De Amerikaanse dichter en schrijver Raymond Carver werd geboren op 25 mei 1938 in Port Angeles. Carver debuteerde in 1961 met zijn verhaal 'The Furious Seasons'. De korte verhalen zijn in verschillende tijdschriften gepubliceerd en later gebundeld. De eerste bundel 'Furious Seasons' verscheen in 1977. Andere bundels zijn 'Those Days' (1986), 'Early Writings by Raymond Carver' (1987), 'Where I'm Calling From: New and Selected Stories' (1988), 'Elephant and Other Stories' (1988) en 'Call If You Need Me: The Uncollected Fiction and Other Prose' (2001). Zijn eerste dichtbundel 'Near Klamath' verscheen in 1968. Gebundeld: 'In a Marine Light: Selected Poems' (1987) en 'A New Path to the Waterfall' (1989).  Carver ontving verschillende prijzen waaronder de National Book Award voor 'Will You Please Be Quiet, Please?' (1977) en de National Endowment for the Arts Fellowship for fiction in 1980. Van 1980 tot 1983 was Carver universitair docent Engels.

An Afternoon

As he writes, without looking at the sea,

he feels the tip of his pen begin to tremble.

The tide is going out across the shingle.

But it isn't that. No,

it's because at that moment she chooses

to walk into the room without any clothes on.

Drowsy, not even sure where she is

for a moment. She waves the hair from her forehead.

Sits on the toilet with her eyes closed,

head down. Legs sprawled. He sees her

through the doorway. Maybe

she's remembering what happened that morning.

For after a time, she opens one eye and looks at him.

And sweetly smiles.

The Best Time Of The Day

Cool summer nights.

Windows open.

Lamps burning.

Fruit in the bowl.

And your head on my shoulder.

These the happiest moments in the day.

Next to the early morning hours,

of course. And the time

just before lunch.

And the afternoon, and

early evening hours.

But I do love

these summer nights.

Even more, I think,

than those other times.

The work finished for the day.

And no one who can reach us now.

Or ever.

Raymond Carver (25 mei 1938 – 2 augustus 1988)

De Amerikaanse schrijver en journalist John Gregory Dunne werd geboren op 25 mei 1932 in West Hartford, Connecticut. In 1954 studeerde Dunne af aan Princeton. Een aantal boeken (zoals bijvoorbeeld het draaiboek voor A Star Is Born) schreef hij samen met zijn vrouw Joan Didion, zelf ook schrijfster. Hij debuteerde in 1967 met Delano. The Story of the California Grape Strike.

Uit: Nothing Lost

„That is the end of the story.

Or almost the end.

I’m not sure I’m the one who should be telling it, but if I don’t, nobody will, so what the hell.

We live in a litigious time, and as I do not wish to be the focus of any litigation, I’ve located the major events of what follows in a state I call South Midland. By its name you can intuit a couple of things. Midland suggests the middle of the country, that part grandiosely identified as the Great Plains. South Midland suggests that there is a North Midland, as indeed there is. North Midlanders proudly claim to have the largest Paul Bunyan statue in the world, and perhaps they do, since to the best of my knowledge there are no other claimants. With that highly developed sense of humor we all recognize as indigenous to the Great Plains, South Midlanders say that the best thing in North Midland is Interstate 90 leading to South Midland. People in North Midland often group the two states together as Midlandia, but people in South Midland never do.

The biggest city in South Midland is Kiowa, which of course is Indian or, as we now say, Native American. When traveling out of state, Kiowans often refer to Kiowa as the Chicago of the north-central states. I have never heard a Chicagoan refer to his home as the Kiowa of the Midwest. Our state capital is called, with the imagination we also know as indigenous to the Great Plains, Capital City, usually shortened to Cap City.“

John Gregory Dunne (25 mei 1932 – 30 december 2003)

De Mexicaanse dichteres en schrijfster Rosario Castellanos werd geboren in Mexico-stad op 25 mei 1925. Haar jeugd bracht zij door in Comitán, in het zuiden van Mexico. Na haar reizen naar Europa en de U.S.A. waar zij haar studies in de esthetica voleindigde, keerde zij terug naar de provincie van Chiapas om te werken met Indiaanse toneelgroepen en vervolgens in het "Indigenous Institute of San Cristobal". In een groot deel van haar werk probeerde zij de afstand te overbruggen tussen de Pre-Colombiaanse en de Europese culturele tradities van Mexico. Vervreemding en eenzaamheid werden de rode draad in haar werk zowel in haar roman "Balin Canan" als in haar gedichten verzameld in "Poesía no eres tú " Zij schreef naast poëzie en proza ook literaire essays, en een ophefmakend feministisch toneelstuk "El eterno femenino".

Het dagelijks bestaan

Voor de liefde, Liefde, bestaan er geen hemelen, dan deze dag;

dit droevig haar dat valt

wanneer je je kamt voor de spiegel.

Die lange tunnels

die zich mengen met het gehijg en verstikken,

de wanden zonder ogen,

de holte die weerklinkt

van een occulte en onverstaanbare stem.

Voor de liefde, Liefde, is er geen pauze. De nacht

wordt niet plotseling verdraagbaar.

En wanneer een ster verbreekt zijn ketens

en jij haar ziet zigzaggen, en dol verloren gaan,

is er geen wet die haar haken losmaakt.

De ontmoeting gebeurt in het donker. In de kus

mengt zich de smaak van tranen.

En in de omhelzing vervlecht jij

de herinnering van een of andere verwarring, van een of andere dood.

