In het najaar zijn tien monsters van blad van zomereiken verzameld en daarna door het laboratorium Eurofins geanalyseerd op de aanwezigheid van bestrijdingsmiddelen. De concentraties in de Peel lagen gemiddeld 3,8 maal hoger dan in vergelijkbaar onderzoek in Natura2000-gebieden in Drenthe en op de Veluwe.
Dat eerdere onderzoek, in 2022 en 2023 uitgevoerd, maakte duidelijk dat bijna alle aangetroffen stoffen uit de landbouw afkomstig zijn. Ze blijven evenwel niet op de akkers, maar verdampen, hechten zich aan fijne stofdeeltjes en verwaaien zo kilometers ver.
Die uitkomsten waren voor Werkgroep Behoud de Peel (WBdP) aanleiding om ook de situatie in de Groote Peel, Mariapeel en Deurnsche Peel onder de loep te nemen. ,,We wilden de thermometer ook in de Peel steken”, zegt bestuurslid Otto Plantema. ,,Nu blijkt dat ook hier tot in het hart van de natuurgebieden pesticiden aanwezig zijn. Ook zijn stoffen gevonden die allang verboden zijn of nooit legaal toegelaten.”
Werkgroep Behoud de Peel is extra bezorgd over de impact van de bestrijdingsmiddelen, gezien de opmars van de intensieve akkerbouw rondom De Peel. Eerder lagen daar vooral grasland en maispercelen, maar het aantal melkveehouderijen neemt snel af. De gronden worden ingenomen door teelten die om meer water en meer gewasbescherming vragen, zoals bloembollen, aardappelen en uien.
Plantema benadrukt dat het een ‘oriënterend onderzoek’ is geweest. De concentraties zijn niet te herleiden naar afzonderlijke bedrijven, maar volgens hem is het ‘ondenkbaar’ dat de stoffen geen negatieve invloed hebben op de biodiversiteit in De Peel.
‘Treed op tegen spuiten’
Plantema wijst erop dat het gebruik van gewasbescherming zonder vergunning nabij Natura2000-gebied alleen mag als de natuur zeker niet verslechtert. Dat uitgangspunt werd vorige week nog eens bevestigd door de Raad van State in een zaak rond een lelieteler uit het Drentse Holtingerveld. De Werkgroep heeft de provincies Noord-Brabant en Limburg gevraagd om op te treden tegen het spuiten met pesticiden rondom De Peel.
Noord-Brabant is al langer bezig om zich te beraden op maatregelen die de inrichting van de randen rondom Natura2000-gebieden kunnen sturen. ,,Brabant is daarin verder dan Limburg”, beaamt Plantema. ,,Laat deze metingen een steuntje in de rug zijn om water- en pesticidenintensieve teelten uit de bufferzones te weren.”