|
De Zweedse dichter en schrijver Lars Gustafsson werd geboren in Västeras, op 17 mei 1936. Zie ook alle tags voor Lars Gustafsson op dit blog.
Elegie over verloren en vergeten voorwerpen
De winterwanten helemaal onder in de la beland.
De oude koperen snoekhaak, bedolven onder schroeven.
Een hamer, kalk aan zijn steel,
die sinds ’39 in de familie moet zijn geweest
en nu plotseling als door de aarde verzwolgen lijkt.
Al deze dingen, ons eens zo na,
moeten zich nu zelf herinneren in welke la zij liggen.
Zij kunnen niet langer op ons vertrouwen. Zijn aangewezen op zichzelf.
Ik herinner mij hoe zij eruit zagen, hoe ze aanvoelden,
Ik herinner mij zelfs die hamer op een zomerdag
in de verre jaren veertig, toen ik te klein was
om hem echt te tillen,
en hoe mijn vader hem behoedzaam afnam.
De wereld – labyrint voor gevallen
en vergeten voorwerpen, van de oude zwaarden
in de nooit geopende gr aven uit de bronstijd
tot de leesbril die eergisteren zoekraakte –
herinnert zich hen allemaal. Geen reden tot zorg.
En jij die daar zo ijverig loopt te zoeken?
Ben jij zelf niet een dergelijk zoekobject?
Iets zegt je, op een avond, toen iets werd teruggevonden
bekrast en roestig maar toch zichzelf gelijk
in de la, verborgen onder pluggen en sloten,
dat al dit zoeken naar dingen
niets dan een spiegel van je eigen vurig verlangen is:
dat iemand met dezelfde ijver op zoek zou zijn naar jou.
Gewoonten
Zij komen als vogels aangevlogen.
En strijken neer.
Maar één manier om vreemden toe te knikken.
Het avondborreltje. Het ochtendloopje
altijd hetzelfde. Het bezoek
aan de kust. Waarom de eendjes brood gevoerd,
je weet nooit voor hoe lang
of waar zij vandaan komen.
Ze hebben zo weinig met ons te maken.
We zouden heel goed andere kunnen hebben.
Maar nu zij eenmaal besloten hebben
hier te broeden, in dit bos,
bestaan wij bij hun gratie.
En men zal zich ons herinneren
als een handvol gewoonten.
En niet als degene die hun onderdak bood.
Vertaald door J. Bernlef
Lars Gustafsson (17 mei 1936 - 3 april 2016)
De Deense schrijver Peter Høeg werd geboren in Kopenhagen op 17 mei 1957. Zie ook alle tags voor Peter Høeg op dit blog.
Uit: The Quiet Girl (Vertaald door Nadia Christensen)
“He clutched the door frame. There had to be a natural explanation. He'd suffered an attack of indisposition. A blackout. A temporary blood clot. No one survives with impunity two nights in a row, from eleven to eight in the morning, at the card table. Or it had been another tremor. The first big ones had been felt way out here.
He cautiously looked behind him. Daffy sat at the desk as if nothing had happened. Out in the courtyard the three figures struggled forward against the wind. It hadn't been a tremor. It had been something else.
The true mark of talent is the ability to recognize when to give things up. He'd had twenty-five years of experience in rightly choosing to part with things. He need only say the word, and Daffy would deny him a home.
He opened the door and extended his hand.
"Avanti," he said. "I'm Kasper Krone. Welcome."
As the woman shook his hand, he met the little girl's eyes. With a slight motion, evident only to him and her, she shook her head.
He took them into the practice room; they stood there looking around. Their sunglasses gave them a blank air, but their tone was intense. They had expected more finesse. Something in the style of the main stage at the Royal Theater, where the Royal Danish Ballet rehearses. Something like the reception rooms at Amalienborg Palace. With merbau and soft colors and gilded panels.
"Her name is KlaraMaria," said the woman. "She's a nervous child. She gets very tense. You were recommended to us by people at Bispebjerg Hospital. In the children's psychiatric ward."
A lie causes a delicate jarring to the system, even in a trained liar. So too in this woman. The little girl's eyes focused on the floor.
"The fee is ten thousand kroner per session," he said.
That was to get things moving. When they protested, it would initiate a dialogue. He would get a chance to listen to their systems more deeply.
They didn't protest. The man took out his wallet. It opened like the bellows of an accordion.”
