Romenu is een blog over gedichten, literatuur en kunst Maar Romenu is ook een professionele freelance vertaler Du-Ne en Ne-Du http://www.roumen-vertalingen.nl/
Georg Trakl werd op 3 februari 1887 in het conducteurshuis aan de Waagplatz 2 in Salzburg geboren. Zijn vader, Tobias Trakl, was een handelaar in ijzerwaren en zijn moeder, die ook psychische problemen had, was Maria Catharina Trakl, (meisjesnaam Halik). Voorts had hij nog drie broers en drie zussen. Margarethe (doorgaans Grethe genoemd) stond hem het naast, zelfs zodanig dat sommigen een incestueuze verhouding vermoeden. Zijn jeugd bracht hij door in Salzburg. Vervolgens bezocht hij van 1897 tot 1905 het humanistische gymnasium. Om toch een academische opleiding te kunnen volgen, werkte hij tot 1908 in de praktijk bij een apotheker. Sommigen vermoedden dat hij dit vooral deed om zichzelf opiaten te kunnen verschaffen. Bij het uitbreken van WO I werd Trakl als medicus naar het front in Galicië (heden ten dage in Oekraïne en Polen) gestuurd. Zijn gemoedsschommelingen leidden tot geregelde uitbraken van depressie, die verergerd werden door de afschuw die hij voelde voor de verzorging van de ernstig verwonde soldaten. De spanning en druk dreven hem ertoe een suïcidepoging te ondernemen, welke zijn kameraden nochtans verhinderden. Hij werd in een militair ziekenhuis opgenomen in Kraków, alwaar hij onder strikt toezicht geplaatst werd.Trakl verzonk daar in nog zwaardere depressies en schreef Ficker om advies. Ficker overtuigde hem ervan dat hij contact moest opnemen met Wittgenstein, die inderdaad op weg ging na Trakls bericht te hebben ontvangen. Op 4 november 1914, drie dagen voordat Wittgenstein aan zou komen, overleed hij echter aan een overdosis cocaïne
Paul Celan
Paul Celan werd onder de naam Paul Antschel op 23 november 1920 geboren in Czernowitz, toentertijd de hoofdstad van de Roemeense Boekovina, nu behorend bij de Oekraïne. Paul Celans ouders waren Duitssprekende joden die hun zoon joods opvoedden en hem naar Duitse christelijke scholen stuurden. In 1942 werden Celans ouders door de Duitse bezetter naar een werkkamp gedeporteerd en daar vermoord. Hijzelf wist aanvankelijk onder te duiken, maar moest vanaf juli 1942 in een werkkamp dwangarbeid verrichten. Celan overleefde de oorlog. Via Boekarest en Wenen vestigde Celan zich in 1948 in Parijs. Daar was hij werkzaam als dichter, vertaler en doceerde hij aan de prestigieuze Ecole Normale Supérieure. Vermoedelijk op 20 april 1970 beëindigde hij zijn leven zelf door in de Seine te springen.
Gerard Reve
Gerard Reve over: Medearbeiders ”God is in de mensen, de dieren, de planten en alle dingen - in de schepping, die verlost moet worden of waaruit God verlost moet worden, door onze arbeid, aangezien wij medearbeiders van God zijn.” Openbaring ”Tja, waar berust elk godsbegrip op, elke vorm van religie? Op een openbaring, dat wil zeggen op een psychische ervaring van zulk een dwingende en onverbiddelijke kracht, dat de betrokkene het gevoel heeft, niet dat hij een gedachte of een visioen heeft, maar dat een gedachte gedachte of visioen hem bezit en overweldigt.”
Simon Vestdijk
Simon Vestdijk (Harlingen, 17 oktober 1898 – Utrecht, 23 maart 1971) was een Nederlands romancier, dichter, essayist en vertaler. Zijn jeugd te Harlingen en Leeuwarden beschreef hij later in de Anton Wachter-cyclus. Van jongs af aan logeerde hij regelmatig bij zijn grootouders in Amsterdam, waar hij zich in 1917 aan de Universiteit van Amsterdam inschrijft als student in de medicijnen. Tijdens zijn studie die van 1917 tot 1927 duurde, leerde hij Jan Slauerhoff kennen.Tot 1932 is hij als arts in praktijken door heel Nederland werkzaam. In 1932 volgt zijn officiële schrijversdebuut met de uitgave van de bundel Verzen in De Vrije Bladen. Doorslaggevend voor Vestdijks uiteindelijke keuze voor de literatuur is zijn ontmoeting in 1932 met Eddy Du Perron en Menno ter Braak. Deze ontmoeting had tot resultaat dat hij redactielid werd van het tijdschrift Forum Kort daarop, in 1933, wordt zijn eerste novelle, De oubliette, uitgegeven. In hetzelfde jaar schrijft hij Kind tussen vier vrouwen, dat, eerst geweigerd door de uitgever, later de basis zal vormen voor de eerste drie delen van de Anton Wachter-romans. In 1951 ontvangt Vestdijk de P.C. Hooftprijs voor zijn in 1947 verschenen roman De vuuraanbidders. In 1957 wordt hij voor het eerst door het PEN-centrum voor Nederland voorgedragen voor de Nobelprijs voor de Literatuur, die hij echter nooit zal krijgen. Op 20 maart 1971 wordt hem de Prijs der Nederlandse Letteren toegekend, maar voor hij deze kan ontvangen overlijdt hij op 23 maart te Utrecht op 72-jarige leeftijd. Vestdijk was auteur van ca. 200 boeken. Vanwege deze enorme productie noemde de dichter Adriaan Roland Holst hem 'de man die sneller schrijft dan God kan lezen'. Andere belangrijke boeken van Simon Vestdijk zijn: "Kind van stad en land" (1936), "Meneer Visser's hellevaart" (1936), "Ierse nachten" (1946), "De toekomst de religie" (1947), "Pastorale 1943" (1948), "De koperen tuin" (1950), "Ivoren wachters" (1951), "Essays in duodecimo" (1952) en "Het genadeschot" (1964).
K.P. Kavafis K.P. Kavafis werd als kind van Griekse ouders, afkomstig uit Konstantinopel, geboren in 1863 in Alexandrië (tot vandaag een Griekse enclave) waar hij ook het grootste deel van zijn leven woonde en werkte. Twee jaar na de dood van zijn vader verhuist het gezin in 1872 naar Engeland om na een verblijf van vijf jaar naar Alexandrië terug te keren. Vanwege ongeregeldheden in Egypte vlucht het gezin in 1882 naar Konstantinopel, om na drie jaar opnieuw naar Alexandrië terug te gaan. In de jaren die volgen maakt Kavafis reizen naar Parijs, Londen en in 1901 zijn eerste reis naar Griekenland, in latere jaren gevolgd door nog enkele bezoeken. Op de dag van zijn zeventigste verjaardag, in 1933 sterft Kavafis in Alexandrië. De roem kwam voor Kavafis pas na zijn dood, dus postuum. Deels is dat toe te schrijven aan zijn eigen handelswijze. Hij was uiterst terughoudend met de publicatie van zijn gedichten, liet af en toe een enkel gedicht afdrukken in een literair tijdschrift, gaf in eigen beheer enkele bundels met een stuk of twintig gedichten uit en het merendeel van zijn poëzie schonk hij op losse bladen aan zijn beste vrienden.
Thomas Mann
Thomas Mann, de jongere broer van Heinrich Mann, werd geboren op 6 juni 1875 in Lübeck. Hij was de tweede zoon van de graankoopman Thomas Johann Heinrich Mann welke later één van de senatoren van Lübreck werd. Zijn moeder Julia (geboren da Silva-Bruhns) was Duits-Braziliaans van Portugees Kreoolse afkomst. In 1894 debuteerde Thomas Mann met de novelle "Gefallen". Toen Thomas Mann met 21 jaar eindelijk volwassen was en hem dus geld van zijn vaders erfenis toestond - hij kreeg ongeveer 160 tot 180 goldmark per jaar - besloot hij dat hij genoeg had van al die scholen en instituties en werd onafhankelijk schrijver. Kenmerkend voor zijn stijl zijn de ironie, de fenomenale taalbeheersing en de minutieuze detailschildering. Manns reputatie in Duitsland was sterk wisselend. Met zijn eerste roman, Buddenbrooks (1901), had hij een enorm succes, maar door zijn sceptische houding tegenover Duitsland na de Eerste Wereldoorlog veranderde dit volledig. Stelde hij zich tot aan de jaren twintig apolitiek op (Betrachtungen eines Unpolitischen, 1918), meer en meer raakte hij bij het Politiek gebeuren betrokken. Zijn afkeer van het nationaal socialisme groeide, zijn waarschuwingen werden veelvuldiger en heftiger. In 1944 accepteerde hij het Amerikaanse staatsburgerschap. Tussen 1943 en 1947 schreef Mann Doktor Faustus (zie Faust), de roman van de 'Duitse ziel' in de gecamoufleerd geschilderde omstandigheden van de 20ste eeuw. In 1947 bezocht hij voor het eerst sinds de Oorlog Europa, twee jaar later pas Duitsland. In 1952 vertrok hij naar Zwitserland. Op 12 augustus 1955 stierf hij in Zürich. Twintig jaar na zijn dood, in aug. 1975, is zijn literaire nalatenschap geopend: dagboekaantekeningen van 15 maart 1933 tot 29 juli 1955, alsmede notities uit de jaren 1918 tot en met 1921.Belangrijke werken zijn: Der Zauberberg, Der Tod in Venedig, Dokter Faustus , Joseph und seine Brüder en Die Bekenntnisse des Hochstaplers Felix Krull.
Rainer Maria Rilke
Rilke werd op 4 december 1875 geboren in Praag. Hij had al naam gemaakt als dichter met zijn bundels Das Stundenbuch en Das Buch der Bilder, toen hij de literaire wereld versteld deed staan en wereldfaam verwierf met de publicatie van zijn twee delen Neue Gedichte in 1907 en 1908. Hij verzamelde daarin het beste werk uit een van zijn vruchtbaarste periodes, die hij grotendeels doorbracht in Parijs. Rilke was daar diep onder de indruk gekomen van Rodin, bij wie hij een tijdlang in dienst was als particulier secretaris. Rodin, zei hij later, had hem leren kijken. Dit kijken kwam neer op intense concentratie, om het mysterie te kunnen zien ‘achter de schijnbare werkelijkheid'. Latere en rijpere werken als Duineser Elegien (1912-1923) en het ronduit schitterende Die Sonette an Orfeus (1924) illustreren Rilkes metafysische visie op het onzegbare, dat haar verwoording vindt in een hermetische muzikale taal. Op 29 december 1926 overlijdt Rilke in het sanatorium in Val-Mont aan de gevolgen van leukemie. Enkele dagen later wordt hij, overeenkomstig zijn wens, begraven op het kerkhof van Raron.
* * * * * * * * * * * * * * * *
Romenu
Over literatuur, gedichten, kunst en cultuur
13-01-2019
Edmund White, Daniel Kehlmann, Jay McInerney, Lorrie Moore, Jan de Bas, Edgardo Cozarinsky, Mohammad-Ali Jamālzādeh, Clark Ashton Smith, Michael Carroll
“Reading is at once a lonely and an intensely sociable act. The writer becomes your ideal companion – interesting, worldly, compassionate, energetic – but only if you stick with him or her for a while, long enough to throw off the chill of isolation and to hear the intelligent voice murmuring in your ear. No wonder Victorian parents used to read out loud to the whole family (a chapter of Dickens a night by the precious light of the single candle); there’s nothing lonely about laughing or crying together – or shrinking back in horror. Even if solitary, the reader’s inner dialogue with the writer – questioning, concurring, wondering, objecting, pitying – fills the empty room under the lamplight with silent discourse and the expression of emotion. Who are the most companionable novelists? Marcel Proust and George Eliot; certainly they’re the most intelligent, able to see the widest implications of the simplest act, to play a straightforward theme on the mighty organs of their minds: soft/loud, quick/slow, complex/chaste, reedy/ orchestral. But we also cherish Leo Tolstoy’s uncanny empathy for diverse people and even animals, F. Scott Fitzgerald’s lyricism, Colette’s worldly wisdom, James Merrill’s wit, Walt Whitman’s biblical if agnostic inclusiveness, Annie Dillard’s sublime nature descriptions. When I was a youngster I loved novels about the Lost Dauphin or the Scarlet Pimpernel or the Three Musketeers – adventure books enacted in the clear, shadowless light of Good and Evil. If we are writers, we read to learn our craft. In college I can remember reading a now-forgotten writer, R.V. Cassill, whose stories showed me that a theme, once taken up, could be dropped for a few pages only to emerge later, that in this way one could weave together plot elements. That seems so obvious now, but I needed Cassill to teach me the secrets of polyphonic development. In her extremely brief notes on writing, Elizabeth Bowen taught me that you can’t invent a body or face – you must base your description on a real person. Bowen also revealed how epigrams can be buried into a flowing narrative. She said that in dialogue people are either deceiving themselves or striving to deceive others and that they rarely speak the disinterested, unvarnished truth. Henry James’s The Turn of the Screw showed me how Chinese-box narrators can destabilize the reader sufficiently to make a ghost story seem plausible.”
„Auf dem Wagen war ein Zelt aus rotem Segeltuch aufgeschlagen. Davor kauerte eine alte Frau. Ihr Körper sah wie ein Beutel aus, ihr Gesicht wie aus Leder, ihr Augenpaar wie winzige schwarze Knöpfe. Eine jüngere Frau mit Sommersprossen und dunklem Haar stand hinter ihr. Auf dem Kutschbock aber saß ein Mann, den wir erkannten, obgleich er noch nie hier gewesen war, und als die Ersten sich erinnerten und seinen Namen riefen, erinnerten sich auch andere, und so rief es bald von überall und mit vielen Stimmen: «Tyll ist hier!», «Tyll ist gekommen!», «Schaut, der Tyll ist da!» Es konnte kein anderer sein. Sogar zu uns kamen Flugschriften. Sie kamen durch den Wald, der Wind trug sie mit sich, Händler brachten sie – draußen in der Welt wurden mehr davon gedruckt, als irgendwer zählen konnte. Sie handelten vom Schiff der Narren und von der großen Pfaffentorheit und vom bösen Papst in Rom und vom teuflischen Martinus Luther zu Wittenberg und dem Zauberer Horridus und dem Doktor Faust und dem Helden Gawain von der runden Tafel und eben von ihm, Tyll Ulenspiegel, der jetzt selbst zu uns gekommen war. Wir kannten sein geschecktes Wams, wir kannten die zerbeulte Kapuze und den Mantel aus Kalbsfell, wir kannten sein hageres Gesicht, die kleinen Augen, die hohlen Wangen und die Hasenzähne. Seine Hose war aus gutem Stoff, die Schuhe aus feinem Leder, seine Hände aber waren Diebes- oder Schreiberhände, die nie gearbeitet hatten; die rechte hielt die Zügel, die linke die Peitsche. Seine Augen blitzten, er grüßte hierhin und dorthin. «Und wie heißt du?», fragte er ein Mädchen. Die Kleine schwieg, denn sie begriff nicht, wie es sein konnte, dass einer, der berühmt war, mit ihr sprach. «Na sag es!» Als sie stockend herausgebracht hatte, dass sie Martha hieß, lächelte er nur, als hätte er das immer schon gewusst. Dann fragte er mit einer Aufmerksamkeit, als wäre es ihm wichtig: «Und wie alt bist du?» Sie räusperte sich und sagte es ihm. In den zwölf Jahren ihres Lebens hatte sie nicht Augen gesehen wie seine. Augen wie diese mochte es in den freien Städten des Reichs geben und an den Höfen der Großen, aber noch nie war einer, der solche Augen hatte, zu uns gekommen. Martha hatte nicht gewusst, dass solche Kraft, solche Behändigkeit der Seele aus einem Menschengesicht sprechen konnten. Dereinst würde sie ihrem Mann und noch viel später ihren ungläubigen Enkeln, die den Ulenspiegel für eine Figur alter Sagen hielten, erzählen, dass sie ihn selbst gesehen hatte.“
“And if the realities of urban life and the pub-lishing business had sometimes bruised his romantic sensibilities, he never relinquished his vision of Manhattan as the mecca of American literature, or of hi msel f as an acolyte, even a priest, of the written word. One delirious night a few months after he arrived in the city, he accom-panied an invited guest to a Paris Review party in George Plimpton's town house, where he shot pool with Mailer and fended off the lisp-ing advances of Truman Capote after snorting coke with him in the bathroom. Though the city after three decades seemed in many ways dimin-ished from the capital of his youth, Russell Calloway had never quite Fallen out of love with it, nor with his sense of his own place here. The backdrop ofManhattan, it seemed to him, gave every gesture an added grandeur, a metropolitan gravitas. Not long after he became an editor, Russell had published his best friend Jeff Pierce's first book—a collection of stories; and then, afterJeff died, his novel, two of the main characters in which—it could not be denied—were inspired by Russell and his wife, Corrine. Editing that book would have been difficult enough, given its not-quite-finished state, even if it hadn't involved a love triangle featuring a married couple and their closest friend, but Russell was proud of the scrupulous, sometimes painful professionalism with which he'd tried to implement Jeff's intentions. The novel, Youth and Beauty, was generously praised by the critics—including several who'd been unkind about his debut—as books by recently deceased authors often are, especially those who die young and in a manner that confirms the myth of the artist as a self-destructive genius. Even before the book was published there was spirited bidding for the film rights. It sold well in hardcover and again, a year later, in paperback, and then its sales fell off, dwindling into the double digits a few years back, its author little more than a name associated with the period of big hair and big shoulder pads, yet another of the victims of the great epidemic that scythed the ranks of the artistic community, although, as a heterosexual, he didn't really fit the profile of the plague narrative and his fiction had more in common with that of James Gould Cozzens or John O'Hara than with the high-gloss, coke-fueled prose of his famous contemporaries. Over time his reputation faded like the Polaroids from their days at Brown. Then, gradually, almost inexplicably, the book and its author had been resurrected. This process first came to Russell's attention with a long essay in the inaugural issue of a magazine called The Believer, which Jonathan Tashjian, his PR director, had shown him.”
“You had to get out of them occasionally, those Illinois towns with the funny names: Paris, Oblong, Normal. Once, when the Dow Jones dipped two hundred points, a local paper boasted the banner headline "NORMAL MAN MARRIES OBLONG WOMAN?' They knew what was important. They did! But you had to get out once in a while, even if it was just across the border to Terre Haute for a movie. Outside of Paris, in the middle of a large field, was a scatter of brick buildings, a small liberal-arts college by the improbable name of Hilldale-Versailles. The Hendricks had been teaching American history there for three years. She taught "The Revolution and Beyond" to fresh men and sophomores, and every third semester she had the senior seminar for majors, and although her student evaluations had been slipping in the last year and a half — Professor Hendricks is often late /or class and usually arrives with a cup of hot chocolate, which she offers the class sips of — generally the department of nine men was pleased to have her. They felt she added some needed feminine touch to the corn dors — that faint trace of Obsession and sweat, the light, fast clicking 'of heels. Plus they had had a sex-discrimination suit, and the dean had said, well, it was time. The situation was not easy for her, they knew. Once, at the start of last semester, she had skipped into her lecture hall singing "Getting to Know You" — all of it. At the request of the dean, the chairman had called hei c into his office, but did not ask her for an explanation, not really. He asked her how she was and then smiled in an avuricyt way. She said, "Fine," and he studied the way she said it, her front teeth catching ou the inside of her lower lip. She was almost pretty, but her face showed the strain and ambition of always having been close but not quite. There was too much effort with the eyeliner, and her earrings, worn, no doubt, for the drama her features lacked, were a little frightening, jutting out the sides of her head like antennae. "I'm going out of my mind: said Zoe to her younger sister, Evan, in Manhattan. Professor Hendricks seems to know the entire soundtrack to "The King and I." Is this history? The phoned her every Tuesday. "You always say that," said Evan, "but then you go on your trips and vacations and then you settle back into things and then you're quiet for a while and then you say you're fine, you're busy, and then after a while you say you're going crazy again, and you start all over?'
Lorrie Moore (Glens Falls, 13 januari 1957)
De Nederlandse historicus en dichter Jan de Bas werd geboren op 13 januari 1964 in Waddinxveen. Zie ook alle tags voor Jan de Basop dit blog.
