Nieuws' voor. Dat lijkt/is logisch! Informeren is immers hun opdracht.
Beide concurrerende TV – redacties willen mekaar de loef afsteken in een schijnbaar gevecht ‘Om ter meest’, 'Om ter langst' of 'Om ter best'. We worden inderdaad overstelpt met speciale politieke TV – programma’s. Hier zijn ze! Misschien heb ik er zelfs nog eentje vergeten! Op de verkiezingsdag zelf krijgen we op beide netten een marathonuitzending (VRT1: 12 – 23 u, VTM: vanaf 8 u )
De media in actie Op VRT1 en CANVAS en Ketnet Actualiteitenprogramma ‘De Zevende dag’ door Lieven Verstraete en Lisbeth Imbo Actualiteitenprogramma ‘De Afspraak’ en op vrijdag ‘De Afspraak op vrijdag’ waarin Ivan De Vadder gasten ontvangt. ‘Blanco’ door Phara de Aguirre Nieuws- en duidingsmagazine ‘Terzake’ door Annelies Beck en Kathleen Cools ‘Europa kiest’ door Lieven Verstraete op 15 mei Talkshow ‘Iedereen kiest’ met Phara de Aguirre. ‘Zinzen en Van Cauwelaert’ bij Ivan De Vadder ‘Villa Politica’ van Linda De Win (op woensdag in het Vlaams parlement, op donderdag in de federale kamer en één keer per maand in het Europees parlement.
Op 25 mei brengt Ivan De Vadder de partijvoorzitters samen voor ‘Het grote debat’. De VRT verzorgt ook nog de volgende programma's, maar dan Online.
De ‘Stemtest’: om na te gaan welke partijen het dichtst aansluiten bij jouw standpunten. ‘SOS keuzestress’: de standpunten van de partijen worden op een overzichtelijke manier vergeleken. ‘Durf te vragen’: experten van VRT NWS gaan op zoek naar antwoorden en maken de keizers wegwijs door de vele campagnethema’s, partijstandpunten en alle andere vragen die de verkiezingen oproepen.
‘Kies19’: om iedereen zo goed mogelijk wegwijs maken en hem/haar te helpen bij zijn/haar keuze.
De ‘Grote Karrewiet Verkiezingsshow’, nieuws voor kinderen
Op VTM
‘De Stem van Vlaanderen’: welke partij en welke lijsttrekker past bij u? ‘De Stem van de Jeugd’: welke politicus past bij u ‘Het Standpunt’: voorzitters poneren een stelling ‘De Ronde van Freek’ (Braeckman) ‘Jambers in de politiek’ (volgen van boegbeelden) ‘Telefacts’ door Julie Colpaert en (tijdelijk in 2018) Birgit Van Mol ‘Het grote gelddebat’ op 20 mei 19: via een grootschalige enquête en menselijke cases confronteert de zender politici met de grote geld- en levensvragen van de Vlaming. ‘Het laatste debat’, het sluitstuk op zaterdag 25 mei om 19.00 uur
Op VIER Enkel ‘Gert Late Night’ ontvangt enkele politici.
Focus Onze regionale West-Vlaamse zender gaat langs bij zeven partijen thuis. Op de sofa worden aan de politici vragen gesteld over West-Vlaamse problemen.
Wie graag de politiek volgt op TV, heeft ruime keuzemogelijkheden. Ook de radiozenders blijven niet achterwege. Radio 1 leidt de dans met ‘De Ochtend’ (in de week 6-9 u, in het WE 7-9 u) en ‘De wereld vandaag’ (elke dag van 16-19 u).
Radio 2: interviewt de lijsttrekkers voor de Vlaamse en federale verkiezingen in alle provincies. ‘De Grootste Familie’ pikt hen op met de wagen naar hun volgende bestemming. Ze praten onderweg voor de camera over politiek en wie ze zijn als politicus.
MNM: De jongerenzender brengt de aanloop naar de verkiezingen op maat van hun jonge publiek. De laatste twee weken voor 26 mei ontvangt Tom De Cock elke vooravond politieke kopstukken bij Planeet De Cock. Op woensdag 22 mei is er een speciale Generation M waarbij Dorianne Aussems jongeren zelf laat debatteren over politieke hete hangijzers.
De kranten en de sociale media staan elke dag bol van politiek: voornemens, beloften onbetaalbaar of niet, beschuldigingen over leugens, enz… Hierna één voorbeeld, de andere doen iets gelijkaardigs.
Verenigingen en instellingen richten zelf debatten in … er komt geen eind aan!
Hoe houden de politici dat vol? Wie kijkt daar nog naar? Wie geraakt nog wijs uit ‘wie staat voor wat?’ Zit er nog veel waarheid in wat ze vertellen of zijn het enkel maar beloften? Wie gelooft dat nog allemaal?
De folders vallen in onze postbus ... weinig volgens mij
Tot en met 18 mei 2019 heb ik volgende folders ontvangen:
Van N-VA ‘Voor Vlaanderen. Voor Vooruitgang’: de speerpunten, Kandidaten voor Vlaams parlement, voor Kamer van Volksvertegenwoordigers, voor Europees parlement
Idem maar van Middelkerke: vraag om steun op 26 mei, voorstelling van het nieuw lokaal bestuur en foto van de kopstukken die schijnbaar op de wandel zijn.
Enerzijds lijkt het logisch dat op de folders geen spoor te bekennen is van burgemeester Jean-Marie Dedecker als onafhankelijke lijstduwer voor de federale kamer, maar anderzijds komt het toch raar over.
Folder met op de voorpagina en de eerste twee pagina’s Bart Dewever en Jan Jambon die het partijprogramma uiteenzetten, daarna kleinere artikels over Matthias Diependaele, Steven Vandeput, Anneleen Van Bossuyt, Theo Francken en Sander Loones, Ben Weyts, Assita Kanko, Zuhal Demir, Cieltje Van Achter, Bert Maertens en Geert Bourgeois en tenslotte een politieke wielerpagina over rijden met felle tegenwind, vaak bergop, schakelen in een hogere versnelling en op sleeptouw nemen.
Aanpassing 24.5.2019 'Voor Vlaanderen. Voor Vooruitgang'. Acht bladzijden met vooraan een groepsfoto waarop ook Jean-Marie Dedecker
Van CD&V Een vijfdelige folder van Hendrik Bogaert ‘Straffe jongens West-Vlamingen’ waarvan één onderdeel met de verschillende kandidatenlijsten en de rest met het partijprogramma.
Een ‘Hildefolder’ A2 – formaat met Crevits en alle lijsten plus de foto’s van twee burgemeesters (Nieuwpoort en Lo- Reninge) en van Maarten Claeys, Sander David, Francine Ampe-Duron, Lies Dezeure en Bert Gunst.
Een Wij-blad van de CD&V Middelkerke met Francine Ampe – Duron en een woordje van de nieuw verkozen voorzitter André Allaert op het voorblad. Verder op pagina 2 enkele partijprojecten (nieuw containerpark, betaalbare huisvesting), op pagina 3 de kandidatenlijsten en de foto’s van de lijsttrekkers Hendrik Bogaert en Hilde Crevits met de manieren om goed, gezond en gerust te leven. Op pagina 4 vinden we tenslotte ‘Uw kandidaten voor 26 mei 2019 met foto’s en info over Francine Ampe – Duron, Bart Plasschaert, Stefanie Van Eeghem en Annie Cool voor het Vlaams Parlement en van Arnold Stael, Adeline Bouche en Frederik Vermeulen voor de kamer van volksvertegenwoordigers.
Aanpassingen 21.5: persoonlijke folder van Francine Ampe-Duron met haar foto en met de kandidatenlijst voor Vlaams Parlement 22.5: 16 bladzijden 'De Weg Vooruit', lijsttrekkers op voorpagina, andere kandidaten en kieslijsten binnenin Van Open VLD Een 90 x 60cm folder “De top 100 voor de West-Vlaamse doender” met de kaart van West-Vlaanderen en met de foto van de kandidaten op hun woonplaats, vergroot formaat voor de lijsttrekkers Bart Tommelein en Vincent Van Quickenborne; Onderaan vinden we dan de lijst van de West-Vlaamse gemeenten met voor elk een kenmerk. Voor Middelkerke is dat ‘Kajakken van Middelkerke tot in Leffinge langs kanaaltjes en kreekjes’ en doorstreept ‘Een gokje wagen in het casino op de dijk’.
