Nieuwe zeedijk in Middelkerke en Westende: duurzamer, veiliger, groener, zonniger, recreatiever, meer karakter, meer afwisseling en betere toegankelijkheid?
Het ligt in de bedoeling van ons gemeentebestuur (en ook van het bestuur in de vorige legislaturen) om de 7 km lange volledige zeedijk van Middelkerke en Westende her in te richten.
Waarom? De werken moeten resulteren in een veelzijdige promenade dankzij vier grote doelstellingen: meerbescherming, meer beleving, meer zon en meer groen. De herinrichting betekent een compleet andere benadering van de zeedijk in al zijn facetten. Met de keuze voor een duurzame benadering rond zeewering en het gebruik van ‘zachte’ natuurlijke materialen en beschermende groenzones, moet de zeedijk een hogere recreatieve en natuurlijke waarde krijgen en moet de zeewerende functie gegarandeerd worden voor de komende generaties.
Wie nam het initiatief voor de werken? Tijdens de legislatuur 2001-2006 kwam de CD&V daarmee reeds op de proppen. In ‘Het Laatste Nieuws’ van 26 november 2005 schreef Paul Bruneel reeds dat schepen Liliane Pylyser – Dewulf een verbreding van de dijk met drie meter wilde, door middel van een houten aanbouwstrook zoals in Oostende. Op 8 december 2011 las ik in ‘Het Nieuwsblad’ dat het gemeentebestuur de dijken van Westende en Middelkerke, over een afstand van vier kilometer, tien meter breder wilde maken. Op 20 februari 2012 werd beweerd dat de realisatie van de plannen voorzien was voor de periode 2013-2016. In 2017 schreef Dany Van Loo in ‘Het Nieuwsblad’ dat het eindontwerp verwacht werd in het voorjaar van 2019, waarna gestart zou kunnen worden met de eigenlijke realisatie.
Het ging hier dus over voornemens. De huidige plannen en de echte aanpak kwamen er pas nadat de lijst Dedecker aan de macht kwam op 1 januari 2019.
Wat wordt er juist verwezenlijkt? Eerst komt Westende aan de beurt: De nieuwe dijk maakt deel uit van het zogenaamde ‘Marshallplan’. Ombudgettaire redenen komt er voorlopig tijdens deze bestuursperiode enkel in Westende-Bad een nieuwe dijk. Later krijgt de dijk in Middelkerke een gelijkaardig uitzicht. De volledige dijk zou tegen 30 juni 2023 moeten afgewerkt zijn.
De nieuwe zeedijk van Westende krijgt twee verschillende aanzichten die elkaar afwisselen. De werken worden uitgevoerd in 3 fasen. Tijdens de zomermaanden wordt niet gewerkt.
De eerste fase (Zone E) omvat het stuk tussen surfclub De Kwinte/Oceaanlaan en de Noordzeelaan (500 meter in de residentiële zone). Tussen 18 januari en begin maart 2021 vinden de werken vooral op het strand plaats. Daarna start aannemer Stadsbader met de renovatie van de eigenlijke zeedijk, zowel riolering als bovenbouw. Het strand krijgt een ander profiel en een helmgraszone. Daarnaast legt de aannemer nieuwe wandelpaden aan op het strand en verdwijnt het sanitaire blok aan de Flandrialaan. In vervanging daarvan wordt onderzocht om in de grasdijkzone tijdelijke modules op het strand te plaatsen. De locatie van de beachbar ‘flandrialaan’ verschuift een stukje richting Westende centrum.
In de tweede fase (zone B) gebeurt de aanleg van de golfdempende uitbouw (GDU) tussen de Noordzeelaan en het Rauschenbergplein (500 meter in de stedelijke zone). Hier komen twee nieuwe sanitaire blokken.
De derde fase (zone F) transformeert de zeedijk tussen het Rauschenbergplein en het Grand Hotel Bellevue (650 meter in de residentiële zone) in de tweede grasdijkzone.
De echte start Uiteraard worden vóór de start voorontwerpen opgemaakt, studies en testen uitgevoerd. Zowel voor de zeewerende als de recreatieve functie worden constructies en materialen getest in gespecialiseerde labo’s. Ingenieurs maken simulaties van golfslagen en krachten om zo tot de best mogelijke zeedijkconstructie binnen het ontwerp te komen.
Op 18 januari 2021 werd de pers uitgenodigd om aanwezig te zijn bij de werken aan de Oceaanlaan. De dienst communicatie beschrijft het mooi. “Maandag 18 januari, 9.30 u. ’s ochtends. Een graafmachine van aannemer Verhelst NV schept een lading zand op het strand van Westende weg. Op zich geen wereldschokkende actie, ware het niet dat dit de eerste werkzaamheden zijn voor de realisatie van de nieuwe zeedijk van Westende. De aanleg van de eerste grasdijkzone is de eerste fase in dit sleutelproject van het Middelkerkse beleidsplan en het Masterplan Kustverdediging van het agentschap voor Maritieme Dienstverlening en Kust (MDK).”
Aangezien voor de beschrijving van de fasen 2 en 3 nog voldoende tijd overblijft, als het mij nog gegund wordt tenminste, zal ik het in het huidig artikel alleen hebben over de eerste fase van de Westendse dijk, over het eerste deel van de grasdijk, die er als volgt zal uitzien.
De grasdijk is een brede groenzone die wordt aangelegd tussen het harde deel van de dijk (huidige dijk) en het strand. Straks zal tegemoetgekomen worden aan de jarenlange klacht dat men op de dijk pas van de zon kon genieten na de middag. De grasdijk zorgt voor een park en zonovergoten wandelpad voor de bestaande zeedijk.
Het project moet van de zeedijk een veilige, toegankelijke en aantrekkelijke promenade maken. Hoofdontwerper Philip Moyersoen: “De grasdijk moet storende effecten van extreme weersomstandigheden beter beheersen. Het nieuwe strandprofiel en dehelmgraszones kunnen opwaaiend zand en een onstuimige zee op natuurlijke wijze opvangen. Bijkomend pluspunt: de groene zone geeft het strand een mooie natuurlijke uitstraling, zonder tekort te doen aan de strenge eisen die MDK oplegt rond kustveiligheid.”
Om dat te realiseren wordt de hellingsgraad van het strand verlengd en krijgt de strandzone het dichtst bij het huidige zeedijkniveau een duurzame begroeiing met helmgras en andere vasthoudende stroken. Ertussen loopt een wandelpad.
En de klassieke vraag op het einde: hoeveel gaat dat kosten? Eén van mijn bronnen gaf aan dat deeerste fase van de vernieuwing (Westende-bad) ongeveer twintig miljoen euro zal kosten. Wie betaalt dat?
Het gemeentebestuur investeert rond de 15 miljoen euro. Een deel van de kostprijs zou worden gerecupereed door verkoop van ondergrondse parkeerplaatsen.
Het agentschap voor MaritiemeDienstverlening en Kust van de Vlaamse gemeenschap dat instaat voor het aspect kustveiligheid.
Het regionaal ontwikkelingsfonds van de Europese Unie ‘Interreg – 2 Seas Mers Zeeën, dat projecten ondersteunt die een duurzaam maritiem gebied ontwikkelen, verleent een subsidie van 800.000 euro.
Stijn Gussé en Jurgen De Meyere volgen voor de gemeente Middelkerke dit project dagelijks op en bewaken ook het projectbudget. “Mocht je de zeedijk op ‘traditionele’ wijze renoveren zou je 70% meer budget nodig hebben dan nu. Niet alleen de bouwaanpak is duurzaam, dat is het budget ook”, zegt Stijn.
Mijn vorige artikels 27.02.2012 Bredere dijken in Middelkerke/ Westende? Het is niet allemaal zoals het lijkt! Handelaars, blijft op uw hoede 6.3.2017 Zouden de dijken in Middelkerke dan toch verbreed worden? 5.6.2017 Middelkerke en Westende: de dijken moeten verbreed worden omwille van de opwarming van de aarde. Komt die er eigenlijk wel?
Wordt Sint-Laureins, inclusief de Calidris, een zuivere redders- en surfzone?
Door wat men noemt een 'doorgaans goed ingelichte bron' kwam ik te weten dat er veranderingen op til waren qua gebruik van de Calidris. Men zou namelijk het speelterrein verplaatsen naar de gemeenteschool waar tegelijk met de nieuwbouw van de school een grote investering gedaan werd om er een modern speelplein met veel mogelijkheden aan te leggen.
Op zich is dat misschien te verdedigen, maar …
Ik wilde me niet vastpinnen op het speelplein en ik wilde er wel wat meer over weten. Na de voorbereidende vergadering op de daarnavolgende gemeenteraad, kwam ik tot de vaststelling dat er eigenlijk vier ideeën gesproten waren uit het brein van ons schepencollege. Ten eerste, dat verplaatsen van het speelplein. Ten tweede, de Intercommunale voor de Reddingsdienst West-Vlaanderen (IKWV) wil een groter deel van de Calidris bezetten en het college staat daarachter. Ten derde, het Agentschap Natuur en Bos zou er alweer aan denken om van het Sint-Laureinsstrand een zuiver natuurgebied te maken en het college heeft niet de intentie zich daartegen te verzetten. Ten vierde, de surfclub van Westende, wil een grotere zone van het strand bezetten en het college vindt dat goed.
Vooraf enkele gegevens over de huidige toestand.
Waarvoor wordt de Calidris tegenwoordig nog gebruikt? De chiro bezet de gebouwtjes achteraan, die gescheiden zijn van het hoofdgebouw. Die lokalen verkeren in slechte toestand (rot en vochtig) en ze zijn ook te klein. De leiding hoopte, éénmaal dat de school weg was, dat zij extra lokalen zouden krijgen.
De I.K.W.V, die instaat voor de veiligheid van baders, zwemmers en watersportbeoefenaars in al onze badplaatsen, bezet er 7 lokalen in de zijvleugel. Telkens er verkiezingen plaatsgrijpen (eerstvolgende in 2024 twee keer, in 2029 en 2030) worden de stemlokalen er ingericht. Waarschijnlijk om aan te tonen dat het gebouw zeker nog nuttig is, beweert men dat er tentoonstellingen ingericht worden of kunnen ingericht worden, maar zoeken jullie maar eens op wanneer dat nog eens gebeurde.
De cafetaria en de parketzaal zijn interessant als extra binnenruimte. De grote zaal wordt soms gebruikt voor evenementen zoals de jaarlijkse kerstmarkt/drink. Ook andere verenigingen gebruiken die zaal nog dikwijls voor banketten e.d.m. Een turnzaal van een school is veel minder gezellig en ook alweer verder van de tram.
In de loop van de voorbije jaren gebeurden nogal wat bestemmingswijzigingen.
In 1987 kocht de gemeente de gebouwen die ze daarna restaureerde, in totaal voor 5 miljoen euro, om ze om te vormen tot een centrum voor socio-culturele activiteiten. Er werden ooit zeeklassen ingericht, wat betekende dat per jaar 4000 kinderen met hun begeleiders konden genieten van de zeelucht en er konden overnachten. Een toeristische troef voor Westende, maar de klassen werden afgeschaft. Dat wilde de oppositie, zijnde in hoofdzaak de lijst Dedecker, absoluut niet. Zij wilden namelijk dat onze kinderen ook in de toekomst van deze parel aan de Vlaamse Kust konden blijven genieten. Er werden ooit ook lessen gegeven voor het realiseren van jobs binnen het werkervaringsproject art.60 in het kader van een keukenproject OCMW. Dat project werd naar Middelkerke overgebracht. Heel wat verenigingen hadden er een vaste werking: Okra, verschillende verenigingen van kunstenaars, modelbouw, turnclub, dansclub, vriendenkring voor senioren, zangkoor, karateclub, anonieme alcoholverslaafden, kaartersvereniging. De helft daarvan werd in 2014 afgeschoven naar ‘De Rille’ in Middelkerke omdat ze ontoelaatbare kosten meebrachten. Dat werd door de verenigingen niet op gejuich onthaald. Weer een troef minder voor Westende! Persoonlijk denk ik dat de bedoeling erin bestond het dienstencentrum te bevolken na het in gebruik nemen van het nieuw rusthuisgebouw? Maar goed, dat gebeurde onder het vorig bestuur. In 2014 werd beslist door de Open VLD -CD&V meerderheid om een gedeelte van het centrum Calidris voortaan in erfpacht te geven aan de Intercommunale Kustreddingsdienst (IKWV) die meer ruimte nodig hadden voor hun administratieve diensten. In hun vorige locatie in Koksijde konden ze immers maar beschikken over een oppervlakte van 25m² of een lokaal van 5m op 5m. Ze betaalden daarvoor 800 euro per maand. Op 28 mei kwam het punt al ter goedkeuring op de agenda van de gemeenteraad, zonder raadpleging van de cultuurraad of enig ander beheersorgaan van de gemeente en zonder dat daarvoor een aanbesteding uitgeschreven werd, voor zover die een ander resultaat zou opgebracht hebben. Maar goed … dat gebeurde onder het vorig bestuur.
En nu de vier geplande of geviseerde wijzigingen:
Ten eerste: Het verplaatsen van het speelplein Je zou kunnen zeggen: dat is toch logisch dat het speelplein aan de nieuwe gemeenteschool, dat heel veel euro’s kostte, optimaal gebruikt wordt. Zijn er dan misschien teveel speelpleinen in Middelkerke? De chiro gebruikt dat pleintje namelijk ook en het is dus zeer spijtig dat men hen dat ontneemt.
De ligging van de Calidris is uiteraard perfect voor de speelpleinwerking, dicht bij duinen en strand en de kusttram, weg van bewoning.
Men kan ook van mening zijn dat kinderen tijdens de vakantie eens in een andere omgeving mogen verblijven. Da's zeker niet bevorderlijk voor kinderen. Diezelfde speelplaats, dezelfde lokalen, refter,... De nieuwe school zal er ook schade van ondervinden. Een grote groep kinderen maakt nu eenmaal brokken. En dan bestaat de kans dat er conflicten komen met het onderwijzend personeel.
Er werden onlangs nog heel wat kosten gemaakt om alles op te knappen en meer nog om het gebruik door de speelpleinwerking te faciliteren.
Ten tweede: Het IKWV wil uitbreiden. Ziehier de redenen waarom dat volgens schepen van reddingsdienst Tom Dedecker moet gebeuren.
Momenteel moeten cursisten van de opleiding redder aan zee voor een stuk van het opleidingstraject naar Zedelgem pendelen. Daar ligt namelijk het WOBRA of West-Vlaams Opleidingscentrum voor de Brandweer- Reddings- en Ambulancediensten. “Die verplaatsing is voor heel wat jongeren erg moeilijk haalbaar met het openbaar vervoer en vaak moeten de ouders bijspringen om hun kind over en weer te voeren”, zegt Tom. Hij vervolgt: “Het is onze visie om de Calidris als opleidingscentrum in te richten. Er is ruimte voor leslokalen. De strandredders kunnen zich er douchen en omkleden. Er is voldoende plaats om boten en motoren te stockeren. Er zou een lift kunnen geïnstalleerd worden om het verplaatsen van motoren mogelijk te maken.”
Men zal die mooie zaal toch niet gebruiken voor de opslag van motoren en boten, zeker?
Er werd op 27 juni 2014, in de gemeenteraad, een erfpacht met een looptijd van 27 jaar voor 7 lokalen goedgekeurd. De toenmalige voorzitter van de raad, Michel Landuyt, vond de door IKWV aangeboden erfpachtvergoeding van 1.000 euro/jaar een interessant aanbod, terwijl de LDD dat (terecht) een habbekrats vond. Schepen Devey was immers voorzitter van de IKWV en zal wel aan de basis gelegen hebben van die verhuis en van dat gunstig koopje. Burgemeester Dedecker vond het spijtig dat ze door het vorig bestuur vastzitten aan die vergoeding voor zo’n lange tijd. Een erfpachtvergoeding wordt weliswaar geïndexeerd maar deze is in elk geval veel te laag. JMD suggereerde, maar ik kan moeilijk geloven dat hij dat ernstig bedoelde, dat in 2041 de erfpacht niet zou vernieuwd worden en dat men dan een nieuwe bestemming zou kunnen geven aan het gebouw. Als het IKWV meer ruimte in beslag neemt, dan neem ik aan dat voor dat nieuw verkregen gedeelte een NORMALE prijs zal moeten betaald worden. Volgens mij zou het een huur moeten zijn in plaats van een erfpacht. De erfpachter krijgt namelijk het volle genot van het pand en kan zelfs verbouwingswerken uitvoeren zonder aan iemand toestemming te moeten vragen. Dat mooi gebouw mag toch geen grote opslagplaats worden voor boten en motoren.
We mogen ook niet vergeten dat Middelkerke jaarlijks, voor zijn 15 reddersposten, een bijdrage betaalt aan de IKWV. Voor 2021 bedraagt die 165.725 euro.
Ten derde: Wordt het Sint-Laureinsstrand dan toch nog een zuiver natuurgebied? In 2004 hing die dreiging al eens boven ons hoofd. Dat stond in het Provinciaal Ruimtelijk Uitvoerings Plan (PRUP) ,,Strand & Dijk". De volledige infrastructuur zou ‘aan de natuur worden teruggegeven.’: de badzones, de redders, het strandsanitair en zelfs de zeedijk. Er werd zelfs gevreesd voor het voortbestaan van het hotel Sint-Laureins en voor het cultuurcentrum Calidris. Duinen zouden in de plaats komen. Op het strand zou men wel nog mogen wandelen maar bijvoorbeeld geen zeilwagenraces houden. We waren geen zulke wijze woorden van hem gewoon maar op 10.09.2004 verklaarde Michel Landuyt aan ‘Het Laatste Nieuws’: “Tenslotte is Sint-Laurentius het strand van de Westendenaar en van alle toeristen die in die kant van de gemeente op vakantie komen. De campings, de vakantiehuisjes, ons grootste hotel, het ligt allemaal daar. Die mensen de toegang tot het strand ontzeggen, kan niet.” Logisch toch? Zouden al die mensen naar Westende-bad moeten?Met de auto? En waar zouden ze die kwijt geraken?
Dat veroverend gepland natuurgebied (VEN-gebied) zou lopen vanaf de haven van Nieuwpoort tot de aan de Westkant van Westende-bad. Schepen Dedecker vindt dat eigenlijk geen groot bezwaar omdat het Sint-Laureinsstrand volgens hem toch meer en meer in onbruik geraakt, onder meer omdat er geen cabines mogen geplaatst worden (in natuurgebied). Dat er nog plaats genoeg is voor badgasten in de richting van Nieuwpoort klopt niet als het VEN-gebied nog steeds bepaald wordt zoals hierboven. Heel wat overleden Westendenaars die jaren geijverd hebben voor een eigen strand, zullen zich omdraaien in hun graf.
Ten vierde: De gemeente wil de surfzone uitbreiden De surfclub ‘de Kwinte’ is altijd al een paradepaardje geweest. Het uniek feit dat het gebouw op het strand mocht neergepoot worden met vooraan heel de dag een zonnig terras dat wandelaars, ook niet surfers, aantrekt is toch een echt privilege. Nu zou de gemeente de surfzone willen uitbreiden in de richting van Sint-Laureins. Tom Dedecker: “Die zone wordt namelijk te klein. Momenteel wordt er aan golfsurfen gedaan en zijn er veel jeugdkampen. Ook wind- en kitesurfen wordt er beoefend, wat het soms gevaarlijk druk kan maken. Door uit te breiden, krijgen deze sporten meer ruimte. We willen er tegelijk een zeilzone van maken. Kleine zeilbootjes zouden dan op het droge kunnen liggen nabij de Calidris-duinen en met een tractor het water in worden getrokken. Dit zou een toeristische troef kunnen zijn.” Zal die uitbreidingszone dan niet in het natuurgebied liggen?
Is hier geen belangenvermenging in het spel? Toen het schepencollege destijds besliste om een gedeelte van de Calidris te verhuren aan de IKWV, waarvan schepen Devey voorzitter was, vond de Lijst Dedecker dat Devey, niet had mogen meestemmen omdat er belangenvermenging in het spel is. Dat is namelijk het geval als er een situatie ontstaat waarbij iemand meerdere belangen, die een zodanige invloed op elkaar kunnen uitoefenen dat zijn integriteit ten aanzien van het ene of het andere belang in het geding komt. Heeft de LDD die tussenkomst van destijds misschien vergeten? Of vinden ze nu dat een mens wel twee bazen kan dienen? En nu maar afwachten! Volgens ‘Het Laatste Nieuws’ laat het Agentschap Natuur & Bos weten dat er “op heden geen conclusies getrokken” werden over de badzone in Sint-Laureins. ANB geeft ook mee dat het wacht op een zogenaamde ‘Passende Beoordeling’ van de Vlaamse Milieumaatschappij.
Schepen Tom Dedecker benadrukt dat het zowel in geval van de Calidris als van de watersportzone over een visie gaat en dat er nog geen concrete plannen bestaan.
Lees op mijn blog eveneens: Het Sint-Laureinsstrand in Westende “Vergane Glorie” 23.11.2015
Besluit Natuurlijk weet ik dat er geen rook is zonder vuur en gezien de vastberadenheid van ons gemeentebestuur, ben ik er niet gerust in. Ik vind immers dat de ‘Calidris’ een veel te mooi en goedgelegen gebouw met uitstekende toeristische troeven is om zo goed als volledig bezet te worden door het IKWV. Ik ben nochtans een natuurliefhebber maar voor zover dat iets te betekenen heeft, verzet ik mij tegen het teruggeven van de badzone Sint-Laureins aan de natuur en tegen de uitbreiding van de surfzone. Daarmee doet men nogmaals te kort aan Westende-dorp. Ik vind ook dat de LDD tegenwoordig gemakkelijk vergeet wat ze vroeger in de oppositie beweerde. En wat denkt de huidige oppositie van dat alles. Ze zwijgen precies als vermoord! Bronnen Antwoorden op mijn vraag op de bijeenkomst van de pers op 24.11.2020 Artikel in ‘Het Laatste Nieuws’ van Timmy Van Assche op 24.11.2020: Schepen Tom Dedecker: “Visie om Calidris om te vormen tot centrum voor strandreddersopleiding en watersport”
Zullen de Honden plaats moeten ruimen voor de Naaktlopers?
Dat de geschiedenis zich herhaalt, dat wisten we en ook dat de aanhouder wint (of zou kunnen winnen).
Veertien jaar geleden boog de gemeenteraad zich al over dit ‘zeer belangrijk’ agendapunt. Toenmalig burgemeester Michel Landuyt was een groot voorstander van een naaktstrand in zijn gemeente, niet dat hij zichzelf bij zeer warm weer graag ontdeed van zijn laatste stukje textiel, maar … de Open VLD wilde zich natuurlijk profileren, in het vooruitzicht van de gemeenteraadsverkiezingen op 8 oktober 2006, als de partij die de heropleving van Westende wilde bewerkstelligen. Omdat Michel absoluut zijn pier uit zijn jongensdroom wilde in Middelkerke, moest Westende ook iets krijgen. Het speelde geen rol of hij daarmee moest ingaan tegen Europese richtlijnen en tegen de bestaande plannen op het gebied van natuurbescherming. In 2018 was er dan een tweede poging, die alweer geen 'gunstig' gevolg kreeg.
Derde poging van de FBN De voorzitter van de Federatie voor Belgisch Naturisme (FBN), Koen Meulemens, weet/denkt natuurlijk dat de aanhouder wint en dat de ‘derde keer de goede keer is’. Eén van de argumenten waarmee een tweede naaktstrand vaak afgehouden werd, is dat verdwaalde kinderen niet op zo’n strand mogen verzeilen.
Hij is deze keer wel zeer optimistisch. Hij denkt dat het naaktstrand in Lombardsijde volgende zomer al kan openen. “Als corona er niet was geweest, ging het deze zomer al open. Veel voorbereiding is daar niet aan. Er zijn weinig extra faciliteiten en aanpassingen nodig. Gewoon goede afspraken maken met het gemeentebestuur en de politie.”
En wat zegt de gemeente (of de burgemeester)? Omdat er nogal wat geruchten de ronde deden, vooral op Facebook, en dat de persartikels lieten uitschijnen dat het deze keer wel eens een beklonken zaak zou kunnen worden, vroeg ik aan de gemeente wat ervan aan was. Ik kreeg op 1 oktober vanwege de algemene directeur volgend bericht: “Het gemeentebestuur werd enkele maanden geleden gecontacteerd door de vereniging voor naturisten met de vraag of een naaktstrand op het Sint Laureinsstrand mogelijk zou zijn. Dit idee werd in overweging genomen maar tot op heden werden er geen stappen gezet om effectief tot de inrichting van een naaktstrand over te gaan.”
En nochtans … Het zou mij verwonderd hebben als onze burgemeester daar geen heil voor de gemeente in zou gezien hebben. Vooreerst heeft hij de voorzitter van het FBN ‘met stomheid geslagen’ door zijn kennis van het naturisme. Uit ervaring? Het FBN zegt dat wij nog steeds in ‘preuts België’ leven maar ze zouden het uiteraard toejuichen mocht Jean-Marie Dedecker er nu toch werk van maken. Hij weet natuurlijk dat de naturist één wil zijn met de natuur. Ik vraag mij af of dat ook niet kan als je een minuscuul slipje of behaatje draagt? Zelfs in het tropisch oerwoud droegen de vrouwen een schaamlapje en de mannen een lendendoekje. In Middelkerke zou er volgens JMD een ideale plaats voor een naaktstrand voorhanden zijn. Het zou volstaan het huidig hondenstrand op te schuiven in de richting van Middelkerke. “Daar tegenover staan er geen appartementsgebouwen met pottenkijkers en zover loopt de zeedijk niet.” Alhoewel Jean-Marie zich alleszins geen tegenstander getoond heeft, is de juiste locatie nog niet gekend. Het staat dus nog niet vast of daar al dan niet doorwandelaars zullen zijn. Waarom is de burgemeester dan wel geïnteresseerd? Hij kijkt, bijvoorbeeld, uit naar de grote en kapitaalkrachtige Duitse naturistenbeweging, misschien nazaten van, die deze keer met andere bedoelingen ons strand zouden bezetten. Hij ziet die rijkelui met volle beurzen, nadat zij hun juwelen bedekt hebben, onze horeca bevolken en voor een boost zorgen voor onze economie. Zelf zie ik toch nog twee problemen. Onze strandredders werden ook opgeleid om met de aanwezigheid van honden om te gaan. Zo hebben ze lessen gekregen van een hondentrainer en weten ze ook wat te doen bij een hondenbeet. Zullen zij in de toekomst nog steeds hun job mogen uitvoeren in hun oranjeplunje of zullen zij zich moeten aanpassen? Mocht het naaktstrand zich tegenover het militair kamp bevinden, dan mogen we gerust zijn. Militairen doen zoiets niet maar wat als het zich bevindt tegenover het natuurgebied? Als daar iemand zijn spycam bovenhaalt en die beelden op internet zet?
Waarom lopen die naturisten zo graag bloot? Ik heb in mijn artikels al vaak verklaringen uit de Griekse mythologie aangehaald.
In de Griekse oudheid was naaktheid een teken van vrijzinnigheid en democratie. Het was bij wijze van spreken de spijkerbroek van toen, een soort democratisch uniform, dat vooral zelfbewuste, getrainde jongemannen uit de bovenklasse met verve droegen. Het naakte lichaam was het antwoord van bevoorrechte, intellectuele Grieken op de neiging van het primitieve volk om met luxe te pronken.
Eros is de Griekse god van de liefde, van het schoonheidsverlangen en de seksuele begeerte. Bij de Romeinen is dat Cupido. Eros werd voorgesteld als een naakte jongen met gouden vleugels aan zijn schouders, een krullenbol en een boog waarmee hij magische pijlen afschoot en daarmee het hart van goden en mensen doorboorde. Als Eros iemand geraakt heeft, is deze op slag verliefd. Hij werd beschouwd als de mooiste god, omdat hij bij de mens de mooiste gevoelens liet ontstaan. Hij verzachtte sinds onheuglijke tijden de meest ongenaakbare karakters, maakte het leven mooier en gaf er zin aan.
De moderne naturist zal wel geen gelijkenis zien met de Griekse oudheid. Volgens hem/haar is er nu op onze stranden geen sprake van categorieën, rijke bevoorrechte en arme, van mooi en minder mooi. Figuren heb je nu eenmaal in alle maten, vormen en mate van lichamelijke fitheid, en daardoor is de kans groter dat je wat vetrolletjes en rimpels tegenkomt, dan dat mensen eruitzien als een topmodel.
Volgens de naturisten zelf is er evenmin sprake van seksuele begeerte. Volgens, onder andere, de politie worden toch regelmatig ‘randactiviteiten’ vastgesteld.
Besluit Is dat al beslist? Of is dat ‘wishful thinking’? De talrijke reacties hebben intussen hun effect niet gemist, want burgemeester Dedecker laat weten dat de kogel nog niet door de kerk is. “We zijn van plan er de bevolking over te raadplegen, en we moeten nog knopen doorhakken met een aantal overheden.”
Bronnen Tweede naaktstrand mogelijk in Middelkerke: “We hebben hier een mooie plek”, zegt burgemeester Dedecker door Kristof Bohez Tweede naaktstrand op komst aan onze kust: "Wellicht volgende zomer in Lombardsijde" 18.9.2020 door Tom Van Gijsegem Wikipedia https://www.grieksegids.be/mythologie/eros.php
Westende: Toch een Naaktstrand met annex voor 'randactiviteiten’?
Al dan niet de boerkini toelaten in een zwembad, stelt overal problemen. Er loopt een gerucht dat op een gedeelte van het strand van Westende, vanaf Sint-Laureins richting Nieuwpoort, toch een naaktstrand zoals in Bredene zou kunnen komen, zoveel jaar (12) nadat daar al eens sprake van was. Daar zal men niet moeten vrezen dat er moslima zullen opduiken met of zonder boerkini. Op zo’n strand worden namelijk alle vormen van juwelen tentoongesteld en de Koran wil daar niet van weten. Eigenlijk wordt een naaktstrand, volgens onderzoekers althans, vooral door mannen bezocht. Vrouwen, niet-moslima dan, zouden meer drempelvrees hebben en vlugger gefrustreerd zijn over wat cellulitis hier en een vetlaagje daar. Als je op internet surft naar ‘naaktstrand’, dan stel je vast dat het eventueel Middelkerks naaktstrand vooral toegejuicht wordt op ‘gay-websites’.
Maar misschien blijft het wel bij die geruchten! Het kabinet van Vlaams minister Schauvliege wijst er wel op dat voorlopig nog helemaal geen sprake is van een officiële aanvraag voor de aanleg van zo’n naaktstrand. Er zijn natuurlijk enkele voorstanders die zo’n aanvraag van ganser harte … en goesting zouden steunen. Waarschijnlijk zal het wel bij 'wishful thinking' blijven!
Bredene wil niet langer dat zijn naaktlopers zich als haringen in een ton moeten voelen en wil zich ontlasten van die overvloed aan nudisten … en van demonstraties van randactiviteiten. De Federatie van het Belgisch Naturisme (FBN) ijvert al langer voor een tweede naaktstrand. Ze heeft daarvoor zelf het stuk strand van Westende naar voren geschoven. De andere badplaatsen beweren dat hun strand zo al druk genoeg bezet wordt en dat er geen plaats meer over is voor een naaktstrand.
Hoe stond ons gemeentebestuur daar in 2006 tegenover? De VLD wilde zich natuurlijk profileren, in het vooruitzicht van de gemeenteraadsverkiezingen op 8 oktober 2006, als de partij die zogezegd, tegen alle vorige ervaringen in, de heropleving van Westende wilde bewerkstelligen. Omdat toenmalig burgemeester Michel Landuyt absoluut zijn pier uit zijn jongensdroom wilde in Middelkerke, moest Westende ook iets krijgen. Het speelde geen rol of hij daarmee moest ingaan tegen Europese richtlijnen en tegen de bestaande plannen op het gebied van natuurbescherming, waarvan hij als burgemeester perfect op de hoogte had moeten zijn.
In “het Laatste Nieuws” van 13 mei 2006 zegt Michel: “Laat ons niet vergeten dat de bespreking in de gemeenteraad tot doel had te toetsen of er een politieke meerderheid was voor het voorstel alvorens adviezen van hogerhand te vragen. Er is gebleken dat de gemeenteraad hiervoor nog niet rijp is*. Ik betreur dit want een naaktstrand kon een extra impuls zijn voor Westende. Het kan helpen aan de naambekendheid en nieuwe mensen naar hier lokken. Voor de tegenargumenten die worden aangehaald hebben wij oplossingen voorgesteld, maar het heeft niet mogen baten. Ik hoop nu alleen maar dat ons voorstel geen andere kustgemeenten op ideeën heeft gebracht en zij nu het voorstel zullen lanceren voor een tweede naaktstrand aan de kust in hun badplaats. Ik wil ook benadrukken dat het zeker niet gaat om een verkiezingsstunt, daarvoor hebben wij al te veel nieuwe controversiële ideeën gelanceerd in deze legislatuur. Enfin, het is nu niet goedgekeurd, maar wat niet is, kan misschien nog komen. Wie weet wat de toekomst nog in petto heeft…” Hij mikte vooral op Fransen, daar waar in Bredene meer Duitsers en Nederlanders komen en volgens hem moest er ingespeeld worden op de vraag van de toerist. De strandzone tegenover de vroegere camping ‘Cosmos’ zag hij daarvoor als uitstekend geschikt aangezien het duinengebied, waarin de camping lag, als bufferzone kon dienst doen. * Voor één keer stemde een verenigde oppositie met de hulp van de CD&V tegen de Open VLD De CD&V of liever 1ste schepen Liliane Pylyser-Dewulf was immers ook tegen een naaktstrand.
Het is nog te vroeg om navraag te doen naar hun huidige mening.
Maar, waarom zou dat naaktstrand er eigenlijk niet mogen komen? Betreffend duinengebied is door het gewestplan bestemd als natuurgebied en zeker niet als buffer, zoals Michel bedoelt. Het is beschermd door de Europese habitatrichtlijn en is opgenomen in het Vlaams Ecologisch Netwerk. Op 21 mei 1992 werd de Europese ‘Habitatrichtlijn*’ 92/43/EEG uitgevaardigd waarbij de lidstaten alles in het werk moesten stellen voor het instandhouden en herstellen van de biologische diversiteit, de natuurlijke habitats* en de wilde flora en fauna, op hun grondgebied. De richtlijn bevat een aantal zeer strenge regels.