Huismus
Vaak te gewoon voor woorden. Van hoopje veren tot een vliegend stukje grijs fladdert rond het vaderhuis.
Doodeenvoudig is hij niet. Een mus verbergt geheimen die hem meegeschapen zijn. In zijn ooghoek drukt dat feit.
Een vogel met verdriet, die twee keer eet dat wat hij weegt. En toch is hij niet zwaar. Hij torst een licht gemis.
Gevonden
Een man leest een gedicht, vergeet het over te schrijven en gooit het weg.
Een dag later mist hij het gedicht als zijn allergrootste liefde, zijn toeverlaat, zijn steun.
Hij zoekt naar de zinnen, de woorden, de komma's, de punten. Het blijft een groot vraagteken.
Waar is het gebleven? Ligt het al in de vuilniswagen? Rijdt dat gore ding rond
met zijn allerschoonste gedicht? Hij bidt en hij smeekt. Hij hoopt op een wonder,
gaat op zijn knieën, een pen in de hand. Langzaam ontstaat er een zin,
een strofe, een gloednieuw gedicht over zijn grote verdriet: het onbereikbare vers.
Jan de Bas (Waddinxveen, 13 januari 1964) Waddinxveen, de hefbrug
“I had been observing her for some time. Openly at first, not hiding my fascination with her face, which appeared to be designed by scalpel. Later, my glances were furtive; I was afraid that my staring would make her uncomfortable, although she seemed not to notice. When she was invited out on the dance floor, however, I felt free to unabashedly admire her tall, slender figure, the elegant casualness of her movements, the grace with which she held her head high on a delicate neck that was revealed and then concealed by her ash-blond hair as it bobbed to the rhythm of the music. But it was her face, barely corrected with makeup, that caught my eye; there were traces of where the artificial merged with the monstrous, resulting unexpectedly in a sort of Medusa-like beauty (as Praz would put it): sunken eyes that seemed to have awakened in skin other than the one they were born in; cheekbones and arches over the eyebrows that were overly pronounced, as if sculpted from non-malleable material; full but swollen-looking lips that lacked the sensuality that plastic surgery promises. I watched her slowly sip her champagne. She didn’t pay much attention to those around her and was always accompanied by a young girl with plain looks and a timid smile, irreparably devoid of any charm, of that glimmer of mystery that makes many non-pretty women attractive. I was reminded—an old reader of James never sleeps—of “The Beldonald Holbein,” that story wherein Lady Beldonald, a mature beauty who thinks herself clever, seeks to enliven her waning looks by having a wrinkled old lady, marked by misfortune, accompany her at social events. Her artist friends, fascinated by a face that looks as if it came straight out of a Holbein, only have eyes for her companion and soon recruit her as a model. Lady Beldonald learns her lesson: the following season, she appears in London accompanied by a young, not particularly ugly, but dreadfully dull girl. Had the object of my curiosity perhaps arrived at a similar conclusion? One night we were seated at neighboring tables. I thought I knew how to mask my curiosity, but eventually she caught me with my eyes fixated on that surgical achievement framed by her straight, loose hair. She didn’t seem annoyed; on the contrary, she gave a hint of a smile.”
Edgardo Cozarinsky (Buenos Aires, 13 januari 1939) Cover
Uit: Persian Is Sugar (Vertaald door Heshmat Moayyad en Paul Sprachman)
“These words caused the reverend sheikh's turban to glide slowly like a wisp of cloud. A pair of eyes emerged from it and peered feebly at the felt-hatted provincial. From the phonic defile that, though not vis-ible, must have been below the eyes, with perfect declamation and composure these words made their way slowly and deliberately to his assembled audience: "Believer! Deliver ye not the reins of thy rebelious and weak soul to anger and rage, for 'Those who control their wrath and are forgiving toward mankind. . . " The sheikh's speech stunned the felt-hatted boy. Recognizing only the word "Kazem" in "Those who control .. .," he said, "No, Rever-end, your servant's name isn't Kazem, it's Ramazan. I only meant to say that we could at least know why we've been buried alive." This time, with the same consummate declamation and composure, these words emanated from the holy precinct: "May God reward ye who believe. The point is well taken by your advocate's intellect. `Patience is the key to release.' Spew that the object of our imprison-ment shall become manifest ex tempore; but whatever the case, whether sooner or later, it most assuredly will reach our ears. Interea,* while we wait, the most profitable occupation is to recite the name of the Cre-ator, which in any event is the best of endeavors." Ramazan, poor bastard, didn't catch a word of the reverend sheikh's sweet Persian. He thought that His Eminence was communing with jinn or spirits or was busy reading Scripture to the dead; terror and dread marked his face. He said "Bismillah"t faintly and prepared to retreat, but it appeared that the sheikh's venerable jaw was just getting warmed up. Without addressing anyone in particular, he stared at a spot on the wall and, again with the customary declamation, picked up the thread of his thoughts, "Perhaps," he pontificated, "our arrest was a matter of expedience or perhaps it was essentially unintentional, in which case it is strongly hoped that it will come to an end, if not immediately, shortly. Or, perhaps, considering this humblest of beings quasi nullus essem, they will expose me in the worst way possible to gradual ruin and perdition without heeding my dignity or station; therefore it is up to us to appeal to higher authorities in whatever way, with intermediaries or without others' intervention, in writing or ver-bally, openly or in secret—and, without doubt, confirming the adage `seek and ye shall find,' upon getting a favorable hearing and accom-plishing our goals, we shall be released, and our innocence shall be as clear to our peers as the sun in the midday sky."
Mohammad-Ali Jamālzādeh (13 januari 1892 – 8 november 1997) Isfahan
“The thrice-infamous nathaire, alchemist, astrologer and necromancer, with his ten devil-given pupils, had departed very suddenIy and under circumstances of strict secrecy from the town of Vyones. It was widely thought, among the people of that vicinage, that his departure had been prompted by a salutary fear of ecclesiastical thumbscrews and faggots. Other wizards, less notorious than he, had already gone to the stake during a year of unusual inquisitory zeal; and it was well-known that Nathaire had incurred the reprobation of the Church. Few, therefore, considered the reason of his going a mystery; but the means of transit which he had employed, as well as the destination of the sorcerer and his pupils, were regarded as more than problematic. A thousand dark and superstitious rumours were abroad; and passers made the sign of the Cross when they neared the tall, gloomy house which Nathaire had built in blasphemous proximity to the great cathedral and had filled with a furniture of Satanic luxury and strangeness. Two daring thieves, who had entered the mansion when the fact of its desertion became well established, reported that much of this furniture, as well as the books and other paraphernalia of Nathaire, had seemingly departed with its owner, doubtless to the same fiery bourn. This served to augment the unholy mystery: for it was patently impossible that Nathaire and his ten apprentices, with several cart-loads of household belongings, could have passed the everguarded city gates in any legitimate manner without the knowledge of the custodians. It was said by the more devout and religious moiety that the Archfiend, with a legion of bat-winged assistants, had borne them away bodily at moonless midnight. There were clerics, and also reputable burghers, who professed to have seen the flight of man-like shapes upon the blotted stars together with others that were not men, and to have heard the wailing cries of the hell-bound crew as they passed in an evil cloud over the roofs and city walls. Others believed that the sorcerers had transported themselves from Vyones through their own diabolic arts, and had withdrawn to some unfrequented fastness where Nathaire, who had long been in feeble health, could hope to die in such peace and serenity as might be enjoyed by one who stood between the flames of the auto-da-fé and those of Abaddon. It was thought that he had lately cast his own horoscope, for the first time in his fifty-odd years, and had read therein an impending conjunction of disastrous planets, signifying early death.”
Clark Ashton Smith (13 januari 1893 – 14 augustus 1961) Cover
Onafhankelijk van geboortedata
De Amerikaanse schrijver Michael Carrollwerd geboren in 1965 en groeide op in een wijk van Fort Caroline (nu Jacksonville), Florida. Zie ookalle tags voor Michael Carrollop dit blog.
Uit: After Memphis (Little Reef and Other Stories)
“I had very good insurance through Perry and my co-pay was only fifteen dollars. My therapist, an older man I'd only slowly deduced was gay too, had said that he thought I had what was called an "observing ego:' meaning I worried about what others might be thinking and themselves going through—that I tried to see their side, which had been my role as the younger brother caught in the family situation when I was sixteen. I had tried to see every side, was my problem, and Bob, my shrink, was never too hard on me. He said that he trusted me as an "accurate historian," and begged me to proceed, nodding, waiting for me to get it all off my chest, not just family stuff but stuff related to Perry—groping my way toward my next, and next, breakthrough. And it had helped. I can't say why, except that I'd paid a man to listen to me and paid money to listen to myself and take myself seriously, so now all of these issues were old hat to me, dead and buried in effect. But here we were again. I was the younger brother. As a kid I'd taken it as my job to stay out of Jeff's way but snicker at his jokes, listen to him talk about his taste in music, which at the time I didn't get. I hadn't liked alcohol, either, but to curb the boredom I started toward the kitchen—and ramped up the tough love a notch or two. "And whatever else happens," I said, "I guess it's no good being bitter. You're getting a divorce—right?—so you can cut things cleanly and get the past behind you so you can move on and try to be happy, right? You say everybody made mistakes. Everybody makes mistakes. And to be honest, I'll just admit this right now, don't know how you're going to react but I'm going to go ahead and say it, man—I'm looking forward to your being legally single. I think this is what you need, what you want, and what you're looking forward to. But it's really happening, right?" "It is happening; said Jeff, "for damn sure I could see him nodding in the earnest, vigorous way I'd readily recognize. I'd seen him nod like that in Memphis, where our parents had retired, when Jeff had first opened up about the divorce idea, and when we were talking about our father's hospitalization, the "eventualities"—because Jeff was big on euphemisms, while at the same time talking turkey post-evangelical style.”
Tags:Edmund White, Daniel Kehlmann, Jay McInerney, Lorrie Moore, Jan de Bas, Edgardo Cozarinsky, Mohammad-Ali Jamā,lzā,deh, Clark Ashton Smith, Michael Carroll, Romenu
Uit: Mobile Röntgenstationen (Vertaald door Klaus Berthel)
„Um es ganz offen zu sagen: Zu dieser Zeit geriet mein Glaube an den schnellen Sieg des Kommunismus zum ersten Mal ins Wanken. Aber ganz aufgehört zu glauben habe ich nicht. In jenem Sommer wurde das Eis um fünf Kopeken billiger, und Brot in der Schulkantine gab’s umsonst. Nimm und iss, so viel du willst. Die Kinder aus der Berufsschule stopften sich die Taschen voll damit und fütterten hinter einer Absperrung im Park einen kranken Hirsch. Doktor Ralys sagte uns, der Hirsch sei an der Schwindsucht erkrankt, was keiner glauben wollte. Ein Hirsch – die Schwindsucht? Quatsch. Nächstes Jahr, so rechnete ich mir aus, wird die Marmelade billiger, Bus fahren und Kino werden umsonst sein. Als das nicht eintrat, begann ich noch stärker zu zweifeln, umso mehr, als auch von Stasys immer andere Neuigkeiten kamen. Trotzdem glaubte ich immer noch, einfach, weil ich glauben wollte. Diesem Plan zufolge sollte meine Stadt in nicht allzu ferner Zukunft einen Hafen bekommen mit Zugang zu allen fünf Weltmeeren und ein Teil der Menschheit auf dem Mond leben. Das erschien mir durchaus realistisch. Zogen nicht die Sputniks bereits ihre Bahn? Es war die verdammte Kubakrise, die alles kaputt gemacht hat. Wir sahen uns gerade ein Laienspielkonzert in der Stadthalle an, als die russischen Schiffe schon mit Volldampf unterwegs waren in Richtung Karibik. Mein Vater kniff die Lippen zusammen, dann sagte er zu meiner Mutter: Teufel noch mal, wenn es nicht diese Nacht schon zum großen Krach kommt, dann morgen. Wie bekannt ist, sind wir noch mal davongekommen, aber alle hatten darunter zu leiden. Der Aufbau des Kommunismus wurde hinausgeschoben, dann ganz vergessen. Oder die Sache hing allen schon zum Hals raus, und das war’s dann.“
Jurgis Kunčinas (13 januari 1947 – 13 december 2002)
In the old attic of the humble house, The guitar hangs in cobwebs wrapped: Softly, oh, softly touch her! Listen! You have awaked the sleeping one!
She is awake, and with her waking, Something like distant humming bees Creeps far away and weeps about her; Something that lives while ruins choke it.
Something like moans, like humming bees, Thy sickened children, old guitar, Thy words and airs. What evil pest, What blight is eating thine old age!
In the old attic of the humble house, Thou hast awaked; but who will tend thee? O Mother, wilderness about thee! Thy children, withering; and something, Like humming bees, sounds far away!
Fatherlands
III Sky everywhere; and sunbeams on all sides; Something about like honey from Hymettus; The lilies grow of marble witherless; Pentele shines, birthgiver of Olympus.
The digging pick on Beauty stumbles still; Cybele's womb bears gods instead of mortals; And Athens bleeds with violet blood abundant Each time the Afternoon's arrows pour on her.
The sacred olive keeps its shrines and fields; And in the midst of crowds that slowly move Like caterpillars on a flower white,
The people of the relics lives and reigns Myriad-souled; and in the dust, the spirit Glitters; I feel it battling in me with Darkness.
IV Where the Homeric dwellers of Phaeacia Still live, and with a kiss meet East and West; Where with the olive tree the cypress blooms, A dark robe in the azure infinite,
E'en there my soul has longed to dwell in peace With towering visions of the land of Pyrrhus; There dream-born beauties pour their flood, Dawn's mother Lighting the fountain of sweet Harmony.
The rhapsodies of the Immortal Blind In the new voice of Greece are echoed there;[8] The shade of Solomos[9] in fields Elysian
Breathes rose-born fragrance; and master of the lyre, A new bard sings,[10] like old Demodocus, The glories of the Fatherland and Crete.
Vertaald door Aristides E. Phoutrides
Kostís Palamás (13 januari 1859 – 27 februari 1943) Portret door Epaminondas Thomopoulos, z.j.
„Sollen z.B. die sozialistischen Arbeiterlieder des [892] "Jungen Deutschland", wie sie in den beiden jüngsthin erschienenen Anthologien "Moderne Dichtercharaktere" und "Bunte Mappe" zu finden sind, darum als nicht zur Poesie gehörig verdammt werden, weil es Goethe beliebte, das Dogma "Ein garstig Lied, pfui ein politisch Lied!" vom Stapel zu lassen? Und dennoch steht es so. Alles und Jedes wird in Deutschland von dem Standpunkt der sogenannten "sangbaren Lyrik" aus betrachtet, nach jenem Volksliederton bemessen, welcher dem gedankenlosen Drauflosgejuchze unsrer fahrenden Gesellen und kleinen Minnesänger in der Westentasche Thür und Thor öffnet. Daß Schillers Lyrik als Lyrik betrachtet ungenügend sei, kann nicht bestritten werden. Aber gehört nicht eine viel bedeutendere Geistesanstrengung dazu, diese tiefsinnige Didaktik mit so hinreißendem Schwunge vorzutragen, als zu den allerfeinsten Produkten der Goethe'schen Lyrik? Hier liegt gerade der Punkt. Man will keine Gedanken in der Lyrik, man will nur "Stimmung" und Gefühl. Natürlich rede ich nur von Deutschland, denn die Engländer mit ihrer episch-didaktischen, die Franzosen mit ihrer dramatisch-rhetorischen Anschauung entwickeln ganz entgegengesetzte Prinzipien. Nehmen wir z.B. ein Gedicht wie "Ueber allen Wipfeln ist Ruh". Ich wage als enragierter Ketzer die Behauptung: Dies Meisterwerk hätte ebensogut, wie dem kosmischen Geiste Goethes, irgend einem mäßigen Durchschnittsdichter gelingen können! Hingegen ist die Möglichkeit ausgeschlossen, daß ein Andrer als ein Genie Verse wie: "Wann der uralte heilige Vater . . ." auf's Papier schleudern könnte. Das ist aber keine "echte Lyrik", sondern Oden-Didaktik. Ach, die "echte Lyrik" ist ja so bequem: Ein wenig Stimmung, ein bischen Reim, und das Meisterwerkchen ist fertig. Das dann vornehm auf die genialsten Ideenergüsse mit der wohlfeilen Phrase herabsieht: "Das ist keine Lyrik von Gottes Gnaden". Mit andern Worten: wo Begriffe fehlen, da stellt die echte Lyrik zur rechten Zeit sich ein.“ Der "sangbare" Volksliederton ist dann später von Heine in ein System gebracht, wonach Knappheit erstes Erfordernis und eine Welt von Gefühl und Stimmung in zwei, höchstens vier Strophen niedergelegt werden soll. Dann kam noch Platen mit seiner Forderung des reinen Reims, wonach freilich Goethe und Heine mit ihrer saloppen Reimbehandlung ungenießbar wären. Welche rigorosen Ansprüche man also heut an den Lyriker stellt, ist augenfällig. Er soll schlicht sein wie Goethe, knapp und pointiert wie Heine, formrein wie Platen. Wenn er aber das alles auch vereinte – wäre er darum in höherem Sinn schon ein Dichter? Ich sage nein.“
Karl Bleibtreu (13 januari 1859 – 30 januari 1928) In 1909
„Der alberne Plan kam demungeachtet in der Folge zur Ausführung. Nur der Religionslehrer behielt sein Fach, welches er weiter garkochte und fort frisirte. Es war zur Zeit, als Pater Hofbauer sich in Wien einfand, um die Einführung des Ordens der Redemptoristen anzubahnen, welchem sich unser Professor vom Orden des heiligen Benedictus nicht besonders geneigt erwies. Er warnte uns vor den schwarzen Herren und ihrem Treiben. Ein »Wunder«, welches bei den P. P. Serviten in der Roßau am Festtage des heiligen Peregrinus sich ereignet haben sollte – (eine völlig gelähmte Frau hatte nämlich ihre Krücken auf den Altar gelegt und war augenblicklich geheilt davon gegangen) – bot dem Professor Gelegenheit, sich deutlicher und bestimmter zu äußern. »Man müsse nicht Alles gleich für ein Wunder nehmen,« – meinte er. – Christus selber habe bei Einführung seiner Lehre mit den Wunderthaten gespart, so große Begierde nach übernatürlichen Ereignissen und Erscheinungen auch das Volk von jeher gezeigt habe und annoch zeige. Die Apostel, Bischöfe und sonstigen Verbreiter der reinen Christuslehre sahen sich daher nicht selten genöthigt, diesem Volkstriebe nachzugeben, besonders wenn es die Bekehrung der Heiden galt. Man durfte der Masse nicht zumuthen, ihre alten Gewohnheiten und Ceremonien im Nu aufzugeben und wegzuwerfen – so sei man denn auf den Ausweg gerathen, einiges Alte beiläufig beizubehalten, ihm jedoch einen neuen Sinn unterzulegen. In dieser Weise habe sich z. B. das »lavacrum« der Alten in unser Weihwasser-Becken umgewandelt, seien die versunkenen Halbgötter und Heroen als Engel und Heilige schöner wieder auferstanden. – »Das Christenthum ist eine geistige Lehre« – so schloß der Rationalist – »und Alles, was von Außen als Zeichen und Symbol hinzukam, gehört nicht zu seinem reinen, inneren Wesen. Das Christenthum ist auch längst fest begründet – die Annahme von Wundern, die sich von Zeit zu Zeit erneuern sollen, wäre daher ein Mißtrauen gegen Gott, ja eine Beleidigung Gottes, denn man verlange von ihm gewissermaßen immer wieder einen neuen Beweis, daß er sich dem Menschengeschlechte geoffenbaret. Aber Ein Wunder genügt nicht, auch hunderte nicht, noch tausende – da zuletzt jeder einzelne Mensch für sich allein einen Beweis ad hominem, ein apartes Wunder, wie das Krückenweib in der Roßau, verlangen könnte! –."