Op de achterzijde nogmaals de foto’s van de lijsttrekkers met de kandidatenlijsten en iets wat op een affiche lijkt voor een fictiereeks vanaf 20 mei exclusief op www.dedoenders.be , een ode aan de West-Vlaamse doeners. Dergelijke, zonder enige twijfel zeer dure verkiezingsfolders vind ik totaal ongepast, wie ze ook betaald mag hebben. Misschien moet de dotatie voor de partijen wel verminderd worden om bij te dragen aan de door iedereen beloofde belastingvermindering.
Van Vlaams Belang Een 12 bladzijden tellende folder met als titelblad ‘Eerst onze mensen’ en volgende pagina’s: 2. Bescherm onze identiteit 3. Het rapport van de regering 4. Bescherm onze welvaart 5. Een hart voor onze mensen 6. Vlaanderen ONS land 7. Doe mee aan onze campagne 8. Mobiel Vlaanderen 9. Naar een Europa van het gezond verstand 10. Onderwijs moet weer top worden 11. Betaalbare energie 12. Eerst ONZE mensen, meer dan ooit!
Aanpassing 24.5.2019: Persoonlijke folder van Suzanne Lacombe - Verbeest 25.5.2019: Folder 12 pagina's 'Eerst onze mensen' ed W-Vl, met lijsten met daarnaast de pagina, van de lijsttrekker
Van SP.a Een folder in mini-formaat van het Team West-Vlaanderen met 26 pagina’s, getiteld ‘Zekerheid voor iedereen’. De voornaamste kandidaten, niet de ‘lijstvullers’, krijgen elk een pagina om aan te geven welke zekerheid zij bedoelen. Het boekje wordt verder opgevuld met de lijsten en enkele standpunten (pensioenen, zorg voor iedereen, koopkracht voor iedereen, sociale maatregelen)
Aanpassing 24.5.2019: Zes pagina's A2 formaat met vooraan foto van Annick Lambrecht en John Crombez
De aanplakborden Ja, die staan er nog, weinig persoonlijke, enkele van Jean-Marie Dedecker, soms al eens samen met Anthony Goethaels. Ook Francine Ampe-Duron en Bart Vandekerckhove duiken sporadisch op. Geen spoor van Groen. Op de voorziene plaatsen staan de gemeentelijke borden, hoewel die wettelijk niet verplicht zijn. Ze worden schijnbaar nog goed gevuld.
Hier en daar zou men kunnen geloven dat een kandidaat niet bij iedereen in de smaak valt. Een affiche afscheuren, dat is toch belachelijk? Of werd er slechte pap gebruikt?
Bronnen 13.4.2019 Mark Coenen ‘De Morgen’ ‘Verkiezingen zijn voor redacties de beste teambuilding’
Westende: Incasseren maar ... ontgoochelingen moeten uiteraard overwonnen worden
Beste bloglezer,
Deze week sta ik nog eens aan de klaagmuur. Het zou weliswaar fel overdreven zijn mocht ik beweren dat ik een traantje gelaten heb toen men begon met het afbreken met mijn geliefde gemeenteschool en toen ik de dag zag naderen dat Lombardsijde-dorp het voor eeuwig zonder tram zal moeten stellen. Met dat laatste feit heb ik mij wel al gedeeltelijk/grotendeels verzoend omdat ik natuurlijk besef dat er, naast de grote nadelen, ook voordelen aan verbonden zijn. Bovendien kan niemand met zekerheid voorspellen of het dorp daardoor wel degelijk zijn laatste adem zal uitblazen. Dat moet nog even afgewacht worden.
Het afbreken van de gemeenteschool, anders gezegd het steeds verder voortschrijden van de vernietiging van ons erfgoed, dat is andere koek. Ik vrees dat ik eeuwig (hoe lang is dat nog voor mij?) overtuigd zal blijven dat de geplande infrastructuur er ook kon komen maar dan met behoud van de mooie waardevolle gevel.
Lombardsijde-dorp tramvrij: wordt het een groot vrolijk feest of eerder één in begrafenisstemming?
Op vrijdag 24 mei organiseert het gemeentebestuur een volksfeest op het dorpsplein in Lombardsijde. Aanleiding daartoe is het definitief verdwijnen, na de stoomtram, van de elektrische tram … na 134 jaar! Van de gelegenheid wordt meteen gebruik gemaakt om het nieuw tramproject officieel in te huldigen.
De gemeente ziet dat inderdaad als een blijde niet-alledaagse gebeurtenis, een grote dag: “De nieuwe situatie zal zorgen voor meer vrije ruimte en een rustiger en veiliger dorpscentrum. De tram verdwijnt weliswaar maar het centrum wordt heringericht.”
Daar is uiteraard niet elke inwoner van de deelgemeente Lombardsijde het mee eens. Zelf heb ik zware twijfels gehad over het nut van het verleggen van die tram en over de gevolgen voor het overleven van hun dorp. Zowel het vroeger als het huidig bestuur waren/zijn hevig voorstander van het verleggen van de tram, zelfs toen een ruime meerderheid, vastgesteld per referendum, ertegen gekant was. Ex-burgemeester Landuyt drukte ooit goed uit wat beide besturen eigenlijk echt beoogden: “ofwel verdwijnt de tram en komt er een mooi ogend Dorpsplein, ofwel blijft de tram en verandert er weinig aan het Dorpsplein”. Iedereen beseft natuurlijk dat er aan het verleggen van de tram ook voordelen verbonden zijn. Hoeveel keren ik daarover al geschreven heb? Jullie kunnen mijn artikels lezen in de map ‘Verkeer’:
6.5.2013: “Zou de tramlijn dan toch nog uit de dorpskern van Lombardsijde verdwijnen?" 14.9.2015: “Middelkerke, Westende, Lombardsijde... en de kusttram” 25.9.2017: “Verleggen van de trambedding in Lombardsijde! Verbetering of verarming?” 27.11.2017: “Het begint er nu op te lijken dat de tram wel degelijk uit de dorpskern van Lombardsijde zal verdwijnen” 20.8.2018: “Flakkert de roep naar behoud van de tram in Lombardsijde-dorp weer op?’
Vooral in mijn artikel van 6.5.2013 heb ik uitvoerig de voor- en nadelen van de verlegging besproken.
Er wordt gefeest en geen klein beetje Het gemeentebestuur wil op passende wijze het tramgebeuren in de kijker zetten door het dorpsplein feestelijk in te kleden en heel wat animatie te voorzien: straatacts, kinderanimatie, BBQ, fanfare, vuuract, live band (fifties danshits), DJ, eet-en drankstandjes, varken aan het spit. Van 15 tot 23 uur wordt het plein omgetoverd tot een gezellig en sfeervol plein waar jong en oud kunnen genieten. De Lombardsijdse handelaars en horecazaken bundelen de krachten en hun veelzijdig aanbod moet ervoor zorgen dat het een groot feest wordt.
Nog éénmaal de ‘tijd van toen’ De tram is altijd het symbool geweest van de verbinding tussen zee en dorp. Daaraan komt nu een einde. Om dit memorabel moment te gedenken rijdt een authentieke tram nog een laatste keer op het traject door Lombardsijde.
In de loop van deze week krijgt iedere inwoner van Lombardsijde een aparte uitnodiging in de brievenbus.
Ocharme ‘mijn’ gemeenteschool.
Ben ik nu kinderachtig, te soft, te behoudsgezind, ouderwets, niet meer van deze tijd? Is die sentimentaliteit misplaatst? Daar zullen de lezers en de verantwoordelijken voor deze voor mij pijnlijke ingreep wel over oordelen. Van een tegenstelling gesproken, maar voor de tijd die mij nog rest, nog lang hoop ik, zal ik er moeten mee leven.