*Een ‘habitat’ is een land- of waterzone met bijzondere geografische, abiotische of biotische kenmerken, die zowel natuurlijk als half natuurlijk kan zijn, waarin een bepaalde soort planten en dieren leven.
De duinvegetatie in Westende is van een zeldzaam type terwijl de al even zeldzame kuifleeuwerik, die enkel nog op deze plek voorkomt, er een mogelijke broedplaats vindt.
Het eventueel op betreffende locatie inrichten van een strand voor naaktrecreatie gaat vermoedelijk gepaard met een intensivering van de betreding van het gebied, zodat er in dat geval zal dienen te worden nagegaan hoe het ‘recreatief medegebruik’ zich zal ontwikkelen.
Men gebruikt daarvoor de omfloerste benaming ‘randactiviteiten’. Alhoewel de burgemeester van Bredene vindt dat er bij hem heel weinig daarover geklaagd wordt (het 'gerollebol' lijkt hem onder controle), zijn de specialisten van het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB) een andere mening toegedaan. Het gaat om zedenfeiten, soms onder invloed van alcohol: bezoekers van het naaktstrand die seks hebben in de duinen, daar afval achterlaten en “nog tal van andere vormen van openbare zedenschennis plegen”, klinkt het ietwat mysterieus bij de lokale politie. Zo verklaren ‘ooggetuigen’ dat sommige koppels de kick van seks op openbare plaatsen proefondervindelijk willen uitproberen.
Het vrijwaren van constructies is essentieel voor het intact houden van de bestaande strand-duinovergang. Het gebied is waarschijnlijk dan ook evenmin geschikt voor de inrichting als bewaakte zone voor naaktbaders. Dat vereist immers een minimum aan constructies (veiligheids- en sanitaire voorzieningen).
De mening van Vlaamse minister van Omgeving Joke Schauvliege (CD&V) is dan ook: “Alleen wanneer verzekerd kan worden dat de ‘randactiviteiten’, zoals we die vandaag kennen in Bredene, zich niet zullen ontwikkelen in Middelkerke, kan een naaktstrand op deze locatie in overweging genomen worden”.
Mijn vorige artikels Voor of tegen ‘naaktstrand’? Naaktstrand afgewezen op historische zitting van gemeenteraad.
Middelkerke: Overspoeld door informatie want een nieuw seizoen baant zich aan!
Het ‘Seizoen’? Bestaat dat eigenlijk nog wel? Wij gebruiken die benaming nog steeds om een jaargetijde aan te geven, ‘zomerseizoen’, maar in de betekenis van ‘toeristisch seizoen’ geraakt dat woord toch wel in onbruik. Het heeft natuurlijk in hoge mate te zien met de zomervacantie, vooral voor de kinderen. Door de vele meestal ouderen die hun laatste jaren komen slijten aan de kust en de vele tweedeverblijvers die zelf regelmatig hun eigendom bezetten of het verhuren, zijn onze badplaatsen buiten de zomermaanden nooit meer zo uitgestorven zoals vroeger. De bezetting van de kustplaatsen hangt ook samen met het weer. Als het weer goed is dan trekken dijk en strand massa’s toeristen aan, in welke periode dan ook.
Waarom is een kustplaats aantrekkelijk? De kust is inderdaad een trekpleister zelfs al zijn de files op de autostrade voor iedereen erg vervelend. Je zou denken dat de toeristen naar onze kust komen om zich eens goed te ontspannen. Wat is er immers leuker dan even ontsnappen aan het dagelijks leven op het werk? Wie wil niet eens weg zijn uit het drukke stadsleven? Kan iemand zich iets gezonder voorstellen dan het inademen van de zeelucht? Waar kunnen kinderen zich beter uitleven dan op het strand of in het zeewater? Het weer aan de kust is natuurlijk niet altijd mooi. Wat gedaan als er een stormpje opsteekt of als de regen tegen de appartementsruiten klettert? Thuisblijven natuurlijk! En vooral voor de dijkbewoners kijken naar een vaak uitzonderlijk schouwspel van opbruisende golven en hardnekkige wandelaars die vechten tegen de stormwind. Is het iets beter maar toch geen strandweer, dan kan je genieten van een fietsuitstapje of van een wandeling langs ons prachtig kustlandschap of ons rijk achterland. Volstaat dit dan niet?
Hebben de toeristen dan nog wel behoefte aan speciaal georganiseerde evenementen? Alle kustgemeenten willen elkaar de loef afsteken om de toerist te vergasten op de uniekste attractie: een sportcompetitie, een tennis- of wielerwedstrijd, een rommel- of avondmarkt, een zang- of stripfestival, kinderspelen, een tentoonstelling, … Te veel om op te sommen! Elke dag kan de toerist kiezen uit een breed gamma aan ontspanningsmogelijkheden en als de eigen badplaats niets leuk te bieden heeft, dan is er wel een bezienswaardige stoet of feest in een andere gemeente. Kiest de toerist speciaal voor Middelkerke omdat daar zoveel evenementen georganiseerd worden? Ik vrees van niet! Worden dat er niet een beetje veel? Persoonlijk vind ik van wel en vele zullen het zeker met mij eens zijn, maar ze durven het niet zeggen zelfs al vloeken ze ook wel als het verkeer erdoor in de war gestuurd wordt.
Ik had het hierboven dus over de occasionele activiteiten of attracties. Maar, er zijn er ook andere!
De vaste attracties of amusementsmogelijkheden Natuurlijk moeten ook enkele vaste attracties aangeboden worden als alternatief voor strand en zee. Die zijn er in Middelkerke misschien te weinig: (zie verder) Hoe gebeurt de aankondiging van al die activiteiten? Wat zeker niet gezegd kan worden is dat de toerist (en ook de Middelkerkenaar) onvoldoende geïnformeerd wordt over het activiteitenprogramma. Talloos zijn de hiervoor aangewende middelen van de gemeente zelf. Naast de gemeentelijke website, de facebookpagina’s van gemeente, van mandatarissen, van partijen, van verenigingen of van individuen, zijn er nog folders en brochures. De gemeente verspreidt er veel maar ook de provincie (‘Westtoer’) wil aantonen dat ze nog een bestaansreden heeft door globale folders voor alle badplaatsen te verspreiden.
Maar eerst de gemeentelijke…
Brochure ‘Visit’, de Middelkerkse Vrijetijdsmagazine met 32 bladzijden Deze brochure is in zijn derde jaargang, 5 nummers in 2016, 2 in 2017 (winter, eindejaar en zomer) en zopas verscheen deze voor de zomer 2018. Je vindt er alle voorziene activiteiten: speciale weekends, kermissen en feesten, sportmanifestaties, aperitiefconcerten (één in elke deelgemeente), muziekfestivals, cultuuractiviteiten, stripfestival, diervriendelijk vuurwerk, markten, …
Brochure ‘start je avontuur in Middelkerke’ Het is een uitgave van Toerisme Middelkerke, opgesteld door de informatiedienst samen met dienst Toerisme, onder verantwoordelijkheid van secretaris Pierre Ryckewaert.
De inhoud ziet er als volgt uit ‘Kids in the middle’ waarin aangetoond wordt dat Middelkerke niet ten onrechte het label 'kindvriendelijke gemeente’ toegewezen kreeg: strips en alles daarrond, speelpleinen, kinderboerderij, amusementspark ‘X-Treme’, … Ontspanning: wandelen en fietsen, casino, draai- en dansorgelmuseum, visserijmuseum, e-karting Natuur: Puidebroeken, IJzermonding, Normandpark, , duinen, Schuddebeurze, Schapenweide Sport en Beweging: sportstrand, surfclub, sportpark, sporthallen, paardrijden, zwembad, fitness op de zeedijk, petanque, padel, tennis, minigolf Zee en Strand: zwemmen, beachbars Historische gebouwen: kusthistorisch museum, villa Les Zéphyrs, Grand Hotel Bellevue, Dronkenput, Fleriskothoeve, Groot Tempelhof, Groenhagemolen, Groot Kalkaertsleen Cultuur: theater en muziek in ‘De Branding’, bibliotheek, concertcentrum ‘De Zwerver’, Beeldenpark (zie hieronder ook nog eens de brochure ‘Kunst in de Open Ruimte’) Omgeving: (onvolledig) Nieuwpoort: Westfront en jacht- en vissershaven (‘Seastar’ boottochten op de IJzer werd niet waardig bevonden voor opname) Diksmuide: museum aan de IJzer met IJzertoren, Dodengang Oostende: Mercator, Amandine, Domein Raversijde De Panne: Plopsaland Blankenberge: Sea-Life (Serpentarium wordt niet vermeld?) Knokke-Heist: natuurpark Zwin Zeebrugge: Seafront , het maritiem themapark met Russische onderzeeër wordt niet vermeld Praktische info: medisch, openbaar vervoer, elektrische laadpalen, afval, honden, markten, parkeren Logies en Immo: verhuur en verkoopagentschappen, campings en caravanparken, hotels, gastronomie en shopping – zie ook aparte brochure hieronder Onze evenementen: speciale weekends, festivals, wielerwedstrijden (kampioenschappen in komende vijf jaar, dernycriterium, Noordzeecross)
De twee brochures: ‘Visit’ en ‘Start je avontuur in Middelkerke’ bevatten dus heel wat dubbele/gemeenschappelijke informatie.
‘Logies en Immo’ en ‘Kunst in de Open Ruimte’
De Sirene De editie mei/juni 2018 bevat 29 pagina’s op 32 met wat zich in de gemeente afspeelt, geen activiteiten maar onder andere info over het leven in de gemeente. De rest handelt over enkele sport – en cultuuractiviteiten zoals Beaufort.
LOL@middelkerke 8.5 – 31.8.2018 Een boekje boordevol leuke kinder- en jongerenactiviteiten: kampen, buitenschoolse opvang, ééndagsactiviteiten, couleur aan zee, uitstappen, speelpleinwerking, Grabbelpas met dagelijkse activiteiten behalve op woensdag van 2 juli t.e.m. 30 augustus, jeugdhuiswerking voor jongeren tussen 12 en 18 jaar, vrijetijdsaanbod voor kinderen met een mentale beperking.
Een superaanbod!!
Cultuur Seizoen 14.9.2018 – 24.4.20192019, uiteraard uitgegeven door de Cultuurdienst
Losse folders
Maar, ook de provincie doet zijn duit in het zakje …
Kustpas
Dat is een plooifolder uitgegeven door ‘Westtoer’ met de ‘leukste en boeiendste’ attracties, 41 in aantal, in alle badplaatsen. Op vertoon ervan krijgt de bezoeker een korting op de ingangsprijs of een cadeautje. Oostende heeft natuurlijk met 11 bezienswaardigheden het meest te bieden tegenover Blankenberge (6), Koksijde (5), De Haan (5), De Panne (4), Knokke-Heist (3), Nieuwpoort (3). Middelkerke en Zeebrugge met elk 2 attracties bengelen achteraan. Het is natuurlijk niet fair enkel te vergelijken op basis van aantallen, maar ik moet helaas ook besluiten dat onze twee musea, weliswaar mooi, niet opwegen tegen wat de toerist in andere badcentra vindt. Middelkerke moet dus alleszins investeren in waardevolle toeristische attracties, in plaats van in megalomane projecten. Dat betekent nu wel niet dat een toerist hier op dat gebied volledig op zijn honger moet blijven zitten. Ook hier zijn wel enkele attracties, de Minigolf, de ‘Dronkenput’ waarmee ons bestuur altijd zwaait, maar vooral ‘De Kegel x-treme met bowling, karting, laser shooting, minigolf indoor, escape room en vanaf 5 juli 2018 een nieuw klim- en klauterparcours. Dit jaar staat het amusementspark nog niet in de ‘Kustpas’ maar dat komt, schijnt het …
Brochure ‘Beaufort’, uitgegeven door ‘Westtoer’ Een goed opgevatte brochure die info bevat over de driejaarlijkse expo van moderne kunst (30 maart – 30 september) met een kaart met alle kustplaatsen en de locatie van alle kunstwerken tentoongesteld in 2018, met een foto van en een korte uitleg over elk werk. Er staat ook een lijst in met alle werken inclusief locatie uit de 6 edities van Beaufort tot nog toe die achtergebleven zijn in elke gemeente. Voor Middelkerke zijn dat dus: de roestige ‘Caterpillar5bis’ van Wim Delvoye, de twee hoornen ‘I can hear’ van Ivars Drulle en ‘Olnetop’ van Nick Ervynck die voor het ogenblik het ‘Beeldenpark’ van Middelkerke vormen, geconcentreerd in de omgeving van ‘Hotel Belle Vue’ of ‘De Rotonde’ in Westende-bad. Straks komt daar het ‘Navigator Monument’ bij.
Zeekrant 2018
Vier A4 – pagina’s met info over de zee en een aantal onderwerpen die ermee samenhangen, maar geen activiteiten
Vlaanderen Passie: netwerk opgedeeld in drie kustzones (uitgegeven door??)
Het zijn verdeelborden die staan in hotels, campings enz... en de respons daarop zou redelijk goed zijn. In het toerismebureau in Westende-bad waren ze heel verwonderd toen ik naar een folder of een brochure daarover vroeg, want ze kenden het niet. X-Treme De Kegel werkt daar wel mee samen, zoals jullie hieronder zien. Er wordt gewerkt met bons.
Private
De Boarebreker De uitgave 2018 van onze horecaspecialist Georges Keters zou de dikste ooit zijn. Daarin zijn 51 pagina’s gewijd aan Middelkerke. Zoals de ondertitel het uitdrukt bevat de brochure artikels over gastronomie maar ook over toerisme. De voornaamste attracties/evenementen komen hier dus nogmaals aan bod, maar aangezien de gemeente niet de uitgever is …
KW Vakantie is een uitgave van Roularta ‘Krant van West-Vlaanderen’. Vijf en twintig van de 130 pagina’s geven de zomeragenda voor West-Vlaanderen. Aan Middelkerke worden drie bladzijden besteed, hoofdzakelijk over de Middelkerkse bieren en het bierweekend.
Losse folders (meegenomen uit toerismebureau, misschien zijn er nog veel meer)
Besluit Ja, ik weet dat mijn artikel zeer lang is en gezien de aard van mijn informatie, zeker voor de Middelkerkenaar, enorm saai. Om aan te tonen hoe de informatiebladen zich opstapelden, moest ik minstens aan elk daarvan wel enkele woorden besteden.
Diegene die nu nog durft verklaren ‘Mein Name ist Hase, ich weiss von nichts’ * neemt een loopje met de waarheid. Het zou interessant zijn te mogen vernemen, voor elke overheidsinstantie, hoeveel dat ‘grapje’ elk jaar kost. Natuurlijk ‘wat moet dat moet’, maar ik heb vastgesteld dat er veel dubbele informatie tussen zit. Moet iedere dienst nu per se een eigen brochure of folder hebben? * betekent eigenlijk ‘ik wil er niets mee te doen hebben’ maar als je het letterlijk vertaalt…
Wat de Vlaamse overheid, onder andere, als mogelijkheid ziet om de kust te redden
Even kennismaken ...
De Vlaamse Bouwmeester is iemand die werkt voor de Vlaamse Gemeenschap. Hij/zij zorgt voor de beleidsvoorbereiding en -evaluatie, en voor de aansturing en de opvolging van de beleidsuitvoering op het vlak van vastgoed (architecturaal kwaliteitsbeleid en patrimoniumbeleid). Hij/zij adviseert en informeert de Vlaamse overheid, de lokale besturen en andere (semi-)publieke opdrachtgevers over het architecturale beleid (architectuur, stedenbouw, landschap en kunst in de publieke ruimte). Zo had hij het Middelkerks college advies kunnen geven over de ingediende voorstellen voor een nieuw casino ... maar ze hebben hem niet geraadpleegd.
Het agentschap voor Maritieme Dienstverlening en Kust (MDK) is, onder andere, verantwoordelijk voor de beveiliging van de Vlaamse kust tegen overstromingen en ijvert voor een geïntegreerd en duurzaam beheer van de kustzone.
De Vlaamse Regering formuleert in het Witboek Beleidsplan Ruimte Vlaanderen doelstellingen, ruimtelijke ontwikkelingsprincipes en werven die de basis zullen vormen om samen aan de slag te gaan en de ruimte van Vlaanderen te transformeren.
Het Departement Mobiliteit en Openbare Werken ondersteunt de Vlaamse minister actief bij de beleidsvoering, zowel voor mobiliteit en verkeersveiligheid als voor investering, beheer en exploitatie van de transport- en de haveninfrastructuur.
Een team met leden uit al deze agentschappen/organisaties (wie geraakt daar nog wijs uit?) heeft een studie uitgevoerd over de zeewering met de naam 'Metropolitaan Kustlandschap 2100'.
Het onderzoekstraject heeft als doel om te onderzoeken "voor welke uitdagingen de kust staat en hoe die kunnen leiden tot bouwstenen voor een gedeelde ontwikkelingsvisie voor het gehele kustlandschap, inclusief zee en achterland."Ā
In het ontwerpend onderzoek werden vier uiteenlopende toekomstbeelden uitgewerkt met een tijdsperspectief tot 2100. Ze zijn allemaal ingrijpend met belangrijke uitdagingen. De studie maakt daarin geen keuzes, maar reikt argumenten aan om het gesprek aan te gaan.
Eén van de vier mogelijkheden, de zogenaamde 'Bipool', is bijzonder merkwaardig en daarom wil ik jullie die niet onthouden.
Eerst nog even in herinnering brengen... Op 5.6.2017 heb ik een blogartikel gepubliceerd met als titel: "Middelkerke en Westende: de dijken moeten verbreed worden omwille van de opwarming van de aarde. Komt die er eigenlijk wel?"
In mijn artikel heb ik alleen willen aanhalen dat sommige wetenschappers daaraan twijfelen en dat het toch de moeite loont om eens naar hun argumenten te luisteren.
Moeten onze dijken versterkt worden opdat ze opgewassen zouden zijn tegen de gevreesde stijging met meer dan één meter van de zeespiegel tegen 2100 en tegen de heftigste stormen die zich om de duizend jaar kunnen voordoen? Spelen die twijfels een rol? Neen! Niet voor de Vlaamse en gemeentelijke overheden! Zij zijn er heilig van overtuigd dat er drastische maatregelen moeten genomen worden.
We kennen reeds de zandsuppleties of anders gezegd de golfdempende uitbouw die onze stranden moet verhogen en verbreden met 10 meter. Die wordt (terecht) door de Vlaamse overheid betaald. Zij zijn immers verantwoordelijk voor de beveiliging van de Vlaamse kust. De bouw van een stormmuur kwam ook reeds ter sprake. Naar het schijnt zouden beide oplossingen evenveel bescherming bieden, maar ... ons gemeentebestuur wenst eerder vele miljoenen euro's uit te geven voor het verbreden van de verharde dijk en nieuwe pleintjes aan te leggen en meer groen en beter straatmeubilair te installeren.
Maar nu komt het ... In het meest opmerkelijke scenario stelt het hierboven vermeld team dat de hele kustzone ten westen van Oostende beter aan de natuur wordt overgelaten, om de zeespiegelstijging op te vangen. Alle gemeenten in het westelijk deel zouden moeten opgegeven worden en men zou ze volledig laten overstromen.
Dat gebied zou grotendeels opgegeven en overgegeven worden aan de natuur - "maximaal losgelaten" zoals het rapport vermeldt. Er zou niet meer actief geïnvesteerd worden in zeewering, stedelijke ontwikkeling en productiviteit. De westkust wordt actief 'ontstedelijkt' en 'vernatuurlijkt'." De bewoners van Middelkerke, Nieuwpoort, Koksijde en De Panne zouden tegen het einde van de eeuw een nieuw verblijf elders in Vlaanderen moeten zoeken want hun huis zou onder water komen te staan. Dat zou niet permanent het geval zijn maar het gebied zou vooral de hevige schommelingen van de zeewaterstand moeten opvangen. Het natuurgebied zou dan een nieuwe toeristische trekpleister kunnen worden, waarbij paalwoningen en drijvende hotels voor logies moeten zorgen. Het land dat minder overstroomt, zou dienstdoen als landbouwgrond.
De cluster rond Oostende, Zeebrugge, Knokke en Brugge zou dan weer versterkt worden tegen de stijgende zeespiegel en zou een soort groot stadsgewest gaan vormen. Die versterking zou gebeuren met een uitbreiding van de haven van Oostende, verhoogde zandbanken tussen Oostende en Zeebrugge en nieuwe eilandjes voor de kust van Knokke-Heist. De zandbanken zouden plaats bieden voor agricultuur terwijl de nieuwe eilanden voor de kust van Knokke een vaargeul zouden toelaten voor binnenvaartschepen tussen Zeebrugge en de Schelde. Op de eilanden zouden ook recreatieve en residentiële mogelijkheden geschapen worden. Niet alleen zullen de havens van Zeebrugge en Oostende kunnen groeien. Ook woningen en recreatieruimten zullen moeten uitbreiden, in de hoogte en op zee, om aan de demografische groei te kunnen voldoen. Daarvoor zal het treinnetwerk in de regio drastisch moeten uitbreiden en wordt Brugge door een hogesnelheidslijn verbonden met Lille.
Concreet zou bij stormweer het oprukkende water eerst de duinen wegspoelen en daarna de zeedijken doorbreken. De E40 tussen Oostende en de Franse grens zou dan tijdelijk een nieuwe barrière vormen met de achterliggende polders, zodat de verschillende gemeenten nog beperkt bereikbaar blijven. Op lange termijn is het de bedoeling dat ook de snelweg het bij uitzonderlijk noodweer kan begeven, waarna de volledige IJzervlakte blank komt te staan.
Wat denken de kustburgemeesters daarvan? Het is nogal logisch dat een dergelijk toekomstbeeld niet in de smaak valt van de kustburgemeesters of sterker uitgedrukt ... ze steigeren fors.
Patrick De Klerck, burgemeester in (het niet-bedreigde) Blankenberge en voorzitter van de kustburgemeesters, zegt dat het op zich niet slecht is dat er nagedacht wordt over de toekomst. "Veiligheid is belangrijk"Ā, geeft hij toe: "Alle scenario's zijn welkom om te kijken in welke richting we gaan maar ... we doen nu al veel om te anticiperen op de stijging van het zeeniveau door nieuwe infrastructuurwerken aan te leggen: zandsuppleties, keerdammen en golfbrekers.
De 'zeer uitgesproken' maatregelen die we (zullen) nemen zijn ook onderschreven door specialisten en wetenschapslui ... en ze kosten nu al miljoenen! Laat ons eerst die werken uitvoeren voor we extreme scenario's overwegen."
In De Panne klinken boze stemmen. "Dit lijkt op een boycot van de Westkust. Dit absurd idee wordt zomaar gedropt en breed uitgesmeerd, maar er is duidelijk niet gedacht aan de consequenties", zegt een boze burgemeester Ann Vanheste. "Dit kan een economische ramp zijn. Wie gaat nog willen investeren, of een woning kopen, aan de westkust, als zo'n scenario op tafel ligt? Ik acht dit scenario onmogelijk en onbetaalbaar. En wat met de grens met Frankrijk? Het water zal daar niet plots stoppen, hoor. De studie werd nooit voorgelegd op een overleg met de kustburgemeesters noch toegelicht aan de betrokken gemeentebesturen."Ā
Voor de West-Vlaamse gouverneur Carl Decaluwé is de onderwaterzetting van de westkust niet de oplossing, wel het project van de Vlaamse Baaien. Volgens hem is "Grond winnen op zee de boodschap".
Het project 'Vlaamse Baaien' omvat niet enkel verbeteringen aangaande de beveiliging van de kust maar moet er ook voor zorgen dat de Vlaamse kust economisch, ecologisch en toeristisch aantrekkelijker zal worden. Dat wordt samengevat in de vier pijlers van het project, die hand in hand moeten gaan met de verbetering van de veiligheid van de Vlaamse kust:
Economisch: economische ontwikkeling in de toekomst
Ecologisch: voldoende ruimte bieden voor natuur aan de kust
Toerisme: de kust aantrekkelijker maken voor toeristen en bewoners
Duurzaamheid: de zee gebruiken als belangrijke bron voor duurzame energievoorziening.
De kustlijn is meer en meer van een brede zone met eilanden veranderd in een smalle kustlijn die door harde korte dijken wordt verdedigd. Met dit nieuwe project wil men terug naar een bredere en zachtere kustlijn, met grote duingebieden, zandbanken en eilanden die voor een natuurlijke verdediging van de kustlijn moeten zorgen.
Lees ik hier nu dat hij geen voorstander is van het verbreden van de harde zeedijken?
Besluit Dit is GEEN APRILGRAP!!! Maar toch ... maken jullie zich maar beter geen zorgen. Het gaat hier over een toekomstvisie ... een toekomst die wij niet meer zullen beleven!
Middelkerke/Westende: Waarheen zal de steeds grotere toeloop van toeristen ons leiden?
Telkens er een nieuw seizoen begint, lees en hoor je hoe sommige vaste kustbewoners hun beklag maken over de 'revolutie' die de toeristen in hun stad of dorp of wijk weer zullen teweegbrengen. Ik vond het dan ook gepast, halfweg de vakantie, de voordelen en de nadelen van de 'invasie' even tegen elkaar af te wegen.
Omwille van diverse, vaak persoonlijke overwegingen, zijn er inderdaad zowel voor- als tegenstanders van de toeristentoevloed.
De tegenstanders Veel 'gewone' kustbewoners hebben een soort haat-liefdeverhouding met de toeristen. Sommige vinden dat zij 's zomers 'kreunen onder de toeristen'. "Ik hou van de kust zoals die is: mooi en leeg"Ā zei een Nederlands minister ooit. Van de toerist wordt beweerd dat hij/zij zich hier anders gedraagt dan bij hem/haar thuis: "Zij denken dat alles van hen is als ze hier op vakantie zijn!"Ā Waarover wordt er verder nog gezeurd? Over het veel drukkere verkeer bijvoorbeeld en over de noodzaak om altijd weer op zoek te moeten gaan naar een vrije, liefst gratis parkeerplaats. Waar je moet betalen lukt dat vaak nog wel. Tussen haakjes: eigenaardig toch dat veel chauffeurs liever kilometers rondrijden dan gewoon hun portemonnee of bankkaart boven te halen. Sommige toeristen zijn allesbehalve veilige weggebruikers en vegen hun laars aan de wegcoderegels. Wie de wagen thuislaat en gebruik maakt van het lokaal openbaar vervoer om een evenement bij te wonen, vindt er niet alleen geen zitplaats maar moet zich aan boord wringen om daarna opeengeperst te worden zoals haringen in een ton. Het geduld en de zenuwen van wie na een wandeling op zoek gaat naar een terraszetel of -stoel van een horecazaak, om er van een consummatie te 'genieten', worden zwaar op de proef gesteld. De gelukkige die wel nog een vrij plaatsje vindt, kan bovendien niet steeds rekenen op een letterlijk en figuurlijk vlekkeloze bediening en trekt grote ogen naar de prijs van een koffie (2,5 euro) of van een glas plat water (2,1 euro). De uitzonderingen bevestigen zoals altijd de regel. Wie boodschappen doet, moet veel langer aanschuiven in 'zijn' winkel of warenhuis. Wie houdt van nette straten, moet nu dulden dat sommige toeristen het niet zo nauw nemen en overal vuilnis/rotzooi achterlaten. Wie vindt dat halfnaakte zonnekloppers eerder op het strand thuishoren, stelt vast dat sommige toeristen ook zo paraderen op straat of zelfs in de winkels.
Tussen de categorieën 'kustbewoner' en 'toerist' hebben we ook nog de tweede verblijvers. Het zijn meestal ouderen die persoonlijk geen last verkopen, integendeel, ze dragen ruim bij in de gemeentekas. Ze vullen wel mee de parkings, de dijken, de terrassen, ... en dragen daarmee een 'steen' bij tot de grote drukte in het seizoen.
Wie houdt er dan wel van de toeristen? Er zijn vooreerst ook 'gewone' kustbewoners, die vinden dat de tegenstanders wat verdraagzamer moeten zijn. Of ze echt van de toerist houden durf ik niet verzekeren maar zelfstandigen zijn natuurlijk erg-pro toerist. Die zorgt namelijk voor hun broodwinning. Winkels, kraampjes, attracties, evenementen, enz... hebben de toerist broodnodig om te overleven. Andere kustbewoners, vooral dan de jongeren, ontvangen natuurlijk ook de toerist met open armen omdat dankzij hem/haar of omwille van hem/haar een hele zomer lang leuke dingen te doen zijn. Of omdat zij dank zij de toeristen een aardige euro kunnen verdienen met hun vakantiejob. De keuze voor of tegen is inderdaad in hoofdzaak ingegeven door de wetenschap dat de toeristische industrie goed is voor 100.000 jobs. Dat is natuurlijk HET argument dat de overlast in het niets moet doen verzinken!! De gemeentebesturen kiezen natuurlijk ook voor de toerist. Een festival inrichten waarop 30.000 aanwezigen verwacht worden, midden in de zomer, langs een drukke hoofdweg, vind ik ook al geen te beste idee. In het wellicht drukste weekend van het seizoen, twee dagen de Westendelaan afsluiten zal wellicht enkel door de muziekliefhebbers gesmaakt worden. Ze willen dat hun badplaats de beste is: ze bouwen steeds meer parkings en hotels en ze willen steeds meer paradepaardjes of speerpunten op poten zetten om nog meer toeristen aan te trekken. Daarmee willen ze natuurlijk ook in de gunst staan van de immobiliënhandelaars en van de horeca. Ze worden vanzelfsprekend daarin ook gesteund door Vlaams minister Ben Weyts (N-VA) bevoegd voor Mobiliteit, Openbare Werken, Vlaamse Rand, Toerisme en Dierenwelzijn. Weyts: "De goede cijfers betekenen ook een aanzienlijke impuls voor de Vlaamse economie.Toeristen zijn sponsors van onze horeca, handelszaken en bedrijven. Samen met de toeristische sector wil ik in de komende jaren nog meer bezoekers naar Vlaanderen halen."Ā
Maar niet elke toerist is een bron van inkomsten. Wie herinnert zich niet de uitspraak van burgemeester Lippens van Knokke-Heist over de frigoboxtoeristen? Meer en meer mensen komen hier gewoon wat rondstruinen zonder iets te kopen. Dagjesmensen overspoelen toeristische attracties, maar sommige geven er geen euro uit...
Gaat die kusthype nog lang aanhouden? De vraag kan en moet gesteld worden. Wat vindt de toerist zelf van onze kust?
Ervaren zij volle treinen en trams dan niet als zeer hinderlijk? Hebben de toeristen dan niet zelf hun buik vol met op de autostrade uren in file te staan en bij aankomst verwikkeld te geraken in de parkeermiserie? Blijven hotelgangers nog langer geduldig op zoek gaan naar overnachtingsmogelijkheid?
Krijgen zij er dan niet genoeg van zich op het strand tevreden te moeten stellen met een lig- of zitplaats van een vierkante meter, of op elkaars schoot te moeten zitten, helaas soms tussen zwerfvuil en uitpuilende vuilnisbakken? Krijgen zij er dan geen hekel aan om op de dijken mee te maken dat fietsers en wandelende toeristen elkaar hinderen en om te moeten oppassen dat zij niet aangereden worden? Blijven zij nog lang geïnteresseerd in avondmarkten en andere evenementen die bijna uit hun voegen barsten?
Of overheerst het vakantiegevoel en telt voor hen enkel de zon, de zee en het 'zalig nietsdoen'?
Zomerse vakantiebestemmingen laten toeristen extra belastingen betalen Aan onze kust zijn wij daar voorlopig nog niet aan toe maar veel toeristische steden (Barcelona, Venetië, Londen, Parijs, ... voelen steeds meer de noodzaak om iets te doen tegen de overrompeling van hun stad door de toeristen. Ik wil hier niet de door hun bestuur genomen maatregelen bespreken behalve dan één. Toeristen die op reis gaan naar de Balearen, een eilandengroep in de Middellandse Zee die onder meer Mallorca en Ibiza omvat, moeten sinds 1 juli 2016 een zogenaamde toeristentaks betalen. Met de nieuwe belasting hoopt het bestuur de enorme toevloed toeristen een halt toe te roepen. 'We hebben de maximumcapaciteit in de zomer echt wel bereikt', klinkt het. De maatregel geldt voor verblijven in hotels, appartementen, plattelandsverblijven, herbergen, pensionnetjes, B&B's, vakantiewoningen, campings en andere gebouwen met een toeristische bestemming. De tarieven verschillen van periode tot periode. Zo moeten toeristen die tussen 1 mei en 31 oktober in een vier- of vijfsterrenhotel logeren 2 euro belastingen betalen per nacht. Wie in een pensionnetje of op een camping verblijft moet slechts 0,50 euro per nacht betalen.
Besluit Natuurlijk wil niemand dat de toeristen wegblijven uit onze kustgemeente. De drukte neemt nog elk jaar toe en dat zou stilaan toch tot nadenken moeten stemmen. Of onze bestuurders het aandurven daarover hun mening te uiten? Ik vrees van niet! Er staan natuurlijk (te) grote vooral financiële belangen op het spel. Ik hoop dan toch dat ze minstens eens in overweging nemen dat de jaarlijks toenemende drukte ook aan onze kust binnen afzienbare tijd proporties kan/zal aannemen die ze niet meer de baas kunnen. Voor voldongen feiten staan kan erg vervelend zijn!
Middelkerke en Westende: de dijken moeten verbreed worden omwille van de opwarming van de aarde. Komt die er eigenlijk wel?
Op 27 april 2017 verscheen in ‘Het Nieuwsblad’, van de hand van Dany Van Loo, een artikel met de veelbelovende titel: “Infomarkt over de zeedijkverbreding op 20 mei”. De bijeenkomst werd georganiseerd door het gemeentebestuur ‘wegens de omvang en de impact van dit project’. De plannen voor de vernieuwde dijk zouden er voorgesteld worden en er zou ruimte zijn voor interactie met de ontwerpers, zijnde het architectencollectief TV MOP Urban Design – Plantec – Cluster – SBE – DeltaresDesign. Aangezien ik reeds drie artikels wijdde aan dat onderwerp, kon/mocht ik natuurlijk deze gelegenheid niet laten voorbijgaan.