Eduard von Bauernfeld (13 januari 1802 – 9 augustus 1890) „Die Landpartie: Schwind und Bauernfeld auf einem Leiterwagen“ door Moritz Schwind, 1871
Bacchus ist stärker Als Amor, denn Amor siegt durch Bacchum und Amor wird durchs Alter besiegt, Bacchus aber besiegt das Alter –
Wer kann es läugnen, daß der Wein Weit stärker ist als Liebe. Die Liebe wird durch das Alter besiegt, Der Wein besiegt das Alter. –
Wer kann es läugnen, daß der Wein Weit stärker ist als Liebe; Denn Freunde seht die Liebe Besiegt das graue Alter. –
Freunde gestehet selbstn ein daß der Wein Stärker ist als Liebe. Siehst Du nicht die Liebe wird bekrieget und besieget, von dem grauen Alter. Aber Freund sieh' den Wein, Der bekrieget und besieget ganz allein Kummer, Schmerz und Alter
England
England, hör' ich oft sagen, danket blos seiner Verfassung Seine Größe; warum gibt sich nicht jegliches Land Eine Verfassung gleich ihm? Das ist es, Freund, daß das Gute Zu erkennen so leicht, doch zu erfassen so schwer!
Ueber den Briten
Auch ich schätze den Briten, ist er zum Umgang gebildet, Fühlt er das Schöne, und ist offen und edel sein Sinn; Nur den Bootsknecht vermeid ich, will er sich brüsten als Lord, und Dann den verrückten Lord, wie die Seuche der Pest.
Maler Müller (13 januari 1749 – 23 april 1825) Als jonge man. Portret door Max Franck, ca. 1840
Quod tibi promisso nobis Atalitamarito Deductum timido pollice rnittit opus, Clam lege, nocturno ne te mea Cynthia cornu: Neu comes iratae viderit viladae:
Nette Lycaonidi compar ego criminenympha Inteream, telo bellua facta tuo. Et licēt incumbit tenero pudor igneus ori, Et cohibet facilem rustica cura manum, Ast erumpit amor, tumi quoque parce fatenti. Destituor sensu, depereoque meo. Ut pioturatae dubius proreta Liburnae, Infima cum summum tingit arena falum, Humida difficily damnauit lintea vento,…
Mark Alexander Boyd (13 januari 1562 – 10 april 1601)
Siehe! Das ist Gottes Lamm. Dieser wird für unsre Sünde Sterben an des Kreuzes Stamm, dass er allen Völkern künde: Gott nimmt ihr Geberst auf sich. Dass fortan die Menschheit wisse: Träger ihrer Finsternisse Ist nicht nur ihr kleines Ich.
Christian Morgenstern (6 mei 1871 – 31 maart 1914) De St. Lucaskerk in München, de geboorteplaats van Christian Morgenstern
Zijn ogen zijn van stilte overtogen En uit de open, welgevormde mond Klinkt niets dat je verrukken kan of schokken ─ Hij lijkt een zwijgend kind van zestien jaar
Zijn zacht gelaat is jongensachtig rond Voorzichtig springen hier en daar zijn lokken Iets op uit de gekamde regelmaat Van zijn in bruine lagen vallend haar
Toch ziet hij je met zijn verstarde ogen Er broeit iets dat zich slechts beschrijven laat Als niet onaangedaan en niet verveeld
Je hoort zijn stem in dit verstomde beeld En proeft de hartstocht die hier onbewogen Voor eeuwig in de kalk geschilderd staat
De kleine waterval
Het water maakt een lange reis Nu valt het hier van het plateau Waar even het de hoogte vond En dan verzinkt als vloeibaar ijs
Ginds komt het wellend uit de grond Passeert het slot en trapsgewijs Verandert telkens het niveau
Zo gaat het heel de wereld rond En keert terug waar het ontstond En stroomt dan weer van ons vandaan
Ontspringen, zijn, ten ondergaan – Wij stromen als het water mee Het spiegelt ons vergeefs bestaan: We drijven langzaamaan naar zee
Katholieke roman Paul Lemmens S.J.
In 't oude huis heerst droefenis en schrik De bleke vader loopt vertwijfeld rond Eenieder ziet zijn triest omfloerste blik
De zeven zoons, zij houden braaf hun mond En ook de meisjes, negen in totaal Ontzien hun lieve vader in deez' stond
Want in de stille kamer, hoog en kaal Ligt zij, de moeder van de kinderschaar Nu opgebaard, haar lichaam koud als staal
Ze ligt, met zoete bloempjes in het haar Als slapend op het bed dat werd tot baar
Cees van der Pluijm (12 januari 1954 – 14 december 2014)
“Do not set foot in my office. That's Dad's rule. But the phone'd rung twenty-five times. Normal people give up after ten or eleven, unless it's a matter of life or death. Don't they? Dad's got an answering machine like James Garner's in The Rockford Files with big reels of tape. But he's stopped leaving it switched on recently. Thirty rings, the phone got to. Julia couldn't hear it up in her converted attic 'cause "Don't You Want Me?" by Human League was thumping out dead loud. Forty rings. Mum couldn't hear 'cause the washing machine was on berserk cycle and she was hoovering the living room. Fifty rings. That's just not normal. S'pose Dad'd been mangled by a juggernaut on the M5 and the police only had this office number 'cause all his other I.D.'d got incinerated? We could lose our final chance to see our charred father in the terminal ward. So I went in, thinking of a bride going into Bluebeard's chamber after being told not to. (Bluebeard, mind, was waiting for that to happen.) Dad's office smells of pound notes, papery but metallic too. The blinds were down so it felt like evening, not ten in the morning. There's a serious clock on the wall, exactly the same make as the serious clocks on the walls at school. There's a photo of Dad shaking hands with Craig Salt when Dad got made regional sales director for Greenland. (Greenland the supermarket chain, not Greenland the country.) Dad's IBM computer sits on the steel desk. Thousands of pounds, IBMs cost. The office phone's red like a nuclear hotline and it's got buttons you push, not the dial you get on normal phones. So anyway, I took a deep breath, picked up the receiver, and said our number. I can say that without stammering, at least. Usually. But the person on the other end didn't answer. "Hello?" I said. "Hello?" They breathed in like they'd cut themselves on paper. "Can you hear me? I can't hear you." Very faint, I recognized the Sesame Street music. "If you can hear me"—I remembered a Children's Film Foundation film where this happened—"tap the phone, once." There was no tap, just more Sesame Street. "You might have the wrong number," I said, wondering. A baby began wailing and the receiver was slammed down. When people listen they make a listening noise. I'd heard it, so they'd heard me. "May as well be hanged for a sheep as hanged for a handkerchief." Miss Throckmorton taught us that aeons ago. 'Cause I'd sort of had a reason to have come into the forbidden chamber, I peered through Dad's razor-sharp blind, over the glebe, past the cockerel tree, over more fields, up to the Malvern Hills”.
De magnolia, voorloper, verspilde zijn bloesems nog. Daarna kwam in de koude wind de bosduif terug van verleden jaar. Een nieuwe vestigingspoging –
het idee geeft me je geneurie, onafgebroken, dat niet zingt maar zacht stookt, aanstuurt op zang.
De Moorse tuin
Als kind, je weet het, vond ik troost bij de vlier die uitliep langs de slootkant. Zijn verwarrende geur werd tot chiffre van mijn folklore, hartzeer
dat zich hier hervindt. Voor het gevoel wieg je, weerleg je mijn aarzeling nog weer als gisteren, toen in de wrange wind de oleander in bloei ging.
Ansicht
Dorre dag, fijn schuurzand dat ons gesloten heden door kieren binnendringt; armetierig leven, dat aan de basis ligt, dat ons slikt; doorgangshuis voor de wind die hijgt naar de regen, de lathyrus losrukt van de latten, tot vervelens toe je bloemperken rammeit terwijl hier, in de tochtloze hemisfeer van een huurkamer, een kitschpendule onder een stolp werktuigelijk het museale begrip tijd intakt houdt.
Wat zei je ook weer, dat de wind ging liggen? De weinige woorden hebben alle bijbetekenissen afgelegd, hier kan niets meer gebeuren of gebeurt bij het minste of het geringste alles opnieuw, zodra een pauze valt onder de lamp, je polshorloge luider gaat tikken, je je adem inhoudt, buiten eindelijk de regen begint, een nachtvogel schreeuwt, je bij vergissing misschien het gebaar vindt dat aan zijn bedoeling beantwoordt.
Uit: Colorless Tsukuru Tazaki and His Years of Pilgrimage (Vertaald door Philip Gabriel)
“One Saturday night, Tsukuru and Haida were up talking late as usual when they turned to the subject of death. They talked about the significance of dying, about having to live with the knowledge that you were going to die. They discussed it mainly in theoretical terms. Tsukuru wanted to explain how close to death he had been very recently, and the profound changes that experience had brought about, both physically and mentally. He wanted to tell Haida about the strange things he’d seen. But he knew that if he mentioned it, he’d have to explain the whole sequence of events, from start to finish. So as always, Haida did most of the talking, while Tsukuru sat back and listened. A little past 11 p.m. their conversation petered out and silence descended on the room. At this point they would normally have called it a night and gotten ready for bed. Both of them tended to wake up early. But Haida remained seated, cross-legged, on the sofa, deep in thought. Then, in a hesitant tone, something unusual for him, he spoke up. “I have a kind of weird story related to death. Something my father told me. He said it was an actual experience he had when he was in his early twenties. Just the age I am now. I’ve heard the story so many times I can remember every detail. It’s a really strange story—it’s hard even now for me to believe it actually happened— but my father isn’t the type to lie about something like that. Or the type who would concoct such a story. I’m sure you know this, but when you make up a story the details change each time you retell it. You tend to embellish things, and forget what you said before. ... But my father’s story, from start to finish, was always exactly the same, each time he told it. So I think it must be something he actually experienced. I’m his son, and I know him really well, so the only thing I can do is believe what he said. But you don’t know my father, Tsukuru, so feel free to believe it or not. Just understand that this is what he told me. You can take it as folklore, or a tale of the supernatural, I don’t mind. It’s a long story, and it’s already late, but do you mind if I tell it?” Sure, Tsukuru said, that would be fine. I’m not sleepy yet.”
“Maar dat is toch vreemd. Het is al drie maanden geleden.” – “Het kan soms wel langer duren.” “Ik bel omdat ik misschien in de niet al te verre toekomst ga emigreren naar een land buiten Europa. Het adres dat ik aan de agenten heb opgegeven is dan niet meer geldig. Wat gebeurt er wanneer de brief de afzender niet kan bereiken?” – “Dat hangt ervan af.” “Stel: ik kom over twintig jaar terug naar Nederland om afscheid te nemen van een doodziek familielid. Wat gebeurt er wanneer die boete nog open staat?” – “Dat zou ik u niet kunnen zeggen.” “Mooi. Dat is belangrijk voor me om te weten.” – “Het hangt van de beslissing van de politie over twintig jaar af. U zou bijvoorbeeld kunnen worden aangehouden.” “Aangehouden? Zou ik in de cel kunnen worden gezet?” – “Dat behoort eventueel ook tot de mogelijkheden, ja.” “Goed zo. En in die cel wordt me ook nooit duidelijk gemaakt waar ik precies aan toe ben?” – “Maakt u zich maar geen zorgen, meneer Verwer.” “Prachtig. Er zijn nog een paar kleine dingetjes die ik wil weten.” – “Vraagt u maar. We zijn er om u te helpen.” “Stel dat ik bij u langskom aan de balie, en dan de boete direct betaal. Dat scheelt u weer een brief en…” – “Helaas hebben wij geen bezoekadres.” “Prima! Dat is waar ik stiekem op had gehoopt.” – “Ik ben blij dat ik u van dienst heb kunnen zijn. Heeft u verder nog vragen?” “Heeft u enig idee om wat voor boete het gaat?” – “Daarvoor zou ik u moeten doorverbinden naar een andere afdeling.” “Dit is schitterend. Dank u wel!” – “Een prettige middag nog, meneer Verwer.”
Uit: The Loser (Vertaald door Robert Elsie en Janice Mathie-Heck)
“All of a sudden I turned and bolted. Vilma stood there at the fence with Max. Years later, she reminded me of the scene. ‘You were so strange, the way you stared at me, looking right into my eyes! I went back to the stairs with Max and pretended I was reading, but actually I was waiting for you to come back and stare into my eyes again. No boy had ever looked at me that way and I didn’t understand what it was that made me wait for you. I never stopped believing that you’d reappear at the fence one day, even later when you were going to university and rumours had spread in town that you were having an affair with a widow. But you never turned up. I waited for you, even though you poisoned my Max. I cried for him as I would have for a brother. And yet, I waited for you, though I was convinced you’d never come back.’ From the moment I started to run, I was convinced, too, that I wouldn’t go back. When Vilma picked Max up and started to talk to me, I knew that if I stayed any longer, I wouldn’t be able to take revenge at all. I don’t know how to explain it properly, but I felt that if I hung around near Vilma, listening to her voice, looking into her eyes and watching her pet the dog, I wouldn’t feel up to poisoning Max. And if I didn’t poison Max, Vilma wouldn’t cry. And if Vilma didn’t cry, Xhoda wouldn’t lose his mind. Max had a painful but quick end. Before we committed the crime, Sherif asked me to find out what food the dog preferred. With some trouble, I found out from a boy who used to visit Vilma quite often – they were cousins – that Max loved fried liver, preferably lamb. I got some. Without his father noticing, Sherif mixed it with the poison used to exterminate wild dogs. We did away with Max one afternoon while Vilma was taking him out for a walk, as she often did, to the edge of town where the fields start.”
Jack London, Ferenc Molnár, Alain Teister, William Nicholson, Florian Havemann, Charles Perrault
De Amerikaanse schrijver Jack London(eig. John Griffith Chaney) werd geboren op 12 januari 1876 in San Francisco, Californië. Zie ook alle tags voor Jack Londonop dit blog.
Uit: The Call of the Wild
“With the aurora borealis flaming coldly overhead, or the stars leaping in the frost dance, and the land numb and frozen under its pall of snow, this song of the huskies might have been the defiance of life, only it was pitched in minor key, with long-drawn wailings and half-sobs, and was more the pleading of life, the articulate travail of existence. It was an old song, old as the breed itself—one of the first songs of the younger world in a day when songs were sad. It was invested with the woe of unnumbered generations, this plaint by which Buck was so strangely stirred. When he moaned and sobbed, it was with the pain of living that was of old the pain of his wild fathers, and the fear and mystery of the cold and dark that was to them fear and mystery. And that he should be stirred by it marked the completeness with which he harked back through the ages of fire and roof to the raw beginnings of life in the howling ages. Seven days from the time they pulled into Dawson, they dropped down the steep bank by the Barracks to the Yukon Trail, and pulled for Dyea and Salt Water. Perrault was carrying despatches if anything more urgent than those he had brought in; also, the travel pride had gripped him, and he purposed to make the record trip of the year. Several things favored him in this. The week's rest had recuperated the dogs and put them in thorough trim. The trail they had broken into the country was packed hard by later journeyers. And further, the police had arranged in two or three places deposits of grub for dog and man, and he was travelling light. They made Sixty Mile, which is a fifty-mile run, on the first day; and the second day saw them booming up the Yukon well on their way to Pelly. But such splendid running was achieved not without great trouble and vexation on the part of Francois. The insidious revolt led by Buck had destroyed the solidarity of the team. It no longer was as one dog leaping in the traces. The encouragement Buck gave the rebels led them into all kinds of petty misdemeanors. No more was Spitz a leader greatly to be feared. The old awe departed, and they grew equal to challenging his authority. Pike robbed him of half a fish one night, and gulped it down under the protection of Buck. Another night Dub and Joe fought Spitz and made him forego the punishment they deserved. And even Billee, the good-natured, was less good-natured, and whined not half so placatingly as in former days. Buck never came near Spitz without snarling and bristling menacingly.”
Jack London (12 januari 1876 – 22 november 1916)
De Hongaarse schrijver Ferenc Molnárwerd op 12 januari 1878 in een burgerlijk-joods gezin van Duitse afkomst geboren. Zie ook alle tags voor Ferenc Molnárop dit blog.
Uit: A Matter Of Husbands (Vertaald door Benjamin Glazer)
“EARNEST YOUNG WOMAN: No. I'll read it to you. [She opens it and reads mournfully] "My darling, Shan't be able to call for you at the theater tonight. Urgent business. A thousand apologies. Ten thousand kisses. Alfred." FAMOUS ACTRESS: Oh! EARNEST YOUNG WOMAN: I found it on his desk this morning. He probably intended to send it to the theater by messenger. But he forgot it. And I opened it. [She weeps.] FAMOUS ACTRESS: You mustn't cry. EARNEST YOUNG WOMAN: [Sobbing] Why mustn't I? You steal my husband and I mustn't cry! Oh, I know how little it means to you. And how easy it is for you. One night you dress like a royal princess, and the next night you undress like a Greek goddess. You blacken your eyebrows and redden your lips and wax your lashes and paint your face. You have cosmetics and bright lights to make you seem beautiful. An author's lines to make you seem witty and wise. No wonder a poor, simple-minded lawyer falls in love with you. What chance have I against you in my cheap little frock, my own lips and eyebrows, my own unstudied ways? I don't know how to strut and pose and lure a man. I haven't got Mr. Shakespeare to write beautiful speeches for me. In reality you may be more stupid than I am, but I admit that when it comes to alluring men I am no match for you. FAMOUS ACTRESS: [Without anger, slowly, regards her appraisingly] This is a very interesting case. EARNEST YOUNG WOMAN: What is? FAMOUS ACTRESS: Yours. EARNEST YOUNG WOMAN: Mine? What do you mean? FAMOUS ACTRESS: I mean that I never received a flower, or a letter, or anything else from your husband. Tell me, haven't you and your husband been getting on rather badly of late? EARNEST YOUNG WOMAN: Yes, of course. FAMOUS ACTRESS: You used to be very affectionate to each other? EARNEST YOUNG WOMAN: Why, yes. FAMOUS ACTRESS: And of late you have been quite cold? EARNEST YOUNG WOMAN: Yes.”
Ferenc Molnár (12 januari 1878 – 1 april 1952) Scene uit een opvoering in Brisbane, 2011
De Nederlandse dichter, schrijver en schilder Alain Teister (eig. Jacob Martinus Boersma werd geboren in Amsterdam op 12 januari 1932. Zie ook alle tags voor Alan Teister op dit blog.
Uit:Brief aan de eigenaar
“Als hulpverlening voor de lange zondagmiddagen, waar we werkelijk geen raad meer mee wisten, had een vriend ons een handige kaart doen verstrekken, die toegang gaf tot een landgoed dat ik voor het gemak, of eerder uit veiligheidsoverwegingen Eikenhof zal noemen. De kaart kon door dames en heren worden verworven mits zij van Nederlandse nationaliteit waren, van onbesproken gedrag en een soort meerderjarigheid bezaten: achttien jaar was de grens, alsof men op gezette tijden tegen het herfstrood van bomen en struikgewas kleine, onzedelijke films vertoonde. Ka en ik zijn duidelijk geen mensen voor bos, landgoed en wandeling. Maar ook niet, bleek, voor zondagmiddag, waar wij toch eens heftig verlangend naar hadden uitgezien: stille, warme middagen, samen lezend, beschermd door uitvluchten tegen allerlei mogelijk aankomende vrienden; de kachel zou zacht branden (wij stelden onze toekomstverwachtingen meestal in op een stervend na-seizoen), en tegen vijven besloop schemering de kamer; elkaar aankijken, en zo. Hoe aardig de boeken ook waren, die we hadden gekocht of uit bibliotheken haalden, we redden het niet. In hoeverre dat samenhing met de kwaliteit van ons huwelijk is niet zo eenvoudig na te gaan, maar wat vroeger een eiland van rust had geschenen (welke tien boeken zoudt u meenemen als u met uw vrouw op een onbewoond eiland zoudt geraken) werd nu een onrustig geschuifel, heen en weer lopen, de radio aan en uit draaien, het ‘niet hebben’. Ik zal hierover kort zijn, ook al omdat er verder niets over te zeggen valt dan dat het godvergeten afschuwelijke middagen werden, waarop we allebei het neerdrukkende gevoel hadden tekort te schieten, tegenover elkaar, tegenover onze lectuur ook wel; van beiden werd iets verwacht wat we niet uitspraken, maar wat nog wel duidelijk worden zal; ik dacht er vaak aan, dat ik in het café zou willen zitten, langzaam biljartend, kleine glazen jenever drinkend, met drie vier mensen zwijgend aan tafeltjes; schemerig zou het er al zijn, nu, een beetje geurend naar brouwersvaten, en dan terug naar Ka, die het eten klaar zou hebben.”
