"We zien duidelijke negatieve effecten in kritieke stadia van de levenscyclus. Dat is een reden tot bezorgdheid", vertelde Richard Pywell, medeauteur van de studie die vandaag werd gepubliceerd in het vakblad Science.

De studie van het Centrum voor Ecologie en Hydrologie in het Verenigd Koninkrijk is het meest grootschalige onderzoek dat tot op heden naar de kwestie werd gevoerd. Nochtans werd ze voornamelijk gefinancierd door twee grote neonicotinoïdeproducenten, Bayer CropScience en Sygentia. De onderzoekers zelf zeggen dat ze volledig onafhankelijk te werk gingen.

De studie komt op een cruciaal tijdstip, want de Europese Unie stemt in het najaar over een totaal verbod op neonicotinoïden. Momenteel mogen de pesticiden al niet meer gebruikt worden op bloeiende gewassen.

Lees ook

• Week van de Bij geeft bijenbestand duw in de rug
• Federale ministers willen bijensterfte aanpakken
• Amerikanen plaatsen hommel op lijst van bedreigde diersoorten

Groeiende ongerustheid

De laatste jaren neemt de ongerustheid onder wetenschappers en beleidsmakers over het gebruik van neonicotinoïden - of kortweg neonics - toe. De pesticiden worden meestal aangebracht op de zaden vooraleer ze gezaaid worden en zijn later terug te vinden in de pollen.

Laboratoriumstudies naar het effect op de gezondheid en het gedrag van bijen kregen in het verleden vaak de kritiek dat de bijen er een grotere dosis chemicaliën kregen toegediend dan in de buitenwereld het geval zou zijn. Veldonderzoek leverde dan weer uiteenlopende resultaten op.

Vragen beantwoorden

Een raapzaadveld. © thinkstock.

Om een sluitend antwoord op alle vragen te bieden, ondernam het Centrum voor Ecologie en Hydrologie de grootste studie ooit. Ze verdeelden drie bijensoorten - honingbijen, hommels en solitaire bijen - over 33 locaties waar raapzaad wordt geteeld in het Verenigd Koninkrijk, Duitsland en Hongarije. Sommige bijen werden geplaatst nabij gewassen die beschermd werden met neonics, anderen in velden waar de chemicaliën niet werden gebruikt.

De studie stelde vast dat de pesticiden een algemeen negatief effect hadden op bijen. De wetenschappers ontdekten bovendien ook dat wilde bijen werden blootgesteld aan een neonic dat niet eens gebruikt werd tijdens het onderzoek en stelden vast dat die schade het gevolg kan zijn van residu van voorgaande oogsten.

Maar de resultaten zijn niet volledig eensluidend. Zo leken de pesticiden schadelijk te zijn voor de bijen op de Britse en Hongaarse locaties, maar blijkbaar hadden ze tijdelijk een positief effect op de honingbijen in Duitsland.

Pywell merkt echter op dat de Duitse effecten echter van korte duur waren. Dat heeft volgens hem vermoedelijk te maken met het feit dat de Duitse kolonies algemeen in betere gezondheid verkeerden dan de andere. Bovendien bleek dat de Duitse bijen slechts vijftien procent van hun voeding in de raapzaadvelden vonden, in tegenstelling tot 40 à 50 procent in het VK en Hongarije. "De bijen in Duitsland hebben zich duidelijk gevoed met andere bloesems en werden daarom minder blootgesteld aan neonics," aldus Pywell.

Tweede studie naar langdurige blootstelling

© thinkstock.

Tegelijkertijd werd in 'Science' een aparte studie gepubliceerd van insectenwetenschapper Amro Zayed. Die werd gefinancierd door het ministerie van Landbouw van Ontario, Canada.

Zayeds team stelde vast de honingbijen tijdens hun hele seizoen werden blootgesteld aan "toxicologisch belangrijke" niveaus van nicotinoïden. Tijdens verder onderzoek in het laboratorium gaven de onderzoekers bijen dezelfde hoeveelheid chemicaliën als in het veld werd geobserveerd. Ze ontdekten dat de insecten een kortere levensduur hadden dan bijen die geen blootstelling kenden en hun kolonies waren minder in staat om hun koningin gezond te houden.

Bovendien stelde de studie van Zayed vast dat de effecten van de neonics het ergst waren in combinatie met een schimmeldodend middel.

Kritiek

Zowel Bayer als Syngentia trekken de conclusies van de wetenschappers in twijfel en verdedigen de pesticiden, die in veel landen verboden zijn. Ze noemen de conclusies van de studie een "simplistische" interpretatie van complexe en "inconsistente" resultaten.

Pywell verweert zich. "We blijven achter onze intercollegiaal getoetste studie staan. We ondernamen de statistische analyse en rapporteerden de bevindingen zoals we ze zagen en dat wordt onderstreept door de data. We zijn absoluut onafhankelijk."