Destiny

We kill what we love. What’s left

Was never alive.

No one else is close. What is forgotten,

What else is absent or less, hurts no one else.

We kill what we love. Enough of drawing a choked breath

Through someone else’s lung!

There is not air enough for both of us. And the earth will not hold

Both our bodies

And our ration of hope is small

And pain cannot be shared.

Man is an animal of solitudes,

A deer that bleeds as it flees

With an arrow in its side.

Ah, but hatred with its insomniac

Glass eyes; its attitude

Of menace and repose.

The deer goes to drink and a tiger

Is reflected in the water.

The deer drinks the water and the image. And becomes

-before he is devoured – (accomplice, fascinated)

his enemy.

We give life only to what we hate.

Vertaald door Julian Palley

Rosario Castellanos (25 mei 1925 – 7 augustus 1974)

De Duitse schrijver Max von der Grün werd geboren op 25 mei 1926 in Bayreuth. Hij bezocht o.a. de handelsschool. Aan WO II nam hij deel als parachutespringer. Hij werd krijgsgevangene en kwam in 1948 vrij. Hij werd omgeschoold tot metselaar en later nog eens tot machinist in de mijnbouw. Pas in 1965 begon hij te schrijven. Hij gold als een van de belangrijkste schrijvers van literatuur uit de arbeiderswereld van na de oorlog.

Uit: Wie war das eigentlich?

Ein Schulkamerad von mir war von einem Fähnleinführer, dem Führer einer Hitlerjugendformation auf offener Straße zusammengeschlagen worden. Was war passiert?

 Die Hitlerjugend unserer Kleinstadt zog im Marschtritt durch den Ort, vorweg der Spielmannszug mit Fanfaren und Trommeln, dahinter der Fahnenträger, dann die drei Züge. Mein Schulkamerad, selbst Hitlerjunge, konnte an diesem Tag nicht mitmarschieren, denn seine Mutter war krank, und er mußte für sie einkaufen gehen. Bevor er die Straße überquerte, ließ er die braune Kolonne, in der er nur zufällig nicht mitmarschierte, vorbei.  

Es war Pflicht, die Fahne mit erhobenem Arm zu grüßen. Er vergaß es. Daraufhin rannte der Fähnleinführer aus der Kolonne und streckte den Jungen mit zwei Faustschlägen nieder, so daß er aus Mund und Nase blutete. Kein Wunder, denn der Fähnleinführer war achtzehn Jahre und stark, mein Schulkamerad gerade dreizehn und schmächtig.

Nirgendwo konnte er sich darüber beschweren, geschweige denn den Fähnleinführer wegen Körperverletzung anzeigen. Niemand hätte dem Jungen Recht gegeben - nicht umsonst hieß es in einem Lied der HJ: »... denn die Fahne ist mehr als der Tod.« 

 Die Fahne im Dritten Reich nicht zu grüßen war kein Vergehen, es war ein Verbrechen.  

Ein Nachspiel hatte die ganze Sache aber doch, nämlich in der Schule. Wir lasen gerade »Wilhelm Tell« von Schiller. In diesem Schauspiel erläßt der tyrannische Landvogt Geßler eine Verordnung, daß nicht nur er zu grüßen sei, sondern auch sein Hut, wenn er durch die Straßen der Stadt getragen werde.“  

Max von der Grün (25 mei 1926 – 7 april 2005)

25-05-2009 om 20:16 geschreven door Romenu  

De Canadese dichter en schrijver Alain Grandbois werd geboren op 25 mei 1900 in Saint-Casimir, Québec. Hij studeerde aan Saint Dunstan's University in Charlottetown en tot 1924 aan de Laval University in Québec. Van 1924 tot 1939 leefde hij in Parijs. Na zijn  terugkeer naar Canada werkte hij voor de Bibliothèque Saint-Sulpice in Québec. Daarnaast werkte hij voor tijdschriften als Amérique française, Poésie 46, Liaison, Liberté en La nouvelle Revue canadienne. In 1961 werd hij medewerker van de Musée provincial de Québec. Grandbois ontving talrijke literaire prijzen.

Que la nuit soit parfaite

Que la nuit soit parfaite si nous en sommes dignes

Nulle pierre blanche ne nous indiquait la route

Où les faiblesses vaincues achevaient de mourir

Nous allions plus loin que les plus lointains horizons

Avec nos épaules et nos mains

Et cet élan pareil

Aux étincelles des insondables voûtes

Et cette faim de durer

Et cette soif de souffrir

Nous étouffant au cou

Comme mille pendaisons

Nous avons partagé nos ombres

Plus que nos lumières

Nous nous sommes montrés

Plus glorieux de nos blessures

Que des victoires éparses

Et des matins heureux

Et nous avonc construit mur à mur

La noire enceinte de nos solitudes

Et ces chaînes de fer rivées à nos chevilles

Forgées du métal le plus dur

Que parfaite soit la nuit où nous nous enfonçons

Nous avons détruit tout bonheur et toute tendresse

Et nos cris désormais

N'auront plus que le tremblant écho

Des poussières perdues

Aux gouffres des néants

Alain Grandbois (25 mei 1900 – 18 maart 1975)

De Albanese dichter en schrijver Naim Frashëri werd geboren op 25 mei 1846 in Frashër. Hij werkte eerst als belastingambtenaar in Berat en daarna van 1872 tot 1877 bij de douane in Saranda. In deze tijd begon hij zijn eerste gedichten te schrijven die vanaf 1885 ook gepubliceerd werden. Behalve in zijn eigen taal schreef hij ook in het Turks, het Grieks en het Perzisch. Hij werd een van de belangrijkste schrijvers van de Albanese tijdschriften "Dituria" (1884-85) en "Drita" (na 1885), die door zijn broer Sami werden uitgegeven. Hij groeide uit tot een klassiek auteur en de nationale dichter van Albanië.