Alain Teister (12 januari 1932 – 6 februari 1979) Portret door Waldemar Post, jaren 1970
“I've decided to fall in love,' said Maddy Fisher. Cath nodded to show she was listening, but did not look up from her magazine. `I'm seriously serious. I'm too young to get married but I'm too old to be single. I need love.' `And sex,' said Cath. `Well, yes. But I'm not talking about a quick grope at a party. I'm talking about can't-eat can't-sleep crazy in love.' `Any idea who?' said Cath. `Not a single clue.' Outside the old coaching inn, on the broad grass verge beside the main road, there stood a large wooden camel. The camel was painted gold, and wore a curious smirk on its face. The inn was now a shop; more than a shop, an emporium, crammed with furniture imported from India and the Far East. It was called Caravanserai. But all those who stopped to explore its warren of exotic rooms knew it as the camel shop. Late one Wednesday afternoon in September, on the last day of the summer holidays, only three browsers remained as closing time approached: an elegant middle-aged woman and two very good-looking young men, her sons. The woman was intent on a display case of silver and coral necklaces. The older and more handsome of her two sons was sprawled in a teak planter's chair, his long legs stretched out and his eyes closed. The younger son wandered off to explore on his own. Up a flight of broad stairs hung with winking mirrors framed in fruitwood, through the high-windowed front room crammed with lacquered Ming Dynasty wedding cabinets, he made his aimless way at last to a back room that was given over to a display of cushions, textiles and rugs. He stood in the doorway and gazed into the cave of colours. A central skylight made of stained glass streamed crimsons and purples and golds on to bolts of glittering fabric. Beds of Indonesian bangsat wood draped in rainbow weaves crowded against chaises longues inlaid with patterns of rosewood acacia, on which plump cushions were piled in bright profusion. The room was a nest for an oriental princess. It was also Maddy Fisher's special place. Unseen at first by the visitor, Maddy was curled up on the bed, screened by a curtain of mirror-fabric. She heard the approaching footsteps and frowned in irritation, quietly closing the laptop that lay on the bed beside her.”
William Nicholson (Tunbridge Wells, 12 januari 1948)
„Mein Vater war der Anfiihrer der Opposition in einem Staat, der offiziell keine Opposition zuließ. Mein Vater hat Gedichte geschrie-ben, mein Vater hat Bücher geschrieben. Ich bin Elektriker von Beruf, ich habe Bühnenbild studiert, habe als Reinigungskraft gearbeitet. Ich habe Bilder gemalt, Theaterstücke geschrieben, ein paar Gedichte auch, einen Roman bisher. Ich habe Musik gemacht, Musik komponiert. Ich bin zum Verfassungsrichter geworden. Ich habe für den Bundestag kandidiert. Ich bin Herausgeber einer Zeitschrift. Und das ist Havemann. Vielleicht in meinem Falle schon Havemann im Delirium, in einem Zuviel an Have-mann. Aber Havemann, denn Havemann bedeutet: sich nicht auf eine Sache festlegen wollen, sich nicht auf eine einzige Sache festlegen können. Aber aus Havemann wird auch dann erst richtig Havemann, wenn sich Havemann mit Nicht-Havemann verbindet. Mein Großvater hat eine ad-lige junge Dame geheiratet, eine Malerin. Mein Vater hat eine Karin von Bamberg geheiratet, meine Mutter. Eine Kriegerwitwe. Die Frau eines U-Boot-Kommandanten, der im Atlantik verblieben ist. Und ich, ich habe eine Französin geheiratet, eine junge Frau aus der französischen Provinz, der mittellose Künstler hat sich mit einer Frau zusammengetan, die in einer gutbürgerlichen Familie groß geworden ist, der Atheist Havemann hat sich mit einer Katholikin zusammengetan, und das ist Havemann. Sich mit Nicht-Havemann zu verbinden, das ist Havemann. April 2oo6, an einem Wochentag, morgens früh, Viertel nach sechs, kurz vor halb sieben. An einer Bushaltestelle, an der Bushaltestelle, an der ich immer einsteige, um von meinem Atelier, meinen Arbeitsräumen am Kottbusser Damm, zur Wohnung, unserer Wohnung, der der Familie Havemann, in der Schleiermacherstraße zu fahren. Das kann doch nicht wahr sein. Ich glaub, mich tritt ein Pferd — nein, kein Pferd weit und breit zu sehen, in Berlin doch nicht.“
« Il était une fois un Roi et une Reine, qui étaient si fâchés de n'avoir point d'enfants, si fâchés qu'on ne saurait dire. Ils allèrent à toutes les eaux du monde ; voeux, pèlerinages, menues dévotions, tout fut mis en oeuvre, et rien n'y faisait. Enfin pourtant la Reine devint grosse, et accoucha d'une fille : on fit un beau Baptême ; on donna pour Marraines à la petite Princesse toutes les Fées qu'on pût trouver dans le Pays (il s'en trouva sept), afin que chacune d'elles lui faisant un don, comme c'était la coutume des Fées en ce temps-là, la Princesse eût par ce moyen toutes les perfections imaginables. Après les cérémonies du Baptême toute la compagnie revint au Palais du Roi, où il y avait un grand festin pour les Fées. On mit devant chacune d'elles un couvert magnifique, avec un étui d'or massif, où il y avait une cuiller une fourchette, et un couteau de fin or garni de diamants et de rubis. Mais comme chacun prenait sa place à table, on vit entrer une vieille Fée qu'on n'avait point priée parce qu'il y avait plus de cinquante ans qu'elle n'était sortie d'une Tour et qu'on la croyait morte, ou enchantée. Le Roi lui fit donner un couvert, mais il n'y eut pas moyen de lui donner un étui d'or massif, comme aux autres, parce que l'on n'en avait fait faire que sept pour les sept Fées. La vieille crut qu'on la méprisait, et grommela quelques menaces entre ses dents. Une des jeunes Fées qui se trouva auprès d'elle l'entendit, et jugeant qu'elle pourrait donner quelque fâcheux don à la petite Princesse, alla dès qu'on fut sorti de table se cacher derrière la tapisserie, afin de parler la dernière, et de pouvoir réparer autant qu'il lui serait possible le mal que la vieille aurait fait."
Charles Perrault (12 januari 1628 – 16 mei 1703) Portret door Philippe Lallemand, 1672
„Ein Toter oder Apfeldieb oder auch ein Soldat aus dem hinteren Wald, der abschüssig in Richtung Tal ging und im Frühling voller Buschwindröschen war. Unter den Buschwindröschen oder zwischen Zweigen, Blättern, Steinen konnte man Helme und Patronenhülsen aus dem Krieg finden, weil in dem Waldstück Soldaten gekämpft hatten, gegen die anrückenden Amerikaner, die dann doch ersehnt waren, weil es im Dorf Flüchtige gab, Fahnenflüchtige, Deserteure, später dann andere Flüchtlinge, woher die kamen, aus dem Osten und wie, auf Wagen oder mit der Eisenbahn bis Michelstadt, bis Amorbach, den Berg zu Fuß hinauf, vor den letzten Bomben fliehend oder eben vor den Befreiern, Besatzern, das Parteibuch zerrissen, die Abzeichen versteckt. Juden hatte es im Dorf nicht gegeben, sie hatten wohlweislich nicht versucht, dorthin zu flüchten, es hätte ihnen kaum geholfen. Die Synagoge in Michelstadt wurde verwüstet, vielleicht war sie zu nahe an den anderen Häusern, als dass man sie hätte abbrennen mögen, für die Menschen hat das nichts geändert. Wir haben uns vorgestellt als Kinder, wo Verstecke hätten sein können, wir zeigten sie meiner Großmutter, wir zeigten sie meinem Großvater, schauten neugierig, wie sie schwieg, wie er schwieg, und dann richteten wir uns gerade auf, denn wir, das wussten wir mit Sicherheit, hätten nicht zugelassen, dass auch nur einem Juden ein Haar gekrümmt wird. Meine Großmutter spielte nicht mit, wenn wir Flüchtlingszug aus dem Osten spielten, gab uns kein Brot und keine Wasserflasche. Wir borgten von den Nachbarsbauern Säcke für den großen Leiterwagen und füllten sie mit Heu und Stroh, wir zogen einer den anderen die Feldwege entlang, stöhnend und klagend, verbanden die Verletzten, luden Tote ab, ließen sie liegen. Frederik war der beste Tote, den wir hatten. Er blieb liegen, bis abends, bis zum Essen, bis meine Mutter rief, mein Vater suchte, fand ihn am Waldrand, starr geworden vom langen Tod. Mit Frederik wagte ich mich auch wieder in jenen Keller, er war ein Angsthase, aber furchtlos dabei, er plapperte ausgiebig von seiner Angst, ging in den Höllenschlund, in jedes dunkle Loch, lief mutterseelenallein - laut rufend, wie er sich fürchte - in das Verlies der Wildenburg, die wir mit jedem neuen Gast besuchen mussten, verschwand, und wieder musste mein Vater ihn finden. Denn wenn wir Krieg spielten, waren meinem Großvater die Hände gebunden, und meine Großmutter konnte uns nicht retten.“
Katharina Hacker (Frankfurt am Main, 11 januari 1967)
“We drove across the city at daybreak, the tracks of the Sno-Trac clean and sharp over a fresh fall of snow, the sky slate-grey. Only the thin trails of vapour rising from the numerous Dormitoria gave any clue that we were in a city of almost half a million people. Despite it being two days before Winter officially began, most people had already hunkered down, and anyone who wasn't yet asleep would be going through their pre-hibernatory nesting rituals. Yoga and Gregorian chants were always popular, with yoyo, tango, humming, bezique and watercolouring going in and out of favour as the vagaries of fashion saw fit. But for most people it was a simple slowing of activity, purposefully avoiding anything exciting. This was a winding down, a relaxing of mind and spirit. To assist initial descent and a free return in case of an accidental awakening, the networks ran looped repeats of Bonanza throughout the Winter. Residents with Random Waking Syndrome kept a TV switched on at the foot of their bed, sound turned down low, the picture dimmed. `It's only dull by endless repetition,' Logan had explained earlier, while we discussed strategies to ease anomalous wakers back to sleep, 'and the close familiarity of the characters and situations make for an often transcendental drifting of the mind.' No one quite knew why Bonanza had become the TV series of choice for the Winter, but the more it was watched, the more suited to easement it became. If the machinations of the Cartwright family didn't work, you could always watch reruns of Crossroads or resort to the default entry-level route to welcome catatonia: Ulysses, Moby Dick or War and Peace. I halted the Sno-Trac outside the Beryl Cook Dormitorium, the largest of twenty-seven Kipshopsn on the seafront at Penarth. I made sure the compressed air tank was in the green so I could effect a restart, then stopped the engine and climbed out of the rear door.”
Jasper Fforde (Londen, 11 januari 1961) Cover
De Amerikaanse schrijver, sportjournalist en oorlogscorrespondent W. C. Heinz werd geboren op 11 januari 1915 in Mount Vernon, New York. Zie ookalle tags voor W. C. Heinz op dit blog.
Uit:The Professional
“I shall remember it as long as I live. I was young then, and I had been on the paper about I three years. They had me teething on boxing, and I had hit it off with Doc. Doc had a good-looking heavyweight at the time, a big blond, out of Des Moines and named Al Fraley. Fraley's old man had been a Methodist minister, and that made a natural for Doc. The big kid was devout enough, but Doc made him wear dark suits and black ties and carry a Bible into the dressing room, and he called him Deacon Fraley. It was an era when you sold a fighter to the public in every way that you could. This was right after Tunney retired with the title, and there was that confusion in the heavyweight ranks. There were three or four of the battleships with a chance, but the best of them all was the Deacon—or, rather, the Deacon and Doc. When a kid starts out to become a fighter and, somewhere, walks into a gym, bag in hand, he is like a rough-cut block of marble emerged from the quarry that is the mass of man. In any block a stone mason can see many things, but a master sculptor can see but one. In his eye no two blocks of marble are alike, and the thing he sees is the thing for which the block was created and that is the way Winged Victory comes about. That is the way it has always been, too, with Doc. In the boxing business, as in any business, there are hundreds of masons and three or four master sculptors, and the best was Doc. I watched him for years, with a dozen fighters, working carefully with reason and inspiration, shaping slowly and stepping back and looking at what he had done, hiding his excitement and his fear, too, behind that cynical front. Until Eddie Brown came along, Deacon Fraley, even more than Rusty Ryan, was the one. The greatest sculptor in the world, working in marble, cannot add a thing. If it is not there, it is not there. No man makes it, and so no man is truly creative, but by subtraction from the whole he reveals it. That is the nearest that man can come to creation, and that is why the great are afraid. Only they can see all of it, and they are afraid that, in their process of subtraction, they will not reveal the all of it, and what is hidden will remain hidden forever. They are even more afraid that, in the process, they will cut too far and destroy that much of it forever. It is that way in the making of all things, including the making of a fighter. At that time, Doc had the Deacon living in a boardinghouse on West Ninety-second Street, and Doc and I happened to be living in the same hotel. It was on West Forty-eighth Street, but it is not there any more, which is just as well. It was not much of a hotel. It was in the fall of the year. At about 10:30 that night the phone in my room rang and it was Doc. He asked me to come down to his room, and when I got there the door was open and I walked in. He came out of the bathroom, pressing a strip of adhesive over a strip of gauze on his right hand. "What happened to you?" I said. "I've just had a visit from the Almighty," he said.”
Wann sieht man den Leuchtturm von Aalborg? Das Konservatorium entliess die Schülerinnen. Leuchtreklamen in der Odos Stadiou. Die Brücke nass und finster.
Erschrecktes Auge, vergeblich halte ich an dir fest Zur Zeit, wo gerade der Scirocco weht. Arbeite mit der Schaufel, Schwarzer aus Marokko, Der Kräuter kaut gegen das Fieber.
Femina! Tanz der Köpfe. Die Nan-ko tanzen in Asien. Du leidest - sagtest du mir - an der Feuchtigkeit Und an deiner alten Krankheit von Toulon.
Ginger, die du mich durch die Brille anschaust, Den Leuchtturm von Aalborg sieht man nicht. Ich, ich sehe in London Fanny, Die einen anderen küsst.
Gesalzenes Fleisch aus der Box. Myopischer, alter Kapitän, Ich kenne ein Zauberpulver, Perfekt für die Pupille des Auges.
Mach Licht auf der Brücke. In mir spricht ein Papagei, Alt, krummschnäblig und gross Aber voller Erfahrung und klug.
In mir tiefer Atem. Die Matrosen des Kolumbus sind aufgewacht. Verbrenne jetzt alle Raketen Und schicke Marconi das SOS.
Vertaald door Heinz Schmitz
Nikos Kavvadias (11 januari 1910 – 10 februari 1975) Hier met de componist Thanos Mikroutsikos (links)
“Het schrijverschap van Mart Smeets is geboren uit liefde. ‘Dat begon op de middelbare school, de Tweede O.H.S. in Amsterdam. Door twee leraren Nederlands. De een was een gesjeesde romancier, Pieter Kuyk. De ander, Jaap Hoogteijling, rookte pijp. Ook voor de klas. Zij hebben mij de liefde voor het woord meegegeven. Zij wakkerden mijn belangstelling aan voor de Tachtigers, voor Hubert Lampo en voor vele andere Vlaamse schrijvers.’ Hij denkt dat er een dichter in hem schuilt, wanneer hij een eervolle vermelding krijgt bij de famos-gedichtenwedstrijd. Het pragmatisme wint. ‘Ik las vreselijk veel. Ik was vooral geïnteresseerd in hoe ik met het woord mensen kon bereiken. Dichten was me te vaag... heel moeilijk ook om dat goed te doen.’ Mart Smeets schrijft vanaf zijn zestiende. ‘Min of meer gestileerde verhalen’ noemt hij het. Vanzelfsprekend maakt hij de clubkrant van de Amsterdamse basketbalvereniging DED, waar hij in de jaren zestig speelt. ‘De stencilmachine stond bij ons thuis.’ Iets serieuzer wordt het in 1966 en 1967. De stukken worden langer, met telkens de basketbalsport als onderwerp. Op maandag koopt hij de Belgische krant Het Laatste Nieuws met iedere maandag van de hand van Bob Geuens een hele pagina over basketbal. ‘Ik spelde die krant en niet vanwege de wielerverhalen.’ Mart Smeets trekt de stoute schoenen aan, schrijft een stuk ‘over de stand van zaken in het Nederlands basketbal’ en stuurt het naar Geuens. Het Laatste Nieuws plaatst zijn bijdrage. ‘Ik kreeg er, per internationale postwissel, 25 gulden voor!’ ded is inmiddels Flamingo’s geworden, de Haarlemse hemelbestormer in het Nederlandse basketbal. Het is 1968. Smeets: ‘Mijn leven toen? Beetje basketballen, beetje schrijven.’
When the Portuguese arrived In pouring rain They clothed the Indian What a shame! Had it been a sunny morning The Indian would have stripped The Portuguese.
The discovery
We followed our course on that long sea Until the eighth day of Easter Sailing alongside birds We sighted land the savages We showed them a chicken Almost frightening them They didn’t want to touch it Then they took it, stupefied it was fun After a dance Diogo Dias Did a somersault the young whores Three or four girls really fit very nice With long jet-black hair And shameless tits so high so shapely We all had a good look at them We were not in the least ashamed.
3rd of May
I learned from my ten-year old son That poetry is the discovery Of things I’ve never seen.
Vertaald door Natalie d'Arbeloff
Oswald de Andrade (11 januari 1890 – 22 oktober 1954) Expositie over de dichter in het Museu da Língua Portuguesa, São Paulo
Uit: Das Missverständnis (Vertaald door Benjamin Loy)
„Antolín Cabrales Pellejero, alias Poca Chicha, wurde in das hineingeboren, was man später eine dysfunktionale Familie zu nennen pflegte, türmte aus einigen Schulen und flog von verschiedenen anderen, weshalb er, als er mit 21 Jahren ins Gefängnis kam, zwar lesen und schreiben konnte, sonst aber auch weiter nichts. Nicht dass er die Kultur verachtete: Er hatte in ihr einfach nie ein Interesse oder einen Nutzen gesehen. Einmal im Gefängnis, hielt ihn diese Haltung jedoch nicht davon ab, von der Möglichkeit einer Strafreduzierung Gebrauch zu machen, indem er an Kursen teilnahm, die einige selbstlose Lehrer regelmäßig mit den Gefangenen durchführten. Angesichts dieser verlockenden Perspektive schrieb sich Antolín Cabrales gleich für mehrere Kurse ein, darunter einer über literarisches Schreiben und Interpretation und zugleich der einzige, in dem er mehr als zwei Tage durchhielt. Die für den Literaturkurs verantwortliche Dozentin hieß Inés Fornillos und war eine 34 Jahre alte, winzige und leicht untersetzte Frau mit rundlichem Gesicht und kurzsichtigen Augen. Sie hatte Philosophie und Literatur studiert, einen Handelsvertreter geheiratet und eine Arbeit als Lehrerin für Latein, Griechisch sowie spanische Literatur und Literatur im Allgemeinen an einer Privatschule gefunden, die jedoch nach einigen Jahren aus wirtschaftlichen Gründen schließen musste und sie vor die Tür setzte. Damals begannen Frauen in Massen an die Universitäten zu strömen, und die Mehrheit entschied sich für ein Studium der Philosophie und Literatur, wo die Konkurrenz der Männer geringer war. Da der übliche Weg dieses Studiums in den Lehrerberuf führte, war der Markt bald übersättigt und so fand die Señorita Fornillos lediglich kurze Schwangerschaftsvertretungen und einige schlecht bezahlte Nachhilfestunden während der Sommermonate. Unzufrieden mit diesem Zustand der Unsicherheit wurde sie auf eine Stellenanzeige für Literaturkurse für Häftlinge aufmerksam und bewarb sich darauf. Ihr Mann war dagegen, aber sie hatten zwei kleine Kinder und es war nicht einfach, mit den Verkaufskommissionen über die Runden zu kommen. Sie erkundigten sich und man versicherte ihnen, dass die Arbeit im Gefängnis keinerlei Risiko mit sich brachte.“
Uit: Go Tell The Bees That I Am Gone (Outlander 9)
“I was startled from a solid sleep by Jamie exploding out of bed beside me. This wasn’t an uncommon occurrence, but as usual, it left me sitting bolt upright amid the quilts, dry-mouthed and completely dazed, heart hammering like a drill-press. He was already down the stairs; I heard the thump of his bare feet on the last few treads—and above that sound, frenzied pounding on the front door. A ripple of unrest spread through the house: rustling bedclothes, sleepy voices, opening doors. I shook my head violently and flung off the covers. Him or me? was the first coherent thought that formed out of the fog drifting through my brain. Night alarms like this might be news of violence or misadventure, and sometimes of a nature that required all hands, like a house fire or someone having unexpectedly met with a hunting panther at a spring. More often, though… I heard Jamie’s voice, and the panic left me. It was low, questioning, with a cadence that meant he was soothing someone. Someone else was talking, in high-pitched agitation, but it wasn’t the sound of disaster. Me, then. Childbirth or accident? My mind had suddenly resurfaced and was working clearly, even while my body fumbled to and fro, trying to recall what I had done with my grubby stockings. Probably birth, in the middle of the night… But the uneasy thought of fire still lurked on the edge of my thoughts. I had a clear picture in my mind of my emergency kit, and was grateful that I’d thought to refurbish it just before supper. It was sitting ready on the corner of my surgery table. My mind was less clear about other things; I’d put my stays on backward. I yanked them off, flung them on the bed, and went to splash water on my face, thinking a lot of things I couldn’t say out loud, as I could hear children’s feet now pattering across the landing. I reached the bottom of the stairs belatedly, to find Fanny and Germaine with Jamie, who was talking with a very young girl no more than Fanny’s age, standing barefoot, distraught, and wearing nothing more than a threadbare shift. I didn’t recognize her.”
