In Diessen konden ze gelijk komen. Daar kreeg Jeanette een wat suf hondje in haar handen gedrukt, Gert-Jan kreeg Miss Tickle; een glanzende black tan teckel die meteen dolenthousiast werd. ,,Ik zeg tegen haar: hier zit tenminste leven in. Ik zeg het eerlijk, dan ben je gewoon verkocht", geeft Gert-Jan aan. 

In zijn autobedrijf in Kaatsheuvel ligt Miss Tickle boven op de buik van Gert-Jan met haar neus in zijn oksel. Als het gezegde klopt dat een hond op zijn baasje lijkt, dan was een stevige boerenboel passender bij de Waalwijker. ,,Je verwacht zo'n teckeltje misschien niet bij een gast van twee meter groot vol tatoeages", geeft ie toe terwijl hij zijn hondje aait. ,,Gelukkig hebben wij een kerngezond beestje meegekregen. Pas toen we thuis kwamen, heb ik het adres van de hondenkennel gegoogeld. Toen werd ik spierwit volgens Jeanette. Wat je dan leest over de bacterie parvo, valse paspoortjes, slecht ingeënt, doodzieke beestjes. Verschrikkelijk.”

Bij het echtpaar ging het gewoon goed met Miss Tickle, hoewel een dierenarts gelijk zei dat de teckel weken jonger was dan in het paspoort stond aangegeven. Het ging niet goed bij onder meer Priscilla van Ewijk die een pup mee naar huis nam die een dag later bloed bij de ontlasting had. Volgens de dierenarts kon de geboortedatum in het Hongaarse paspoort niet kloppen en met een antibioticakuur zou haar hondje geholpen zijn. Haar waarschuwing op Facebook tegen de hondenkennel waar ze de pup heeft aangeschaft, is bijna negenhonderd keer gedeeld. ,,Ik heb een klacht ingediend bij de Nederlandse Voedsel en Warenautoriteit (NVWA, red). Daar hebben ze laten weten dat ze wel alle klachten verzamelen, maar nu niet veel meer kunnen doen. Belachelijk dat de wet zo in elkaar zit.” 

Inderdaad krijgt de NVWA op het moment meer klachten over hondenfokkers, zeker in Brabant. In deze coronatijd worden meer pups verkocht, geeft de NVWA aan, hoewel precieze cijfers ontbreken. En meer verkoop betekent meer klachten. Zogenoemde broodfokkers halen de pups veelal uit Hongarije. Daar liggen honden als broedmachines in een schuur, vrijwel continue zwanger, pups worden te jong bij de moeder vandaan gehaald en dan in kratten vervoerd naar Nederland. Vaak zijn ze slecht ingeënt en dus worden de hondjes vaak ziek. De zeer besmettelijke parvo-infectie tiert welig. ,,Meldingen zeggen op zich nog niks. Het feit dat een hond ziek wordt, daar kunnen we niet zo heel veel mee. Het is nu eenmaal een levend dier, die kunnen ziek worden", aldus een woordvoerder van de NVWA. 

Hoewel dat niet wil zeggen dat de NVWA niets doet met klachten. ,,We willen juist zoveel mogelijk meldingen om een dossier op te bouwen. Elke klacht wordt onderzocht door een inspecteur. Ongeveer dertig procent van de meldingen over illegale hondenhandel leidt tot directe actie. We bewaren ze in elk geval altijd zodat we een zaak kunnen opbouwen. En dan nog is zo'n bedrijf pas schuldig, als de rechter dat zegt.”

Inmiddels weten hondenhandelaren precies wanneer ze binnen de wettelijke grenzen opereren, merken ze ook bij de Dierenbescherming. Deze belangenbehartiger voor dieren blijft hameren op het melden van zaken waarbij dierenwelzijn in gevaar is via telefoonnummer 144, maar bewandelt ook andere wegen. Zo is er het keurmerk Fair Dog waarbij handelaren zijn aangesloten die gesocialiseerde, goed ingeënte honden aanbieden. Op Europees niveau wordt gelobbyd om in Oost-Europa strengere wetten in te voeren die dieren beschermen. 

En dan nog: ,, Deze handel bestaat bij de gratie van de kopers zelf. Wij blijven waarschuwen en raden mensen aan: Google voordat je naar een hondenkennel gaat eerst het adres. De namen willen nog weleens veranderen, het adres veelal niet. Dan zie je heel snel recensies staan", zegt Dick Nagtegaal van de Dierenbescherming. 

Tamara uit Zevenbergen had inderdaad wel de recensies gecheckt. Er waren goede en slechte te vinden. ,,Toen zei ik tegen mijn moeder: we gaan kijken en als het niet bevalt, dan gaan we zonder hond weg. Toen we onze  golden retriever zagen, waren we verkocht. Bedenktijd krijg je eigenlijk niet want ze zeggen gelijk: je moet het zelf weten, maar er staan nog vier gezinnen te wachten achter jullie.”

