Paasvuren het lijkt zo’n onschuldig begrip, waar mensen massaal voor uitlopen om deze bij te wonen. Vaak gepaard met gezelligheid, groots opgezet met feesttenten en weddenschappen wie de grootste brandstapel heeft. Maanden van stapelen en bouwen gaan gepaard voorafgaande aan deze paasvuren van formaat. Bij het ontbranden van één van deze vuren was het team van 1037 Against Animal Cruelty aanwezig die zich ernstig zorgen maken over alle dieren die zich bevinden in of op deze brandstapels.
Zo waren wij aanwezig in Espelo bij een paasvuur die maar liefst rond de 18 meter hoog was. Al in November 2017 zijn de bouwers begonnen met het bouwen en verzamelen van al het snoeiafval dat vandaag 1 april 2018 werd ontstoken. 5 maanden bouwen is maandenlang een warm nest voor tal van dieren die zich daar heerlijk verschuilen of zelfs een winterslaap houden. Denk aan egels, marters, bunzing, wezel, spitsmuizen, muizen, ratten maar ook kikkers en andere zoogdieren naast allerlei soorten van insecten en amfibieën die zich nestelen of verstoppen in deze brandstapels. Hoe groter de voorziening is hoe beter deze geïsoleerd is en dienst kan doen als overwinteringsplek of nestplaats. Vogels voelen zich koning te rijk en vertoeven graag in deze brandstapels en maken daar wat graag nesten in helemaal nu het broedseizoen officieel op 1 april van start is gegaan.
Tijdens het broedseizoen ingaande op 1 april mag er geen snoeihout worden verbrand omdat er een grote kans is dat vogels inmiddels nesten in de bulten hout hebben gemaakt of dat andere dieren er een onderkomen in hebben gevonden. Toch verlenen tal van gemeentes vergunningen en plegen ze massaal een strafbaar feit blijkende uit de Wet natuurbescherming. Het broedseizoen duurt tot 15 juli. Vanaf die datum mag er weer snoeihout worden verbrand.
De Wet natuurbescherming bevat een algemene zorgplicht voor alle in het wild levende dieren en planten. Daarnaast voorziet de wet in strikte verboden die gelden voor aangewezen beschermde inheemse diersoorten, waaronder alle van nature in Nederland voorkomende soorten vogels.
De wet werkt volgens het ‘nee-tenzij’ principe ten aanzien van beschermde inheemse soorten: schadelijke handelingen zijn verboden, tenzij er een uitzondering voor is gemaakt. Het is niet toegestaan om vogels te doden, vangen, verwonden, verstoren, bezitten, verhandelen, de nesten en eieren te verstoren of te vernietigen. Uitzonderingen op deze verboden zijn onder voorwaarden mogelijk, onder andere voor veiligheid, schadebestrijding of onderzoek. https://www.vogelbescherming.nl/bescherming/juridische-bescherming/wet-en-regelgeving/wet-natuurbescherming
Het team van 1037 Against Animal Cruelty is diverse brandstapels afgegaan om aantoonbaar te maken dat er dieren aanwezig zijn in deze brandstapels. Zo hebben wij diverse beelden gemaakt van vogels die in deze brandstapels vertoefde, maar zelfs tegen onze eigen verwachting in zagen we een fazant uit een brandstapel in aanbouw rennen. Ook aantoonbaar hebben wij gefilmd dat er totaal geen controle is of er dieren aanwezig zijn in deze brandstapels voor aanvang van het ontsteken van het paasvuur. Ook zien wij zelfs tal van vogels zitten tijdens het ontsteken van het paasvuur. Niemand maar dan ook niemand blijkt er ook maar enigszins aandacht aan te besteden dat er tal van dieren bij het ontsteken van het vuur levend verbranden. Brandstapels van dit formaat vallen ook niet meer te controleren op aanwezigheid van dieren. Dieren die in de kern van de stapel zitten ondergaan een lange doodsstrijd. Ze kunnen nergens meer heen en de hitte word ondragelijk tot dat het vuur hen heeft bereikt en de dieren uiteindelijk verbranden of stikken door de rook.