Diana Gabaldon (Williams,11 januari 1952) Scene uit de tv-serie "Outlander" met Caitroina Balfe (Clair) en Sam Heughan (Jamie)
When the poppies pull themselves up from their roots and start out one after the other toward the sunset, do not follow them. There are no weddings anymore and each step stands autumn ridiculous, white and bare.
When the poppies leave behind them devastation, shut up the rain inside you. Let it ring in the gutter of your veins beneath a familiar ceiling.
And be quiet.
When the wind falls upon your window with three thin cries and the weeping of a half-grown crane, again be quiet. The poppies hate speaking.
Slavko Janevski (11 januari 1920 – 20 januari 2000) Monument in Skopje
De Nederlandse schrijfster Nina Polakheeft met haar roman “Gebrek is een groot woord” de BNG Bank Literatuurprijs 2018 gewonnen. Dat maakte de jury op donderdag 10 januari 2019 in de Amstelkerk in Amsterdam bekend. Nina Polakwerd geboren in Haarlem op 25 juni 1986. Zie ook alle tags voor Nina Polakop dit blog.
Uit:Gebrek is een groot woord
“Ik ben net tien en heb besloten een spreekbeurt te houden over zeecontainers. Die mysterieuze kisten fascineren me sinds ik op het journaal zag hoe er een aantal van het schip losraakte tijdens een storm op zee en aanspoelde aan een Franse kust. Er was een strand te zien waarop honderden teddyberen rondslingerden, blikken ravioli, radio’s en luiers, een slagveld van spullen. Daarna beelden van een containerhaven, duizenden containers in alle kleuren van de regenboog: hele dorpen en steden van levensgrote Lego, met hijskranen zo hoog als flatgebouwen. Dagenlang vraag ik Nellie naar de zeecontainers. Wat zit er allemaal nog meer in? Veel spullen die we hier hebben komen uit een zeecontainer, antwoordt ze. Je kleren. Je poppen. De televisie. De auto. Auto’s!? Ik weet niet wat ik hoor. En waar komen die zeecontainers dan vandaan? Van over de hele wereld, China, Japan, India. Australië ook? Vast wel. Zitten er ook mensen in een zeecontainer? Soms wel, ben ik bang. Ze moet lachen om mijn openvallende mond. Ik heb de zee, die ik maar een paar keer gezien heb, tot dan toe beschouwd als een gevaarlijke grijze massa, waarin dingen verdwijnen. Nu realiseer ik me, met de genoegzaamheid waarmee een kind iets vanzelfsprekends ontdekt, dat de zee ook geeft en dat ze bovendien alles met alles verbindt, overal met overal. En hoeveel containers passen er dan op zo’n boot? Wel meer dan duizend, denkt Nellie. Wanneer meester Marcouch van groep zes vraagt wie van ons ‘luie klaplopers’ er al een onderwerp weet voor de spreekbeurten, schiet mijn hand de lucht in. Ik gloei van trots bij het uitspreken van het woord. Zeecontainers. Men kijkt elkaar aan, er wordt gegrinnikt, maar meester Marcouch, die een ruim hart en een goed gevoel voor humor heeft, knikt goedkeurend en noteert mijn keuze. ‘We kunnen eens gaan kijken,’ zegt Nellie op een bijzonder gelukkige lenteavond, nadat we op het balkon een door haar gemaakte macaroni met kaas hebben gegeten. Ik klamp me vast aan haar leren jas terwijl ze in een bezeten tempo richting havens fietst. Tegen het bord dat ons weg moet jagen zet ze de fiets neer, zonder slot. We betreden verboden gebied. Er is niemand. Ze pakt even mijn arm en wijst in de verte, waar de brug van een kolossaal schip voorbijglijdt, richting de kranen en de eindeloze rijen containers, zo veel en zo groot dat ik stil ben. Het asfalt, het water en de containers schitteren in het lage, laatste licht, onze twee schaduwen strekken zich lang voor ons uit over het lege terrein.”
Saskia Stehouwer, Mohammed Benzakour, Antonio Muñoz Molina, Dennis Cooper, Annette von Droste-Hülshoff, Mies Bouhuys, Harrie Geelen, Adrian Kasnitz, Charles G. D. Roberts
het kleinkind van de familie abramovic zit op een verdriet dat niet van hem is een verdriet dat de eigenaars terug willen
als je al jaren goed werk levert kunnen ze je dan accepteren of moet je iets over de wereld zeggen waardoor die wereld voor hun ogen verandert
ik merk dat ik hier tijdens wandelingen vaak aan denk hoe zeg ik iets wat de wereld verandert in de wereld die ik wil zien
het kleinkind van de familie abramovic heeft te korte wortels bij elk stormpje waait hij om als hij opkrabbelt is hij vergeten waar hij stond en daarom kan hij niets zeggen wat de wereld verandert omdat zijn wereld zich zonder zijn toedoen verplaatst en de wereld van zijn voorouders voorgoed tot stilstand gekomen is
zonder schouders blijven zij rechtop staan wantrouwen het kleinkind dat niets gezien heeft willen zorgen dat hij nooit iets te zien krijgt en zwijgen
Meer
waar je loodzwaar zwemt de schubben van een oud liedje op je huid gestempeld je hoofd dreinend onder de arm
wij willen dat je blijft drijven
het zicht is slecht je wrijft de slierten familie uit je ogen steekt een kaars aan voor de verkeerde god hij stuurt niemand
je ademt in vult je longen met het slijm van pestende kinderen en ponykampen
wij dirigeren de paarden op de oprijlaan tot ze in koor roepen dat je terug moet komen jij zwaait buiten beeld
“Ik open mijn ogen. Een vreemd, duf gevoel, alsof ik niet heb geslapen. Het is m’n eerste ochtend in Nador. De euforische opgewondenheid die ik van voorgaande jaren ken is afwezig. De ochtend kent diverse episodes, elk zijn eigen geluid. Auto’s en karren rijden met veel kabaal op en neer en toeteren vlak onder mijn raam. Metalen deuren slaan snoeihard dicht en klinken als een aritmische slagwerkbegeleiding overal doorheen. De werksters in het trappenhuis kakelen luidkeels, volstrekt onverschillig voor de nog slapende gasten. De galm verhindert dat ik ze goed versta, ze spreken Arabisch, soms vang ik een woordje Berbers op. Vroeger waren het uitsluitend Arabische vrouwtjes die hotelkamers boenden, ook in de Berberstreken. Een Berber sterft liever de hongerdood dan dat hij toelaat dat zijn vrouw of dochter hotelkamers boent. Kwestie van eer en goede naam. Het woord ‘hotel’ staat synoniem voor bier, hoererij, danspartijen, rectale uitspattingen, die dingen. ‘Zeg, wist je dat de vrouw van die en die in hotel daar en daar werkt?’ ‘Ja, een slappe ploert.’ ‘Nu ook nog zijn dochters en dan is het feest compleet.’ Maar tijden zijn veranderd. Armoe vermorzelt alle eer. Het pruimpje van een arme vrouw is haar laatste goudmijn. Ik herinner me een Berbers kamermeisje dat zonder kloppen binnenkwam en meteen de kamer begon te dweilen. Ik lag nog slaperig en halfnaakt op bed. Ze deed alsof ik er niet was, alsof ik gerust kon doorslapen zonder zich aan haar te storen. Toen ik haar opmerkzaam maakte op mijn aanwezigheid, mijn toestand, nam ze me met een spottende blik op. Toen zei ze doodkalm: ‘Als je wil dat ik ga, ga ik. Als je wil dat ik blijf, blijf ik.’ Het duurde kort, het moest snel, maar god wat was ze bedreven. Een warme gloed trekt omhoog, ik krijg erge trek in zo’n Arabisch kamermeisje. Ik kan er zo een lokken, gewoon op de gang roepen dat ik een zeepje of een extra handdoek wil. Ik loop weinig risico, want tien tegen een dat deze kamermeisjes allang gedefloreerd zijn, want gescheiden of weduwe natuurlijk, dat scheelt een hoop gedonder. Ik moet er alleen voor waken dat de receptie niks in de gaten krijgt. Maar dan … spreekt een stem tot mij. ‘Dat brute beest in jou! Altijd weer dat verdomde brute beest!’ Bij Gods gebeente, ik moet m’n driften in toom houden. Ik pers m’n lippen samen en probeer aan iets anders te denken, aan rotte veldsla, beschimmeld brood, hondenstront. Per slot ben ik naar dit land gekomen voor een kardinale kwestie, een zaak van alles of niets, van geluk en ongeluk, van leven en dood. Daar passen geen kamermeisjes bij, nee, verre van, mijn lot staat op het spel, dat kun je gerust stellen, mijn lot hangt af van deze reis. Ik weiger nog langer de ontaarde zoon te zijn waarvoor men mij houdt. Ik wil de zoon zijn die mijn moeder en vader kunnen liefhebben. Een zoon die geslaagd is in het leven. Een zoon om trots op te zijn. Dit moet ik mezelf keer op keer inpeperen.”
Uit:Like a Fading Shadow (Vertaald door Camilo A. Ramirez)
“I awake inside his mind; frightened, disoriented from so much reading and researching. As if my eyes had opened in an unfamiliar room. Angst from the dream lingers. I had committed a heinous crime or was being pursued and condemned despite my innocence. Someone was pointing a gun at me and I could not run or defend myself. I could not move. Before thoughts can fully form, the secret novelist inside us all is already plotting stories. The room in shadows was concave and the ceiling low like a cave or basement or the skull that holds his brain, his feverish mind, exhausted from reading and solitary thinking, with all his memories, his physical features, the images of his life, his heart palpitations, the propensity to believe he had contracted a fatal disease, cancer, an angina, the routine of hiding and fleeing. I woke up and for a moment I forgot where I was and I was like him, or he himself, because I was having a dream more his than mine. I was in shock that I could not recognize the room where I had fallen asleep just two hours earlier; was not able to remember the position of the bed in relation to the window and other furniture, or my location in a space that was suddenly unknown; I even struggled trying to remember what city I was in. This probably happened to him often, after sleeping in so many places while on the run, thirteen months and three weeks, five countries, fifteen cities, two continents, not to mention all the nights in different motels and boardinghouses, the nights curled, shivering against a tree, or under a bridge, or in the backseat of the car, or on a bus that smells of tobacco and plastic and arrives at the underground parking of a station at three in the morning, or that night he was so anxious, flying for the first time, paralyzed by fear, looking out through the small oval window into that dark abyss, the surface of the ocean shining like wet ink under the moonlight. (He would fly overnight once more, crossing the Atlantic in the opposite direction; this time in handcuffs and fetters; dozing off against the window, in a dream where the handcuffs transformed into vines and the weight of the fetters was the mud where his feet were sinking.) * * *
My dream could have been his and, in any case, has everything to do with him, although he did not appear. I have spent too many hours immersed in his life, days on end since I arrived in Lisbon. It only takes a few seconds online to access the archives containing detailed accounts of almost everything he did, places he visited, crimes he committed, prisons where he was held, even the names of women who slept with him or shared a drink at a bar. I know the magazines and novels he read and the brand of salted crackers left open and half-eaten in a rented room in a boardinghouse in Atlanta where his name never made it to the register because the owner was too drunk to ask for it.”
Antonio Muñoz Molina (Úbeda, 10 januari 1956) Cover
“John, 18, hated his face. If his nose were smaller, his eyes a different brown, his bottom lip pouty ” As a kid he’d been punched in the mouth and looked great for a couple of weeks. Six years ago punk rock had focused his life. John liked the way punk romanticized death, and its fashions made pretty good camouflage. He dyed his hair blue-black, wore torn T-shirts, smeared his eyes with mascara, and stared at the floors of his school like they were movie screens. He’d never felt more comfortable with himself. Nowadays punk bored his schoolmates. John stuck it out, but the taunts and cold shoulders were threatening to ruin his new confidence. One afternoon he hitchhiked home, grabbed a pencil and paper and wrote down his options. “Make enemies.” Trouble was, he’d always felt so indifferent toward people. “Therapy.” That might have meant he was hopeless. “Art.” On the strength of some doodles he’d done as a kid, and that his mother had raved about, he enrolled in a life drawing class. John’s teacher was fairly impressed. He announced to the class that the “work” was “unique” and compared it to “brilliant police sketches.” John knew this was only a guess but the attention was just what he needed, so he refused to confirm or deny any interpretation, no matter how stupid. It was the tactic his favorite bands had always used to stay hip. That did the trick. Students would crowd around him after school and kind of hint how they wouldn’t mind modeling when he had a moment. He didn’t have time to draw everyone, but being picky meant choosing an artistic goal. John couldn’t. He didn’t know what he was doing. He wound up selecting the best-looking students because they were fun to deface, and pretty easy to bullshit. He’d just sort of casually say that maybe he was portraying how tortured they were behind their looks and they’d gasp at his scribbles like they were seeing God or a UFO. One afternoon a sophomore named George Miles took a seat in John’s bedroom and tried not to blink. He’d looked cute, maybe even a little too cute, across the school cafeteria but one-on-one he twitched and trembled so much he made John think of a badly tuned hologram. John tried to draw but George was already ruined without his help. “I’ll take a Polaroid,” he thought, “in case I become a photographer.” Reaching for the camera, he happened to notice the bed. No film. “Listen, I’ve got another idea,” he said.”
Ich stehe gern vor dir, Du Fläche schwarz und rauh, Du schartiges Visier Vor meines Liebsten Brau, Gern mag ich vor dir stehen, Wie vor grundiertem Tuch, Und drüber gleiten sehen Den bleichen Krönungszug;
Als mein die Krone hier, Von Händen die nun kalt; Als man gesungen mir In Weisen die nun alt; Vorhang am Heiligtume, Mein Paradiesestor, Dahinter alles Blume, Und alles Dorn davor.
Denn jenseits weiß ich sie, Die grüne Gartenbank, Wo ich das Leben früh Mit glühen Lippen trank. Als mich mein Haar umwallte Noch golden wie ein Strahl, Als noch mein Ruf erschallte, Ein Hornstoß, durch das Tal.
Das zarte Efeureis, So Liebe pflegte dort, Sechs Schritte, - und ich weiß, Ich weiß dann, daß es fort. So will ich immer schleichen Nur an dein dunkles Tuch, Und achtzehn Jahre streichen Aus meinem Lebensbuch
Du starrtest damals schon So düster treu wie heut, Du, unsrer Liebe Thron Und Wächter manche Zeit; Man sagt daß Schlaf, ein schlimmer, Dir aus den Nadeln raucht, - Ach, wacher war ich nimmer, Als rings von dir umhaucht!
Nun aber bin ich matt, Und möcht′ an deinem Saum Vergleiten, wie ein Blatt Geweht vom nächsten Baum; Du lockst mich wie ein Hafen, Wo alle Stürme stumm, O, schlafen möcht′ ich, schlafen, Bis meine Zeit herum!
Letzte Worte
Geliebte, wenn mein Geist geschieden, So weint mir keine Träne nach; Denn, wo ich weile, dort ist Frieden, Dort leuchtet mir ein ewger Tag!
Wo aller Erdengram verschwunden, Soll euer Bild mir nicht vergehn, Und Linderung für eure Wunden, Für euern Schmerz will ich erflehn.
Weht nächtlich seine Seraphsflügel Der Friede übers Weltenreich, So denkt nicht mehr an meinen Hügel, Denn von den Sternen grüß ich Euch!
Annette von Droste-Hülshoff (10 januari 1797 – 24 mei 1848) Portret door Wilhelm Stiehl, 1820
In een hoge groene kamer -blauwe bloemen op t behang - waar de wind nog héél lang liedjes, overal vandaan, zachtjes in je oren fluistert, wie wil daar niet slapen gaan?
November
De regen klettert op het dak, de wind blaast zijn bazuin, geen bloem blijft heel in onze tuin, geen blaadje aan zijn tak.
De berkeboom treurt op één been, haar natte haren los, net als Roodkapje in het bos kijkt ze bang om zich heen.
Ze vraagt waar al die kindren zijn die ze hier altijd zag en die nu, als bij toverslag, verdwenen zijn van 't plein.
Het speeltuinpaard ligt op zijn zij, de ijstent is op slot, de wip verroest, de glijbaan bot. De zomer is voorbij.
Mies Bouhuys (10 januari 1927 – 30 juni 2008)
De Nederlandse schrijver, dichter, tekenaar, illustrator, regisseur, animator, en vertaler Harrie Geelenwerd geboren in Heerlen op 10 januari 1939. Zie ook alle tags voor Harrie Geelen op dit blog.
Uit: Ooms en tantes. Tantes en ooms
“Toen de kleine Paul thuiskwam met een meisje met een dikke buik, raakten ze in paniek. Ze gaven mijn vader hoewel hij pas zeventien was de beschikking over zijn kindsdeel. Hij huurde een woning in een naburige stad, nam een baan aan als portier en sprak niet meer met mijn zussen tot de dag waarop mijn moeder werd begraven. Mijn moeder was de jongste van zeven kinderen geweest. Van haar eigen broers en zussen was er maar één op de begrafenis verschenen. Leonard. Haar vader, directeur van een instelling, wilde mijn vader niet ontmoeten zonder goede reden en haar halfzussen en halfbroers en haar moeder, de tweede vrouw van mijn opa en één jaar jonger dan haar oudste stiefzoon, mochten niet komen. ‘Dat had toch een pot koffie moeten schelen,’ zei mijn vader later. ‘En zeven broodjes kaas. Maar Leonard heeft die opgevreten.’ Oom Leonard was mijn moeders enige echte broer. Hij was een muzikaal genie. ‘Hij bespeelt ieder instrument waarmee je in een café mag komen,’ zei mijn vader. ‘En hij komt altijd zonder een naar buiten.’ Ik was te klein om veel te huilen, toen ik mijn moeder begraven zag worden. Ik miste haar pas 's avonds toen mijn vader mij opeens instopte en niets, niets wist te vertellen. Aan het graf waren een procuratiehouder van het textielbedrijf dat mijn vader ondertussen in dienst had genomen en een verpleegster in wier armen mijn onhandige vader mijn moeder had laten sterven na de geboorte van mijn dode zusje. Maar de drie zussen van mijn vader stonden als pinguïns bij de kuil, netjes aflopend in grootte, zoals mijn vader later vertelde. Hij had een oog voor zulke dingen. Ze zwegen toen ze zagen hoe vervuild ik was, ze zwegen toen mijn vader de koffiemaaltijd niet kon betalen, ze zwegen ook toen ze het huis zagen; de kamer met de drie rechte stoelen en het zijhok met een ijzeren kinderledikant en een armetierige twijfelaar die aan één kant nog bezaaid was met rozenblaadjes, want mijn moeder had daar opgebaard gelegen. Ze betaalden de koffiemaaltijd, kochten nieuwe kleren voor mij en gordijnen voor de voorkant van het huis, zodat de buren veel verdriet van mijn vader hebben moeten missen."
