Romenu is een blog over gedichten, literatuur en kunst Maar Romenu is ook een professionele freelance vertaler Du-Ne en Ne-Du http://www.roumen-vertalingen.nl/
Georg Trakl werd op 3 februari 1887 in het conducteurshuis aan de Waagplatz 2 in Salzburg geboren. Zijn vader, Tobias Trakl, was een handelaar in ijzerwaren en zijn moeder, die ook psychische problemen had, was Maria Catharina Trakl, (meisjesnaam Halik). Voorts had hij nog drie broers en drie zussen. Margarethe (doorgaans Grethe genoemd) stond hem het naast, zelfs zodanig dat sommigen een incestueuze verhouding vermoeden. Zijn jeugd bracht hij door in Salzburg. Vervolgens bezocht hij van 1897 tot 1905 het humanistische gymnasium. Om toch een academische opleiding te kunnen volgen, werkte hij tot 1908 in de praktijk bij een apotheker. Sommigen vermoedden dat hij dit vooral deed om zichzelf opiaten te kunnen verschaffen. Bij het uitbreken van WO I werd Trakl als medicus naar het front in Galicië (heden ten dage in Oekraïne en Polen) gestuurd. Zijn gemoedsschommelingen leidden tot geregelde uitbraken van depressie, die verergerd werden door de afschuw die hij voelde voor de verzorging van de ernstig verwonde soldaten. De spanning en druk dreven hem ertoe een suïcidepoging te ondernemen, welke zijn kameraden nochtans verhinderden. Hij werd in een militair ziekenhuis opgenomen in Kraków, alwaar hij onder strikt toezicht geplaatst werd.Trakl verzonk daar in nog zwaardere depressies en schreef Ficker om advies. Ficker overtuigde hem ervan dat hij contact moest opnemen met Wittgenstein, die inderdaad op weg ging na Trakls bericht te hebben ontvangen. Op 4 november 1914, drie dagen voordat Wittgenstein aan zou komen, overleed hij echter aan een overdosis cocaïne
Paul Celan
Paul Celan werd onder de naam Paul Antschel op 23 november 1920 geboren in Czernowitz, toentertijd de hoofdstad van de Roemeense Boekovina, nu behorend bij de Oekraïne. Paul Celans ouders waren Duitssprekende joden die hun zoon joods opvoedden en hem naar Duitse christelijke scholen stuurden. In 1942 werden Celans ouders door de Duitse bezetter naar een werkkamp gedeporteerd en daar vermoord. Hijzelf wist aanvankelijk onder te duiken, maar moest vanaf juli 1942 in een werkkamp dwangarbeid verrichten. Celan overleefde de oorlog. Via Boekarest en Wenen vestigde Celan zich in 1948 in Parijs. Daar was hij werkzaam als dichter, vertaler en doceerde hij aan de prestigieuze Ecole Normale Supérieure. Vermoedelijk op 20 april 1970 beëindigde hij zijn leven zelf door in de Seine te springen.
Gerard Reve
Gerard Reve over: Medearbeiders ”God is in de mensen, de dieren, de planten en alle dingen - in de schepping, die verlost moet worden of waaruit God verlost moet worden, door onze arbeid, aangezien wij medearbeiders van God zijn.” Openbaring ”Tja, waar berust elk godsbegrip op, elke vorm van religie? Op een openbaring, dat wil zeggen op een psychische ervaring van zulk een dwingende en onverbiddelijke kracht, dat de betrokkene het gevoel heeft, niet dat hij een gedachte of een visioen heeft, maar dat een gedachte gedachte of visioen hem bezit en overweldigt.”