De golden retriever ging mee voor ruim 1150  euro. Een week later kwam daar een factuur van een dierenarts van duizend euro bij. Het hondje bleek een darmpje te hebben dat klem zat. Het moest worden geopereerd. Dan kun je terug gaan naar de handelaar want je hebt volgens de wet garantie. ,,Nee, dat zou ik echt niet kunnen. Ik heb hier ook geen spijt van hoor. Ik heb dit hondje gered.”

En daarmee houd je dus de handel zelf mee in stand, zegt Nagtegaal. ,,Zodra de plek van die pup vrij is, staat weer een krat vol nieuwe hondjes te wachten. Met een moeder die alleen maar als broedmachine fungeert. Het tij moet keren.”

Het is daarom dat Gert-Jan en Jeanette hun verhaal doen. Uit schuldgevoel, geven ze eerlijk toe. Ze hadden nooit hun ongeduld voor dierenwelzijn moeten laten gaan. Toen hun Miss Tickle zelf drie kleine pups kreeg, Guus, Max en Saartje genaamd, ging het wel anders. ,,Ik heb hier sollicitatiegesprekken gevoerd en ben bij de mensen thuis gaan kijken waar de pups terecht zouden komen. Ik heb een paar mensen afgewezen. En ik hou een vinger aan de pols. Als je een hondje in huis neemt, doe het dan goed.” 

,,Ik wist niet wat me overkwam. Mensen, waarvan ik de meesten niet eens ken, die mij uitgebreid bedanken voor het ventileren van mijn zorgen. Dat ik gezegd heb wat zij zelf niet meer durven te zeggen. Dat ze blij zijn dat ik de moed had om mij uit te spreken. Ik moedig? Zo voel ik mij totaal niet. Het is juist een enorme worsteling. Maar het klopt wel dat ik niet wil wegduiken. Niet meer tenminste”, aldus Vingerhoets die gezegd wil hebben dat hij op persoonlijke titel spreekt, dus niet namens collega-artsen.

De honderden reacties op zijn post maken volgens hem duidelijk dat veel mensen zich gedwongen voelen om een prik tegen Covid-19 te halen. Formeel is en blijft vaccineren een vrijwillige, individuele keuze, maar de maatschappelijke druk is inmiddels zo groot dat twijfelen, laat staan weigeren, haast geen optie is.

Corona-minister Hugo de Jonge zegt klip en klaar dat vaccineren een sociaal-maatschappelijke plicht is: je doet het niet voor jezelf, maar om kwetsbaren te beschermen. Wie wil dat niet in deze dodelijke tijd van pandemie?

Maar Vingerhoets gruwt van zo'n verplichting. Alles in hem verzet zich tegen aantasting van het zelfbeschikkingsrecht van patiënten. ,,Dat staat boven alles Het past een democratie niet om daaraan te tornen. Dit gaat over veel meer dan een virus. Het is hoog tijd om eerlijk en kritisch te beoordelen of we nu al kunnen vertrouwen op de vaccins.”

Voor alle duidelijkheid: de huisarts, al 27 jaar in het vak, gruwt evenzeer van virusontkenners. En hij is in de basis zeker niet tegen vaccineren. Vingerhoets baalt ervan dat zijn LinkedIn-bericht ook gedeeld is op Facebook-groepen die oproepen tot opstand omdat de overheid corona moedwillig zou inzetten om het volk klein te krijgen.  

,,Zij hebben mijn post misbruikt voor een boodschap die niet de mijne is. Ik wilde vooral een discussie aanzwengelen met vakgenoten en heb onderschat hoe sociale media werken. Heb nog geprobeerd om in contact te komen met die Facebookgroep, maar dat lukt dus niet.”

Nota bene: Vingerhoets verloor in maart 2020 zijn moeder aan corona. Ook in de eigen huisartsenpraktijk zijn patiënten bezweken aan de gevolgen van het nare virus. En toch is de dokter allerminst overtuigd van de verstrekkende corona-koers die het kabinet vaart.

Het haast blinde vertrouwen in werking en effectiviteit van de verschillende vaccins baart Vingerhoets grote zorgen. ,,Er is nog zoveel dat we gewoonweg niet weten. Zijn de vaccins veilig genoeg? Hoe beschermd zijn gevaccineerden feitelijk? Hoe zit het met de (bij)werking voor specifieke groepen zoals vrouwen in de vruchtbare leeftijd?”