Prof. David Goulson, bijenexpert aan de universiteit van Sussex, treedt hem bij. "In het licht van deze nieuwe studies, is blijven beweren dat neonicotinoïden in de landbouw geen schade toebrengen aan bijen niet langer een houdbare positie. Naar mijn mening moeten we ook naar het grotere plaatje kijken: het huidige landbouwmodel dat gebaseerd is op gigantische monoculturen die behandeld worden met tientallen pesticiden, brengt enorme schade toe aan het milieu en ondermijnt levensbelangrijke functies van het ecosysteem dat ons in leven houdt."

gerelateerd nieuws

• 

  Week van de Bij geeft bijenbestand duw in de rug

• 

  Federale ministers willen bijensterfte aanpakken

• 

  Amerikanen plaatsen hommel op lijst van bedreigde diersoorten

Degoutant. Enkel zo kan je de straf van de ouders voor hun dochter in Fukuoka omschrijven. Volgens de politie werd het meisje van zeventien regelmatig mishandeld door haar ouders. De vader en moeder werden eerder al opgepakt voor het vastbinden van hun dochter aan haar bed en het verbranden van haar tong met een sigaret.

Het nieuwe geval van kindermishandeling komt een maand na de gruwelijke dood van een tweeling van drie. De moeder verbrandde haar dochtertje en haar partner sloeg haar broertje dood.

Het ministerie van Gezondheid heeft vorig jaar in Japan het recordaantal van 89.000 meldingen van kindermishandeling geregistreerd. Maar het blijft niet alleen beperkt tot geweld jegens kinderen.

Ook ouderen gaan steeds brutaler met elkaar om in Japan. Zo werd zondag een bewoner van een rusthuis opgepakt op beschuldiging van moord. Dat gebeurde nadat hij een medebewoner van 78 van het balkon gegooid had. Na zijn arrestatie bekende hij nog twee gelijkaardige feiten waarbij hij op dezelfde manier twee vrouwen om het leven gebracht heeft.

De vrouw - een vijftiger - had ernstige verwondingen en moest onmiddellijk geopereerd worden. De aanval gebeurde op klaarlichte dag, om half tien 's morgens. Volgens het slachtoffer was de dader een zuiders type van gemiddelde grootte, potig, met donker haar en een korte, onverzorgde baard. De vrouw schat zijn leeftijd tussen 25 en 35 jaar.

Er kwamen verscheidene tips binnen na de feiten, maar tot dusver heeft de politie geen verdachte op het oog. In afwachting maanden de ordediensten de inwoners dus aan voorzichtig te zijn, zeker in het park zelf. "Als je wil joggen, trek je er beter met zijn tweeën op uit. En als je iemand inhaalt, kijk je best nog even over je schouder", klonk het onder meer.

Burgemeester Burkhard Jung is het daar echter niet mee eens. "Het antwoord van de staat op deze onvoorstelbare overvallen moet zijn: meer politie op de straten en in de parken, zoals ik het al jaren vraag. We willen toch allemaal in een stad leven waarin vrouwen ook alleen in het park kunnen gaan lopen, waarin iedereen zich veilig op straat kan begeven? En daarvoor hebben we meer zichtbare politie nodig."

Lees ook

• Italiaanse politie houdt vier migranten aan voor verkrachting op strand in Rimini
• "Elke keer hij haar uit de groencontainer liet, smeekte ze hem om een knuffel"
• Eens de avond valt, regeren verslaafden in dit parkje: "Ze slikken pillen en dan worden het monsters"

gerelateerd nieuws

• 

  Italiaanse politie houdt vier migranten aan voor verkrachting op strand in Rimini

• 

  "Elke keer hij haar uit de groencontainer liet, smeekte ze hem om een knuffel"

• 

  Eens de avond valt, regeren verslaafden in dit parkje: "Ze slikken pillen en dan worden het monsters"

De National Trust beheert acht kilometer krijtrots en kocht in 2012 een extra gebied van ruim een kilometer lang om de rotsen te kunnen beschermen. Nu is echter duidelijk geworden dat de eigenaar van het gebied plannen heeft om te verkopen. Daardoor komt 700.000 vierkante meter natuur in het gedrang. 

De krijtrotsen zijn Brits erfgoed: voor velen op weg naar het Verenigd Koninkrijk vormen de kliffen het eerste stuk land dat ze te zien krijgen, terwijl ze ook in de (militaire) geschiedenis een belangrijke rol hebben gespeeld als uitkijkpost over het Kanaal. Het omliggende gebied huisvest ook verschillende unieke vlinder- en vogelsoorten.

Daarom is nu een campagne op gang gekomen om de kliffen in handen van de natuurorganisatie te houden en zeker niet ten prooi te laten vallen aan bijvoorbeeld projectontwikkelaars. 

Volgens de krant The Telegraph zou het gebied voor 2,5 miljoen pond worden verkocht. De National Trust zou op dit moment 1,5 miljoen pond op tafel kunnen leggen en heeft dus nog een miljoen nodig tegen 22 september.

Wie zich geroepen voelt om een bijdrage te doen, kan dat hier.

Lees ook

• Kanaalzwemmer Timothy (36) moet dubbele overtocht staken na 6 uur en 49 minuten
• Belg met een missie: Timothy gaat twee keer het Kanaal overzwemmen

gerelateerd nieuws

• 

  Kanaalzwemmer Timothy (36) moet dubbele overtocht staken na 6 uur en 49 minuten

• 

  Belg met een missie: Timothy gaat twee keer het Kanaal overzwemmen