De infomarkt De infomarkt vond plaats in de foyer van het centrum 'De Branding' tussen 10 en 16 uur. Ik was daar om 13u30. Niet dat ik de twee (naaste) medewerkers van de burgemeester onbekwaam zou vinden om het publiek algemene informatie te verschaffen over het project, integendeel, maar eigenlijk had ik vooral uitgekeken naar die ‘interactie met de ontwerpers’. Toen de schepen voor openbare werken Liliane Pylyser – Dewulf, uiteraard overtuigd van de deugdelijkheid van het project, het informatieteam kwam versterken, moest ik al helemaal niet meer hopen dat er misschien wel eens zou geluisterd worden naar een argument van een tegenstander of een twijfelaar of een bezorgde Middelkerkenaar. De bezoeker moest enkel luisteren naar de uitleg van drie voorstanders van het project, uitleg die ik reeds lang kende. Er werden een maquette van het project en enkele platen tentoongesteld. Groot was dan ook mijn verrassing toen ik nadien las in een artikel uit Focus ‘De architecten toonden hun ontwerpen op een druk bijgewoonde infomarkt.’
Heeft er iemand onder jullie zijn mening mogen geven en indien ja, heeft men ernaar geluisterd? De voorgestelde plannen zouden na een wedstrijd uitverkoren geweest zijn. Op mijn vraag of er dan misschien ook andere plannen bestonden, werd bevestigend geantwoord … maar die mogen de inwoners niet zien. Dat het geen zin meer heeft daarmee nu naar buiten te komen is eigenlijk zeer logisch aangezien de vergunning voor het project reeds toegekend werd aan het hierbovengenoemd architectencollectief. Het gemeenbestuur had nochtans aangekondigd alle belanghebbenden te willen betrekken bij de realisatie: “Het aangeduid collectief van studiebureaus zal daarom zowel handelaars, bewoners als bezoekers betrekken bij de verdere realisatie.” Hebben de dichtste betrokkenen mogen helpen bij de keuze van het overwinnend project? Neen, dus? Heeft er iemand zijn oordeel mogen geven over de inhoud of opvatting van het gekozen project? Heeft er iemand eventjes zijn bezorgdheid mogen uitdrukken over de kostprijs van het project, 35 miljoen euro, bedrag dat nog wel zal overschreden worden, zoals gewoonlijk.? Niets van dat alles, dus! Op de infomarkt kon ik wel op één van de panelen lezen dat bij een nauw overleg met de horeca en de handelaars zal nagegaan worden welke plaats zij in het project kunnen innemen.
Mag ik nog even mijn bezwaren/twijfels herhalen tegen/bij het project? Als hoofddoel van de werken en de daarmee gepaarde hoge kostprijs, wordt opgegeven dat daarmee beter het hoofd zal kunnen geboden worden aan de superstormen die in de komende jaren, decennia of eeuwen of zelfs binnen een millennium onze kust kunnen teisteren en dat daardoor grootschalige overstromingen kunnen vermeden worden, rekening houdend met klimaatwijzigingen tot 2050. In samenwerking met de universiteit Gent, studiebureau IMDC en het Waterbouwkundig Laboratorium, maakte Ingenieur Tina Mertens van het Agentschap voor Maritieme Dienstverlening en Kust (MDK) in december 2012 een studie om de kust tegen superstormen te beschermen en de schade te beperken. Als maatregel stelt die studie voor: “de stranden moeten verhoogd en verbreed worden. Dat zal ook voor de toeristen een voordeel inhouden. Ze zullen niet meer als sardienen samengepropt zitten op overvolle stranden.” Er is hier dus helemaal geen sprake van het verbreden van de zeedijk. Door dat verbreden zullen de stranden toch nog kleiner worden, of niet? De voorgestelde oplossing voor Middelkerke: zandaanvoer + stormmuur + GolfDempendeUitbouw (op vraag gemeente). Ze gaan er inderdaad wel van uit dat de klimaatwijziging een invloed zal hebben op de hoogte van de zeespiegel en dus op het overstromingsgevaar. Hierna wordt dat schematisch voorgesteld:
TAW= Tweede Algemene wateraanpassing = de referentiehoogte waartegenover hoogtemetingen in België worden uitgedrukt
In het ‘Masterplan Kustveiligheid’ herneemt Dr ir Nathalie Balcaen de teksten van ingenieur Tina Mertens en voor Middelkerke wordt ook zandsuppletie als te nemen maatregel voorgesteld maar wel wordt onderstaande foto toegevoegd (de eerste, ZONDER ENIGE UITLEG) De gemeente gaat ervan uit dat een bredere zeedijk verdere zandsuppleties overbodig zal maken.
Moeten wij met zekerheid rekening houden met de (gevreesde) opwarming van de aarde? Door velen wordt aangenomen en met klem verkondigd dat de aarde aan het opwarmen is. Wie een tegengestelde mening heeft of zelfs nog maar twijfelt, wordt verketterd door milieu-activisten en door politici die daarop inspelen. Er zijn ook wel wetenschappers die de mening van deze laatste delen. Er zijn evenwel ook zeer veel wetenschappers die de temperatuurstijging betwisten. Wat moeten wij daar als leek van denken? Ik heb daarvoor heel wat bronnen bestudeerd en ik heb daar zeker uit afgeleid dat er heel wat twijfels bestaan over die opwarming. Sommige wetenschappers beweren dat het gewoon onjuist is cijfers aan te halen om te bewijzen dat de temperatuur zal stijgen, omdat de toestand op klimaatgebied niet kan voorspeld worden. Er zouden volgens hen weinig aanwijzingen zijn dat de aarde significant zal opwarmen in de toekomst. In de voorbije decennia zou de temperatuur nauwelijks of met een verwaarloosbaar aantal graden gestegen zijn. De voorbije maand mei zou de vierde warmste ooit geweest zijn. In 2008, 1992 en in 1947, bijvoorbeeld, zou het nog warmer geweest zijn. Temperatuurstijgingen zijn dus van alle tijden. Als er dan al een (kleine) stijging zou zijn, wordt er beweerd dat die niet zou te wijten zijn aan het CO2 – broeikaseffect. Zelfs als dat dan toch het geval zou zijn, dan zou de stijgende uitstoot van CO2, geen klimaatverandering van enig belang meebrengen. Zij besluiten daaruit dat alle maatregelen om de CO2-uitstoot te beperken zinloos zijn. Die kunnen trouwens enorme financiële consequenties hebben voor de samenleving. Het steekspel tussen wetenschappers die de klimaatverandering voorspellen en zij die er niet in geloven veroorzaakt op zijn minst dat eraan kan en mag getwijfeld worden. Dat is dan ook een belangrijke reden waarom de stijging van de zeespiegel en het daaruit volgend vergroot gevaar voor overstromingen niet als vanzelfsprekend moeten aangenomen worden. Trouwens, als zandsuppleties, betaald door MDK, ons ook kunnen beschermen tegen grote stormen, waarom moet de gemeente dan al die miljoenen uitgeven om de dijk te verbreden? De Vlaamse overheid liet de gemeente trouwens de keuze tussen de bouw van een stormmuur of de verbreding van de dijk met een golfdempende uitbouw van 10 meter. Beide maatregelen bieden evenveel bescherming. Het lag voor de hand dat de gemeente zou kiezen voor de tweede mogelijkheid omdat dit een nieuw paradepaardje zou zijn waarmee ze konden uitpakken ... dat ze wel zelf moeten bekostigen.
Welke waren de andere redenen waarom het gemeentebestuur de dijk wil verbreed zien? Alhoewel ik de andere argumenten van de gemeente niet belangrijk genoeg vind, wil ik ze hier toch ook nog eens herhalen: De dijk zou één uur vroeger door de zon kunnen beschenen worden. Die winst is eigenlijk verwaarloosbaar! Er zou een scheiding van wandelaars, fietsers en horecazaken mogelijk zijn. Ieder mens die regelmatig op de dijk komt en daar de chaos en het gevaar meemaakt van die mengelmoes, zal wel inzien dat meer zal nodig zijn dan een verbreding om daar een mouw aan te passen. De dijk en het strand zouden daardoor een vloeiend geheel vormen. Dat is een persoonlijk argumentje van Michel Landuyt, dat men bezwaarlijk ernstig kan nemen. De verbreding zou esthetisch, functioneel en economisch heel wat voordelen bieden en zou dus zeker een meerwaarde vormen. Het zal zeker mooier zijn maar functioneler en economisch waardevoller? En zeker onaanvaardbaar duurder! Het zou goed zijn mochten we daarover wat meer uitleg te horen krijgen! Men mag toch niet overdrijven met het uitgeven van de miljoenen van de belastingbetaler.
Zouden de dijken van Middelkerke en Westende dan toch verbreed worden?
De idee om de dijken van onze beide badplaatsen te verbreden, is niet meer nieuw. Het minste wat kan gezegd worden, is dat de verklaringen daarover, vooral over het tijdstip maar ook over de duur en de prijs, regelmatig gewijzigd worden.
Wanneer gebeurt het nu eigenlijk? Tijdens de legislatuur 2001-2006 kwam de CD&V daarmee reeds op de proppen. In ‘Het Laatste Nieuws’ van 26 november 2005 schreef Paul Bruneel reeds dat schepen Liliane Pylyser – Dewulf een verbreding van de dijk met drie meter wilde, door middel van een houten aanbouwstrook zoals in Oostende. Op 4 februari 2009 hadden de kopstukken van de CD&V in Leffinge daarover zelfs een ontmoeting met hun partijgenote en bevoegd minister Hilde Crevits.
Maar de Open VLD, zijnde Michel en Janna, wilden die pluim graag op hun eigen hoed steken, ja zelfs ... beter doen. Op 8 december 2011 las ik in ‘Het Nieuwsblad’ immers dat het gemeentebestuur de dijken van Westende en Middelkerke, over een afstand van vier kilometer, tien meter breder willen maken.
Op 20 februari 2012, dus een goeie vijf jaar geleden, publiceerde ik hier mijn artikel “Bredere dijken in M en in W”. Op dat tijdstip werd beweerd dat de realisatie van de plannen voorzien was voor de periode 2013-2016. In 2015 schreef Paul Bruneel in ‘Het Laatste Nieuws’ dat pas in 2035 de laatste steen zal gelegd worden. Het is nog niet zeker dat de vernieuwing er ook komt, maar als ze er komt, dan is de kans uiteraard klein dat onze generatie dat nog meemaakt. Vandaag, in 2017, lees ik in het artikel van Dany Van Loo in ‘Het Nieuwsblad’ dat het eindontwerp verwacht wordt in het voorjaar van 2019, waarna gestart kan worden met de eigenlijke realisatie.
Wat is men van plan? De dijken zouden uitgebreid worden met een golfdempende uitbouw tot twee niveaus. Er zou een verbreding komen tussen het De Greefplein en de Logierlaan in Middelkerke en tussen de Rotonde en de Oceaanlaan in Westende, niet meer in hout zoals vroeger beweerd werd, maar zoals hieronder.
Welke zijn de bedoelingen van het verbreden van de dijk?
De beveiliging tegen superstormen wordt erdoor verbeterd! Om het aanvaardbaarder te maken, want dat zal een bom geld kosten, wordt als hoofddoel opgegeven dat daarmee beter het hoofd zal kunnen geboden worden aan de superstormen die in de komende jaren, decennia of eeuwen of zelfs binnen een millennium onze kust kunnen teisteren. “Onze dijk heeft ons steeds kunnen behoeden voor overstromingen bij stormweer, maar bijkomende maatregelen zijn echt geen overbodige luxe meer.”, beweert burgemeester Janna Rommel-Opstaele. “Dit project wordt gerealiseerd samen met de Agentschap Maritieme Dienstverlening en Kust (MDK) van de Vlaamse overheid. Die liet ons de keuze tussen de bouw van een stormmuur of de verbreding van de dijk met een uitbouw die de golven moet dempen.”
Even in herinnering brengen wat zandsuppletie en golfdempende uitbouw betekenen. Bij strandsuppletie wordt op het strand, vóór de dijk, een extra zandbuffer aangebracht. Eigenlijk maakt men het bestaande strand gewoon hoger en breder, waardoor de golven de kans krijgen langer uit te lopen vooraleer ze de dijk bereiken, zelfs als een gedeelte van het zand tijdens een storm verdwijnt.
Een golfdempende uitbouw van de zeedijk vangt golven onder stormomstandigheden op in een bassin en laat het water terugvloeien naar zee. Zo mogen de golven groter zijn alvorens ze voor schade of hinder zorgen.
Tegen welke stormen moet de dijk ons eigenlijk beveiligen? Golfdempende uitbouw wordt een ‘zachte’ zeeweringsmaatregel genoemd, in tegenstelling met de ‘harde’ zoals het bouwen van zeedijken. In 2011 werd verklaard dat de zandophoping voor de dijk wel degelijk bedoeld was als verweer tegen de superstormen, die maar om de 250 à 1.000 jaar voorkomen. Zes jaar later laat de gemeente een ander geluid horen: “De dijkconstructie biedt nu namelijk onvoldoende veiligheidsgaranties bij zware stormvloeden. In het masterplan kustveiligheid staat dat een zandbuffer op het strand voor de dijk de kuststrook wel beschermt bij jaarlijkse winterse stormen, maar niet voldoende helpt tegen superstormen. Ook de MDK is ervan overtuigd dat de uitbreiding noodzakelijk is.” Op 27 februari 2017 is de Dienst der Kust gestart met nieuwe suppletiewerken op het strand van Westende. Er worden 180.000 m3 zand gespoten en het kostenplaatje bedraagt 2,6 miljoen euro, betaald door het Vlaams Gewest’. Dat zou nodig geweest zijn na de stormtij van 13.1.2017 waarbij heel wat zand weggespoeld is. En weer wordt de verklaring gewijzigd: “deze extra verhoging beschermt de dijk bij een 100-jarige storm”.
Ik heb als leek, na het naslaan van de geschiedenis van de stormen aan onze kust, eerlijke twijfels over de noodzaak van die verbreding van de dijken, om daarmee de superstormen te trotseren. Ik lees bovendien in het ‘Masterplan Veiligheid voor onze kust’ dat Middelkerke niet direct tot de meest kwetsbare gebieden behoort, maar dat het vooral belangrijk is de kusterosie en de gevolgen van eventueel optredende stormen nauwlettend op te volgen. “Alleen een adequate en directe aanpak met onderhoudssuppleties kan een blijvende garantie bieden voor het behoud van het reeds bereikte veiligheidsniveau.” Van een verharde NOODZAKELIJKE verbreding van de dijk, bovenop de zandophoping, is er geen sprake, wel dat ze eraan willen meewerken. Ik schreef reeds verschillende artikels over die stormen en over de maatregelen die daartegen genomen werden. Jullie kunnen ze lezen in de map ‘Dijk – Strand’. 27.3.2011 ‘Hevig stormen in Middelkerke? Dat gebeurt toch maar om de 250 of zelfs om de 1000 jaar? 20.2.2012 “Bredere dijken in Middelkerke en Westende. Het is niet allemaal zoals het lijkt! Handelaars, weest op uw hoede!” Iemand zou mij eens moeten verklaren waarom een golfdempende uitbouw onder de vorm van een lager gelegen dijk ons beter zou beschermen dan één met zandophoping alleen! Met die witte muurtjes zoals te zien is op bovenstaande foto? Die kunnen er toch even goed staan als de dijk niet verbreed wordt?
De echte bedoelingen Buiten het veiliger maken van de dijken, zou de verbrede dijk nog de volgende voordelen bieden: - de dijk zou vroeger door de zon kunnen beschenen worden - er zou een scheiding van wandelaars, fietsers en horecazaken mogelijk zijn - de dijk en het strand zouden daardoor een vloeiend geheel vormen - de verbreding zou esthetisch, functioneel en economisch heel wat voordelen bieden en zou dus zeker een meerwaarde vormen
We zouden de echte bedoelingen kunnen samenvatten als “Janna, Michel en Liliane en hun volgelingen willen van deze kans gebruikmaken om een nieuw paradepaardje van stal te halen.” En de burgemeester beweert met één van haar klassieke uitspraken: “Dit project moet samen met het nieuw casino bijdragen aan de toeristische uitstraling van onze badplaatsEN”. Heeft Westende dan misschien ook baat bij dat nieuw casino?
De zon zou langer de dijk kunnen bestralen Er wordt inderdaad regelmatig geklaagd dat de zeedijk en dus ook de terrassen van de horecazaken pas in de namiddag in de zon komen te liggen. Door de hoogbouw (10 verdiepingen) en de noordwestelijke oriëntatie van de Middelkerkse zeedijk blijven de huidige terrassen inderdaad het grootste deel van de dag in de schaduw. Volgens de burgemeester zou de zon door de verbreding dagelijks een uur vroeger de dijken bestralen. Wat een winst, zeg!
De wandelaars, fietsers en horeca-activiteiten zullen in de toekomst kunnen gescheiden worden Die tweede dijkstructuur zou dus een promenade zijn, waardoor wandelaars, fietsers en horeca-activiteiten van elkaar zouden gescheiden worden, "wat de veiligheid en het comfort ten goede zal komen", volgens de schepen van Openbare Werken Liliane Pylyser-Dewulf. In één van mijn vroegere artikels heb ik alle mogelijkheden voor de toekomstige bezetting van de dijken op een rijtje gezet. Denken onze wijze bestuurders echt dat ze die scheiding kunnen bewerkstelligen, met andere woorden dat die uitbouw van de dijk in de toekomst enkel nog zal bewandeld worden en dat fietsers en gocarts op de bovendijk zullen blijven? Is dat misschien één van die droombeelden van de meerderheid? Of een hersenspinsel, een illusie?
Moeten die wandelaars allemaal beneden blijven? Veel ouders wensen hun kind(eren) met gocart in de gaten te houden en onmiddellijk te kunnen tussenkomen bij het minste voorval. Wie op een terras wil zitten, wandelt of fietst er naartoe. Zullen de handelaars in kleding, ijscrème, restaurateurs, fietsenverhuur, … die het van wandelaars moeten hebben, daarmee kunnen leven? Ik vrees van niet! En wie zal die scheiding controleren? Zal dat niet dezelfde chaos blijven, die we nu ook kennen? Of moeten de wandelaars dan maar de strandbars bezoeken? En wat met de rommelmarkten? Ze blijven gewoon waar ze waren! En die hebben ook de wandelaars nodig!
Hebben de Middelkerkse kopstukken ooit in de zomer al eens met de fiets op de dijk gereden? Mijn besluit: die volledige scheiding kan gewoon niet verwezenlijkt worden en dat argument voor de verbreding van de dijken, vervalt dus ook.
De dijk en het strand moeten een vloeiend geheel vormen Michel Landuyt heeft al meermaals de idee geopperd dat het contact tussen dijk en zee moet bewaard blijven. Het niveauverschil tussen beide zou te groot zijn. Houden de strandgangers van vandaag er misschien niet meer van telkens enkele trapjes te moeten afdalen en te beklimmen? Door de zandophoping zijn dat er toch nog slechts een paar? Michel toch! Denk jij nu echt dat er daar, buiten jijzelf, nog iemand anders van wakker ligt?
De verbreding zal zowel esthetisch, functioneel en economisch heel wat voordelen bieden Meer groen op en rond de zeedijk kan wel leuk en mooi zijn als het niet hinderlijk wordt. En dan komt de Middelkerkse verslaving voor ‘mooiere en vernieuwde pleintjes’ weer boven. Dat kan een verbetering zijn, maar is het wel absoluut nodig? Zijn die pleintjes in slechte staat? Zijn ze te lelijk? Hoe lang is het geleden dat ze aangelegd werden? Heel lang is dat niet. Ik heb de exacte tijdstippen niet willen vragen, maar wijze bestuurders zouden dat toch wel in aanmerking mogen nemen. De infrastructuur wordt eveneens aangepast aan de huidige en mogelijk toekomstige activiteiten op het strand zoals loungebars of het gebruik van kleine zeilbootjes. Daar kan ik natuurlijk niet over oordelen zolang ik niet over meer gegevens beschik. Op 8.12.2011 verklaarden Michel en Janna ook nog: “Zitbanken, herkenningspunten en een sfeervolle en milieuvriendelijke verlichting zullen het geheel aantrekkelijk maken. Om het directe contact met en het prachtig uitzicht op de zee te versterken, komt er een uitkijkpost ter hoogte van het casino. We zullen ook in- en uitritten voor ondergrondse parkeergarages voorzien zodat de gemeente die in een latere fase kan aanleggen”. Samen met de Vlaamse overheid wil de gemeente eveneens een economische meerwaarde verwezenlijken. Dat is een steeds weerkerend argument bij alle projecten, maar wordt daarover ooit eens onderzoek gedaan om dat te staven?
Mijn hoop en enige troost Bij de start van het droombeeld van ons gemeentebestuur, las ik dat een architectuurwedstrijd zou uitgeschreven worden zodat ontwerpers uit zowel binnen- als buitenland de kans zouden krijgen om een aanlokkelijk concept uit te werken. Ik las in ‘de Sirene’ van maart-april 2017 dat het ontwerp definitief gegund werd aan het collectief van de studiebureaus MOP Urban Design – Plantec – Cluster – SBE & Deltares. Hun projectvoorstel inclusief principeschetsen zou voldaan hebben aan alle technische voorwaarden. Op de website van MOP Urban Design uit Oostende staat dat zij de ontwerpwedstrijd voor de Middelkerkse zeedijk gewonnen hebben. En verder “We hebben de versterking van de kustlijn en de unieke eigenschappen van de omgeving als de opportuniteit gezien om een nieuwe groene zeedijk te ontwerpen, een grote meerwaarde voor Middelkerke en Westende. Dit is het begin van een boeiend avontuur met de gemeente, de betrokken partijen en onze partners: Cluster, Plantec, SBE, Ecorem, Deltares en Driekwart groen! Wij kijken uit naar deze veelbelovende samenwerking.” Het is natuurlijk best mogelijk dat het ongemerkt aan mij voorbij gegaan is, maar ik heb nooit gehoord van een ander ontwerp dan dit wat nu gegund werd. Jullie wel?
Het gemeenbestuur wil alle belanghebbenden nochtans betrekken bij de realisatie. “Het aangeduid collectief van studiebureaus zal daarom zowel handelaars, bewoners als bezoekers betrekken bij de verdere realisatie.” Hebben de dichtste betrokkenen mogen helpen bij de keuze van het overwinnend project? Neen, zeker? Verder heb ik nog de volgende vragen ‘Op basis van welke gegevens en hoe zal de bevraging gebeuren?’, “Op welk tijdstip?’, ‘Zal er ook geluisterd worden?’ Ik hoop dat de bevraagden hun gezond verstand (kunnen, durven en willen) gebruiken.
En … hoeveel zal dat weer kosten? Het zou weleens kunnen dat de gemeente hiermee een nieuw record vestigt. In 2013 werd al een bedrag van 30 miljoen euro genoemd. In 2015 werd dat al 35 miljoen. In deze legislatuur wordt al 12 miljoen euro voorzien in het budget voor de eerste fase, 5 miljoen daarvan zal MDK ophoesten, de rest komt van de gemeente. We mogen er ons, zoals gewoonlijk, aan verwachten dat de kosten nog wel (veel) hoger zullen oplopen. Zal over die kostprijs ook de mening gevraagd worden? Waarom is de bijdrage van MDK niet hoger? De beveiliging van onze dijken tegen overstromingen is toch hun verantwoordelijkheid!
Besluit Ik hoop dat mijn argumenten alweer niet als negativisme afgedaan worden. De noodzaak van de uitbouw van de dijken mag wel niet ingegeven worden door de bezoekers van Facebook die het ‘een mooi project’ vinden. Afgaande op de foto alleen, is dat ook zo maar eens dieper ingaan op de verschillende aspecten van het project zou zeker niet misstaan. Straffer nog, dat is volgens mij onontbeerlijk!
Heb jij al ooit een vrouw (?) gezien in boerkini op het strand van Middelkerke of Westende?
Mannelijke lezers van deze blog zijn gelukkig niet gebonden aan koranvers 24:30 dat gebiedt dat een moslimman zijn blik moet neerslaan telkens hij naar een vrouw kijkt. Dat gebod is nodig om te beletten dat er een brutale of schaamteloze gedachte in zijn hoofd zou opkomen. Daarom wil/mag ik aan alle lezers, mannen en vrouwen, vragen welke onderstaande strandkledij ze het aantrekkelijkst vinden. Niet flauw doen, hé!
Moet de boerkini verboden worden? Natuurlijk hebben jullie ook gezien of gelezen dat het ‘boerkiniverbod’ HET onderwerp van de dag is of geweest is. Misschien hebben jullie destijds ook mijn artikels gelezen waaruit bleek hoe ‘groot’ mijn kennis over dat onderwerp wel is (grapje!) Het waren: ‘Wat verkies jij? Een bikini of een boerkini?’ op 25.4 2010 en ‘Boerkini tweedelig zwempak voor boerinnen?’ op 9.5.2010. Ik schreef die artikels naar aanleiding van het voorstel van het Vlaams Belang in de gemeenteraad om het zwembadreglement aan te vullen met een boerkiniverbod. De meerderheid stemde toen (natuurlijk) tegen alhoewel de toenmalige burgemeester Michel Landuyt en enkele van zijn acolieten-gemeenteraadsleden na de vergadering bekenden dat ze bij de stemming niet eens wisten wat een ‘boerkini’ was. Ernstig werk, dus!! Ik durf het bijna niet te vragen, maar jullie weten toch wel wat 'het' is? Boerkini is een samenvoeging van boerka en bikini. Het is een badpak uit waterafstotende speedostof dat het lichaam vrijwel van top tot teen inpakt, zoals bij een duikerspak. Het laat slechts de handen, de voeten en het gezicht vrij terwijl het hoofd bedekt blijft. Om de vrouwelijke vormen te verhullen heeft het pak rondom de borsten nog een extra stuk stof. Ziehier de argumenten van diegene die vinden dat de boerkini moet toegelaten of verboden worden.
Voorstanders
Tegenstanders
Boerkini’s zijn veilig want ze zijn gemaakt van zwemstof en sluiten perfect bij het lichaam aan.
Boerkini is niet hygiënisch en niet veilig
Vanuit mijn geloof, wil ik niet halfnaakt zwemmen tussen mannen. De koran gebiedt namelijk dat de vrouw haar schaamdelen, dat is alles behalve gezicht, handen en voeten, kuis bedekt moet houden. Zij mag haar schoonheid niet tonen en moet sluiers tot over haar boezems dragen. Vrouwen zijn immers van nature onzedelijk en onrein.
Het maakt deel uit van de islamisering van het Westen. We moeten dus een dam opwerpen tegen de steeds grotere invloed van de islam en het opdringen van de wil door moslims. Vooral Westerse vrouwen, die zich tot de islam bekeerd hebben, staan erop in boerkini te gaan zwemmen. Ze doen het vooral om te provoceren.
Discriminatie: nu kan de moslimvrouw toch ook eens gaan zwemmen
In neutrale omgeving moet neutrale zwemkledij
Als we mensen gaan verplichten om zich naakter te kleden zodat ze zich daar niet langer comfortabel mee voelen, dan zijn we als maatschappij totaal verkeerd bezig.
Individuele vrijheid Godsdienstvrijheid is belangrijker dan gelijkheid man-vrouw
Teken van verslaving van de vrouw/ symbool van onderdrukking; De boerkini is “de belichaming van een politiek project, dat bedoeld is om vrouwen tot slaaf te maken”.
Het verbod op de religieuze badkledij druist in tegen de burgerlijke vrijheden.
Geen uitzonderingen toelaten op religieuze of filosofische grond
Het toelaten van de burkini zou indruisen tegen alle reglementen en het zou kunnen aanmoedigen tot het dragen van de meest excentrieke kledijen wat zou kunnen leiden tot spanningen onder de strandbezoekers.
Door het dragen van de boerkini wordt de moslimvrouw herkend als ‘eerbare vrouw’
Alle vrouwen op het strand, niet in boerkini, worden daardoor ‘oneerbaar’
Het samenleven van autochtone en allochtone vrouwen wordt er alleen maar door bemoeilijkt.
Ik wil jullie niet vragen een standpunt in te nemen of partij te kiezen. Ik wil jullie het gevaar niet laten lopen om als ‘racist’ bestempeld te worden? Bijna de helft (45,1%) van de Vlamingen (of dat al dan niet moslims zijn, weet ik niet), vindt dat een boerkini moet kunnen op het strand. Een boerkini in het zwembad krijgt dan weer minder begrip (van 68%) omwille van hygiënische redenen. Dat blijkt uit een enquête van iVOX en VTM. Vele vinden dat de argumenten van voor- en tegenstanders zelfs niet met elkaar moeten geconfronteerd worden: “we leven in Vlaanderen en wij bepalen de regels. Als men zegt dat onze waarden en normen moeten gerespecteerd worden, dan moet men de daad bij het woord voegen”.
Besluit Hoe jullie ook tegenover de islam en/of de moslims staan, zelfs op mijn leeftijd kom ik er voor uit dat een goedgevormd vrouwelijk lichaam in een wat onthullende bikini, gebruind door de zon, mij best kan bekoren. Waarom zou je het bedekken? Al moet ik eerlijk bekennen dat sommige lichamen beter kunnen bedekt blijven …. Maar daarom niet door een boerkini!
De camping bevond zich sinds de jaren 60 onrechtmatig in natuurgebied en niet in recreatiegebied. Ze leunde tegen het strand aan en dat was natuurlijk een grote troef, maar de site is altijd een doorn in het oog van de natuurliefhebbers geweest. De roemruchte camping verwierf internationale bekendheid door de film met de gelijknamige titel, gemaakt door filmrebel Jan Bucquoy en met de rondborstige Lolo Ferrari in de hoofdrol.
Andere campings Vandaag de dag is Lombardsijde zeer rijk aan campings. Het is niet eenvoudig te achterhalen wanneer ze er juist gekomen zijn. De ‘Albatros’ en de ‘Evergreen’ (langs de Lombardsijdelaan) werden gesticht in 1963. Elke politieke partij zag brood in dit modern vermaak of anders gezegd ‘sociale vakanties’ Zo kwamen er de ‘Kompas’ (CD&V), ‘Zomerzon’ (Open VLD) en ‘De Lombarde’ (communisten). Daar zijn ook nog de militaire camping (nu nog de enige tegen het strand), de ‘Riviera’ en de ‘R.A.C.B. Het is logisch dat de opkomst van al die campings, gespreid over meerdere jaren in Lombardsijde, een duidelijke invloed had op de bloei van het toerisme in het algemeen en op het strandleven, in het bijzonder, zelfs al werd door veel kampeerders het strand van Westende verkozen (zie verder)
Deze vorm van sociaal toerisme werd voor de gemeente een belangrijke vorm van inkomsten.
1959 Ik wil hier niet opnieuw uitweiden over de toenmalige koude oorlog tussen Westende en Lombardsijde, maar ik moet het toch even hebben over de discussie in verband met de stranden van de beide gemeenten en hun reddingsdienst. Lombardsijde wilde een stuk van Westende en beweerde toen, als zij geen gelijk kregen, dat de gemeente geen toekomst meer had als badplaats. Twee van de aangevoerde argumenten waren: 1. Het gemeentebestuur van L. is verplicht een badendienst in te richten op het strand aldaar, bijna uitsluitend voor badgasten die logeren in hotels en appartementen op Westende gelegen 2. De kazerne ligt op het grondgebied van L. en breidt zich steeds verder uit langsheen het strand. Westende vond daarentegen (hoe kan het ook anders?) dat er wat de badendienst aangaat, nog slechts heel weinig inwoners of zomergasten van W. naar het strand van L. gingen maar dat veel Lombardsijdenaars en honderden badgasten verblijvende in appartementen en op kampeerterreinen van L. ’s zomers dagelijks het Sint-Laureinsstrand bezochten, er aan alle strandspelen deelnamen en er baadden. De reden daarvoor zou geweest zijn dat er op het Sint-Laureinsstrand een degelijke reddingsdienst ingericht was, met twee ervaren baders-redders, reddingsboot, verbandkast en reanimatietoestel. Iedere zomer zouden die redders personen gered hebben op het nabijliggend onbewaakt strand van L. Dat werd weliswaar erkend door Lombardsijde dat daar ook dankbaar voor was. Stonden er dan misschien geen borden die het baden op bepaalde plaatsen verboden? Natuurlijk wel, maar gezien de veldwachter als enig lid van de politie van Lombardsijde, niet in staat geacht werd daar toezicht op te houden, werd daar niet naar omgekeken. Toch zou het gemeentebestuur van L. stelselmatig de tussenkomst van de Westendse politie op dit gedeelte van haar grondgebied verboden hebben. De agenten mochten zelfs geen toezicht houden op de zedelijkheid in de aanpalende duinen wat naar het scheen wel degelijk nodig was. Wat de kazerne betreft, zou het gemeentebestuur van L. destijds zelf alle mogelijke stappen aangewend hebben om deze op haar grondgebied te krijgen, vermits het de mening toegedaan was dat, waar er militairen zijn, er steeds nering is.
De reddingsdienst aan het Lombardsijdse strand Ik heb het in het eerste deel van mijn artikel maar terloops gehad over de reddingsdienst, over de uitrusting van de redders dan. Hiervoor kunnen jullie lezen dat Westende wel eens moest inspringen omdat hun dienst beter bemand en uitgerust was. Zij zouden verschillende baders gered hebben, maar betekent dit dat het onveilig baden was in Lombardsijde? Jerome Coulier: “Al bij al had Lombardsijde een veilig strand.” Beginnend op een dichterlijke toon, bespreekt hij de verdrinkingen die hem bekend waren omdat hij ze van nabij meemaakte, als volgt (zonder datums): ‘Op die snikhete zomerdag was de zee als één groot meer: de golfjes hadden moeite om te slaan. De zon had er genoeg van en zou dra de kim naken, toen vijf jongelui, bezweet na een zware dagtaak nog rap een pintje kwamen drinken en zich dan in één, twee, drie in badkostuum zetten. Een run naar ’t ebbende water! ‘k Zou de Cristal sluiten, want de toeristen trokken stilaan huiswaarts. En terwijl ik de plooistoelen toeklapte en op ’t terras schikte zag ik de stoeiende zwemmers plots wadend in het water rondspeuren. Eén van hun maats was verdwenen. Hulpgeroep! Al wie benen had snelde toe en zocht mee. Een half uur later dreef Schachtje boven, de broer van onze latere redder Gerard Deschacht. Verdronken door bloedaandrang. Als tienjarige heb ik een hele week ’s nachts dat blauwpurperen gezicht met beschuimde lippen vóór ogen gehad. Een paar jaar later is een Luxemburgse rijkswachter verdronken. Zelfde oorzaak. Kort na het middageten ging hij zwemmen en ’t water reikte pas over de knieën toen hij getroffen werd. Men bracht het lijk in ’t Cristal binnen. Het duurde wel een uur eer hij weggebracht werd. De klanten hebben tot zo lang moeten wachten om hun eten besteld te krijgen.