Oh mountains of Albania (Fragment)

Oh mountains of Albania and you, oh trees so lofty,
Broad plains with all your flowers, day and night I contemplate you,
You highlands so exquisite, and you streams and rivers sparkling,
Oh peaks and promontories, and you slopes, cliffs, verdant forests,
Of the herds and flocks I'll sing out which you hold and which you nourish.
Oh you blessed, sacred places, you inspire and delight me!
          You, Albania, give me honour, and you name me as Albanian,
And my heart you have replenished both with ardour and desire.
          Albania! Oh my mother! Though in exile I am longing,
My heart has ne'er forgotten all the love you've given to me.
          When a lambkin from its flock strays and does hear its mother's bleating,
Once or twice it will give answer and will flee in her direction,
Were others, twenty-thirty fold, to block its path and scare it,
Despite its fright it would return, pass through them like an arrow,
Thus my wretched heart in exile, here in foreign land awaiting,
Hastens back unto that country, swift advancing and in longing.

Vertaald door Robert Elsie

Naim Frashëri (25 mei 1846 – 20 oktober 1900)

Standbeeld in Tirana

De Britse schrijver, criticus en politicus Sir Edward Bulwer-Lytton werd geboren in Londen op 25 mei 1803. Op zeer jonge leeftijd verloor hij zijn vader. Als voorbereiding voor de Cambridge University studeerde hij Latijn, Grieks, geschiedenis en retoriek in Ealing. In 1820 werd Ismaël: An Oriental Tale gepubliceerd. Hoewel de verkoop zeer mager was, kreeg hij toch erkenning voor dit werk van Sir Walter Scott. In 1822 ging hij naar het Trinity College in Cambridge. Als lid van de Union Debating Society ontmoette hij onder andere Thomas Babington Macaulay, Alexander Cockburn, W.M. Praed, Charles Villiers, F.D. Maurice, Charles Buller, en Benjamin Hall Kennedy. Tijdens zijn jaren in Cambridge publiceerde hij Delmour; or, A Tale of a Sylphid, and Other Poems. In juli 1825 kreeg hij de Chancellors medaille voor zijn gedicht Sculpture. In die periode publiceerde hij ook de roman Rupert de Lindsay en zijn dichtbundel Weeds and Wildflowers.Tussen 1827 en 1835 schreef Bulwer-Lytton romans, gedichten en toneelstukken. Hij schreef ook artikels en kritieken in o.a. de New Monthly Magazine, The Edinburgh Review en de Westminster Review. In 1831 werd hij verkozen als parlementslid. Bulwer-Lytton was minister van Koloniën van 1858 tot 1859.

Uit: Leila

„It was the summer of the year 1491, and the armies of Ferdinand and Isabel invested the city of Granada. The night was not far advanced; and the moon, which broke through the transparent air of Andalusia, shone calmly over the immense and murmuring encampment of the Spanish foe, and touched with a hazy light the snow- capped summits of the Sierra Nevada, contrasting the verdure and luxuriance which no devastation of man could utterly sweep from the beautiful vale below.

In the streets of the Moorish city many a group still lingered. Some, as if unconscious of the beleaguering war without, were listening in quiet indolence to the strings of the Moorish lute, or the lively tale of an Arabian improrvisatore; others were conversing with such eager and animated gestures, as no ordinary excitement could wring from the stately calm habitual to every oriental people. But the more public places in which gathered these different groups, only the more impressively heightened the desolate and solemn repose that brooded over the rest of the city.

At this time, a man, with downcast eyes, and arms folded within the sweeping gown which descended to his feet, was seen passing through the streets, alone, and apparently unobservent of all around him. Yet this indifference was by no means shared by the struggling crowds through which, from time to time, he musingly swept.“

Edward Bulwer-Lytton (25 mei 1803 - 18 januari 1873)

Portret door Henry William Pickersgill

De Amerikaanse schrijver, filosoof en essayist Ralph Waldo Emerson werd geboren in Boston, Massachusetts op 25 mei 1803. Zie ook mijn blog van 25 mei 2007.

Uit: Self-Reliance

“I read the other day some verses written by an eminent painter which were original and not conventional. The soul always hears an admonition in such lines, let the subject be what it may. The sentiment they instil is of more value than any thought they may contain. To believe your own thought, to believe that what is true for you in your private heart is true for all men,--that is genius. Speak your latent conviction, and it shall be the universal sense; for the inmost in due time becomes the outmost,--and our first thought is rendered back to us by the trumpets of the Last Judgment. Familiar as the voice of the mind is to each, the highest merit we ascribe to Moses, Plato, and Milton is that they set at naught books and traditions, and spoke not what men, but what they thought. A man should learn to detect and watch that gleam of light which flashes across his mind from within, more than the lustre of the firmament of bards and sages. Yet he dismisses without notice his thought, because it is his. In every work of genius we recognize our own rejected thoughts: they come back to us with a certain alienated majesty. Great works of art have no more affecting lesson for US than this. They teach us to abide by our spontaneous impression with good-humored inflexibility then most when the whole Cry of voices is on the other side. Else, to-morrow a stranger will say with masterly good sense precisely what we have thought and felt all the time, and we shall be forced to take with shame our own opinion from another.