Peter Høeg (Kopenhagen, 17 mei 1957)
De Oostenrijkse schrijfster Eva Schmidt werd geboren op 17 mei 1952 in Lustenau / Vorarlberg. Zie ook alle tags voor Eva Schmidt op dit blog.
Uit: Ein langes Jahr
„Über Nacht hatte es etwas abgekühlt. Die Luft war klar, keine Wolke am Himmel über dem See. Nur
über dem Berg ein paar weiße Wolken, wie Rauch.
Die Sonne war noch nicht aufgegangen. Es gab wenig Wind, das Wasser plätscherte kaum hörbar an
die Pfähle der in den See gebauten Badeanstalt, die früher zu einem Militärstützpunkt gehört hatte, inzwischen aber öffentlich zugänglich war. Der Steg
zum Eingang der Badeanstalt war erneuert worden, die Planken waren heller als die verwitterte Holzfassade des Gebäudes. Noch war die Kassa nicht besetzt.
Im Wasser, wie kleine Türmchen aufragend, trieben drei Bierflaschen.
Von einer Feuerstelle am Ufer stiegen Rauchschwaden auf. Ganz in der Nähe saßen zwei Menschen.
Ein Mann und eine Frau. Ein junger Mann und eine junge Frau. Sie bewegten sich, als würden sie etwas einpacken. Und bald erhoben sie sich, entfernten sich von dem Platz, wo sie vermutlich geschlafen hatten. Jeder trug eine Tasche. Es waren große Taschen, in denen Platz war für Decken, Kleidung, Proviant. Die beiden waren barfuß, balancierten vorsichtig über das steinige Ufer, gingen
dann auf dem asphaltierten Weg nebeneinander stadteinwärts. Der Mann trug eine weite Hose, in
seine Haare waren Zöpfe geflochten. Auch die Kleidung der Frau war weit und sah aus, als hätte sie seit Tagen darin geschlafen.
Es war kurz nach sechs, als die Sonne aufging.
Zwar war sie wegen des steil ansteigenden Bergs vom Ostufer aus noch nicht sichtbar, aber ihre
Strahlen erreichten die Hafenstadt am Nordufer der Bucht, beleuchteten die lange Häuserzeile. Weit
draußen auf dem Wasser war ein Motorboot zu sehen.
Es schien sich kaum von der Stelle zu bewegen, schaukelte, als sich der Fahrer, vermutlich ein Fischer, aufrichtete. Etwas weiter westlich Richtung Stadt – von dem jungen Paar mit den Taschen waren inzwischen nur noch die Silhouetten zu erkennen – hatten zwei andere ihr Lager aufgeschlagen. Wieder waren es zwei, einer von ihnen jung und männlich, der andere, oder die, ein Wesen, das bis zu den Ohren in eine Decke gehüllt war. Zwei Fahrräder, das eine über dem anderen, lagen in unmittelbarer Nähe der Schlafenden. Und genau so, wie eines der Fahrräder halb über dem anderen lag, hatte sich der junge Mann mit einem Arm und einem Bein über die andere Person gelegt, als wollte er diese schützen oder wärmen.“
Eva Schmidt (Lustenau, 17 mei 1952)
De Amerikaanse schrijver Gary Paulsen werd geboren op 17 mei 1939 in Minneapolis, Minnesota. Zie ook alle tags voor Gary Paulsen op dit blog.
Uit: Woodsong
“Fear comes in many forms but perhaps the worst scare is the one that isn’t anticipated; the one that isn’t really known about until it’s there. A sudden fear. The unexpected.
And again, fire played a role in it. We have bear trouble. Because we feed processed meat to the dogs there is always the smell of meat over the kennel. In the summer it can be a bit high because the dogs like to “save” their food sometimes for a day or two or four — burying it to dig up later. We live on the edge of wilderness and consequently the meat smell brings any number of visitors from the woods.
Skunks abound, and foxes and coyotes and wolves and weasels — all predators.
We once had an eagle live over the kennel for more than a week, scavenging from the dogs, and a crazy group of ravens has pretty much taken over the puppy pen. Ravens are protected by the
state and they seem to know it. When I walk toward the puppy pen with the buckets of meat it’s a toss
-up to see who gets it — the pups or the birds. They have actually pecked the puppies away from the food pans until they have gone through and taken what they want. Spring, when the bears come, is the worst. They have been in hibernation through the winter, and they are hungry beyond caution. The meat smell draws them like flies, and we frequently have two or three around the kennel at the same time. Typically they do not bother us much — although my wife had a bear chase her from the garden to the house one morning — but they do bother the dogs.