Siesta voor een ouderpaar, in een strandstoel aan de boord van ’t ebbende tij, terwijl de dochter van 14 op een autoband gezeten in ’t water ploeterde. Ze werden gewekt door een ver hulpgeroep. Het meisje was al een paar honderd meter afgedreven, ’t zeegat in! Niemand kon zwemmen, geen reddingsboot, de redder was gaan noenmalen, geen baders in zee! Radeloos ijlden ze naar ’t Cristal. Vader sprong de fiets op naar ’t dorp en belde de rijkswacht op. Intussen waren band en kind nog slechts een stipje aan de einder. Naderhand vernamen we dat twee vissersboten haar passeerden. Ze had immers onbewust door haar armgezwaai te kennen gegeven dat alles OK was. Een boot van het loodswezen heeft haar dan opgepikt, verkleumd en klappertandend.
Dus twee drenkelingen in zoveel jaren en dan nog buiten bewakingstijd.
Maar dan brak WO II uit! Door de slag bij Duinkerke werden veel boten gekelderd. Enkele Engelse soldaten spoelden hier aan . Een griezelige aanblik, zo’n huidsliert die in ’t water zweeft, nog juist aan de vingernagels vast aan ’t lijk. Ze liggen allen begraven achter onze kerk’. . En wie waren de redders?
Hierboven zien jullie Frans Maes. ‘Sissen’ was eigenlijk velomaker in ’t dorp, maar trad tijdens het seizoen op als redder en toezichter op de badhokjes.
Zijn materiaal: een boei, een trompet en een kurken ‘korset’. Bij slecht weer of weinig baders speelde hij deuntjes op zijn viool in ’t Cristal Palace. Zijn ‘Stradivarius’ heeft hem een aardig centje opgebracht en tevens veel pintjes. Naast Sissen zien we Molly, de rattenpakker. Andere redders waren, vóór Sissen, Hector Annoot uit de Bassevillestraat en na hem Louis Raecke uit Nieuwpoort en Gerard Deschacht die in die tijd ook café ‘De mooie molen’ uitbaatte. Heden ten dage is er nog steeds mogelijkheid tot baden aan het strand van Lombardsijde. Er is een reddingsdienst tijdens de maanden juli en augustus.
Lombardsijde-bad heet u welkom In 1965 kreeg Lombardsijde, in navolging van Westende, ook een welkomboog.
1971: Fusie met Westende En daar hoort (natuurlijk!) een nieuw welkomstbord bij!
1974: er moesten dringend golfbrekers gebouwd worden op de kritieke plaatsen Omdat de regressie van de duinen steeds toenam moest het gemeentebestuur zich voortdurend bekommeren om een afdoende zeewering. De meest kritieke plaatsen waren tussen het Sint-Laureinsstrand, de campings Cosmos en Cristal Palace (ca 200 m) en voor het militair domein (dit over een lengte van ca 2 km). Felle stormen hadden elkaar opgevolgd. Zo waren er de hierboven reeds besproken giertij van 1 februari 1953 maar ook in 1956, in maart 1961, in december 1965, in maart en november 1967, in 1973 en in 1974 hielden stormen lelijk huis. Op de meest kwetsbare plaatsen bedroeg de jaarlijkse gemiddelde regressie en afslag van de duinen ruim drie meter, in tegenstelling met het algemeen gemiddelde van circa 1 meter. Bij de overstromingen van 1953 was al gebleken dat juist daar de zeewering de minste weerstand geboden had, wat voor gevolg had dat, van gans de Belgische kust, het erachter liggend gebied het zwaarst getroffen werd door overstromingen. Het ontbreken van een behoorlijke zeewering was er ook de oorzaak van dat, veel vroeger nog, verschillende villa’s (o.a. Madoux) door de zee werden meegesleurd.
Een periode van strijd, stormen, de zee en het zand Men zou gaan denken dat er in de periode 1974 – 2004 niets gebeurde. Het tegendeel is echter waar. Het was één lange strijd tegen de wind en de zee. Er werd al heel vroeg gesproken over de aanleg van golfbrekers, maar … Er kwam maar geen schot in omdat een gedeelte van de duinengordel in privébezit was. Er moest dus een onteigening gebeuren. Een werk van lange adem! De hele zaak werd nog ingewikkelder door het feit dat de Cristal Palace, dat midden in de bedreigde zone lag, geen exploitatievergunning had. Door de aanleg van een zeewering zou Openbare Werken een illegale camping beschermen.
In 1976 kwamen zelfs bunkerbodems bloot te liggen (foto1 hieronder). De omheining van de camping werd weggesleurd (foto 2), ondergrondse verbindingsgangen tussen bunkers braken door (foto 3), puin werd blootgelegd, grote rotsblokken die achter de duinen aangebracht werden, rolden op het strand, de wering met eiken balken kwam bloot te liggen, het strandpeil zakte met 1 meter omdat tonnen zand wegspoelden (foto 4).
Voor de zoveelste keer moest de schade hersteld worden. Dat houdt in: puin weghalen en achter de wering dumpen, zware grond aanvoeren en bedekken met een laan duinenzand (foto 6 hierboven). Om de vrachtwagens doorgang te verlenen, moest tussen de chalets een weg aangelegd worden. Daarom moest eerst de grond verhard worden. (foto 5 hierboven). Omdat het opwaaiende zand zich ophoopte tussen de chalets, moest een kraan ingezet worden. Waar die kraan niet bij kon moest de kampeerder zelf een handje toesteken met schop en kruiwagen.
Ook de militaire camping, de buur van de Cristal Palace, liep zware schade op. Zes daken van appartementen werden afgerukt en vielen op twee chalets van de Cristal.
Wat wordt daaraan gedaan?
Uiteindelijk werden dan toch twee golfbrekers aangelegd.
2004: Vlaamse overheid koopt de site Cosmos Waarom? 'De zonevreemde inplanting van die camping was niet alleen ongelukkig maar bracht ook de natuurlijke functie van de duinen, om de zee tegen te houden, in het gedrang', legt Nathalie Balcaen van de Afdeling Kust uit De Vlaamse overheid kocht de site in 2004 en besteedde kort daarna ruim één miljoen euro aan het opruimen van het gebied. Het zand werd gezeefd om zoveel mogelijk puin te verwijderen en de duinen in hun oorspronkelijke en natuurlijke toestand te herstellen. Ook uit de beschermde bunkers op het terrein werd een pak rommel gehaald, zelfs asbest.
Na de opruiming kon de herinrichting beginnen en die moest tegen maart af zijn. 'Dan begint immers het broedseizoen.' Erg veel moest er niet meer gebeuren. De hoofdopdracht was om de natuurlijke zeewering te herstellen. Daarvoor werd een duinpanne uitgegraven. Het zand daarvan is gebruikt voor de aanleg van nieuwe duinen. Naast zeewering is ook geïnvesteerd in natuurontwikkeling. In de duinpanne zijn poelen voor vogels en planten aangelegd. 'Dat zorgt voor een grote diversiteit van flora en fauna. Een groot uitkijkplatform biedt een prachtig zicht op het gebied', legt Balcaen uit. Vanaf maart 2012 kon de nieuwe natuursite een grote aanwinst, op de plaats van de schandvlek ‘Camping Cosmos’, bezocht en bewonderd worden. Wandelpaden doorheen het domein maken dat mogelijk.
Cristal Palace houdt op te bestaan Omdat het kampeertoerisme zich steeds verder uitbreidde, werden de duinen te veel betreden en na een aantal jaren verstoorde dat grondig de doelstellingen van zeewering en het uitzicht van de duinenzone. In de verste verten niet te vergelijken met de ‘Cosmos’, een doorn in eenieders oog , was de ‘Cristal Palace’ bovendien ook niet de meest ordelijke. Het heeft jaren aangesleept vooraleer de camping, ondertussen eigendom van Jacques ‘Botte’ en toen ‘Camping Jacques Junior’ genaamd, eindelijk dicht ging. De laatste jaren was het één grote puinhoop. Ziehier een paar van de laatste foto’s, op 23 april 2007 en op 3 mei 2007.
Eind 2008: Vlaamse overheid koopt de site Cristal Palace Op 10 februari 2009 startte de opruiming van de site en op 11 februari 2009 startte de herstelling en vergroting van de zeewerende functie. Net zoals bij de Cosmos moest dit een natuurherstellend project worden. De kosten voor de opruiming werden op 1 miljoen euro geraamd. De duinmassieven werden versterkt als natuurlijke afweer tegen de zee en tegen de stormvloeden, gevolgd door het opruimen van puin en afval. In november 2009 kon de site ‘teruggegeven worden aan de natuur’. De cafetaria werd afgebroken, de bunkers die niet of nauwelijks nog boven de grond uitstaken, werden zo goed mogelijk bedolven onder duinenzand waarin helmgras geplant werd.
Hieronder krijgen jullie een idee van wat de site ‘Cristal Palace’ uiteindelijk geworden is.
Vorige artikels over het onderwerp “Terug naar de natuur (camping Cristal Palace)” 8.11.2009 in map ‘Natuur’ “Hoe is het gesteld met Cristal Palace” 13.8.2012 in map ‘Allerlei’ “Atlantikwal en natuur in eer hersteld in Westende” 24.4.2011 in map ‘Atlantikwal’ “Inrichtingsplan voor de duinen in Westende en Lombardsijde” 23.9.2007 in map ‘Duinen’
Bronnen CONSTANDT M., Het toeristisch verhaal van Westende en Lombardsijde, Middelkerke, 1988. ‘Lombardsijde graag gezien’ De Oudste prentkaartenuitgegeven door ‘De klaproos’ en verzameld door Jules en Berthe Callenaere-Dehouck en Siegfried Debaeke ‘Lombardsijde-bad in de Belle Epoque’ door Marc Constandt ‘Toeristisch verhaal van Westende en Lombardsijde’ door Marc Constandt 100 jaar toerisme ‘Een eeuw vakantie in West-Vlaanderen’ door Marc Constandt ‘Lombardsijde in de Branding’ 1914-1920 door René Coulier ‘Lombardsijde – 7 eeuwen historiek’ door Eddy Viaene Uittreksels uit verslagen Gemeenteraad Westende Wikipedia
Beste bloglezer, Ik had mij voorgenomen mijn tekst over Lombardsijde-strand op te delen in twee artikels. Maar … ik vond nog heel wat meer documentatie (en fotos). Ik weet ook dat sommige bloglezers niet zo houden van heel lange artikels en daarom heb ik dan maar beslist er drie delen van te maken; Het derde deel zal dus verschijnen op 27 juni 2016. Het zal handelen over de opruiming van een paar campings (Cristal Palace en Cosmos) met de bedoeling terug te keren naar de natuur en de zeewering te versterken. Ook over de gemengde gevoelens waarmee dat gepaard ging. Enerzijds waren de natuurliefhebbers daarmee erg in hun nopjes, maar anderzijds betekende dat een mokerslag voor de zelfstandigen die moeten leven van toerisme waarin de campings een grote rol spelen.
Deel 2
In april 1941 spoelde plots haring aan op het strand om zich in de dagen daarna oostwaarts te verspreiden. Onvoorstelbare hoeveelheden paling belandden aldus op onze stranden. Men kon de haring zomaar te voet vanuit de “kellen" met emmers opscheppen! Ook alles wat enigszins kon drijven werd ingezet. De haring voedde de gezinnen (gelukkig!!!) en gaf hen werk. Het seizoen 42-43, van december 42 tot 15 maart 43, was nog beter. Het volgend seizoen deed alle vangsten van de vorige jaren in het niets verzinken. Tussen december 1943 en 15 maart 1944 werd 58.119.500 kilo haring afgewogen. Alle vis moest afgegeven worden aan de corporatie die de vissers dan op basis van hun vangst uitbetaalde. Er werd heel wat gesjoemeld. Zo werd sprot zelf opgeconsumeerd, niet afgeleverd en of verkocht op de zwarte markt. Uiteraard was de strandvisserij niet zo belangrijk als de zeevisserij. Toch slaagden de strandvissers er in 1943 in 1.335.546 kilo vis te leveren. Zo’n 95% was haring. Wie over een roeibootje beschikte, ving er zoveel hij wilde onder het wakend oog van de Duitsers die vreesden dat er enkelen naar Engeland zouden vluchten.
Jerome Coulier zegt dat ook zij in 1942 en 1943 haring vervoerden naar hun klanten in ’t binnenland. Hij beweert ook dat Maurice Denolf op 26 november 1945 op haringvangst zijn bootje overlaadde waardoor het kantelde zodat Maurice verdronk. Was de wonderbare haringvangst toen nog aan de gang? Ik betwijfel het! Feit is dat Maurice toen samen met zijn schoonbroer Fernand Dalle, echtgenoot van Clara Denolf, verdronk. Volgens hun bidprentje ‘kantelde hun bootje door een rukwind, in het zicht van de kust.’
Kort na de oorlog verloor de familie Guilbert twee van haar zonen op het strand. Ze hadden al veel koper en lood kunnen recupereren van de mijnen die de Duitsers aan de versperringen aan zee bevestigden. Maar die dag liep het mis, bij het ontmantelen ontploften er een hele reeks en twee van de gebroeders Guilbert werden op slag gedood, de derde (‘Botte’) was enkele tientallen meters verder aan het werk en ontsnapte aan de dood.
De firma Soete had tijdens de voorbije oorlog heel wat lokale arbeiders tewerkgesteld om bunkers te bouwen voor de Duitsers. Zodra de geallieerden ons bevrijd hadden, kwam er uiteraard een einde aan die werken. Maar er was hier werk genoeg bij de wederopbouw en zo hadden onze arbeiders snel een nieuwe broodwinning.
Een nieuwe start voor de Cristal Palace De Coulier’s, vooral onder de druk van moeder Marie, wilden een nieuwe start voor het ‘Cristal Palace’. En ze kregen het geluk aan hun kant. Vercnocke, die voor de oorlog een frituurtje naast het Cristal uitbaatte had Amerikaanse vliegers uit zee gered en kreeg wegens bewezen diensten, een voorkeurbehandeling. Hij vroeg en kreeg de toelating en de nodige materialen om weer een ‘brakke’ op te zetten, bij de kazerne, waar ze vroeger stond, wat voor anderen toen niet mogelijk was. Toen die barak goed en wel opgebouwd was, sprak hij moeder Coulier aan op straat. Hij had namelijk een brief ontvangen van zijn schoonbroer Omer uit Amerika en hij wilde daarheen met heel zijn gezin omdat men daar schijnbaar rapper en meer meer geld kon verdienen. Vercnocke wilde daarom zijn barak verkopen. Zijn vraagprijs was 25.000 BFr. Vijf minuten later was de zaak geklonken. Barak 2 van de ‘Cristal’ was geboren. De barak werd opgesmukt en Gaston Coulier en Marie Roye konden, eerder dan verwacht, met de hulp van een dienstmeisje en een keukenhulp, de draad van hun vooroorlogs leven weer opnemen. Ziehier barak 2 uit 1946-1948
Foto3: rechts patattenkotje tevens WC Foto4: Interieur - verjaardagsfeestje Foto5: dienster Nicole Ottevaere tussen de keukenpieten mevrouw Christiaens en Lea Levecque. Foto6: zittend Marie Roye met vriendin, staande links kokkin Jeanne Dedeystere en rechts opdienster Marie Osaer
Lombardsijde-bad in de jaren vijftig Er werd een campagne opgezet om Lombardsijde op toeristisch vlak een grotere bekendheid te geven. Ziehier de eerste maar ook enige folder en sticker die de gemeente uitgegeven heeft.
Barak 3 In 1952 liet het ministerie van Landsverdediging de toegang naar de zee via de Zeelaan afsluiten. De grond van de Cristal Palace werd onteigend en de familie Coulier moest verhuizen en dat vóór 1 oktober 1952. Drie honderd duizend frank kregen ze als schadevergoeding aangeboden maar na onderhandeling werd het dubbele uitbetaald en ze mochten zelfs de barak en de inboedel meenemen. Ziehier een herinnering uit dat laatste jaar ‘met zicht op zee’: Elisabeth, dochter van Gaston, bij een groep militairen
Er werd toen op zoek gegaan naar de volgende standplaats voor de barak. Ze wilden zo dicht mogelijk bij de militairen blijven om winter-zomer de zaak draaiende te houden. Zo werd gekozen voor een terrein, op 60 m van het militair domein, gescheiden van het strand door een duin van 45 meter breed, aan het einde van een betonwegje van amper drie meter breed, dat leidde naar drie bunkers van de ‘Atlantikwall’. ‘s Anderendaags al werd met deurwaarder Brys, de zaakwaarnemer van Crombez, de koop afgesloten. Landmeter Etienne Gerard deed de opmetingen en gaf aan de betonweg de naam ‘Idyllenlaan’. Architect Vandemeulebroucke en bouwheer en burgemeester Titeca voerden het project van de Coulier’s uit. Naast de barak werd deze keer ook een camping voorzien. Moeder Marie wilde absoluut dat alles klaar was tegen het nieuw seizoen. En dat lukte ook! Met Pinksteren 1953 was het al zover. De eerste pinten konden getapt worden terwijl timmerman Julien Gunst nog de laatste deurposten aan het plaatsen was en Albert Minne zorgde voor de laatste elektrische leidingen. Ziehier de barak in 1953.
Onderaan links: rechts de grote citerne voor regenwater, links Duitse bunkers die als logement gebruikt werden. Onderaan rechts: “Wat een luxe: reclame op de voorgevel”
De kazerne draait op volle toeren Vanaf 1952-53 kwamen honderden militairen naar het Kamp van Lombardsijde. De bezetting van het kamp bereikte een hoogtepunt in de jaren 1953-1955. Wie herinnert zich niet de weekendrappels van de ‘kampmannen’. Waren ze misschien geen aanwinst voor het toerisme, dan vaarde de horeca er wel bij. Ze bezochten de talrijke cafés in het dorp, maakten er vaak ‘ambras’ maar brachten ook zaad in het gemeentelijk bakje. Veel toeristen stoorden zich aan het geluid van de schietoefeningen tot op het ogenblik dat officieel beslist werd het schieten op te schorten tijdens het seizoen, van 15 juni tot 15 september. Een anekdote: elk jaar liet de burgemeester van Nieuwpoort, Georges Mommerency, in de krant verschijnen dat het dank zij zijn tussenkomst was dat de schietoefeningen gestaakt werden. De Cristal Palace haalde groot voordeel uit de kazerne.
De overstroming op 1 februari 1953 Daar waar de zee elke winter 1 meter duin afknaagde, bracht de springtij van 1.2.1953 een verlies van 15 meter duinen mee. De laatste beschermende duinenrug was daardoor verdwenen.
Dat de zee weer eens een deel van de duinen weggenomen had, bracht veel werk mee: strand proper maken, zware grond aanvoeren en bedekken met overgewaaid duinenzand. Een eeuwig herbeginnen! Tevens een dure grap!
Dat mocht zeker niet te vaak gebeuren anders zou het Cristal Palace nog in gevaar gekomen zijn. Er waren toen nog geen golfbrekers op het strand!!! De gronden van veel hoveniers, zoals die tussen de Zeelaan en de Schoolstraat waar straks woningen zullen verrijzen, werden onder water gezet. De schuld daarvoor werd op het ministerie van landsverdediging gelegd doordat in het kamp de beschermende dijk weggenomen werd.
De moord op Claudine Vandervloet Twee wandelaars, Albert Terwe uit Lombardsijde en Van Rompaey uit Geel, vonden op dinsdag 30 juli 1957, om 5u30 ’s morgens, het lijk van een vrouw op het strand van Lombardsijde. Bij de ontdekking liep nog bloed uit de oren, neus en ogen. Een sjaal was rond haar mond gebonden. Het slachtoffer had geen papieren bij, alleen een trouwring met inschrift "André - Claudine 1955". Ze was gekleed in een nylon avondtoilet. Kousen, schoenen en mantel ontbraken. Ze werd waarschijnlijk op het hoofd geslagen. Het bleek te gaan om Claudine Vander Vloet, geboren in Oostende op 16 juni 1934, enige dochter van Eduard Vander Vloet en van Marcella Cornette. Zij ligt begraven op het kerkhof van Lombardsijde. Er doen verhalen de ronde dat haar lijk met een kruiwagen afgevoerd werd. De misdaad werd nooit opgehelderd.
De camping ‘Cristal Palace’ Zoals gezegd bracht barak 3 ook de aanleg van de gelijknamige camping mee. Het zal wel de trend van de tijd geweest zijn, die aan de basis lag van het initiatief. 1953 – 1960: De camping in de kinderschoenen Bij de start was de tent koning. Opdat de kampeerder met de auto in het mulle zand tot bij zijn tent zou geraken, werd traliedraad (treillarmé) gelegd. Later sprongen lassen los. Die veroorzaakten verwondingen en schade aan de voertuigen. Er zat dus later niets anders op dan de draad met tarmac beleggen.
Een voorloper van de chalet werd ineengeknutseld met behulp van aangespoelde planken en hout van sinaasappelkisten. Twee bunkers uit WO 2 maakten deel uit van de camping. Toen kwamen de caravans. Eerst bleven de tenten nog in de meerderheid maar het aantal caravans groeide voortdurend.
Uiteindelijk kwamen er ook chalets.
In zijn ‘mémoires’ slaat Jerome zich op de borst: “Te laat… Er kwamen nog 20 chalets bij, verschillend van grootte en uitzicht. Geen fraai uitzicht. Jammer! ‘k Had vroeger moeten ingrijpen. Mea culpa…”
Hier zien jullie nog een samenvattende mozaïekkaart, zoals ze in de Cristal Palace verkocht werden.
Een grote aanwinst was een legerautobus.. Die diende eerst als wasplaats, naast de pomp, daarna zelfs als woonst met garage en tenslotte zuiver als woonst.
,Bedankt!!! In één van mijn vorige artikels heb ik mijn verzamelde gegevens over het Westends Sint-Laureinsstrand weergegeven, aangevuld met getuigenissen van Westendenaars die het allemaal vanop de eerste rij meemaakten. Ik wil nu hetzelfde doen over het strand van Lombardsijde met die verstande dat ik de vele (helaas op een sisser uitgelopen) initiatieven om van de badplaats een toeristische voltreffer te maken, niet kan negeren. Jullie en dan denk ik daarbij in de eerste plaats aan de Westendenaars en de Lombardsijdenaars, kennen toch wel de boeken die daarover reeds geschreven werden door beter geïnformeerde en bevoegder auteurs? Die zijn namelijk, in de eerste plaats van Marc Constandt en Eddy Viaene. Marc schreef ‘Lombardsijde-bad in de Belle Epoque’, zoals hij dat ook deed voor Westende-bad en ‘Het toeristisch verhaal van Westende en Lombardsijde’. Eddy Viaene is de auteur van ‘Lombardsijde zeven eeuwen historiek’. Ik kan de drie boeken alleen maar aanbevelen. Het ligt geenszins in mijn bedoeling te proberen deze beide bekwame mensen te overtroeven. Ik ben integendeel dankbaar dat ik hier en daar een beroep heb kunnen doen op hun informatie, voor zover die handelde over Lombardsijde-bad en over het strand aldaar. Wat jullie waarschijnlijk niet weten is dat ‘meester’ Jerome Coulier (1922-2004), veel van zijn belevenissen als zoon van de uitbaters Gaston en Marie Joye en later zelf uitbater van de ‘Cristal Palace’, neergeschreven heeft. Zijn pennenvrucht werd niet uitgegeven en ik bedank daarom zijn weduwe, Lisette Houthoofdt, omdat ze mij toeliet één en ander in te kijken en zelfs te kopiëren. Wie Armand Coulier kent, weet dat hij de gave bezit om krantenartikels en foto’s over een bepaald onderwerp, die hij met volharding verzameld of zelf gemaakt heeft, op een uiterst verzorgde manier onder te brengen in een album. Hij deed dat eveneens voor de Cristal Palace en ook hem ben ik dankbaar dat ik daaruit mocht putten om mijn artikel vollediger te maken en op te smukken.
Lombardsijde tijdens de ‘Belle Epoque’ De belle époque is een benaming voor de periode 1870-1914 uit de Franse en bij uitbreiding de Europese geschiedenis. De naam werd geboren na de Eerste Wereldoorlog toen men, getraumatiseerd door de slachtingen, met nostalgie terugkeek op een schijnbaar gouden tijdperk vóór het uitbreken van de oorlog, een tijd waarin onbezorgdheid en grote ontdekkingen Europa in de ban hielden. Zoals gezegd handelt het boek van Marc Constandt over die periode. Hij schrijft in zijn inleiding dat de meeste bronnen tijdens de eerste oorlog vernield werden en dat zijn relaas vooral gebaseerd is op de talrijke prentbriefkaarten, die in grote hoeveelheid teruggevonden werden. Nochtans schrijft René Coulier, ex- gemeentesecretaris bij het begin van WO 1, in het voorjaar van 1959, op pagina 15 van zijn boek ‘Lombardsijde in de branding 1914-1920”: “De bevolkingsboeken, registers der beraadslagingen van de gemeenteraad, schepencollege en armbestuur, alsmede de waardevolle archieven van de gemeente werden in der haast en in bijzijn van de burgemeester, in oude eiken koffers gesloten en omhuld van een dikke laag stro weggedolven in een dikke zandberm in de moestuin van mijn ouders, alwaar zij bewaard bleven.” Hij voegt er aan toe “deze schat werd door de burgemeester, die als vluchteling te Oostende verbleef, en mijn oudere broer, die te Oostende woonde, met toelating van de Duitsers en onder hun geleide in 1916 van uit haar schuilplaats weggehaald en overgebracht naar Oostende, ten huize van mijn broeder. Als bij wonder was alles onaangeroerd gebleven. Het nut en het gemak dat deze documenten na de bevrijding aan het gemeentebestuur verschaft hebben zijn van buitengewoon belang geweest”.
Waar of wanneer mogen die dan wel verdwenen zijn? In 1959 waren ze er nog! Toch niet vernietigd bij de fusie met Westende, zeker?
Het boek van Marc Constandt bevat dus inderdaad veel prentbriefkaarten en nogal weinig tekst, maar dat belet geenszins dat het een goed beeld geeft van wat zich in de ‘Belle Epoque’ in Lombardsijde, en dan vooral op de badplaats, afspeelde. De naam Crombez is daarbij de rode draad.
Wat er toen zo allemaal aangelegd en gebouwd werd Benoit Crombez kocht in 1839 het duinengebied op de rechter IJzeroever. De dorpskern was sinds 1885 bereikbaar met de stoomtram vanuit Oostende en Veurne. Vooreerst liet Crombez een verbindingsweg aanleggen tussen bad en dorp: de ‘avenue Benoit’ of de ‘avenue de la Reine, de ‘Polderdreef’ en tenslotte de ‘Zeelaan’. Crombez wilde van Nieuwpoort-bad en Lombardsijde-bad één grote badplaats maken. Een brug over de IJzermonding zou beide verbinden. Aan het einde van de Zeelaan werd in 1899 een villa gebouwd door Alfred Madoux (1838 – 1904), een brouwer en directeur van de liberale krant ‘L’ étoile belge’ . Er werd hier zelfs een straat naar hem genoemd en die bestaat nog steeds. Op het straatbord staat ‘stichter van de badplaats’. Dat is wat overdreven. Men kan hem wel 'de eerste toerist in Lombardsijde-bad' noemen omdat hij er als eerste een villa bouwde.
26 april 1900 is een andere mijlpaal in de start van het toerisme. Toen keurde de gemeenteraad namelijk het reglement van de reddingsdienst goed. Jules Vanhille zorgde voor de veiligheid van de baders en voor 50 centiemen konden bij hem een badkostuum en een handdoek gehuurd worden. De redder was uitgerust met een hoorn, een vlag en een reddingsgordel. In 1904 kreeg Jules bij contract de stranduitbating toegewezen. Gregoor Vansteeger, één van de toonaangevende figuren in Lombardsijde in die tijd, bakker, schepen, eigenaar van vier huizen in de Dorpplaats en uitgever van prentbriefkaarten over Lombardsijde, stond borg voor zijn familielid Vanhille. Die verkocht ook in een ‘buvette’ met als opschrift ‘Café La Bienvenue aux Etrangers’ verfrissingen aan de strandgangers. Die barak was tevens het ‘Bureau des Coupons’ want de baders die in zee wilden gaan konden of moesten daar een kaartje kopen. Ja, dat was dus niet gratis! Het gebouwtje was gelegen in ‘Lombardsijde Bains’. Alles in het Frans dus!!! Vansteeger in het dorp en Vanhille op de badplaats, ze deden goeie zaken maar ze speelden daardoor beide ook een belangrijke rol in de ontwikkeling van Lombardsijde..
Langs de Zeelaan werden in die periode nog verschillende andere villa’s gebouwd. Om er een bouwgrond te verwerven, moest Crombez je genegen zijn en uiteraard waren dat niet de armen die er bouwden. Ik wil ze niet allemaal opsommen noch foto’s ervan tonen. Die kunnen jullie trouwens bekijken in het boekje met oude postkaarten ‘Lombardsijde graag gezien’. Die prestigieuze villa’s gaven natuurlijk een bijzondere uitstraling aan de badplaats en ze speelden een grote rol voor de ontwikkeling en de bloei ervan. Er was ook een Westendenaar, Pietje Rosseel, die dat inzag en die zette er in 1906 de ‘Patisserie Boulangerie bruxelloise’ neer, een bakkerij met verbruikzaal.
In 1910 installeerde de gemeente 34 cabines op het strand en in 1911 werd een houten trap gebouwd.
In 1908 startten Engelse specialisten in opdracht van Crombez met de aanleg in diens duinen van een golfterrein, bedoeld als bijkomende attractie voor Nieuwpoort-bad. In dezelfde omgeving stond al sedert 1881 een vuurtoren, die er vandaag nog steeds staat maar dan onder een andere gedaante, dit na twee vernielingen. Daar had Crombez ook al zijn villa gebouwd. Na het in gebruik nemen van het golfterrein kwam het veerbootje heel goed van pas. Het meerde aan nabij het oosterstaketsel.
Dat was een groot succes en uiteraard dus een belangrijke bijdrage voor het toerisme.
Vóor het huis liep de ‘Blauwe Kassei’ vanaf de Zeelaan tot aan het staketsel. De baan was namelijk in blauwe klinkers. Ze wordt vandaag door de militairen in de kazerne nog steeds ‘De blauwe baan’ genoemd, hoewel ze nu uit beton bestaat. Een hele vroege realisatie was ook de houten ‘Villa scolaire de la ville de Bruxelles’ die gebouwd werd midden in de duinen in Lombardsijde als schoolkolonie. Er was een slaapkamer met 40 bedden, een speelkamer, een eetzaal en een keuken. Niet te verwarren met ‘Les Marçunvins’ die op het grondgebied van Westende stond/staat.
Die kinderen speelden natuurlijk niet enkel in de duinen, maar bezochten ook het strand van Lombardsijde-bad.
Lombardsijde tijdens de eerste wereldoorlog Alhoewel dat buiten het betoog valt van mijn artikel over Lombardsijde-bad en over het strandtoerisme, wil ik hier toch het bovengenoemd boek van René Coulier aanbevelen. Het werd in maart 2003 uitgegeven door de Dorpsraad Lombardsijde. Het bevindt zich niet in de bibliotheek!!! Hier wil ik nog aan toevoegen dat Lombardsijde-bad vanzelfsprekend ook een onderdeel was van de Atlantikwal. De ‘Heeres Küstenbatterie‘ 3/HKAA 823 bezette het terrein van de ex-camping Cosmos. De site werd een tijdje geleden gerestaureerd. Ter hoogte van de ex-camping Cristal Palace en van de militaire camping bevond zich het steunpunt ‘von Seeckt’. Ook daar treffen we nog enkele bunkers aan maar bij het opruimen van de camping Cristal Palace om er opnieuw een natuurgebied van te maken, vielen de meeste onder de sloophamer. In de militaire camping zijn nog slechts een paar bunkers bewaard gebleven. Op de strook vóór de kazerne tot tegen de havengeul bevond zich de site ‘Ramien’, een andere Duitse eenheid.
Lombardsijde na de terugkeer van de gevluchte bevolking Na WO 1 had Lombardsijde veel troeven in handen om op toeristisch vlak een belangrijke badplaats te worden. Dank zij de snelle wederopbouw van het dorp, kan men dus ook van een vlugge heropstart van het toerisme spreken. De toeristen, de ‘vreemden’ zoals ze werden genoemd, konden dan ook snel weer onderdak vinden. Het waren meestal gegoede personen, uit de onderwijzerswereld, kolonialen, groothandelaars, renteniers en beursspeculanten, die hier één of twee maanden verbleven. Van betaald verlof van de ‘kleine man’ was er nog geen sprake! Trein en tram brachten de badgasten aan. Zeer weinigen beschikten over een auto. De golf werd heraangelegd vanaf 1923 en heropend in juli 1929. Een nieuw clubhuis, tevens hotel-restaurant, werd gebouwd ten zuiden van de huidige blauwe baan ter hoogte van het natuurreservaat. In het dorp waren twee hotels, “A la Belle Vue’ en ‘Hotel de l’Yser’. De uitbater van dat laatste, Philibert Ramoudt, legde een busdienst in naar het strand met een autocar van de firma Ramoudt uit Oostende. In 1927 liepen de geruchten dat de koning te Lombardsijde zijn zomerresidentie zou vestigen, wat zeker de aantrekking van gegoed cliënteel zou verhogen.
De eerste in gebruik genomen herberg na de oorlog, toen nog in de vorm van een barak, verscheen op de Dorpplaats en kreeg de naam ‘De Wedergeboorte’. René Coulier werd de eerste uitbater, maar na nauwelijks een jaar werd hij opgevolgd door zijn broer Gaston en diens vrouw Marie. De barak bleek echter niet bijster goed opgewassen tegen de verschillende weersomstandigheden. Maar Gaston bleef niet bij de pakken zitten. In 1924 werd het huidig gebouw opgetrokken, met achteraan een feestzaal voor dansavonden en toneelopvoeringen.
