Romenu is een blog over gedichten, literatuur en kunst Maar Romenu is ook een professionele freelance vertaler Du-Ne en Ne-Du http://www.roumen-vertalingen.nl/
Georg Trakl werd op 3 februari 1887 in het conducteurshuis aan de Waagplatz 2 in Salzburg geboren. Zijn vader, Tobias Trakl, was een handelaar in ijzerwaren en zijn moeder, die ook psychische problemen had, was Maria Catharina Trakl, (meisjesnaam Halik). Voorts had hij nog drie broers en drie zussen. Margarethe (doorgaans Grethe genoemd) stond hem het naast, zelfs zodanig dat sommigen een incestueuze verhouding vermoeden. Zijn jeugd bracht hij door in Salzburg. Vervolgens bezocht hij van 1897 tot 1905 het humanistische gymnasium. Om toch een academische opleiding te kunnen volgen, werkte hij tot 1908 in de praktijk bij een apotheker. Sommigen vermoedden dat hij dit vooral deed om zichzelf opiaten te kunnen verschaffen. Bij het uitbreken van WO I werd Trakl als medicus naar het front in Galicië (heden ten dage in Oekraïne en Polen) gestuurd. Zijn gemoedsschommelingen leidden tot geregelde uitbraken van depressie, die verergerd werden door de afschuw die hij voelde voor de verzorging van de ernstig verwonde soldaten. De spanning en druk dreven hem ertoe een suïcidepoging te ondernemen, welke zijn kameraden nochtans verhinderden. Hij werd in een militair ziekenhuis opgenomen in Kraków, alwaar hij onder strikt toezicht geplaatst werd.Trakl verzonk daar in nog zwaardere depressies en schreef Ficker om advies. Ficker overtuigde hem ervan dat hij contact moest opnemen met Wittgenstein, die inderdaad op weg ging na Trakls bericht te hebben ontvangen. Op 4 november 1914, drie dagen voordat Wittgenstein aan zou komen, overleed hij echter aan een overdosis cocaïne
Paul Celan
Paul Celan werd onder de naam Paul Antschel op 23 november 1920 geboren in Czernowitz, toentertijd de hoofdstad van de Roemeense Boekovina, nu behorend bij de Oekraïne. Paul Celans ouders waren Duitssprekende joden die hun zoon joods opvoedden en hem naar Duitse christelijke scholen stuurden. In 1942 werden Celans ouders door de Duitse bezetter naar een werkkamp gedeporteerd en daar vermoord. Hijzelf wist aanvankelijk onder te duiken, maar moest vanaf juli 1942 in een werkkamp dwangarbeid verrichten. Celan overleefde de oorlog. Via Boekarest en Wenen vestigde Celan zich in 1948 in Parijs. Daar was hij werkzaam als dichter, vertaler en doceerde hij aan de prestigieuze Ecole Normale Supérieure. Vermoedelijk op 20 april 1970 beëindigde hij zijn leven zelf door in de Seine te springen.
Gerard Reve
Gerard Reve over: Medearbeiders ”God is in de mensen, de dieren, de planten en alle dingen - in de schepping, die verlost moet worden of waaruit God verlost moet worden, door onze arbeid, aangezien wij medearbeiders van God zijn.” Openbaring ”Tja, waar berust elk godsbegrip op, elke vorm van religie? Op een openbaring, dat wil zeggen op een psychische ervaring van zulk een dwingende en onverbiddelijke kracht, dat de betrokkene het gevoel heeft, niet dat hij een gedachte of een visioen heeft, maar dat een gedachte gedachte of visioen hem bezit en overweldigt.”
Simon Vestdijk
Simon Vestdijk (Harlingen, 17 oktober 1898 – Utrecht, 23 maart 1971) was een Nederlands romancier, dichter, essayist en vertaler. Zijn jeugd te Harlingen en Leeuwarden beschreef hij later in de Anton Wachter-cyclus. Van jongs af aan logeerde hij regelmatig bij zijn grootouders in Amsterdam, waar hij zich in 1917 aan de Universiteit van Amsterdam inschrijft als student in de medicijnen. Tijdens zijn studie die van 1917 tot 1927 duurde, leerde hij Jan Slauerhoff kennen.Tot 1932 is hij als arts in praktijken door heel Nederland werkzaam. In 1932 volgt zijn officiële schrijversdebuut met de uitgave van de bundel Verzen in De Vrije Bladen. Doorslaggevend voor Vestdijks uiteindelijke keuze voor de literatuur is zijn ontmoeting in 1932 met Eddy Du Perron en Menno ter Braak. Deze ontmoeting had tot resultaat dat hij redactielid werd van het tijdschrift Forum Kort daarop, in 1933, wordt zijn eerste novelle, De oubliette, uitgegeven. In hetzelfde jaar schrijft hij Kind tussen vier vrouwen, dat, eerst geweigerd door de uitgever, later de basis zal vormen voor de eerste drie delen van de Anton Wachter-romans. In 1951 ontvangt Vestdijk de P.C. Hooftprijs voor zijn in 1947 verschenen roman De vuuraanbidders. In 1957 wordt hij voor het eerst door het PEN-centrum voor Nederland voorgedragen voor de Nobelprijs voor de Literatuur, die hij echter nooit zal krijgen. Op 20 maart 1971 wordt hem de Prijs der Nederlandse Letteren toegekend, maar voor hij deze kan ontvangen overlijdt hij op 23 maart te Utrecht op 72-jarige leeftijd. Vestdijk was auteur van ca. 200 boeken. Vanwege deze enorme productie noemde de dichter Adriaan Roland Holst hem 'de man die sneller schrijft dan God kan lezen'. Andere belangrijke boeken van Simon Vestdijk zijn: "Kind van stad en land" (1936), "Meneer Visser's hellevaart" (1936), "Ierse nachten" (1946), "De toekomst de religie" (1947), "Pastorale 1943" (1948), "De koperen tuin" (1950), "Ivoren wachters" (1951), "Essays in duodecimo" (1952) en "Het genadeschot" (1964).
K.P. Kavafis K.P. Kavafis werd als kind van Griekse ouders, afkomstig uit Konstantinopel, geboren in 1863 in Alexandrië (tot vandaag een Griekse enclave) waar hij ook het grootste deel van zijn leven woonde en werkte. Twee jaar na de dood van zijn vader verhuist het gezin in 1872 naar Engeland om na een verblijf van vijf jaar naar Alexandrië terug te keren. Vanwege ongeregeldheden in Egypte vlucht het gezin in 1882 naar Konstantinopel, om na drie jaar opnieuw naar Alexandrië terug te gaan. In de jaren die volgen maakt Kavafis reizen naar Parijs, Londen en in 1901 zijn eerste reis naar Griekenland, in latere jaren gevolgd door nog enkele bezoeken. Op de dag van zijn zeventigste verjaardag, in 1933 sterft Kavafis in Alexandrië. De roem kwam voor Kavafis pas na zijn dood, dus postuum. Deels is dat toe te schrijven aan zijn eigen handelswijze. Hij was uiterst terughoudend met de publicatie van zijn gedichten, liet af en toe een enkel gedicht afdrukken in een literair tijdschrift, gaf in eigen beheer enkele bundels met een stuk of twintig gedichten uit en het merendeel van zijn poëzie schonk hij op losse bladen aan zijn beste vrienden.
Thomas Mann
Thomas Mann, de jongere broer van Heinrich Mann, werd geboren op 6 juni 1875 in Lübeck. Hij was de tweede zoon van de graankoopman Thomas Johann Heinrich Mann welke later één van de senatoren van Lübreck werd. Zijn moeder Julia (geboren da Silva-Bruhns) was Duits-Braziliaans van Portugees Kreoolse afkomst. In 1894 debuteerde Thomas Mann met de novelle "Gefallen". Toen Thomas Mann met 21 jaar eindelijk volwassen was en hem dus geld van zijn vaders erfenis toestond - hij kreeg ongeveer 160 tot 180 goldmark per jaar - besloot hij dat hij genoeg had van al die scholen en instituties en werd onafhankelijk schrijver. Kenmerkend voor zijn stijl zijn de ironie, de fenomenale taalbeheersing en de minutieuze detailschildering. Manns reputatie in Duitsland was sterk wisselend. Met zijn eerste roman, Buddenbrooks (1901), had hij een enorm succes, maar door zijn sceptische houding tegenover Duitsland na de Eerste Wereldoorlog veranderde dit volledig. Stelde hij zich tot aan de jaren twintig apolitiek op (Betrachtungen eines Unpolitischen, 1918), meer en meer raakte hij bij het Politiek gebeuren betrokken. Zijn afkeer van het nationaal socialisme groeide, zijn waarschuwingen werden veelvuldiger en heftiger. In 1944 accepteerde hij het Amerikaanse staatsburgerschap. Tussen 1943 en 1947 schreef Mann Doktor Faustus (zie Faust), de roman van de 'Duitse ziel' in de gecamoufleerd geschilderde omstandigheden van de 20ste eeuw. In 1947 bezocht hij voor het eerst sinds de Oorlog Europa, twee jaar later pas Duitsland. In 1952 vertrok hij naar Zwitserland. Op 12 augustus 1955 stierf hij in Zürich. Twintig jaar na zijn dood, in aug. 1975, is zijn literaire nalatenschap geopend: dagboekaantekeningen van 15 maart 1933 tot 29 juli 1955, alsmede notities uit de jaren 1918 tot en met 1921.Belangrijke werken zijn: Der Zauberberg, Der Tod in Venedig, Dokter Faustus , Joseph und seine Brüder en Die Bekenntnisse des Hochstaplers Felix Krull.
Rainer Maria Rilke
Rilke werd op 4 december 1875 geboren in Praag. Hij had al naam gemaakt als dichter met zijn bundels Das Stundenbuch en Das Buch der Bilder, toen hij de literaire wereld versteld deed staan en wereldfaam verwierf met de publicatie van zijn twee delen Neue Gedichte in 1907 en 1908. Hij verzamelde daarin het beste werk uit een van zijn vruchtbaarste periodes, die hij grotendeels doorbracht in Parijs. Rilke was daar diep onder de indruk gekomen van Rodin, bij wie hij een tijdlang in dienst was als particulier secretaris. Rodin, zei hij later, had hem leren kijken. Dit kijken kwam neer op intense concentratie, om het mysterie te kunnen zien ‘achter de schijnbare werkelijkheid'. Latere en rijpere werken als Duineser Elegien (1912-1923) en het ronduit schitterende Die Sonette an Orfeus (1924) illustreren Rilkes metafysische visie op het onzegbare, dat haar verwoording vindt in een hermetische muzikale taal. Op 29 december 1926 overlijdt Rilke in het sanatorium in Val-Mont aan de gevolgen van leukemie. Enkele dagen later wordt hij, overeenkomstig zijn wens, begraven op het kerkhof van Raron.