Ralph Waldo Emerson

25-05-2009 om 20:13 geschreven door Romenu  

De Russisch-Amerikaanse dichter Joseph Brodsky werd op 24 mei 1940 in Leningrad (het huidige St.  Petersburg) geboren als Iosif Brodski. Zie ook mijn blog van 24 mei 2008 en ook mijn blog van 24 mei 2007 en mijn blog van 24 mei 2006.

Belfast Tune

Here's a girl from a dangerous town

She crops her dark hair short

so that less of her has to frown

when someone gets hurt.

She folds her memories like a parachute.

Dropped, she collects the peat

and cooks her veggies at home: they shoot

here where they eat.

Ah, there's more sky in these parts than, say,

ground. Hence her voice's pitch,

and her stare stains your retina like a gray

bulb when you switch

hemispheres, and her knee-length quilt

skirt's cut to catch the squall,

I dream of her either loved or killed

because the town's too small.

Seaward

Darling, you think it's love, it's just a midnight journey.

Best are the dales and rivers removed by force,

as from the next compartment throttles "Oh, stop it, Bernie,"

yet the rhythm of those paroxysms is exactly yours.

Hook to the meat! Brush to the red-brick dentures,

alias cigars, smokeless like a driven nail!

Here the works are fewer than monkey wrenches,

and the phones are whining, dwarfed by to-no-avail.

Bark, then, with joy at Clancy, Fitzgibbon, Miller.

Dogs and block letters care how misfortune spells.

Still, you can tell yourself in the john by the spat-at mirror,

slamming the flush and emerging with clean lapels.

Only the liquid furniture cradles the dwindling figure.

Man shouldn't grow in size once he's been portrayed.

Look: what's been left behind is about as meager

as what remains ahead. Hence the horizon's blade.

Liefde

'k Werd wakker en ontdeed me van de deken.

Liep naar het raam. De lichten in de ruit

beëindigden een zin, in slaap geuit,

maar brachten, net als een beletselteken,

mij geen vertroosting, gingen langzaam uit.

Ik droomde dat je zwanger was en, gek,

na zoveel jaar van jou te zijn gescheiden,

bekroop me toch een schuldgevoel. Mijn beide

handen die net nog blij jouw ronde buik

betastten, graaiden naar mijn broek en reikten

omhoog naar 't knopje van het licht. Ik stond

bij 't raam en wist dat jij je daar bevond,

in 't donker, in de droom alleen gebleven.

Je wachtte tot ik terugkwam, uit je mond

klonk geen verwijt, je wilde me vergeven.

Want zolang jij daar in dat donker wacht

duurt voort wat door het licht wordt afgesneden.

Daar blijven we verbonden in de echt,

en kinderen zijn het excuus, de reden

dat wij er naakt, tweeruggig zijn verhecht.

Eens op een nacht zal jij opnieuw voor mij

verschijnen, dodelijk vermoeid en mager.

Ik heb er dan een zoon of dochter bij,

een baby nog. Ik zal het dan niet wagen

de lamp weer aan te doen: ik ben niet vrij,

heb niet het recht jullie alleen te laten,

als opgeslotenen in dat domein

van stomme schimmen, sprakeloos en klein

voor de hoog opgetrokken haag der dagen

die mij zo onbenaderbaar doet zijn.

Vertaald door Peter Zeeman

Joseph Brodsky (24 mei 1940 – 28 januari 1996)

De Amerikaanse schrijver Michael Chabon werd geboren op 24 mei 1963 in Washington. Chabon had zijn eerste stripwinkeltje op zijn tiende. Tijdens zijn studie speelt hij in het punkbandje 'The Brats' en op zijn vierentwintigste debuteerde hij met de roman 'The Mysteries of Pittsburgh', dat door de kritiek de hemel in geprezen werd.  Voor zijn roman 'The Amazing Adventures of Kavalier & Clay' (2000), ontving hij in 2001 de Pulitzer Prize voor fictie. Naast romans, schrijft Chabon hier en daar scripts voor tekenfilms.

Uit: The Amazing Adventures of Kavalier & Clay

„It was a caterpillar scheme--a dream of fabulous escape--that had ultimately carried Josef Kavalier across Asia and the Pacific to his cousin's narrow bed on Ocean Avenue.

As soon as the German army occupied Prague, talk began, in certain quarters, of sending the city's famous Golem, Rabbi Loew's miraculous automaton, into the safety of exile. The coming of the Nazis was attended by rumors of confiscation, expropriation, and plunder, in particular of Jewish artifacts and sacred objects. The great fear of its secret keepers was that the Golem would be packed up and shipped off to ornament some institut or private collection in Berlin or Munich. Already a pair of soft-spoken, keen-eyed young Germans carrying notebooks had spent the better part of two days nosing around the Old-New Synagogue, in whose eaves legend had secreted the long-slumbering champion of the ghetto. The two young Germans had claimed to be merely interested scholars without official ties to the Reichsprotektorat, but this was disbelieved. Rumor had it that certain high-ranking party members in Berlin were avid students of theosophy and the so-called occult. It seemed only a matter of time before the Golem was discovered, in its giant pine casket, in its dreamless sleep, and seized.“

Michael Chabon (Washington, 24 mei 1963)

De Duitse schrijver Rainald Maria Goetz werd geboren op 24 mei 1954 in München. Zie ook mijn blog van 24 mei 2007 ook mijn blog van 24 mei 2008

Uit: Über Thomas Bernhard: "Die Kälte"

“Thomas Bernhard lesen und in seine abgründige Ekel-Welt gerissen sein: das ist eins, nahezu unausweichlich. Auch der vierte Teil seiner Jugenderinnerungen entwickelt diesen längst bekannten Sog. Von den ersten Sätzen an wird das Arsenal der Schreckensworte in der üblichen Bernhardschen Virtuosität zu den üblichen Bedrückungsbildern arrangiert.