Barak 1 De Zeelaan liep van het dorp recht tot aan het strand. Aan het einde daarvan liet de waard van ‘De wedergeboorte’ in 1922 – 1924, al naargelang de bron, op het strand door de gebroeders Gunst eveneens een barak optimmeren, met zicht op zee. Die kreeg de naam ‘A La Renaissance’, gewoon de vertaling van de naam van de herberg van dezelfde eigenaar, in het dorp. In de volksmond sprak men van de ‘Brakke’. In het verder verloop zal dat ‘Barak 1’ genoemd worden. De opschriften in beide landstalen werden erop geschilderd door Charles Dufour.
Van Sinksen tot september deed zij dienst als herberg en als verhuurlokaal van ‘costumes de bains’. Naast de dorstige laven moest men er ook de innerlijke mens sterken. Frieten werden er toen gebakken op een Leuvense stoof.. Later werd het menu uitgebreid met soep, boterkoeken, pistolets en boterhammen met hesp en kaas. Slaapgelegenheid was er niet maar een toerist die naar zee was afgezakt en geen slaapgelegenheid vond, kon er wel overnachten in een ligstoel of in open lucht tussen de strandcabines. Men kon er ook prentbriefkaarten kopen. Vóór 14-18 stonden de cabines en zo’n barak beneden op ’t droge strand. Na de oorlog naderde de zee te dicht de duinvoet en de cabines werden dan maar op de eerste duinenrij geplaatst uit vrees weggespoeld te worden. Wie niet rijk genoeg was om een eigen badhuisje te hebben kon zich omkleden in één van de zes gemeentehokjes met daarnaast zelfs een toilet.
Meer nog dan in het dorp moesten de uitbaters van de barak optornen tegen de weersomstandigheden. De brakke kon de nijdige rukwinden bij storm moeilijk verdragen. Om scherven te vermijden, moesten de melkkannetjes regelmatig van de tafels gehaald worden. In zo’n geval was er ook al geen sprake van je sigaret op de boord van de tafel te leggen. De klanten hielpen soms de wankelende wanden rechthouden tot enkele steunpalen het ergste voorkwamen. Ook de dakbedekking liet lang te wensen over. De regen sijpelde soms hier en daar door de golfplaten. De klanten hielden dan maar een tafel of een stoel als paraplu boven het hoofd. Ze wachtten vrolijk en gelaten het einde van de bui af! Probeer dat nu maar eens!!!!! Maar de grootste vijand was de noordwestenwind! Van uit het zeegat blies hij het zand het duin op en via de openingen van de golfplaten, het café binnen. De pintjes werden dan maar afgedekt tegen het stuifzand met bierkaartjes. Voor de noenmalen moest een andere oplossing gevonden worden. De borden werden onderste boven op tafel geplaatst. Toen het eten klaar was om op te dienen, draaiden de klanten ze weer om. Tijdens de maaltijd hielden ze hun hoofd zoveel mogelijk boven hun teljoor. Zo werd de zandmiserie opgelost!!! En toch bleven de klanten trouw! Proppen dagbladpapier stopten de gaten maar ze krompen bij regen en belandden op de vloer. De zandperikelen bleven voortbestaan tot in 1933-34.
Verlichting was er niet gedurende jaren en dus werden wel eens kaarsen gebruikt, zij het dan dat de ‘brakke’ tegen valavond gesloten werd. Water was er genoeg ... maar drinkbaar water! De voorraad die de brouwer 1 maal per week bracht moest door de negenjarige Jerome in kruiken met de fietskar ’s morgens uit het dorp meegebracht worden. De gegalvaniseerde golfplaten van ‘t dak lieten de zonnewarmte gemakkelijk door en alle dranken moesten dus uit de kelder komen, wilde men ze enigszins koel opdienen. Die kelder, dat was eigenlijk een met schoppen uitgegraven put van twee meter op drie en anderhalve meter diep. Met houten palen en planken werd het instorten belet.
De zee wrat iedere winter de duinen aan. Daarom werden de cabines en de brakke afgebroken en ondergebracht in schuren, stallen of zolders, wachtend op de volgende meimaand. Bij het terugplaatsen van de barak, moest die elk jaar wat meer achteruit geplaatst worden. Dat betekende tevens dat ook de kelder elk jaar opnieuw moest uitgegraven worden.
De ratten waren een ander niet te miskennen probleem. Ze waren in grote getale aanwezig en zaten zowel onder de strandcabines als onder de brakke. Aangetrokken door de reuk van droogvis en etensresten, knaagden ze gaten dwars door de plankenvloer. Hoeveel van de beestjes in Gaston’s klemmen ook het leven lieten, toch slonk hun aantal niet! En ‘rentokil’ bestond toen nog niet! ‘Kleine’ Jerome vertelt dat hij geen schrik had als er al eens een rat over hem liep in zijn slaap: “het volstond om even je been te bewegen en het beest was al weg’. (!!!!)
Diefstal met inbraak! De barak was ’s nachts niet bemand. Dieven die eropuit waren sigaretten en drank of ook als eens een badkostuum te stelen, maakten daarvan gebruik. Inbreken in de brakke was kinderspel. Het volstond een eternitplaat in te stampen om binnen te geraken. Meestal waren het de douaniers, op dienst tegen alcoholsmokkel van uit zee, die de eigenaars in ’t dorp gingen verwittigen. Tot aan het einde van het seizoen werd dan een bord voor de opening getimmerd. De tienjarige (!!) Jerome Coulier moest dan, met zijn vaders matrak onder het hoofdkussen, enkele tijd in de barak slapen om de dieven af te schrikken.
“Lombardsijde en avant” De villabewoners staken de hoofden bij elkaar. Er moest een oplossing gevonden worden om meer verstrooiing te bieden en de opkomende jeugd vooral over dag en bij slecht weer bezig te houden. Ze richtten een vriendenkring op die ze ‘Lombartzijde en avant!’ noemden met ‘De Wedergeboorte’ als lokaal en Gaston Coulier als bestuurslid. Van meet af aan kende dit clubje grote bijval met volgend programma: -iedere voor- en namiddag zwemmen in groep op een vast bepaald uur -strandspelen met prijzen ééns per week voor groot en klein -samenkomst in de feestzaal bij slecht weer met spel-, en dansmogelijkheid bij de klanken van een tingeltangel -twee fakkeltochten per seizoen: start in ’t lokaal, de Zeelaan op tot beneden strand, dansen en zingen en ontbinding in de brakke. De hele tocht werd opgeluisterd door accordeon, trom en trompet -tenslotte nog een bal met orkest op elke zaterdag, uitsluitend toegankelijk voor de toeristen. In 1929 uitte de vereniging haar ongenoegen ten opzichte van de naburige gemeente Westende. Het gedeelte tussen de Lombardsijdelaan en de Bassevillestraat, was toen grondgebied Westende. Het Westends gemeentebestuur gaf dit stukje weg de naam ‘Polderdreef’. Volgens Lombardsijde Vooruit zou dit de ‘reizigers afschrikken , welke den weg naar zee wenschten te vinden’. ‘Lombardsijde en avant’ is in de jaren dertig uiteengevallen bij gebrek aan nieuwe bestuursleden. De ene na de andere villa-eigenaar verkocht zijn eigendom. Hun kinderen raakten immers uitgetrouwd. Het doel was bereikt! Toch bleven Gaston en Jerome Coulier de strandspelen verder inrichten.
Strandkermis Elke derde zondag van juli werd op het strand een kermis georganiseerd. Je kon er aan allerhande volkspelen deelnemen. De ‘haantjeskoers’ of ‘kiekenvangen’ boekte het grootste succes. Op het strand kregen een aantal hennen, na dagenlange opsluiting in een duivenmand, hun vrijheid terug. Na vijf tellen konden de deelnemers van start gaan. Wie één der dieren bemachtigde, kon het behouden en kreeg het dubbele van het inschrijvingsgeld terug. Het werd een dolle achtervolging op het strand en in de duinen. Soms werd maar één kieken weer buitgemaakt of sukkelde tegen de avond een kiekenvanger doodop de barak binnen. Zo belandde eens Hector Deconinck tegen middernacht, goed aangeschoten, de ‘A la Renaissance’ binnen met een hen aan zijn knoopsgaten gebonden.
Worstelclub Lombardsijde had een eigen worstelclub ‘De Verenigde Krachters (?)’. Ze trainden in ‘De Wedergeboorte’ onder de leiding van de Gentenaar Minnaert, kampioen van beide Vlaanderen. Met groot succes werden ook worsteldemonstraties in open lucht georganiseerd, op het strand. Ziehier een paar foto’s
Zowel Lombardsijde als Westende hadden een lokale vedette, respectievelijk Charles Levecque (foto hierboven in 1937) en Medard Tottie.(foto hierboven rechts) Op de foto links: Angèle Dierendonck met haar crèmekarretje.
Koninklijk bezoek! Hiervoor laat ik Jerome Coulier aan het woord: (hij voegt er geen jaartal aan toe, maar koning Albert I stierf in 1934) “Drie, vier tafels waren bezet door keuvelende mensen en kaarters en ‘k was van dienst. Een kloek gebouwd persoon kwam binnen “Goeie dag, een grote fles limonade, aub” De man betaalde en vertrok, iedereen groetend. De kaarters, Brusselaars, draaiden het hoofd om: “Mais, c’est le roi!” riep er één verrast. Ongelovig legde elk zijn kaarten neer en oogden hem na. En zowaar, koningin Elisabeth stond hem buiten op te wachten! Ze namen elk een slok uit de fles en liepen het duin af naar zee toe. ’t Was laagtij. Koning Albert nam zijn vrouwtje in zijn armen en waadde door de kellen zonder zijn schoeisels uit te doen. Hand in hand wandelden ze verder richting staketsel. “Tu vois” stelde een der klanten vast “même le roi adore notre plage!””
'A la Renaissance' wordt 'Cristal Palace' In 1932 wordt vastgesteld dat er minder Franse toeristen komen maar meer Engelse. Die vergelijken 'De Brakke' met 'Crystal Palace', een glazen gebouw ontworpen voor de wereldtentoonstelling van 1851 in Hyde Park (Londen). Het was gebouwd in Victoriaanse stijl en bestond uit hout, gietijzer en glassegmenten. De barak krijgt dan maar de nieuwe naam 'Cristal Palace'.
Er komt een nieuwe buur: een militair kamp! In 1934-35 heerste een koortsachtige bedrijvigheid op de onteigende gronden van de huidige kazerne. Er werd een betonnen schietstand gebouwd en zolang de kazernegebouwen niet voltooid waren, logeerden de artilleristen tijdens de schietperioden in tenten. Gaston Couler besloot zijn Cristal Palace vijftig meter meer achteruit te plaatsen om er 's winters en 's zomers te kunnen blijven. De soldaten bleken immers goede klanten zowel voor wat drank als eten betrof.. Hij trok met zakken bier en limo de duinen in om de dorstige werklui te laven. Tijdens zijn vrije dagen loste zijn zoon Jerome hem af. De rust van de toeristen werd wel erg gestoord door ’t ratelen van de mitrailleusen of ’t gebulder van de kanonnen, die mikten op de ‘zak’ van een ronkende vlieger. Maar ze bleven toch naar hun geliefd “Lombardsijde-Bains” komen. Cristal Palace kreeg natuurlijk wel concurrenten: Alex Maene, Vercnocke, Lucien Hessel plaatsten ook een brakke of een frietkraam maar iedereen had toch het hele jaar zijn handen vol. Zelfs na zonsondergang bleef de barak open want toen waren de militairen vrij van dienst. Er werden een paar petroleumlampen opgehangen en de tafels van de kaarters werden verlicht met kaarsen. Werd het kouder, dan werd een grote kolenkachel in ’t midden van ’t café geplaatst.
De laatste dagen van Cristal Palace I 1940! WO II brak uit. De familie Coulier vluchtte over de IJzer naar Oostduinkerke. Tien dagen later – reed Jerome naar de Cristal, maar hij mocht van de Duitsers niet meer binnen! Geen maand later was er van de brakke niets meer te zien: de gevelpanelen overdekten smalle loopgraven, waar bovenop ‘vaderlanders’ (zandzakjes) gelegd werden. ’t Cristal was van de aarde weggeveegd!, tot zijn groot verdriet.
(Wordt vervolgd)
Bronnen CONSTANDT M., Het toeristisch verhaal van Westende en Lombardsijde, Middelkerke, 1988. ‘Lombardsijde graag gezien’ De Oudste prentkaartenuitgegeven door ‘De klaproos’ en verzameld door Jules en Berthe Callenaere-Dehouck en Siegfried Debaeke postkaarten 55,70 ‘Lombardsijde-bad in de Belle Epoque’ door Marc Constandt ‘Toeristisch verhaal van Westende en Lombardsijde’ door Marc Constandt 100 jaar toerisme ‘Een eeuw vakantie in West-Vlaanderen’ door Marc Constandt ‘Lombardsijde in de Branding’ 1914-1920 door René Coulier ‘Lombardsijde – 7 eeuwen historiek’ door Eddy Viaene Wikipedia
Westende aan de Belgische kust was ooit een van de meest mondaine badplaatsen van Europa. Nu haalt de elite er zijn neus voor op. Zo niet redacteur Bart van Oosterhout, die er al bijna zijn hele leven komt.
24 april 2016 was dus in België ‘Erfgoeddag’. Ik heb het daar verleden week uitvoerig over gehad. Ter herinnering: het thema van de dag was ‘Rituelen’. Dat houdt onder andere 'een opeenvolging van handelingen in een bepaalde volgorde en op een welbepaalde plaats’ in. Nu ontdekte is toch wel op het internet een deel van de jeugdherinneringen aan Westende-bad door Bart van Oosterhout uit Amsterdam, Manager Publishing, Hoofdredacteur ‘Uitkrant’, A-mag, AMS. Zeker de moeite waard om die souvenirs, met zijn toestemming uiteraard, hier te publiceren. Vele onder ons hebben het ook allemaal meegemaakt ... en uiteraard is de tekst goed geschreven.
Ik wil trouwens ook een paar boeken aanbevelen die gelijkaardige souvenirs behandelen. ‘De villa in de duinen’: een jeugdverhaal van Anneriek van Heugten, Nederlandse schrijfster van jeugdboeken, die ‘Les Zéphyrs’ betrekt in haar verhaal waarin ze het heeft over de rijke familie die de zomers in Westende doorbrengt. ‘'Aan zee. Taferelen uit de kinderjaren’ door Eric de Kuyper. Hij beschrijft hoe een Brusselse familie jaren naeen de zomer doorbrengt in Oostende.
* Het is juni 1967. Ik ben vier jaar en ik zit in mijn favoriete gele trapauto met zijspan, omringd door mijn broer en mijn tweelingzusjes. We rijden een blokje rond de flats aan de grote boulevard van Westende. Het is een van mijn oudste vakantieherinneringen. De vergeelde foto hangt nog steeds bij me thuis. Vorig jaar heb ik mijn vrouw en mijn zoon op dezelfde plek gefotografeerd. Ik hoopte misschien dat ik er een bepaalde betekenis aan kon geven, maar dat kan ik niet. Behalve misschien dat je niet aan je verleden kunt ontsnappen.
Kwallen meppen '67 was het eerste jaar dat we naar Westende op vakantie gingen. Toen ik de foto's er weer bijhaalde, zag ik dat we het jaar ervoor in Duinbergen waren geweest. Maar toen waren mijn tweelingzussen er nog niet bij, dus dat telt niet. In mijn herinnering was het altijd Westende. De skelters kon je er overal langs de boulevard huren bij bedrijfjes als Bernadette, Louise of Diane. Voor twintig franc mocht je een half uur wegblijven. Voor meisjes had je ze in de vorm van paardjes of ijscokarretjes. Mijn broer en ik hadden altijd snelle driewielers. De brede boulevard was de ideale racebaan, de madammen achter hun kinderwagens waren de obstakels en de rand van de dijk waar nog geen hek stond, was het grootste gevaar. Je kon er zo met je kar naar beneden kieperen, en dan zat je klem tussen de dijk en de badhuisjes. Zo'n badhuisje huurden we net als ieder gezin voor de hele zomer. Je kon je er verkleden, maar ze dienden vooral als opslagplaats voor windschermen, vliegers, ballen, emmers en tennisblokken. Tennisblokken waren zware houten blokken met een lang elastiek waar een tennisbal aan zat. Zo kon je in je eentje tennissen op het harde gedeelte van het strand. Soms lag het strand met eb vol met doorschijnende kwallen, die gemeen staken als je er op trapte. Na verloop van tijd droogden ze uit, maar voor het zover was, gingen wij ermee tennissen. Dan was je racket een fritessnijder: na een paar keer heen en weer slaan veranderde de kwal in vierkante blokjes.
Soepwagen Op sommige dagen was ik de hele dag in de weer met mijn garnalenschepnet, een lange stok met aan het eind een dwarslat waar een netje achter hing. Je moest hem geduldig voor je uitduwen en na verloop van tijd had je dan een handvol halfdoorzichtige grijze garnalen in je net. Vooral in de buurt van de 'pieren', de golfbrekers van dikke blokken basalt, zaten er veel. Als je geluk had zat er ook een zeester bij. Ik stopte de garnalen in een emmertje en 's avonds kookte mijn moeder ze tot ze roze en eetbaar waren. We aten warm tussen de middag. Om twaalf uur reed de 'soepwagen' klingelend met zijn bel door de straat, en togen de moeders met grote pannen naar beneden. Je had kervelsoep, tomatensoep en dagsoep. We aten de soep met grijs brood, zo heet bruinbrood hier, dat we besmeerden met gezouten hoeveboter. De soepwagen rijdt er nog steeds. Alle vaders bouwen zandkastelen voor hun kinderen. De onze bouwde sphinxen. Hij maakte eerst met zijn schop een ovaal in het zand, waar de gracht kwam. Wij schepten het zand in het midden en hij boetseerde daar een sfinx van. 'Finks', zeiden wij. Wat een sfinx was, wisten we niet, maar dat deerde niet, want we hadden het grootste bouwwerk van het strand. Je moest ze 's ochtends bij eb bouwen. Als de vloed kwam opzetten, liep de gracht vol en zaten we op een sfinxeiland. 'Dit jaar bouwde ik zes sphinxen!' schreef mijn vader in het album van 1967.
Hippodroom In mijn familiegeschiedenis speelt Westende een belangrijke rol. Mijn Belgische opa en oma van moederszijde kwamen er al, zegt mijn vader. Dat was vóór de oorlog, toen het nog een mondaine badplaats was. In het midden lag de chique tennisclub, kortweg 'Le Tennis'. Op de foto's uit die tijd die mijn vader nog bewaart, zie je dames in lange witte rokken en mannen in lange broek, met strohoeden tegen de zon. Het Westende Palace hotel stond er nog in volle glorie bij. Er werkten toen nog piccolo's en eindeloos veel kamermeiden. Op een foto uit 1937 is te zien dat er voor het hotel zelfs dancings in de openlucht werden gehouden. Het hotel was in 1924 compleet herbouwd nadat het oorspronkelijke Westend'Hôtel uit 1898 volkomen in puin was geschoten in la Grande Guerre. Want dáárvoor al was Westende een vakantieoord. De Brusselse industrieel Edouard Otelet had er een dijk laten aanleggen en statige villa's met trapgevels in Brugse stijl. In de kelders huisden de dienstboden die met de familie meereisden vanuit Brussel, Gent of Brugge. Er was een verwarmd zwembad, 'Le Lac aux Dames', vlakbij het strand en zoals in alle grote badplaatsen in die tijd was er een Kursaal waarin een balzaal, een theater en een casino huisden. De Kursaal van Westende is allang verdwenen. Maar Middelkerke en Oostende hebben er nog steeds een. Onze ouders namen ons soms mee naar een Duitse avond met operette en komische sketches. Nog later gingen we wel eens met het hele gezin spelen in het casino. Met honderd franc moesten we de hele avond doen. Dat lukte makkelijk. Een keer won ik vijfhonderd franc. Ik zette het geld in bij de 'bookies' op het 'hippodroom', de paardenrenbaan van Oostende waar vader ons 's zondags mee naartoe nam. Je moest door een tunnel onder de koninklijke loge door naar de overkant, waar de staanplaatsen voor het gewone volk waren. De bookmakers waren oude mannen met petten en sigaren in hun mond, die geheimzinnige tekens kregen vanaf de chique tribune aan de overkant. Daar zaten de heren in linnen pak en dames met hoeden in Ascot-stijl.
Plage tatouage 1937 was meteen het laatste jaar voor het mondaine Westende. Er kwamen bunkers en luchtafweergeschut in de duinen, waarmee steeds vaker geoefend werd. De rijke gasten verhuisden naar plaatsen als Knokke en Blankenberge en 't Zoute ('t zoete zeggen ze hier). Daar komen de rijke gasten nog steeds. Mijn oudere broer is net als mijn vader gehuwd met een Belgische van goede komaf. Zij bewonen er in de vakantie het appartement van haar ouders. Daar hebben de jonge gezinnen nog altijd hun eigen badhuisje en gaan de kinderen gekleed in Le Petit Bateau. Daar nemen ze kreeft met vin blanc tussen de middag in plaats van dikke frieten met bier, zoals bij ons in Westende. Westende is van het volk. Plage tatouage, zeggen ze in Knokke. De madammen met hun schoothondjes zijn er dikker en lelijker dan elders. Je ziet er echtparen in unisex joggingpakken met paarse en roze motieven. De mensen praten plat West-Vlaams. Ze slikken er al hun medeklinkers in. 'Da hao nie haon' (dat gaat niet gaan) zeggen ze als iets niet kan. En de pastoor in de kerk zegt 'de geilige geer' in plaats van de heilige Heer. En als mijn zus en ik voor de gezelligheid meegaan naar de kerk, stoten we elkaar nog steeds aan als hij het gaat zeggen.
Lelijkste kust ter wereld Twee jaar na onze eerste vakantie in Westende kochten mijn ouders er een appartement aan de oostzijde van het tennispark. Ik weet nog dat we het gingen bezichtigen toen het in aanbouw was. Ik speelde in de kelder met mijn broer en zus, waar later de keuken van restaurant Nelson zou komen. Ik keek door het kelderluik naar boven, precies onder de rok van mijn Antwerpse tante Jet, die daar juist met mijn moeder, haar zuster dus, stond te praten. Blijkbaar was dat heel erg, want mijn tante was in alle staten. Zij en haar man Jef kochten er later ook een appartement aan het tennispark, net als de oudste zus van mijn moeder, tante Ria. Nu komen hun kleinkinderen er. Het Westende Palace Hotel aan de overzijde stond er eind jaren zestig nog, maar was al ernstig in verval. Een tweede restauratie in 1950 had niet mogen baten, de internationale beau monde keerde er niet meer terug. Toen wij er tegenover kwamen te wonen, was het al niet meer in gebruik en eind 1972 werd het afgebroken. Er zou een grandioos nieuw gebouw verrijzen dat de naam Westende Palace waardig zou zijn, volgens de folder. Mijn vader besloot meteen dat we daarheen moesten verhuizen. Hij kocht de nieuwe flat met ondergrondse garage op papier. Het werd een ruim appartement met drie slaapkamers 'op 't vierde verdiep'.
Glazen gevels In die jaren werden de meeste oude villa's langs boulevard en tennispark afgebroken en vervangen door lelijke flats met glazen gevels. Geen een is er gelijk, een welstandscommissie schijnen ze in België niet te kennen. Later kwamen er de lawaaiige speelhallen bij en werd Le Tennis grotendeels vervangen door een speelplein voor de kinderen, met draaimolens en een skelterbaan. Zo veranderde de Belgische kust in een Atlantikwal van het nieuwe toerisme en werd ze de lelijkste ter wereld. Wij brachten het jaar erop de zomervakantie voor het eerst door in Spanje, maar we bleven jaarlijks naar 'de flat' terugkeren. Mijn zusters werkten er 's zomers als serveerster op een van de vele terrassen, om wat bij te verdienen. En met Pasen komen we er nog altijd met de hele familie bij elkaar. Dan gaan we naar de mis in het kleine kerkje in Middelkerke, waar de paashaas na afloop vanuit de kerktoren chocolade eieren over de hoofden uitstrooit die we opvangen in paraplu's. Maar ik ben er ook graag in de winter, als alle winkels dichtgetimmerd zijn omdat er toch geen toeristen zijn en de middenstanders 's winters in de visserij werken. Alles komt terug. Onze kinderen zijn de vierde generatie in mijn familie die hier schelpjes zoekt en verloren loopt tussen de families achter hun blauw-witgestreepte windschermen die allemaal op elkaar lijken. Overdag bouwen we een sfinx. Om een uur of vier zetten we ons aan het kriekenbier of een Grimbergen in de zon aan het terras van Bar du Soleil, dat hier al onafgebroken zit van voor de oorlog. En om zeven uur schuiven we aan in restaurant Nelson voor mosselen of tong. Westende mag dan de lelijkste kust ter wereld zijn, het is wel onze kust
Het Sint-Laureinsstrand in Westende: ‘Vergane glorie’?
Waar het lied der branding ruist bij dag en nacht Waar 't vertrouwde huisje altijd op me wacht Waar de meeuwen schreeuwen, boven 't golfgebruis Daar ben ik geboren Daar voel ik me thuis
….. voor geen geld ter wereld wil ik ruilen
('Aan het Noordzeestrtand' van Jan Verbraeken 1975)
In de Facebookgroep, ‘Je bent van Westende als…’ hebben tientallen oude en nieuwe Westendenaars nogmaals hun heimwee naar vervlogen tijden uitgedrukt, meer in het bijzonder naar de tijd dat wij allemaal een stuk van onze vakantie doorbrachten op het Sint-Laureinsstrand. Naar de tijd dat daar toen nog geen dijk was, maar waar het heel wat drukker en gezelliger was dan nu. Dat vind ik toch, maar is dat wel zo? Of vinden wij dat alles in ‘onze tijd’, in die ‘goeie oude tijd’, beter was dan nu? Was het ook beter? Omdat die bewering toch wel enige kracht kan bijgezet worden, ben ik eens in mijn archieven gedoken en het resultaat daarvan wil ik jullie niet onthouden. Ik bedank ook Gilbert Cogghe, die veel van op de eerste rij meemaakte, voor zijn medewerking aan huidig artikel. Ook Monique Soete vertrouwde mij menige herinnering toe.
Geschiedenis van het Sint-Laurentiusstrand In zijn ‘Toeristisch verhaal van Westende en Lombardsijde’ schrijft Marc Constandt: “Het is duidelijk dat de plaatselijke bevolking van WESTENDE-dorp zich niet helemaal thuis voelde in WESTENDE-bad waar de Franstalige toeristen de overhand hadden. Stilaan groeide de noodzaak van een eigen ‘Plage’. Het strand achter de home ‘Marçunvins’ werd dan ook tot Sint-Laurentiusstrand omgedoopt, naar de patroonheilige van de parochie. Duidelijker kon het dus niet; het was het strand voor de eigen mensen. In 1932 werd de naam omgevormd tot ‘Sin-Laureinsstrand’. Mensen die aan het strand stoeien krijgen dorst en dat werd alras ingezien door de familie Levecque die een tentje op het strand zette, om aan de recreanten verfrissingen te kunnen verkopen. Dat tentje werd omstreeks 1927 vervangen door een houten constructie, (die jullie hieronder zien).
Dat verhaal klinkt bekend in de oren; in de meeste badplaatsen was de start immers uiterst voorzichtig; bij mislukking was een houten gebouwtje zo afgebroken om elders nog gebruikt te worden. Men vertelde ons dat de grootgrondbezitter Crombez langs het strand voorbijkwam toen de Levecques hun barakje aan het schilderen waren. Hij was ontroerd door de inzet van die familie en verkocht hen een stukje bouwgrond. Dat was zeer uitzonderlijk omdat deze eigenaar normaal geen percelen daar wou afstaan. Tot op heden is dat zo gebleven. De “Welkom” van de familie Levecque, gebouwd in 1932 en heropgebouwd in 1961 is de enige constructie in die badzone”. Jullie zien rechts hierboven een tussentijdse versie.
Westende-dorp wordt oord voor sociaal toerisme
De vroegste voorloper: ‘Les Marçunvins’ , ‘Marsjuvin’ in de volksmond In Brussel werd op 21 maart 1875 een liberale vereniging gesticht met de naam “Association des Marçunvins”, verwijzend naar de stichtingsdatum. Omwille van de geneeskundige eigenschappen van de zee, werden bij de oprichting van verscheidene badplaatsen ook vakantiekolonies gesticht. Ter gelegenheid van het 25-jarig bestaan in 1900 besloot de vereniging een kinderhome in te richten in de duinen van Westende, op een stuk grond dat kosteloos afgestaan werd door Benjamin Crombez. De grote villa die erop gebouwd werd, kreeg de naam “Villa Scolaire des Marçunvins”. Tijdens de Eerste Wereldoorlog werd het gebouw volledig vernield en heropgebouwd in 1923. Op 15 juli 1931 werd de nieuwe Home Benjamin Crombez geopend.
Betaalbare vakantie voor iedereen In het interbellum groeide de idee dat iedereen op een betaalbare manier vakantie moest kunnen nemen. Dit startte in 1932. Aangezien sociale logiesvormen bij de N.V. "Westende-plage" in Westende-Bad geen kans kregen, ontwikkelde Westende-dorp zich tot oord voor sociaal toerisme. In 1935 werd de jeugdherberg Herwig" geopend in de Oude Molenstraat. Met een brief van 2 juni 1935 liet die vereniging trots aan het gemeentebestuur van WESTENDE weten dat “zondag 9 juni 1935 (Pinksteren) te 11u onze centrale haar eerste jeugdherberg inhuldigt aan ons Noordzeestrand. De jeugdherberg, die de naam zal voeren van Rodenbachs jonge held “Herwig” uit ‘Gudrun’ is gelegen in uwe gemeente…” Alweer in het dorp dus omdat de maatschappij van het bad zo’n logiesinrichting niet duldde binnen haar werkgebied. De gemeente daarentegen, was heel gelukkig met dat initiatief en stelde aan de gebruikers kosteloos een badcabine ter beschikking. Er waren 2 slaapzalen voor de jongens met in totaal 56 bedden en 2 slaapzalen voor de meisjes met in totaal 54 bedden. Er waren nog 24 noodslaapplaatsen. In het eerste openingsjaar logeerden er: 325 Vlamingen, 30 Walen, 240 Nederlanders, 54 Duitsers, 41 Britten, 22 Fransen, 14 Denen, 13 Zwitsers. Marc Constandt: ‘Na de tweede Wereldoorlog werd de jeugdherberg niet meer heringericht, zodat het toeristisch belang ervan niet mag worden overschat’.
De openluchtschool "Ons rustoord" opgericht door de Christelijke Mutualiteiten verwelkomde in 1933 reeds 105 jongens en meisjes voor een achtdaagse vakantie. In juli 1936 werd het principe van de jaarlijkse betaalde vakantie voor iedereen wettelijk vastgelegd: een week verlof voor de kleine man. Hieronder zien jullie, links de jeugdherberg, rechts ‘Ons Rustoord’
De dorpsbewoners wensten dus een eigen strand en ze werden daarin gevolgd door hun gemeentebestuur. Dat maakte, kort voor de tweede wereldoorlog, een aanvang met het uitbouwen en inrichten van een tweede strand, ter hoogte van de Zeelaan, nu Essex Scottishlaan. Het seizoenleven begon zich toen namelijk uit te breiden naar het dorp en er moest dus gezorgd worden voor de talrijke badgasten die om diverse redenen (vakantiekolonie, openluchtschool of huren van een logement, lagere kostprijs) aan het dorp de voorkeur gaven.
Tweede wereldoorlog de grote spelbreker… De tweede wereldoorlog stuurde echter alle toekomstdromen in de war. Het ganse strand en de mooie duinen werden één ‘Baustelle’. Het koffiehuis “Welkom” werd omgebouwd tot de machtigste bunker van de streek. Het strand zag zich afgescheiden van de duinen door een drie meter pijlrechte betonnen muur met borstwering, en de brede duinen werden herschapen in een netwerk van bunkers en loopgraven. ‘Les Marçunvins’ werd zwaar beschadigd. Jullie zien de ‘muur’ destijds en nu.
Tegenover het Sint-Laureinsstrand werd de ‘Heeres-Küstenbatterie Seydtlitz opgesteld met 72 of 75 (volgens de bron) bouwwerken waarvan 47 in beton.
Nieuwe poging door Westende-dorp Toen kwam de bevrijding en meteen werd het zomerseizoen nieuw leven ingeblazen. Begrijpelijkerwijze had het Sint-Laureinsstrand een gevoelige achterstand op de andere badplaatsen. Maar het gemeentebestuur zette zich krachtdadig aan het werk en er werd begonnen met een doorgang te maken naar het strand en het afbreken van de meest hinderende betonnen schuilplaatsen. De Zeelaan moest over haar gehele lengte vernieuwd worden en een trap maakte het mogelijk het strand gemakkelijk te bereiken. Hieronder zien jullie de doorbroken muur en de trap.
In de gemeenteraad van 27 maart 1947 werd beslist dat op Sint-Laureins een ‘badendienst’ met 1 redder zou ingericht worden van 1 juli tot 15 september.
Nog een gangmaker: VACARSA Op 19 december 1947 werd de vzw V.A.C.A.R.S.A. gesticht, voluit "Vacantietehuizen van de Athenea en Rijksmiddelbare Scholen der Provincie Antwerpen". Op initiatief van toenmalig Antwerps provinciegouverneur Richard Declerck, werd een beroep gedaan op V.O.L.B.A. (Vlaamse Oud-leerlingenbond Atheneum Antwerpen), waarvan hij ere-voorzitter was, om vakantieverblijven voor leerlingen van het Rijksonderwijs uit de provincie Antwerpen in te richten.. Rond 1948-49 werd het hotel "Relais du Lac" in Westende gehuurd om er eveneens een vakantieverblijf in te richten. Leerkrachten uit de rijksscholen stelden zich belangeloos ter beschikking om de vakantiegangers te begeleiden. Hieronder zien jullie foto’s van ‘Les Marçunvins’ en van ‘Relais du Lac’ of ‘Vacarsa’
Wijkkermis Sint-Laureins Misschien zijn er nog lezers die zich herinneren dat enkele jaren na de oorlog (1948-49) een minikermis georganiseerd werd waaraan de ‘Lekkerbek’, de ‘Noordzee’ en de Bazar Sint-Laureins deelnamen? Zo had in de ‘Lekkerbek’, onder andere, een zangcrochet plaats met muzikale begeleiding door een pianist (Louis Depauw?). Ster van de avond was nogal vaak charmezanger Nestor (‘Nesten’) Bertier. Verder was er enveloppenprijstrekking en ook wel eens een ‘billenkarrenkoers’ in de Essex Scottishlaan.