Als ik eens dood zal zijn laat de deur open blijven tussen mij en mijn leven sluit niet je hart
Breng mij het voedsel der doden een schotel liefde, een glas glimlach, ik zal je zien staan op de tafel der dingen
Vergeet mij niet en ik zal zorgen dat je niet oud wordt lieveling voor de val vergeet mij niet, ik zou sterven.
Eucharistie
DAGELIJKS gaat gij teloor in licht op het water in woord op het land en dagelijks komt gij tot stand in brood op de tafel
Rood is de tegenstand van bloed en tranen maar gij die woont in mijn hand gij wint zonder moeite de wijsheid terug uit de maan het leven terug uit de dood Uw naam is met wijn geschreven.
WIJ SPREKEN woorden van brood wij gieten liederen wijn uit
wij luisteren met onze handen en met onze lippen horen wij
woorden van brood worden vlees terwijl de wijn zich tot bloed zingt
dan groeien wij in de tijd terug tot de dag van de schepping vooruit tot het einde der wereld.
Zo is dat
de kinderen worden nog altijd geboren in de vanouds bekende vorm compleet met heel kleine oren alsof er haast niets te horen viel behalve het zinloos gepraat van moeders en met heel grote ogen alsof er heel veel was te zien behalve de goede borst behalve het goede gezicht maar dat gaat gauw genoeg over dan worden de oren groter dan worden de ogen kleiner dan worden zij net als wij net als de tantes net als de ooms net als de grijze soldaten buiten net als de bruine interieurs kortom in de vereiste vorm
Guillaume van der Graft (15 augustus 1920 – 21 november 2010)
Hij is weer beneden, een duik in een droom van melk, en Teresa die veel te moe is om weer te gaan slapen, gaat terug naar de tafel waar ze de punt van haar pen test, als de speen op een fles.
In een fles met permanente inkt doopt ze haar pen en begint over haar potloodstrepen op de voorkant van het spiraalvormige plakboek de naam te tekenen die ze kozen voor wie nog nooit van een naam heeft gedroomd.
Het is William, net als zijn vader, maar ze is pas bij Will gekomen (de dubbele L, een andere spiraal naar de Liam zoals ze hem nu noemen), waardoor ze nog steeds drie letters van de man moet
spellen die zich heeft opgerold in I am. —De vreemdeling in de wieg die langer lijkt elke keer dat ze hem eruit tillen en zal ontdekken dat, hoewel zij het verhaal een naam hebben gegeven, het aan hem is om het te schrijven.
Nachts, jenseits der Zeit schon und ferne, hörst du das Singen der Winde, und du siehst Berge brennen, die wie ein Feuerwerk fallender Sterne verglühen. Zu tief liegt da unten
die Erde, dieses Inferno der Gleichgültigkeit, das auch der Lachende nur eingeschüchtert übersteht, und selbst der Glückliche ist an sein Glück gebunden wie der Erhängte dort an seinem Strick;
ungläubig zögernd noch wie unter grossen Mühen spricht der Einsame jetzt sein erstes Gebet, die Augen weiss und leer, vom Saufen ernüchtert,
das Herz zu sehr ans Zerspringen gewöhnt. Der Abschied dann, und dann die Stille, die alles Leben übertönt.
Liebesgedicht
Du bist in Hochform, doch doch, das bist du. Du bist immer in Hochform, wenn die Fetzen fliegen. Dieses Mal ist es Buddha, der fliegt, und zwar gegen die Wand, ein zwetschgengroßer Buddha, der dort abprallt und langsam zurückrollt, dir direkt zwischen die Beine. Und du stehst da, breitbeinig, also absolut in Hochform, bückst dich, auch das liebe ich, nimmst den Buddha vom Boden und stellst ihn wieder zurück neben den Nagellack und sagst: ihr Dreckskerle zu uns beiden.
Schluß damit!
Schluß damit, daß ich Dir nie begegnet bin.
Schluß mit den Männergeschichten zwischen Mann und Frau. Schluß damit!
Diese kleine, klägliche Angst, die Ihr Liebe nennt, Schluß damit!
Für eine große Liebe braucht es zwei Einzelgänger und ein Gebet.
Sei meines, wenn die Liebenden schlafen und in den Häusern die Stille steht.
Dann komm, dann geh! Tu beides mit der Heftigkeit eines Sommergewitters.
Liefdesgedicht
Je bent in topvorm, Ja ja, dat ben je. Je bent altijd in topvorm, als de vonken er vanaf vliegen. Deze keer is het Boeddha die vliegt, namelijk tegen de muur, een pruimgrote Boeddha, die daar terug stuitert en langzaam terugrolt, precies tussen je benen. En jij staat daar, met je benen uit elkaar, dus absoluut in topvorm, je bukt je, ook daar hou ik van, raapt de Boeddha van de grond en plaats hem weer terug naast de nagellak en zegt: jullie klootzakken tegen ons allebei.
hot! hot! hot! hittegolf (Saskia de Jong), Taije Silverman
Dolce far niente
Summer Heat door Katharina Husslein, 2022
hot! hot! hot! hittegolf
een zekere zon glom buiten zijn grenzen pupillen kieperen het licht naar binnen ingezwachteld mijn volksmond eet een zoutje wat weerhoudt je van de vertering van de violente vragen
(er eentje opborrelen) welk gat de diepte draagt
(waar twee al overkoken heet) als slaap het voorvocht van de dood is
louter schommeling golven die drei- nen het naakt op de voorsteven kopt stug een glimlach terug na elke zucht prijs je jezelf (je bent een prijsdier)
Saskia de Jong (Alphen aan den Rijn, 1973) Alphen aan den Rijn, centrum
Every time I see you I ask if Bruce Willis is dead and every time you answer me first yes, then no. An asteroid was going to hit earth last week
in the only dream my eight-year-old has ever shared— a last-ditch stab, perhaps, at not falling asleep the next night, while he lay with my hand on his hip
which, since kindergarten, has been the only form of touch he will permit. Was everyone scared, I asked, and the question was not rhetorical.
He had been standing with the other fourth graders on the astro-turfed playground of their school rooftop, and because an asteroid
was coming, his friend Ethan jumped over the edge but broke only his arm. That’s it, that’s all he broke, his arm, which seems, in my son’s telling,
the dream’s central event—and not that his father who is my husband gave my son who is his son a magic potion to seal their eyes shut
as they drove to Sky Zone Trampoline Park while the asteroid kept falling to earth. So much, he said, when I asked if they had fun. I don’t know
when I started failing. If there’s a when, if it’s I, as the sly syntax of catastrophe seems to collapse all identifying pronouns into a mirror-flecked heap
in which you move from the narrating self to dear friend down the street through an infinity of strangers between—such as the teen clerk at Rite Aid
who yells DEAD? when I share the news of Bruce Willis’s sudden or expected demise that a magazine cover by the register does imply.
So I’m not in the dream, I asked my son, pretending to laugh, and my son nodded, and the children fishing for gold stars on a quilt my mother
embroidered when I was younger than my son nodded on a lake of jean pockets. Oh Bruce Willis himself is not dead,
you say, in my backyard: he just has aphasia, which is when I remember we had this same conversation last week in your backyard
before the asteroid did or didn’t hit earth in a dream where my husband and son had so much fun at Sky Zone with their eyes closed.
Wait, my son said, his hip light in my palm. Actually. You were on the asteroid. I was on the asteroid? You were on the asteroid.
I bet the magic potion has glitter in it. I bet the magic potion disappears the instant you pour it in your palm. I bet it tastes like orange juice
in the form of air and blammo, before you touch it to your tongue, your eyes never open again, a miracle. Can you believe it, just his arm. Although the school’s
only two stories high above a parking lot where afternoon pick-up has been scheduled in fifteen-minute slots but please keep your mask on
and we’ll bring your child to your car from the locked back door. You meaning I, and we meaning safety is the trampolined floor of a windowless room
in a strip mall. Maybe you’re Bruce Willis in Armageddon, you say, and you’re on the asteroid to dismantle it, but I don’t know Armageddon
is a film, so when I ask if Bruce Willis died, and you say yes, but he died saving earth, I say what??? while thinking it’s impossible to know what, exactly,
is alarming. Yes. Everyone’s scared. An asteroid has no atmosphere. It is made of rock and metal. It is very valuable. It is one hundred percent certain
that we will be hit by a devastating asteroid but it is not one hundred percent certain when. Aphasia like heat splitting pavement in winter, Aphasia the forced
open blooms in our yards in this language of mirrors at the end of the world in this life I love with you on an astro-turfed rooftop, so high up and survivable.
Neem het, alles
Het licht voor negen uur ’s avonds in het Romeinse getto is een licht dat we onder meren zouden vinden als we net als vissen
zonder longen konden leven om lucht te pompen. God heeft vissen misschien zo zwaar als lood gemaakt,
zei Galileo, maar hij wilde ons leren over gemak. Families zijn bijeengekomen aan tafels buiten
om warme kaas op warm brood te eten met hun vingers. Een oude man in een schort glimlacht als verschillende velden
naar een oude man met twee bankbiljetten in zijn hand. Dit voor mij? vraagt de man in de schort, terwijl hij Engels opgooit als fruit
dat hij net heeft leren jongleren. Dit voor jou, is het antwoord dat hij heeft gegeven: Neem het, alles!
In het Italiaans is er een verleden tijd voor een verleden zo ver in het verleden dat de meeste mensen vergeten hoe ze hem moeten gebruiken. Het is een tijd
voor een verleden dat geen directe link heeft met het moment van nu. 600 jaar geleden bracht in een gevangenis onder een kasteel,
gebouwd in de bedding van de Baai van Napels, een monnik drie decennia door in water dat tot aan zijn knieën reikte.