They are so big and strong that the dogs fear them, and the bears trade on this fear to get their food. It’s common to see them scare a dog into his house and take his food. Twice we have had dogs killed by rough bear swats that broke their necks — and the bears took their food.
We have evolved an uneasy peace with them but there is the problem of familiarity. The first time you see a bear in the kennel it is a novelty, but when the same ones are there day after day, you wind up naming some of them (old Notch-Ear, Billy-Jo, etc.). There gets to be a too relaxed attitude. We started to treat them like pets.
A major mistake.
There was a large male around the kennel for a week or so. He had a white streak across his head which I guessed was a wound scar from some hunter — bear hunting is allowed here. He wasn’t all that bad so we didn’t mind him. He would frighten the dogs and take their hidden stashes now and then, but he didn’t harm them and we became accustomed to him hanging around. We called him Scarhead and now and again we would joke about him as if he were one of the yard animals.”
Gary Paulsen (Minneapolis, 17 mei 1939)
Cover
De Franse dichter en schrijver Henri Barbusse werd geboren op 17 mei 1873 in Asnières-sur-Seine. Zie ook alle tags voor Henri Barbusse op dit blog.
Uit: Le Feu
"— Dites-moi, vous, messieurs, qui êtes de vrais soldats du front, vous avez vu cela dans les tranchées, n’est-ce pas ?
— Euh.., oui… oui.., répondent, énormément intimidés, et flattés jusqu’au cœur, les deux pauvres hommes.
— Ah !… tu vois ! Et ils en viennent, eux ! murmure-t-on dans la foule.
Quand nous nous retrouvons entre nous, sur les dalles parfaites du trottoir, Volpatte et Blaire se regardent. Ils hochent la tête.
— Après tout, dit Volpatte, c’est à peu près ça, quoi.
— Mais oui, quoi !
Et ce fut, ce jour-là, leur première parole de reniement.
On entre dans le Café de l’Industrie et des Fleurs.
Un chemin en sparterie habille le milieu du parquet. On voit, peints le long des murs, le long des montants carrés qui soutiennent le plafond et sur le devant du comptoir, des volubilis violets, de grands pavots groseille et des roses comme des choux rouges.
— Y a pas à dire, on a du goût en France, fait Tirette.
— Il en fallu un paquet de patience, pour faire ça, constate Blaire à la vue de ces fioritures versicolores.
— Dans ces établissements-là, ajoute Volpatte, c’est pas seulement le plaisir de boire !
Paradis nous apprend qu’il a l’habitude des cafés. Il a souvent, jadis, hanté, le dimanche, des cafés aussi beaux et même plus beaux que celui-là. Seulement, il y a longtemps et il avait, explique-t-il, perdu le goût qu’ils ont. Il désigne une petite fontaine en émail décoré de fleurs et pendue au mur.
— Y a d’quoi se laver les mains.
On se dirige, poliment, vers la fontaine. Volpatte fait signe à Paradis d’ouvrir le robinet :
— Fais marcher l’système baveux.
Puis, tous les cinq, nous gagnons la salle déjà garnie, dans son pourtour, de consommateurs, et nous nous installons à une table."
Henri Barbusse (17 mei 1873 –30 augustus 1936)
Cover
De Vlaamse dichteres en schrijfster Virginie Loveling werd geboren in Nevele op 17 mei 1836. Zie ook alle tags voor Virginie Loveling op dit blog.
Uit: Oorlogsdagboeken
“Vrijdag 6 augustus.
Groote wagens houden stil voor gebouwen, tot stapelplaatsen ingericht door de bezetting.
Menigvuldige balen van stoffe, die dient tot het maken van zakken ter bescherming van de
vijandelijke levens in de loopgraven, worden afgeladen voor de poort en binnengedragen.
Vrouwen en meisjes — werkeloozen natuurlijk — halen er hun voorraad of brengen het genaaide terug. Dat gebeurt onder de verachtende, verontwaardigde blikken van buren en bekenden, die niet schelden durven uit vrees voor wraak, werkeloos als deze, behoeftig als zij, gepijnigd door den nijd van een welstand, dien ze echter niet deelen willen omdat hij verkregen wordt door lafheid en voelloosheid en gebrek aan burgerdeugd.