Harrie Geelen (Heerlen, 10 januari 1939) Heerlen, Pancratiusplein
Tags:Saskia Stehouwer, Mohammed Benzakour, Antonio Muñoz Molina, Dennis Cooper, Annette von Droste-Hülshoff, Mies Bouhuys, Harrie Geelen, Adrian Kasnitz, Charles G. D. Roberts, Romenu
Bas Heijne, Wessel te Gussinklo, Benjamin Lebert, Nora Bossong, Theodor Holman, Danny Morrison, Brian Friel, Simone de Beauvoir, Kurt Tucholsky
De Nederlandse schrijver, essayist, columnist en vertaler Bas Heijne werd geboren op 9 januari 1960 in Nijmegen. Zie ook alle tags voor Bas Heijne op dit blog.
Uit:Onbehagen
“Het bleef oppassen. Geen reden tot tevredenheid. Nooit denken dat het af was. Maar al die kanttekeningen waren precies dát – oprechte waarschuwingen voor een ál te groot optimisme. Het deed aan de energie van dat optimisme weinig af. Zwartgalligheid werd uitgeleefd in de kunsten, niet in de maatschappij. Doodsdrift was iets persoonlijks, iets voor mensen, meestal jongeren, die tragisch over de rand van de samenleving vielen of zich heroïsch in de afgrond van hun eigen geest stortten. Maar we wisten welke kant het met de geschiedenis zou op gaan. Of in ieder geval welke kant het zou móéten op gaan. Mijn eigen mensbeeld raakte gaandeweg donkerder gekleurd. Mijn lievelingsschrijvers werden Fjodor Dostojevski, Joseph Conrad en, misschien verrassend, gezien zijn onterechte dweperige, nostalgische reputatie, Louis Couperus. Dit waren stuk voor stuk romanciers die een diep instinct hadden voor de mens die niet opgewassen was tegen zijn eigen beschaving, de mens die zijn eigen vernietigingsdrang kon maskeren met een hardnekkig vooruitgangsgeloof, de mens die, wanneer hij los kwam te staan van zijn eigen cultuur, ten prooi viel aan destructieve, beestachtige impulsen. In de jaren negentig vertaalde ik Conrads Heart of Darkness, die genadeloze afrekening met het blinde geloof in de menselijke vooruitgang. Hoe verhielden die schrijvers zich tot het rooskleurige wereldbeeld van mijn jeugd? Waren dat ook slechts kanttekeningen bij het progressieve optimisme dat ik tijdens mijn jeugd met de paplepel kreeg ingegoten – of vormden ze er juist een pijnlijk schril contrast mee? Veroorzaakten ze niet een soort permanente, onoplosbare ambivalentie? Ging de mens nog wel langer ergens naartoe, of was hij ertoe veroordeeld in kringetjes rond te draaien, in een eindeloze cyclus van streven en desillusie, opbouw en vernietiging, beschaving en barbarij? In hoeverre was een geloof in de idealen van de Verlichting te verenigen met de verzengende verlichtingskritiek van mijn favoriete auteurs? Zeker was dat ik ervan doordrongen raakte dat de verlangens en emoties die het naoorlogse verlichtingsdenken in mijn jeugd permanent ongeldig had verklaard – nationalisme, groepsdenken, cultuur als een unieke, superieure bedding voor gemeenschapsgevoel – intussen steeds onverbloemder hun plaats in de samenleving terugeisten.”
“...plof, tjoek, tjoek, plof, en opnieuw een schok en daarna een paar meter verder rijden en weer met een ruk inhouden zodat ik er bijna af viel; daarna gedempte ploffende geluiden in de uitlaat en opnieuw stond de scooter stil en nu voorgoed. Van alles was hij voorzien deze Heinkel-motorscooter, het botsautomodel van op de kermis (met als motor, de startmotor van de Heinkel-bommenwerpers van Hitler, was mij verteld). Van alles voorzien: oranje richtingaanwijzers vóór en achter, door middel van een knopje op het stuur te bedienen, en een dashboard met snelheidsmeter, kilometerteller, maar geen benzinemeter. Onder de buddyseat zat een peilstok; weer vergeten te kijken, steeds opnieuw overkwam mij dat. Eén liter op veertig kilometer gebruikte dat ding, die machine; als op wind reed hij. Ik had er wel aan gedacht de laatste dagen: toch even controleren of er nog genoeg benzine is. Maar ach... En verdomd weer opnieuw gestopt, afgeslagen halverwege deze laan; een laan met aan beide uiteinden parken, plantsoenen en zelf ook haast eerder een plantsoen met zijn gazons en bloemperken in het midden, en aan de rand wandelpaden omzoomd door hoge acaciabomen. Daar gestopt, of liever, daar gedwongen te stoppen met afgeslagen motor. De laan waar ik zojuist nog triomfantelijk, zelfs wat lachend en wijzend door gereden was – wat kon mij gebeuren. Boe roepen had ik nog net niet gedaan naar het nieuwe verschijnsel in deze deftige laan uitsluitend bewoond door artsen en hoogleraren en anders jonkheren: homo’s chic voortwandelend op de grindpaden, elegant leunend tegen bomen, voortglijdend tussen de donkere, avondlijke struikjes of verdwijnend in de bosschages van het belendende plantsoen aan de overzijde van een smalle asfaltweg. Ik had gehoord van deze ontmoetingsplaats en was nu zelf gaan kijken. Tientallen homo’s – waar kwamen die zo plotseling vandaan. Natuurlijk kende ik homo’s – kennissen en verre familieleden – met trippelende pasjes en dunne stemmen gingen zij voort, steeds lachend en ook hun kleren; anderen wezen mij daarop. Ja ik wist ervan. De keren dat ik liftte en de bestuurder een hand op mijn kruis wilde leggen. Maar even afweren of wat hoofdschudden en weigerend fronsen – minder eigenlijk – was steeds afdoende geweest. De oudere mannen op straat en hun blik die ik plotseling voelde, van geruime afstand naar mij kijkend tussen de anderen door – geen enkele aanleiding was er geweest juist naar mij te kijken; andere mensen, andere voorwerpen waren dichterbij, lagen meer voor de hand – het was of ze mij eruit lichtten, uit het scherm van zichtbaarheden dat hen omringde. Vasthoudend, aandachtig waren die blikken, meer dan zomaar naar iets kijken waar toevallig hun blik op viel, erlangs strijkend en dan weer iets anders. Nee, vasthoudend, oplettend, niet wegglijdend naar het volgende, maar of hun blik mij eruit lichtte, uit al dat gewemel, mij speciaal, alsof ik iets raars aanhad of vreemd liep, of iets anders – scheel, een gek hoofd, wat dan ook. Maar zo was het niet.”
„Die Sonne lügt. Genauso wie die Nacht. Die Nacht lügt, weil sie verbirgt, ohne ein Unterschlupf zu sein. Die Sonne lügt, weil sie alles herzeigt. Auch das, was gar nicht da ist. Ich bin froh, wenn das Treffen mit dem Alten vorbei ist. Der Alte ist verschlagen und heckt immer etwas aus. Sein breiter Mund grinst, obwohl es nichts zu grinsen gibt. Er geht mit leisen Sohlen auf Wegen, auf denen er nichts zu suchen hat. Seine Hände nehmen viel und geben wenig. Seine Hände sind kräftig. Seine Hände zittern, wenn sie zuschlagen wollen. Der Junge weicht mir nicht von der Seite. Der Junge, der Tarun heißt. Bleibt in meiner Nähe. Will unbedingt dabei sein. Der Junge hat den Alten noch nie gesehen, und ich verrate ihm auch nicht, was ich mit dem Alten zu tun habe. Das geht dich nichts an, sage ich. Einfach ein Mann, den ich treffen muss. Mehr nicht. Ich sage ihm, dass er zurückbleiben soll, wenn ich mit dem Alten rede. Dass der Alte nicht mitkriegen darf, dass er zu mir gehört. Weil er es sich sonst anders überlegen könnte. Und ich in Schwierigkeiten komme. Ich sage ihm, dass er nicht wissen darf, wie der Alte aussieht. Weil es nicht gut ist für ihn, wenn er es mit dem Alten zu tun bekommt. Weil es zu gefährlich ist für ihn. Der Junge hat etwas Grünes an, das ein Brother von weither dagelassen hat. Etwas Grünes mit seltsamer Aufschrift. Ich mag die Sachen nicht, die die Menschen von weither dalassen. Alle bei uns im Haus finden sie schön. Ich finde nicht, dass sie schön sind. Sie sehen lieblos aus. Es macht keinen Unterschied, wer sie trägt. Und man hat dann so ein Gefühl, als wäre es egal, welcher Morgen kommt oder ob man zu den Göttern betet. Manchmal habe ich Angst, dass es wirklich egal ist. Dass wir eh verloren sind. Aber das darf man nicht denken. Man denkt es trotzdem. Unbeabsichtigt. Wenn die Nacht draußen weit ist wie eine schwarze Wüste, die den Hunden gehört, den Hunden und Gaunern. Und wir Kinder dicht an dicht in den Stockbetten liegen. Aber zeigen darf man es nicht, keinesfalls. Rinki und Prakash dürfen zur Schule gehen. Sie dürfen die Schuluniform anziehen. Das Blau der Uniform ist schön. Die Faltenröcke der Mädchen leuchten schon von weitem, wenn sie nachmittags in Gruppen den Hügel heraufkommen. Helles Blau. Blaues Glück. Ich mag die Farbe Blau. Sie leuchtet in meinen Träumen.“
Benjamin Lebert (Freiburg im Breisgau, 9 januari 1982)
Und gingen wir durch meine Mutterstadt fast lautlos, sprach er nichts, als bliebe es so ungesagt und lag in diesem Sommertag ein heißes Flüstern, gab uns kein Baum, kein Tunnel Schatten, ließ meine Hand von seiner Hüfte ab und fragte er mich nach des Laudons Grab - ich weiß nicht, glaub, er wollte nicht mehr weiter, mein Vater.
Rattenfänger
Zwei Jungen traf ich unterm Brückenbogen nachts, die pinkelten den Pfosten an und sagten, dass sie sieben seien sagten, dass sie Läuse hätten. Sie lachten über mich, als ich es glauben wollte. Nichts zu holen außer Läuse, verriet der Kleinere. Er zeigte aufs Gebüsch und trat mir auf den Spann. Ich hätt mich gern in ihn verliebt, so billig war in jener Nacht sonst nichts mehr zu erleben. Der Große fragte, ob es stimmt, dass auch das Tier allein nicht sterben kann. Es war zu spät für Jungen unter dieser Brücke.
Nora Bossong (Bremen, 9 januari 1982)
De Nederlandse schrijver, columnist, dichter, scenarioschrijver en radiopresentator Theodor Holmanwerd geboren in Amsterdam op 9 januari 1953. Zie ook alle tags voor Theodor Holmanop dit blog.
De heteluchtballon
Eindelijk brak de feestdag aan. 's Morgens vroeg werd ik van huis gehaald. Of ik maar even mee wou gaan. Een krans, waarvoor veel was betaald
Hing om mijn dungeworden nek. Men droeg mij door een vlak stuk land. Honderden mensen stonden achter een hek, Honderd anderen moesten aan de kant.
Als een kolossale tweede zon Zag ik te midden van het veld Een oranje heteluchtballon Waarop mijn naam; ik was een held.
Een man met een grote hoge hoed Gebood beleefd, maar zeer beslist Men deed alles met grote spoed) Dat ik moest liggen in een kist
Die onder de ballon verborgen was. Snel klapte men het deksel dicht! Men zorgde zelfs voor het warme gas; Ik werd lichter nog dan vederlicht.
Slechts hoorde ik het ploffen Der laatste zakken zand. Hoog in de lucht verstond ik nog: ‘Nu pas is hij echt opgebrand.’
Mijn neefje
Ik heb een neef die reist de wereld rond In 'n zelfgefabriceerde vliegmachiene. (Twee houten vleugels wieken 'm van de grond. Verder verbruikt mijn neefje kerosine, Die hem door 'n buis anaal wordt toegediend. Tussen zijn tanden klemt hij een propeller. Het geval heeft nimmer een prijs verdiend: 't Miste een goede kilometerteller.)
Laatst was er paniek; neef bleek onvindbaar. Men vermoedde dat hij was neergestort. Maar tussen kannibalen en halfgaar, Zag men hem engels walsen in een kort Maar ongemeen aantrekkelijk tutuutje, Ontworpen uit zijn tule parachuutje.
Well, we were spoilt on Christmas day - lots of food, lots of variety, but it was all institutional and suffered from an insipidness and lack of personal touch. Later, we watched 'ET' in the canteen and then had our party. Two lads painstakingly made party hats. I presented the 'Mister and Mister' competition, during which each contestant was tested for intimate knowledge of his cell mate whilst his mate sat in a far corner, wearing headphones blaring out pop music. Some of the more harmless questions were: What is your partner's greatest fear or phobia: (a) Spiders, (b) mice, or (c) getting Judge Carswell? How often does your cell-mate pray: (a) once a week, (b) once a day or (c) he's never off his knees? How many IRA operations has he claimed to have been on: (a) none, (b) between 1 and 5, (c) more than 5 or (d) more than Martin Meehan? What was his reaction to the IRA ceasefire: (a) it should never have happened, (b) it should have lasted 7 days or (c) they should never have called off the last one? How many Christmas cards did he get: (a) between 1 and 30, (b) between 30 and 60, or (c) more than Pat - I love me, who do you love - Sheehan? 7.30 pm I am not long back from the canteen and as I was coming out Dermot Carroll told me that on the 7 o'clock news there was a report of the Brits having shot dead a man and seriously wounded his brother at a checkpoint in South Armagh. So I wonder what all that is about. We'll find out tomorrow. Weather-wise you haven't missed anything. Out in the yard this morning we crunched through a dusting of snow upon frost. A stormy cold wind was ripping the air apart and the starlings kept trying to find roosting spots on the disused chimney stack but broke up in disarray and went crashing through the air. Anto told us a funny story as we were walking. Years ago, around Christmas, he and three mates (labourers and an electrician) all went to the old Hunting Lodge after work. One of them bet the others that he could steal a stag trophy off the wall without being caught. They placed their bets. The aspiring thief went to the bar and asked for a couple of plastic carry-out bags. In two moves he had the stag's head off the wall and under the table, and its antlers covered over with the bags. Then he put the head under his coat and they all walked out, caught a black taxi to Twinbrook and got out opposite the Hitchin Post where the two who lost the bet went to buy a real carry-out. When the two emerged from the bar there was a small crowd gathered behind their mates. Anto's mate had removed the bags and stuck the stag's head on a hedge, tied an electric wire around its neck like a rope and pretended to be struggling with it!”
Danny Morrison (Belfast, 9 januari 1953)
De Ierse schrijver Brian Frielwerd geboren op 9 januari 1929 geboren in Omagh, Noord-Ierland, in een katholiek onderwijzersgezin. Zie ook alle tags voor Brian Frielop dit blog.
Uit:Dancing at Lughnasa: A Play
“CHRIS But you'd walk out on me again. You wouldn't intend to but that's what would happen because that's your nature and you can't help yourself. GERRY Not this time, Chrissie. This time it will be – CHRIS Don't talk any more; no more words. Just dance me down the lane and then you'll leave. GERRY Believe me, Chrissie; this time the omens are terrific! The omens are unbelievable this time!
They dance off. After they have exited the music continues for a few seconds and then stops suddenly in mid-phrase. Maggie goes to the set, slaps it, turns it off. Kate moves away from the window.
KATE They're away. Dancing. MAGGIE Whatever's wrong with it, that's all it seems to last - a few minutes at a time. Something to do with the way it heats up. KATE We probably won't see Mr Evans for another year - until the humour suddenly takes him again. AGNES He has a Christian name. KATE And in the meantime it's Christina's heart that gets crushed again. That's what I mind. But what really infuriates me is that the creature has no sense of ordinary duty. Does he ever wonder how she clothes and feeds Michael? Does he ask her? Does he care?
Agnes rises and goes to the back door.
AGNES Going out to get my head cleared. Bit of a headache all day. KATE Seems to me the beasts of the field have more concern for their young than that creature has. Agnes Do you ever listen to yourself, Kate? You are such a damned righteous bitch! And his name is Gerry! - Gerry! -Gerry! (Now on the point of tears, she runs off.)”
Brian Friel (9 januari 1929 – 2 oktober 2015) Scene uit een opvoering in Keswick, 2014
"- C'est un homme très extraordinaire, dit-elle. - C'est un fou, dit Roger. - Non. C'est plus curieux. Il vient de m'apprendre qu'il est immortel. Elle les examina avec mépris; ils avaient l'air stupide. - Immortel ? dit Annie. - Il est né au XIIIème siècle, dit Régine d'une voix impartiale. En 1848, il s'est endormi dans un bois et y est resté soixante ans, ensuite il a passé trente ans dans un asile. - Cesse ce jeu, dit Roger. - Pourquoi ne serait-il pas immortel ? demanda-t-elle avec défi. Ça ne me semble pas un plus grand miracle que de naître et de mourir. - Oh ! je t'en prie, dit Roger. - Et même s'il n'est pas immortel, il se croit immortel. - C'est un classique délire de grandeur, dit Roger. Ça n'est pas plus intéressant qu'un homme qui se croit Charlemagne. - Qui te dit qu'un homme qui se croit Charlemagne n'est pas intéressant ? dit Régine. Brusquement la colère lui monta au visage. - Croyez-vous que vous êtes si intéressants, vous deux ? - Vous n'êtes pas polie, dit Annie d'un ton vexé. - Et vous voudriez que je vous ressemble, dit Régine. Et je me suis mise à vous ressembler ! Elle se leva, marcha vers sa chambre, et claqua la porte derrière elle. « Je leur ressemble », dit-elle avec fureur. Petits hommes. Petites vies.
Simone de Beauvoir (9 januari 1908 – 14 april 1986) Cover
Alle stehn um dich herum: Fotograf und Mutti und ein Kasten, schwarz und stumm, Felix, Tante Putti... Sie wackeln mit dem Schlüsselbund, fröhlich quietscht ein Gummihund. "Baby, lach mal!" ruft Mama. "Guck", ruft Tante, "eiala!" Aber du, mein kleiner Mann, siehst dir die Gesellschaft an... Na, und dann - was meinste? Weinste. Später stehn um dich herum Vaterland und Fahnen; Kirche, Ministerium, Welsche und Germanen. Jeder stiert nur unverwandt auf das eigne kleine Land. Jeder kräht auf seinem Mist, weiß genau, was Wahrheit ist. Aber du, mein guter Mann, siehst dir die Gesellschaft an... Na, und dann - was machste? Lachste.
Kritik
Da oben spielen sie ein schweres Drama mit Weltanschauung, Kampf von Herz und Pflicht: Susannen attackiert ein ganz infama Patron und läßt sie nicht.
Ich sitze im Parkett und zück den Faber und schreibe auf, ob alles richtig sei; Exposition, geschürzter Knoten - aber ich denk mir nichts dabei.
Mein Herz weilt fromm bei jenem lieben Kinde, das lächelnd eine Kindermagd agiert: ich streichle ihr im Geiste sehr gelinde, was sie so lieblich ziert.
Nun sieh mal einer diese süßen Pfoten, dies Seidenhaar mit einem Häubchen drauf - es gibt da sicher manch geschürzten Knoten: ich löst' ihn gerne auf.
Wer sagte da, daß ich nicht sachlich bliebe? (Nu sieh mal einer dieses schlanke Bein!) Begeisterung, Freude am Beruf und "Liebe" -: So soll es sein!
