Waarom steenmarters uw autokabels als een bedreiging zien — Foto: photo news

De steenmarter is in Vlaanderen opnieuw in opmars en dat zullen we geweten hebben. Het aantal auto’s met doorgebeten kabels piekt.

In vergelijking met vorig jaar kreeg mobiliteitsorganisatie VAB tijdens de maand oktober bijna dubbel zoveel oproepen over auto’s die kennis hadden gemaakt met de tanden van een steenmarter. ‘Het is duidelijk een groeiend fenomeen’, luidt het, met elke dag minstens één schadegeval. November, traditioneel de maand met de meeste marterschade, belooft geen beterschap.

Wat de dieren, vaak even groot als een kat, precies aantrekt onder de motorkap van auto’s, blijft onduidelijk. De warmte? Niet alleen, zegt Diemer Vercayie van Natuurpunt. ‘De meest plausibele hypothese is dat uit de rubberen omhulsels van de kabels een stof vrijkomt, die de steenmarters ook gebruiken bij de afbakening van hun territorium. Daardoor zien ze de kabel als een bedreiging en vallen ze hem aan.’

De steenmarter was 20 jaar geleden zo goed als uitgestorven in Vlaanderen, een gevolg van de oprukkende verstedelijking. Vandaag duikt hij weer in alle hoeken op, zegt Vercayie. ‘Vanuit het zuiden en oosten verspreidt hij zich over ons land. Ergens in Europa is, via natuurlijke selectie, een variant ontstaan die veel beter aangepast is aan onze hedendaagse, verstedelijkte omgeving.’

Doden verboden

Het aantal steenmarters in ons land zal in de komende maanden nog toenemen, zegt Vercayie. ‘Er is nog ruimte en die zullen ze innemen. Daar kunnen we ons maar beter op voorbereiden.’

Vooral wie in Vlaams-Brabant en Limburg woont, goed voor 25 en 18 procent van de schadegevallen, kan het best zijn voorzorgen nemen. Steenmarters doden is verboden: het is een beschermd diertje. ‘De best mogelijke preventie is je auto in de garage parkeren’, zegt Joni Junes van VAB.

Op tijd en stond de motorruimte van de auto grondig schoonmaken, zeker als u vermoedt dat er een steenmarter gepasseerd is, is goed om te voorkomen dat een andere marter de behoefte voelt om er op zijn beurt zijn territorium af te bakenen.

De Vlaamse overheid beschikt over een fonds om schade die veroorzaakt wordt door dieren te vergoeden. Het bedrag dat uitbetaald werd voor schade door steenmarters bedroeg in 2015 ruim 171.000 euro: meer dan dat voor enig ander dier. Het merendeel ging naar schade aan huizen, want behalve autokabels lust de marter ook graag een stukje isolatie.

Wil tijdens haar ziekenhuisopname twee jaar geleden © Privéfoto

Overdosis drop kan levensgevaarlijk zijn

De Amerikaanse voedsel- en warenautoriteit FDA waarschuwt om op te letten met het eten van grote hoeveelheden drop. Die kunnen namelijk zorgen voor blijvende gezondheidsschade. De Utrechtse Wil de Jongh ondervond dat aan den lijve: 'Al mijn spieren vielen uit.'

Karolien Koolhof 02-11-17, 17:28

Het is verleidelijk om die hele zak drop in één leeg te eten, maar volgens de FDA kun je dat beter niet doen. Hun onderzoek toont aan dat wanneer je gedurende twee weken lang elke dag meer dan 50 gram drop eet - zo'n tien dropjes -, je in het ziekenhuis terecht kunt komen met hoge bloeddruk en een kaliumtekort. Dat kan weer zorgen voor hartritmestoornissen.

Het is allemaal het resultaat van een overdosis glycyrrhizine, de zoetstof in drop. Wil de Jongh (63) had de pech dat twaalf jaar geleden te ontdekken. ,,Al mijn spieren vielen één voor één uit", vertelt ze. ,,Aanvankelijk negeerde ik het, want ik ben nooit zo snel met naar de dokter gaan. Maar toen ze uiteindelijk bloed prikten, bleek ik een kaliumtekort te hebben. En dat was het gevolg van de grote hoeveelheden dropjes die ik at."

Dropverslaafde

Als ik er eentje eet, worden dat er twee en uiteindelijk eet ik de hele zak leeg. Maar toen kon ik ineens niet meer bewegen
Wil de Jongh, werd opgenomen met een kaliumtekort

Wil was naar eigen zeggen een echte dropverslaafde. ,,Als ik er eentje eet, worden dat er twee. Twee worden er vier en uiteindelijk eet ik de hele zak leeg. Maar toen kon ik ineens niet meer bewegen." Hoewel ze sinds haar opname twaalf jaar geleden geen dropje meer aanraakt, was het twee jaar geleden opnieuw mis. ,,Bij het bloedprikken had ik weer lage kaliumwaarden. Aan al die dropjes heb ik een nierfunctiestoornis overgehouden, waardoor ik nu onder strenge controle sta."

De Utrechtse is lang niet het enige bekende geval in Nederland. Neuroloog-intensivist Walter van den Bergh van het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG) had een paar jaar geleden een patiënt die plotseling haar zicht verloor, verward was en flinke hoofdpijn had. Ook dat bleek te komen door een overdosis drop. Van den Bergh: ,,Die vrouw was aan het stoppen met roken en had sigaretten ingeruild voor dropjes. Ze dacht gezond bezig te zijn, maar kwam uiteindelijk op de intensive care terecht."

Naar aanleiding van dat voorval deed Van den Bergh nader onderzoek naar de gevaren van drop. Hij vindt het niet verwonderlijk dat de Amerikaanse FDA juist nu met die waarschuwing komt: ,,Rond Halloween gaan kinderen langs de deuren en komen thuis met grote hoeveelheden drop. Die waarschuwing geven ze dus heel gericht, om te voorkomen dat mensen al die dropjes achter elkaar gaan opeten."

Richtlijn

Geniet van je drop, maar doe het met mate. Dan is er verder weinig aan de hand
Walter van Bergh, neuroloog-intensivist UMC Groningen

Uiteraard is er wel een verschil tussen een paar dropjes en een hele zak. Patricia Schutte, woordvoerster van het Voedingscentrum, raadt aan om als richtlijn maximaal 120 gram drop per dag aan te houden, of een halve liter zoethoutthee, waar de stof glycyrrhizhine ook in voorkomt. Schutte: ,,Verder is het ook oppassen geblazen met bijvoorbeeld hoestdrankjes, hoestpastilles en kauwgom met dropsmaak. Voor kinderen geldt zelfs een maximum van 25 gram drop, oftewel vijf dropjes per dag, omdat zij minder bloed en vocht in hun lichaam hebben."

Volgens Van den Bergh moeten we het gevaar van drop wel weten te relativeren: ,,Het is vooral gevaarlijk voor mensen die al last hebben van een hoge bloeddruk of hartproblemen. Als je gezond bent, moet je gewoon genieten van je drop. Net als bij alle andere dingen waar mensen aan verslaafd zijn: doe het met mate, dan is er verder weinig aan de hand."