Hat der Leser nicht nach wenigen Seiten, gelangweilt vom immer-gleichen Elend, das Buch weggelegt, hat er weitergelesen, ist er schon verloren. Das Unbedingte und Monomane dieser Prosa verschlingt ihn. Seit Bernhard schreibt, ist das so.

Gibt es also nichts Neues zu berichten von Thomas Bernhard? Zunächst: Die biographische Katastrophe, wir notieren es ohne Erstaunen, nimmt wie unweigerlich ihren Fortgang. "Die Kälte. Eine Isolation" schildert die Patientenkarriere des 18jährigen Bernhard in der Lungenheilstätte Grafenhof. Was diese Krankengeschichte an Ungeheuerlichkeiten bereithält, wirkt wie erfunden.

Bei seiner Einweisung in das von der Außenwelt streng isolierte Sanatorium ist der junge Mann zwar lungenkrank, leidet jedoch nicht, wie alle anderen, an Tuberkulose. Die Ansteckung ist freilich nur eine Frage der Zeit. Als der immer routinierter produzierte Auswurf vom Labor endlich als positiv klassifiziert wird, breitet sich unter den Mitpatienten und Ärzten Zufriedenheit aus: Der bislang vergleichsweise Gesunde, als Außenseiter argwöhnisch beobachtet, kann jetzt vereinnahmt werden von der Kranken- und Todesgemeinschaft.”

Rainald Goetz (München, 24 mei 1954)

De Vlaamse schrijver Kamiel Vanhole werd geboren in Etterbeek op 24 mei 1954. Hij bracht zijn jeugd door in de Vlaams-Brabantse gemeente Sterrebeek. Hij studeerde Germaanse filologie aan de Katholieke Universiteit Leuven. Hij woonde in Kessel-Lo bij Leuven. Na zijn burgerdienst ging hij als scenarist bij de Brusselse tekenfilmstudio Graphoui werken. Vanhole debuteerde in 1990 met de reisverhalen "Een demon in Brussel". Hij schreef verscheidene romans en toneelstukken, en vertaalde verhalen en essays van onder andere Vladimir Nabokov, John Berger, Marguerite Duras, John Updike en Charles Simic. Vanhole heeft veel gereisd. Hij was politiek geëngageerd. Zo was hij een van de initiatiefnemers van het "Bomspotting"-project, dat België kernwapenvrij wilde maken. Samen met Charles Ducal schreef hij in 1993 Over de voorrang van rechts, waarin hij de opkomst van het uiterst rechtse Vlaams Blok (het huidige Vlaams Belang) hekelde.

Pantoffelparade

Kent u de Verminkte Vovniks, lezer?

In Argentinië gaat de fabel dat de mensheid altijd zesendertig rechtvaardigen telt, die de Verminkte Vovniks worden genoemd. Ze kennen elkaar niet, ze zijn zelfs van elkaars bestaan niet op de hoogte, maar met z'n allen tillen ze de last van het heelal. In het geheim. En niemand die weet wie ze zijn of waar ze wonen.

Wie de literaire Vovniks van de volgende eeuw zullen zijn, is al evenzeer een raadsel. Toch zijn ze reeds onder ons. Ze grijpen ons aan. Ze krijgen ons aan 't lachen en besmetten ons met hun waarheden.

En ach, ze zien er niet uit. Als honden draaien ze om een bot heen. Ze knagen het stuk en zuigen er het merg uit. Het merg van de wereld, zeggen ze. En daarover zingen ze, daarvan willen ze leven.

Wij likken er de vingers bij af.

We knikken en huiveren en lachen.

Lezer, u die wilt vernemen wie de Vovniks van de toekomst zijn, ik zal u moeten teleurstellen: mijn koffiedik is voor de mesthoop. En ‘men moet soms voorzichtig wezen, (...) ik mocht eens wegens voortijdige overmaat van klassicismus verraderlyk ontmand worden tot letterprofessor.’

Daarom zeg ik u: weg met de pantoffelparade!

Iedereen zijn eigen Vovniks!

Leve de doden.

Kamiel Vanhole (24 mei 1954 - 12 juni 2008)

De Franse schrijver, dichter  en schilder Henri Michaux werd geboren op 24 mei 1899 in Namur in België. Zie ook mijn blog van 24 mei 2007 ook mijn blog van 24 mei 2008

La jeune fille de Budapest

Dans la brume tiède d'une haleine de jeune fille, j'ai pris place

Je me suis retiré, je n'ai pas quitté ma place.

Ses bras ne pèsent rien. On les rencontre comme l'eau.

Ce qui est fané disparaît devant elle. Il ne reste que ses yeux.

Longues belles herbes, longues belles fleurs croissaient dans notre champ.

Obstacle si léger sur ma poitrine, comme tu t'appuies maintenant.

Tu t'appuies tellement, maintenant que tu n'es plus.

