1. Hoe beleven huisdieren oud en nieuw?
Marjan van Hagen: ,,Wij schrikken al van harde geluiden, dieren doen dat nog veel erger. Ze schrikken van de knallen, maar ook van lichtflitsen en de brandgeur van kruitdamp. Zij ervaren die als alarmsignalen dat er iets mis is en dus roepen die angst op. Voor dieren is angst een functionele emotie. Een teken dat ze moeten vluchten, wegvliegen of zich verstoppen. Vooral dieren die al een vuurwerktrauma hebben, bijvoorbeeld omdat er een rotje naar ze is gegooid, kunnen zeer heftig reageren of zelf een angststoornis ontwikkelen.’’
Zorg voor afleiding, speel veel met je kat of hond. Geef wat te kluiven of te knagen, of koop een voerspelletje
2. Hoe bereid je je dier voor op vuurwerk en wanneer begin je?
,,Dieren leren op jonge leeftijd omgaan met harde geluiden. Als ze als kitten of puppy nare ervaringen opdoen, ben je te laat. Een goede socialisatie is daarom belangrijk. Een dier dat lekker in zijn vel zit, ontwikkelt minder snel vuurwerkangst dan eentje die al snel iets spannend vindt. Is je hond erg gevoelig voor geluid, begin dan vroeg in het jaar met trainen met een gediplomeerd gedragstherapeut. Houd katten een paar dagen voor de jaarwisseling alvast binnen en maak op de dag zelf een extra lange wandeling met je hond op een rustige plek, zodat hij lekker moe is tijdens het feest. Voedingssupplementen hebben minstens enkele dagen nodig voor ze werkzaam zijn, begin daar op tijd mee.’’
3. Hoe houd je tijdens de jaarwisseling zelf je huisdier rustig?
,,Naast harde geluiden raken sommige dieren van slag door alle reuring in huis. Zoals baasjes die vaker thuis zijn in deze periode, of veel bezoek. Wij zijn niet de enige gewoontedieren. Routine geeft dieren een gevoel van controle. Laat ze zelf een plekje zoeken waar ze zich fijn voelen. Een badkamer zonder ramen kan zo’n plek zijn, of misschien willen ze juist in je buurt blijven. Sluit de gordijnen zodat ze het vuurwerk niet zien en zet de radio of tv aan. Zorg voor afleiding, speel veel met je kat of hond. Geef wat te kluiven of te knagen, of koop een voerspelletje. Dan zijn ze minder bezig met het geknal buiten. Blijf zelf kalm, dan voelen zij zich ook veiliger.’’
4. Neem je je hond mee naar een feest en zijn er tips voor katten?
,,Veel katten raken rond oud en nieuw zoek. Ze raken in paniek van een harde knal en slaan dan op de vlucht. Zorg dat ze binnen een fijne schuilplek hebben. En dat ze gechipt zijn zodat je ze sneller terugvindt als het toch misgaat. Je hond meenemen naar een feest zou ik afraden. Als je niet bij hem kunt blijven, breng hem dan onder op een vertrouwde locatie.’’
Dieren moeten echt bijkomen van de knallen, zeker nu er steeds zwaarder vuurwerk in omloop is
5. Gebruik je wel of geen rustgevende middelen en waar let je op?
,,Voor angstige dieren bieden angstremmende medicijnen soms uitkomst. Geef nooit zomaar pillen: laat je dierenarts beoordelen welk middel geschikt is voor jouw dier. Zo bevatten verdampers en halsbanden met Adaptil voor honden en Feliway voor katten diersoorteigen geurstoffen waar ze rustiger van worden. Voedingssupplementen als Zylkene werken bij milde angst en helpen ook bij het herstel. In tegenstelling tot medicatie hebben die geen bijwerkingen.
Let wel: medicijnen halen alleen de scherpste kantjes er vanaf, je dier gaat niet ineens voor het raam zitten om te genieten van het vuurwerk.’’
6. Kun je ook iets doen voor vogels, knaagdieren en egels?
,,Vogels kunnen nog weleens rustig worden als je een doek over de kooi hangt. Voor in het wild levende dieren kunnen we helaas minder doen dan voor onze huisdieren. Behalve geen vuurwerk afsteken.’’
7. Onthouden dieren iets van het vuurwerkgeweld?
,,Jazeker. Dieren die erg geschrokken zijn, kunnen het hele jaar door fobisch reageren bij harde geluiden, zoals onweer. Ze kunnen daardoor gedragsproblemen krijgen. Daarom is afleiding ook op nieuwjaarsdag belangrijk. Koop een snuffelmat voor je hond, kat of knaagdier, dan zijn ze actief bezig met spelen. Leid ze af, zodat ze uit de angstmodus komen. Ga lekker lang wandelen met je hond. Dieren moeten echt bijkomen van de knallen, zeker nu er steeds zwaarder vuurwerk in omloop is. Aan ons als maatschappij de taak om ze een rustig herstel te gunnen.’’
Heeft jouw dier een trauma opgelopen, schakel dan een gedragstherapeut in. Meer informatie vind je bij de branchevereniging van gedragstherapeuten: sppd.nl