Gij, die aan het front uw bloed vergiet, arme belgische dapperen, hier aldus tegengewerkt door uw eigen volk ten nutte van den indringer-vernietiger!
Er was voorspeld, dat groote muggenzwermen uit de slooten en poelen der slagvelden zich over ons land uitbreiden zouden, gif van ontbonden lijken met hun scherpe bloedzuigers menschen en dieren inspuiten en boden des doods zijn moesten.
Heeft het koele weder daar iets mede te maken misschien? Veel minder muggen dan op andere zomers zijn er te zien.
Op de geboortenlijsten van den burgerlijken stand komt thans de naam Albert veelvoudig voor.
Hulde aan onzen koning.
Zoo groot is de eerbied en de bewondering der Belgen voor hem, dat de socialisten zelven hem verleden jaar in november op zijn naamdag een adres van gelukwenschen zonden.”
Zaterdag 7 augustus 15.
Gisteren om vijf uur rijtuigtoer door het Park. Enkele wandelaren, dames met een haakwerkje of in een boek lezend op de banken. Voor het feestpaleis een groep genezende gekwetsten, bleek, zwak nog meestal, melancholisch wat voorbijkomt aankijkend...
Eensklaps een gedruisch van naderende voeten achter ons. Het paard ging traag op stap. Het zijn soldaten komend van het front. Ze halen ons in entrekken voorbij: een vijftigtal, zwaar beladen, ransel, veldflesch, geweer, patronen rondom 't lijf, dolk of — bij de officieren — degen op zijde.
En zij die ons vergast op die rijtoer, ziet hen na en zegt: ‘"Wat zijn ze machtig toch! Slecht nieuws van den oorlog. De Duitschers zijn in Warschau!"’
Virginie Loveling (17 mei 1836 – 1 december 1923)
Cover
De Britse schrijver Dennis Potter werd geboren op 17 mei 1935 in Forest of Dean, Gloucestershire. Zie ook alle tags voor Dennis Potter op dit blog.
Uit: Pennies from Heaven
“ARTHUR Some day if luck is kind. S-s-some day! (Immediately the alarm bell rings, urgent and noisy. Arthur looks at it sardonically, making no attempt to silence it. Then his hand suddenly plunges down on the clock, like a bird of prey, and chokes it into silence. Hey ho! He turns to Joan, his wife.) Joan..?
(She does not move. But we sense that she is now awake.) Joanie. Joanie, my pet? Are you awake? Eh? C'mon, sugar. (He puts his arm around her and pulls her into himself.)
Joan Mmmwa. . .wha...?
ARTHUR C'mon Joanie — sugar — wake up, my pigeon.. .
(She tries to wriggle from his grasp, pushing his hands from her breasts.)
JOAN Mmmwa. . .wha...?
ARTHUR C'mon Joanie — sugar — wake up, my pigeon.. .
(She tries to wriggle from his grasp, pushing his hands from her breasts.)
JOAN No — Arthur — don't —
ARTHUR Oh, now — Joan — Joanie —
JOAN (Mock sleepy) Too early — I'm not awake —there isn't time —
ARTHUR There's always time for this. (She has to push his hands away again.) (Becoming too urgent.) Come on, Joan. Be a sport. Come on, old girl! Joan!
JOAN Arthur! Stop it! No, Arthur — you'll be —Arthur, no, I said. No.
ARTHUR Why not? Why? Abruptly, she pulls the cord dangling above them. The light comes on, very bright.
JOAN You said you wanted to get away early. That's what you said.
ARTHUR You never want to nowadays, do you? Never.
JOAN Never?
ARTHUR Not what I call want to. Not really want to, I mean.
JOAN That's a very silly thing to say, Arthur dear. And I'm not even properly awake yet.
ARTHUR But it's best like that — nicer — when you're a bit sleepy and — Joan? Joanie — eh? Please?”
Dennis Potter (17 mei 1935 – 7 juni 1994)
Scene uit de gelijknamige tv-serie uit 1978
De Nederlandse schrijver Cor Bruijn werd geboren in Wormerveer op 17 mei 1883. Zie ook alle tags voor Cor Bruijn op dit blog.
