De puppies die Diessen bereiken zijn niet de enige slachtoffers in dit systeem. Ergens in Hongarije zitten de ouderdieren opgesloten in de ‘puppy mills’ van broodfokkers, vaak in krappe, onhygiënische hokken. Vrouwtjes worden continu zwanger gehouden om aan de lopende band puppies te produceren om keer op keer na een aantal weken hun jongen (te vroeg) te zien verdwijnen in een bestelbusje naar bijvoorbeeld Nederland. Deze broodfokkers werken samen met corrupte dierenartsen. Of geboortedatum en inentingen in de paspoorten kloppen is maar de vraag. Vaccinatie is een kostenpost.

Wat er met de jongen gebeurt die niet helemaal naar wens zijn of ouders die niet meer voldoende pups ‘produceren’ laat zich raden. Worden ze op straat gedumpt of afgemaakt?

De ouderhonden worden waarschijnlijk ook niet gecontroleerd op erfelijke ziektes of afwijkingen die versterkt kunnen worden door met ze te fokken met potentieel nog meer leed tot gevolg.

Puppies ontvangen hun afweer tegen ziekten en infecties via de moedermelk. Een grote hoeveelheid puppies van verschillende rassen en herkomst bij elkaar plaatsen op transport of in een stal in Diessen levert een ‘petri dish’ aan ziekteverwerkers op, vergelijkbaar met de situatie op kalververzamelcentra of bokjesmesterijen. Ziekte en dood zijn het gevolg.

Of onverkochte puppies die ziek worden een dierenarts zien is de vraag. “[A]ls winst je primaire oogmerk is, dan wordt dierenwelzijn al snel weinig meer dan een kostenpost,” schrijft Follow the Money in het artikel ‘Brabantse boerderijen en handige handelaartjes’ over broodfokkers. ³ Aan een gang naar de dierenarts zijn niet alleen kosten verbonden, puppy dealers zullen ook graag buiten beeldt blijven van de reguliere dierenartsen. Je kan natuurlijk niet te vaak met zieke of dode pups aankomen …

Follow the Money bestede in oktober 2017 aandacht aan het onderwerp van de puppy dealers. Ze schrijven: “Consumenten worden op grote schaal misleid en er wordt aantoonbaar gefraudeerd met chipnummers, inentingen en paspoorten. Toch gaan de meest beruchte spelers vooralsnog vrijuit.” Van het overgrote deel van de 150.000 nieuwe honden die jaarlijks nodig zijn om aan de Nederlandse ‘behoefte’ te voldoen zijn “maar enkele tienduizenden gefokt en geregistreerd op Nederlandse bodem. Het overige deel is afkomstig uit het schimmige circuit van de malafide puppyhandel.”

In een uitzending van Ellie in de Handel van oktober vorig jaar noemde een medewerkster van Four Paws de puppy handel ‘georganiseerde misdaad’. ⁴ In een Zembla uitzending van september 2015 valt regelmatig het woord ‘Maffia’. ⁵ In oktober 2018 besteedt ook het programma Undercover in Nederland aandacht aan de puppyhandel. ⁶

Diezelfde maand op Werelddierendag meldt minister Schouten dat er een onderzoek loopt naar de aard en omvang van de misstanden in de puppyhandel. ⁷ Hiervan hebben we sindsdien niets meer vernomen.

We weten uit de vee-industrie dat een keurmerk voor (kleinschalige) hondenfokkerijen uiteindelijk weinig tot niets doet voor de dieren. Het geeft vooral de consument een beter gevoel over zijn of haar aanschaf, fungeert als reclame voor fokkers op die lijst en verleent de hondenfokkerij als geheel een beter imago. Het systeem van uitbuiting wordt ondertussen in stand gehouden. Niet alleen de illegale praktijken zijn een enorm probleem, dat is het fokken en verkopen van dieren ’an sich’ ook.

Vanaf 1 januari 2020 moet elke hond in Nederland een Europees paspoort hebben. Ook dat zal geen donder uitmaken voor de puppies en de handel erin.