Ook over dit onderwerp schreef ik al een paar artikels: 28.5.2018: “Oei; oei, nu moet mijn oude, mooie en geliefde school er ook nog aan geloven” 22.4.2019: “De Duinpieper’ wordt platgelegd maar de feniks herrijst uit ‘de as’
Ziehier de staat van ‘verwoesting’ op 11 mei 2019:
‘Toetasten’ betekent ‘nemen wat men belieft, zich bedienen’. ‘Tasten’ = grijpen, naar iets graaien. Eerst dacht ik dat het meteen duidelijk moest zijn dat het over een evenement gaat waar gegeten en gedronken kan worden. Maar eigenlijk is dat dus niet de enige betekenis.
Maar goed, het belangrijkste is dat Tastoe inderdaad een culinair festival is, een weekend waarbij de bezoeker kon genieten van één van de hoogtepunten op culinair vlak in Middelkerke.
Geschiedenis Op 22 april 2014 werd de eerste editie voorgesteld in ‘Les Zéphyrs’. Ik kon er toen de onderstaande foto nemen.
Na vijf edities werd er beslist om het evenement in 2019 over een andere boeg te gooien. In de prachtige brochure lees ik ‘Tastoe ‘Belle Vue’ wordt een volwaardig foodfestival in 2019’.
Ik vroeg mij dus af waar die superlatieven op sloegen en of Tastoe 2019 dan werkelijk het beste zou zijn dat tot op heden plaatsgreep. Ik vroeg mij ook af of het soms geen achteruitgang zou betekenen dat deze keer geen bekende chefs een demonstratie of een lezing zouden geven. De antwoord van de gemeente luidden als volgt:
Een volwaardig foodfestival?
“Het woord ‘festival’ wordt gebruikt omdat men er meer wil van maken dan puur culinair genieten. Men wil voor een totaalbeleving zorgen, met live dj’s, culinaire gesprekken op ons podium met Sabine Goethals, liveoptredens van muziekgroepen, een streekproductenmarktje, koken op houtvuur, een zalm bereiden in de oven. De deelnemende restaurants staan er niet in de eerste plaats om winst te maken, ze willen hun zaak in de kijker zetten en de bezoekers tonen wat ze in huis hebben. Het type Sailcloth tenten roept ook een festivalsfeer op. Er is een tent extra bijgekomen in vergelijking met de vorige edities, zodat de mensen echt een (kleine) wandeling kunnen maken doorheen Tastoe ‘Belle Vue’.”
Over een andere boeg?
“Na vijf jaar het evenement georganiseerd te hebben aan de Zwaluwenlaan gaat het nu door op de zeedijk en het strand ter hoogte van de Rotonde in Westende. Daar komen erfgoed (De Rotonde), kunst (het beeldenpark), duinen, zee en strand samen. Beklim de uitkijktoren en je krijgt een mooi zicht van de site. Met ons culinair festival willen we er nog een dimensie aan toevoegen.
De wijzigingen kwamen tot stand door een brainstorm van een enthousiaste werkgroep van lokale Middelkerkse horeca. Zij willen een nieuwe frisse wind door het evenement laten waaien. Er werd gekozen voor een gloednieuw campagnebeeld (affiche) en de wijzigingen zoals ik hierboven beschreef.”
Geen bekende chefs meer?
“Dit is een bewuste keuze. De rode draad die we willen trekken door de nieuwe editie is het lokale. Tastoe ‘Belle Vue’ valt midden in de ‘Week van de korte keten’.(*) Tijdens die week wordt in heel Vlaanderen aandacht gevraagd voor de lokale producent. We willen groeien zonder onze eigen mensen te verliezen. Zij zijn de sterren van deze editie en zij moeten dan ook op het podium staan en de aandacht krijgen.”
Daarom zetten we heel wat lokale streekproducten in de kijker op ons evenement: koekjes, gebak, honing, paté, streekbieren en nog veel meer…” * https://weekvandekorteketen.be/info/
Mijn bezoek Natuurlijk wist ik dat je een dergelijk festival niet kunt beoordelen zonder het zelf gezien te hebben … en zonder er zelf van genoten te hebben.
Ik had me goed aangekleed want het was bitter koud, een zeer stevige wind en af en toe een felle regenbui … een schoolvoorbeeld van de bewering dat je mooi weer nodig hebt voor zo’n evenement. Warm van buiten, daar zorgde ik dus zelf voor. Nu moest ik wel nog warm worden van binnen. Daarvoor waren gelukkig voldoende hulpmiddelen voorhanden.
Er waren drie tenten min of meer aangeschurkt tegen de ‘Belle Vue’.
In de ingangstent, een kleinere tent, kon de aankomende bezoeker meteen afwisselend genieten van de muzikale sfeer, hetzij door een optreden van Seagulls en Arrow, hetzij door de perfecte soundtrack, een weekend lang verzorgd door Dj Gueush. In de tent werd ook gekookt boven houtvuur en geschilderd met chocolade. Op het podium kon je bij momenten inspiratie opdoen bij een culinair gesprek met een lokale chef of producenten uit de streek.
De grote tent was niettegenstaande het tegenvallend weer zeer goed gevuld. Ze was was mooi aangekleed, het centrum van het culinair gebeuren.
Lokale restaurateurs boden er op hun eigen manier signatuurgerechten aan in hapklare porties. Zo lieten ze je proeven van hun keuken en deden ze je verlangen naar meer. Een ideale eerste verkenning van het Middelkerkse culinaire landschap.
Aan de ene kant had men de standen van de deelnemend restaurants en cateraars *, aan de andere kant een bier- **, wijn- ***, en cocktailbar ****.
*Vlass, Kromme Elleboog, De Sauteuse, De Lanteirne, Vecino, Mi Gusta, Catering Depoorter, ’t Hoeveke, The Lord, Keurslager Pattyn.
**men kon er genieten van de drie Middelkerkse bieren: Dunekeun, Braven Apostel en Jus de Mer. Dat laatste wordt lokaal gebrouwen en gebotteld in Middelkerke. De Kustbrouwerij (Dunekeun) bracht speciaal voor Tastoe een nieuw verfijnd gastronomisch bier uit: 'Tastoe Beach Beer Special edition’ Waarom Braven Apostel, het ‘zalige bier’ wordt genoemd, moest de bezoeker zelf ontdekken.
*** Kenzo Lauwereins van restaurant Vlass, die opnieuw verkozen werd tot West-Vlaams sommelier van het jaar, selecteerde enkele mooie flessen. Je kon er genieten van een goed glas wijn, met daar bovenop de nodige achtergrondinformatie.
****In de cocktail bar van Mister Monkey werden heerlijke kleurrijke drankjes voor je neus geshaked door de ervaren bartenders.
Tenslotte was er ook nog een kleinere tent voor de verkoop van jetons naast een stand met heerlijk uitziende streekgerechten en een vriendelijke dame, schijnbaar gekomen met een busje, presenteerde haar cake cups. De mensen van de ambachtelijke patisserie ‘Biscuit’ sloegen de handen in elkaar met Espressoservice Veroma en verzorgden een heerlijk dessertbord vergezeld van een selectie ‘barista’ stijl koffies van Veroma Espresso service.
Er was hier en daar in de reclame ook sprake van een terras. Het barre weer ontzegde de bezoeker echter het volle zicht op de kolkende zee en op de kunstwerken ‘I can hear it ‘van Ivars Drulle en ‘Olnetop’ van Nick Ervinck.
Besluit Tastoe is zeker een meerwaarde voor Westende. Ik bedank Bram Opstaele voor zijn antwoorden op mijn vragen vóór en tijdens mijn bezoek.
Wat ik mij nu nog afvraag, misschien ten onrechte: hebben de handelaars zelf het tijdstip gekozen voor het festival? Is de kennismaking met hun zaak bedoeld voor de lokale inwoners of voor de toeristen? Deze laatste bezoeken Tastoe dus niet! Zijn de lokale handelszaken dan onvoldoende gekend door de eigen inwoners?