Simon Vestdijk
Simon Vestdijk (Harlingen, 17 oktober 1898 – Utrecht, 23 maart 1971) was een Nederlands romancier, dichter, essayist en vertaler. Zijn jeugd te Harlingen en Leeuwarden beschreef hij later in de Anton Wachter-cyclus. Van jongs af aan logeerde hij regelmatig bij zijn grootouders in Amsterdam, waar hij zich in 1917 aan de Universiteit van Amsterdam inschrijft als student in de medicijnen. Tijdens zijn studie die van 1917 tot 1927 duurde, leerde hij Jan Slauerhoff kennen.Tot 1932 is hij als arts in praktijken door heel Nederland werkzaam. In 1932 volgt zijn officiële schrijversdebuut met de uitgave van de bundel Verzen in De Vrije Bladen. Doorslaggevend voor Vestdijks uiteindelijke keuze voor de literatuur is zijn ontmoeting in 1932 met Eddy Du Perron en Menno ter Braak. Deze ontmoeting had tot resultaat dat hij redactielid werd van het tijdschrift Forum Kort daarop, in 1933, wordt zijn eerste novelle, De oubliette, uitgegeven. In hetzelfde jaar schrijft hij Kind tussen vier vrouwen, dat, eerst geweigerd door de uitgever, later de basis zal vormen voor de eerste drie delen van de Anton Wachter-romans. In 1951 ontvangt Vestdijk de P.C. Hooftprijs voor zijn in 1947 verschenen roman De vuuraanbidders. In 1957 wordt hij voor het eerst door het PEN-centrum voor Nederland voorgedragen voor de Nobelprijs voor de Literatuur, die hij echter nooit zal krijgen. Op 20 maart 1971 wordt hem de Prijs der Nederlandse Letteren toegekend, maar voor hij deze kan ontvangen overlijdt hij op 23 maart te Utrecht op 72-jarige leeftijd. Vestdijk was auteur van ca. 200 boeken. Vanwege deze enorme productie noemde de dichter Adriaan Roland Holst hem 'de man die sneller schrijft dan God kan lezen'. Andere belangrijke boeken van Simon Vestdijk zijn: "Kind van stad en land" (1936), "Meneer Visser's hellevaart" (1936), "Ierse nachten" (1946), "De toekomst de religie" (1947), "Pastorale 1943" (1948), "De koperen tuin" (1950), "Ivoren wachters" (1951), "Essays in duodecimo" (1952) en "Het genadeschot" (1964).
K.P. Kavafis K.P. Kavafis werd als kind van Griekse ouders, afkomstig uit Konstantinopel, geboren in 1863 in Alexandrië (tot vandaag een Griekse enclave) waar hij ook het grootste deel van zijn leven woonde en werkte. Twee jaar na de dood van zijn vader verhuist het gezin in 1872 naar Engeland om na een verblijf van vijf jaar naar Alexandrië terug te keren. Vanwege ongeregeldheden in Egypte vlucht het gezin in 1882 naar Konstantinopel, om na drie jaar opnieuw naar Alexandrië terug te gaan. In de jaren die volgen maakt Kavafis reizen naar Parijs, Londen en in 1901 zijn eerste reis naar Griekenland, in latere jaren gevolgd door nog enkele bezoeken. Op de dag van zijn zeventigste verjaardag, in 1933 sterft Kavafis in Alexandrië. De roem kwam voor Kavafis pas na zijn dood, dus postuum. Deels is dat toe te schrijven aan zijn eigen handelswijze. Hij was uiterst terughoudend met de publicatie van zijn gedichten, liet af en toe een enkel gedicht afdrukken in een literair tijdschrift, gaf in eigen beheer enkele bundels met een stuk of twintig gedichten uit en het merendeel van zijn poëzie schonk hij op losse bladen aan zijn beste vrienden.