Je vis un arbre dans un oiseau

Celui-ci le réfléchissait tout entier et une brise infiniment légère en assouplissait seulement l’extrême bord des feuilles.

L’oiseau était immobile et grave.

C’était un matin clair, sans soleil, un matin qui ne dévoile rien encore de la journée à venir, ou très peu.

 Moi aussi, j’étais calme.

 L’oiseau et moi, nous nous entendions, mais à distance, comme il convient à des êtres d’espèce animale, ayant eu, sans retour possible, une évolution parfaitement divergente.

Henri Michaux (24 mei 1899 – 19 oktober 1984)

24-05-2009 om 20:26 geschreven door Romenu  

De Amerikaanse zanger, songwriter en dichter Bob Dylan werd geboren als Robert Allen Zimmerman op 24 mei 1941 in Duluth, Minnesota. In september 2008 werden twee gedichten van hem gepubliceerd in The New Yorker. Ze werden geschreven voor het boek Hollywood Foto-Rhetoric:The Lost Manuscript, met teksten van Bob Dylan en foto’s van Barry Feinstein. Zie ook mijn blog van 24 mei 2006.

17

after crashin the sportscar

into the chandelier

i ran out the phone booth

made a call t my wife. she wasnt home.

i panicked. i called up my best friend

but the line was busy

then i went t a party but couldnt find a chair

somebody wiped their feet on me

so i decided t leave

i felt awful. my mouth was puckered.

arms were stickin thru my neck

my stomach was stuffed an bloated

dogs licked my face

people stared at me an said

“what’s wrong with you?”

passin two successful friends of mine

i stopped t talk.

they knew i was feelin bad

an gave me some pills

i went home an began writin

a suicide note

it was then that i saw

that crowd comin down

the street

i really have nothing

against

marlon brando

Bob Dylan (24 mei 1941)

De Britse schrijver Arnold Wesker werd geboren op 24 mei 1932 in Londen. Voordat hij met schrijven begon werkte hij in de jaren vijftig als timmerman, kok en oogstarbeider. Jonge toneelschrijvers als John Osborne moedigden hem aan om voor het toneel te gaan schrijven. De doorbraak kwam al snel met werken als The Kitchen, 1957, Chicken Soup with Barley, 1958, Roots, 1958, en I'm talking about Jerusalem, 1958. Later volgden ook proza, gedichten, hoorspelen en draaiboeken voor films.

Uit: Roots

„"Do you think we really count? You don' wanna take any notice of what them ole papers say about the workers bein' all-important these days - that's all squit! 'Cos we aren't. Do you think when the really talented people in the country get to work they get to work for us? Hell if they do? Do you think they don't know we 'ont make the effort? The writers don't write thinkin' we can understand, nor the painters don't paint expectin' us to be interested - that they don't, nor don't the composers give out music thinkin' we can appreciate it. 'Blust,' they say, 'the masses is too stupid for us to come down to them. Blust,' they say, 'if they don't make no effort why should we bother?'' So you know who come along? The slop singers and the pop writers and the film makers and the women's magazines and the tabloid papers and the picture-strip love stories - thaas who come along, and you don't hev to make no effort for them, it come easy… The whole stinkin' commercial world insults us and we don't care a damn. Well Ronnie's right - it's our own bloody fault. We want the third-rate - we got it!"

Arnold Wesker (Londen, 24 mei 1932)

De Ierse schrijver William Trevor werd geboren op 24 mei 1928 in Mitchelstown, County Cork. Hij studeerde geschiedenis aan het Trinity College in Dublin en werkte daarna als leraar. Al vroeg maakte hij naam als beeldhouwer. In 1952 trok hij naar Engeland om als kunstdocent te werken. In 1958 verscheen zijn eerste roman Trinity College in Dublin. Trevor won vele literaire prijzen en ontving enkele jaren geleden de twee hoogste Britse onderscheidingen: de eretitel Commander of the British Empire en de David Cohen British Literature Prize. In 2003 verscheen bij Meulenhoff zijn roman Het verhaal van Lucy Gault, die was genomineerd voor de ManBooker Prize en de Whitbread Award. Van al zijn boeken is Felicia’s reis zijn bekendste roman. Het boek werd verfilmd door Atom Egoyan.

Uit: The Story of Lucy Gault

“Captain Everard Gault wounded the boy in the right shoulder on the night of June the twenty-first, nineteen twenty-one. Aiming above the trespassers' heads in the darkness, he fired the single shot from an upstairs window and then watched the three figures scuttling off, the wounded one assisted by his companions.

They had come to fire the house, their visit expected because they had been before. On that occasion they had come later, in the early morning, just after one. The sheepdogs had seen them off, but within a week the dogs lay poisoned in the yard and Captain Gault knew that the intruders would be back. 'We're stretched at the barracks, sir,' Sergeant Talty had said when he came out from Enniseala. 'Oh, stretched shocking, Captain.' Lahardane wasn't the only house under threat; every week somewhere went up, no matter how the constabulary were spread. 'Please God, there'll be an end to it,' Sergeant Talty said, and went away. Martial law prevailed, since the country was in a state of unrest, one that amounted to war. No action was taken about the poisoning of the dogs.

When daylight came on the morning after the shooting, blood could be seen on the sea pebbles of the turn-around in front of the house. Two petrol tins were found behind a tree. The pebbles were raked, a couple of bucketfuls that had been discoloured in the accident taken away.”