Belangrijke verkiezingen op 26 mei 2019? Voor Europese Raad, Federale Kamer, Vlaamse Raad … maar ook voor ‘N-VA’er’ Jean-Marie Dedecker
Een politiek journalist ben ik niet en verkiezingen op dat niveau zouden normaal maar in mindere mate gepast hebben in mijn blog ‘Westendse blik op Middelkerke’, maar …
Twee redenen hebben mij er toch toe aangezet om er met verhoogde belangstelling naar uit te kijken. Jullie zullen wel niet verwonderd zijn als de eerste en belangrijkste reden, de deelname is van Jean-Marie Dedecker, niet op zijn lijst LDD, maar op deze van de N-VA. Als onafhankelijke dan, toch wel ongewoon, maar toch is iedereen zeker geïnteresseerd om het succes daarvan te kennen. Het kan natuurlijk ook dat sommige blauwen hopen op een mislukking ... of is dat bijna zeker? Een tweede reden is de aanwezigheid van enkele Middelkerkse politici op de lijsten van OVLD, CD&V, N-VA en ja ook op de Groene Lijst. Niemand zal mij waarschijnlijk kwalijk nemen dat ik hun kansen op verkiezing nogal laag inschat.
Waarvoor en voor wie moeten wij stemmen? De West-Vlaamse kiezer krijgt op 26 mei volgende formulieren voorgeschoteld, met enkel provinciale kandidaten … nog steeds te bewerken met een rood potlood.
Voor de Vlaamse Raad: lijst: met 22 effectieven en 16 opvolgers,
Voor de Federale Kamer: lijst met 16 effectieven en 9 opvolgers.
De Europese lijst omvat 21 kandidaten, 12 Nederlandstalige, 8 Franstalige en 1 Duitstalige. De kiezer kan stemmen voor om het even welke kandidaat van de lijst.
Welke lokale kandidaten werden uitverkoren of anders gezegd hebben aanvaard om de kleur van hun partij te verdedigen?
Voor de N-VA:
Federale Kamer: Jean-Marie Dedecker, 66 jaar (onafhankelijk lijstduwer bij de effectieven) Vlaamse Raad: Anthony Goethals, 47 jaar (gemeenteraadslid - lijstduwer bij de opvolgers)
Voor de Open VLD: Federale Kamer 11de plaats: Bart Vandekerckhove fractieleider in de gemeenteraad, ex-schepen Middelkerke Vlaamse Raad 8ste plaats: Sofie Delrue (8ste plaats), toekomstig lid bijzonder comité voor de sociale dienst
Voor CD&V Vlaamse Raad: 3de Opvolger: Francine Duron ex-schepen Middelkerke
Voor Groen: Federale Kamer 2de opvolger Robin De Lille gemeenteraadslid Middelkerke Vlaamse Raad 10de opvolger: Wieber Ballegeer
Voor het Vlaams Belang, SP-a en PvdA: GEEN kandidaten uit Middelkerke
Hoeveel West-Vlamingen werden verkozen in 2014?
Vlaamse Raad
N-VA (7) Bert Maertens (i.p.v. Geert Bourgeois), Ann Soete, Wilfried Vandaele, Axel Ronse, Cathy Coudyser, Björn Anseeuw, Danielle Godderis-T’Jonck CD&V (6) Jan Durnez, Bart Dochy, Martine Fournier, Johan Verstreken, Griet Coppe, Sabine De Bethune SP-a (4) Michèle Hostekint, Renaat Landuyt, Tine Soens, John Crombez (vervangen door Steve Vandenberghe) Open VLD (3) Bart Tommelein (vervangen door Emmely Talpe), Mercedes Van Volcem, Francesco Vanderjeugd Groen (1) Bart Caron Vlaams Belang (1) Stefaan Sintobin
Federale Kamer
N-VA (6) Brecht Vermeulen, Koenraad Degroote, An Capoen, Daphné Dumery, Jan Vercammen, Rita Gantois CD&V (4) Hendrik Bogaert, Nathalie Muylle, Roel Deseyn, Franky Demon OVLD (2) Vincent Van Quickenborne, Sabien Lahaye-Battheu SP-a (3) Johan Vande Lanotte, Ann Vanheste, Alain Top Groen (1) Wouter Devriendt
Wat mogen wij verwachten? Ik zou op het net kunnen opzoeken welke de voornaamste programmapunten zijn van de verschillende partijen. Ik zou daar vinden dat hun lijsten een mengeling zijn van jong enthousiast talent en van ervaren krachten die hun strepen al verdiend hebben in de politiek. Ik zou daar kunnen lezen hoeveel belang ze allemaal hechten aan veiligheid, aan de natuur maar ook aan de landbouw.
Zonder al te veel details te vermelden, kunnen we aannemen dat een aantal doelstellingen door alle partijen nagestreefd worden: hogere pensioenen, meer jobs, meer koopkracht, betere zorg, minder belastingen, meer middelen voor onderwijs, beter openbaar vervoer en betere fietsinfrastructuur… Wie zou trouwens het tegenovergestelde durven beweren? Er zijn natuurlijk ook wel enkele verschillen: pensioenleeftijd, rekeningrijden, defensie-uitgaven, ... Behalve het Vlaams Belang en N-VA in iets mindere mate, willen ze de migratie voorzichtig aanpakken om de kiezer van niet-autochtone origine niet af te schrikken en om nieuwe Belgen aan te trekken. Streven naar Confederalisme (N-VA) of naar Vlaamse Onafhankelijkheid (Vlaams Belang) daar durven de andere partijen zelfs niet over spreken.
VB en alweer N-VA in iets mindere mate, zijn over het algemeen (en volgens mij) strenger in de aanpak van stekelige problemen.
Het programma van de Groenen is uiteraard iets groener: nauwelijks migratieproblemen, meer klimaatmaatregelen, aanpak grote vermogens, …
De VRT heeft voor de domeinen migratie en integratie, identiteit en diversiteit, wonen en ruimtelijke ordening, klimaat, energie, openbaar vervoer, mobiliteit, onderwijs, defensie, buitenlands beid, media en cultuur, instellingen, welzijn, gezondheid, ethiek, werk, ondernemen, financiën en arbeidsmarkt de mening achterhaald of gevraagd van Vlaams Belang, CD&V, SP-a, Groen, PvdA, N-VA en Open VLD over 3 belangrijke statements/vragen per domein. De partijen schijnen daarop met JA of NEE geantwoord te hebben en daaruit zouden de verschillen tussen die partijen moeten blijken. Veel van die domeinen kenmerken zich nu echter wel door veel meer die drie begrippen en het antwoord van de partijen weerspiegelt dus niet echt hun mening over dat domein. Eén flagrant voorbeeld dat aantoont dat we die test met een korrel zout moeten nemen: ‘Vingerafdrukken van alle burgers moeten in een centrale databank worden bijgehouden’ … en dat staat bij ‘Defensie’!!
Jullie kunnen de volledige ‘keuzetest’ lezen of bestuderen op
Nakende verkiezingen zetten ook aan tot het schrijven van boeken. Of die iets bijbrengen?
Besluit Beloven of goede voornemens maken is één ding, het ook doen is een andere zaak. Iedereen moet uiteraard voor zichzelf uitmaken welke partij of welke kandidaat zijn voorkeur verdient. Hopelijk vinden de partijen het geld om hun beloftes te bekostigen.
Het is beslist: “De Duinpieper’ wordt platgelegd maar de feniks herrijst uit ‘de as’!
Onze gemeenteschool wordt wel niet afgebrand, maar helaas toch volledig afgebroken. Men kan dat puin vergelijken met as. Daardoor deden de naam van de school ‘De Duinpieper’ en dat ’niets’ dat ervan zal overblijven, mij denken aan een andere vogel, uit de Griekse mythologie, namelijk ‘de feniks’. Dat is het fabeldier dat zichzelf van tijd tot tijd verbrandt om daarna opnieuw geboren te worden door uit zijn as te verrijzen. Het spreekwoord `als een feniks uit zijn as herrijzen` betekent trouwens ‘na de totale vernietiging opnieuw opbouwen’
Deze week wil ik het dus hebben over het te verwachten verloop van die wedergeboorte.
Vooruitzichten Bij de start van het schooljaar 2020-2021 zouden de kinderen, juffen en meesters van de Westendse gemeenteschool hun intrek kunnen nemen in een splinternieuw complex. Een geschenk? Voor hen waarschijnlijk wel! Zij denken namelijk enkel aan de moderne mogelijkheden die het gebouw zal bieden. Mensen, zoals ik, die houden van hun erfgoed en die vol heimwee terugdenken aan de tijd van toen, denken iets verder. Een renovatie die minstens de gevels zou bewaren en die verder dezelfde moderne kansen zou verzekeren, was en blijft nog steeds hun eerste keuze.