Uit: Langs de waterkant
“Siembroer werkte ijverig door. De motregen lag als een zilveren waasje over zijn ouden jekker. Maar hij dacht er in stilte aan, hoe hij het volgende jaar zijn tuin zou bezaaien en beplanten. Al vroeg wat spinazie en wat radijsjes, en dan al gauw de boontjes en erwten met wat sla er tusschen en het stuk bij de sloot maar met vroege aardappels. 't Was jammer van die boerekool, dat die nu niet wou, moeder hield er zoo van en in den winter was de groente zoo duur. Keesbuur zou wel weer goeie zaken maken met zijn groentenwinkeltje, dacht hij. Die woonde toch maar fijn in dat groote huis met zijn vrouw. Zouden ze veel geld hebben? Hij dacht van wel duizend gulden. Die moest hij es hebben. Daar zou hij wat voor kunnen koopen voor moeder. Allereerst een lekkeren, warmen mantel. Dien kon ze wel gebruiken dezen winter, en dan een grooter huis, net zoo als dat andere. En voor Japie een hobbelpaard. Zat hij daar nog voor het raam? Hij hield even op en ja hoor, daar zat die beste kerel heel tevreden te kijken. Hij wierp eens een steentje tegen het raam en nog een en nog een. Natuurlijk zeer naar den zin van Jakobbroer.
't Was een goed jochie, vond Siem. Hij had hem vanmorgen geholpen houtjes hakken, vloer vegen en verder hadden ze maar wat over den grond gerold, wat gekeken in dien mooien bijbel met platen, dien moeder van vader gekregen had, toen ze trouwden. Nu zat hij maar rustig te kijken naar den regen en naar het spitten. Maar dat zou niet lang meer duren. Die steentjes deden Japie naar meer plezier verlangen. Siem had dan ook nog maar weer een paar spitten gedaan of tik, tik, ging het tegen de ruit, en toen broer niet gauw genoeg opkeek, tik, tik, bom, met de kleine knuistjes.
‘Wat is er, jò?’
‘Buiten, boew, buiten!’ De r kon Japie niet al te best zeggen en de l ook niet. Zoo doende wierd broer boew.
‘'t Zou mij ook vervelen!’ mompelde boew Siem. Hij stak zijn spa in den grond, trok bij de deur zijn bemodderde klompen uit en ging naar binnen.
‘Wou je buiten, broer?’
Cor Bruijn (17 mei 1883 - 6 november 1978)
De Engelse schrijfster Dorothy Miller Richardson werd geboren op 17 mei 1873 in Abington, Oxfordshire. Zie ook alle tags voor Dorothy Richardson op dit
Uit: Pointed Roofs
“Harriett came in waggling a thin brown paper parcel.
"Did you hear the Intermezzo? What a dim religious! We got your old collars."
Miriam took the parcel and subsided on to the hearthrug, looking with a new curiosity at Harriett's little, round, firelit face, smiling tightly beneath the rim of her hard felt hat and the bright silk bow beneath her chin.
A footstep sounded on the landing and there was a gentle tap on the open door.
"Oh, come in, Eve--bring some matches. Are the collars piquet, Harry?"
"No, they hadn't got piquet, but they're the plain shape you like. You may thank us they didn't send you things with little rujabiba frills."
Eve came slenderly down the room and Miriam saw with relief that her outdoor things were off. As the gas flared up she drew comfort from her scarlet serge dress, and the soft crimson cheek and white brow of the profile raised towards the flaring jet.
"What are things like downstairs?" she said, staring into the fire.
"I don't know," said Eve. She sighed thoughtfully and sank into a carpet chair under the gas bracket. Miriam glanced at her troubled eyes.
"Pater's only just come in. I think things are pretty rotten," declared Harriett from the hearthrug.
"Isn't it ghastly--for all of us?" Miriam felt treacherously outspoken.
It was a relief to be going away. She knew that this sense of relief made her able to speak. "It's never knowing that's so awful. Perhaps he'll get some more money presently and things'll go on again. Fancy mother having it always, ever since we were babies.
“Don’t, Mim.”
“All right. I won’t tell you the words he said, how he put it about the difficulty of getting the money for my things.”
“Don’t, Mim.”
Miriam’s mind went back to the phrase and her mother’s agonised face. She felt utterly desolate in the warm room."
Dorothy Richardson (17 mei 1873 - 17 juni 1957)
Hier met haar echtgenoot, de illustrator Alan Odle
Zie voor nog meer schrijvers van de 17e mei ook mijn blog van 17 mei 2015 deel 2.
|