Van alle vogels zagen we helaas maar 1 vogel in paniek uit de brandstapel vliegen terwijl tijdens het ontsteken van het vuur duidelijk op onze beelden er nog 2 vogels niets vermoedend in vliegen naast de andere aanwezige vogels.
Zo zagen wij bij een brandstapel in Velswijk tijdens de inspectie van onze beelden een vogeltje boven in beeld de brandstapel uitkomen.
In deze brandstapels die voor tal van dieren een heerlijke schuilplaats zijn, huisvesten tal van dieren. Naast genoeg insecten (waarvan ook genoeg beschermde soorten zijn https://www.regelink.net/kenniscentrum/beschermde-soorten-door-de-flora-en-faunawet/) huisvesten er ook tal van zichtbare dieren denkende aan egels, muizen, en ratten.
Zelfs de egel (Erinaceus Europaeus) was toen al in de Nederlandse Flora en Faunawet opgenomen als beschermde diersoort. De egelbescherming zei zelfs op 25 maart 2016 “Wie Paasvuren gaat aansteken, vragen we om de brandstapels heel goed te controleren op de aanwezigheid van egels, die in zo’n stapel vaak een ideale slaapplek zien.” Alleen vragen wij ons af hoe men dit dan nog wil gaan controleren. De enige conclusie die wij konden trekken is dat de dieren ten dode zijn opgeschreven en geen schijn van kans hebben tijdens het ontsteken van deze paasvuren.
Uiteindelijk zijn wij meteen na het ontsteken van het paasvuur vertrokken. Wij waren daar niet aanwezig om te genieten van de vuurzee. Voor ons was het van belang dat wij aantoonbaar maakte dat er overduidelijk dieren aanwezig waren die levend verbrandden. Tevens wilde wij ons niet langer blootstellen aan de enorme hoeveelheid fijnstof die vrij kwam.
Stichting Houtrookvrij wil af van de paasvuren, maar een probleem daarbij is dat die zijn opgenomen op de Unesco-lijst van Immaterieel Cultureel Erfgoed. De stichting berekende vorig jaar dat toen bij het paasvuur in Espelo zo’n 11 ton fijnstof vrijkwam. Dat komt overeen met 67,5 miljoen vrachtwagenkilometers; daarvoor moet een trucker 1700 keer de wereld rond. En daar blijft het niet bij, zegt de stichting. Want bij de verbranding van hout komen nog veel meer schadelijke stoffen vrij, zoals dioxines, PAK’s, benzeen en koolstofmonoxide.
De hoogste houtstapel van dit jaar, die in Dijkerhoek, is van vergelijkbare hoogte. De brandstapel daar meet 20,41 meter en heeft een inhoud van 6052 kuub. Daarnaast worden op vier andere plaatsen ook grote paasvuren ontstoken van rond de 18 meter hoog en zijn er naar schatting nog ruim 400 andere paasvuren in het oosten van Nederland. Die zijn volgens Stichting Houtrookvrij ook goed voor zo’n 450 ton fijnstof. Alles bij elkaar is dat volgens de stichting 50 procent meer dan het fijnstof dat vrijkomt bij het afsteken van vuurwerk bij de jaarwisseling.https://nos.nl/artikel/2225422-wat-is-erger-grote-paasvuren-of-een-jaar-lang-je-houtkachel-stoken.html
Op 4 augustus 2011 stelde de partij voor de dieren vragen betreffende deze paasvuren https://gelderland.partijvoordedieren.nl/vragen/vragen-over-paasvuren, echter helaas niet gekeken vanuit het oogpunt van de dieren die massaal levend verbranden. Hopelijk word dit nu door onze publicatie en onderzoek toch opgepakt om te kijken of deze paasvuren moeten blijven voortbestaan en zo ja welke regels er dan voor moeten gelden. (Wij denken dan zelf aan 1 dag van te voren opbouwen met een soort van afrastering ter voorkoming dat dieren zich in de nacht er in kunnen nestelen.)