De gemeente die het huidig gebouw nochtans ‘beeldbepalend en waardevol’ vindt, is nu van mening dat een gedeeltelijke renovatie niet haalbaar is en dat het gebouw moet afgebroken worden. De afbraak zou starten in mei 2019. De redenen? De vervallen staat van het gebouw, en de hoge renovatiekosten zijn de voornaamste.
Kostprijs De kost van een totaal nieuw project wordt geraamd op 5.283.000 euro, maar hoera, hoera dat wordt voor 70% gesubsidieerd. Heeft het nieuw bestuur, dat ooit met mij zijn afkeer van subsidies deelde, die afkeer nu overwonnen? Het feit dat voor het project zo’n belangrijke subsidie voorzien is, wordt nu immers als argument aangehaald om te kiezen voor afbraak en nieuwbouw. Alsof dat geld voor de subsidies niet ook uit onze zakken zou komen.
De renovatie zou tussen 4 en 5 miljoen euro gekost hebben. Zijn er dan misschien geen subsidies voorzien voor renovatie? Toch wel! Volgens https://www.vlaanderen.be/subsidies-voor-de-bouw-en-renovatie-van-scholen is ook daarvoor een subsidiëring van 70% voorzien. Ik begrijp dan ook de bewering van ons huidig bestuur niet dat de financiële inspanning om het oud gebouw ‘schoolproof’ te maken, niet te dragen zou zijn.
Waarom niet in de Calidris blijven? Alhoewel burgemeester Dedecker beweert dat hij eigenlijk voorstander was van het behoud van de gemeenteschool in de Calidris, mits de nodige toevoegingen en aanpassingen, moest hij zich gewonnen geven omdat het Duinendecreet te veel beperkingen oplegde. Zo was, bijvoorbeeld, een overdekte speelplaats niet toegestaan.
Waarom geen renovatie? Het oud gebouw zou afgeleefd zijn en niet meer voldoen aan de noden van leerlingen en leerkrachten. De bestaande gebouwen zouden een optimale organisatie van de school op het terrein verhinderen. Er is toch nooit iemand die beweerd heeft dat renovatie zou betekend hebben dat de school enkel maar zou opgelapt worden? Behoud van de gevels, dat wel, maar een goed architect had zeker een succesvolle mix van oud en nieuw kunnen ontwerpen. Een goede illustratie daarvan is de gemeenteschool van de kern Middelkerke.
De verslechterde staat van het oud gebouw (kroonlijsten vallen in, dakpannen zitten los, vandalen hielden er lelijk huis) wordt ook als reden ingeroepen. Dat gebeurt natuurlijk bij leegstaande gebouwen en dat speelt in de kaart van de voorstanders van een nieuwbouw. Een boze stoute FB’er schrijft: “de enige reden van overplaatsing naar de calidris was van het gebouw zonder bewaking te laten en de mogelijkheid te scheppen van inbraak en verloedering van het gebouw te bevorderen en dan zogezegd te verklaren dat het niet meer doenbaar is om te vernieuwen.” Er zijn anders in het dorp voldoende voorbeelden van gebouwen die ook dateren uit de jaren 1921-22 en die wel nog standgehouden hebben.
Wat beviel de LDD niet aan het project van het vorig gemeentebestuur? “Als het dan een gloednieuwe moderne school moest worden, dan één met een hoge architecturale waarde. Het voorgestelde gebouw is architecturaal weerom een gemiste kans; eerder een bunker dan een mooi futuristisch project.“ Is het nieuw uitzicht dan zo gewijzigd? “Lichtjes bijgestuurd”, heet het. Laten we het vroegere (onderaan) even vergelijken met het nieuwe (bovenaan).
De lelijke rode bakstenen worden vervangen door stijlvolle witte sierpleister en kleurrijke geglazuurde tegels op de meest kwetsbare plaatsen. Dat moet zorgen voor ‘een frisse en luchtige uitstraling’. Het feit dat de verschillende functies allemaal uit zullen geven op een ‘sterke buitenruimte met veel licht’ zou ook een troef zijn.
Het zijn niet enkel de gevels die, op de kleur na, identiek zijn. Daarom vergelijken we best ook de bovenaanzichten. (Boven oude, onder nieuwe niet-gekleurde versie)
In de brochure met tekeningen van Duinpieper 2.0 lees ik: “In het nieuw project komen de schoolgebouwen op de rand van het terrein, om zo een groot groen, zonnig en beschermd binnengebied te kunnen maken als speelplaats. De gebouwen zullen maximaal 2 bouwlagen hebben, en dit enkel ter plaatse van het voor de school liggende speelplein. De school vormt zo een kopgebouw voor de twee straten die aan het speelplein samen komen. Langs deze straten verlaagt het volume naar één bouwlaag om zo beter aan te sluiten bij de naastliggende buurwoningen.” Buiten het feit dat dit nogal een ‘manke’ en ‘onduidelijke’ tekst is, drukt die evenmin nieuwigheden uit.
Wim Desender, CD&V, tijdens de vorige legislatuur gemeenteraadslid en spijtig genoeg niet herverkozen want dat is tenminste iemand die het eens durft zeggen, neemt op Facebook volgende stelling in: “LDD heeft nooit plannen gehad voor renovatie. Laat staan voor het behoud van de voorgevel om het dorpsgezicht te behouden. In april 2018 zijn slechts 2 bezwaarschriften ingediend. Naar mijn bescheiden mening is er geen enkel verschil tussen De Duinpieper 1.0 en het nieuwe voorstel 2.0 . Op papier een ander kleurtje toevoegen en het wordt een 'slimme' nieuwbouw. Als Chinezen volledige tempels verplaatsen, waarom is het verplaatsen van een voorgevel om een Westends dorpsgezicht te bewaren dan zo moeilijk? Met de technieken die er vandaag bestaan is een nieuwe school in combinatie met het dorpsgezicht zeker mogelijk. Een 'bepleisterde blokkendoos met wat WC-tegeltjes' blijft dezelfde blokkendoos.”
Integratie van kinderopvang en bibliotheek in nieuw gebouw De Duinpieper 2.0 moet een centrale plaats worden, met ruimte voor andere gemeenschapsactiviteiten. De bibliotheek en de buitenschoolse kinderopvang krijgen er ook onderdak. Het gebouw is zo ingedeeld dat de lessen ongestoord kunnen plaatsvinden terwijl er andere activiteiten in het gebouw doorgaan. De zone voor de buitenschoolse opvang heeft een aparte ingang, zodat iedereen er toegang heeft zonder de eigenlijke school te moeten betreden.
De keuken en eetzaal kunnen gebruikt worden door verenigingen.
Wat gebeurt er met de huidige bibliotheek (bestaat pas sinds 1998!), de kinderopvang (gerenoveerd rond dezelfde tijd!) en de parking naast ‘Het trefpunt’? De twee huidige gebouwen in de dorpskern plus de parking ernaast zullen verkocht worden en de immobiliënsector zal zich hongerig op die prooi werpen. Op mijn vraag of dat de dorpskern niet nog doodser zal maken, antwoordt de burgemeester dat de bouwnormen vanaf volgende maand zullen veranderen, waardoor het niet meer mogelijk zal zijn om daar ‘konijnenkoten’, zoals hij dat zo graag noemt, neer te poten. Op mijn aandringen of er dan niets in de plaats komt dat wat leven in de Westendse dorpsbrouwerij zou brengen, sluit hij de mogelijkheid niet uit dat een opportuun bouwer misschien brood zal zien in één of ander handelshuis/grootwarenhuis(je). Volgens JMD zou dat zeker een kans maken om rendabel te zijn. Op mijn verder aandringen wat in de plaats zou komen van de parking, die altijd bomvol staat, zeker op ogenblikken waarop ouders hun kind(eren) naar de vrije basisschool brengen of ze afhalen, heeft hij alweer een antwoord, een hypothetisch dan: een bouwwerk met parkeerplaatsen op het gelijkvloers zou misschien een oplossing kunnen zijn.
