GGD Noord- en Oost-Gelderland doet contactonderzoek naar tuberculose, omdat bij inwoners uit de wijk Berkenoord 2 in Vaassen besmettelijke tuberculose (open tbc) is vastgesteld. Door het contactonderzoek spoort de GGD eventuele besmettingen op. En wordt geprobeerd verdere verspreiding van de ziekte te voorkomen. Dit geeft veel onrust bij inwoners van Vaassen. De GGD Noord- en Oost-Gelderland doet in Vaassen onderzoek en hoopt duizend inwoners aan te sporen zich te laten onderzoeken. De GGD ontving de afgelopen dagen heel veel telefoontjes. Veel mensen zijn ongerust.

Wat doet de GGD?

Omdat niet duidelijk is waar en wanneer besmettingen hebben plaats gevonden, breidt de GGD het contactonderzoek uit. Mensen uit de directe omgeving van de patiënten met tuberculose krijgen daarom per brief een oproep voor het onderzoek met de huidtest op 24 oktober. Twee dagen na de huidtest, op 26 oktober, komen de mensen terug voor controle. Als de huidtest positief is, wordt een longfoto gemaakt en vindt onderzoek door de arts plaats. Dit onderzoek is gratis.

Als blijkt dat er veel besmettingen zijn, dan breidt de GGD het onderzoek verder uit en worden ook andere mensen opgeroepen.

Wat is tuberculose?

Tuberculose – in de volksmond TBC – is een infectieziekte die veroorzaakt wordt door een bacterie (Mycobacterium tuberculosis). De meest voorkomende vorm is longtuberculose.

Longtuberculose is vaak besmettelijk. Dat wordt dan ook wel “open tuberculose” genoemd. Tuberculose is niet altijd besmettelijk. Het kan ook in bijvoorbeeld de botten, lymfeklieren of nieren zitten. De klachten zijn dan anders.

Is tuberculose te behandelen?

Ja, tuberculose is goed te behandelen met medicijnen. Deze medicijnen moeten lange tijd – meestal 6 maanden – elke dag worden geslikt. Je kunt dan volledig genezen. De GGD helpt mensen hierbij.

Als iemand met tuberculose goed de medicatie gebruikt dan is hij meestal 3-4 weken na de start van de behandeling niet meer besmettelijk.

Hoe kun je tuberculose krijgen?

Alleen iemand met open tuberculose kan iemand anders besmetten. De bacterie zit in de longen van de zieke. Door hoesten en niezen, komen kleine druppeltjes met de bacterie in de lucht. Mensen kunnen deze druppeltjes inademen en besmet raken.
Na besmetting wordt maar een deel van alle besmette mensen ziek.

Wie lopen het meeste risico op besmetting?

Personen die intensief en langdurig contact hebben gehad met een besmettelijke tuberculose-patiënt, vooral als dit contact heeft plaats gevonden in kleine slecht geventileerde ruimtes.
Ook bij verblijf of reizen in landen waar veel tuberculose heerst (Azië, Afrika, midden en zuid Amerika en Oost Europa) kan besmetting optreden.
Mensen raken niet besmet door iemand met tuberculose aan te raken. Ook niet door het aanraken van spullen.

Wat kan er gedaan worden na een besmetting met de tbc-bacterie?

Na een besmetting wordt je niet altijd ziek. In een aantal gevallen ruimt het lichaam de bacterie zelf op. Als je wel ziek wordt gebeurt dit meestal een ½ jaar tot 2 jaar na het moment van besmetting. Als besmetting binnen die periode kan worden aangetoond kan je uit voorzorg door de GGD behandeld worden met medicijnen zodat de ziekte niet ontstaat.

Wat zijn de klachten bij tuberculose?

De verschijnselen van tuberculose zijn heel algemene klachten die ook bij veel andere ziektebeelden kunnen optreden. Dit maakt het herkennen van de ziekte vaak lastig. De meest voorkomende klachten in het beginstadium van tuberculose zijn nachtzweten, vermoeidheid, koorts, gebrek aan eetlust en fors gewichtsverlies. Mensen met longtuberculose hebben meestal al langere tijd hoestklachten (langer dan drie weken) en geven soms wat (bloederig) slijm op.

Als ik mij zorgen maak en denk dat ik, of iemand uit mijn omgeving tuberculose kan hebben, wat doe ik dan?