Thomas Mann
Thomas Mann, de jongere broer van Heinrich Mann, werd geboren op 6 juni 1875 in Lübeck. Hij was de tweede zoon van de graankoopman Thomas Johann Heinrich Mann welke later één van de senatoren van Lübreck werd. Zijn moeder Julia (geboren da Silva-Bruhns) was Duits-Braziliaans van Portugees Kreoolse afkomst. In 1894 debuteerde Thomas Mann met de novelle "Gefallen". Toen Thomas Mann met 21 jaar eindelijk volwassen was en hem dus geld van zijn vaders erfenis toestond - hij kreeg ongeveer 160 tot 180 goldmark per jaar - besloot hij dat hij genoeg had van al die scholen en instituties en werd onafhankelijk schrijver. Kenmerkend voor zijn stijl zijn de ironie, de fenomenale taalbeheersing en de minutieuze detailschildering. Manns reputatie in Duitsland was sterk wisselend. Met zijn eerste roman, Buddenbrooks (1901), had hij een enorm succes, maar door zijn sceptische houding tegenover Duitsland na de Eerste Wereldoorlog veranderde dit volledig. Stelde hij zich tot aan de jaren twintig apolitiek op (Betrachtungen eines Unpolitischen, 1918), meer en meer raakte hij bij het Politiek gebeuren betrokken. Zijn afkeer van het nationaal socialisme groeide, zijn waarschuwingen werden veelvuldiger en heftiger. In 1944 accepteerde hij het Amerikaanse staatsburgerschap. Tussen 1943 en 1947 schreef Mann Doktor Faustus (zie Faust), de roman van de 'Duitse ziel' in de gecamoufleerd geschilderde omstandigheden van de 20ste eeuw. In 1947 bezocht hij voor het eerst sinds de Oorlog Europa, twee jaar later pas Duitsland. In 1952 vertrok hij naar Zwitserland. Op 12 augustus 1955 stierf hij in Zürich. Twintig jaar na zijn dood, in aug. 1975, is zijn literaire nalatenschap geopend: dagboekaantekeningen van 15 maart 1933 tot 29 juli 1955, alsmede notities uit de jaren 1918 tot en met 1921.Belangrijke werken zijn: Der Zauberberg, Der Tod in Venedig, Dokter Faustus , Joseph und seine Brüder en Die Bekenntnisse des Hochstaplers Felix Krull.
Rainer Maria Rilke
Rilke werd op 4 december 1875 geboren in Praag. Hij had al naam gemaakt als dichter met zijn bundels Das Stundenbuch en Das Buch der Bilder, toen hij de literaire wereld versteld deed staan en wereldfaam verwierf met de publicatie van zijn twee delen Neue Gedichte in 1907 en 1908. Hij verzamelde daarin het beste werk uit een van zijn vruchtbaarste periodes, die hij grotendeels doorbracht in Parijs. Rilke was daar diep onder de indruk gekomen van Rodin, bij wie hij een tijdlang in dienst was als particulier secretaris. Rodin, zei hij later, had hem leren kijken. Dit kijken kwam neer op intense concentratie, om het mysterie te kunnen zien ‘achter de schijnbare werkelijkheid'. Latere en rijpere werken als Duineser Elegien (1912-1923) en het ronduit schitterende Die Sonette an Orfeus (1924) illustreren Rilkes metafysische visie op het onzegbare, dat haar verwoording vindt in een hermetische muzikale taal. Op 29 december 1926 overlijdt Rilke in het sanatorium in Val-Mont aan de gevolgen van leukemie. Enkele dagen later wordt hij, overeenkomstig zijn wens, begraven op het kerkhof van Raron.
* * * * * * * * * * * * * * * *
Romenu
Over literatuur, gedichten, kunst en cultuur
01-01-2015
Adonis, Jonas T. Bengtsson, Chantal van Gastel, Juan Gabriel Vásquez, Paul Hamilton Hayne
De Syrische schrijver Adonis (pseudoniem van Ali Ahmad Sa'id) werd geboren op 1 januari 1930 in Qassabin in het noorden van Syrië.
Celebrating Childhood
Even the wind wants to become a cart pulled by butterflies.
I remember madness leaning for the first time on the mind’s pillow. I was talking to my body then and my body was an idea I wrote in red.
Red is the sun’s most beautiful throne and all the other colors worship on red rugs.
Night is another candle. In every branch, an arm, a message carried in space echoed by the body of the wind.
The sun insists on dressing itself in fog when it meets me: Am I being scolded by the light?
Oh, my past days— they used to walk in their sleep and I used to lean on them.