William Trevor (Mitchelstown, 24 mei 1928)

De van oorsprong Duits-Hongaarse, maar Engelstalig schrijver en dramaturg George (György) Tabori  werd geboren in Boedapest op 24 mei 1914. Hij was de tweede zoon van een joodse journalist. Na de machtsovername van de nazi's week hij uit en emigreerde in 1936 naar Londen waar hij journalist werd en oorlogscorrespondent voor de BBC. In 1941 werd hij Brits staatsburger. Het merendeel van zijn familie werd uitgemoord in Auschwitz. In 1947 vertrok hij naar de VS, waar hij scenario's ging schrijven en samenwerkte met Joseph Losey en Alfred Hitchcock, en waar hij onder meer Bertolt Brecht ontmoette. Met Brecht werkte hij aan een Engelse versie van Leben des Galileï. Onder diens invloed begon hij te schrijven voor het theater en werd tevens regisseur. In 1969 keerde hij terug naar Europa, eerst Londen, daarna Bremen, waar hij een eigen gezelschap stichtte. Vanaf 1978 werkte hij in München, na 1986 in Wenen, waar hij ging samenwerken met de beroemde regisseur Claus Peymann. Pas hier kwam zijn carrière werkelijk tot ontplooiing, en ontstonden zijn beroemdste stukken. In 1992 ontving hij de Georg-Büchner-Preis. In 1999 vertrok hij wederom naar Berlijn. Het eerste eigen stuk waarmee hij doorbrak was Die Kannibalen (1968). In Nederland is Tabori bekend sinds de opvoering van Mein Kampf door Toneelgroep Amsterdam (1988).

Uit: Der Zauberberg und das Hollywoodschnitzel

“Das dritte Mal, im wunderschönen Monat Mai, begegneten wir uns vor meinem Geburtstag bei mir zu Hause. Thomas und Katja Mann kamen zum Abendessen. Meine damalige deutsche Ehefrau war so aufgeregt, dass das Essen ungefähr zwei Stunden verspätet fertig wurde (Hollywoodschnitzel und Bratkartoffeln). Thomas Mann, an dessen Lippen mir die weiße Spur eines Magenpulvers aufgefallen war, beklagte sich nicht über die Verspätung. Er nutzte die Zeit, um einen Witz zu erzählen, worauf die Gäste mit freundlich gebleckten Zähnen reagierten und die Schauspielerin Greta Garbo gleich und leichtsinnig mit einem prachtvollen Witz antwortete. Wir brüllten alle. Thomas Mann war so beleidigt, dass er in seinem Tagebuch alle Gäste, auch die Garbo, ignorierte und stattdessen eintrug: „Zum Abendessen bei Taboris hoch über Hollywood. Kleine ungarisch schwedisch englische Gesellschaft ... Lange Sitzerei vorm Dinner.“

Ich hatte damals ein paar Monate am Drehbuch für eine Verfilmung des „Zauberberg“ geschrieben. Thomas Mann hoffte auf Hollywood und hatte sich schon damit abgefunden, dass nicht alle seiner vielen „Zauberberg“-Figuren in einer anderthalbstündigen Kinoversion vorkommen könnten. In den Anmerkungen zu den von Inge Jens herausgegebenen Tagebüchern Thomas Manns (1946–48) steht dazu: „Dramatisierung des ,Zauberberg ’(...): Ein Treatment lag vor, und auch die Hauptdarsteller, auf die sich Tabori mit seinem Freund Zoltán Korda, dem Bruder des Rechtsinhabers Sir Alexander Korda, einigen konnte, standen bereits fest: Greta Garbo als Claudia Chauchat und Montgomery Clift als Hans Castorp. Der Plan wurde niemals realisiert.“

Um das etwas genauer zu berichten: Mein Agent Harry Tatterbaum weigerte sich, den „Zauberberg“ an die Studios zu geben. „Bist du wahnsinnig“, sagte er mir ganz freundlich, „ein Script über eine Lungenheilanstalt? Du willst in Amerika einen Film über lauter Kranke und Moribunde machen?“ Das war das Ende von Thomas Manns und meinem „Zauberberg“ in der neuen heilen Welt.”

George Tabori (24 mei 1914 - 23 juli 2007)

24-05-2009 om 20:23 geschreven door Romenu  

De Duitse dichter en componist Louis Fürnberg werd geboren op 24 mei 1909 in Iglau.Hij studeerde vanaf 1927 aan de Praagse handelsacademie en stichtte daar de Agitprop-Gruppe 'Echo von links'. Een uitgesproken communistisch geïnspireerd literair blad. Toen de nazi's in maart 1939 Praag binnenmarcheerden werd Fürnberg gearresteerd, gefolterd en later, door zijn vrouw, terug vrijgekocht. Na zijn vrijlating vluchtte de dichter-componist naar Palestina. In 1946 keerde Fürnberg terug naar Tsjechoslowakije om zich in 1954 met wat van zijn familie over was in Weimar te vestigen. In 1957 overleed hij aan een hartstilstand. Fürnberg  was de schrijver van het gedicht 'Lied der Partei' dat door de staatspartij SED als dé DDR-hymne werd geadopteerd.

Spätsommerabend

Die Äpfel an den Bäumen,

die wiegt ein leiser Wind,

die letzten Rosen träumen,

der Sommerfaden spinnt.

Es färbt mit abenzarten

Pastellen Zaun und Haus

die Sonne hinterm Garten.

Die Wiese atmet aus.

Leis raschelt's in den Bäumen.

Die Taube gurrt im Schlag.