,,Luister, ik laat me heel graag overtuigen dat we het goede aan het doen zijn. Ik steek mijn licht op bij collega-artsen, bel met ziekenhuizen, volg de vakliteratuur over internationale corona-onderzoeken. Het zou ook voor mij persoonlijk een hele geruststelling zijn als ik de wetenschappelijke bewijzen op tafel zie. Maar ik zie ze nog niet. De voordelen van de vaccins en van grootschalige vaccinatie zijn onvoldoende aangetoond. En toch is de indringende boodschap dat iedereen zich moet laten inenten.”

Is het niet begrijpelijk en goed te verdedigen dat er tempo wordt gemaakt? We zitten in de grootste gezondheidscrisis sinds de Spaanse Griep aan het einde van de Eerste Wereldoorlog. Wereldwijd zijn er al 1,8 miljoen corona-doden geteld. Ondertussen muteert het virus in besmettelijkere varianten.

,,Ik ben maar een gewone huisarts. Maar ik weet ook dat patiënten hun vertrouwen in mijn handen leggen. Zo van: als de dokter mij vaccineert, zal het wel goed zijn. Maar ik weet nog

 niet of het goed is. De dag komt steeds dichterbij dat vaccins in de huisartsenpraktijken arriveren en ik geacht wordt om honderden, misschien wel duizenden patiënten te prikken. Daar worstel ik mee, lig er letterlijk wakker van.”

Vingerhoets zwijgt even. De emotie is hem aan te zien. Begint dan over een toelichting die bij het Pfizer-vaccin zat. Dat het niet geschikt zou zijn voor zwangeren. En dat vrouwen na vaccinatie hun eventuele wens om zwanger te worden enkele maanden moeten uitstellen.

,,Het waarom was niet duidelijk. Nu is die toelichting verdwenen. Waarom? Ook niet duidelijk. Zorgpersoneel wordt de komende tijd met voorrang gevaccineerd. Daar zitten veel jonge vrouwen tussen. Dan maak ik mij dus zorgen.”

Het RIVM stelt dat uit studies geen aanwijzingen zijn gekomen dat een coronavaccinatie tijdens de zwangerschap nadelige effecten heeft. Maar zekerheidshalve wordt de inenting afgeraden omdat er nog weinig over bekend is. 

,,Dat is precies wat ik bedoel. ‘Nog weinig over bekend’. Hoe lang zijn mensen na vaccinatie beschermd? Nog weinig over bekend. Helpt het vaccin tegen de Engelse variant? Waarschijnlijk wel, is het idee. Maar er is nog weinig over bekend. Als het zo belangrijk is om vooral kwetsbare ouderen te beschermen, waarom kiezen we er dan niet voor om -net zoals bij de griepprik gebeurt- alleen 60-plussers te vaccineren? Volgens mij is dat een relevante vraag. Maar een antwoord wordt nergens gegeven.”

,,Ondertussen wordt wel de hele samenleving op slot gegooid. Neem de mondkapjes. Jaap van Dissel zag de medische noodzaak niet. Door toenemende maatschappelijke druk kwam er een dringend advies om de kapjes toch te dragen. En sinds 1 december is het verplicht, terwijl het OMT-team (adviseurs van het kabinet -red.) dat niet nodig vond. Dan zit je op een glijdende schaal wat betreft het inperken van de persoonlijke vrijheid. Dat weegt voor mij heel zwaar.”

Niemand wordt blij van vrijheid beperkende maatregelen. Als grootschalige vaccinatie naar uw overtuiging te vroeg komt of sowieso niet de oplossing, wat is dan wel de uitweg uit deze crisis?

,,Ik ben aangesloten bij het Artsen Covid Collectief, de vorig jaar opgerichte stichting van medische hulpverleners zoals huisartsen, medisch specialisten en specialisten ouderengeneeskunde die kritisch kijkt naar het coronabeleid. Veel maatregelen zijn buiten proportie en veroorzaken nevenschade. Mensen worden angstig, ze mogen elkaar niet opzoeken. Negatieve emoties voeren de boventoon.”

,,Heel recent is een onderzoek gepubliceerd onder de vlag van wereld gezondheidsorganisatie WHO dat met het bestaande medicijn Ivermectine (een infectiebestrijdingsmiddel -red.) goede resultaten worden geboekt tegen corona. We moeten de horizon verbreden en we moeten vooral discussie blijven voeren.”

,,Als mensen niet meer de vrijheid voelen om zich te uiten, zijn we pas echt op de verkeerde weg. Willen we een samenleving waarin mensen met een vaccinatiebewijs wel toegang krijgen tot theaters, restaurants of het vliegtuig en mensen zonder inenting niet? Ik vind dat doodeng.”

Rest de vraag wat u gaat doen als de vaccins in uw praktijk arriveren. Gaat u inenten of niet?