Love and dreams are two parentheses. Between them I place my body and discover the world.
Many times I saw the air fly with two grass feet and the road dance with feet made of air.
My wishes are flowers staining my days.
I was wounded early, and early I learned that wounds made me.
I still follow the child who still walks inside me.
Now he stands at a staircase made of light searching for a corner to rest in and to read the face of night again.
If the moon were a house, my feet would refuse to touch its doorstep.
They are taken by dust carrying me to the air of seasons.
I walk, one hand in the air, the other caressing tresses that I imagine.
A star is also a pebble in the field of space.
He alone who is joined to the horizon can build new roads.
A moon, an old man, his seat is night and light is his walking stick.
What shall I say to the body I abandoned in the rubble of the house in which I was born? No one can narrate my childhood except those stars that flicker above it and that leave footprints on the evening’s path.
My childhood is still being born in the palms of a light whose name I do not know and who names me.
Out of that river he made a mirror and asked it about his sorrow. He made rain out of his grief and imitated the clouds.
Your childhood is a village. You will never cross its boundaries no matter how far you go.
His days are lakes, his memories floating bodies.
You who are descending from the mountains of the past, how can you climb them again, and why?
Time is a door I cannot open. My magic is worn, my chants asleep.
I was born in a village, small and secretive like a womb. I never left it. I love the ocean not the shores.
Uit: Aminas Briefe (Vertaald door Günther Frauenlob)
„Ich steige vom Bett und gehe zu der Reihe Briefe, die unmittelbar vor dem Fenster liegt. Sie stammen aus dem ersten Sommer, in dem wir uns geschrieben haben. Ich hebe einen vom Boden auf und beginne irgendwo. Ich hoffe, es geht Dir gut – na ja, gut, so toll läuft es gerade nicht, aber Du kapierst schon, wie ich das meine. Sie haben Dich doch wohl nicht wieder in diese Zwangsjacke gesteckt? Ich weiß, dass das nicht lustig ist, dass ich keine Ahnung habe, wie man sich darin fühlt, aber trotzdem musste ich laut lachen, als ich Deinen Brief las. Meine Schwester steckte ihren Kopf ins Zimmer und fragte, was los sei, weil ich so lachte. Ich finde es unglaublich, wie Du darüber schreiben kannst. Ich musste ihr von den Briefen erzählen. Am Anfang habe ich noch gesagt, meine Freundin Sofie hätte mir geschrieben, aber das hat sie mir nicht abgekauft. Sie hat mich richtig ausgefragt. Heh, du, wer soll denn Sofie sein? Ich kenne keine Sofie. Und warum ruft diese Sofie nie an, warum bringst du sie nicht mal mit nach Hause? Diese Sofie hat doch wohl keinen cük (das ist das türkische Wort für etwas, das Männer haben) ... Dann musste ich ihr von Dir erzählen, beziehungsweise von unseren Briefen. Weißt Du, was sie gesagt hat? Du bist keine Dänin, vergiss das nicht, du bist keine Dänin, und dann hat sie die Augenbrauen hochgezogen und sah genauso aus wie unsere Mutter. Aber sie ist in Ordnung, sie wird niemandem etwas sagen. Außerdem glaube ich, dass sie ein bisschen neidisch ist. Sie würde auch gern jemandem schreiben. Ansonsten war es in letzter Zeit nicht gerade lustig. Ich hatte ja gehofft, Dir diesen Brief hier aus einem Liegestuhl am Schwarzen Meer schreiben zu können. Aber mein Vater hat noch immer keine Arbeit gefunden, und so mussten wir den Urlaub ausfallen lassen. Er ist ziemlich verbittert, und ich verstehe ihn gut, er hat fast zehn Jahre in diesem Lager für Computerteile gearbeitet, und dann verlegen die es einfach nach Schweden.