Omdat steeds weer de hoge kost voor renovatie ter sprake kwam, merkte ik op dat de verkoop van de gebouwen en de bouwgrond in de dorpskern toch wel een aardige stuiver kan opbrengen. Er kon daar geen bedrag op geplakt worden omdat de prijzen variëren in functie van de bestemming die de koper aan de gebouwen wenst te geven.
Wat denkt de ex-actiegroep van de omwonenden? De groep die, zoals ik, fel bezorgd was voor behoud van het Erfgoed in de gemeente, zou door het gemeentebestuur gecontacteerd geweest zijn om hun mening te kennen over ‘geen renovatie, maar nieuwbouw’. Volgens de burgemeester zouden ze door de bijkomende argumenten ingezien en toegegeven hebben dat nieuwbouw de enige mogelijke oplossing is en dat renovatie, absoluut niet haalbaar was.
In ‘Het Nieuwsblad’ van 13 april 2019 schrijft Dany Van Loo nochtans dat de bewoners van Westende, die zich ook al tegen de plannen van het vorig bestuur verzet hadden, niet te spreken zijn over het gekozen concept: “Veel is er niet veranderd, ondanks de beloftes die helemaal niet nagekomen worden en de valse hoop die ons gegeven werd”, beweert hun woordvoerder. “Dat maakt de ontgoocheling nog groter. Veel verschil met het vorig concept zien we niet.” Jean-Marie, wie heeft er nu eigenlijk gelijk?
Besluit Aangezien het er mij in dit artikel enkel om te doen was om nogmaals mijn ontgoocheling uit te drukken over dit totaal nieuw project in plaats van een nieuwe school maar met behoud van de voorgevels, heb ik het hier niet gehad over de gedetailleerde inwendige infrastructuur (functies, klassen, sanitair, fietsenstalling, eet- en turnzaal, bibliotheek, kinderopvang, …). Dat komt zeker later ook nog wel eens aan bod.
Vorige artikels over het onderwerp (in map ‘Scholen – Onderwijs’) “Westende: “Oei, Oei, nu moet mijn oude, mooie en geliefde school er ook nog aan geloven!” 28.5.2018 “Herinneringen aan onze prille schooltijd in Westende” 02.2017 “Aan onze scholen willen de ouders allemaal voor de in- of uitgang parkeren” 25.11.2013 “Onderwijs in Westende: Natuurlijk weet ik dat 1943 niet te vergelijken is met 2011!” 6.2.2011 “Lang geleden toen we nog op de schoolbanken zaten in Westende” 9.12.2010 “De eerste dag van het schooljaar 2010-2011” 5.9.2010 “Is de omgeving van de Westendse gemeenteschool wel veilig?” 4.12.2008
Bronnen Schetsen oud project https://groep3.be/projecten/de-duinpieper “Schepencollege stuurt plannen voor nieuwe gemeenteschool bij: “Geen lelijke blokkendoos, maar stijlvolle afwerking” Het Laatste Nieuws 12.4.2019 Timmy Van Assche
Middelkerke, eindelijk weer nieuws over het oud en het nieuw casino
Willen of niet, maar de inwoners van Middelkerke van welke kleur dan ook, de tweedeverblijvers en alle trouwe bezoekers van onze badplaats zullen moeten toegeven dat ons nieuw gemeentebestuur met rasse schreden vooruitgaat Het is wel nog een beetje te vroeg om nu al te zeggen dat er een volledig nieuwe wind waait in de gemeente. Het allerergste knelpunt waarin het vorig bestuur verstrikt geraakte en waar het tenslotte niet meer eervol uitkwam, was uiteraard het casinodossier.
Ik heb niet de bedoeling dat dossier nog eens volledig op te rakelen; Ik heb er al diverse artikels over geschreven en jullie vinden die natuurlijk in de map ‘Casino’.
“Kopstukken gemeente in obscuur gezelschap? Welk (kans)spel wordt hier eigenlijk gespeeld?” 6.1.2017 “Eerste-schepen van Middelkerke bijt van zich af in het casinodossier” 18.12.2017 “Middelkerke van haar mooiste kant op VRT! Heeft het gegeven wat ervan verwacht werd?” 20.11.2017
Ziehier een eerste video van Focus die ik uiteraard, met hun toestemming, overgenomen heb:
Herinneren jullie zich nog dat ik ooit een artikel schreef (zie map ‘Gemeentebestuur’ 25.6.2018) over de Griekse Goden die afdaalden van de Olympusberg om beneden nazaten te verwekken. Deze laatste werden dan ‘halfgoden’. Sinds 14 oktober 2018 zijn veel halfgoden verdreven en daarom zijn er nieuwe bijgekomen, die vroeger deel uitmaakten van de ‘Raad van Wijzen’. Zo is Joannes-Maria gepromoveerd van groephoofdman tot meester-halfgod. Ik associeer hem in het huidig artikel nogmaals met Herakles omdat het die God was die de stal van Augias uitmestte. Herakles nam het namelijk op zich een stal met drieduizend ossen na dertig jaar toch maar eens uit te mesten. Joannes-Maria nam zich voor een stal met bijna 20.000 ‘ossen’ na 18 jaar te zuiveren.
Hij schijnt er nu aan te zullen beginnen. Komt er nu eindelijk een einde aan de soap ‘Wij bouwen een nieuw casino’? Ik wacht toch liever nog een tijdje om dat te bevestigen.
Bouwondernemer Willemen verkoopt bedrijf Testerep Het bedrijf ‘Testerep’ is het bedrijf dat enkel opgericht werd met het doel het nieuw casino te bouwen. Dat zou gebeuren onder de noemer ‘The Dune’. Het kreeg daarvoor in september 2018 de omgevingsvergunning. Jean-Marie Dedecker beweert dat hij niet weinig verbaasd was te moeten lezen dat het bedrijf te koop stond … terwijl het casino nog niet gebouwd is. Hij had wel al gehoord dat ze op zoek waren naar investeerders. Ze bezorgden daarvoor aan een dertigtal potentiële financierders (of financiers) een lijvig investeringsdocument met daarin onder meer de opbrengsten die het complex jaarlijks zou kunnen genereren. Ze ramen die op 2.067.000 euro per jaar voor het casino, hotel en andere activiteiten zoals verhuur van de zalen. “Dat bedrag lijkt mij, eerlijk gezegd, een zeer optimistische raming”, zegt Dedecker, die vreest dat hierover het laatste woord nog niet gezegd is.
JMD in een eerste reactie: “Testerep staat dus nu al te koop en kan dus elk moment van eigenaar veranderen. Normaal zal die rigoureus de aanbestedingsvoorwaarden moeten volgen en het goedgekeurd project bouwen, maar wat als hij eventueel andere plannen zou hebben. Er moet dringend klaarheid komen, niet alleen wat betreft die put op de dijk als overigens voor de beschermde garage Omnia.“
Middelkerke zet definitief een punt achter de Projectopdracht Casino Middelkerke Het College van burgemeester en schepenen heeft op dinsdag 26 maart de DBFMO-overeenkomst (Design, Build, Finance, Maintain & Operate) voor de realisatie van een nieuw casino definitief beëindigd. De onmiddellijke aanleiding is, volgens het college, het systematisch in gebreke blijven van de opdrachtnemer bouwgroep Willemen.
Het nieuwe gemeentebestuur stelde bij haar aantreden ernstige, herhaalde en systematische gebreken vast in de uitvoering van de projectovereenkomst en dat van bij de gunning van het project. Al in een vroeg stadium werd nagelaten vooruitgang te maken in het dossier.
Zo werd de projectplanning niet gerespecteerd en slaagde Willemen er niet in om een sluitend financieel plan voor de realisatie van het casinogebouw af te leveren. Sterker nog, Willemen heeft zelfs uitdrukkelijk erkend dat zij niet in staat is een financieel plan voor te leggen. Dat waren nochtans essentiële voorwaarden voor de gunning van het project. Niet alle vereiste projectvergunningen waartoe Willemen zich heeft verbonden, liggen voor en Willemen lijkt daar ook geen voortgang mee te maken.