Het LICG is een onafhankelijke stichting die informatie en advies geeft over de aanschaf en verzorging van huisdieren. ⁸ Dit initiatief van het ministerie van LNV publiceert onder andere de puppy check-list met een aantal zaken waar men op moet letten bij de aanschaf van een pup. ⁹ “Als deze niet in orde zijn, kunt u de pup beter niet kopen, ook al ziet het diertje er nog zo schattig uit!”

De lijst zegt bijvoorbeeld: “Een fokker die serieus met socialisatie bezig is, heeft daarom maar één of een beperkt aantal nestjes.” In de advertenties op Marktplaats wordt de valse indruk gewekt dat het in Diessen om dit soort nestjes gaat: “Wij hebben namelijk een nestje raszuivere pups, die al start klaar zijn om het nestje te verlaten.” Bij aankomst in Diessen blijkt het echter om een stal vol puppies te gaan. Er kan dus ook meteen een streep door punt 2 dat zegt dat het belangrijk is dat de moeder aanwezig is bij het nest, en punt 3, dat stipuleert dat een huiselijke situatie het best is. ^10 11

De volgende vraag op de check-list is of de omgeving schoon is. Dat is het in Diessen, verdacht schoon zelfs met een dun laagje zaagsel op de vloer van de hokken. We vermoeden dan ook dat we hier te maken hebben met de ‘tentoonstellingsruimte’ van de puppygroothandel, de etalage van het bedrijf. Wat de situatie in de andere twee stallen op het terrein aan de Molenstraat is, waar vermoedelijk de ‘voorraad’ puppies zit, is onbekend.

Een andere vraag op de check-list is: “Kunt u rustig kijken en vragen stellen tijdens uw bezoek?” Dat is duidelijk niet het geval. Iedere potentiële klant krijgt een kwartier om een keuze te maken en er wordt gepusht om snel te beslissen. Over de husky pups werd bijvoorbeeld gezegd: “Vanmorgen hadden we er nog zes, nu nog drie …” met de duidelijke boodschap: je moet snel beslissen!

Al de richtlijnen uit de puppy check-list zijn geen wet. Wat de puppy dealer wettelijk verplicht is te doen is minimaal. ¹²

Het koopcontract laat duidelijk zien dat voor deze puppy dealer een hond een gebruiksvoorwerp is. Tijdens de zes maanden garantie periode beslist de verkoper of een behandeling of diagnose noodzakelijk of wenselijk is en dan moet dit gebeuren bij de dierenarts verbonden aan de kennel.

Ook de verwoording van de rechten en plichten van de koper als er iets mis is met de gekochte pup zijn aanstootgevend: “…waardoor de pup blijvend ongeschikt is voor normaal gebruik …” of “…indien de koper schade aan de pup veroorzaakt …”

Voor wat er gebeurt met pups die ook daadwerkelijk als garantie geretourneerd worden bij de dealer in Diessen, vrezen we het ergste.

Een ingezonden brief ¹³ van november 2018 van een klant wiens aangeschafte pup na drie weken sterft, geeft goed weer hoe de puppy dealer uit Diessen te werk gaat:

“Tijdens het telefoongesprek blijkt al snel dat ‘komen kijken’ geen optie is. “Vóór 17 uur besteld, morgen in huis…” Maar dit gaat sneller. Als in een fuik zonder terugweg worden we het slachtoffer van onze eigen gretigheid. Op deze menselijke zwakte speelt de fokker handig en efficiënt in. Wie kan in deze dagen al echt goed omgaan met emoties. Als in een achtbaan stuwen we onszelf op tot het hoogste punt. De rest gaat dankzij de vrije val vanzelf.
[…]
een langgerekte lage hal met aan weerskanten ruime hokken vol jankende, kwispelende pups, per soort gesorteerd, als in kratten uitgestalde groente en fruit in een supermarkt. Ze springen smekend op tegen de hekken als we langslopen, helemaal naar achter in de stal. De jonge hondenverkoopster laat er geen gras over groeien, ze handelt snel en drukt mijn vrouw een West Highland terriër van zestien weken in de arm. Onze aandacht is meteen geabsorbeerd. Voor even vergeten we alles om ons heen – de urinegeur, het gejank en hoge geblaf uit honderd puppykeeltjes. We zijn verkocht. Mijn vrouw sluit de Westie liefdevol in haar armen.”