Als inkt perste hij bloed uit kakkerlakken om te schrijven: De wereld is een groots en perfect dier
en: Elk beetje vuil leeft. Met ligstoelen die ze bij schemering uit hun keukens slepen, komen weduwen samen
op stenen die verlicht worden door het licht in meren. Hun lichamen zijn zeker als boeken. Hij had
botten van goud voor de vogels kunnen bouwen, legde Galileo uit, en hun aderen van levend zilver kunnen maken. De oude man in een schort
gaat aan mijn tafel zitten en zegt: Hier bent u welkom, wat u ook wilt—u bent vanavond de gast van het huis.
De boekdrukkunst werd gelijktijdig in drie Europese steden geboren. Op meer plaatsen maar in hetzelfde jaar werd de kernsplitsing verwekt. Idem de chip. In 1920 leerden pimpelmezen in verschillende Engelse steden, onafhankelijk van elkaar, de doppen van melkflessen te openen.
Verklaar het maar.
Eens, in een dorp tussen de bossen, zag ik hoe op een middag een moeflon ‘Is dat dan geen hert…?’ – bedaard het marktplein betrad. De bus remde, voorbijgangers wezen, schooljongens renden er op af. Dus gaf de moeflon gas en liet allen in verward rumoer achter.
‘s Avonds aan de toog beweerden velen de moeflon als eerste te hebben gezien.
Het huis met het bordes (de methode Tsjechov)
Ik huurde het landhuis van B., jonker in boerenkleren die het bijgebouw bewoonde en zich onbegrepen achtte. De oude kachels van het huis bromden, zelfs bij stil weer.
Tijdens nachtelijke onweersbuien viel beangstigend fel licht door tien grote ramen. Het meubilair: één bed. Meer niet. Aldus dwong verveling mij tot zwerven. Zo bereikte ik
op een gouden namiddag een mij onbekende bezitting. Via een pad langs fel geurende sparren kwam ik op een lindelaan met een sfeer van verlatenheid en ouderdom.
Rechts in een wrakkige boomgaard zong een wielewaal, zwak en onwillig. Even later kreeg ik zicht op een wit huis met een bordes, daarachter de vijver en verderop het dorp
met schitterend licht op de kerktoren. Het leek alsof ik dit eerder had gezien. Maar nee. Begrijpt u dat ik rijp was om verliefd te worden op de eerste die uit dat huis trad?
Uit het retentiegebied
De rivierdijk langs dit laagland is afgesteld als val om de gevaarlijkste hoogwatergolven af te toppen. Wat ooit spontaan onderliep, loopt nu onder met instemming van de autoriteiten. Dank u.
Iedereen vertrok, maar mij kreeg men niet mee. Er ligt wel een boot in de tuin. Verboden voor dieren. Ziet u mij als Sem, Cham en Jafet de hele dag stront overboord scheppen? (Onze doorstart stinkt!)
Old Bob zong het al: ‘When you go down in the flood’. Inderdaad, om het systeem te handhaven moet iemand in jullie plaats de straf ondergaan. Straks. Onder dit dak van oudtestamentische betekenissen
betaal ik digitaal mijn rekeningen, zoals de bank vraagt, en geniet intussen van de stilte en van de zekerheid die anderen pas toevalt als een dijk in hun leven bezwijkt, als een zorgvuldig genegeerde waterader openbarst.
„Wir überschreiten eine andere, offen zwischen Wald und Wiesen hinlaufende Straße von ähnlichem Zukunftscharakter, die weiter oben, gegen die Stadt und die Trambahnhaltestelle hin, geschlossen mit Miethäusern bebaut ist; und ein abfallender Kiesweg führt uns in einen schön angelegten Grund, kurgartenartig zu schauen, aber menschenleer, wie die ganze Örtlichkeit um diese Stunde, mit Ruhebänken an den gewölbten Wegen, die sich an mehreren Stellen zu Rondells, reinlichen Kinderspielplätzen erweitern, und geräumigen Rasenplänen, auf welchen alte und wohlgeformte Bäume mit tief herabreichenden Kronen, so daß nur ein kurzes Stück der Stämme über dem Rasen zu sehen ist – Ulmen, Buchen, Linden und silbrige Weiden – in parkgemäßen Gruppen stehen. Ich habe meine Freude an der sorgfältigen Anlage, in der ich nicht ungestörter wandeln könnte, wenn sie mir gehörte. An nichts hat man es fehlen lassen. Die Kiespfade, welche die umgebenden sanften Grashänge herabkommen, sind sogar mit zementierten Rinnsteinen versehen. Und es gibt tiefe und anmutige Durchblicke zwischen all dem Grün, mit der Architektur einer der Villen als fernem Abschluß, die von zwei Seiten hereinblicken.
Thomas Mann Huis “Villino” in Feldafing, Thomas Mann gebruikte het verborgen landhuis als toevluchtsoord om tussen 1919 en 1923 met onderbrekingen ongestoord aan zijn grote roman Der Zauberberg te werken.
Hier ergehe ich mich ein Weilchen auf den Wegen, während Bauschan in zentrifugaler Schräglage seines Körpers, berauscht vom Glücke des planen Raumes, die Rasenplätze mit tummelnden Kreuzundquer-Galoppaden erfüllt oder etwa mit einem Gebell, worin Entrüstung und Vergnügen sich mischen, ein Vöglein verfolgt, das, von Angst behext oder um ihn zu necken, immer dicht vor seinem Maule dahinflattert. Da ich mich aber auf eine Bank setze, ist auch er zur Stelle und nimmt auf meinem Fuße Platz. Denn ein Gesetz seines Lebens ist, daß er nur rennt, wenn ich selbst mich in Bewegung befinde, sobald ich mich aber niederlasse, ebenfalls Ruhe beobachtet. Das hat keine erkennbare Notwendigkeit; aber Bauschan hält fest daran.
Thomas Mann (6 juni 1875 – 12 augustus 1955) Met Bauschan in brons vereeuwigd in Gmund am Tegernsee
Heat (Denis Johnson), Andre Dubus,Wolf Wondratschek
Dolce far niente
Woman at Summer Window door Brendan Kramp, 2020
Heat
Here in the electric dusk your naked lover tips the glass high and the ice cubes fall against her teeth. It’s beautiful Susan, her hair sticky with gin, Our Lady of Wet Glass-Rings on the Album Cover, streaming with hatred in the heat as the record falls and the snake-band chords begin to break like terrible news from the Rolling Stones, and such a last light—full of spheres and zones. August, …………….you’re just an erotic hallucination, just so much feverishly produced kazoo music, are you serious?—this large oven impersonating night, this exhaustion mutilated to resemble passion, the bogus moon of tenderness and magic you hold out to each prisoner like a cup of light?
Denis Johnson (München, 1 juli 1949) Der Englische Garten in München op een warme zomerdag
De Amerikaanse schrijver en essayist Andre Dubuswerd geboren op 11 augustus 1936 in Lake Charles, Louisiana. Zie ook alle tags voor Andre Dubus op dit blog.
Uit: The Cross Country Runner (Voices from The Moon)
“IT’S DIVORCE THAT DID IT, his father had said last night. Those were the first words Richie Stowe remembered when he woke in the summer morning, ten minutes before the six-forty-five that his clock-radio was set for; but the words did not come to him as in memory, as something spoken even in the past of one night, but like other words that so often, in his twelve years, had seemed to wait above his sleeping face so that when he first opened his eyes he would see them like a banner predicting his day: Today is the math test; Howie is going to get you after school…. It’s divorce that did it, and he turned off the switch so the radio wouldn’t start, and lay in the breeze of the oscillating fan, a lean suntanned boy in under-pants, neither tall nor short, and felt the opening of wounds he had believed were healed, felt again the deep and helpless sorrow, and the anger too because he was twelve and too young for it and had done nothing at all to cause it. Then he got up, dressed in jeans and tee shirt and running shoes, went to his bathroom where a poster of Jim Rice hung behind the toilet, gazed at it while he urinated, studying the strong thighs and arms (in the poster Rice had swung his bat, and was looking up and toward left field), and Richie saw again that moment when Rice had broken his bat without hit-ting the ball: had checked his swing, and the bat had continued its forward motion, flown out toward first base, leaving Rice holding the handle. This was on television, and Richie had not believed what he had seen until he saw it again, the replay in slow motion. His bicycle was in his room. He pushed it down the hall, at whose end, opposite his room, was the closed door leading to his father’s bathroom and bedroom. He went out the front door and off the slab of concrete in front of it, mounted, and rode down the blacktop street under a long arch of the green branches of trees. As he pedaled and shifted gears he prayed for his anger to leave him, and for his brother Larry, and Brenda, and his father, but as he prayed he saw them: Larry and Brenda when they were married, sitting at the kitchen table with him and his father, Brenda’s dark skin darker still from summer, her black hair separating at her shoulders, so that some of it rested on the bare flesh above her breasts. The men were watching her: slender and graceful Larry, who acted and danced, his taut face of angles and edges at the jaw and cheekbones, and a point at the nose; and Richie’s father, with Larry’s body twenty-two years older, wiry and quick, the face not rounded but softened over the bones. Then he was at the church, and he locked his bicycle to a utility pole in front of it and went in, early for the seven o’clock Mass, genuflected then kneeled in an empty pew, and gazed at the crucifix, at the suffering head of Christ, but could not stop seeing what he had not seen last night but imagined as he lay in bed while his father and Larry sat and stood and paced on his ceiling, the floor of the living room. He shut his eyes, saw Larry’s blanched face looking at his father, and saying Marry her? Marry her? and saw his father and Brenda naked in her bed in the apartment she had lived in since the divorce, saw them as he had seen lovemaking in movies, his father on top and Brenda’s dark face, her moans, her cries, seeming more in pain than pleasure.”
Andre Dubus (11 augustus 1936 – 24 februari 1999) Andre Dubus en zijn zoon Andre Dubus III
Ik stond bij de bushalte te wachten; en toen de bus kwam, stapte ik in en stond weer te wachten. Voor me hield een meisje zich bezig met haar vrijer en omdat ik niks had te doen, keek ik toe hoe ze om zijn nek hing en soms achterom keek naar mij, die vooruit keek naar haar. Ik stond in de bus, balanseerde op mijn benen de straten door en dacht helemaal nergens aan; op een gegeven moment stapte ik uit, ging naar huis en dacht ‘Er is niets wat een man eenzamer maakt dan het zachtjes lachen in het oor van een ander.’