,,Ik ga niet dwars liggen in de zin dat ik patiënten actief afraad om zich te laten vaccineren. Maar als mensen twijfelen of vragen hebben, maak ik alle tijd voor een gesprek. De deur van mijn spreekkamer staat open. Ik zal naar eer en geweten antwoorden geven.”

Maar de gezondheidsautoriteiten in Noorwegen bleven ogenschijnlijk koel. Van tien sterfgevallen werd een link met het vaccin meteen al onwaarschijnlijk geacht, en ook voor de overige overlijdens is een oorzakelijk verband (nog) niet gevonden. De slachtoffers hadden serieus onderliggend lijden.

De Noren plaatsten er bovendien andere getallen tegenover. Dat er elke week zo’n 440 Noorse 80-plussers overlijden. Over een heel jaar gezien laat ruim tien procent van deze leeftijdscategorie het leven. Van de 42.000 bewoners van de verzorgingshuizen die werden gevaccineerd, overleed nog geen één op de duizend na vaccinatie. Is dat dan zorgwekkend veel, of eigenlijk heel normaal?

Cees Hertogh, hoogleraar ouderengeneeskunde en ethiek van de zorg in Amsterdam UMC en lid van het Outbreak Management Team, was in elk geval ‘onaangenaam verrast’ door de berichten uit Noorwegen. ,,Niet fijn dat het net naar buiten kwam voor we in Nederland begonnen met het vaccineren van bewoners van verpleeghuizen.”

Ook Hertogh plaatst de sterfgevallen in perspectief. ,,Doordat er een enorm vergrootglas ligt op de vaccinatiecampagne, trekken ze heel veel aandacht. Maar op het enorme aantal mensen dat wordt gevaccineerd, zijn het heel kleine aantallen. Statistisch is het niet iets om je zorgen over te maken.”

Het Pfizer-vaccin werd voor het op de markt kwam wel op ouderen getest, maar daarbij zaten weinig 85-plussers met een heel broze gezondheid, zoals verpleeghuisbewoners. Juist zij werden in Noorwegen de afgelopen weken gevaccineerd, zegt Hertogh. ,,Sommigen van hen zijn zo zwak, dat heel geringe bijwerkingen ze al het laatste zetje kunnen geven. Een andere mogelijkheid is dat deze mensen al corona hadden doorgemaakt, en daarom mogelijk heftiger reageren op het vaccin. In de studies met het Pfizer-vaccin had slechts twee procent van de deelnemers al een keer corona gehad. Maar dat zijn allebei hypothesen. Het is van een afstandje moeilijk vast te stellen.”

Zondag stond de wereldwijde teller van het aantal toegediende vaccinaties op zo'n 63 miljoen, blijkt uit een overzicht van Our World In Data. Behalve de berichten over overleden ouderen - behalve in Noorwegen zijn er ook in Duitsland en andere Scandinavische landen gevallen gerapporteerd - zijn er voor zover bekend nog geen sterfgevallen die bewezen aan het vaccin te linken zijn.

In Florida overleed een 56-jarige arts toen hij na vaccinatie een acute auto-immuunziekte kreeg. Pfizer denkt niet dat er een verband met het vaccin is, maar dat wordt door Amerikaanse gezondheidsautoriteiten nog wel onderzocht. In India overleden twee mensen, maar hun dood is volgens gezondheidsautoriteiten geen gevolg van inenting.

_{Lees verder onder de graphic}

Een speciaal comité van de Europese medicijnautoriteit EMA houdt op basis van een database met meldingen uit alle landen in de gaten of een vaccin leidt tot verdacht veel bijwerkingen, of in dit geval dus overlijdens. Op dit moment ziet het comité nog geen reden om in te grijpen bij het Pfizer-vaccin, laat een woordvoerder van het EMA weten.

Als iemand in Nederland overlijdt na toediening van een vaccin, moet een arts dat melden bij bijwerkingencentrum Lareb. Die geeft deze meldingen door aan het RIVM, het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) en de Europese database. Tot dusver heeft het CBG van het Lareb nog geen meldingen over verdachte overlijdens ontvangen, zegt woordvoerder Dony Potasse. ,,Ons advies voor het toedienen van het Pfizer-vaccin is nog steeds hetzelfde. Dat bij fragiele ouderen een zorgvuldige afweging gemaakt moet worden of vaccineren zinvol is, is sowieso al standaard protocol.”

Ook Hertogh ziet nog geen reden om te stoppen met het vaccineren van de alleroudsten. ,,Voor ouderen die palliatieve zorg ontvangen of een heel beperkte levensverwachting hebben is het aan een arts om per individueel geval een wijze beslissing te nemen, in overleg met de patiënt en familie. Dat was zo en dat blijft zo.”

Bekijk hier onze video's over het vaccineren: