Afgelopen januari werden 460 honden in bewaring genomen bij de fokker in Eersel.© Ginopress

Alle honden van een illegale fokker uit het Brabantse Eersel zijn in bewaring genomen door de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA). Tijdens een inspectie bleek dat de honden gezondheidsproblemen hadden, niet de juiste zorg kregen of niet op de juiste wijze werden gehouden.

In december werden er al 30 honden in bewaring genomen bij de hondenfokker, in januari nog eens 460 en vandaag alle resterende honden. Een precies aantal kan de NVWA niet noemen, maar het is voor het eerst dat de autoriteit daartoe overgaat bij deze fokker.

Begeleiding noodzakelijk

"Deze honden zijn niet gesocialiseerd, onzindelijk en vaak bang", zegt een woordvoerder van de NVWA. "Die kunnen niet zomaar bij jou of bij mij worden geplaatst, maar hebben begeleiding nodig. De afgelopen tijd hebben we hard gewerkt aan opvang voor deze honden, aangezien de meeste dierenasiels hartstikke vol zitten." De overheid neemt de zorg voor de dieren over, maar wel op kosten van de fokker.

Na een uitspraak van de Raad van State mag de fokker het bedrijf in Eersel niet meer uitoefenen, omdat het in strijd is met het bestemmingsplan. Maar de fokker weigert vooralsnog hardnekkig te verkassen. Vorige week kreeg de fokker een dwangsom van 2500 euro opgelegd, voor de achtste keer op rij inmiddels.

De gemeente zou in totaal tien weken controleren. Daarvan waren er al acht achter de rug, waarbij wekelijks telkens opnieuw een dwangsom van 2500 euro werd opgelegd. Dit met een maximum van 25.000 euro. Van dat bedrag is inmiddels 20.000 euro aangetikt. Er loopt ook een strafrechtelijk onderzoek tegen de fokker, mede op basis van rapportages van de NVWA.

De gemeente Eersel is opgelucht. Zij is ook zwaar in onmin met de fokker, met name omdat zijn onderneming in strijd is met het bestemmingsplan. "Natuurlijk blijven we controleren of de eigenaar niet opnieuw begint met een hondenfokkerij", aldus ook de gemeente.

Dierenactiegroep House of Animals spreekt van een 'horrorfokker' vanwege de slechte omstandigheden waarin de honden zouden leven. De fokker zelf ontkent dat. Bekijk hier undercoverbeelden van House of Animals:

Dieren

23 mei 2023, 22:02 uur

Hondenfokkerij Eersel stilgelegd door NVWA: wat is er de afgelopen jaren gebeurd?

Het was dinsdag zover. Na jaren van inspecties en het opleggen van meerdere dwangsommen nam de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) alle honden van 'horrorfokker' Jan P. in Eersel mee. Tijdens eerdere inspecties trof de NVWA al honden aan die leefden onder verschrikkelijke omstandigheden. Hoe heeft het zover kunnen komen?

"We brengen de honden vandaag nog naar veilige opvangplekken. Op deze gespecialiseerde locaties zullen de dieren de juiste zorg, hulp en aandacht krijgen om ze te laten wennen aan leven in een huiselijke omgeving. Veel honden zijn namelijk niet gesocialiseerd en niet zindelijk", vertelt de toezichthouder op Twitter. Het bedrijf wordt tijdelijk stilgelegd en er wordt een 67-jarige man aangehouden. Dit is de eerste keer dat de NVWA deze zware maatregel oplegt aan een hondenfokker.

Lees ook:

NVWA haalt alle honden weg bij Brabantse fokker hondenfokker eersel

Het is zover: NVWA haalt alle honden weg bij horrorfokker in Eersel

Alleen ging dit allemaal niet zonder slag of stoot. Er ging hier nog veel aan vooraf. Hart van Nederland zet de belangrijkste gebeurtenissen op een rij:

Vanaf 2019

Volgens dierenwelzijnsorganisatie House of Animals wist de NVWA in 2019 al van de misstanden van Jan P. De fokker zou een hersteltermijn van twee weken hebben gekregen en er werd een last onder dwangsom opgelegd. Alleen kwam er na twee weken geen herinspectie. Dit gebeurde volgens Paul Bours van House of Animals pas in maart 2021.

Volgens NVWA-woordvoerder Bjorn Elsebrock klopt dit niet helemaal: "Voor zover ik weet zijn we sinds 2019 bezig met deze fokker. En ook in 2020 en 2021 zijn we hier wel degelijk geweest. Dat we al een tijd bezig zijn met deze fokker geeft aan hoe complex de situatie soms kan zijn."

"Als NVWA werken we met het bestuursrecht en dat is gericht op herstel. We moeten de houder dus de tijd geven om orde op zaken te stellen. Je hebt te maken met een juridische weg die je als toezichthouder grondig dient te bewandelen. Soms blijkt namelijk tijdens inspecties dat er zaken zijn verbeterd, maar worden er ook nieuwe overtredingen geconstateerd. Dat kost tijd. Daarnaast is de omvang van het bedrijf de afgelopen jaren gegroeid en zijn de overtredingen toegenomen. Ook speelde de coronacrisis ongetwijfeld een rol", zegt Bjorn.

Lees ook:

Dierenwelzijnsorganisatie stuit op illegale puppyfabriek: 'Oost-Europese praktijken, maar dan in Brabant'

2022

Maar eigenlijk begint in november vorig jaar pas echt de soap rondom de Brabantse fokkerij als House of Animals undercoverbeelden van de verschrikkelijke situatie bij de beruchte fokker naar buiten brengt.

Twee weken later besluit de voorzieningenrechter van de rechtbank Oost-Brabant dat Jan P. die honderden honden verwaarloosde, moet stoppen met de praktijken. Volgens de rechter waren de activiteiten in strijd met het bestemmingsplan. De fokker kreeg zes weken de tijd om de honden te herplaatsen.

Nog geen maand later klaagt House of Animals twee dierenartsen aan die volgens de organisatie weet hadden van de misstanden bij de fokker en die bewust in stand hielden. Eind december gaat de NVWA weer langs bij de fokkerij waarbij de toezichthouder zo'n dertig honden in bewaring neemt. Volgens de autoriteit gaf de Brabantse fokker, na eerdere opgelegde maatregelen, nog steeds niet de zorg die de honden nodig hadden. Zo zaten er onder meer te veel honden in een hok en werden die slecht tot niet schoongemaakt.

In 2022 interviewde Hart van Nederland oud-werknemer Lissy die een boekje opendeed over de wantoestanden bij de fokkerij:

2023

Je zou denken nieuw jaar, nieuwe kansen. Maar de beruchte fokker weet van geen stoppen en raakt nog meer in opspraak. Begin januari vindt er een kort geding plaats waarbij House of Animals wil dat de NVWA de dieren binnen 24 uur wegneemt. Al vond de rechter dat die onvoldoende informatie had en hierdoor geen uitspraak kon doen. Toch haalt de voedsel- en warenautoriteit eind januari 435 honden weg bij fokkerij Kwispel Enzo. De dieren worden opgevangen op plekken waar ze wel de juiste zorg kunnen krijgen.

Begin februari besluit de Raad van State dat de fokkerij binnen zes weken moet sluiten omdat die in strijd is met het bestemmingsplan van het gebied. De gemeente mag een dwangsom opleggen als Jan P. de eis niet vervult. En dit gebeurt ook want de hardleerse dierenfokker weet van geen ophouden. Begin deze maand wordt er zelfs voor de zesde keer een dwangsom opgelegd.

Ondertussen komt het bedrijf ook in het nieuws doordat blijkt dat de horrorfokker op hetzelfde terrein illegale vleeshandel heeft. Daar verkopen ze volgens drie Brabantse kranten bedorven vlees. Ook komt de fokker negatief in het nieuws als er op het terrein meermaals mensen worden aangevallen. Een inspecteurs van de NVWA en PowNed-verslaggever Tom Olthof moesten klappen incasseren of ontwijken.

Lees ook:

House of Animals wil met kort geding honden weghalen bij 'horrorfokker' Eersel

Inspecteurs aangevallen bij horrorfokker Eersel, stoel gegooid en iemand aangevlogen

Enorme operatie

Dinsdag was de maat echt vol. Toezichthouder NVWA nam alle nog aanwezige honden mee en wordt het bedrijf tijdelijk stilgelegd. Maar waarom duurde het zolang voordat de dieren werden meegenomen? Volgens de NVWA zijn bij eerdere inspecties eerst de honden meegenomen die directe medische zorg nodig hadden. "Helaas hebben we meer honden gezien die medische zorg nodig hadden, maar daar hebben we de fokker de tijd gegeven om de situatie te herstellen. De fokker zou immers met minder honden meer zorg per hond moeten kunnen bieden", vertelt NVWA-woordvoerder Bjorn Elsebrock aan Hart van Nederland.

Ook is de capaciteit van gespecialiseerde opvangplekken voor de honden een uitdaging: "We hebben bij deze fokker bijna 700 dieren meegenomen. De asielen zitten vol en ook andere handhavingsinstanties nemen dieren in bewaring/beslag. Je kunt je voorstellen dat het tijd kost om dit voor elkaar te krijgen. Waar we nu dus mee bezig zijn is een enorme operatie en vraagt veel van de capaciteit van de NVWA, RVO, de opslaghouders en de dierenambulance. Deze is inspectie is goed voorbereid en daar hebben we ook tijd voor nodig. Zo heb je veel dierenartsen en inspecteurs nodig, en moet je ook het transport regelen."

Bij de actie van dinsdag nam de toezichthouder in totaal 160 honden mee. Ook die moeten allemaal weer een gouden mandje krijgen.