Kurt Tucholsky (9 januari 1890 – 21 december 1935) Cover biografie
Tags:Bas Heijne, Wessel te Gussinklo, Benjamin Lebert, Nora Bossong, Theodor Holman, Danny Morrison, Brian Friel, Simone de Beauvoir, Kurt Tucholsky, Romenu
De Hebreeuws dichter, schrijver, vertaler en redacteur, Chajiem (ook Chaim of Chaïm) Nachman Bialik werd geboren in Radi, nabij Zjytomyr, Oekraïne op 9 januari 1873. Hij is een van de invloedrijkste Hebreeuwse dichters en wordt in Israël algemeen beschouwd als de nationale dichter, alhoewel hij 14 jaar voor de oprichting van de staat is gestorven. Het meest centrale thema in Bialiks poëzie was het verscheurd zijn tussen de religie en Verlichting. Behalve over dit thema (bijvoorbeeld in Lawadi, 'alleen') schreef hij over gevarieerde onderwerpen, zoals de pogroms op joden (Al Haschieta, 'over de slachting') en de liefde, soms op het pornografische af (Rak Kav Sjemesj Echad, 'slechts één zonnestraal') en gedichten voor de jeugd. Zijn bekendste gedicht is wellicht Hachnasini tachat knafeeg, 'neem mij onder je vleugels'. Voorts is hij schrijver, redacteur en vertaler van vele boeken en medeoprichter van de Israëlische uitgeverij Dvir. Bialik publiceerde in de periode 1899-1915 twintig van zijn gedichten in het Jiddisch in verschillende Jiddische periodieken in Rusland. Zijn gedichten worden vaak beschouwd als de beste van de moderne Jiddische poëzie van die tijd. Hij was een bijzonder populaire figuur in de joodse gemeenschap van het toenmalig Brits mandaatgebied Palestina (sinds 1924). Hij overleed in Wenen, na een mislukte operatie aan prostaatkanker. Veel van zijn gedichten zijn door componisten op muziek gezet (rock, pop en klassiek). Zijn huis in Tel Aviv, het speciaal voor hem gebouwde 'Bialikhuis', is tegenwoordig een museum en cultureel centrum.
The Old Acacia Tree
Neither daylight nor the darkness See how silently I wander. Not on mountain, nor in valley, Does an old acacia ponder.
The acacia solves all mysteries, Tells my fortune while I tarry. I shall ask the tree to tell me Whom O whom, am I to marry?
Where will he be from, O Acacia, Is it Poland, Lithuania? Will he come with a horse and a carriage Or with staff and sack will he appear?
And what presents will be bring me - Necklace of pearls and coral flower? Tell me, will he be fair or dark-haired? Still unmarried or a widower?
If he's old, my dear Acacia, I won't have him, please don't try me. I'll tell my father; you may slay me, But to an old man do not tie me!
At his feet I'll fall and with tears I'll cry; To an old man do not tie me.
A Twig Alighted
A twig alighted on a fence and dozed; So do I sleep. The fruit fell and what have I to do with my trunk, What with my branch? The fruit fell, the flower is already forgotten, The leaves survive. One day the storm will rage, they will drop. To the ground, dead. Afterwards, the nights of dread go on, No rest or sleep for me, Alone I thrash about in the dark, smashing My head against my wall. And again spring blossoms, And alone I hang from my trunk A bare shoot, without bud or flower, Without fruit or leaf.
Chaim Nachman Bialik (9 januari 1873 – 4 juli 1934)
Uit: Detektivgeschichte (Vertaald door Alexander en Michael Fidora)
„An den hellen Tagen reicht die Sicht von den oberen Stadtteilen, von dieser Straße, die sich gegen den Hügel aufbäumt, als wolle sie sich im Mittelmeer betrachten, weit aufs Meer hinaus, und das Herz täuscht sich: das schlafende Viertel ist ein Ausblick über einem Traum, der nicht vergeht. Manchmal aber, jenseits des Hafens und seiner Wellenbrecher, jenseits des weißen Schaumes der Kähne, der die Küste säumt, am Heck der Frachtschiffe, die am Horizont auf Anker zu liegen scheinen, und auf dem rostigen Vorschiff der großen Öltanker, die nach Süden steuern, manchmal haben wir die silbernen Ringe funkeln sehen in den Ohren der über die Reling gebeugten Seemänner, sahen wir die auf ihre Bronzebrüste tätowierten Sirenen und die vom Pfeil durchbohrten Herzen unter einem Frauennamen; natürlich nur wenn man sehr darauf achtet, wenn man wirklich sehen will, wonach man schaut, und sich nicht von der Sonne blenden lässt. Aber an den grauen Tagen verliert sich der Blick in einem Dunst aus Nebeln und flachen Rauchschwaden, die das Labyrinth der Stadtviertel Horta und La Salud verpesten, und vermag nicht weiter vorzudringen. Die Stadt streckt sich gespenstisch und grau nieder, wie ein schlammiger Tümpel, ein totes Gewässer. Es war einer dieser schlechten Tage, verregnet und mit eisigen Windböen, als wir uns im Auto für einen besonderen Auftrag trafen. Im Fenster sahen wir eine Möwe, die verirrt durch den Regenwind segelte. Ab und zu hob der Wind an, und der Regen schien dann in der Luft zu hängen, still geneigt. Dann ließ sich die Möwe im Sturzflug auf uns fallen, streifte mit ihrem äschernen Flügel die matte Windschutzscheibe des Lincoln, und bevor sie den Flug wieder aufnahm, starrte sie uns schief mit ihrem Bleiauge an. “Ein Höllentag”, sagte Marés hinterm Steuer und lud zu rauchen ein. “Haltet die Augen offen.” Er sprach mit seiner Bauchrednerstimme, ohne die Lippen zu bewegen. Und wie im Traum, durch den blausten und durchsichtigsten Rauch, den eine ekelhafte Zigarette in ekelhaften Jahren je abgegeben hatte, sahen wir durch das offene Gelände eine Frau auf uns zukommen, mit einer grauen Baskenmütze und hellem Mantel, sehr blass und sehr hübsch und verheult. Es war ein Samstag Nachmittag im April, der wie November war. Juanito Marés musterte David und Jaime auf dem Rücksitz, danach mich. Als er mir den Ellbogen in die Rippen stieß, war mir klar, dass er mich ausgewählt hatte: “Schöne Beine”, sagte er, während er die Frau anschaute. “Ja, Chef.” “Gefallen sie dir?” “Und ob, Chef.” “Dann verlier sie nicht aus den Augen.” Er kniff seine Katzenaugen zusammen und zog ein Gesicht wie der alte, listige Barry Fitzgerald, der in Die nackte Stadt dem Detektiv [sabueso] befiehlt, das Mädchen zu verfolgen. Er brummte noch: “Los, sie gehört dir.”
„JÜRGEN Sie schulden uns was, nicht wir Ihnen, Sie können Samstag noch kommen, oder wir ziehens vom nächsten Lohn ab, wie sie wollen. GEORG Ich arbeite diese Minusstunden auch noch ab. Aber nicht mehr an diesem Telefon sondern in der Montage. Ich will zurück in die Montage. Wissen Sie, was ich gelernt habe? JÜRGEN Das ist zurzeit nicht relevant. Es geht hier um ein komplexes Netz von/ GEORG Ich weiß, ich habe die Leitungen hier verlegt. Ohne mich könnten sie hier nicht mal ihr Handy aufladen. Seit 1975 in diesem Betrieb. JÜRGEN Seit 1975- Wenn Sie genug von diesem Unternehmen haben / Wir leben in einem Wohlfahrtsstaat. Sie sind frei. Das Geld kommt auch, wenn Sie nichts mehr tun. GEORG Ich bring mich nicht um. Ich bleibe hier sitzen bis ich meinen Job wiederhabe. JÜRGEN Jeden morgen, wenn ich zur Arbeit fahre, sehe ich die Türkinnen zu Fuß zur Fabrik gehen/ und abends machen die noch den Haushalt, werden weiter herumbefohlen, die wären froh, könnten sie sich mal hinsetzen und nichts tun. Da ist er gegangen. Ich habe ihn nicht wieder gesehen. Du kannst ein Einzugsverfahren einleiten, Bert. BRIETZ Jürgen, wie kommt es dass wir in dem ganzen Jahr hier keine Steuern gezahlt haben? JÜRGEN Angestellte. Bekloppte. Kannst froh sein hast du mit denen bisher nichts zu tun gehabt.“
„Und dann: «Ich werde meinen Eheherrn bewegen, anlässlich dieses Vorfalls, einen Geburtshelfer für die Armen zu bestellen und die Wehmütter besser unterrichten zu lassen. Sodass denn doch ein Segen entsteht aus dem, was heute beinah zu einer Katastrophe wurde.« — Es gibt viele Zeugnisse über diese Geburt, vor allem die Erzählungen Elisabeths selber, als sie dann eine alte Frau war und eine junge, in ihren großen Sohn verliebte Frau sie nach allen Einzelheiten aus dem Leben Wolfgangs ausfragte. Wer die junge Frau war? — Das hören wir später... Elisabeth jedenfalls hatte ein gutes Gedächtnis. Sogar dass die Vorhänge ihres Wochenbettes blau gewürfelt waren, wusste sie noch — man hat später anhand ihrer Haushaltsbücher nachweisen können, dass dieser Stoff tatsächlich gekauft worden war. So also hat sich die Geburt Johann Wolfgang von Goethes mit ziemlicher Wahrscheinlichkeit abgespielt. Schwerer Sauerstoffmangel in der letzten Phase der Geburt hatte zu der Blaufärbung des Säuglings geführt. Häufig sind mit diesem Befund, falls das Kind überlebt, Hirnschäden verbunden. Da bedurfte es wahrhaftig einer glücklichen Planetenkonstellation! Das Kind war gesund — doch es hing am seidenen Faden, und der Junge wäre bei der Geburt gestorben. Es hätte nie einen Goethe gegeben. Und hier sollten wir auch gleich etwas klären: Die so oft bemühte Geschichte von Goethe als einem Ausbund an geistiger und körperlicher Gesundheit — sie ist eine Legende. Der größte Dichter Deutschlands war häufig schwer leidend, hatte Krankheiten, die die Wissenschaft heute als «psychosomatisch« bezeichnet — und er hatte Zeit seines Lebens Angst vor Tod und Sterben, blieb Begräbnissen fern, kümmerte sich nicht um schwer kranke Freunde und Angehörige. Herzlos? Oder vielleicht ein im Unterbewussten verankertes Erlebnis — das Erlebnis, sozusagen im Moment der Geburt «dem Tod von der Schippe gesprungen« zu sein? Wir können es nur vermuten. Über andere Dinge wissen wir dafür umso genauer Bescheid. Denn im hohen Alter hat sich der Dichter die Mühe gemacht, seine Lebenserinnerungen aufzuschreiben. Der Titel dieses Buches heißt «Dichtung und Wahrheit«, und es sind viele Vermutungen darüber angestellt worden, in welchem Anteil sich nun die Dichtung, beziehungsweise das Ausgedachte, zur Wahrheit befindet. Keiner weiß es so genau. Und Goethe? Was wusste er noch wirklich, als Mann von fünfzig Jahren? Wie genau sind überhaupt Erinnerungen? Vieles erfuhr er von seiner Mutter selbst. Es hat keinen Sinn, darüber zu spekulieren. Halten wir uns an das, was als Fakten gilt. Und was ist nun mit diesem Horoskop, das zu Beginn dieses Buches über Johann Wolfgang steht? Wir Heutigen neigen ja zu der Ansicht, Horoskope als etwas für abergläubische Gemüter und ängstlich in die Zukunft blickende Schwächlinge anzusehen.“
Uit: Der Tag der Eule (Il giorno della civetta, vertaald door Arianna Giachi)
„Der Autobus sollte gerade losfahren. Er brummte und ratterte; einige Male heulte der Motor auf. Schweigend lag der Platz im Grau der Morgendämmerung. Nebelschwaden hingen um die Türme der Pfarrkirche. Nur der Autobus brummte. Dazu, flehend und spöttisch, die Stimme des Ölkuchenverkäufers: »Ölkuchen, heiße Ölkuchen.« Der Schaffner schloß die Wagentür. Mit einem scheppernden Geräusch setzte der Autobus sich in Bewegung. Der letzte Blick des Schaffners fiel auf den dunkelgekleideten Mann, der herbeirannte. »Einen Augenblick«, sagte der Schaffner zu dem Fahrer und öffnete noch während des Fahrens die Wagentür. Da knallten zwei Schüsse. Der Dunkelgekleidete, der gerade auf das Trittbrett springen wollte, schwebte einen Augenblick lang in der Luft, als ziehe eine unsichtbare Hand ihn empor. Die Mappe entglitt seiner Hand. Langsam sank er über ihr zusammen. Der Schaffner fluchte. Sein Gesicht war schwefelfarben geworden. Er zitterte. Der Ölkuchenverkäufer, der drei Meter von dem Gestürzten entfernt stand, zog sich im Krebsgang Richtung Kirchentür zurück. Im Autobus rührte sich niemand. Der Fahrer war wie versteinert, die Rechte an der Handbremse, die Linke auf dem Lenkrad. Der Schaffner betrachtete alle diese Gesichter, die blicklos waren wie die Gesichter von Blinden. »Den haben sie umgebracht«, sagte er, setzte seine Mütze ab und begann sich heftig mit der Hand durch die Haare zu fahren. Dabei fluchte er noch immer. »Die Carabinieri«, sagte der Fahrer, »wir müssen die Carabinieri holen.« Er stand auf und öffnete die Wagentür. »Ich gehe«, sagte er zum Schaffner. Der Schaffner schaute auf den Toten und dann auf die Fahrgäste. Im Autobus saßen auch Frauen, alte Frauen, die jeden Morgen schwere, weiße Leinensäcke bei sich hatten und Körbe voller Eier. Ihren Röcken entströmte der Geruch von Steinklee, Mist und verbranntem Holz. Gewöhnlich schimpften und zeterten sie. Jetzt waren sie stumm. Jahrhundertealtes Schweigen schien auf ihren Gesichtern eingegraben. »Wer ist das?« fragte der Schaffner und deutete auf den Toten. Niemand antwortete. Der Schaffner fluchte. Er war bei den Fahrgästen dieser Buslinie für sein Fluchen bekannt. Er fluchte mit Hingabe. Man hatte ihm schon mit Entlassung gedroht. Denn mit seiner üblen Angewohnheit, dauernd zu fluchen, ging er soweit, daß er keine Rücksicht auf die Anwesenheit von Geistlichen und Nonnen im Autobus nahm. Er stammte aus der Provinz Syrakus und hatte mit Mordfällen nur wenig Erfahrung. Eine dumme Provinz, die Provinz Syrakus.”
Leonardo Sciascia (8 januari 1921 – 20 november 1989) Scene uit de film “Il giorno della civetta" (1968) met Claudia Cardinale en Franco Nero
Trees in this landscape signal the presence of a river. A side road leads us on— parched grass, a rock horizon— and winds us towards a town watched over by the blind eyes of a ruined castle: This is Chinchon. December a week away, the place is half-deserted. The square that can be converted into a bullring or a theater awaits the arrival of actors to perform the piece by Lope de Vega promised on the playbills. We sit in the bar of the parador in the midst of a floral display on blue tiles, over a drink that creates a circle of warmth in the growing chill and is also called Chinchon. Aniseed. Anise is what these dry fields feed, with its yellowish-white small flowers and licorice-flavored seed: we are drinking the distillation of Spain—a certain pungency which is not unsweet, like the heat and tang in the Spanish aspirate. The sky looks down on our departure through each one of the blind eyes of the castle. The car is a lost beetle in the vast spreading amplitude of Castile expanding around us. Snowflakes over the far Guadarrama feel for the mountain spine that reaches to the heights like a line of surf suddenly breaking on the peaks. Below, burning stubble in the fields is turning the twilight blue and losing the thread of the road we are on, Chinchón lamplit behind us, Chinchón gone.
Alfred Tomlinson (8 januari 1927 – 22 August 2015)
De Franstalige, Canadese dichter, schrijver en uitgever Gaston Miron werd geboren op 8 januari 1928 in Sainte-Agathe-des-Monts. Zie ook alle tags voor Gaston Miron op dit blog.
La marche à l’amour (Fragment)
mon courage est un sapin toujours vert et j'ai du chiendent d'achigan plein l'âme tu es belle de tout l'avenir épargné d'une frêle beauté soleilleuse contre l'ombre ouvre-moi tes bras que j'entre au port et mon corps d'amoureux viendra rouler sur les talus du mont Royal orignal, quand tu brames orignal coule-moi dans ta plainte osseuse fais-moi passer tout cabré tout empanaché dans ton appel et ta détermination
Montréal est grand comme un désordre universel tu es assise quelque part avec l'ombre et ton coeur ton regard vient luire sur le sommeil des colombes fille dont le visage est ma route aux réverbères quand je plonge dans les nuits de sources si jamais je te rencontre fille après les femmes de la soif glacée je pleurerai te consolerai de tes jours sans pluies et sans quenouilles des circonstances de l'amour dénoué j'allumerai chez toi les phares de la douceur nous nous reposerons dans la lumière de toutes les mers en fleurs de manne puis je jetterai dans ton corps le vent de mon sang tu seras heureuse fille heureuse d'être la femme que tu es dans mes bras le monde entier sera changé en toi et moi
la marche à l'amour s'ébruite en un voilier de pas voletant par les lacs de portage mes absolus poings ah violence de délices et d'aval j'aime que j'aime que tu t'avances ma ravie frileuse aux pieds nus sur les frimas de l'aube par ce temps profus d'épilobes en beauté
Gaston Miron (8 januari 1928 – 14 december 1996)
De Oekraïense dichter en schrijver Vasyl Stus werd geboren op 8 januari 1938 in Rakhnivka, in de provincie Vinnytsia Oblast. Zie ook alle tags voor Vasyl Stus op dit blog.
The stinging winds relentlessly pervade
The stinging winds relentlessly pervade this embrasure of fulfillment. Your naked voice, like a painful injection, is thrust into this whistling December noise. And wait awhile! And waiting is unbearable! And one more spring that splashes like a wave, one more oar-stroke and our black raft will beach itself. And there — the devil take it — and there — go on, reproach or curse at will.
I think that I do not live, and the other one lives in the world for me in my likeness. No eyes, no ears, no hands, no feet or mouth. Indifferent in your body and, bit of pain, and I live in darkness and twilight frozen I myself, there, in terrible pain.
Vertaald door Matthew Raphael Johnson
Vasyl Stus (8 januari 1938 – 4 september 1985) Monument in Kiev
“It was the last day of July. The long hot summer was drawing to a close; and we, the weary pilgrims of the London pavement, were beginning to think of the cloud-shadows on the corn-fields, and the autumn breezes on the sea-shore. For my own poor part, the fading summer left me out of health, out of spirits, and, if the truth must be told, out of money as well. During the past year I had not managed my professional resources as carefully as usual; and my extravagance now limited me to the prospect of spending the autumn economically between my mother's cottage at Hampstead and my own chambers in town. The evening, I remember, was still and cloudy; the London air was at its heaviest; the distant hum of the street-traffic was at its faintest; the small pulse of the life within me, and the great heart of the city around me, seemed to be sinking in unison, languidly and more languidly, with the sinking sun. I roused myself from the book which I was dreaming over rather than reading, and left my chambers to meet the cool night air in the suburbs. It was one of the two evenings in every week which I was accustomed to spend with my mother and my sister. So I turned my steps northward in the direction of Hampstead. Events which I have yet to relate make it necessary to mention in this place that my father had been dead some years at the period of which I am now writing; and that my sister Sarah and I were the sole survivors of a family of five children. My father was a drawing-master before me. His exertions had made him highly successful in his profession; and his affectionate anxiety to provide for the future of those who were dependent on his labours had impelled him, from the time of his marriage, to devote to the insuring of his life a much larger portion of his income than most men consider it necessary to set aside for that purpose. Thanks to his admirable prudence and self-denial my mother and sister were left, after his death, as independent of the world as they had been during his lifetime. I succeeded to his connection, and had every reason to feel grateful for the prospect that awaited me at my starting in life. The quiet twilight was still trembling on the topmost ridges of the heath; and the view of London below me had sunk into a black gulf in the shadow of the cloudy night, when I stood before the gate of my mother's cottage. I had hardly rung the bell before the house door was opened violently; my worthy Italian friend, Professor Pesca, appeared in the servant's place; and darted out joyously to receive me, with a shrill foreign parody on an English cheer. On his own account, and, I must be allowed to add, on mine also, the Professor merits the honour of a formal introduction. Accident has made him the starting-point of the strange family story which it is the purpose of these pages to unfold.”
Wilkie Collins (8 januari 1824 – 23 september 1889) Cover
De Hongaarse schrijver Béla Zsolt werd op 8 januari 1895 geboren in Komárom in het noorden van Hongarije. Zie ook alle tags voor Béla Zsoltop dit blog.