Jean-Marie Dedecker: “Er ligt nog altijd een ruïne op de zeedijk, terwijl er vandaag volgens de planning al een ruwbouw zou moeten staan. De aannemer doet er al anderhalf jaar niet meer aan voort. Het ergste is dat hij de aanvraag voor bepaalde vergunningen en testen zelfs stopgezet heeft. We kunnen niet blijven werken met zo'n aannemer".
De afbraakwerken werden nooit volledig afgerond en de bouwgroep schortte de waterkundige proeven voor de vergunning van de zeewering vorig najaar eenzijdig op. Begin januari 2019 maande het gemeentebestuur de opdrachtnemer aan om de nodige inspanningen te verrichten en het project weer vlot te trekken. Het gemeentebestuur drong bij de bouwgroep eind februari een laatste maal aan om hun tekortkomingen weg te werken en een doorstart te maken. De aanpassingen van het definitief ontwerp waartoe Willemen zich ten opzichte van het vorige gemeentebestuur verbonden heeft, werden niet uitgevoerd en Willemen heeft ook nooit haar verbintenis om dit te doen schriftelijk bevestigd.
Spijtig genoeg gaf de opdrachtnemer daar allemaal geen gevolg aan. Na een finaal overleg met alle betrokken partijen was alle vertrouwen in een tijdige realisatie van het project weg. Het gemeentebestuur kan daarom enkel besluiten dat de bouwgroep niet in staat is om het project te realiseren. Bijgevolg werd beslist om het voorwaardelijke projectonderdeel van de DBFMO-overeenkomst niet toe te wijzen waardoor het project van rechtswege volledig beëindigd wordt.
Ziehier een tweede video van Focus:
De mening van Willemen De bouwonderneming bevestigt dat Testerep te koop staaten daarmee ook het project, maar laat weten dat het wel de bedoeling is om eerst het casino te bouwen en geïnteresseerde investeerders na de voorlopige oplevering de kans te geven om het te verwerven. Bram Willemen: “Wij zullen bouwen wat afgesproken is. Het is wel zo dat wanneer het casino gebruiksklaar is, wij inderdaad van plan zijn om het te verkopen. Wij houden namelijk niet alles zelf in portefeuille. Zo hebben wij destijds mee het MAS in Antwerpen helpen bouwen. Technisch zou het eventueel kunnen dat Testerep verkocht wordt voor het gebouw er staat, maar dat zullen we moeten bekijken als het zich voordoet. Zeker is dat de contractuele bepalingen moeten en zullen worden gevolgd. Dit wordt beslist een belangrijke landmark aan de kust.”
Bij Groep Willemen reageren ze verbaasd over de beslissing van het gemeentebestuur om de projectopdracht te beëindigen. “Dit is een aanfluiting van de rechtszekerheid. Sinds 2015, na het uitschrijven van de aanbesteding, hebben we alle procedures correct gevolgd. Alle nodige vergunningen werden bekomen om het project te kunnen bouwen, met enkel positieve adviezen van de verschillende instanties in Vlaanderen. We wijzen erop dat ons geen enkel gebrek kan worden verweten in de uitvoering van de projectovereenkomst en dat er aldus geen grond bestaat voor de gemeente Middelkerke om tot eenzijdige stopzetting over te gaan. We stellen vast dat het nieuwe gemeentebestuur al vanuit de oppositie resoluut tegen het project gekant was en vanaf haar aantreding alles in het werk heeft gesteld om de uitvoering eenzijdig stop te zetten. Het zou in ieder geval een iconisch project worden voor Middelkerke. We distantiëren ons van alle insinuaties rond enige onregelmatigheden.” In een persbericht van 27 maart 2019 liet bouwgroep Willemen weten dat het zich beraadt over de juridische stappen die het zal ondernemen.‘Het Nieuwsblad’(blg) en ‘Het Laatste Nieuws’ (lh) schrijven op 6 april 2019 dat de bouwgroep daar inderdaad toe overgegaan is. Burgemeester Dedecker maakt zich daarover geen zorgen: “Ze mogen juridische stappen ondernemen, dat schrikt ons niet af. Wij doen gewoon voort. Ik zie dit als een wanhoopspoging om hun imago nog wat te redden”. Op 9 april 2019 schrijft pdd in ‘Het Nieuwsblad’ dat de groep Willemen 8,2 miljoen euro schadevergoeding vraagt voor ondermeer winstderving en reputatieschade.
De vooruitzichten Het voorgestelde casinoproject is voltooid verleden tijd.
De gemeente: “We starten met een propere lei en willen voor de zomer een nieuwe, Europese aanbesteding uitschrijven. De Vlaamse bouwmeester, die destijds niet werd geraadpleegd, zullen we nu wel betrekken. Als alles goed verloopt, willen we eind dit jaar een nieuw project kunnen voorstellen. Hopelijk staat er binnen twee tot drie jaar een nieuwe landmark aan onze kust. Wij nemen hoe dan ook de controle in dit dossier over.”
Bart Versluys toont alvast opnieuw interesse: “We wachten af hoe de nieuwe procedure er zal uitzien. Als het past, kunnen we onze plannen van weleer opnieuw van onder het stof halen.”
Het gemeentebestuur wil de braakliggende projectsite op de dijk snel opruimen, zeker met het toeristisch seizoen in aantocht. “We zullen er snel een laagje beton over gieten en er een tijdelijk evenementenplein inrichten.”
De andere ‘verliezer’ van de vorige aanbesteding, het bedrijf ‘Infinity Gaming’ van Jürgen De Munck zou mogelijk ook opnieuw geïnteresseerd zijn.
Na de afbraak van het oude casino werd een tijdelijke goktempel ingericht in de Westendelaan. De speelzaalconcessie die aan Napoleon Games toegekend werd op basis van de gunning van het casinoproject aan het consortium Testerep NV had normaal een looptijd van 15 jaar. Door het beëindigen van de DBFMO - overeenkomst treedt een uittredingsbeding in werking waarbij de speelzaalconcessie nog 12 maanden na de beëindigingsdatum van de overeenkomst verder wordt gezet. De speelzaalconcessie voor de uitbating van het tijdelijk casino langs de Westendelaan loopt dus contractueel af in maart 2020.
De concessieovereenkomst laat echter een gemotiveerde en tijdelijke verlenging van de bestaande speelzaalconcessie toe. Het college bekijkt momenteel welke maatregelen zij moet nemen om een continuïteit in de speelzaaluitbating te garanderen in afwachting van een nieuw casinoproject.
Er werd eerst geopperd dat de gemeente riskeerde een schadevergoeding te moeten betalen van anderhalf miljoen euro. Volgens burgemeester Dedecker was dat nog lang niet zeker en nu verklaart hij: “Die 1,5 miljoen euro is de maximale schadevergoeding die wij aan de bouwheer zouden moeten betalen als de uitvoering van het project onmogelijk wordt na een vernietiging van de gunningsprocedure of -beslissing door de Raad van State. Maar dat is hier helemaal niet het geval. Kijk, omdat Willemen op het moment van de beëindiging van de overeenkomst de afbraakwerken slechts deels had uitgevoerd, is de schadevergoeding waaraan wij moeten voldoen gebaseerd op de kostprijs van de afbraakwerken plus 10 procent. Die kostprijs moet blijken uit een door Willemen voorgelegde offerte van de aannemer die voor de afbraakwerken werd aangesteld. De schadevergoeding wordt verminderd met een forfait van 50.000 euro plus de kosten voor het voltooien van de afbraakwerken door de gemeente zelf. Dit ligt allemaal vast in de overeenkomst. Als Willemen erin slaagt om de gedateerde factuur voor de afbraakwerken voor te leggen, zal het gemeentebestuur een verwachte schadevergoeding van 50.000 tot 100.000 euro moeten betalen.”
De gemeente maakt daarenboven nog voorbehoud voor eventuele schade die de speelzaaluitbater zou kunnen oplopen voor niet afgeschreven investeringen en de bijkomende forfaitaire vergoeding van 75.000 euro die daarmee verbonden is. Die bedragen kunnen eveneens ten laste van de opdrachtnemer gelegd worden.