Steeds meer vakantiegangers in Westende-dorp Op 16 oktober 1950 werd een vereniging zonder winstgevend doel gesticht onder de benaming “Zon en Zee”, Vakantiecentrum der Christelijke Werkliedenorganisaties van West-Vlaanderen. In 1951 legde Minister P.W. Segers toen samen met oud-minister De Taeye, voorzitter van de VZW ‘Ons Rustoord’, de eerste steen. De eerste vakantiegangers logeerden er reeds in 1952.
Op 17 december 1950 was ‘Les Marçunvins’ eindelijk hersteld en kon het opnieuw ingehuldigd worden.
In 1952 richtten Hilaire Soetaert en zijn echtgenote Yvonne Moermans de camping ‘Westende’ op in ‘ ‘t Veld’. De kinderen van het dorp waren daar wel niet zo blij mee want zij speelden hun voetbalpleintje kwijt alsook hun speelterrein tussen de bremstruiken.
Arsène Van Biervliet was eigenlijk een voorloper van de ‘Agence de Location’. Hij baatte niet enkel in het dorp het hotel-restaurant ‘Au Relais’ uit, maar hij gaf aan de dorpsbewoners de kans om kamers, ja zelfs kleine appartementen, te verhuren. Veel mensen bouwden tegen de zomer hun huis om en trokken zich terug, vaak in minderwaardige vertrekken, een caravan of een opgekalefaterde vroegere stal. Het leven in het dorp werd op zijn kop gezet en het toerisme, dat we ook sociaal kunnen noemen want de gewone man kon zich nu met zijn gezin tegen een veel lagere prijs een vakantie aan zee veroorloven, werd gelanceerd. De seizoendrukte nam een steeds hogere vlucht. Talrijker werden de aanvragen voor zomerverblijf, vooral door gezinnen met kinderen. Duizenden verlofgangers en badgasten kwamen jaarlijks naar Westende – dorp.
Er moest dus dringend iets gedaan worden om dat aangroeiend cliënteel te behouden. Het Sint-Laureinsstrand won dus enorm aan interesse en populariteit, vooral na het oprichten van de camping ‘Westende’ en vanaf het ogenblik dat het Zon en Zee – publiek er gebruik van begon te maken. 1952 was dus een cruciaal jaar!
Nieuwe tegenslag: Overstromingen van 1.2.1953 De ouderen onder ons herinneren zich natuurlijk de overstromingsramp van 1 februari 1953. Alle verhoudingen in acht genomen bleef Westende-dorp van het ergste gespaard. Door de hevige storm en het overstromend water kwam een grote hoeveelheid beton, voortkomende van de vernieling van bunkers en van de door de Duitsers gebouwde muur, terecht op het strand. Door het ontzanden van het strand kwam veel afval dat vroeger reeds op gemeentekosten verzameld en ingedolven werd, weer bloot te liggen. De muur was op verschillende plaatsen verzakt en dreigde hier en daar in te storten. Dat bracht heel wat gevaar mee voor spelende kinderen en voor baders. De gemeente vond dan ook dat de muur, toch een zekere versterking voor de duinen, zonder grote kosten kon verstevigd worden door de verspreide betonafval aan de voet van de muur te verzamelen en te betonneren.
Meer en meer handelszaken in de Essex Scottishlaan Naast de reeds bestaande ‘Lekkerbek’ (van Pier Gunst), ‘De Noordzee’ (van Camiel Mombert), de garage en benzinepomp van Jan Ureel, het café ‘Ter Duinen’ van Camiel Strubbe, de café-feestzaal ‘Casino’ van Cyriel Couvreur (later van Leon Bonnet) en de bakkerij van Jerome Hollevoet, rezen nu langsheen de Essex Scottishlaan nog enkele andere handelszaken uit de grond. Er kwamen twee winkels met strandartikelen: die van Marcel Vandebroucke en Winnie Arnoys (nu nog steeds dagbladwinkel) en de ‘Bazar StLaurent’ van Irène Lefevere (enkel geopend in de zomer, nu vrouwenkapperszaak Chris). Germain Viaene begon een bakkerij-patisserie ‘Rozilda’, genoemd naar zijn dochters Roza en Hilda (nu 'Daenen'). Ernaast richtte Camiel Van Moortel een verhuurzaak van fietsjes en go-carts op. Jullie zien hier de speelgoedwinkel, de fietsverhuurzaak en de bakkerij naast elkaar.
Toen Camiel Van Moortel ermee ophield, werd zijn zaak overgenomen door Jozef Plaetevoet en daarna door August Weyns, die op zeker ogenblik drie fietsverhuurzaken tegelijk uitbaatte in dezelfde straat.
Maar, er moest nog zo veel meer gebeuren! ‘Westende- Vooruit’ werd geboren! Deze bloei moest voor onze bestuurders een aansporing zijn om nog meer en nog beter te doen. Dat begrepen enkele durvende mannen die het initiatief namen om een maatschappij te stichten, die tot doel had het seizoenleven in al zijn aspecten te bevorderen. “Westende Vooruit” werd geboren. Het gemeentebestuur kende aan deze nieuw gestichte maatschappij zijn volle steun toe en ook de handelaars en verhuurders van gemeubelde appartementen traden bijna eenparig toe. Het strand werd verder opgekuist want naast al wat tot de verdediging van de Atlantikwal moest dienen, lagen ook nog de afbrokkelende betonnen schuilplaatsen, voortkomende van de eerste wereldoorlog. Die werden weliswaar in de duinen gebouwd maar lagen nu midden op het strand doordat de zee in de laatste dertig jaar meer dan 200 meter van de duinen had weggevreten. Bij het Beheer van Domeinen werd aangedrongen om de overblijvende betonnen schuilplaatsen, schietgaten en de talrijke 4 tot 5 meter diepe gemetselde open loopgraven, die voor iedereen, maar vooral voor de spelende kinderen, een bestendig gevaar konden vormen, eens en voor goed op te ruimen. Over dat ‘gevaar voor de kinderen’ moet ik wel opmerken dat wij destijds ettelijke uren in die loopgraven doorgebracht hebben, er kampen organiseerden en spelletjes speelden. Ik denk dat er nooit sprake geweest is van een ‘ongeval’ of ‘pijnlijk voorval’, maar misschien had dat wel gekund, natuurlijk. Misschien zijn er onder jullie nog wel die de ‘Zwarte bunker’ gekend hebben? De trammaatschappij beloofde een modern tramhuisje te bouwen maar in de zomer van 1952 was het nog steeds bij een ‘onooglijk kotje in betonplaten’ gebleven. Zo bleef het trouwens nog enkele jaren, (tot 1965!!!). Ik kan ervan meespreken want van 1952 tot en met 1955 stapte ik er elke schooldag op de tram naar Oostende.
Westende-Vooruit is zijn naam waardig, in samenwerking met het gemeentebestuur In 1954 richtte ‘Westende vooruit’ een aanvraag aan de gemeente om de uitgenodigde muziekkorpsen ook het dorp te laten aandoen en om voor het eerst een vuurwerk te mogen inrichten op de dorpsplaats. In hetzelfde jaar had ook voor de eerste keer een volksbal in open lucht plaats en dat in de camping ‘Hacienda’. Er volgden er nog meerdere.
In de gemeenteraad van 13 april 1954 werd voorgesteld de Koning Ridderdijk te verlengen van Westende-bad naar het St Laurentiusstrand. Dat voorstel werd dan ook overgemaakt aan de Minister van Openbare Werken, zijnde de liberaal Adolf Van Glabbeke op wie, als zoon van de kuststreek, gerekend werd om ook de belangen van Westende met gloed te verdedigen. Maar … hij moest in 1955 ontslag nemen als minister wegens begunstiging van zijn schoonfamilie. Hij bleef wel burgemeester van Oostende van 1953-59. In de raad van 12 oktober 1954 werd tevens beslist dat de toelating zou gevraagd worden om de ‘Welkom’ te mogen wederopbouwen. We zullen verder nogmaals zien hoe langzaam de administratieve molen maalt.
In datzelfde jaar 1954 begon een zekere Pruniaux, Brusselaar en Fransprekend, een heuse dancing ‘Chalet bleu’ in nummer 72 van de Essex Scottishlaan, (zie recente foto hieronder). Naar het schijnt heette die op zeker ogenblik ‘Ponderosa’, maar wanneer kon ik niet achterhalen.
In 1955 liet de gemeente een triomfboog neerzetten aan de tramhalte, voorzien van grote letters “Westende - St Laureins en middenin het schild van Westende. Dat hield meteen ook de officiële erkenning van het strand in. Die boog is er nu niet meer.
In 1956 kregen we er zelfs de ‘patisserie bruxelloise’ van André Niville bij. (rechts hieronder)
Later installeerden August Weyns en echtgenote Andèle Vanderpaer, die daarna de huidige ‘Joly Sport’ zouden stichten, in hetzelfde gebouw nog een verhuurzaak voor fietsjes en gocarts..
De innerlijke mens van de zonnekloppers en baders werd goed verzorgd Natuurlijk moesten de badgasten zich ook kunnen laven en voeden op het strand. Daaraan werd vanaf 1958-59 voldaan door een drank- en eethuisje, ‘La Cabane’. Het was eigendom van Robert Van Biervliet en werd uitgebaat door Joseph Allewyn en Madeleine ‘Madleintje’ Sarrazijn (+2014), bijgestaan door haar vader Camiel Booghs, door zoon Valère en door twee opdiensters, namelijk Monique Soete, later uitbaatster van café-frituur 'De Kippenren' en haar nicht Maria Corteel, Menig zwemmer liet niet na, na een stevige zwempartij er frieten te gaan eten aan een zijruitje. Er waren zakjes van 5 en van 10 BFr (0,125 en 0,25 euro). Een pint kostte ook 5 frank of 0,125 euro!!!
Natuurlijk waren er ook sanitaire installaties, maar eigenaardig genoeg geen douches. Eerste uitbaatster was Pharaïlde, echtgenote Alfons Coucke, bijgestaan en/of afgelost door dochter Irène en haar schoonzuster Martha Daele. Als kind ging Gilbert Cogghe, die van ’s morgens tot ’s avonds aan het strand zat, emmers zeewater halen niet zozeer om de wc's door te spoelen, want het ‘goedje’ kwam direct in de aalput terecht, maar eerder om de toiletpotten te reinigen.. Aangezien hij dat in drukke periodes meermaals per dag moest doen, beweert hij steeds blij te zijn geweest dat het hoog water was (let op: niet dubbelzinnig opvatten!) Bij slecht weer vond Martha het wel eens leuk pannenkoeken te bakken voor de redders Charles Calcoen en Marcel Degryse (eerste en tweede van links op de foto hierboven). Ook omkleedhokjes ontbraken niet. Men kon er vanzelfsprekend ook een ligstoel of een zonnescherm huren. En badpakken! Even afspoelen en … klaar voor de volgende! Er was ook aandacht voor de goede zeden. Een badgast mocht zich niet in badpak voorbij een bareel begeven!
In die tijd was Richard D’Hulster van de ‘Atlanta’, met de gouden tand en met pet met zonneklip, een gekend figuur. Wie heeft nooit aan zijn triporteur gestaan om er één van zijn ‘crèmes - glaces’ te eten? Dat het aan zee erg kan stormen, moest Richard op zekere dag ook ondervinden. Zijn ‘triporteur’ waaide om tot groot jolijt van de kinderen die er vlug bij waren om ‘galetten’ en 'cornets' te helpen oprapen (en op te eten?) Etienne Renty, bekend voor zijn jaren dienst als duivel-doet-al bij voetbalploeg Davo maakte zich toen ook al erg nuttig. Op Sint-Laureins vertegenwoordigde hij jarenlang het Rode-Kruis. Hij moest er menig badgast verzorgen door kwallenbeten en andere kleine verwondingen. Hij had zijn hoofdkwartier in ‘La Cabane’. Henri Cools was de fotograaf van ‘Photo-Hall’. Wie herinnert zich niet ooit een bonnetje in de hand gestopt te hebben gekregen om in de winkel op de dijk van Westende-bad zijn of haar foto af te halen?
Minder bekend is dat Roger Tavernier en Leona Thyvelen ooit de ‘Home Tavernier’ uitbaatten die grensde aan het huidig eigendom van de Tavernier’s.
Elk jaar werd een steeds beter feestprogramma ineengestoken met ondermeer talrijke volksspelen zowel voor groten als voor kleinen. De strandspelen, vooral georganiseerd door de krant “Het Nieuwsblad” en door “WESTENDE-Vooruit”, waren een groot succes. Het waren in hoofdzaak fortenbouwwedstrijden zoals die al jarenlang door ‘Le Soir’ in WESTENDE-Bad werden ingericht. De prijzen konden afgehaald worden in één van de meewerkende horecazaken. (‘Hacienda’, ‘bij Wiske’, De 'Kippenren', 'Casino' bij Leon Bonnet, …) Maar weten jullie nog dat die spelen voorbehouden waren aan niet-Westendenaars? Op het einde van het seizoen was er dan wel een extra wedstrijd voor de Westendenaars. Zo verkreeg het Sint-Laureinsstrand zeer snel burgerrecht, zodat ook honderden auto’s en bussen de weg naar dit nieuw familiestrand insloegen.
In 1961 werd ‘De Welkom’ heropgebouwd. De gemeenteraad besliste op 19.01.1961 de gewezen openbare badtent van het Sint-Laurentiusstrand openbaar te verkopen.
1962 betekende het einde van ‘La Cabane’ Het moest afgebroken worden omdat de dijk zou doorgetrokken worden, maar … even geduld aub!
In 1963 begonnen meer campings uit de grond te rijzen. Voor beide hiernavermelde campings moet dat jaartal als officieus beschouwd worden. Volgens de zoon en dochter, startte de familie Van Exem in de Lombardsijdelaan met de camping ‘Evergreen’.
Volgens de huidige uitbater zouden Michel Deruyttere en waarschijnlijk ook zijn broer en schoonbroer de ‘Albatros’ geopend hebben. De campingaangroei droeg natuurlijk bij tot de bloei van het Sint-Laureinsstrand.
De duinenstrook achter het Sint-Laureinsstrand In een BPA van 1960 stond de 6 hectare grote duinenstrook achter het Sint-Laureinsstrand aangegeven als ‘bouwzone’. In 1965 kocht de Brusselse maatschappij ‘Immobilière de Westende NV’, geleid door Charly De Pauw, de duinen voor 58 miljoen Belgische francs (1,45 miljoen euro). De verkavelingsvergunning was vlug geregeld maar om onbekende redenen werd de bebouwing steeds weer uitgesteld.
Westende-dorp krijgt ook een dijk In 1967 werd de dijk van WESTENDE-Bad doorgetrokken naar Sint Laureins, dertien jaar na de aanvraag door ons gemeentebestuur!!!!!! Op 27 december van datzelfde jaar beslist de gemeenteraad op de wandelweg van de dijk een geprefabriceerd toeristisch paviljoen op te richten met sanitaire inrichtingen (stortbaden, WC’s) maar tevens met bergingsruimten voor het Rood-Kruis en voor de reddingsdiensten. Daarvoor beloofde het ministerie voor toerisme een toelage van 300.000 BFr.
In de gemeenteraad werd op 22 november 1974 beslist het sanitair paviljoen uit te breiden, de kosten werden op 193.853 Bfr BTW n-Incl, geraamd.
1974: er moesten dringend golfbrekers* gebouwd worden op de kritieke plaatsen Omdat de regressie van de duinen steeds toeneemt moest het gemeentebestuur zich voortdurend bekommeren om een afdoende zeewering. De meest kritieke plaatsen waren tussen het Sint-Laureinsstrand, de campings Cosmos en Cristal Palace (ca 200 m) en voor het militair domein (dit over een lengte van ca 2 km). Felle stormen hadden elkander opgevolgd. Zo waren er de hierboven reeds besproken giertij van 1 februari 1953 maar ook in 1956, in maart 1961, in december 1965, in maart en november 1967, in 1973 en in 1974 hielden stormen lelijk huis. Op de meest kwetsbare plaatsen bedroeg de jaarlijkse gemiddelde regressie en afslag van de duinen ruim drie meter, in tegenstelling met het algemeen gemiddelde van circa 1 meter. Bij de overstromingen van 1953 was al gebleken dat juist daar de zeewering de minste weerstand geboden had, wat voor gevolg had dat, van gans de Belgische kust, het erachter liggend gebied het zwaarst getroffen werd door overstromingen Er werd geprobeerd de toestand te stabiliseren door het plaatsen van hagen, strobermen en houten beschutten en door het bouwen van strandkribben** maar dat lukte niet. De bunkers werden ontschoeid en er kwamen steeds meer puinen van die oorlogsresten op het strand terecht. Het ecologisch evenwicht tussen de natuurlijke zandaanwinning en de strandafslag was al sedert ruim twee decennia erg verstoord. Er werd daarom in de gemeenteraad van 27.12.1974 beslist aan het ministerie van Openbare Werken voor te stellen om dringend op de meest kritieke plaatsen golfbrekers aan te leggen.
* Golfbrekers: Ze worden altijd dwars op de golfrichting gebouwd of dus evenwijdig en niet dwars op de kustlijn.. Strandhoofden: Strandhoofden zijn dwarse structuren op het strand die reiken tot op de onderwateroever (lengte tot 600 m) en die de (erosieve) getijstromingen uit de kustlijn moeten "duwen". Door hun dwarse structuur kunnen strandhoofden ook het langtransport van zand vertragen. Strandhoofden en -kribben hebben een vrij ondiepe fundering (0,5-1 m), al dan niet uitgerust met zinkstukken. Het metselwerk van strandhoofden is meestal opgebouwd uit 2-tons arduinblokken. Strandhoofden kunnen uitgerust zijn met enkelvoudige of dubbele paalrijen (breking van stromingen). Recent zijn ook strandhoofden met zand- en steenasfalt gebouwd ** Strandkribben: Dit zijn korte strandhoofden (50 tot 100 meter) gelegen op het droogstrand en opgebouwd uit gesloten of open metselwerk. Strandkribben zijn aan de landzijde verankerd in het duin of in de dijk.
Gelukkig werd de nog steeds niet bebouwde duinenstrook, in 1977, volgens het Gewestplan geklasseerd als natuurgebied. Dat belette het toenmalig gemeentebestuur nochtans niet in 1980 nog een verkavelingsvergunning af te leveren maar daar kwam niets van in huis door het verzet, in de lente van 1981, vanwege natuurverenigingen.
In 1991 liet minister Sauwens de 15 bunkers in de duinen tussen de Oceaanlaan en de Strandlaan slopen “in het kader van het verfraaiingsplan van de kust”.
In 2004 dreigde Sint-Laureins te verdwijnen Niet te geloven, iedereen wist dat ons strand jaarlijks duizenden vakantiegangers en badgasten aantrok en toch zou het strand volgens het Provinciaal Ruimtelijk Uitvoerings Plan (PRUP) ,,Strand & Dijk" moeten verdwijnen. De volledige infrastructuur zou ‘aan de natuur worden teruggegeven.’: de badzones, de redders, het strandsanitair en zelfs de zeedijk. Er werd zelfs gevreesd voor het voortbestaan van het hotel Sint-Laureins en voor het cultuurcentrum Calidris. Duinen zouden in de plaats komen. Op het strand zou men wel nog mogen wandelen maar bijvoorbeeld geen zeilwagenraces houden. We zijn dat van hem niet gewoon maar op 10.09.2004 verklaarde Michel Landuyt aan ‘Het Laatste Nieuws’: “Tenslotte is Sint-Laurentius het strand van de Westendenaar en van alle toeristen die in die kant van de gemeente op vakantie komen. De campings, de vakantiehuisjes, ons grootste hotel, het ligt allemaal daar. Die mensen de toegang tot het strand ontzeggen, kan niet.” Dat veroverend gepland natuurgebied (VEN-gebied) zou lopen vanaf de haven van Nieuwpoort tot de aan de Westkant van Westende-bad. Maar waar was dat juist? Het VEN-gebied ( ook blanco-zone genoemd) strekt zich uit tot op enkele meters vóór de Oceaanlaan. en in dat gebied wilde men het strand teruggegeven aan de natuur. Vanaf daar tot op de westelijke kant van het centrumgebied Westende-bad was er een kunstmatig overgangsgebied, een stuk strand dat zou voorbehouden worden voor watersportactiviteiten. Logisch of toevallig of niet maar daarin mocht toch wel een nieuwe vaste constructie neergepoot worden, zeker!! Op het strand dus: een unicum aan onze kust,… een paradepaardje Dat werd ‘De Kwinte’ met cafetaria (en wat voor één!), surf- en reddersaccomodatie. Gelukkig is de rest van dat natuurplan nooit verwezenlijkt
Twee campings of schandvlekken worden opgeruimd Einde 2008 werd de site van de camping Cristal Palace aangekocht door de overheid. Op 11 februari 2009 startten de opruimingswerken en in november 2009 kon het terrein teruggegeven worden aan de natuur. Vanaf maart 2012 kon de nieuwe natuursite, een grote aanwinst, op de plaats van de schandvlek ‘Camping Cosmos’ bezocht en bewonderd worden. Wandelpaden doorheen het domein maken dat mogelijk.
Renovatie van de dijk Vlak vóór de start van het nieuw zomerseizoen 2013 werd de renovatie van de Koning Ridderdijk afgewerkt. Eindelijk! De werken werden namelijk al gestart begin 2009. Het stuk tussen de Oceaanlaan en de Strandlaan zou als eerste aan de beurt komen maar het paradepaardje ‘surfclub’ kreeg voorrang zodat de Sint-Laureinsdijk tenslotte als laatste afgewerkt werd. Zo zag de dijk eruit na afwerking.
Alhoewel het watersportcentrum reeds op 31 augustus 2006 goedgekeurd werd door de gemeenteraad startten de werken pas in de week van 11 – 15 oktober 2010 en werd het centrum pas op 22 juni 2012 ingehuldigd, weliswaar op pompeuze manier, zonder op de kostprijs te lette!
Wie draagt er schuld voor de teloorgang? Na de fusie met Middelkerke vanaf 1.1.1977 was Westende niet meer de 'parel van de kust' zoals weleer. Die titel eigende Middelkerke zich toen toe … zonder de parels over te nemen. Westende-bad trad in de schaduw van de kerngemeente en Westende-dorp werd enkel nog beschouwd als parking, vooral voor campers. De toegang tot het strand werd ook af en toe volledig afgesloten om bij evenementen de ‘sterren’ achter de schermen niet te storen! Toen het huidig gemeentebestuur met Vande Lanotte meehielp om ‘Zon en Zee’ te veroordelen tot asielcentrum diende het daarmee het toerisme in Westende-dorp een zware klap toe. Die vandaag nog steeds voelbaar is! Ook de (terechte!) verdwijning van de twee campings of ‘ruines’ ‘Cosmos’ en Cristal Palace’ waren voor Sint-Laureins ernstige aderlatingen. Dat er mooie natuurgebieden voor in de plaats gekomen zijn, was weliswaar een geschenk voor de natuurliefhebbers maar dat draagt maar in beperkte mate bij tot het succes van het strand. Andere, later opgerichte, campings (Kompas, Zomerzon, De Lombarde, KACB) leveren slechts een beperkte bijdrage want veel daarvan beschikken zelf over winkels, over restaurants, over een zwembad en nog veel andere ontspanningsmogelijkheden. Er zijn wel veel witte vissershuisjes bijgekomen. Ik weet nu wel niet of de bewoners ervan, alle voorzien van een wagen, zich daarmee naar Sin-Laureins begeven.
Veel Westendenaars hebben heimwee naar die tijd van 'ons' strand. Echte folklore was dat. Niet luxueus natuurlijk maar gezellig druk en leuk.
Is er dan niets goed aan de nieuwe infrastructuur van Sint-Laureins? Natuurlijk wel. Het is vooreerst een brede promenade met veel banken badend in de zon wat in Westende-bad slechts later in de namiddag het geval is. Men kan er ook zonnen op het terras van ‘De Kwinte’, die als enige dat voorrecht heeft omdat er geen muur van 10 verdiepingen in de weg staat. Sommige bezoekers van Sint-Laureins beklagen er zich wel eens over dat er op het strand tegenover de Strandlaan geen beperkte snack (cabine/stalletje) is waar de kinderen (zonder mama of papa) een ijsje of een zakje chips kunnen halen. Ook een toiletmogelijkheid zou daar niet misstaan want ‘De Kwinte’ ligt wat afzijdig en welk kind moet niet eens ‘dringend plassen’? Loop er dan maar eens vlug mee naar ‘de Kwinte’!! De nabijgelegen ‘Welkom’ is een restaurant en beantwoordt niet aan die noden. Tot 1 april 2015 was de dijk ook in volle zomer een parkeerplaats voor campers. Men mocht er wel niet overnachten. Niet dat het vaak gecontroleerd werd en dat overtreders gestraft werden. Sinds 1 april moet voor campers elke dag van het jaar betaald worden, ook op zon- en feestdagen en overnachten blijft uiteraard verboden.
Toekomst Het Sint-Laureinsstrand in Westende is in de landschapsatlas opgenomen. Dat is een wetenschappelijke inventaris van waardevolle landschappen in Vlaanderen, die wordt bijgehouden door het Vlaams Instituut voor Onroerend Erfgoed. Hierin lezen we over het Sint-Laureinsstrand: "Het staat in verbinding staat met de IJzermonding en vertoont een wel zeer specifieke duinvorming. Hier is er nog actieve zandverstuiving, zodat windgaten en andere actieve windverstuiving het strand hier vorm geven. Er zijn enkele kleinere golfbrekers aanwezig en het strand wordt van de Sint-Laureinsduinen gescheiden door een lage dijk die een restant is van de zogenaamde Atlantikwall. Men tracht hier de natuurlijke situatie te herstellen door een natuurherstelplan: het strand wordt manueel gereinigd, zodat niet alle ‘vuil’ in een beweging wordt verwijderd. Er gebeurt een selectie waarbij men wier, hout en schelpen laat liggen om zo de natuurlijke vegetatie meer kans te geven."
Lovenswaardig, maar ik vrees wel dat ons strand daarmee geen deel van zijn oude glorie terugkrijgt.
En het strand van Lombardsijde? De lezers van deze blog die niet beter weten zouden nu kunnen denken dat alleen Westende strandfaciliteiten had, temeer dat ik hierboven misschien in hun ogen de indruk gaf dat alle bewoners van campings in Lombardsijde zich naar het Sint-Laureinsstrand begaven. Dat was uiteraard niet het geval want Lombardsijde had ook een strand, ter hoogte van de Cristal Palace. In één van mijn volgende artikels zal ik het daar eens over hebben.
Bronnen CONSTANDT M., Het toeristisch verhaal van Westende en Lombardsijde, Middelkerke, 1988. “De Zeewacht” van 29.08.1952 Wikipedia Uittreksels uit verslagen Gemeenteraad Zie ook mijn voorgaande artikels over de verschillende vakantieverblijven: 15.11.2009 Map ‘Erfgoed’: “Relais du Lac!Vacarsa!Lorenzo!Byblos! en nu Naamloos” 12.6.2011 Map ‘Zon en Zee’: “Hoogheidswaanzin, slecht beheer en verspilling doen een mooi project ineenstuiken” (over ‘Ons Rustoord’) 8.9.2014 Map ‘Erfgoed’: “De Crombez’ in Nieuwpoort, Lombardsijde en Westende (in die volgorde) veelbesproken rijke grootgrondbezitters en ook mecenassen” (over ‘Les Marçunvins’) ‘We herdenken de ‘Zon en Zee’ – ramp, 10 jaar geleden’ ‘Zon en Zee dertien jaar geleden’ ‘Strand Sint-Laureins wordt opgedoekt’ 09/09/2004 door Yvan NAESEN Faceboekberichten van Roger Swyngedauw, Gilbert Cogghe, Eric Meersch, Roland Peeters, Alain Calcoen, Isabel Boonen, Sabine Willems
Aanpassing op 24.11.015 Ik wil aanvullend Roger Swyngedauw bedanken voor zijn hulp bij het verzamelen van de gegevens over 'La Cabane'
Middelkerke en Westende: Provincie keurt plannen goed voor ‘hippe’ bars op onze stranden
Begin februari 2012, dus zo’n goeie drie jaar geleden, hoorde ik dat er in Knokke-Heist een conflict was tussen een paar restaurateurs en burgemeester Lippens over horecazaken op het strand. Ik ging daar toen eens mijn licht opsteken en dat resulteerde op 20 februari 2012 in mijn blogartikel ’Bredere dijken in Middelkerke en Westende? Het is niet allemaal zoals het lijkt. Handelaars wees op uw hoede!’ In januari 2009 had de raad van state, na een klacht van de vzw 'Ter Dijk' in Knokke, gesteund door de provincie West-Vlaanderen (het vorige bestuur!!!) en na een jarenlange procedure, beslist dat enkel ‘Raamverkoop’ toegestaan was op het strand. Dat betekende enkel de verkoop van dranken en versnaperingen en dan nog enkel vanuit een verkooppunt. Er mochten dus geen terrassen noch tapinstallaties geplaatst worden. En zeker geen maaltijden aangeboden worden!! De vermelde vzw samengesteld uit enkele horeca-uitbaters op de dijk, had namelijk genoeg van de oneerlijke concurrentie vanwege de stranduitbaters. De misbruiken hadden zich al jaren opgestapeld en de horeca-uitbaters betreurden ten zeerste de nonchalance waarmee het gemeentebestuur toezicht hield op de toenmalige voorschriften van de provincie. De burgemeester zou toen zelfs aan de politie de opdracht gegeven hebben om zeker geen bekeuringen op te stellen.
Jullie mogen een halve keer raden wie er tenslotte maar de brui aan gegeven heeft!
Welke specifieke klachten uitten de Knokse restaurateurs dan wel? Zoals gezegd gingen die eerst en vooral over het niet naleven van de gemeentelijke verordeningen. Zo mochten de strandterrassen eerst maar 20m² groot zijn en dat werd uiteindelijk op 50m² gebracht. Meerdere vaststellingen door deurwaarders bewezen echter dat sommige terrassen tot 140m² besloegen. Sommige stranduitbaters plaatsten ongegeneerd en onbestraft hun wagen op het strand terwijl de dijkuitbaters bij de minste misstap bekeurd werden. Het verschil in uitbatingskosten wekte ook veel wrevel op. De strandconcessies kostten 3.000 euro per jaar, winter inbegrepen, terwijl voor sommige huurprijzen op de dijk tot 3.000 euro per maand moest neergeteld worden. De personeelskosten op het strand waren veel lager omdat meer met studenten gewerkt werd. Dat betekent minder loon, geen dertiende maand, enz… De bouwkosten op het strand waren aanzienlijk lager en dat voor een grotere oppervlakte. (500 tot 800 zitplaatsen tegenover 40 tot 150). De handelaars op het strand hadden het statuut van leurder en voor hen was de BTW op dranken 6% in plaats van 21%. Het gaat hier immers over raamverkoop en dat geniet van een lagere belastingsvoet. Een strandlocatie heeft geen kadastraal inkomen en dus moest ook geen onroerende voorheffing betaald worden. De horeca-uitbater op de dijk wordt ook nog verplicht om een uitbatingvergunning te hebben. Hij/Zij moet ook een diploma voorleggen en een rookverbod aan zijn/haar klanten opleggen.
‘Terrasjesmensen wensen in de zon te zitten’ OF ‘Verdeling van de zonnestralen over dijk- en strandterrassen.’ (verhaal in de tegenwoordige tijd door een Knoks restaurateur in 2012) In het strand- en dijkgebeuren kan men drie periodes onderscheiden. In het voorjaar blijft de zon verdoken achter de hoogbouw van de dijk terwijl de eerste gasten zich installeren op de strandterrassen om daar van de eerste zonnestralen te profiteren. Pas later in de namiddag profiteert de dijkhoreca mee. In het hoogseizoen is er een betere verdeling, maar de dijkhoreca trekt toch nog altijd aan het kortste eind. In de ochtend profiteert het strand logischerwijze eerst want men kan er een hapje nemen en een koffie drinken. Pas tegen de middag verplaatsen de toeristen zich naar de dijkterrassen, om er te lunchen. Dat moeten ze wel want het opdienen van maaltijden op het strand is niet toegelaten. Niettemin verliest de dijkhoreca een deel van zijn inkomsten want het aperitief werd reeds op het strand genomen. Eerst vullen de strandterrassen zich, dan volgt de dijkhoreca en als laatste volgen de terrassen gelegen in de zijstraten of net achter de dijk. Gewoon een kwestie van aanbod. Tegen de avond, nu de badkarhouders toestemming gekregen hebben om tot 20 uur open te blijven en een aantal zich specialiseert in avond-aperitief, verliest de dijkhoreca opnieuw een groot aantal aperitiefklanten en komen de gasten later eten. Dat resulteert dan weer in latere werkuren en meer personeelskosten. Zelfs de cafés verliezen hun aperitiefuurtje ’s avonds want iedereen blijft op het strand. Bij de vraag of de klanten wijn wensen bij de maaltijd, krijgen de restauranthouders vaak te horen ‘Neen dank u, ik heb al teveel gedronken op het strand! ‘ Hetzelfde geldt voor het aperitief. In het najaar zit de dijkhoreca weer met een lage zon, hoogbouw en een toerist die nog zoveel mogelijk van de zon wil profiteren. In de winter wordt de horeca dan wel goed bevonden om het weinige volk van dranken en eten te voorzien.
Heel wat voordelen voor de stranduitbater, dus!
En toen werd ook in de andere badplaatsen de vlam aangewakkerd! Meer dan een jaar was het muisstil rond die bars, tot ik op vrijdag 28 juni 2013 in ‘Het Nieuwsblad’ het artikel van Dany Van Loo las ‘Groen licht voor strandbars en overdekte terrassen op dijk’. De provincieraad keurde daags ervoor immers de plannen goed die bepalen welke constructies op strand en dijk mogen komen. Voortaan mogen handelaars strandbars plaatsen en tijdelijke terrassen op de dijken overdekken.De provinciale ruimtelijke uitvoeringsplannen (PRUP‘s) Strand en Dijk voor de tien badplaatsen aan onze kust werden daarvoor herzien.