Meer video's over en met dieren zien? Bekijk ze hieronder:

Schreeuwende roeken drijven Weertse buurt tot wanhoop: 'Je draait een soort van door'

Lees hele artikel

Hart van Nederland / ANP

Een dierenleven is voller zonder mensen© 'Varken zonder mens', Varkens in Nood

Wanneer voelt een dier zich wel? Volgens Gemma Willemsen, strategisch adviseur bij de Dierenbescherming, als het zonder mensen is. Met de kans op een volledig leven, ingegeven door de natuurlijke behoeften en gedragingen, in een natuurlijke omgeving.

In de zomer van 2022 was ik aanwezig bij een lezing over dierenwelzijn. De zaal discussieerde met de sprekers. Woorden, concepten en argumenten werden gewisseld.

De mensen voerden in een prachtig gebouw een complexe discussie over dierenwelzijn. De emoties stormden trouwens door de abstracties en zorgvuldige formuleringen heen.

Dieren zonder mensen

De dieren doen dat anders. Ze hebben wel een taal, maar besteden hun tijd niet aan mensenwelzijn. Ze zijn niet zo met ons bezig. Zolang we hen met rust laten, dan interesseren we hen niet veel. En het gebouw vinden ze niet prachtig, maar hooguit functioneel. Waarschijnlijk zien ze iets om in te schuilen, voedsel te vinden, en hun verblijf van te maken. Ze zullen de aanwezigheid van andere dieren relevant vinden: om op te eten, te bevechten, mee te paren of te vermijden. Directe waarneming voor de dieren, gericht op functionele en biologische behoeften, vanuit hun bewustzijn en emoties. Abstracties en discussies en woorden voor de mensen, vanuit hún bewustzijn en emoties.

Dit roept de vraag op wat dierenwelzijn is, als er geen mensen bij betrokken zijn. En dat, hoewel niet gedefinieerd, is dan precies ook mijn meest basale begrip van dierenwelzijn. Dieren, zonder mensen. Met de kans op een volledig leven, ingegeven door de natuurlijke behoeften en gedragingen, in een natuurlijke omgeving. Een leven dat weliswaar niet vanuit het mensenbewustzijn wordt geleefd, maar met een eigen, ander, bewustzijn en zeker ook emoties. Er zijn daarin geen garanties aangaande honger, dorst, weersomstandigheden, concurrentie, roofdieren, ziekten en voortijdige sterfte. Dieren, zonder mensen.

Dieren met mensen pakt meestal niet zo goed uit voor de dieren

Want dieren mèt mensen, hoe pakt dat uit? Dan worden weliswaar meestal honger en dorst bestreden, is er onderdak en hoeft er minder gevochten of gevlucht te worden. Bij ziekte is er in sommige gevallen medische zorg. Dat alles is best wat waard.

Aan de andere kant, als je dier bij de mensen bent, is de vrijheid er per definitie niet, en de natuurlijke omgeving is er evenmin. De natuurlijke behoeften en gedragingen worden beperkt, gefrustreerd, of onmogelijk gemaakt. Sociale behoeften en structuren met soortgenoten worden onvrijwillig ingeleverd voor een recept waarin de mens de sociale interactie eenzijdig bepaalt.

Voor het dier bij de mens wordt het uiterlijk en de functie aangepast aan de wensen en behoeften van de mens. Door fokkerij of door ongewenste lichaamsdelen te verwijderen of bij te knippen. Roofdieren worden - zonder pijnbestrijding - bestreden, net zo hard als hun natuurlijke prooidieren. Er wordt onophoudelijk en in grote getale voortijdig en anoniem gestorven, en soms wordt het ene dierenleven gerekt tot de betreffende mens toe is aan het persoonlijke afscheid.

Dus dieren met mensen, hoe pakt dat uit? Meestal niet zo goed voor de dieren.

Levenden

Toch zullen de meeste mensen zeggen dat ze om dieren geven, en dat menen ze oprecht. Het is dus niet per se de intentie, maar wel het menselijke gedrag waardoor niet aan de behoeften van dieren tegemoet wordt gekomen. Zelf probeer ik, in volledige imperfectie, te leven naar de essentie van dit gedicht van Maurits Mok.

Levenden

In dierenogen valt hetzelfde licht

als in het oog van mensen.

Het levende schept adem uit één bron,

vangt van zijn eerste kreet

tot aan zijn laatste huivering

dezelfde zon.

Denkenden gaan met dieren

onder dezelfde hemel

dezelfde einder tegemoet,

door één verlangen voortgedreven:

Leven.

In Wat is ...? gaan we met bekende en minder bekende mensen op zoek naar wat hen motiveert om te ontdekken of we elkaar van daaruit weer kunnen vinden. De introductie tot de dierenwelzijnsreeks vind je hier. Waarom we dit doen lees je in De ontdekking van de ander.