Drie weken later is ‘Pipa’ dood. “Samen met H. – mijn vrouw – haast ik me de dierenkliniek uit. Buiten, in de druilerige donkere namiddag barst ik in janken uit en H. loopt snikkend naast mij mee naar de auto. Woordeloos rijden we een lege avond in, op weg naar huis.”

In maart 2015 worden op het adres in Diessen 60 puppies in beslag genomen bij de toen 47-jarige Tilburgse eigenaar. Volgens een artikel in de Telegraaf werden de puppies slecht verzorgd en werd er gesjoemeld met de paspoorten. ¹⁴ De Tilburger was bij een eerdere controle ook al betrapt. Tegen de man werd proces-verbaal opgemaakt. Veel van de honden waren ziek en werden in quarantaine geplaatst.

Pups mogen pas na 15 weken de grens over en pas 3 weken na een hondsdolheidsvaccinatie. “De hondjes moeten een geldige inenting hebben tegen rabiës, maar die hebben ze nu te jong gekregen en dan werkt die niet,” meldt Omroep Brabant. ¹⁵ Daarom gingen de puppy's in quarantaine totdat ze oud genoeg waren om ingeënt te worden. De puppy dealer kon vervolgens zijn handel gewoon weer hervatten.

Marktplaats zegt over het faciliteren van de puppyhandel: “Deze categorie voorziet in een behoefte van een grote groep gebruikers. […] Helaas probeert een kleine groep gebruikers misbruik te maken van ons platform.” ¹⁶ En verder: “Helaas zijn er ook mensen met verkeerde bedoelingen die misbruik van ons platform proberen te maken. Wij willen deze malafide handel zo goed als mogelijk tegen gaan. Dit doen wij onder andere door met de NVWA samen te werken. “

Die samenwerking doet helemaal niets voor de puppies. Sinds april 2018, toen de NVWA en Marktplaats de pilot ‘markplaats advertenties’ startten in aanloop naar de gemaakte werkafspraken in 2019, zijn er geen advertenties verwijderd waarin honden of katten werden aangeboden en is er niet strafrechtelijk of bestuursrechtelijk opgetreden tegen aanbieders op online platforms. ¹⁷

Verkopers, die meermalen voor misstanden zijn beboet, kunnen nog steeds via Marktplaats hun handel voortzetten. Bovenstaande tekst lijkt meer op het zichzelf indekken van het gewetenloze Marktplaats dan werkelijk maatregelen nemen.

Marktplaats is uiteindelijk in niets beter dan de beruchte hondenmarkt in het Hongaarse Pécs, waar puppies verkocht worden uit de kofferbak van auto’s, ook te jonge puppies, waarvoor de paspoorten vervalst kunnen worden naar wens en het chippen van de puppies optioneel is.

Animal Rights roept Marktplaats op te stoppen met de handel in levende dieren.

De discutabele puppyhandel wordt door de consument in stand gehouden. Die ziet wél de foto’s en advertenties van de schattige hondjes, maar sluit zijn ogen voor het leed dat erachter schuil gaat. Ze zijn ongeïnformeerd of het interesseert ze gewoonweg niet.

Er is de laatste jaren regelmatig aandacht geweest voor deze verderfelijke handel, maar ook in de jaren 90 stond het al volop in de belangstelling en zelfs daarvoor. Er zijn al vele malen kamervragen gesteld. En toch treedt de Nederlandse overheid niet op. Onder toeziend oog van de NVWA en het ministerie van Justitie is de puppyhandel in Nederland uitgegroeid tot een etterend kwaad. Nederland fungeert daarnaast ook als doorgeefluik voor puppies naar België en Frankrijk.

Wat Animal Rights betreft kunnen we de puppy check-list, een keurmerk voor fokkers of witte lijst van fokkers gewoon vergeten. Het fokken van dieren om mensen gezelschap te houden, moet geschiedenis worden. Niet alleen vanwege de vele misstanden - van broodfokkers tot erfelijke afwijkingen - maar vooral ook omdat geen enkel levend, voelend wezen iemand anders bezit zou mogen zijn.

Ondertussen zullen er nog vele jaren honden en katten zijn die opgevangen - gered - dienen te worden uit schrijnende situaties. Een ‘huisdier’ kopen is nooit OK! Adopteer!