De gemeente benadrukt ook dat de foutbepaling, de beëindigingsmogelijkheden en de schadebedingen uitdrukkelijk door de DBFMO-overeenkomst geregeld werden. Er is dus geen ruimte om naast de contractueel bedongen schadevergoedingen nog succesvol een schadeclaim in te dienen.
Wie is eigenaar van de grond van de casinosite? De casinosite is eigendom van het Vlaams Gewest en wordt in beginsel beheerd door de afdeling kust van het Vlaams Agentschap Maritieme Dienstverlening en Kust. Het Vlaams Gewest heeft op 23 september 2016 een opstalrecht toegekend aan het gemeentebestuur voor 50 jaar, wat een langdurige exploitatie mogelijk maakt. Het gemeentebestuur beschikt dus over een zakelijk recht en het volledige beheerrecht van de casinosite.
Bij de gunning van het casinoproject aan het consortium Testerep – Napoleon Games werd een opstalovereenkomst voorzien waarbij de projectvennootschap op haar beurt een opstalrecht toegekend krijgt van het gemeentebestuur voor de looptijd van het project. Tegenover de toekenning van het opstalrecht werd door het vorige gemeentebestuur een vergoeding van 1 euro gevraagd aan de projectvennootschap, terwijl het gemeentebestuur jaarlijks een opstalvergoeding van 100.000 betaalt aan het Vlaams Gewest voor het opstalrecht van de casinosite. In de vorige legislatuur werd echter nog niet overgegaan tot de opmaak en de registratie van de opstalovereenkomst (die sowieso van rechtswege beëindigd zou worden ingevolge de beëindiging van de DBFMO-overeenkomst) waardoor het zakelijk recht en het beheerrecht over de site Willemen nooit is toegekomen. De controle die tot op 26 maart 2019 van toepassing was op de site beperkte zich tot het beheer en het toezicht die Willemen als bouwheer samen met de aannemer van de afbraakwerken had op de afbraaksite van het oude casino.
Gezien Willemen door de beëindiging van de DBFMO-overeenkomst geen rechten meer heeft op de site zal hen gevraagd worden om de site op korte termijn te ontruimen. Het gemeentebestuur heeft een bestek opgemaakt om op korte termijn een aannemer aan te stellen die het casinoplein kan opschonen, kan nivelleren en toegankelijk kan maken. Daarna zal het ingericht worden als een evenementenplein en krijgt de site bijgevolg een openbaar karakter. De weg ligt dus volledig open om met een nieuw casinoproject van start te gaan. Eerst wordt de site volledig opgeruimd en binnen enkele maanden wil het bestuur een nieuw bestek voorleggen aan de gemeenteraad voor de realisatie van een casinogebouw op de zeedijk. Over het ontwerp, de bouw, de financiering- en de uitbatingsformule willen ze zich vandaag nog niet uitspreken. Het bestuur neemt de tijd om de nodige afwegingen te maken, lessen te trekken uit het verleden en de juiste keuzes te maken om dit project snel, maar correct te realiseren.
Het uitgangspunt is dat de bouw van een nieuw casino de Middelkerkse belastingbetaler aan het einde van de rit geen cent mag kosten omdat de opbrengsten de uitgaven overtreffen.
Burgerinspraak Het gemeentebestuur wil bij de gunning van een nieuw casinoproject meer inspraak en inzicht in het ontwerp en de invulling van het casinogebouw. Afhankelijk van de structuur van een nieuwe gunningsprocedure, zullen ze het nodige doen om binnen het wettelijke kader van de overheidsopdrachtenregelgeving transparantie te bieden in de ontwikkeling van het project en, indien mogelijk, de inwoners te betrekken bij de keuze uit de voorgestelde projecten. Meer informatie volgt later bij de opmaak van het bestek voor een nieuw casinoproject.
Raadslid De Lille (Groen) stelde in de gemeenteraad de vraag of er in de toekomst met een lobbyregister kan worden gewerkt, zodat alle contacten met belanghebbenden transparant zijn, om elke zweem van belangenvermenging te vermijden. Gezien zo’n register een vrijblijvend instrument is, ziet het gemeentebestuur er de meerwaarde niet van in. In ‘de Tijd’ van 9 februari kon men trouwens lezen dat het lobbyregister dat de senaat recent heeft ingevoerd geen succes is. Bij een correcte gunning van een dergelijk project op basis van in het bestek vastgelegde criteria is er bovendien geen ruimte voor lobbywerk.
Bronnen “Gemeentebestuur zet procedure voor nieuw casino stop: Bouwgroep bleef systematisch in gebreke” Timmy Van Assche Paul Bruneel HLN 27 maart 201 “Projectopdracht Casino Middelkerke definitief stopgezet” 26/03/2019 https://www.middelkerke.be/nl/over-middelkerke/communicatie-met-burger/pers/persberichten-2019/projectopdracht-casino-middelkerke“Te hoog ingezet? Nieuw casino Middelkerke terug naar af” Het Nieuwsblad 28.3.2019 Dany Van Loo“Casinodossier: Dedecker verwacht ‘slechts’ 50.000 tot 100.000 euro schadevergoeding te moeten betalen na beëindigen contract” door Timmy Van Assche 3 april 2019 Verslag gemeenteraad van 4 april 2019. Artikels in het Nieuwsblad: ‘Willemen eist 8,2 miljoen euro voor geschrapt casino’ 9 april pdd ‘Middelkerke blaast casinodossier op’ Focus 27.3.2019
Volgende week:
Het is beslist: Westende-dorp “krijgt” een volledig nieuwe gemeenteschool!
Ben je nu overtuigd dat er voor Middelkerke een fusie met Nieuwpoort en met Oostende op komst is? Dat had natuurlijk gekund maar mijn artikel was dus wel als 1 Aprilgrap bedoeld. Ik ben namelijk een voorstander van deze traditie. Er moet natuurlijk een schijn van waarheid inzitten. Ook al is er voor het ogenblik geen sprake van een fusie op korte of middellange termijn.
Ziehier enkele voorbeelden van, volgens mij althans, goed gevonden grappen.
Er werd reclame gemaakt voor het bestellen on line van een hamburger, die dan kort nadien per drone thuis zou bezorgd worden.
De drone is precies een handig item voor 1 april want in een andere grap werd meegedeeld dat men voortaan, van thuis uit, een ‘te koop’ of ‘te huur’ staande woning zou kunnen beoordelen, niet enkel het buitenzicht maar ook binnenin, met behulp van de drone.
Een school, die al enkele weken geconfronteerd wordt met leerlingen die hele WC-rollen verspillen door ze in het toilet te proppen, verwittigde de ouders dat de kinderen op maandag 1 april een genaamtekende rol wc-papier moesten bij hebben. De school zou er namelijk zelf niet meer in voorzien.
Een andere school wilde de ouders wijsmaken dat het schooluniform (blauwe broek, short of rok, gecombineerd met een wit T-shirt, bloesje, hemdje …) opnieuw zou ingevoerd worden, omwille van de uniformiteit, om het pesten op basis van kledij tegen te gaan.
Ik heb ook gelezen dat iemand op Facebook haar vrienden probeerde wijs te maken dat de koning en de koningin een bezoek zouden brengen aan Nieuwpoort-bad. Dat is weliswaar een gekende aprilvis maar misschien heeft er zich nog wel iemand aan laten vangen.
Reacties Een poging om ‘de schwung’ er wat in te brengen valt spijtig genoeg niet steeds in goede aarde … zeker niet van diegene die zich heeft laten beetnemen. Men moet natuurlijk opletten dat men het lachen niet totaal verleert!
De sociale media waarschuwen volgens mij, te opvallend, op de dag zelf dat dit een speciale dag is … waarop wel eens iets zou kunnen gebeuren. Zo laten zich minder mensen verrassen.
Besluit Ik wilde absoluut een laatste aprilvis versturen. Het duurt namelijk zes jaar eer 1 april nog eens op een maandag valt, dus in 2024 en daarna in 2030. Je weet natuurlijk nooit, maar of ik dan nog blogartikels zal kunnen/mogen schrijven?
(1) 
(2) 
(3) 
(4) 
(5) 
(6) 