Wat vinden de dijkraad Middelkerke en de handelaarsbond Westende-bad daarvan? De dijken in Middelkerke en in Westende-bad heten respectievelijk ‘Zeedijk’ en ‘Koning Ridderdijk’. Ze hebben niet enkel verschillende namen maar de uitbaters van een handelszaak worden voor de eerste vertegenwoordigd door de ‘Dijkraad’ en voor de tweede door de ‘Handelaarsbond’. Er vielen wel enkele reacties te noteren. Eddy Van Den Broucke, uitbater van het restaurant ‘De Zeebries’ op de Zeedijk (Nr 173) en toen voorzitter van de ‘Dijkraad’, zei reeds in ‘Het Nieuwsblad’ van 13 juni 2013 (vln) dat heel wat handelaars positief zouden reageren op de nieuwe mogelijkheden. ‘Ze komen rijkelijk laat, maar ik ben opgetogen. Ik ben uiteraard kandidaat om een strandbar uit te baten. Dat kan alleen maar zorgen voor meer volk in onze badplaats en dat is voor iedereen goed. Dat we tijdelijke terrassen kunnen overdekken, is al even positief. Ik hoop alleen dat het gemeentebestuur zal overwegen om ons de twee meterzone voor onze zaak, ook te laten bezetten’. In ‘Het Laatste Nieuws van 17.1.2015 (bpm) voegde hij daaraan toe: ‘Ik kwam ooit zelf met het idee om meer te doen op het strand. Het zal meer leven in de brouwerij brengen en een andere klasse volk aantrekken. Ik zie dit zeker niet als een vorm van concurrentie. Het grote probleem zal zijn om degelijk personeel aan te werven.’
In dezelfde krant vindt Nathaniel Devey, zoon van en jonge uitbater van tearoom Rivièra op de Zeedijk, het een verfraaiing van de badplaats. "Dat zal meer sfeer brengen en sowieso meer mensen naar Middelkerke lokken. Ik hoop wel dat er rekening wordt gehouden met de mensen die stoelen verhuren.” Waarom hij dat laatste zegt mag joost weten!
Kris De Wit, taverne ‘Aan de Waterkant’ Zeedijk 103 alarmeerde vooreerst (16.01.2015) de voorzitter van de dijkraad met de vragen of de raad wel op de hoogte was en sinds wanneer. Hij vroeg zich ook af waarom er geen overleg was met alle leden en vroeg in die zin de gemeente aan te spreken teneinde meer details te bekomen. Voorzitter Pieter Bauters, restaurant ‘Eat and sea’, Zeedijk 72, aarzelde niet om nog dezelfde dag die vragen over te maken aan de burgemeester en het schepencollege. Hij benadrukte ook dat een termijn van twee maanden om zich kandidaat te stellen (start 15 maart) en voor de aankoop van de nodige materialen de handelaars onvoldoende leek. Hij verwonderde er zich tenslotte over dat er zelfs op de vergaderingen ‘lokale economie’ geen info daarover verstrekt werd en er dus ook geen overleg gebeurde.
Kris De Wit bracht ook de lokale LDD en N-VA op de hoogte van zijn probleem: Hij betreurde de intenties van het gemeentebestuur te moeten vernemen via de pers en uiteraard nogmaals het totaal ontbreken van overleg met de dijkraad. Hij klaagde ook het gebrek aan transparantie en eerlijkheid in het dossier aan, door erop te wijzen dat ‘Het Laatste Nieuws’ wel al het commentaar publiceerde van twee (bevoorrechte?) uitbaters. Ik vermoed dat hij daarmee Vandenbroucke en Devey (zie hierboven) bedoelde.
Van het Westendse front geen nieuws Aangezien er ook vier strandbars komen in Westende-bad was ik natuurlijk ook nieuwsgierig naar de mening van de ‘Handelaarsbond Westende-bad’. De voorzitter Philip Pattyn, keurslager, vastgoedmakelaar, enz… beweert wel gecontacteerd te zijn over het initiatief maar ik heb niet gehoord of gelezen dat hij zich zou beklaagd hebben. Op mijn vraag naar zijn reactie, vindt hij het namelijk zeer positief zowel voor de Westendse handelaars als voor de toeristen. Ver van te beweren dat hij dat niet echt meent, maar ik had nu wel niet verwacht dat hij zijn blauwe partijgenoten zou afvallen.
Hebben die handelaars wel eens goed nagedacht? Ik heb hierboven al enkele financiële nadelen aangehaald voor de dijkuitbaters. In Knokke, de ‘bakermat van de strandbars’ vinden de dijkrestaurants nog moeilijk een uitbater. Verschillende ervan hebben lange tijd leeggestaan: ‘Le Panier d’Or’ drie jaar en ‘Cambridge’ zes jaar. Een kenner van de Knokse horeca zei me “Je moet echt blind zijn om nu nog niet te beseffen dat dit de doodsteek is van de horeca op de dijk. Ik vermoed echter dat dit de bedoeling is. Appartementen willen geen horeca onder zich.” Dat vond ik inderdaad ook terug in de hoogbouwnota uit Knokke-Heist, opgesteld door een resem experts. In veel basisakten van appartementsgebouwen wordt de horecafunctie op het gelijkvloers uitgesloten.
Wat vinden de burgemeesters van de kustgemeenten ervan? Ook de burgemeesters van de kustgemeenten reageren positief, vooral omdat de herziening heel wat onduidelijkheden en anomalieën zou wegwerken. Kortom: nogal wat zaken die er niet altijd op een legale manier stonden, krijgen nu rechtszekerheid. Waarom traden ze dan niet op tegen dat ‘illegale’?
Franky De Block is (nogmaals) zo fier als een gieter De Block, gedeputeerde van de provincie voor de SP-a, onder andere bevoegd voor toerisme-recreatie en ruimtelijke ordening:‘De kustgemeenten krijgen met de maatregelen extra stimuli om toeristen aan te trekken. We moesten in de eerste plaats rekening houden met de zeeweringswerken in het kader van de kustbescherming. Maar we willen vooral de toeristische en recreatieve functie van strand en dijk beter ordenen. Daarbij gaat de aandacht vooral naar tijdelijke en permanente constructies. (zijn er nog andere??) Er kunnen nu permanente speeltoestellen zoals klimnetten en glijbanen op de stranden komen. Ook worden kleinschalige constructies bij evenementen in het winterseizoen wettelijk mogelijk.’
Aan welke voorwaarden zullen de strandbars moeten voldoen? Op de gemeentelijke website http://www.middelkerke.be/page629211041.aspx vinden wij alle nodige informatie. Ik heb niet de bedoeling dat hier allemaal te herhalen. Het document omvat niet minder dan 16 bladzijden. Ik wil enkel hier en daar waar ik het nodig en gepast vind enige commentaar geven. Het is allesbehalve een ‘liberaal’ document. Liberalisme is immers een politieke ideologie die een grote vrijheid voor individuele mensen voorstaat en wil dat de overheid zich met weinig dingen bemoeit. Dat is in Middelkerke, wat toch in naam een blauwe gemeente is, zeker niet het geval want alles wordt tot in het laatste detail voorgeschreven, tot in het kinderachtige en belachelijke toe, zoals “De stranduitbaters alsook hun personeel zullen steeds een net en fatsoenlijk voorkomen hebben. Ze dienen tegenover het publiek steeds de meest hoffelijke en correcte houding aan te nemen.” Misschien had men er nog moeten aan toevoegen wat ‘net en fatsoenlijk voorkomen’ en ‘hoffelijke en correcte houding’ juist inhouden? Voor alles en nog wat zullen de toekomstige uitbaters hun vinger moeten opsteken en toelating vragen aan ‘meester Michel’. Men kan zich afvragen of men met die talloze regels alleen maar een ‘paraplu’ opent of dat men werkelijk van plan is het naleven van de voorschriften ook te controleren en zo nodig te beteugelen. Er zijn trouwens heel wat uitzonderingen voorzien. In het eerste jaar moet nog niet alles zijn zoals in het bestek voorgeschreven, maar afwijkingen moeten eerst aan het college voorgelegd worden. Het zou moeten gaan om een kwaliteitsvolle uitbating om het strand op te waarderen in harmonie met de omgeving, zo wordt beweerd. Wie gaat daar over oordelen? Is de bedoeling om ooit te komen tot een uniform model van strandcabine geen utopie? En is dat wel nodig? Er is toch niets mis met wat afwisseling?
Waar komen die strandbars? Voor het eerst in Middelkerke wordt de exploitatie van strandcabines en strandstoelen geregeld bij concessie. Voor mensen die al een cabine hadden op het strand, verandert er in principe niets. Zij krijgen het recht om hun cabine op dezelfde locatie te plaatsen als het voorbije jaar. De gemeenteraad keurde het bestek voor de ‘concessie stranduitbating – exploitatie van strandcabines, strandmeubilair en strandbars’ op de gemeenteraad van 15/1/2015 goed. Op de website plannen concessie stranduitbating.pdf van de gemeente vinden we de plannen van Middelkerke en Westende waarop de exacte locaties aangeduid zijn. Toch wil ik hier even preciseren:
De loten zijn als volgt verdeeld (SB = strandbar, SSW =strandcabines, strandstoelen en windschermen, OT = openbaar toilet, D = douches) Langs de Zeedijk in Middelkerke Zone van ‘Carlton’ tot casino (zone Oost Casino) Ter hoogte van de Kerkstraat – Smet de Naeyerlaan (lot 1) = SB + SSW + OT + D + speelplein (biedprijs per jaar minimaal 4.300 euro enkel voor de strandbar) 4 SSW = één tegenover Carlton Restaurant, één naast SB, één naast lot5 tegenover bocht waar de tram de zeedijk oprijdt en één ter hoogte van de Jean Van Hinsberghstraat (+OT + D). Tegenover de bocht waar de tram de zeedijk oprijdt: (lot 5) = tweede SB (2.800 e) Zone van casino tot Logierlaan (zone West Casino) Tegenover Jules Van den Heuvelstraat (lot 2)= SB + SSW + OT + D (enkel voor SB 3.800 e) 6 SSW = naast lot 2, ter hoogte van de Alexander Ponchonstraat, naast lot 6, tegenover Sint-Theresiastraat, ter hoogte van de Vlaanderenstraat (+D), ter hoogte van de Kwintestraat, één halfweg tussen beide laatste. Ter hoogte van de Prosper Poulletstraat (lot 6) = tweede SB + D (2.800 e) Sportstrand (lot 9) met SB (3.800 e) Langs de Zeedijk in Westende (Zone Westende Oost) In de verlenging van de Ooievaarslaan (lot 3) = SB + SSW + D (alleen voor SB 2.800 e) 3 SSW: één naast lot 7, één op kruising Reigerslaan – Wulpenlaan, één naast lot 3 Tegenover samenkomst Reigerslaan - Wulpenlaan (lot7) = tweede SB (2.800 e) Langs de Koning Ridderdijk in Westende (Zone Westende West) Ter hoogte van Meeuwenlaan (lot 4) = SB + SSW + OT + D (enkel voor SB 3.800 e) 6 SSW = één tussen Priorijlaan en Meeuwenlaan, één naast lot 4, één ter hoogte van Arendlaan,één ter hoogte van Noordzeelaan, één naast lot 8 Ter hoogte van de Flandrialaan (lot 8) = tweede SB + OT + D (3.800 e)
De loten 5-8 en het lot 9 (naast sportstrand) omvatten dus enkel een strandbar. De loten 1-4 omvatten een strandbar plus alle locaties voor verhuur van strandstoelen, cabines en windzeilen in de zones 1-4
Hoe werden de concessies verdeeld? De gemeente deed een oproep tot kandidaatstelling voor het bekomen van een concessie. Op 20 februari 2015 om 14 uur werd in de raadzaal van het gemeentehuis overgegaan tot de opening van de aanbiedingen. Na dit tijdstip werden geen stukken meer aanvaard. Om 13u50 kwam gemeenteraadslid Dany Vandenbroucke, broer van bovengenoemde Eddy, aangelopen met een heel pak aanbiedingen. Stipt om 14 uur werd de zitting geopend. De voorzitster R. Keereman, nog steeds waarnemend financieel beheerder (waarom eigenlijk?) opende de enveloppen en vertelde de aanwezigen (een achttal) telkens van wie de aanbieding afkomstig was en voor welk lot. Er werd dus niet geboden voor zones maar voor loten. Zo verging het voor een 29-tal omslagen, waarvan 15 afkomstig waren van Dany Vandenbroucke. Ziehier de biedingen op de vermelde loten:
* Annick Goethals is zaakvoerder bij ‘Albert’ ** Een echtpaar uit Jabbeke *** Dat is ‘La Terrazza’ in de Priorijlaan in Westende-bad ** **** Uit Oostende, vroegere uitbater van dancing ‘Le Dôme’ en de C & Sea Lounge. Uitbater van de Oostendse tennisclub. Peter Creve is ex-voetballer bij KVO, SK Beveren en Club Brugge, nu commercieel directeur van het Staf Versluys centrum. ***** Leidt Middelkerks evenementenbureau Sweet P Events, dat o.a. modeshows organiseert ****** Bedrijf ‘Cocktailcrab’ uit Wondelgem;heeft ook café in Nieuwpoort-aan-zee ******* Daar werd (voorlopig) niets over teruggevonden
Voor een ander (en beter?) overzicht van de resultaten:
Lot
Bieders
1
Marc Coene i.s.m. Annick Goethals, Pata Pata Beach
2
Fabrice Noncle i.s.m. Inge Deman
3
M.Vandendriessche (BVBA Beachhut) ism BVBA Katris
4
M.Vandendriessche (BVBA Beachhut) ism BVBA Katris
5
Stefanie Vandenabeele, Piet Dobbels, Pata Pata Beach, Westende TC vzw en TC Middelkerke (2x)
Piet Dobbels, Westende TC vzw en TC Middelkerke (2x)
8
Piet Dobbels en TC Middelkerke (2x)
9
Piet Dobbels en TC Middelkerke (2x)
Er werden dus meer/voornamelijk biedingen uitgebracht voor de loten 5 – 9 aangezien die enkel een strandbar omvatten. ‘Samenwerkingsverband’ is juridisch niet hetzelfde als ‘subconcessie’. Ik neem aan dat ‘in samenwerking met’ (alleen bij loten 1-4) betekent dat de eerste, zoals vroeger, strandgerief verhuurt en de tweede de strandbar uitbaat. Buiten Eddy Van Den Broucke (bieding door zijn broer) en ‘La Terrazza’ (BVBA Katris) namen geen Middelkerkse restaurateurs deel aan de biedingen.
Hoe gebeurde de toewijzing? Er werd een commissie van 4 personen uit verschillende diensten samengesteld die een niet-bindend advies moest formuleren voor het college van burgemeester en schepenen. Zij onderzochten de dossiers en beoordeelden die aan de hand van volgend vastgelegd puntenschema.
Criterium
Punten Voor hoogste Loten 1 - 4
Punten Voor hoogste Loten 5-9
Punten Rest Loten 1-4
Punten Rest Loten 5-9
Geboden jaarlijkse concessievergoeding
20
30
Evenredig
Evenredig
Projectvisie en – organisatie Concept invulling zone (plan) Investeringsprogramma over 9 jaa Budgetair plan per jaar
60 30 20 10
70 30 30 10
24,18,12 16,12,8 8,6,4
24,18,12 24,18,12 8,6,4
Ervaring en vertrouwdheid met verhuur van cabines en stoelen
20
-
16,12,8
-
Wie zijn dan wel de vroegere verhuurders? Vooraleer de resultaten van de toewijzing weer te geven, lijkt het mij interessant even na te gaan wie totnogtoe de uitbaters waren. Voor Middelkerke: Oostzijde casino: “Albert” (Marc Coene) Marc Coene is de kleinzoon van Romeo Coene die gehuwd was met Urbania De Jonghe, zuster van Albert (of Engelbert) De Jonghe, destijds beroepsrenner. De familie Coene baat al drie generaties de zone ‘Oostzijde casino’ uit. Westzijde casino: “Bazar studio” en “ ‘t Kabientje” beide van Fabrice Noncle Voor Westende : “Beachhut Westende” (M. Vandendriessche)
Buiten een onbekende voor zone 1, werden dus geen biedingen uitgevoerd voor de zones 1 – 4 behalve door de huidige (‘historische’ genoemd in het bestek) uitbaters. Is dat uitsluitend te wijten aan het feit dat daar locaties bij zijn voor verhuur van strandgerief? Zou een nieuwe kandidaat dan eerst al het nodige materiaal moeten aanschaffen? Neen, want de (nieuwe) winnaar of hoogste inschrijver moest volgens het bestek sowieso aan de laatste historische rechtenhouder(s) op de verhuur van strandstoelen een subconcessie toestaan op de verhuur van strandstoelen. Het is dus min of meer logisch dat de vier loten binnengehaald werden door gewoon het vereist minimum bedrag te bieden. Daar is wel nog een strandbar bij en de uitbaters daarvan krijgen dus een geschenkje in de schoot geworpen, in tegenstelling met die van loten 5-9. Je kunt je afvragen of er tussen de kandidaten geen afspraken gemaakt worden! De regels werden inderdaad opgesteld in het voordeel van de verhuurders van strandgerief, die optimaal beschermd werden. We mogen echter niet denken dat zij dan niets moeten betalen. Zij moeten het gemeentelijk standgeld betalen: 90 euro per strandcabine (vroeger 75) en 60 euro (vroeger 50) voor het plaatsen, haaks op de wandeldijk, van één rij windschermen en strandstoelen
Ik vind het wel goed dat niet alle bars in één hand komen, zodat er toch wat concurrentie zou moeten heersen.
De reactie van de lijst Dedecker De lijst Dedecker vroeg op de GR extra voorwaarden bij de aanbesteding van de strandbars in Middelkerke. Die partij is voor het initiatief maar wil dat de aanbesteding correct verloopt. Jean-Marie Dedecker stelt zich vragen bij het puntensysteem. "Om de concessie te verkrijgen is een puntensysteem uitgewerkt. Amper 20 procent van de punten slaat op de prijs. Zelfs wie tien keer meer biedt dan de volgende kandidaat krijgt de concessie niet, er staan immers drie keer meer punten op de subjectieve 'projectvisie'. Dat is willekeur". Hij plaatst ook vraagtekens bij de subconcessies. "Dus wie het verwerft, kan het zomaar doorverhuren tegen om het even welke prijs. Dit kan niet voor ons." De partij stelt daarnaast voor om gemeenteraadsleden uit te sluiten van mededinging: “De meerderheid heeft dit voorstel verworpen. Dit stinkt als een strandriool. Middelkerke is een familiecratie. Enkele families beheersen alle lucratieve concessies en hebben hun vertegenwoordigers in de gemeenteraad." De horeca-uitbaters zouden volgens de politicus ook voorrang moeten krijgen bij gelijke prijszetting, net als de verhuurders van cabines en stoelen . "De strandbars op het strand mogen terrassen hebben van 800 m², dit is zware concurrentie." De lijst Dedecker beweert dat die loten zullen toegewezen worden aan de strandstoelenverhuurders. De LDD onthield zich bij de stemming op de GR omdat de handelaars op de zeedijk niet werden gecontacteerd: “Het is immers terug doorgestoken kaart. Eventjes verduidelijken. De familie DEWULF heeft drie cabineverhuurconcessies in Westende en daardoor krijgen ze voorrang bij de toewijzing. De familie DEJONGHE, samen met gemeenteraadslid Mario Declerck en Danny Vandenbroucke gaan ook voor de concessies.”(!!!)
Heeft de reactie van LDD iets opgebracht? Nadat de LDD zich onthouden had op de GR van 15.2.2015 en zich o.a. verzet had tegen het feit dat gemeenteraadsleden ook mochten deelnemen aan de biedingen, vroeg het gemeentebestuur het advies van een befaamd advocatenkantoor. Die hebben meer duidelijkheid geschapen omtrent wat gemeentemandatarissen al dan niet mogen als het gaat over concessies uitgeschreven door de gemeente. Zeer leerrijk maar ik wil jullie die lange juridische uitleg onthouden, want … Volgens een 'doorgaans goed ingelichte bron' zou Danny Van Den Broucke zijn kandidaturen voor alle biedingen ingetrokken hebben. De resultaten hierboven tonen bovendien dat hij, gezien zijn biedingen, toch niet in aanmerking zou gekomen zijn voor een concessie. Ik begrijp dat eigenlijk niet goed! Waarom heeft zijn broer Eddy dan de dossiers niet ingediend, zoals hij vooraf had aangekondigd? Hij zal dat niet geweten hebben, zeker?
En hoe zit dat juist met die overdekte terrassen? De dijkhandelaars zouden ook blij zijn, naar het schijnt, dat ze hun tijdelijke terrassen mogen overdekken. Mijn vragen: hoe ga je daar naartoe in de regen? Willen de cliënten dan niet meer in de zon zitten? De terrassen van de strandbars zijn anders niet overdekt, hoor!
Besluit De dijkhandelaars hebben dus niet deelgenomen aan de biedingen. Na al die verontwaardiging! Konden ze misschien de voorwaarden niet vervullen? Ze zullen later wel de gevolgen mogen dragen van de benadeling op financieel gebied, waarvoor ik hierboven en in mijn vorig artikel over dit onderwerp al waarschuwde.
Ook in oktober zijn er nog attracties te zien op de Koning Ridderdijk in Westende
Oktober, maand van Ā Oktober is de maand van de bieten- en maĆÆsoogst. Het is echt ongewoon dat je op dat tijdstip van het jaar nog op temperaturen van 17 Ć 20Ā° kan rekenen. En toch gebeurt het vandaag de dag. Veel eigenaars en dagjestoeristen maken er (voor de laatste keer, dit jaar?) gebruik van om te komen genieten van duin, dijk en strand en om op een bankje te zitten zonnen of om de fiets weer van stal te halen of een wandeling te maken. Je hoeft er niet eens warm voor uitgedost te zijn. Zondag 6 oktober was zoĀn dag en er liep, reed of zat ongebruikelijk veel volk op de Westendse Koning Ridderdijk. Alle blikken waren gericht op zee en strand, maar waar keken ze toch allemaal naar? Het antwoord op die vraag staat te lezen op onderstaande informatieborden.
Waarom moet er zand opgespoten worden? Het opspuiten van zand heet zandsuppletie. Op 27 maart 2011 verscheen mijn blogartikel ĀHevig stormen in Middelkerke? Dat gebeurt toch maar om de 250 of zelfs om de 1000 jaar!Ā Het kan gevonden worden in de map ĀDijk en StrandĀ. De wind veroorzaakt zandverstuivingen waardoor het strand in erge mate afgekalfd wordt. Daardoor zou de veiligheid in het gedrang kunnen komen mocht er ooit een superstorm opsteken. Omdat Westende en Middelkerke aangezien worden als prioritaire risicozones, kunnen overstromingen niet uitgesloten worden. Daarom wordt het strand in Westende, tegen einde november 2013, met 140.000 kubieke meter zand opgehoogd. Dat wordt een ĀzachteĀ zeeweringsmaatregel genoemd, in tegenstelling met de ĀhardeĀ zoals het bouwen van zeedijken. Er wordt dag en nacht en ook Ās zondags gewerkt. Volgend jaar is Middelkerke aan de beurt. Daar zal 1 miljoen kubieke meter zand nodig zijn. Er wordt gehoopt op nog wat mooi weer, zoals in het begin van de maand, want een te grote golfslag zou de werken hypothekeren.
De voorbereiding De werken zijn gestart met de montage van een buizenleiding, op het Sint-Laureinsstrand, over een lengte van ongeveer duizend meter. De buizen worden aaneengeschroefd en/of gelast op de vloedlijn van het strand, dat is de strook die overeenstemt met de laatste vloedstand. Op die manier kon zowel bij hoog- als bij laagtij gewerkt worden. Hieronder vinden jullie enkele fotoĀs van die buizen. Er worden dus gewone metalen gebruikt maar ook rubberen buizen. We zullen verder zien waarom.
De uitvoering Als de aan elkaar gelaste stalen buizen klaar zijn, worden ze naar zee verplaatst. Er wordt lucht ingeblazen om ze drijvend te houden. Een sleepboot brengt het gevaarte dwars in zee en sleept het naar een koppelschip waar de lucht uit de buis geperst wordt zodat deze naar de zeebodem zakt. De aan elkaar geschroefde buizen worden gebruikt voor de buizenleiding op het strand. Jullie zien dat hieronder: links de gelaste, rechts de aan elkaar vastgeschroefde, langs en dwars op het strand.
En waar komt het zand dan wel vandaan? Voor onze kust ligt een complex systeem van zandbanken en daar wordt het zand gewonnen. Sommige specialisten beweren nochtans dat de zandbanken een belangrijke rol spelen in de zeewering. Ze zouden de golfslagen breken. Voor een leek lijkt dat dus wel tegenstrijdig. Naar het schijnt, zouden de zandbanken echter steeds opnieuw aangevuld worden. De Noordzee voor de Belgische kust wordt gekenmerkt door een geringe diepte (gemiddeld ongeveer 20 m). Ziehier de bestaande zandbanken voor onze kust.
Wanneer het laadruim vol is, wordt de zuigbuis aan boord gehesen en vaart het schip naar een plaats waar de lading kan worden gelost. Deze plaats wordt in het huidig geval aangeduid met een oranjeboei. We zien hieronder een foto op (te?) grote afstand van boei, koppelschip en drijvende leiding.
Daar wordt het baggerschip via een koppelschip aan een drijvendeĀ leiding (de rubberen, dus lichtere buizen) Āgekoppeld. Deze wordt via de stalen pijpleiding op de zeebodem verbonden met de stalen persleidingen op het strand. Door de stalen leiding wordt een zand-watermengsel naar de kust gepompt. Het water is nodig als transportmiddel voor het verplaatsen van het zand door de buizen. Het zand wordt vervolgens over het strand verdeeld door grondverzetmaterieel (bulldozers en kranen). Op de foto hieronder zien jullie het baggerschip en het pontonschip en aan het eindpunt van de buizen dc bulldozers die het naar het strand geperst zand verspreiden op het strand,
Wie voert de werken uit? Dat gebeurt in het kader van het Masterplan Kustveiligheid in opdracht van de Vlaamse Overheid, Maritieme Dienstverlening en Kust, afdeling Kust - Vrijhavenstraat 3 - 8400 Oostende. Op de informatieborden kunnen we ook aflezen dat DC Industrial van de groep De Cloedt, de aannemer is. Zij voeren de baggerwerken uit of met andere woorden alles wat op zee gebeurt. De familie De Cloedt heeft 135 jaar ervaring opgebouwd in baggerwerken, waterbouw en civiele werken, zowel in BelgiĆ« als in het buitenland. De firma Heyman Ā De Roeck is de onderaannemer die instaat voor het kraan- en buizenwerk op het strand. De NV R. De Meulenaere & zonen uit Oudenburg heeft als opdracht het bulldozerwerk, met andere woorden het verplaatsen van het zand op het strand.
Dure strandbewakings- en/of sportclub in Westende op pompeuze wijze ingehuldigd!
Nu de watersportclub op het strand van Westende - dorp (en niet 'bad' zoals vele schrijven en zeggen), eindelijk afgewerkt geraakt is, wil/moet ik daar natuurlijk aandacht aan besteden.
Waarom heeft het zolang geduurd?
In de gemeenteraad van 10 februari 2005 werd meegedeeld dat het gemeentebestuur de bedoeling had om de surfinstallaties en het sanitair blok aan het Sint - Laureinsstrand in één blok onder te brengen. Zo zagen die er uit, de surfclub achteraan (geen mooie aanblik!!) en daarnaast het sanitair blok.
Op 23 augustus 2005 werd de opdracht voor de realisatie van het project door het college van burgemeester en schepenen toegewezen aan het studiebureau Plantec NV uit Oostende voor een vast ereloonpercentage van 5%. Op 29 november 2005 werden de schetsontwerpen in het college van burgemeester en schepenen besproken en daarna op 17 januari 2006 goedgekeurd, rekening houdend met onder andere de suggestie vanwege de gemeentelijke sportdienst om een uitkijkpost voor redders te installeren. Op 15 mei 2006 werd in de gemeenteraad een bedrag goedgekeurd van 13.000 euro voor een veiligheidscoördinator, zoals voorzien in het KB van 25 januari 2001. Deze moest de werf regelmatig bezoeken om ervoor te zorgen dat de werken in veilige omstandigheden uitgevoerd werden. Op 6 juni 2006 duidde het college van burgemeester en schepenen een energiedeskundige aan. Bij de bouw van een woning moet immers een energieprestatiecertificaat (EPC-attest) opgesteld worden. De bedoeling is dat zuinig omgesprongen wordt met de energie in de strijd tegen de klimaatverandering en dat gestreefd wordt naar het verminderen van de uitstoot van broeikasgassen. Op 31 augustus 2006 werd het ontwerpdossier goedgekeurd in de gemeenteraad voor een totaal geraamd bedrag van 743.685,26 euro (btw incl). De stedenbouwkundige vergunning liet echter op zich wachten en werd tenslotte afgeleverd op 6 juli 2007 door de gewestelijke stedenbouwkundige ambtenaar. Dan werd het dossier voor advies voorgelegd aan de diverse overheden. Het aangepast ontwerp werd goedgekeurd in de gemeenteraad van 8 juli 2008 met een geactualiseerde raming ten bedrage van 1.027.420,84 euro (btw incl). De aankondiging van de opdracht verscheen in het Staatsblad van 14 augustus 2008 en de openbare aanbesteding had plaats op 26 september 2008. Er werden vier offertes geopend. De laagste regelmatige inschrijving werd ingediend door de nv B & R - Bouw en Renovatie, Lauwestraat 71 te 8930 Rekkem, voor een totaal verbeterd bedrag van 1.138.831,13 euro (btw incl). Dat was dus 10,84 % meer dan de laatste raming. Daarom besliste het college van burgemeester en schepenen op 14 oktober 2008 om de werken niet toe te wijzen en het dossier opnieuw voor te leggen aan de gemeenteraad met een aangepaste raming ten bedrage van 1.140.000,00 euro (btw incl). In 'Het Nieuwsblad' van 13 oktober 2008 (drie en een half jaar na de eerste mededeling) werd dan wereldkundig gemaakt dat Middelkerke op het Sint - Laureinsstrand te Westende een multifunctioneel centrum voor strandbewaking zou bouwen. In de gebruikte woordenschat is 'strandbewakingsclub' al een hele tijd geleden geëvolueerd naar 'watersportclub'. 'Strand bewaken' klinkt nochtans meer onontbeerlijk en maakt het project gemakkelijker aanvaardbaar! Eigenlijk is de benaming 'veiligheid- en bewakingscentrum', die ook soms gebruikt wordt, daarvoor nog beter geschikt. Maar, iedereen zal het wel hebben over de 'surfclub', zeker? De aangepaste raming ten bedrage van 1.140.000,00 euro (btw incl.) werd goedgekeurd in de gemeenteraad op 13 november 2008. Het dossier van het centrum sleept dus al jaren aan. Michel Landuyt beweert: 'Onder meer een nieuw provinciaal uitvoeringsplan rond constructies op strand en dijk en bijkomende voorwaarden in het kader van de kustveiligheid gooiden roet in het eten'. Ik begrijp dat eigenlijk niet. Op 12 mei 2005 werden de aangepaste plannen definitief vastgesteld door de provincieraad van West-Vlaanderen en op 19 september 2005 definitief bekrachtigd door de Vlaamse minister bevoegd voor ruimtelijke ordening. Voor een aantal uitvoeringsplannen betrof het een gedeeltelijke goedkeuring. Wat bedoelt hij dus met dat 'nieuw'? Zou het misschien kunnen dat de gemeente ook voor een stuk verantwoordelijk is voor de laattijdigheid?
Hoe moest dat centrum er uitzien? De reddingsdienst zou er ondergebracht worden met ruimte voor twee boten. Verder zou de surfclub er plaats krijgen met een zonneterras en een cafetaria.
In het politiek jargon heet dat laatste 'clublokaal'. Het beslaat het grootste deel van het gebouw. Ik zag onlangs dat je er zelfs mosselen met frieten kunt eten. Is dat wel toegelaten? In januari 2009 besliste de raad van state, na een klacht van de vzw Ter Dijk in Knokke, gesteund door de provincie West-Vlaanderen (!) en na een jarenlange procedure dat horeca op het strand niet toegestaan is. Geeft het een verschil dat het hier in een gebouw gebeurt? Ik meen van niet! De Knokse klacht ging eigenlijk over 'oneerlijke concurrentie'! Ook de eerste hulp bij ongevallen en veiligheidsvoorzieningen zouden er een onderkomen vinden. Tenslotte zouden er openbare sanitaire voorzieningen (toiletten en douches) voor het publiek (ingegrepen de mindervalide) geïnstalleerd worden. De bouw zou starten in 2009 en moest klaar zijn tegen Pasen 2010.
Eindelijk gestart!! De werken zijn tenslotte gestart in de week van 11 - 15 oktober 2010, 5 jaar na de aankondiging. Er werden 200 werkdagen voorzien, wat betekent dat de werken moesten beëindigd zijn vóór 15 augustus 2011. Op een dag meer of minder steekt het nu wel niet.
Hieronder zien jullie het gebruikelijk bord dat op een bouwwerf geïnstalleerd wordt.
Jullie kunnen samen met mij vaststellen dat er deze keer geen kostprijs van de werken vermeld werd.
Burgemeester weer zo trots Op zijn website zegt Michel Landuyt dat dit straks het paradepaardje van Middelkerke wordt. Hij houdt toch zoveel van paradepaardjes! Denk maar aan de pier, aan het naaktstrand, aan de Leopoldlaan en het Epernayplein en de ondergrondse garages onder het marktplein en straks onder de minigolf in de Leopoldlaan!
Michel: "De plannen zijn werkelijk prestigieus te noemen. De club zal ongetwijfeld een trekpleister worden voor liefhebbers van watersporten." Hij is er dus zeer trots op. Moet ik nu schrijven 'apetrots' of 'zo fier als een pauw'? Kennen jullie het verschil? De pauw wil bij iedereen pronken met zijn veren en de aap wil niet onderdoen voor zijn groepsgenoten en speciale kunstjes vertonen. De gorilla bijvoorbeeld, klopt zich daarna triomfantelijk op de borst. Laat het ons dus maar bij 'als een pauw' houden.