“Gérardmer, 28 augustus 1981 Hier begint het. Ik kan kiezen tussen: ‘Zijn vrouw had hem’ en ‘Mijn vrouw heeft mij’. Onderweg heb ik besloten dat het ‘mijn vrouw heeft mij’ moet zijn. Mijn vrouw heeft mij, ter gelegenheid van mijn veertigste verjaardag, een ontzagwekkend cadeau gegeven: ik mag twee weken lang alleen in dit Hotel zitten met een blauw-wit gestreept lichtgewicht colbertje van Daniel Hechter aan, om een kort verhaal te schrijven. ‘Thuis komt daar immers niets van. Ik wou dat ik eens twee weken achter elkaar ongestoord kon schrijven!' riep ik op 9 augustus vanonderuit de aanrechtruimte in ons nieuwe keukengebeuren naar mijn vrouw omhoog. Wat moet je dan schrijven?' vroeg ze, kokend water op het koffiefilter gietend.Twee weken maar!’ riep ik, terwijl ik met een hamer, waaromheen een washandje, de verstopte zwanehals probeerde te ontproppen, ’twee weken zonder al dit gezeur aan mijn kop!’ De volgende morgen werd ik, in een bed vol kussen, wakker als Veertigjarige. Er was drop van de kinderen, er waren twee te grote onderbroeken namens de honden en uit handen van mijn vrouw ontving ik dit colbert en een geschenk onder couvert. De drop, grotendeels op, ligt hier voor me; de onderbroeken heb ik aan en in haar enveloppe zat dit hotel: Grand Hètel du Bragard. Het staat in Gérardmer, een helder, middeltuttig frans toeristenstadje in de Vogezen. We waren hier al eens met ons vieren, op doorreis. Vorig jaar was dat, 7 juli; de verjaardag van mijn vrouw. Ter viering voeren we een uur lang in de gutsende regen over het Grand Lac, de kinderen om beurten ruziënd aan het stuur van een onwaarschijnlijk traag elektries bootje, dat je hier kunt huren, per half uur. Het grote Lac is zo rechthoekig, dat men niets anders kan verzinnen dan naar de overkant te varen. En als we daar dan zijn pap?'Nou, dan varen we gezellig weer terug.’ Na een half uur waren we nog niet op de helft en hing mijn vrouw haar feesthaar in verwijtende slierten rond de boothals van haar enkele truitje. Leuke verjaardag,' zei ze.Ja hoor is!’ schalde ik terug. (Dit is mijn vaste loze kefje, als ik klem zit: ‘Ja hoor is!’ Gelukkig zal ik hier, behalve in mijzelf, veertien dagen lang geen nederlands hoeven spreken; kan ik tegelijk mijn stoplappen opruimen. Hoe dan ook, afgezien van, zonder meer. Ik dacht dat, ik zeg maar wat. Mag ik even weten? Een soort van. Niet dan? Het moet in deze rust en luxe toch mogelijk zijn mijn hele veertigjarige plaatje helder te krijgen? Ja toch?) Ons bootje kostte tien francs per dertig minuten, maar omdat wij ten slotte de enige pleziervaarders op het verlaten meer waren, terwijl in de verte de man van de kassa stond te stampvoeten op de aanlegsteiger, zijn hoed al op en zijn jas al aan, hongerig om naar huis te gaan, moest ik voor anderhalf uur dobberen zestig nouveaux francs betalen; ik dacht dat het een soort van boete was.”
Kees van Kooten (Den Haag, 10 augustus 1941) De schrijver als veertigjarige
De Amerikaanse dichter en schrijver Mark Dotywerd geboren op 10 augustus 1953 in Maryville, Tennessee. Zie ook alle tags voor Mark Dotyop dit blog.
In de sportschool
Deze zoutvlek markeert de plek waar mannen hun hoofd neerleggen, met hun rug op de bank,
en niets optillen dat getild hoeft te worden maar een last die ze deze keer hebben uitgekozen: meer herhalingen,
meer gewicht, het omhoog duwen ervan, achterlatend, collectief, dit teken van waar we zijn geweest: sluiervlek, negatief
blinkend op het vinyl waar we iets onbuigzaams de lucht in duwen, en enige macht krijgen
althans over vlees, dat prikkelt van verlangen, en voor zwakte terugschrikt. Wie kan zeggen wie
zijn hitte heeft toegevoegd aan de glorie van onze intentie, hier waar we onszelf scheppen: iets moeilijks
opgetild, gedrukt of opgerold, macht over schoonheid, macht over macht! Hoewel er iets
tederder is, onder onze ijdelheid, onze wil om objecten van verlangen te worden: we zweten het merkteken van onze aanwezigheid op de stof.
Hier is iets van een stralenkrans die de levenden samen hebben gemaakt.
I God, herstel deze vrouw, zij is nog niet voltooid, zij moet mij nog ten grave dragen. o, leg haar straks, al stijf van ouderdom, met beide borsten in een kist.
ik weet dat u soms voorkomt in het wild naast aasgier, lynx en tijgerkat: fouilleer haar niet tot op het bot of daar nog ergens kanker zat.
ook ik lijd honger aan haar lijf. wees niet bekommerd om uw maal: ik wil een ander kwijt in ruil voor haar. ik wil een ander kwijt, of minstens mij.
II zo bijna kwijt was je me nog het liefst en ver van mij kreeg je een lijf dat leed in de verleden tijd. en dicht bij mij raakte je zoek.
je lijf leert me geschiedenis en hoe het allemaal begon, hoe – met de ziel maar op een kier – het tochten kon tot in het vlees.
van kanker krijg je steeds gelijk. voor al je angsten ben ik bang, maar ik verbied je heel zelfzuchtig je sjofelste, je ziekste zelf
voorgoed van mij te jatten. ik wil geen ander kwijt dan mij, nooit ziek, maar ongeneselijk, zo weinig jaren in altijd.
Een handelaar in handen
ik ben de handelaar in handen. ik slijt mijn waar van deur tot deur, omdat ik streef naar een bestaan dank zij de handen van een ander.
ik colporteer ook met gebaren als strelen, smeken, bidden, slaan, in alle maten en varianten. slaat u de deur niet voor mij dicht: ik ben een god die moe met schepping leurt.
handen kunnen beter wenen dan ogen met vingers, binnenrijmen van de pijn. gemerkt met eelt, gekromd van jicht zijn zij deskundig in herinnering. alleen met handen kan men vliegen. men is alleen met handen mens.
de knuisten van een moordenaar zijn mijn teerste handelswaar. zo streelziek dat zij moesten wurgen, zijn zij gekneusd door wrede vrouwenhalzen.
kom, past u eens de polsen van een dichter met lenige gedachten om bij stil te staan, of doet u eens de vingers van een drinker aan. zij trillen van een weldoend gif.
maar blijf van mijn Gisèle af. haar eeuwig ranselende klauwen verraden heel haar dievenziel, de farce in haar onderkeurs: ik legde ééns mijn handen in de hare en kreeg ze nooit, nooit meer terug.
Mijn huwelijksdag lang woei de wind, En mijn huwelijksnacht was de hooswinden nacht; En een staldeur stoorde steeds maar met zijn gebonk; Hij moest die dus gaan sluiten, mij in versuffing Latend bij kaarslicht onder regenklank; Ik zag mijn hoofd in de gekrulde kandelaar, Maar zag toch niets meer. Weer terug noemde hij De paarden onrustig, en zelf was ik bedroefd Dat mens noch dier een aandeel had die nacht In dit geluk van mij.
Nu overdag, Bij zon, is door de loeiwind alles gehavend. Hij kijkt naar wat is overstroomd, en ik Draag een rietmand naar de kippenren, Zet hem neer, en staar. Alles is wind, Gierend door bos en wolken, jagend Langs mijn schort en het wasgoed aan de lijn. Is dit te dragen, zo’n belichaming door wind Van vreugde waar mijn werk om draait, als ’n draad Die kralen rijgt? Zal men mij laten slapen Nu deze eeuwige ochtend mijn bed deelt? Droogt zelfs de dood ooit nog Dit nieuw heerlijk meer; eindigt hij Ons knielen als vee aan al-voedende wateren?