Uit:Nine Suitcases (Vertaald door Ladislaus Lob)
“The engine struggled on, and silence reigned in the compart-ment. The travelers went to sleep, or at least tried to catch forty winks. Our gendarme must have been extremely tired by the huge task he had recently accomplished, for he was sound asleep, judg-ing by the even jounce of his head back and forth. Now that his head was bare of the feathered hat and chinstrap, and his jauntily twirled mustache hung limp and ruffled, the sleeping gendarme's harsh, martial features somewhat deflated: he had the impassive, expressionless peasant face of a hired hand who fell asleep on a haywagon bumping along on the road — the oxen would know the way home by themselves. There he sat facing me, his warm breath brushing my face as he dreamed, smacking his lips like a child. And to think of the acts this man had committed in front ofmy eyes! — or rather: what had they turned this dumb, slumbering, harmless-looking peasant into? My earlier tipsiness must still have been play-ing games with me, for I almost woke him up to tell him off, in the following way: `Listen here, homeboy, you're from Gyor county, I from Koma-r= — we're neighbors and practically the same age. We could have gone to the same elementary school, or hung out together waiting for the Vienna steamer at the landing stage by the Danube where we swam naked. So tell me, fellow countryman, what did you do to my poor old mother? Have you gone stark raving mad? Didn't I, as soon as I came of age, take your side, the cause of the poor people? Didn't I insist, even as a kid, that the lands belonging to the count of Oszony, the baron of Herkaly, and the Jew who owned Bela-puszta should be divided up among you poor people?' Yes indeed, I was on the verge of yanking the gendarme's shirt to wake him, when Mrs. Szabo must have sensed something, for she took my hand and squeezed it in a warning fashion. All right, all right, I thought. I won't wake him this time. But it had hurt more than words can tell that it was precisely peasants like this one, and other loudmouth 'little men' of his kind, who had bloodied their hands and finished us off! The very ones for whom I had fought all my life, much more than I had for the hapless Jews! In the Ukraine, on forced labor service, whenever the officers had tormented me, it left me emotionally uninvolved. All right, they were my enemies, and I was theirs; ever since I had attained the age of reason, I had been fighting these oafish, good-for-nothing bour-geois, who, prisoners of their own ignorance and limited horizons, as if vacuum-sealed, had always considered themselves the clev-erest and most special people on earth. All they needed was the racist ideology borrowed from the Germans. But all those articles I had written were on behalf of the 'little men' — my proletarians and peasants — although I was well aware that most of them, impover-ished and uneducated, were selfish and cold. And yet, whenever one of them, a 'prole' or peasant, mistreated me in forced labor, it made me feel that my entire life, all my work, had been ludicrous. In nineteen months I met only one individual who was grateful to me, the journalist fighting for his interests.”
Béla Zsolt (8 januari 1895 – 6 februari 1949) Cover
“Aan Johan Polak, 12 januari 1981 Beste Johan, Bijgaand mijn verhaal ter ondersteuning van de subsidieaanvraag voor de uitgave van Henry James. Er staat, dacht ik, genoeg in — in elk geval zoveel als ik verzinnen kon zonder al te veel in details te treden. Het hopen is nu op een gunstige beslissing. Vriendelijke groeten, ook aan Rik. Frans Kellendonk
Ps Is er al overleg met Meulenhoff geweest over een evt. gezamenlijke uitgave van het boek? Ik wil zelf ook wel met Laurens gaan praten.
Appendix Uitgeverij Polak & Van Gennep heeft het plan opgevat om een bundel te publiceren met de belangrijkste verhalen van Henry James. De Amerikaanse schrijver Henry James (1843-1916) wordt gerekend tot de grootste auteurs van de wereldliteratuur, maar in Nederland is hij tot op vandaag nagenoeg onbekend. Tientallen jaren geleden al zijn er vertalingen verschenen van The Aspern Papers' (Een dichterlijke nalatenschap bij de Wereldbibliotheek), 'The Turn of the Screw' (In de greep, Salamanderreeks) en, meer recent, van de korte roman What Maisie Knew (Wat Maisie wist, in de reeks Prima Klassieken). Deze vertalingen kunnen niet eens adequaat genoemd worden en hebben nauwelijks iets bijgedragen tot een grotere bekendheid van het Nederlandse lezerspubliek met het werk van Henry James. De voorgenomen bundel zal verhalen bevatten uit alle fasen van James' schrijverschap en alle belangrijke thema's van zijn romans zullen erin aan de orde komen. 'Daisy Miller' (1878) behandelt het 'transatlantische' thema, dat James later op groter schaal heeft uitgewerkt in de roman The Portrait of a Lady: de ondergang van een puriteins, romantisch Amerikaans meisje in een corrupt, overgecultiveerd Europa. In The Aspern Papers' (1888) vertelt James over de ongenaakbaarheid van het verleden en bovendien is dit het eerste verhaal waarin een zogenaamd onbetrouwbare verteller aan het woord is. 'The Lesson of the Master' (1888), 'The Real Thing' (1893) en The Figure in the Carpet' (1896) hebben esthetische thema's: die verhalen gaan over de verhouding van de kunstenaar tot zijn kunst, de verhouding van de kunstenaar tot het leven en van kunst tot het leven en over 'het geheim' van het kunstwerk, dat altijd aan de oppervlakte ligt. 'The Pupil' (1892) is weer een variatie op het thema van 'Daisy Miller', onschuld versus corruptie, de gaafheid van de jeugd die desintegreert wanneer ze in contact komt met de hopeloos gecompromitteerde ouderdom. Een dergelijke problematiek vinden we ook in wat wellicht het beroemdste spookverhaal van alle tijden is, The Turn of the Screw' (1898). 'In the Cage' (uit datzelfde jaar 1898) ontleent, net als dat spookverhaal, zijn spanning aan het gezichtspunt van waaruit de gebeurtenissen verteld worden; hier gaat het om de fantasieën van een telegrafiste over de raadselachtige telegrammen die de rijkelui van Mayfair via haar versturen. 'The Beast in the Jungle' (1903), The Jolly Corner' (1906) en 'The Bench of Desolation' (1910), drie verhalen die zijn geschreven in de complexe stijl van de late James, behandelen op heel verschillende manieren het thema van de grote roman The Ambassadors: een man ontdekt dat zijn leven heel anders had kunnen verlopen.”
Frans Kellendonk (7 januari 1951 – 15 februari 1990)
Coleridge carefully wrote down a whole page of them, all beginning with the letter b. Guidebooks preserve our knowledge of their hues and shapes, their breeding. Many poems have made delicate word-chimes— like wind-chimes not for wind but for the breath of man— out of their lovely names. At the edge of the prairie in a cabin when thunder comes closer to thump the roof hard a few of them—in a corner, brittle in a dry jar where a woman's thoughtful hand left them to fade— seem to blow with the announcing winds outside as the rain begins to fall on all their supple kin of all colors, under a sky of one color, or none.
At Noon
The thick-walled room's cave-darkness, cool in summer, soothes by saying, This is the truth, not the taut cicada-strummed daylight. Rest here, out of the flame—the thick air's stirred by the fan's four slow-moving spoons; under the house the stone has its feet in deep water. Outside, even the sun god, dressed in this life as a lizard, abruptly rises on stiff legs and descends blasé toward the shadows.
Out here I am like someone without a sheet without a branch but not even safe at sea, without the relief of the sky or good graces of a door. If I am peaceful in this discomfort, is not peace, is getting used to harm. Is giving up, or misplacing surfaces, the seam in grain, so standing in a doorway I cannot summon up the yard, familiar broken chair or rag of cloth on a blowing line, I cannot smell smoke, something burning in a pit, or gather air from far off or hear anyone calling. The doorway cannot bell a sound, cannot repeat what is outside. My eyes is not a mirror.
I saw this woman once in another poem
I saw this woman once in another poem, sitting, throwing water over her head on the rind of a country beach as she turned toward her century. Seeing her no part of me was comfortable with itself. I envied her, so old and set aside, a certain habit washed from her eyes. I must have recognized her. I know I watched her along the rim of the surf promising myself, an old woman is free. In my nerves something there unraveling, and she was a place to go, believe me, against gales of masculinity but in that then, she was masculine, old woman, old bird squinting at the water’s wing above her head, swearing under her breath. I had a mind that she would be graceful in me and she might have been if I had not heard you laughing in another tense and lifted my head from her dry charm.
“De taxi was er nog niet. Norma leunde tegen het hek van de begraafplaats en liet haar opluchting rondzwemmen in een bel van benzo’s en scopolamine. Ze had de begrafenis doorstaan. Ze had geen valsheid bespeurd in de condoleances, geen schijnheiligheid in empathisch bedoelde woorden. Ze was niet flauwgevallen, had niet overgegeven en was niet in paniek geraakt, ook al waren sommige aanwezigen dichtbij gekomen om haar te omhelzen. Ze had zich de perfecte dochter betoond en kon eindelijk haar zonnebril afzetten, die in de brandende zon langs haar bezwete neus omlaaggleed, maar net toen ze de bril in haar tas wilde stoppen, kwam een onbekende man zijn medeleven betuigen. Norma schoof haar zonnebril weer op haar neus. Ze had geen behoefte aan gezelschap. ‘De anderen zijn geloof ik al naar binnen.’ Norma maakte een gebaar naar het restaurant waar het begrafenismaal plaatsvond en trok de rand van haar hoed omlaag. De man ging niet weg en stak zijn hand uit. Norma wendde zich af en negeerde het begroetingsgebaar, ze had geen zin in praatjes met vreemden. Maar de man gaf niet op. Hij pakte Norma’s hand vast. ‘Directeur Lambert,’ stelde hij zich voor. ‘Max Lambert. Een oude vriend van je moeder.’ ‘Ik kan me niet herinneren dat ze het ooit over u heeft gehad.’ ‘Besprak u al úw vrienden met uw moeder?’ lachte de man. ‘Het is al lang geleden. In onze jonge jaren hebben Anita en ik heel wat meegemaakt.’ Norma trok haar hand los. De greep van de man om haar vingers voelde als een stempel dat tegen haar wil op haar huid werd gedrukt, en hij had over haar moeder gesproken in de verleden tijd. Dat klonk als een belediging. Norma was nog niet in dat staNorma dium en de man zag er niet uit als een vriend van haar moeder. Norma en Anita Ross hadden een teruggetrokken leven geleid, sociale activiteiten waren beperkt geweest tot werkverplichtingen. Ze kenden elkaars bescheiden kennissenkring. Deze man hoorde daar niet bij. De man had zijn haar naar achteren gekamd, aan de diepte van zijn inhammen was zijn leeftijd niet af te lezen, wat niet gezegd kon worden van zijn huid. Zijn rimpels waren diepe groeven van de zon, zijn wallen zwaar van langdurig en overvloedig alcoholgebruik en zijn gebruinde kleur kon de gesprongen adertjes niet verhullen.”
de arm die ik om je schouders sla, de deur die ik voor je open houd, lieve of gekke woorden die ik je bedenk, de muziek waarmee ik je oren verwen, een bergwan- deling die je voert naar een klein welhaast vergeten oord waar tijd bijzaak is. Ik deed en doe het voor je omdat je mij zo lief bent, en nooit ingegeven om wat toeval wordt genoemd. En nooit gedaan uit vanzelfsprekendheid. Dat ken ik niet, daar zijn wij beiden vreemd mee. Het nieuwe gerecht dat ik op tafel tover, de Zwitserse puurste chocolade die ik tevoorschijn haal, een nog niet eerder gehoord sprookje vertel, een grap die ik maak, oudroze rozen die geurend Rilkegedichten oproepen in de theetuin van Bern. Niets was en is gedaan uit vanzelfsprekend- heid, niets uit toeval, zelfs niet bij uitzondering. Ik deed en doe het louter voor jou, kom maar thuis melieve, het hout brandt in de haard, om je lijf te warmen en tegen alle vormen van kou-
Met de paarden of achterop de motor Voor Annabel Sprengen
Dag Annabel, ik heb je gezocht. Naar vrienden, naar wat jou boeide. Daar is geen antwoord op gevonden. Ik kan het niet verbeelden, bereikte geen van de vertrekpunten waar jij eens begon te zoeken naar aards- vergeten beleven met hulpmidde- len die je niet meer loslieten. Of, was het andersom? Het opperst genieten, het vervagen van de wereld waar jij op leefde, duurde telkens kort. Te kort. Weer en meer wilde je het terughalen, dat eeuwig verlangen is nu vervlucht. Je lichaam had je al vroeg geoefend in ’n houding om terug te keren naar moederschoot. Buiten stonden de paarden van Elijah en de motor van je vader. Vrienden van je heb ik niet gevonden, niemand zag hoe jij vertrok. Het is een lange trip geworden.
Henk van Zuiden (Apeldoorn, 7 januari 1951)
De Indiase schrijfster en columniste Shobhaa Déwerd geboren op 7 januari 1947 in Maharashtra. Zie ook alle tags voor Shobhaa Dé op dit blog.
Uit: Starry Nights
“Aasha Rani hadn't bothered to show up for the preview. She wasn't expected to. In any case, she now had a small theatre attached to her swanky Bandra bungalow. Plus a dubbing studio. Good business sense, Kishenbhai mused. Who was her guru? Whoever it was had got her to part with her precious money. Kishenbhai laughed silently at the image his mind suddenly conjured up: `Aasha Rani, darling, part your legs, you can part with the money later.' She deserved whoever it was. She deserved what he was doing to her. Scheming bitch! Chalo chhodo, all women are the same. All filmi women, at least. No exceptions. Not one. When Kishenbhai discovered Aasha Rani she had been nothing. A dhool ka phool' the film rags gleefully dismissed her. An awkward, ungainly, overweight girl from Madras. And so dark. Chhee! Kishenbhai didn't like dark girls. He'd always gone for 'cloodh-ke-jaisi-gori' women himself. His own swarthy complexion was worked over with Afghan Snow and Pond's Dreamflower talc, a part of his daily, post-bath ritual. Aasha Rani had laughed and laughed when she'd found him at his careful toilette. But that was later. After she had officially become his. No, he hadn't married the bitch or anything. But it was known in their circle that Kishenbhai had got hold of a new chidiya. It was a signal to all others to keep their paws off. But Gopal had deliberately chosen to ignore the commandment. Gopal had always felt one-up on Kishenbhai. Because Gopal was from Himachal Pradesh. Very fair, and with light eyes. Anyway, here she was now. Beautiful sequence. Well shot. Aasha Rani was very finicky about the opening shot. Yes, Aasha Rani had certainly learnt all the tricks. She knew her face better than anybody else. She knew she had a difficult nose. And a heavy chin. But she also knew that once her eyes were the focus and her lips properly pouted, nobody bothered about anything else. Kishenbhai searched the image on the screen and found the mole above her lips. She used to hate it in those days. Wikaldo na,' she'd plead with her make-up man. It was Kishenbhai who had convinced her that the mole looked very sexy. That it drew attention to her mouth. These days she darkened it. He tried to stop thinking about old times and to concentrate on the song she was moving her lips to. Still the same Aasha Rani—terrified to open her mouth too wide lest her crooked dog-teeth showed up on the screen. Soft focus lens, a back lit shot, three-quarter profile—everything just the way she wanted. He let the words of the song engulf him Nothing special—though the soundtrack had a minute or so of suggestive panting. The visual had her in a jacuzzi, one slim leg sticking out. It was supposed to be a fantasy sequence in which the heroine dreamed of her wedding night. Aasha Rani had really let herself go for this one. He watched as she caressed herself with a cake of soap.”
“Nous étions assises sur un banc, face à l'entrée du bâtiment D, et nous regardions les gosses partir pour l'école. Euphronie avait eu la bonne idée de préparer un thermos de café. Depuis plus d'une heure que nous attendions, j'en avais bu un demi-litre, et mes nerfs étaient dans un drôle d'état. Ma voisine avait une allure étrange dans son tablier fleuri, qui lui faisait comme une housse multicolore. Elle ressemblait à un fauteuil. Nous avions jugé prudent de nous conformer aux habitudes vestimentaires du quartier. L'affaire n'avait pas été facile. Je ne trouvais rien d'assez normal à mon goût avant de tomber sur un vieux survêtement que j'avait porté à l'hôpital à l'époque de mon opération du genou. Il était mou et informe. J'étais moche mais Euphronie était encore plus moche que moi. Il y a des gens à qui la normalité ne va pas. Les gamins sortaient de l'immeuble comme des souris de sous un tas de bûches. Les premiers à quitter leurs appartements étaient les collégiens qui commencent leurs journées à huit heures, tôt, très tôt, bien trop tôt à mon goût. Ils avaient des figures d'endives. Si ça n'avait tenu qu'à moi, tout ce petit monde aurait dormi deux heures de plus, ce qui n'aurait pas empêché la terre de tourner. Après eux, nous avons vu trottiner les petits bouts qui fréquentaient encore l'école primaire, ouverture à huit heures et demie. Ils n'avaient pas l'air en meilleur état, farcis de céréales trop sucrées , fripés de sommeil et pas lavés pour la plupart d'entre eux, j'en aurais mis ma main à couper. C'était maintenant le tour de ceux dont les cours ne débutent qu'à neuf heures. Ca n'en finirait donc jamais ? Après ce que j'avais bu, le parfum du café me levait le coeur. » (…)
Derrière un petit groupe d'enfants qui bavardaient en traînant leurs cartables, une gamine marchait lentement. Ses longs cheveux soigneusement peignés se tordaient en boucles à leurs extrémités. Elle se tenait très droite, ce qui donnait à sa façon de marcher quelque chose de particulier. Les enfants ont le corps souple et plein de vie. Courir, sauter, se balancer, voilà ce qu'ils veulent. Mais cette petite personne marchait toute raide dans son manteau, à l'écart des rires et des conversations. Elle ressemblait à un soldat minuscule casqué de cheveux. Le plus frappant était son regard, qui restait fixe et comme posé dans le vide. Ce n'est pas qu'elle était mal à l'aise, grave ou inquiète comme le sont certains enfants. C'est qu'elle se tenait en dehors d'un monde qui n'était pas assez bien pour elle."
“I’m parked on Inigo Road, which is my favorite road anywhere. I wish I could write about the phrase “happy phrase,” but there’s no time. Very soon I’m going to be Fifty Fucking Five. The three Fs. The last time I hit three Fs was ten years ago, and this time is definitely worse. Unless you’re Yeats or Merwin you are done as a poet at fifty-five. Dylan Thomas was in the ground for sixteen years at fifty-five. Keats was dead at, what, twenty-six? Riding on horseback with his sad lungs coughing blood. And as for Wilfred Owen. The first time I read Keats’s sonnet “When I Have Fears,” I was eating a tuna sub. I was an applied music major, with a concentration in bassoon. I’d found the poem in The Norton Anthology of Poetry—the shorter black edition with the Blake watercolor of a griffin on the cover. I propped the Norton open with my brown plastic food tray and I started reading and eating the tuna sub and drinking V8 juice occasionally from a little can. Keats says: “When I have fears that I may cease to be.” He doesn’t say, “When I have fears that I may,” you know, “drop dead,” or “breathe my last”—no, it’s “cease to be.” I stopped chewing. I was caught by the emptiness and ungraspability in that phrase. And then came the next line, and I made a little hum of amazement: “When I have fears that I may cease to be,” Keats says, “Before my pen has gleaned my teeming brain.” I don’t want to pretend that the cafeteria spun around. It stayed still. I heard the grinding sound of the cash register printing. But I was thinking very hard. I was thinking about a large tortoiseshell that somebody had given me when I was small. There was a sort of fused backbone on the inside of it that ran down the middle. This bony ridge smelled terrible when you sniffed it close-up, although it had no odor from a normal distance. I imagined the tortoiseshell as the top dome of a human skull, and I imagined Keats’s pen gleaning bits of thought flesh from it.”
Evening. Who calls? The light Is walking on the waves; the light retreats. A word advances and repeats: Or time or tide or night.
There was no victory To speak about: a star that fell, a look Contracted to a choice. I took The sea-shell for the sea.
Like As Not
If you don't believe my assertion That when a sky-blue plate from Sweden Yesterday was broken A beam fractured from the universe, And aren't convinced again With me how things always get worse, You'll convict me there and then— 'A lover of perfection.'
But I'm not such a baby Nor by any means that gloomy, In fact I'd be happy To show you a left finger-tip gone dead Which is wronged sympathy, And a scar proving I bled When progress operated out of me The Twenty-third Street Ferry.
Do stars weep into my pillow? Excess of laughter, not sorrow At the exhausted meadow Reviving each night less beneath its cover Of engine-sooted snow. Why if anything I'm a lover. Of what's frankly imperfect: I know Myself in my echo.
Chester Kallman (7 januari 1921 – 18 januari 1975)