Het centrum zal nauwelijks (!) iets gekost hebben, want het wordt gul gesubsidieerd Leven wij eigenlijk wel in crisistijd? Ik kan dat maar niet geloven! Onze politici vinden dat in elk geval niet. Burgemeester en college blijven maar massa's van (ons) gemeentelijk geld uitgeven omdat ze toch subsidies krijgen en omdat zij daardoor in de schijnwerpers staan. Ik ben er zelf een hevig voorstander van dat de Westendse 'dorpsdijk' wat leven ingeblazen wordt. Maar moest die watersportclub echt zoveel kosten? En zeggen dat schepen Devey eigenlijk nog ruimer had willen bouwen, waren daar maar niet de beperkingen opgelegd door het provinciaal ruimtelijk uitvoeringsplan.
De trots van Michel Landuyt slaat ook op het feit dat hij nu ook de weg gevonden heeft naar de Europese subsidies. Vanwege Interreg IV werd namelijk een subsidie beloofd van 165.000 of 173.000 euro (al naargelang de bron). Het INTERREG IV- programma France-Wallonie-Vlaanderen is een Europees programma voor grensoverschrijdende samenwerking dat tot doel heeft de economische en sociale uitwisselingen te stimuleren tussen de regio's Nord-Pas de Calais / Champagne-Ardenne / Picardie in Frankrijk en Wallonië / Vlaanderen in België. Michel is daarover supertrots want INTERREG staat zelfs drie maal vermeld op het bord als subsidiërende overheid. Ook toerisme Vlaanderen subsidieert het project via het Kustactieplan (KAP III) met een bedrag van 50.000 euro. Er is nog een derde sponsor, namelijk de Provincie. Ik ken dat bedrag niet omdat ik er eigenlijk weinig interesse voor heb omdat het sowieso uit één van onze eigen portemonnees komt. Trouwens, wat stellen die subsidies voor ten opzichte van de totale kostprijs? Heel weinig!
Focus TV bericht over het watersportcentrum Op 17 juni 2011 konden wij op de lokale televisie 'Focus' een bericht bekijken over het project 'watersportcentrum' dat opgenomen werd ter gelegenheid van de slotconferentie van een grensoverschrijdend kustseminarie, over de uitbouw van duurzame en veilige stranden in Europa. Er werd meegedeeld dat het complex begin volgend jaar klaar zou zijn, dus heel wat na het verstrijken van de 200 voorziene werkdagen. Ik vraag mij af of daar dan ook schadevergoeding voor geëist wordt? De nadruk wordt ook gelegd op het feit dat het nieuw, multifunctioneel strandcentrum ook toegankelijk zal zijn voor het publiek, omdat er openbare toiletten en een cafetaria zullen in onder gebracht worden. Is dat een uitspraak om de pil van de hoge kostprijs wat te verzachten? Tijdens de uitzending wordt Michel Landuyt geïnterviewd. Hij Ālegt uitĀ dat het centrum op het strand kon gebouwd worden omdat het gelegen is tussen Westende- centrum en een natuurgebied. ĀOp de rand van een natuurgebied mag dat, maar dat zal waarschijnlijk de laatste keer geweest zijn.Ā Hij verzekert de kijkers ook dat het gebouw diep gefundeerd is om weerstand te kunnen bieden aan de zwaarste stormen. In de commentaar bij de reportage probeerde men de kijkers ook wijs te maken dat het centrum Ābijna een half miljoen euro zou kostenĀ, hetgeen nog niet eens de helft is van de eigenlijke kostprijs, zoals blijkt uit de tekst hierboven.
Kan men zomaar een gebouw neerpoten op het strand? Misschien zullen enkele onder jullie, die een beetje op de hoogte zijn van wat wel of niet mag in een natuurgebied, zich de vraag stellen hoe het mogelijk is dat de gemeente zo maar een tamelijk ruim gebouw kan doen bouwen op het strand. Alles kan, als de overheid dat wenst!! Men maakt een nieuw ruimtelijk uitvoeringsplan of men past het bestaande eventueel aan door een ander kleurtje te geven aan de betroffen zone.
Hoe ziet het centrum eruit tijdens de werken en na de afwerking? Ziehier enkele fotoĀs:
De renovatie van de zeedijk rond het centrum De omgeving van het centrum moest natuurlijk ook vernieuwd worden om niet af te steken tegen het splinternieuw gebouw. Dat heette Āfase 6 van de vernieuwing van de zeedijkĀ en was eigenlijk al langer gepland. Toch meen ik dat men dat geen gewone renovatie van de dijk kan noemen. Het is duidelijk dat de werken moeten gezien worden in het licht van het centrum: speciale parkeerplaatsen, rotonde, Ā ..
Zoiets gebeurt natuurlijk niet gratis. Hierboven zien jullie het bord dat de werken aankondigt en dat het einde van de werken een jaar vroeger dan in werkelijkheid voorzag. De prijs zal ook nog wel wat hoger zijn, zeker? Zo zijn we het toch gewoon!
De toekomstige bewoners
De surfclub De surfclub Koko Loco - vvw Westende heeft 2 locaties: Westende en het spaarbekken in Nieuwpoort. Er worden enkel tarieven gegeven voor Nieuwpoort alleen of voor beide samen. Voor dat laatste betaalt een volwassene van meer dan 18 jaar 90 euro lidmaatschap per jaar, een jongere 60 euro, een gezin 150 euro. Men kan ook 30 euro betalen als 'beach bar member', zonder te surfen maar dan heb je recht op korting aan de bar.
De reddingsdienst De intercommunale Kustreddingsdienst van West-Vlaanderen (IKWV) is een opdrachthoudende vereniging, als enige aanwezig aan de Vlaamse kust met als opdracht in te staan voor de veiligheid van baden, zwemmen en watersportbeoefenaars. Tijdens de maanden juni- juli- augustus- september heeft ze ongeveer 1400 strandredders in dienstverband, verdeeld over 82 redderposten die 34 kilometer kust bewaken. De cursussen voor 'redder aan zee' worden sinds 1997 georganiseerd door het WOBRA (West-Vlaams Opleidingscentrum voor Brandweer-, Reddings- en Ambulancediensten VZW) in Zedelgem. De kustredders krijgen subsidies van de Vlaamse regering (120.000 euro), van de provincie (250.000 euro) en van de 10 kustgemeenten (100.000 euro). Ze worden verder gesponsord (kledij, uitrusting, werking,...) door
De wedde van de redders wordt betaald door de gemeente.
Opening van het centrum Geloof het of geloof het niet, maar op 22 juni 2012 om 11 uur had de officiële opening plaats van het strandbewakingscentrum. Tenminste voor de VIP's. Er zou 's avonds ook nog wat gepland geweest zijn voor de inwoners van Westende, maar daar werd ik niet voor uitgenodigd. Was dat als zoenoffer bedoeld?
Het kind kreeg nu ook een naam en zal voortaan als 'De Kwinte' door het leven gaan, naar de gelijknamige zandbank vóór de kust van Westende. Het was een rotweer, zo rot dat men zich kan afvragen of de weergoden alweer zo ontstemd waren, zoals bij de inhuldiging van het marktplein, over de te groots opgevatte inhuldiging met onredelijk hoge kosten voor gevolg. Het was wel een stijlvol gebeuren, met parkwachters, rode lopers tussen palmboompjes, hostesses aan de ingang, een ceremoniemeesteres, champagne en mooi en smakelijk uitziende hapjes, massale aanwezigheid van afgevaardigden van de sponsors van de reddingsdienst, Ā
De burgemeester was de eerste spreker. Hij verontschuldigde vooreerst de gouverneur die 'iets' later zou komen maar die tenslotte 55' na het begin arriveerde. Hij bedankte alle medewerkers aan het project en vooral diegene 'zonder wie het gebouw er nooit zou gekomen zijn'. Hij bedoelde daarmee de schenkers van subsidies, maar ik vermoed dat de gemeente ook zonder hen wel alles zelf zou betaald hebben. Hij herhaalde nogmaals hoezeer het schepencollege en vooral de schepen voor toerisme het betreurd hebben dat alles zo lang aansleepte. Hij sleurde daar nu ook nog het broedseizoen voor de vogels bij en het daarmee gepaard gaande bouwverbod.
Hij drukte er zijn trots over uit dat Middelkerke 'de enige kustgemeente' is die erin geslaagd is een watersportcentrum gebouwd te krijgen op de rand van een natuurgebied. Dat zou vooral te danken geweest zijn aan het feit dat het oud gebouw ook al op die grens stond. Volgens de aanduiding van Landuyt moet ik 'in het midden van de tent' op de grens gestaan hebben tussen natuurgebied en recreatiegebied. De tweede spreker was een wethouder (=schepen) uit Zeeland, in 2011 deelnemer aan het bovengenoemd seminarie. Hij zette de samenwerking tussen Vlaanderen en Zeeland op bondige en vlotte wijze in de verf en hoopte dat die in de toekomst even vruchtbaar zou mogen zijn. Had die man profetische gaven? Hij noemde het nieuw gebouw een mooi doelpunt en voegde daaraan toe dat de mooiste doelpunten juist voor het eindsignaal gescoord worden. Hij bedoelde toch niet dat dit het laatste paradepaardje van de huidige meerderheid zou kunnen zijn? De laatste spreker was de afgevaardigde van Vlaams minister Bourgeois. Zij roemde vooral het werk van haar ministerie door alle projecten in alle kustgemeenten op te sommen. Het rook een beetje naar 'eigen lof'. Tenslotte was er een reddingsdemonstratie door een Seaking van de basis Koksijde, in gure weersomstandigheden.
Is alles wat vervangen wordt door het nieuw gebouw nu afgebroken? Ik verwachtte natuurlijk dat die schandvlek, de oude surfclub, zou verdwenen zijn om niet af te steken tegen het nieuw gebouw. Dat gebeurde dan ook op 12 juni 2012.
De redders- en toiletgebouwtjes staan er wel nog. De banken op de dijk zitten nog steeds onder het zand? Die behoren duidelijk niet bij het 'paradepaardje'! Ik weet natuurlijk ook wel dat op die plaats het zand stuift en dat het niet elke dag kan opgekuist worden. Maar kijk toch eens hieronder rechts. Dat is toch niet meer normaal! In die staat zijn de meeste zitbanken!!
Wanneer wordt de rest van de dijk opgekuist en hersteld? Is dat fase 7 van de vernieuwing zeedijk of moet dat stuk uiteindelijk verdwijnen om aan te sluiten bij het bestaand natuurgebied, zoals ooit aangekondigd?
Volgens de woorden van de burgemeester ligt die zone inderdaad in natuurgebied. Als dat gebeurt, dan draaien de stichters van 'Westende vooruit', die het strand Sint-Laureins stichtten, zich om in hun graf.
Besluit Steeds zal ik mij blijven afvragen of men een dergelijk gebouw wel kan of mag bouwen op het strand. Zowel diegene die daarvoor zijn fiat gaf als het gemeentebestuur dragen een zware verantwoordelijkheid, wat er nog maar eens op wijst dat zij niet verder kijken dan hun neus lang is.
En wat vindt de horeca daarvan? Zou niet iedereen zo'n terras willen met dat prachtig uitzicht op strand en zee? Wie is er zo bevoorrecht met een terras achteraan waar men de drukte op de dijk kan bekijken zonder tot na de middag in de schaduw te moeten zitten van een muur van appartementsblokken, 10 lagen hoog?
Bredere dijken in Middelkerke en Westende? Het is niet allemaal zoals het lijkt! Handelaars, weest op uw hoede!
Wat is het gemeentebestuur van plan? Op 27 maart 2011 verscheen mijn blogartikel ĀHevig stormen in Middelkerke? Dat gebeurt toch maar om de 250 of zelfs om de 1000 jaar!Ā Het staat in de categorie ĀStrandĀ, in de linkse kolom van deze blog. Ik wil er de voorafgaande lectuur van aanbevelen om hier niet in herhaling te moeten vallen met een uitleg over de bescherming van onze dijken tegen zware stormen en over de voordelen van bredere dijken.
Op 8 december 2011 las ik in ĀHet NieuwsbladĀ dat het gemeentebestuur, of met andere woorden Michel Landuyt en Janna Opstaele, de dijken van Westende en Middelkerke, over een afstand van vier kilometer, tien meter breder willen maken. ĀSamen met de Vlaamse overheid zullen we aan de geplande ingrepen een toeristische en economische meerwaarde geven. Dat gebeurt via een zogenaamde golfdempende uitbouw, die grotendeels door de gemeente zelf zal betaald worden. De dijk wordt daardoor niet alleen veiliger, maar ook mooier en met ruimte voor tal van bijkomende functies. Zitbanken, herkenningspunten en een sfeervolle en milieuvriendelijke verlichting zullen het geheel aantrekkelijk maken. Om het directe contact met en het prachtig uitzicht op de zee te versterken, komt er een uitkijkpost ter hoogte van het casino. We zullen ook in- en uitritten voor ondergrondse parkeergarages voorzien zodat de gemeente die in een latere fase kan aanleggen. Er komt ook een stormmuur rond het casino. Horecavoorzieningen op het strand zijn eventueel ook mogelijk.De gemeente zal nu samen met de Vlaamse overheid een ontwerpprocedure opstarten. Een studie zal het concept en de uitvoering van het bouwprogramma definitief bepalen.
De realisatie van de plannen is voorzien voor de periode 2013-2016.Ā
Strandsuppletie is een zogenaamde zachte maatregel om de kust te beschermen. Op het strand, voor de dijk, wordt een extra zandbuffer aangebracht. Eigenlijk maakt men het bestaande strand gewoon hoger en breder, waardoor de golven de kans krijgen langer uit te lopen vooraleer ze de dijk bereiken, zelfs als een gedeelte van het zand tijdens een storm verdwijnt.
Een golfdempende uitbouw van de zeedijk vangt golven onder stormomstandigheden op in een bassin en laat het water terugvloeien naar zee. Zo mogen de golven groter zijn alvorens ze voor schade of hinder zorgen. Aangezien de uitbouw aan de zeekant van de dijk wordt gebouwd, gaat het ook om een dijkverbreding.
Maar is dat wel degelijk een idee van de CD&V? In ĀHet Laatste NieuwsĀ van 26 november 2005 schreef Paul Bruneel reeds dat schepen Pylyser een verbreding van de dijk met drie meter wilde, door middel van een houten aanbouwstrook zoals in Oostende. Dat was ten tijde van de discussie Āal dan niet een naaktstrandĀ: Open VLD was vĆ³Ć³r, CD&V gesteund door de Westendse pastoor, was tegen en herhaalde nog maar eens haar vroeger voorstel om eerder een afgebakend fiets- en wandelpad of mountainbikepad aan te leggen dat zou aansluiten op het natuurgebied van Nieuwpoort. Op 11 april 2008 verspreidde de CD&V onderstaand persbericht (lichtjes ingekort)
Naar het voorbeeld van Knokke, lanceerde CD&V-schepen voor Openbare Werken Liliane Pylyser-Dewulf tijdens de vorige legislatuur 2000-2006 de idee om de Middelkerkse zeewandeldijk uit te breiden met een houten staketsel. Het huidig Middelkerkse gemeentebestuur (Open VLD-Progressief Kartel) is daar nu toch voor gewonnen. Dat bleek donderdagavond tijdens de gemeenteraad. De terrassen van de diverse horecazaken zouden er kunnen opgesteld worden zodat de klant er kan genieten van de zon. Door de hoogbouw en vooral door de noordwestelijke oriĆ«ntatie van de Middelzeedijk blijven de huidige terrassen het grootste deel van de dag in de schaduw. Een andere mogelijkheid zou erin bestaan om niet de terrassen op de houten uitbouw te installeren, maar deze te reserveren voor wandelaars. De huidige gevaarlijke situatie waarbij wandelaars, fietsers en gocarts door elkaar wemelen zou dan ineens opgelost zijn. Een verdere uitbouw rond het casinogebouw zou bovendien de voeling met de zee nog meer verhogen. Middelkerks burgemeester Michel Landuyt bevestigde tijdens de jongste gemeenteraad dat het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, afdeling kust sinds kort niet meer zo afkerig staat tegenover de idee. Het Middelkerkse strand zal immers binnen afzienbare tijd Ā naar analogie van Oostende - opgehoogd worden om eventuele overstromingen of dijkbreuken te voorkomen. Door die ophoging wordt de uitbouw van de zeewandeldijk mogelijk.
Op 4 februari 2009 hadden de kopstukken van de CD&V in Leffinge daarover een ontmoeting met hun partijgenote en bevoegd minister Hilde Crevits.
Jullie zullen ook reeds opgemerkt hebben dat de Open VLD en de CD&V niet met dezelfde hoeveelheid willen verbreden. De eerste wil 10 meter meer, de tweede drie meter.
Ik kom daarop terug als ik mijn keuze maak in verband met de activiteiten die op die uitbouw zouden moeten plaatsgrijpen.
ĀOpen VLD BlikĀ en de ĀUitbouw van de zeedijkĀ Het partijblad van de Open VLD wijdt in het decembernummer 2011 (Nr 3) de voorpagina aan het onderwerp. Daar is nu sprake van een zeedijk met twee niveaus. De uitlating over Āhoreca op het strandĀ komt er niet meer in voor. Ze nodigen de lezers zelfs uit om hun mening te geven over de plannen. Moeten de evenementen/markten plaatsgrijpen op het bovenste of onderste niveau? Waar moeten de fietsers en gocarts rijden? Waar ziet u de wandelaars? Moeten de terrassen naar beneden verhuizen? Denken zij nu echt dat ze daar een zinnig, goed gefundeerd antwoord op krijgen? Daarvoor moet de lezer toch eerst weten hoe dat project er ongeveer zal uitzien. Daarom wil en kan ook ik me voor het ogenblik nog niet uitlaten over de werken zelf. Hoewel alles zich nog in de studiefase bevindt, voel ik de bui al hangen: dat wordt weer een prestigeproject van ons duo, dat weer miljoenen euroĀs zal kosten. Ik huiver al als ik nog maar Āondergrondse garagesĀ en ĀsfeerverlichtingĀ hoor uitspreken. Er zou een prijs moeten uitgereikt worden aan diegene die dat megalomaan duo eindelijk eens een halt toeroept? Maar wie weet? Misschien krijgen we in de volgende legislatuur een andere meerderheid die zich wat bescheidener opstelt. Dat ligt wel niet in de aard van politici, maar ik hoop het toch!
Zal Middelkerke daar weer ĀuniekĀ in zijn? In ĀOpen VLD Ā blikĀ beweert Michel Landuyt nog maar eens dat zijn gemeente met die verbrede dijk een voortrekkersrol zal vervullen voor de hele kustregio en dat die idee het visitekaartje van Middelkerke zal worden. Ofwel weet hij het niet ofwel doet hij alsof. Eigenlijk vind ik beide even erg, maar het verbreden van de zeedijk wordt zo een beetje in alle kustgemeenten overwogen en Ā niet in navolging van Middelkerke.
In Mariakerke Ā Oostende is de houten uitbouw er reeds. Deze kunnen jullie zien op de fotos hieronder.
In De Panne was de verbreding in de gemeenteraad van 25 november 2010 het meest in het oog springende dossier. De burgemeesterzeidaarna: ĀIn september willen we die werken starten. We zullen de dijk verbreden naar 18 meter. Aan de kant van de zee komt een houten wandelpad dat een golvende beweging zal maken. In het midden voorzien we een strook voor fietsers en go-carts en langs de zijde van de horeca zal een laad- en loszone komen. Op het houten wandelpad zullen we ook rustpunten met zitbanken creĆ«ren.Ā
In Blankenberge pleit de N-VA voor de verbreding via volgende tekst: Door het strand voor de zeedijk te verhogen en de schuine helling op te trekken door middel van een houten constructie, die eveneens dienst kan doen als wandelweg. Op die manier komt de bestaande zeedijk meer tot haar recht als de prachtige, brede wandelweg die ze is. Daarenboven dient de dijk toch verstevigd te worden in het kader van de stormbeveiliging. Hiervoor kan een stormmuurtje worden opgetrokken, net zoals dit reeds het geval is aan de haven, waarin zowel zitbanken als meeuwbestendige vuilnisbakken worden verwerkt. Wat betreft de bestaande terrassen kunnen deze naar voor worden geschoven tot waar de huidige dijk, de bekende blauwe steen, nu komt. Bijkomend voordeel voor de terrasgebruiker is dat de tafels in deze opstelling veel vroeger in de zon komen te staan en de gasten dus veel vroeger ten volle zullen kunnen genieten. Ook wat betreft de concurrentie met de terrassen op het strand zorgt dit voor een eerlijkere oplossing. Beide zullen immers achter een wandelweg gelegen zijn .Ook de fietser wordt door N-VA niet uit het oog verloren. Tussen dijk enstormmuurtje kan een fietspadworden voorzien. Op die manier worden de fietsers niet enkel veilig over de dijk geloodst, ook voor de horeca zullen zij niet langer een storende, en potentieel gevaarlijke factor vormen.
Gewoon ter info, vinden jullie hieronder een mooie dijk in twee niveaus. Niet dat ik daarvoor pleit, want een houten uitbouw zal al duur genoeg zijn.
Waar moet wat komen? Enkele ideeĆ«n en persoonlijke keuzes. Uit de teksten over andere gemeenten kunnen zeker al enkele ideeĆ«n geput worden, maar niet alle dijken hebben dezelfde afmetingen. Er moeten dus inderdaad keuzes gemaakt worden, niet enkel om de dijk mooier te maken, maar ook om het comfort te verhogen maar vooral om de veiligheid te verhogen. De vraag die gesteld wordt is de volgende: ĀVindt u bijvoorbeeld dat het niveau onder de bestaande zeedijk vrijgehouden moet worden voor evenementen, voor fietsers, wandelaars en gocarts? Of wilt u daarentegen dat er op de huidige dijk meer ruimte komt voor fietsers, gocarts, wandelaars, markten en evenementen en ziet u daarom liefst de terrassen verhuizen naar het lager gelegen niveau?Ā Er is dus geen sprake van een scheiding van fietsers, gocarts en wandelaars!
MOETEN die wandelaars allemaal naar beneden? Dat kan niet want wie op een terras wil zitten, wandelt of fietst er naartoe en veel ouders wensen de kinderen met een gocart in de gaten te houden. Daar zouden ook de handelaars in kleding, ijscrĆØme, restaurateurs, fietsenverhuur, Ā die het van wandelaars moeten hebben, niet mee kunnen leven. Terecht, natuurlijk. Waar komt het dan wel op aan? Gewoon op een ontlasting van de huidige zeedijk. De houten uitbouw beneden EN de bovenste dijk zullen dus beide moeten en kunnen gebruikt worden door wandelaars, fietsers en gocarts.
Persoonlijk deelbesluit De houten uitbouw zou dus enkel gebruikt worden door een deel van de fietsers, wandelaars en gocarts. Ik vind dus dat een verbreding met tien meter niet nodig is. Een compromis tussen de tien van de Open VLD en de drie van de CD&V, bijvoorbeeld vijf of zes meter zou volkomen voldoen aan de noden.
Horecavoorzieningen op het strand zelf? Wat nu volgt, is slechts zinvol indien het gemeentebestuur toch horecavoorzieningen toelaat op het strand zelf. Dat willen de toeristen, naar het schijnt, terwijl ook veel horeca-uitbaters daarvoor wel te vinden zijn Ā op voorwaarde dat het enkel over raamverkoop en selfservice gaat. ĀRaamverkoopĀ betekent dat enkel de verkoop van dranken en versnaperingen toegestaan wordt en enkel vanuit een verkooppunt, dus geen terrassen noch tapinstallaties plaatsen. En zeker geen maaltijden aanbieden!! Dat besliste de raad van state in januari 2009, na een klacht van de vzw Ter Dijk in Knokke, gesteund door de provincie West-Vlaanderen en na een jarenlange procedure. Deze vzw samengesteld uit enkele horeca-uitbaters op de dijk, wilde daarmee de oneerlijke concurrentie door de stranduitbaters bestrijden.Over de jaren heen hadden de misbruiken zich immers opgestapeld. Zo mochten de strandterrassen eerst maar 20mĀ² groot zijn en dat werd uiteindelijk op 50mĀ² gebracht. Meerdere vaststellingen door deurwaarders bewezen echter dat sommige terrassen reeds 140mĀ² besloegen. De horeca-uitbater op de dijk zelf mag NIET aan raamverkoop doen indien hij niet over een verbruiksruimte van ongeveer 30 zitplaatsen beschikt.
De ervaringen van Knokke-Heist Als het dan door de wet verboden is, waarom zijn er dan nog steeds terrassen op het strand in Knokke-Heist en Blankenberge, zullen jullie zich afvragen? Omdat ik wist dat destijds over dit onderwerp heel wat conflicten ontstaan zijn tussen het gemeentebestuur van Knokke-Heist en een aantal horeca-uitbaters, heb ik daar eens mijn licht opgestoken.
In Blankenberge gaat het inderdaad dezelfde weg op. Dat is niet verwonderlijk als men weet dat de Knokse stranduitbaters enkele concessies opgekocht hebben in Blankenberge. Volgens mijn inlichtingsbron, zouden de stadsbesturen zich namelijk van dat verbod niets aantrekken en zou de politie opdracht krijgen om geen bekeuringen op te maken tegen de overtreders.
Welke zijn de verschillen tussen een stranduitbating en de dijkhoreca? Het eerste verschil betreft de kosten. In Knokke-Heist betaalt men voor een concessie 3.000 euro per jaar, winter begrepen. Op de dijk betalen sommige restaurateurs een huurprijs van 3.000 euro per maand.
De personeelskosten zijn op het strand veel lager omdat meer met studenten gewerkt wordt. Dat betekent minder loon, geen 13de maand, enzĀ Op de dijk worden die kosten op 30 Ć 40 % geraamd.
Op het strand zijn de bouwkosten lager en is de oppervlakte veel groter. (500 tot 800 zitplaatsen tegenover 40 tot 150)
De stranduitbaters hebben het statuut van leurder. Zij genieten van een gunstiger BTW Ā statuut, 6% in plaats van 21 %, die de dijkhoreca betaalt op dranken. Bij raamverkoop kan men inderdaad genieten van een gunstiger belastingssysteem. Zij worden belast op een forfaitaire voet.
Op het strand wordt ook geen onroerende voorheffing betaald omdat er geen kadastraal inkomen is.
De horeca-uitbater op de dijk wordt ook nog verplicht om een uitbatingvergunning te hebben, een diploma voor te leggen, een rookverbod aan zijn klanten op te leggen, enz. Daar waar op de dijk de vrije markt een rol speelt, kan men op het strand spreken van regelrechte bescherming. Zo kan niemand zonder toestemming van het gemeentebestuur een concessieaanvraag indienen. Op het strand zou er praktisch geen controle gebeuren door de officiƫle instanties.
Hoe kwam dat eigenlijk? Een stormdepressie veroorzaakte zuidwestenwinden, die later naar het noordwesten draaiden en die snelheden bereikten van ruim boven de 100 kilometer per uur, terwijl het waterpeil opgestuwd werd tot ver boven het verwachtte peil (normaal springtij).
Nederland en Groot-BrittanniĆ« werden weliswaar veel zwaarder getroffen dan ons land, maar toch Ā Afgaande op het windveld was de storm van 1 februari 1953 niet de sterkste van de eeuw. Dat het toch de meest verwoestende werd was te wijten aan de duur van de storm en aan de stormrichting. Daardoor werden enorme waterhoeveelheden naar de kust getransporteerd, die in combinatie met het heersende springtij voor de overstroming zorgden. Er wordt gezegd en aangenomen dat zoĀn storm slechts om de 250 jaar voorkomt. Dat zal dus zeker onze laatste geweest zijn?
Welke waren de gevolgen voor onze kust? Het centrum van Oostende werd overspoeld en ook in Nieuwpoort stonden enkele straten onder water. In BelgiĆ« werden in totaal 28 slachtoffers geteld, waarvan 7 in Oostende en 1 op zee. Wie zich een idee wil vormen van wat een overstroomde stad voorstelt, moet maar eens de powerpoint show Āostende oender woaterĀ bekijken op de tonen van ĀLa petite diligenceĀ gezongen door Bertino. Jullie kunnen die downloaden op http://www.lauweres-brutyn.be/powerpoints.htm
Destijds woonde ik in de Langestraat in Nieuwpoort. Het water van de haven stroomde over de kaaimuur naar de lager gelegen gedeelten van de stad. Een bres geslagen in de dijk van het Kattesas maakte de toestand nog hachelijker. In een mum van tijd bereikte het water op sommige plaatsen een hoogte van 1m10. Kelders liepen vol en het water stroomde de woonplaatsen binnen. Wij stonden er op de trap naar het eerste verdiep van ons huis naar te kijken en konden natuurlijk niets doen. Wij waren opgebleven omdat wij het ergste verwachtten en zo hebben wij veel huisraad kunnen redden door het naar boven te verhuizen of het op de tafels te plaatsen. Om tien minuten na twee Ās nachts loeiden alle brandweersirenes. Een nooit eerder (en ook later niet) gezien beeld was dat van de brandweer die zich in reddingsboten door de straten verplaatste. Van de opgeroepen brandweerkorpsen kwam dat van Veurne eerst ter plaatse om dat van Nieuwpoort te versterken. Omstreeks 4u30 begon in enkele straten het water af te nemen. De brandweerpompen traden in actie. Voorrang werd gegeven aan bakkerijen, beenhouwerijen en andere handelszaken omdat die de gewone bevoorrading van de bevolking moesten verzekeren. In de loop van de vroege morgen kwamen nog andere gevraagde brandweerkorpsen hulp bieden. Na het terugtrekken van het water, boden de straten van de stad een troosteloze aanblik. Overal waren er grondverzakkingen, de rijwegen en voetpaden waren bezaaid met balken, planken, ledige vaten, vuilnis enz. dat met de watervloed was aangespoeld. In de huiskamers, kelders en ander vertrekken van de geteisterden was het niet beter gesteld. Meubels, koopwaar, machines, autoĀs, alles was in zo een korte tijd volledig vernield of grotendeels waardeloos geworden. De geestelijke overheid van Nieuwpoort droeg zijn steentje bij om het leed te lenigen en de slachtoffers ter hulp te snellen. Er moesten lijsten opgesteld worden van verloren gegane eigendommen. Het zouden geen Belgen zijn als daarvan niet geprofiteerd werd om meer huisraad te vernieuwen dan wat verloren ging in de overstroming.
En hoe was het in de gemeente Middelkerke gesteld? In Lombardsijde werd een bres geslagen in de zeedijk langs de IJzer op de oostelijke oever, die beschadigd werd over een afstand van 30 meter. Het terrein tussen de Zeelaan, Koninklijke Baan en de Schoolstraat, waar de gemeente nu woningen plant, werd volledig onder water gezet. In Westende werden 182 meter zeewering beschadigd. In de omgeving Bellevue-Krokodille/Paul Hoyouxstraat sneuvelden 800 Ć 1.000 m zeewering.
Welke maatregelen werden er daarna getroffen? In Lombardsijde werden strandkribben gebouwd.
Dit zijn korte strandhoofden (50 tot 100 meter) gelegen op het droogstrand en opgebouwd uit gesloten of open metselwerk. Strandkribben zijn aan de landzijde verankerd in het duin of in de dijk.
Strandhoofden zijn dwarse structuren op het strand die reiken tot op de onderwateroever (lengte tot 600 m) en die de (erosieve) getijstromingen uit de kustlijn moeten "duwen". Door hun dwarse structuur kunnen strandhoofden ook het langtransport van zand vertragen. Strandhoofden en -kribben hebben een vrij ondiepe fundering (0,5-1 m), al dan niet uitgerust met zinkstukken. Het metselwerk van strandhoofden is meestal opgebouwd uit 2-tons arduinblokken. Strandhoofden kunnen uitgerust zijn met enkelvoudige of dubbele paalrijen (breking van stromingen). Recent zijn ook strandhoofden met zand- en steenasfalt gebouwd. Niet te verwarren met golfbrekers, want strandhoofden breken de golven niet.
Hieronder zien jullie links een strandhoofd en rechts een versterkte golfbreker.
De duinvoet werd verstevigd en een beperkte zandsuppletie werd uitgevoerd.
Zandsuppletie is het proces waarbij meestal zand opgespoten wordt om bestaande stranden te verbreden of nieuw aan te leggen en/of om de gehele kust (ook onder water) van extra zand te voorzien.
Langs de stranden tussen Westende en Mariakerke werden de bestaande strandhoofden opnieuw gekalibreerd en er werden ook nieuwe strandhoofden bijgebouwd.
Men moet het maar groot zien!! Als het van Vlaamse en Nederlandse bagger- en planningsbedrijven zou afgehangen hebben, dan zouden de werken er totaal anders uitgezien hebben. Hun project heet ĀVlaamse Baaien 2100Ā. Tegen 2100 willen zij voor de Belgische kust een handvol kleine eilanden aanleggen boven op de bestaande zandbanken. Volgens Bernard Malherbe van baggerbedrijf Jan De Nul zou hun project de kust ook beter beschermen tegen grote stormen. Nu zijn de dijken en steden bestand tegen een grote storm die maar eenmaal in 100 jaar voorkomt. Na de aanpassingen zou de kustlijn veel grotere stormen kunnen weerstaan, ook deze die maar eenmaal in 1.000 jaar voorkomen. Bovendien zouden de eilandjes ook dienst doen als natuurreservaat en zouden het toeristische trekpleisters wordenmet hotels en winkels. Volgens hen zou dit tevens een oplossing zijn voor de volgebouwde kust. Mariene biologen benadrukken echter dat er meer studies nodig zijn om de impact op vissen en andere zeedieren te onderzoeken. Het lijkt er dus geenszins op dat de eilandjes er ooit komen. En toch Ā je weet maar nooit. Het jaar 2100 is nog ver weg!
En ja, voor ik het vergeet Ā . De kust had, naast 1953, nog te lijden van stormvloeden in 1682 (Oostende zwaar getroffen), in 1883 (18 vissers uit Blankenberge en Heist verdronken), in 1909 (slachtoffers in Oostende en Blankenberge), in 1924 (13 vissersschepen stranden op de kust van Oostende en Wenduine, 26 doden, 1 dode in Nieuwpoort. In 1977 was er een kerststorm met windstoten tot 124 km/u. Tenslotte had het ganse land te kampen met zware stormen in 1983 en in 1990.
Maar, hoe verbreedt men eigenlijk een strand? Eigenlijk is dat een verhoging naar de zee toe. 
Ook de wandeldijken moeten worden verbreed. Dat zullen de kustburgemeesters en horecazaken dan weer graag horen, want dan is er plaats voor grotere terrassen. 
Jullie zien hierboven hoe klein het niveauverschil tussen dijk en strand geworden is in Westende-bad? 