„Der Freiheit ihren Sinn, vielfach verwoben, unter klagendem Geraunze, das ist unsereins nur recht und billig, liefert Zündstoff für Debatten, die am schönsten wohl auf Kanapee und Läufer zu genießen sind, obwohl doch nur eines wirklich auf den Teppich kommt: die Lust zu fabulieren. Die Frage nach der Freiheit ist so alt wie die Menschheit selbst und erst kürzlich endete ein sonst eher mittelmäßiger Science-Fiction-Streifen mit der Maxime, der Wunsch nach Freiheit sei einer der stärksten überhaupt, ein strahlendes Leuchten inmitten eines riesigen, dunklen Ozeans. Es gäbe kaum so viele Diskurse und Abhandlungen, wenn es sich um etwas Eindeutiges handelte, um einen Begriff, der allen auf simple Art erklärt werden könnte, damit eine gemeinsame Auffassung die Basis der Reflexion darstellte. Die Vorstellungen reichen indes vom freien Athener der Antike über die Freiheit, den christlichen Glauben zu verbreiten oder im Rahmen einer säkular überwachten Religionsfreiheit wieder zurechtzustutzen, über freie Berufs- und Partnerwahl bis hin zur Freiheit, seinem Leben ein Ende zu setzen. Und das kratzt bestenfalls an der Oberfläche, denn so wie man gern witzelt, wenn drei Juristen fachsimpelten, kämen mindestens drei unterschiedliche Meinungen heraus, so verhält es sich ganz gewiss auch mit der Freiheit. Nicht nur, dass jeder Einzelne seine ganz persönliche Vorstellung davon hat, müssen wir uns mit politischen und gesellschaftlichen Freiheiten herumschlagen und fühlen uns spätestens in dem Moment bar aller Worte, wo wir erkennen, dass die unterschiedlichen Zivilisationen und Kulturen dieses Planeten in der Regel klar divergierende Auffassungen pflegen – da ist es schon eine Kunst, nicht den Anschluss zu verlieren. Sind demnach ein absoluter Freiheitsbegriff und dessen Akzeptanz in allen Kulturen inhärent miteinander unverträglich? Besteht überhaupt ein Anrecht auf einen absoluten Freiheitsbegriff? Da hilft es kaum weiter, dass die – zumindest der abendländischen Welt vererbte – florentinussche Definition von einer natürlichen Möglichkeit ausgeht, all das zu tun, was nicht durch Gewalt oder Recht verhindert wird (woran ich bemerkenswert finde, wie früh in der Geschichte auf die Verbindung zur Gewalt verwiesen wurde!). Angesichts der zahlreichen Konflikte, in denen alles, was wir so unter Freiheit verstehen, unter Soldatenfüßen zertreten wird, befällt einen der Wunsch, eine Vermisstenanzeige aufzugeben. Schließlich will sie wiedergefunden werden, die Freiheit. Immerhin hält niemand sich für frei, wenn sein Land im wahrsten Sinne des Wortes verheert, wenn sein Heimatort von einer fremden oder der eigenen Armee überrannt wird, ganz im Gegenteil, die dermaßen geprüften Menschen empfinden ihr Dasein als unterdrückt und geknechtet, als gegeißelt und aufs Schärfste bedroht.“
Thuis is zo Treurig . Thuis is zo treurig. het blijft zoals men het achterliet, Gericht op het gerief van die het laatst zijn weggegaan Alsof het ze terug wil winnen. het gaat echter teniet, Beroofd van iemand om te behagen, terwijl het aan Moed ontbreekt om zich de diefstal niet . Aan te trekken en terug te keren tot hoe het begon, als Een speelse gooi naar wat het eigenlijk wezen moet, Reeds lang buiten spel. Je kunt zie hoe het was: Kijk naar de schilderijen en het serviesgoed. De muziek in de pianokruk. Die vaas.
„Den Kopf gesenkt, den Körper in eine warme Wolldecke gewickelt, saß Gustav Mahler auf dem eigens für ihn abgetrennten Teil des Sonnendecks der Amerika und wartete auf den Schiffsjungen. Das Meer lag grau und träge im Morgenlicht. Nichts war zu sehen außer dem Tang, der in schlierigen Inseln an der Oberfläche schwamm, und einem überaus merkwürdigen Schimmern am Horizont, das aber, wie ihm der Kapitän versichert hatte, absolut nichts bedeutete. Er saß auf einer Kiste aus Stahl, mit dem Rücken an die Wand eines Deckcontainers gelehnt, und spürte das dumpfe, gleichmäßige Hämmern der Schiffsmotoren unter sich. Auf der Kiste lag eine Rolle Tau, aus der ein Eisenhaken ragte. Der Haken war an der Spitze angerostet, das Tau ausgefranst und schwarz vom Öl. Jemand hatte ihm vom Duft des Meeres erzählt, aber es roch nach nichts. Hier draußen gab es nur den Geruch von Stahl und Maschinenöl und den Wind, der von Norden kam und sich nie zu drehen schien. Mahler mochte den Wind. Er hatte den Eindruck, er wehe ihm dumme Gedanken aus dem Kopf. Vom Hinterdeck kam der Junge mit dem Tee. Er balancierte das Tablett auf einer Hand und ließ die andere über die Reling gleiten. Mahler sah zu, wie er Kanne und Tasse, beide aus feinem, weißblauem Porzellan, sowie einen Zuckerstreuer und ein Silbertellerchen mit Keksen auf der Kiste drapierte. Die Bewegungen des Jungen waren steif und verhalten wie die eines alten Mannes, doch sein Gesicht war kindlich und glatt. »Wie lange fährst du schon zur See?«, fragte Mahler. »Es ist mein erstes Jahr, Herr Direktor«, antwortete der Junge. »Ich bin kein Direktor, also lass das«, sagte Mahler. »Und nimm die Kekse wieder mit!« Der Junge nickte. »Wenn Sie mich jetzt nicht mehr brauchen.« Mahler schüttelte den Kopf, und der Junge ging. In der Kanne schwammen winzige dunkle Blättchen, dabei hatte er russischen Weißen bestellt. Irgendjemand hatte ihm erzählt, dass weißer Tee die Seele beruhigt. Das war natürlich Unsinn, doch manchmal war es nützlich, an solche Dinge zu glauben. Der Tee war heiß und er trank langsam. Das war das Einzige, was er heute zu sich nehmen würde. Er fühlte schon lange keinen Hunger mehr, vielleicht würde er morgen wieder essen.“
Deze lange rommelige rijen, Wat staan ze daar geduldig Alsof ze een lange keten vormen Voor een cricket- of voetbalstadion, De hoeden als kronen, de zon Op besnorde archaïsche koppen Lachend alsof er een luchtig Vakantie-uitje begon;
En de geblindeerde winkels, verbleekte Bekende namen op zonweringen, De duiten en gouden tientjes, De spelende jeugd, in stemmig gewaad, Vernoemd naar vorsten en vorstinnen, De advertenties op blikken Voor cacao en wolgaren, een kroeg Die altijd open staat;
En het zorgeloze platteland: De plaatsnamen geheel omsluierd Met bloeiende grassen, en akkers Vol tarwe die in de deinende stilte Zich voegen naar eeuwenoude kadasters; De anders-geklede bedienden Met kleine kamers in enorme huizen, Het stof achter limousines;
Nooit zag je zulke onschuld, Nooit eerder, nooit later, Alsof deze zwijgend aan zichzelf Voorbijging – de mannen die vlug Hun nette tuintjes achterlieten, De duizenden huwelijken, Die het nog wel eventjes volhielden: Nooit keert deze onschuld terug.
Uit: De woensdagclub (Vertaald door Clementine Luijten)
“(woensdag r6 november) TOEN MEVROUW WIIK die ochtend niet op haar werk verscheen, raakte hij eerst geïrriteerd. Misschien zat er nog een restje irritatie in hem na de mislukte rit naar Kopparbäck gisteravond. Hij had zijn gedachten voor zich gehouden om Jary niet te kwetsen, had vervolgens de hele nacht liggen piekeren en was bijna twee uur eerder naar kantoor gegaan dan anders. Hij was uitgeput, zo simpel was het. De clubbijeenkomst vanavond voelde als een beproeving en het werk stapelde zich op. Drie nieuwe cliënten in twee weken, een lastige zaak in de plaatselijke rechtbank, onbetaalde rekeningen, onduidelijkheden rond het vertrek van Rolle, brieven die gedicteerd, getypt en verzonden moesten worden: zonder mevrouw Wiik was hij nergens. Hij was om half acht al op kantoor. Anders kwam hij zelden voor negenen, hij werkte liever tot laat in de avond. Maar hij wist dat mevrouw Wiik er elke dag stipt om acht uur was, ook op zaterdag. Terwijl hij wachtte tot ze zou verschijnen, bleef de irritatie hangen en die zeurde nog steeds in hem toen het half negen werd en hij bedacht dat hij haar misschien thuis moest bellen om zich ervan te verzekeren dat ze geen gebroken been had, of keelontsteking en haar stem kwijt was of iets dergelijks. Toen hij het nummer de eerste keer draaide, was hij ongeconcentreerd. Terwijl hij wachtte tot ze zou opnemen, dacht hij aan de bijeenkomst van vanavond en aan dingen die hij onder vier ogen met de andere clubleden wilde bespreken. Hij zou Arelius vragen tegenover zijn moeder Esther geen kritiek meer te leveren op zijn politieke de andere clubleden wilde bespreken. Hij zou Arelius vragen tegenover zijn moeder Esther geen kritiek meer te leveren op zijn politieke opvattingen. En hij moest het met Lindemark vooral over Jogi Jary hebben: er moest toch iéts zijn wat ze konden doen. Toen mevrouw Wiik niet opnam, bedacht hij dat ze vast en zeker onderweg naar kantoor was. Hij kon nu elk moment haar voetstappen op de trap verwachten en de sleutel in het slot horen steken. Maar ze kwam niet. En toen hij drie keer had opgebeld en er nog niet werd opgenomen, werd hij ongerust. Ze was de stiptheid zelve. En ze vroeg hem altijd om toestemming als ze een langere lunchpauze wilde nemen of ’s ochtends later wilde komen. Het was nog voor negenen, maar hij besloot naar haar huis in Telt te gaan en aan te bellen. Toen hij dat besluit eenmaal had genomen, handelde hij snel. Hij trok zijn ulster en handschoenen aan, pakte zijn hoed van de hoedenplank, nam de trap naar beneden en liep op een drafje naar de tramhalte. Pas toen hij al in de tram zat, realiseerde hij zich hoe dom hij was geweest. De auto stond nota bene op het plein Kaserntorget. Waarom had hij die niet gepakt om linea recta naar de Mechelingatan te rijden? Dat was veel sneller geweest.”
Elk kwartaal of zo maakt het geld mij een verwijt: ‘Waarom laat je mij hier in ledigheid? Ik ben wat jij nooit hebt gehad, mooie dingen en seks. Die zou je nog steeds kunnen krijgen, schrijf maar wat cheques.’
Dus kijk ik naar een ander, wat die ermee doet: Die bergt het heus niet tussen het linnengoed. Ze hebben een tweede huis en auto en vrouw: De band tussen leven en geld lijkt tamelijk nauw.
– Ze hebben zelfs veel gemeen, als je navraag gaat doen: Jong zijn kun je niet uitstellen tot je pensioen, En hoe je je poen ook belegt, het geld dat je spaart Is aan het eind van de rit geen sikkepit waard.
Ik hoor het geld zingen. Het is of je uitzicht had Van een hoog balkon op een provinciestad, De sloppen, de gracht, gekke kerken in vol ornaat Bij avondzon. Uitermate desolaat.
Die Stille von Schnee rauscht als Echo von Staub Wenn wir mit dem Telephon zwischen uns Sitzend nichts sagen Ja hörst du ihn nicht? Knistern.
Wenn der Staub mich im Headset Zu kryptomeren Partikeln abtrüge; Hörtest du dann mehr als Meinen Schneefall?
Ich suche im Bett Wie die Nadel eines Kompasses Wie die Nadel Eines Kompasses, der einfach vergisst Wo sein Norden ist
Ich fühle mich so Funkturm. Ein Sog aus dem Hörer. Mein Atem zeigt, Dass ich erreichbar bin, Mein Funktionieren ist erwünscht.
Die Zeit wetzt die Stille ab. Wie wir auch verschweigen, wir erodieren alle Dabei wissen wir seit Monaten, was zu sagen ist. Nicht, dass es uns irgendwie anhalten könnte, Wenn wir etwas sagten, aber die Stille weist auf
Krüge in mir, voll hochprozentigen Unwissens Versuche sie zu leeren – Aber das lässt sich so schwer schlucken –.
Damit die Stille mich nicht abwetzt Schreie ich: I can´t get no sleep I can´t get no I can´t get no sleep Ich balanciere durchs Telephon Auf Funkwellenschlägen Wir wissen doch beide schon Wem die Stille schlägt Faithless Insomnia
Behoefte aan jou en kersenbloesems
III
De floristische periode van lente tot herfst Is een regenboog Als fuiken Vallen kersenbloesems naar ons toe Het zijn de eerste bloemen De sokkel van de zon En een schijfje van de maan zijn nog Over van het ontbijt – wil jij ze? Of zal ik? In hagen Verdichten zich schuilplaatsen, maar wij twee Willen ons niet verschansen Waar je nog voorouders hebt en studies Waar de bomen niet groener zijn De bedden niet zachter zijn, niet opgemaakter Waar de horizonten Van ons Zijn gescheiden Mijn bloemen, jouw trein, een kus Mijn koptelefoonmuziek Wordt alles Kapot getikt door mijn systole
Vertaald door Frans Roumen
Martin Piekar (Bad Soden am Taunus, 5 augustus 1990)
Rood is de kleur van bloed, en ik zal het zoeken: Ik heb het gezocht in het gras. Het is de kleur van de steile zon die je door de oogleden ziet.
Het is verborgen onder het zachte vlees van vrouwen– Stroomt daar, stroomt rustig. Het stijgt van het hart naar de slapen, de zingende mond– Zoals koud sap naar de roos klimt. Ik ben verward in webben en knopen van scharlaken Gesponnen uit de duisternis; Of heen en weer geslingerd uit de monden van dorstige spinnen.
Waanzin voor rood! Ik verslind de bladeren van de herfst. Ik ben moe van het groen van de wereld. Ik ben zelf een mond voor bloed …
Hier, in de gouden waas van de late schuine zon, Laten we lopen, met het licht in onze ogen, Naar een enkele bank die vanaf het begin vooraf is bepaald. Kijk: er zijn meeuwen in deze stadsluchten, Aangestoken tegen het blauw. Maar ik denk niet aan de meeuwen, ik denk aan jou.
Je ogen, met de late zon erin, Zijn als blauwe poelen verblind door gele bloemblaadjes. Dit lichtgroen staat ze goed.
Hier is je vinger, met een smaragd eraan: Degene die ik je gaf. Ik zeg deze dingen beleefd– Maar wat ik ondertussen denk, wie zal het zeggen?
Want ik denk aan jou, gekreukt tegen een witheid; Gevild en gescheurd, met een dof gezicht. Ik denk aan jou, schrijvend, een ding van scharlaken, En aan mezelf, rood oprijzend uit die omhelzing.
De novemberzon is zonlicht dat door honing wordt gegoten: Oude dingen, in zo’n licht, worden subtiel en fijn. Kale eiken zijn als stil vuur. Praat tegen me: nu drinken we de avondwijn. Kijk, hoe onze schaduwen langs het graf kruipen!– En kijk hier, hoe het grind begint te schijnen!
Dit is de tijd van de dag voor herinneringen, Voor sentimentele spijt, schuine toespelingen, Rozenbladeren, verschrompeld in een muffe pot. Strooi ze in de wind! Er komen stormen aan. Het is donker, met een winderige ster.
Als menselijke monden echt rozen waren, mijn liefste,– (Waarom moeten we dingen zo met elkaar verbinden? –) Ik zou jouw bloemblaadje voor bloemblaadje in een trage moord verscheuren. Ik zou de meeldraden, de stampers plukken, Het goud en het groen,– De subtiele zoetheid verspreiden die jouw adem was Op een koude golf van de dood….
Laten we nu langzaam teruglopen, zoals we gekomen zijn. We zullen de kamer verlichten met kaarsen; ze mogen schijnen Als rijen gele ogen. Je haar is als gesponnen vuur, bij een kaarsvlam. Je lacht naar me – zeg niets. Je bent wijs.
Want ik denk aan jou, neergeworpen brute duisternis; Verpletterd en rood, met bleek gezicht. Ik denk aan jou, met je haar in de war en druipend. En aan mezelf, rood oprijzend uit die omhelzing.
Laat de Ghost in de Shell Hij moet broeden Vanaf de maan in Jupiter in de livestream Van een niet-slaap, Want de slaap ontvlucht mij Door de nacht Chat ik mij Als je een revolutie wilt Bestel haar via Amazon Prime Verzekerde verzending vermindert risico’s In verstoorde eenzaamheid Trek ik mijn beste pyjama aan In het duister gedwongen te waken Ik hou duisternis niet dromend uit Share me, share me, share me with you applephone En laten we dubbelgangers ruilen Toevallig zijn zij als foetalisten En springen van USB naar USB-poort te woelen helpt Niet om rust bij te wonen Ik heb het contact met de slaap verloren En probeer via oude tags Wie de verveling zoekt Blijft onvindbaar Je kunt niet zomaar Je relatiestatus veranderen zonder Jezelf te veranderen Ik heb een boekaanbeveling voor je Schrijf er een Trommel een paar servers op en Vind mijn lijden keer op keer Verdomde netwerkwederkerigheid Ik heb een ineenstorting nodig Ik ghost geen SleepStream Ik blaas de Wifi-verbinding uit En doe een wens
Vertaald door Frans Roumen
Martin Piekar (Bad Soden am Taunus, 5 augustus 1990)
“Die Tiere sind dort, wo die Menschen nicht sind. Ihre Erde ist unsere Erinnerung geworden. Die Gegenwart übt deshalb in mir die Sehnsucht nach Verbindung. Das überzeitliche Gedächtnis, jenes hoch in die Träume aufschwingende Gebiet der Bilder, hat mich nicht vergessen. Es webt mich gemeinsam in die Schichten, Falten und Täler des Lebens ein. Im kostbaren Verbund mit den Tieren erzählt es mir damit auch mein eigenes Sein und zeigt, dass ich als Landschaft in Landschaft eingebett¬et bin, vielfach geschichtetes Gewebe von Zeit und Raum. In einer lauter werdenden Welt reduziert sich unsere kollektive Wahrnehmung von Leben mehr und mehr auf einen kühlen Singular. Doch die verflochtenen Beziehungen aller Lebewesen sind nie aus der Welt verschwunden, sie haben nur keinen Platz mehr in unserem Kopf. Das Leid der Tiere erinnert mich am schmerzlichsten daran, dass nichts voneinander getrennt ist. In einem durchgetakteten Alltag, der ein auf Effizienz ausgerichtetes Denken aufzeigt, erscheint in unserer Kultur die künstlich von den Tieren und der Natur abgetrennte Wirklichkeit als die einzig mögliche. So aber machen wir uns selbst zu Handlangern unserer gekaperten Empfindungswelt, die, dieserart geleugnet, nicht mehr in unsere Sprache vordringen kann, um einem mehrspurigen Fühlen und Denken zuzuarbeiten. Die Tiere meines Lebens haben in mir das überzeitliche und in Verbindungslinien aufgebaute Gedächtnis vor dem Vergessen beschützt. Pferde, Esel und Kühe, Katzen, Hunde und Schafe haben mich mit der Wärme ihres Atems und mit ihrer bedingungslosen Anwesenheit auf der Seite des Lebens gehalten, als die nächsten Menschen mich im Stich gelassen haben. Ich wuchs bis zu meinem neunten Lebensjahr ohne Eltern auf. War ich allein? Nein, ich hatte erwachsene Menschen an meiner Seite, aber sie waren nicht auf die Weise der Tiere von Anfang an bei mir. Schon seit vielen Jahren drängen die Tiere deshalb in meine Sprache und wollen als »Behältnisse des Vergessenen«, so eine Formulierung von Walter Benjamin, aus dem Schatt¬en der Welt heraus- treten und in meine Gegenwart hineinsprechen. Das Unendliche denkt in Verbindungslinien. Die Tiere haben für mich darin einen festen Platz. Ich bin bereit, mitzudenken, ins Offene zu gehen, dem Unendlichen ein Boot zu bauen. Die Tiere sind Anwesenheit im Zeitlosen. Sie sind Teil einer universalen, keiner beliebig manipulierbaren Kraft, und mit Ehrfurcht schaue ich an dieser Quelle des Lebens entlang zurück in meine Kinderzeit, hinein ins Jetzt und nach vorne in eine Zukunft, die mich kennt, ohne mir gleich zu erzählen, wer ich einmal gewesen sein werde, wenn ich diese Reise ins innerste Reich der Tiere und in mein eigenes Zentrum vollzogen habe.”
“Het weer was niet al te best. Een koude wind en slecht zicht. Ongebruikelijk guur voor een Engelse januaridag. De Amerikaanse bemanning zat al een tijdje op de landingsbaan toen de lange Engelsman op de groep afkwam. Hij was nog niet helemaal wakker. Achter de voorste groep kwam een gedaante half overeind en zwaaide naar hem. De Engelsman zwaaide terug en geeuwde luid. Na een lange periode met alleen maar nachtvluchten was het moeilijk om het ritme van dag en nacht weer om te keren. Het zou een lange dag worden. In de verte taxieden de machines langzaam naar het zuidelijke deel van de startbanen. Dat betekende dat ze spoedig de lucht zouden vullen. De stemming was levendig en tegelijk beklemmend. Het bericht aangaande de missie kwam van generaal-majoor Lewis H. Breretons kantoor in Sunning Hill Park. Daarin verzocht hij de opperbevelhebber van de RAF, luchtmaarschalk Harris, om Britse assistentie. De Amerikanen waren nog steeds erg onder de indruk van de Britse Mosquito’s. In november hadden ze bij een nachtelijke aanval op Berlijn het best bewaarde geheim van de Duitsers onthuld: de fabriek van v-1 bommen in Zemplin. De keuze van de manschappen liet men over aan luitenant-kolonel Hadley-Jones, die de praktische werkzaamheden toevertrouwde aan zijn medewerker John Wood. Zijn opdracht was de twaalf Britse bemanningen te selecteren. Acht groepen instructeurs en vier hulpmanschappen met een speciaal observatiedoel onder de 8e en 9e Amerikaanse luchtvloot. Voor die taak werden tweezits P-51D Mustang jachtvliegtuigen uitgerust met Meddo-apparatuur en gevoelige optische instrumenten. Nog maar twee weken geleden waren James Teasdale en Bryan Young aangewezen als de eerste bemanning die dit materiaal onder zogenaamde normale omstandigheden' zouden testen. Kortom, ze konden ervan uitgaan dat ze weer in een gevecht verwikkeld zouden raken. De aanval was gepland op 11 januari 1944. Doel van het konvooi bommenwerpers waren de vliegtuigfabrieken in Oschersleben, Braunschweig, Maagdenburg en Halberstadt. Beiden hadden geprotesteerd dat hun kerstverlof werd ingetrokken. Ze waren nog steeds oorlogsmoe.Veertien dagen om je te verdiepen in die klerekist!’ Bryan zuchtte. ‘Ik weet helemaal niets van al die apparatuur. Waarom kan Uncle Sam niet z’n eigen rotzooi bemannen?’ John Wood stond met zijn rug naar hen toegekeerd, gebogen over zijn aktemappen. ‘Omdat ze jullie willen hebben!’ Dat is toch geen argument?'Jullie kunnen voldoen aan de verwachtingen van de Amerikanen en bovendien levend terugkomen.’ Kunnen ze ons dat garanderen?'Ja!’ `Zeg iets, James!’ Bryan keerde zich om naar zijn vriend. James greep naar zijn halsdoek en haalde zijn schouders op. Bryan plofte neer.”
Op de dag dat mijn oom en ik naar de begraafplaats reden, Ratelde de regen op het dak van de koets; En pratend over ditjes en datjes Waakten we ervoor om naar de kist van het kind op de stoel voor ons te kijken. Toen we de begraafplaats bereikten Ontdekten we dat de dunne sneeuw op het gras Al doorzichtig was van de regen; En er waren planken op gelegd Zodat we konden lopen zonder onze voeten nat te maken.
Uit: The Traveller’s Happiness(Vertaald door Kazue Daikoku)
“In the kitchen the busy wife understood immediately by watching that today he was somehow in a good mood and because of this adjusted her wide bottom quite happily in front of happy Venjamin. And when the hitting started, she whimpered indeed with enormous hate and pain and from her whole throat, though in this whimpering there was also a moderate amount of lust and amusement. „Yes, I don’t have any property, it rains through the roof and the children were taken to a children’s home because we don’t have the money to raise them,” thought the traveller’s happiness at the same time, „and my whole life has gone to hell for the most part, but I have a wife I love and who is fun to beat. I get a pension from the state and I sleep as much as I want, no one comes to stop me from doing anything or boss me around – well!….life is good after all…” And out of a great joy Venjamin the metal worker farted right where he was, which is how the traveller’s happiness again catapulted out of him and the mood of the metal worker became so strange once more that he didn’t feel like beating his wife anymore. But the traveller’s happiness had nothing more to do with it, once again it joined the southern wind and flew as a tender twinkling further towards Viljandi. The clouds came together, it began to rain and the traveller’s happiness rained down as hundreds of thousands of drops on the flesh of a young girl, into her blond hair, light eyebrows and clothes, soaking into the poors of the skin and between the lips, fusing with both her breathing and mind until it felt that it had become Mari-Ann, a young girl. Stepping through the rain towards home, happiness now suddenly felt a special joy from her slim body, swinging hips and strong breasts, felt joy over her long and fair hair, her own affection and curiosity towards the world and that she without reason suddenly smiled at each passer-by. She felt joy over her glimmering eyes, innocence, the simple and clear thoughts in her head and the glances of men looking back at her lustfully on the street. Seeing and feeling all of this, happiness joyfully began to hum a tune, then slid out from between the red lips of the girl again, rose with the warm air streams up into the sky and carried further, going farther and farther north. Between Tõravere and Koltsi the traveller’s happiness suddenly became a white cloud, hovered over a neglected meadow, stopped for a moment in the glance of a woman as old as the hills and then dispersed once again into an invisible and flickering substance.”
“Op de titelpagina staat een lange opdracht geschreven. Ze leest die nogal snel, en terwijl ze het boek op de lege plaats naast zich legt kijkt ze alweer naar buiten. De motoren worden gestart, het vliegtuigje begint te schudden, ik zie haar borsten in het nauwe T-shirt zachtjes meetrillen en vind dat opwindend. Ze heeft haar linkerbeen omhoog, licht valt op haar haar, kastanje met een soort gouden schijn erin. Ze heeft het boek omgekeerd neergelegd, geen sprake van dat ik de titel kan lezen. Het is een dun boek, daar houd ik van. Van Calvino moeten boeken kort zijn, daar heeft hij zichzelf meestal aan gehouden. We rennen over het beton. Vooral bij kleinere vliegtuigen is er altijd een wellustig ogenblik als je opstijgt, als er meteen al een beetje thermiek aan te pas komt, en de machine van onderen een extra duwtje lijkt te krijgen, zoiets als een streling, datzelfde gevoel dat je vroeger als kind had bij het schommelen. Op de heuvels ligt nog sneeuw. Dat maakt het landschap heel grafisch, kale bomen geëtst op een wit vel, soms heb je niet meer nodig om iets duidelijk te maken. Zij kijkt er niet lang naar. Ze heeft het boek weer tevoorschijn gehaald en leest de opdracht nu nog een keer, maar even ongeduldig. Ik probeer daar iets bij te verzinnen — dat is tenslotte mijn beroep — maar kom daar niet ver mee. Een man die iets goed te maken had? Met boeken moet je daarmee oppassen. Geef het verkeerde boek of de verkeerde schrijver en je bent in de gevarenzone. Ze bladert erin, kijkt af en toe wat langer naar een bladzij. Voor zo een klein boek zijn er heel wat hoofdstukken. Dat betekent elke keer een nieuw begin, en daar moet je een goede reden voor hebben. Wie het begin of het eind van een boek verknalt heeft er niet veel van begrepen, en dat geldt eigenlijk ook voor hoofdstukken. En wie die schrijver ook is, hij neemt behoorlijke risico’s. Nu heeft ze het boek weer naast zich gelegd, deze keer met de titel naar boven, maar door het licht dat ze boven zich heeft aangedaan glanst het plastic van de omslag zo dat ik de woorden nog steeds niet kan lezen, ik zou moeten opstaan om beter te zien. Cruising altitude, altijd van die woorden gehouden. Ik verwacht dan skiërs, we vliegen tenslotte boven wolken met wonderlijke glooiende hellingen, dat heeft me nog nooit verveeld. Op die hoogte heeft de wereld alleen maar lege bladzijden, je kunt je gang gaan. Maar zij kijkt niet naar buiten, zij heeft het inflightmagazine gepakt en bekijkt het van achteren naar voren. Door Sao Paulo is ze heen gevlogen, ze is wat langer bij een groot groen park blijven hangen, en staart nu naar de schilderijen van aboriginals, af en toe brengt ze zelfs het blad wat dichter bij haar ogen, en den keer zie ik hoe ze met haar lange vingers een vreemde slangenfiguur op een van die schilderijen natrekt. Dan doet ze het blad dicht en valt onmiddellijk in slaap. Sommige mensen kunnen dat, ingehouden slapen.”
Dolce far niente, Paul Laurence Dunbar, Maja Lunde, Frank Lima
Dolce far niente
Zomerhitte door Yuriy Demiyanov , 2018
In Summer
Oh, summer has clothed the earth In a cloak from the loom of the sun! And a mantle, too, of the skies’ soft blue, And a belt where the rivers run.
And now for the kiss of the wind, And the touch of the air’s soft hands, With the rest from strife and the heat of life, With the freedom of lakes and lands.
I envy the farmer’s boy Who sings as he follows the plow; While the shining green of the young blades lean To the breezes that cool his brow.
He sings to the dewy morn, No thought of another’s ear; But the song he sings is a chant for kings And the whole wide world to hear.
He sings of the joys of life, Of the pleasures of work and rest, From an o’erfull heart, without aim or art; ‘Tis a song of the merriest …
Paul Laurence Dunbar (27 juni 1872 – 9 februari 1906) Dayton, Ohio, de geboorteplaats van Paul Laurence Dunbar
De Noorse schrijfster en scenariste Maja Lunde werd geboren in Oslo op 30 juli 1975. Zie ook alle tags voor Maja Lunde op dit blog. Zie ook alle tags voor Maja Lundeop dit blog.