“Het voelt alsof ik weer een klein meisje ben als ik door de vervuilde ramen van het winkelpand naar binnen kijk. De oude toonbank staat nog achteraan in de hoek. Spinnenwebben hinderen het zicht, maar in mijn gedachten zie ik de winkel voor me zoals die vroeger was. Eén grote explosie van kleur door de rijen emmers met bloemen, de houten balken aan het plafond, het mozaïek in de tegelvloer (zou dat er nog zijn?) en de statige oude kassa met een lade die rinkelde als die openging. Maar ik ben niet klein meer. Ik ben een geslaagde zakenvrouw, althans daar heb ik de bank door een goed bedrijfsplan van kunnen overtuigen, en nu wacht ik op de makelaar met wie ik dit pand ga bezichtigen. Een vrouw met een bril en opgestoken haar, gekleed in een grijs krijtstreeppakje met een kleurige blouse onder haar jasje, komt op haar hoge hakken over de hobbelige kinderkopjes van het stadsplein aanstormen. ‘Sorry dat ik te laat ben, ik miste de tram en besloot toen maar de bedrijfsauto te nemen, maar het verkeer was een nachtmerrie...’ Met een lange zucht ademt ze uit. ‘Hoe dan ook, het spijt me. Ik hoop dat je niet te lang hebt hoeven wachten.’ Ik wil antwoorden dat ik dat niet erg vind, maar ze is op dreef en wacht niet op mijn antwoord.”
Uit: The Sound of Things Falling (Vertaald door Anne McLean)
“While in the press and on the TV screens the authorities listed the diseases that could be spread by an artiodactyl — and they used that word: artiodactyl, new to me — and in the rich neighborhoods of Bogota people wore T‑shirts saying Save the Hippos, in my apartment, on long drizzly nights, or walking down the street toward the city center, I began to think stubbornly about the day Ricardo Laverde died, and even to force myself to remember the precise details. I was surprised by how little effort it took me to summon up the words I had spoken or heard, things I'd seen, pain I'd suffered and now overcome; I was also surprised by the alacrity and dedication we devote to the damaging exercise of remembering, which after all brings nothing good and serves only to hinder our normal functioning, like those bags of sand athletes tie around their calves for training. Bit by bit I began to notice, not without some astonishment, that the death of that hippopotamus put an end to an episode of my life that had begun quite a while ago, more or less like someone coming back home to close a door carelessly left open. And that's how this story got under way. I don't know what good it does us to remember, what benefits or possible penalties it brings, or how what we've lived through can change when we remember it, but remembering Ricardo Laverde well has become an urgent matter for me. I read somewhere that a man should tell the story of his life at the age of forty, and this deadline is fast approaching: as I write these lines, only a few short weeks remain before this ominous birthday arrives. The story of his life. No, I won't tell my life story, just a few days of it that happened a long time ago, and I'll do so fully aware that this story, as they warn in fairy tales, has happened before and will happen again.”
In youth, when blood was warm and fancy high, I mocked at death. How many a quaint conceit I wove about his veiled head and feet, Vaunting aloud, Why need we dread to die? But now, enthralled by deep solemnity, Death's pale phantasmal shade I darkly greet: Ghostlike it haunts the hearth, it haunts the street, Or drearier makes drear midnight's mystery. Ah, soul-perplexing vision! oft I deem That antique myth is true which pictured death A masked and hideous form all shrank to see; But at the last slow ebb of mortal breath, Death, his mask melting like a nightmare dream, Smiled,—heaven's high-priest of Immortality!
The winter winds may wildly rave
The winter winds may wildly rave, How wildly o'er thy place of rest! But, love! thou hast a holier grave Deep in a faithful human breast. There, the embalmer, Memory, bends, Watching, with softly-breathed sighs, The mystic light her genius lends To fadeless cheeks and tender eyes. There in a fathomless calm, serene, Thy beauty keeps its saintly trace, The radiance of an angel mien, The rapture of a heavenly grace. And there, O gentlest love! remain (No stormy passion round thee raves), Till, soul to soul, we meet again. Beyond this ghostly realm of graves.
Paul Hamilton Hayne (1 januari 1830 – 6 juli 1886)