Belangrijk is dat mensen met klachten zich melden bij de huisarts. Als de huisarts vermoedt dat er sprake is van tuberculose zal de huisarts doorverwijzen naar de afdeling tbc-bestrijding van de GGD of een longarts.
Mensen uit de directe omgeving van een patiënt krijgen een oproep van de GGD voor een onderzoek. Als dit op u van toepassing is, ontvangt u hierover een brief van de GGD. Aan dit onderzoek zijn geen kosten verbonden.

Hoe wordt de diagnose tuberculose gesteld?

Om te bepalen of iemand besmet is met tuberculose, wordt een huidtest gedaan (Mantoux-test). De huidtest toont aan dat het lichaam afweerstoffen maakt tegen de tuberculosebacterie.
Wanneer uit de Mantoux-test blijkt, dat iemand daadwerkelijk besmet is met tuberculose wordt verder onderzoek verricht om te kijken of iemand al tuberculose heeft ontwikkeld. Daarvoor zal een longfoto worden gemaakt en onderzoek van het opgehoeste slijm worden gedaan.

Op de longfoto kunnen afwijkingen te zien zijn die duiden op longtuberculose. Bij onderzoek van het slijm kunnen de tuberculosebacteriën worden aangetoond. Daarnaast zijn er nog bloedtesten en kan aanvullend onderzoek in het ziekenhuis worden verricht.

Wat doet de GGD?

Als bekend is dat iemand besmettelijke tuberculose heeft voert de afdeling tbc-bestrijding van de GGD een contactonderzoek uit. Hierbij worden alle mensen die intensief in contact zijn geweest met de patiënt onderzocht via een Mantoux-test, zo nodig een longfoto of aanvullend bloedonderzoek.
Bij personen waarbij de ziekte wordt vastgesteld zal direct gestart worden met behandeling en eventueel isolatie.
Bij iemand die alleen besmet is (en dus niet ziek) wordt een voorzorg behandeling aangeboden waarmee kan worden voorkómen dat je zelf ook ziek wordt.
Het is hierbij van belang dat alle contacten van de besmettelijke patiënt gemeld worden aan de GGD.

Ik ben dit jaar in Vaassen (en omgeving) geweest, moet ik me nu zorgen maken?

Als u een keer in Vaassen bent geweest maar niet in de buurt van patiënten met open tuberculose, is de kans dat u tuberculose heeft opgelopen verwaarloosbaar. Mocht u vragen hebben of ongerust zijn, neem dan contact op met uw huisarts of de GGD in uw regio. De contactgegevens van de GGD in uw regio vindt u op: http://www.ggd.nl/

Waarom wordt alleen een bepaalde wijk in Vaassen onderzocht?

De meeste patiënten komen uit een bepaalde wijk in Vaassen. De bewoners van die wijk hebben dus meer risico op besmetting gelopen dan de overige inwoners van Vaassen. Mocht blijken dat er in deze wijk zeer veel besmettingen zijn opgetreden dan zal het contactonderzoek in overleg met de gemeente mogelijk uitgebreid gaan worden naar (een deel van) de overige inwoners van Vaassen.

Zijn er ook mensen buiten Vaassen die tuberculose hebben?

In Nederland krijgen elk jaar ongeveer 1000 mensen tuberculose. Ongeveer de helft hiervan heeft de besmettelijke vorm. Tuberculose komt dus overal in Nederland voor bij ongeveer 1 op de 17.000 mensen. Bij bepaalde risicogroepen zoals asielzoekers en immigranten komt tuberculose iets vaker voor, maar zeker niet uitsluitend. Ook bij mensen die in Nederland geboren en getogen zijn komt dus tuberculose voor.

Kan iemand met tuberculose naar een kindercentrum, school of werk?

Iemand “open” (besmettelijke) tuberculose mag niet naar een kindercentrum, school of werk. Dit mag pas weer als je niet meer besmettelijk bent. De arts en de GGD kan je zeggen wanneer dit weer mag.

Waar kunt u terecht met vragen?

Heeft u vragen? Neem dan contact op met GGD Noord- en Oost-Gelderland, afdeling tuberculosebestrijding, telefoonnummer 088 – 443 30 05.

Meer informatie over tuberculose vindt u op de website van het RIVM:
www.rivm.nl/Onderwerpen/T/Tuberculose

Of op de website van het KNCV Tuberculosefonds: www.kncvtbc.org

Bron: GGD & KNCV