Uit: The Last Wild Horses (Vertaald door Diane Oatley)
“Heiane, Viken, Norway, 2064 The stallion’s attraction to the mare verged on euphoria. The instinct was all-consuming, making him delirious, unpredictable. As a human being, I will never understand such an intense, physical craving. Well, there was a period of my life when I’d allowed myself to be pulled under the surface, where I’d let go, but only for a few minutes and that was long ago. I could no longer afford such a luxury. The only drive propelling my actions now was hunger. Hunger can make a per-son behave irrationally, too, in a manner resembling madness. Hunger can com-pel us to do just about anything. There’s no arguing with an animal’s drives, so I had to protect Nike, my mare. Rimfaxe was relentless, although the fences around Nike and her foal Puma should have been enough to keep him at a safe distance. Nike was in heat and this lured him to the paddock no matter how much I yelled and gesticulated. She’d lost her partner, Hummel the stallion, last autumn. He’d been old and tired; I took pity on him. And now Nike was alone. I knew she would not find peace un-til she conceived. But she couldn’t have what she wanted because she was a takhi, one of the few remaining wild horses in the world, and Rimfaxe was just a wholly ordinary, tame horse Richard had freed before his departure from the neighbouring farm one year ago. The foal of a wild horse and a tame horse would inherit predominantly the characteristics of the tame horse; the bloodline would die out after just two generations, and all our efforts to bring her here, the work invested to ensure the continued survival of her breed, would have been in vain. “Get out of here, Rimfaxe!” The stallion rubbed against the fence, thrust his muzzle toward Nike trying to reach her, and the mare encouraged him, lifting her tail and turning her hindquarters in his direction. I ran closer waving my arms. “Get out of here! Shoo!” Rimfaxe whinnied at me, twisting and side-stepping a bit, before trotting away, his haunches expressing his indignation. “Forget about it!” I shouted after him. “Go find a horse of your own kind!” Soon, I would no longer need to guard them like this. It was September. Nike was about to commence her six-month anestrus period, six months of peace and quiet for both of us. During the winter, I had control over the animals’ behaviour and my own situation. As long as the larder was full, as long as the winter storms kept their distance, as long as the power didn’t go out, life was manageable in the winter. I walked all the way over to the fence, leaned against a pole, and reached my hands out to the wild horses. “Good morning, Nike. Hi, Puma.” They turned their heads toward me, recognizing my voice. Puma came over first, his skinny legs nimble against the ground. He was still new to the world, a little unsteady, and his movements had a kind of hesitancy. He poked his muzzle through the fence and snuffled softly.”
Uit: De Openbaring Van Roderer (Vertaald door Peter Valkenet)
“We gingen aan de achterste tafel zitten. Met twee pionnen lootten we om de kleur; ik bleek wit te hebben. Roderer zette zijn stukken heel langzaam neer; ik vermoedde dat hij het spel nauwelijks beheerste, en omdat ik door een van de spiegels zag dat Nielsen was binnengekomen, opende ik met e2-e4 in de hoop de partij snel met een gambiet te kunnen beslissen. Roderer dacht lang na, tergend lang, en bracht zijn koningspaard naar f6. Een onaangename verrassing: sinds enige tijd was ik juist die opening, de Aljechinverdediging, aan het bestuderen om met zwart te gebruiken tijdens het jaarlijkse Open Schaaktoernooi. Ik was daar bijna per toeval op gestuit in de Schaakencyclopedie en onmiddellijk had alles eraan mijn bewondering gewekt: die eerste zet met het paard, die op het eerste gezicht nogal extravagant leek, of zelfs kinderlijk; de heroïsche, bijna hoogmoedige wijze waarop zwart vanaf de eerste zet de meest begeerde trofee van de opening prijsgaf — de controle over het centrum — in ruil voor een onbestemd en mistig positioneel voordeel, en vooral, en dat was de reden waarom ik deze opening grondig was gaan bestuderen, het feit dat dit de enige opening was die wit niet kon afwijzen of een andere richting op kon sturen. In Puente Viejo, waar de Spaanse opening, het klassieke damegambiet of op zijn hoogst een variant van het Siciliaans werd gespeeld, kende uiteraard niemand de Aljechinverdediging; ik hield mijn nieuw verworven kennis angstvallig voor me tot het toernooi zou beginnen. En ineens, waar iedereen bij was, speelde deze nieuweling hem tegen mij. Natuurlijk bestond altijd de mogelijkheid — en aan die gedachte gaf ik de voorkeur — dat de zet met het paard uit onbeholpenheid voortkwam, dat het een beginnerszet was. Ik schoof mijn pion door naar e5 en Roderer dacht weer veel te lang na voordat hij zijn paard naar d5 verplaatste. Dit ging zo verschillende zetten door: ik volgde nauwgezet de variant uit de Schaakencyclopedie en Roderer nam heel lang de tijd voor zijn tegenzet, maar koos uiteindelijk altijd precies de juiste, zodat ik onmogelijk kon besluiten of hij de opening kende of dat zijn zetten hem werden ingegeven door een bepaalde trefzekere intuïtie, die hem bij de eerste serieuze aanval ongetwijfeld al snel in de steek zou laten. Langzaam lieten we alle zekerheden los en betraden we het niemandsland dat zich uitstrekt na de openingszetten, dat open terrein waarin het spel pas echt begint. Het geroezemoes uit het andere gedeelte van de zaal drong nog maar nauwelijks tot me door, alsof het ergens halverwege werd gedempt. De kaarttafels, die blauw stonden van de rook, leken op een fantastische manier heel ver van ons vandaan te staan en zelfs de belangstellenden die bij onze tafel waren komen staan, om de partij te volgen, al die bekende gezichten, vervaagden en leken zich op grote afstand te bevinden, zoals je de mensen op het strand ziet wanneer je de zee in bent gezwommen. Ik keek weer naar Roderer. Ik weet dat er later vrouwen in het dorp waren die hevig naar hem verlangden; ik weet dat mijn zusje wanhopig van hem hield. Hij had donkerblond haar, waarvan een lok voortdurend over zijn voorhoofd viel.”
De oever, ’t pad erlangs, de berm, de stenen. Aan zwarte muren zwarte industrie ontlast zich zwijgend in het zwarte water. Maar weiden trekken mee, de helling, eenmaal trouw metgezel, welhaast in schoonheid opgaand, rolt nog zijn groen over de rode daken voorbij een villa met wijdopen ramen; muziek waait naar mij over en van ver, waar wordt gebouwd, een continu klip-klap, als gold het de rivier te dirigeren, zodat, helderder kolkend aan de randen, zij over gladde stenen opwaarts vloeit dat de brij op de bodem zacht beweegt en in het midden sneller, naar beneden, geluidloos kettingknarsen, pijpgebrul. Wat is er met mij. ’t Gaat toch, alles gaat toch. Zelfs nog de dode stroom stroomt voort.
Die moet ik nog schrijven, en die dat ik gezond ben dat ik gisteren dronken was in een grieks café daarna in een turks café, in een noors
dat ik me instel op ene hoge zeer hoge gasrekening
en andere dingen aan anderen – grasduinen in een steeds onverklaarbaarder wereld
dat iemand zei: gij hollanders, ge zijt allemaal hetzelfde terwijl ik toch had betaald en een franse bril op had en een duitse gedichtenbundel op zak en thuis op mijn tafel Anne Sexton’s onovertrefbare gedicht ‘wanting to die’
en luister hoe ik de stoppen vernieuwde en het licht opeens weer brandde en zij op de bank lag te slapen onder de blauwe deken
Aan deze en gene moet ik schrijven dat ik het niet doe dat ik weiger dat ik ga procederen dat de dagen hier in de regen verslijten
en de wereld nooit groter is dan een stad dan ik in die stad mijn voeten op die stenen en wat ik zie als ik knipper met mijn ogen en ik moet vragen hoe het gaat of het huis al gebouwd is het stuk goed vertaald of de kinderen voorspoedig groeien en de vrouwen niet al te ongelukkig zijn
1975
Rare jaren, deze jaren, niets komisch veel mislukt rollende stenen zonder mos.
Kreupel zoekt de poëzie het huis weer op de warme lamp het kleine leed van pappie-mammie roepen verdriet om de voorbije verjaardag wéér troost de natuur wéér komt op de proppen die ellendige God vermomd nu als VU-student of Nijmeegse nitwit.
Maar ook wij toen we een gooi naar het grootse deden hadden niemand iets te bieden dat een schuilplaats gaf voedsel in een maag een schaar om prikkeldraad door te knippen nauwelijks een doek voor het bloeden of schoonheid die een gedicht verbrandt.
Verwilderd in besneeuwde vlaktes woestijnen in muren gevangen de kampen kelders en kooien waar de ene mens de andere onmens wordt.
Al die dromen al die jaren steeds weer dat kind op ’t platgebrande station het hoge gillen in de kazerne waar je stem, die mooie vaas werd stukgetrapt.
En buiten de hekken de koude cameraman altijd bezorgd om z’n materiaal.
Schrijven, die lullige luxe waar ademen al een weelde is en eten, je bordje leeg.
De beste talenten aan de drank aan de roem, aan de ijdelheid aan de spuit of in ’t gesticht met een positie in een commissie of uit het raam gesprongen of geschrokken hokkend bij moeder de vrouw of zich verliezend in analyses: napalm van woorden over het vel van de taal.
Ach sla ons om de oren dat we wakker worden dat niet onze ontroering in klein geblaat verloren gaat dat we weer ons bed opnemen en zwerven met de bedeljongen.
Het was precies de opstelling van de banken die ik altijd had gewenst. Maar de vrouw naast hem was een beetje te bleek en haar lippenstift te perfect. Ik vermoedde dat er hier geen raam was. Niet om open te maken en niet om je erdoor op straat te werpen. De man in de hoek vulde slechts een klein deel van de kamer. Op het eerste gezicht kon hij alleen maar dirigent zijn, of gewoon een muzikant, of een eenvoudige werkman. Ondanks de taken die hem te wachten stonden, oogde hij gelukkig. Zijn knieën waren de mooiste knieën die ooit het daglicht hadden gezien. Met deze knieën kon hij eigenlijk niets anders worden dan acteur. Maar hij had immers al een baan.
De man had een glas cola op de vloerbedekking gemorst. Maar misschien was het ook alleen maar de omtrek van zijn lichaam dat als een schaduw ooit diagonaal door de kamer was gaan liggen. Soms oogde hij ook als een medewerker die de hotelgasten aan het lachen moest maken. Daartoe had hij al het haar afgeschoren dat op zijn perfect getrimde lichaam woekerde. Hij zag er nu uit als iemand die zwemt voor de kost. Ik bedoel dus: die om professionele redenen snel zwemt.
fold paper boats for the boy Odysseus and launch them
ship-shape happy-go-lucky in the direction of Troy
OLD POETS
Old poets regurgitate Pellets of chewed-up paper Packed with shrew tails, frog bones, Beetle wings, wisdom.
Monarch
If I were inside you now I would stay there for ages Until the last migrating Monarch butterfly had left.
Notitieboekje
Waarom heb ik nooit een notitieboekje bijgehouden Dat vol stond met rietgorzen En zwartkoppen en tjiftjaffen, hun liederen een sublied tussen de regels?
Begin april. Ik ben zeventien. Onder een overhangende bremstruik heb ik kneuen zien bouwen. Een roodborstje heeft haar eerste ei gelegd.
