De bodemprocedure van Ademvrij.NU en Algemene Nederlandse Burger Belangenvereniging (ANBB) tegen de mondkapplicht is officieel van start gegaan. De twee organisaties hebben de dagvaarding vandaag (21 juli) aangebracht bij de rechtbank van Den Haag. Zij eisen dat de mondkapverplichting zoals die nu in de wet is vastgelegd onverbindend wordt verklaard. Mondkapjes beschermen niet tegen de verspreiding van het coronavirus, zo is bevestigd door het RIVM, en zijn schadelijk voor de gezondheid.

Het advocatenkantoor Legal Nova in Amsterdam heeft namens Ademvrij.NU (het Nationaal Comité tegen Verplichte Mondkapjes) en de ANBB (Algemene Nederlandse Burger Belangenvereniging) op 21 juli de staat officieel gedagvaard in een bodemprocedure tegen de mondkapplicht. De bodemprocedure werd op 3 juni al aangekondigd door Ademvrij.NU. ANBB sloot zich een week later aan bij de procedure. De crowdfunding-actie heeft inmiddels ruim 27.500 euro opgeleverd. Dat biedt voldoende basis om de procedure te starten.

Ademvrij.NU en ANBB stellen dat Hoofdstuk Va van de Wet Publieke Gezondheid en de Ministeriële Regeling Aanvullende Mondkapjesverplichtingen Covid-19 van 19 november 2020 onrechtmatig zijn en daarom onverbindend dienen te worden verklaard. Zij lichten dit uitgebreid toe in de dagvaarding die op 20 juli is aangebracht bij de rechtbank.

Zij betogen in de dagvaarding dat de mondkapjesplicht een te vergaande beperkende maatregel is, omdat er

a) geen overtuigend bewijs is dat het dragen van mondneusmaskers of een draagplicht effectief is tegen verspreiding van het virus;
b) overtuigend bewijs is dat zowel het dragen van mondneusmaskers als een draagplicht niet effectief is tegen verspreiding van het virus;
c) sterke aanwijzingen zijn dat het dragen van mondkapjes zelfs leidt tot méér besmettingen;
d) overtuigend bewijs is dat het dragen van mondneusmaskers ernstige risico’s inhoudt voor de volksgezondheid en schade toebrengt, zowel lichamelijk als psychisch, aan de dragers alsmede gezonde sociale relaties verstoort.

Inperking van grondrechten

Ademvrij.NU en ANBB schrijven in de dagvaarding dat “het recht om in vrijheid en geheel onbelemmerd te kunnen ademen ieders geboorterecht [is] en wellicht een van de meest essentiële grondrechten die een mens heeft (het raakt aan de lichamelijke integriteit). De mondkapplicht schendt dat recht… Het is een verregaande inbreuk op het zelfbeschikkingsrecht van de burger in vele dagelijkse, onontkoombare situaties: in supermarkten en winkels, horecagelegenheden, scholen, het openbaar vervoer en andere openbare ruimten.”

Voor de inperking van grondrechten die de mondkapplicht met zich meebrengt bestaan volgens de twee organisaties geen deugdelijke gronden. Nota bene het RIVM heeft in een e-mail aan Ademvrij.NU bevestigd dat je “niet kunt spreken van een positief effect van het dragen van mondkapjes in de publieke ruimte”. Dit bleek onder meer uit een presentatie gegeven door RIVM-directeur Jaap van Dissel in de Tweede Kamer op 20 januari 2021.

De website van Ademvrij.NU bevat een grote hoeveelheid wetenschappelijk onderzoek dat laat zien dat mondmaskers niet beschermen tegen virussen en niet werken tegen de verspreiding ervan (“het is als kippengaas spannen tegen muggen”). Vergelijkingen tussen landen en staten waar wel en geen mondkapplicht is ingevoerd, of op verschillende tijdstippen, laten ook geen enkel positief effect zien.

Sterker, er is veel onderzoek dat laat zien dat het dragen van mondmaskers schadelijk is voor de gezondheid. Zo ademen mondkapdragers hun eigen bacteriën en schimmels in, wat tot longontstekingen en andere ziektes kan leiden. Daarnaast gaat door het dragen van mondmaskers het CO2-gehalte in de ingeademde lucht omhoog en het zuurstofgehalte omlaag. Dit heeft diverse schadelijke effecten, zoals een verstoring van de ontwikkeling van de hersenen van opgroeiende kinderen.

Voor gezonde mensen geldt uiteraard dat ze sowieso niet besmettelijk zijn en dat er geen enkele goede reden is om hen aan een mondkapplicht te onderwerpen. De mondkapplicht voor scholieren beschouwen de organisaties als een regelrechte vorm van kindermishandeling, die niets bijdraagt aan bescherming van de volksgezondheid, maar de jeugd opzadelt met onnodige angst en ongemak.

De twee organisaties wijzen er ook op dat het in de dagelijkse praktijk onmogelijk is om mondkapjes volgens de hiervoor geldende medische richtlijnen te gebruiken. Zo mogen mondkapjes volgens de officiële NEN-normen maar één keer worden gebruikt, niet te lang worden gedragen, en mogen ze niet met de handen worden aangeraakt. In de praktijk in omstandigheden als school, openbaar vervoer en supermarkt is het onmogelijk om aan deze eisen te voldoen. Het gevolg is dat hierdoor de mondkapjes juist een bron worden voor de verspreiding van schadelijke stoffen en virusdeeltjes en dus averechts werken.

Versoepelingen

Het feit dat de regering op 26 juni versoepelingen heeft doorgevoerd in de reikwijdte van de mondkapplicht is voor Ademvrij.NU en ANBB geen reden om de bodemprocedure af te blazen. Er geldt nog steeds een draagplicht in het openbaar vervoer en in situaties waar anderhalve meter afstand niet kan worden bewaard. De regering kan ook op ieder moment de versoepelingen weer ongedaan maken en heeft ook al aangegeven dat van plan te zijn.

De organisaties constateren bovendien dat op dit moment openbare instellingen steeds meer eigenhandig overgaan tot het instellen van een mondkapplicht. Dit is bijvoorbeeld het geval in een aantal ziekenhuizen en zorginstellingen. Volgens Ademvrij.NU en ANBB is dit illegaal en brengt het schade toe aan de gezondheid van patiënten en bezoekers. Zij beschouwen het als uitermate pijnlijk dat uitgerekend zorginstellingen blijkbaar niet beseffen dat zij met de mondkapjes een bron van bacteriën en andere schadelijke stoffen in huis halen.

Kortom: de mondkapplicht baat niet, maar schaadt wel. Het wordt volgens Ademvrij.NU en ANBB dan ook hoog tijd dat er een einde komt aan deze irrationele verplichting.