Dierenbeulen zijn er in allerlei pluimage. En Nienke Endenburg kan het weten. Zij is docent aan de Faculteit Diergeneeskunde van de Universiteit Utrecht en coördinator van het Landelijk Expertisecentrum Dierenmishandeling. ,,Het is ontzettend moeilijk om iets algemeens te zeggen over dierenmishandelaars,” zegt Endenburg, die via onderzoek probeert beter inzicht te krijgen in het probleem van dierenmishandeling en de motieven van daders.
Dé dader bestaat niet, blijkt uit haar onderzoek. ,,Het kunnen allerlei mensen zijn, met een sadistische inslag, die er plezier aan beleven, mannen of vrouwen, jong of oud, het kan iemand in een psychotische episode zijn.”
Hondje leefde nog
Een voorbijganger vond vorige week maandag op een veldje voor een flat in Emmeloord twee hondenpootjes. Ze waren afgehakt en tegen een boom gezet. Afgelopen dinsdag vond een speciaal politieteam ook twee achterpootjes. Een dierenarts concludeerde dat ze zeer waarschijnlijk zijn afgehakt toen de hond nog leefde. Het zou gaan om een bastaardhond van 10 tot 15 kilo met een zwarte en roodbruine vacht. De vondst zorgde voor veel emoties in de woonwijk.
Vaak wordt er gezegd dat dierenmishandelaars ook mensen gemakkelijker iets aandoen, maar ook dat is in dertig procent van de gevallen niet zo, weet Endenburg. ,,Er zijn twee verschillende theorieën, de ene zegt dat daders van kwaad tot erger gaan, de andere zegt dat het past in algeheel crimineel gedrag en dus niet hoeft te leiden tot geweld richting mensen.”
Dierenbeulen die dit soort lugubere dingen doen zijn vaak levensgevaarlijk. Ze doen het om de kick en om de aandacht.
Endenburg ziet heel veel erge dingen, dit geval van de hondenpootjes valt ook in die categorie. ,,Ik vind het shockerend. Er loopt iemand, of een groep want dat kan ook, die dit doet. Maar helaas is diegene niet enig in zijn soort.”
Om tot een algemeen daderprofiel te komen moeten meer dierenartsen mishandeling melden, zodat Endenburg verder kan met haar onderzoek. ,,Op dit moment zijn er erg weinig zaken bekend van rechters die uitspraken hebben gedaan en daders hebben veroordeeld. Met die daders moet ik dan in gesprek om te kunnen achterhalen wie zij zijn en waarom ze hun gruwelijkheden hebben gedaan.”
Afgesneden geslachtsdeel
Henk ten Napel van de Stichting Zinloos Geweld tegen Dieren joeg begin deze eeuw met een burgerwacht op de beruchte ‘Beul van Twente’. Deze Rudolf K. verminkte tussen 2000 en 2004 zo’n veertig dieren, waaronder vooral veel paarden. Vaak sneed hij het geslachtsdeel af en nam het als trofee mee naar huis.
,,Dierenbeulen die dit soort lugubere dingen doen zijn vaak levensgevaarlijk”, zegt Ten Napel. ,,Ze doen het om de kick en om de aandacht. Een paard opensnijden waar een veulen uitvalt geeft ze een adrenalinestoot. Maar om hun bizarre behoeften te blijven bevredigen, gaan ze steeds een stap verder. En de stap van een dier naar een mens is dan vaak een kleine.”
Over Rudolf K. riep Ten Napel destijds dat hij levensgevaarlijk was. Ook voor mensen. ,,Ik werd weggehoond, zou stemming maken. Maar later bleek wél dat hij een zwerver in een park had vermoord en zijn geslachtsdeel had weggesneden. En nog drie moordpogingen had gedaan op willekeurige passanten. Ik had gelijk gekregen.”
Emotieloos en zonder spijt
Ten Napel leerde Rudolf K. - die een levenslange gevangenisstraf uitzit - redelijk goed kennen. Hij volgde zijn rechtszaak van dichtbij en onderhield een correspondentie met de veroordeelde moordenaar. ,,Ik wilde hem beter leren kennen, begrijpen waarom hij tot deze wandaden in staat was. We hebben zo’n twintig brieven uitgewisseld. Zo kreeg ik een idee van wat er in hem omging.”
Het beeld dat Ten Napel van Rudolf K. heeft? ,,Emotieloos, zonder spijt van zijn daden. Sterker nog: hij was er trots op. Een totaal verknipte geest. Tijdens zijn rechtszaak zat hij vooral dom voor zich uit te lachen.”
Over de dader in Emmeloord houdt Ten Napel zijn hart vast. Iemand die in staat is bij een levende hond de voor- en achterpoten af te snijden, en als een trofee tegen een boom zet, is in zijn ogen levensgevaarlijk. Oók voor mensen. ,,Als je zo ziek bent om dit te doen, ben je zeker tot erger in staat. Daarom zit de politie er ook bovenop. Dit is wat anders dan een kikker met vuurwerk opblazen, daar steekt de politie minder moeite in. Nu willen ze de dader hoe dan ook te pakken krijgen.”
Beloning van 7000 euro voor gouden tip
De Stichting Zinloos Geweld tegen Dieren looft een beloning uit van 5000 euro voor de gouden tip die leidt naar de dader van de brute moord op een hond in Emmeloord.
Eerder al maakte de Koninklijke Hondenbescherming bekend 1000 euro beschikbaar te stellen voor de gouden tip. Ook een anonieme particulier stelde - via Stichting Zinloos Geweld tegen Dieren - 1000 euro beschikbaar. Daarmee komt het totaalbedrag op 7000 euro. ,,Wij doen er graag een schepje bovenop”, zegt Henk ten Napel. ,,Dit is zo’n vreselijke zaak, we willen heel graag dat de dader gepakt wordt.”
De politie Midden-Nederland laat desgevraagd weten positief te zijn over de uitgeloofde beloning. ,,Alles wat bijdraagt aan het oplossen van deze zaak is meegenomen”, zegt een politiewoordvoerder. ,,Als zo’n geldbedrag iemand over de streep trekt om ons de gouden tip te geven die leidt naar de dader, dan staan we daar positief tegenover.”
De politie neemt de zaak hoog op en heeft een groot buurtonderzoek gedaan in de wijk waar de hondenpootjes werden gevonden. ,,Dit is een erg bijzondere zaak en we willen echt weten wie dit gedaan heeft.”