Wir sitzen und wir träumen.

Es war ein guter Tag.

Alt möcht ich werden

Alt möcht ich werden wie ein alter Baum, 

mit Jahresringen, längst nicht mehr zu zählen, 

mit Rinden, die sich immer wieder schälen, 

mit Wurzeln tief, daß sie kein Spaten sticht. 

In dieser Zeit, wo alles neu beginnt, 

und wo die Saaten alter Träume reifen, 

mag wer da will den Tod begreifen - - 

ich nicht! 

Alt möcht ich werden wie ein alter Baum, 

zu dem die sommerfrohen Wandrer fänden, 

mit meiner Krone Schutz und Schatten spenden 

in dieser Zeit, wo alles neu beginnt.

Aus sagenhaften Zeiten möcht ich ragen, 

durch die der Schmerz hinging, ein böser Traum, 

in eine Zeit, von der die Menschen sagen: 

Wie ist sie schön! O wie wir glücklich sind! 

Louis Fürnberg (24 mei 1909 – 23 juni 1957)

Buste in het Ilmpark in Weimar

De Russische schrijver Michail Aleksandrovitsj Sjolochov werd geboren in Kroesjilin op 24 mei 1905.  Zijn vader behoorde tot de lagere middenklasse, werkzaam als boer, veehandelaar en molenaar. Sjolochovs moeder was van Oekraïense afkomst en was weduwe van een kozak. Sjolochow was een leerling op scholen in Kargin, Moskou, Bogoetsjar en Vesjenskaja tot 1918. Toen hij 13 jaar was werd hij lid van de revolutionairen in de Russische Burgeroorlog. Hij begon met schrijven op de leeftijd van 17 jaar. Zijn eerste boek, Het Geboortemerk, verscheen toen hij 19 jaar was. In 1922 verhuisde Sjolochov naar Moskou om journalist te worden, maar hij moest allerlei baantjes aannemen om in zijn levensonderhoud te voorzien. Hij was dokwerker, beeldhouwer en accountant van 1922 tot 1924, maar hij nam ook deel aan - met tussenpozen - seminaries. Zijn eerste (op grote schaal) gedrukte werk was het satirische artikel Een test (1922). Sjolochov won in 1965 de Nobelprijs voor de Literatuur.

Uit: Der stille Don (Vertaald door Erich Müller)

"Die Jelansker und Wjoschensker haben sich erhoben. Fomin und die ganze Obrigkeit sind aus Wjoschki und Tokingeflohen. Vielleicht sind auch Kasanskaja, Schumilinskaja und Migulinskaja im Aufstand. Begreifst du, wonach dasriecht?" Die Adern an Grigoris Stirn und Hals schwollen an, grünliche Fünkchen blitzten in seinen Augen. Er konnte seine Freude nicht verbergen, seine Stimme bebte, ziellos glitten seine schwarzen Finger über die Knopflöcher des Mantels. "Und bei euch ... im Chutor? Was? Wie?" "Nichts zu hören. Ich hab den Vorsitzenden gesehen, der lacht. ‚Mir ist’s gleich’, sagt er, ‚zu welchem Gott ich bete, Hauptsache, ein Gott ist da.’ So kriech schon raus aus deinem Loch!" Sie gingen ins Haus. Grigori machte Riesenschritte, neben ihm tippelte der Hausherr und erzählte: "Im JelanskerBezirk hat sich als erster der Chutor Krasnojarski erhoben. Vorgestern waren zwanzig Kommunisten aus Jelanskajanach Kriwskoi und Pleschakow ausgezogen, um dort Kosaken zu verhaften. Aber die Krasnojarsker hatten Wind von der Sache bekommen. Sie versammelten sich und beschlossen: ,Wie lange wollen wir das noch dulden? Jetzt greifen sie nach unsern Vätern, dann kommen wir dran. Sattelt die Pferde, befreien wir die Verhafteten!’ An die fünfzehn Mann hatten sich zusammengefunden, lauter junge Draufgänger ... So begann der Tanz. Aus ist’s mit der Sowjetmacht, zum Teufel mit ihr!" ...Das Gespräch war eben in Fluß gekommen – einer der Kosaken hatte zu erzählen begonnen, wie die Reschetowsker, Dubrowsker und Tschernowsker Fomin aus Wjoschenskaja vertrieben hatten –, als am Ende der Straße, die auf einen weißen, breitstirnigen Hang zuführte, zwei Reiter erschienen. Sie jagten die Straße herauf, hielten bei jeder Gruppe an, rissen ihre Pferde herum, fuchtelten mit den Armen und schrien etwas. Grigori erwartete ungeduldig ihr Kommen.“

Michail Sjolochov (24 mei 1905 - 21 februari 1984)

De Franse schrijver Jean de La Varende werd geboren op 24 mei 1887 op het kasteel van Bonneville à Chamblac (Eure). Zijn eerste boek Nez-de-Cuir verscheen in 1936. Een jaar later werd de roman opnieuw uitgegeven door Les éditions Plon. Het werd een succes. In 1942 werd hij gekozen als lid van de Académie Goncourt. Normandië en de zee speelden altijd een grote rol in zijn oeuvre.

Uit: Mademoiselle de La Vallière

„Elle est particulièrement touchante et connue. C’est qu’elle fut bonne et d’une vraie tendresse, et qu’elle diminua son péché de toute sa faiblesse ardente et de tout son remords, elle qui aurait tant voulu ne jamais faire de mal. Au centre des impérieuses, des vaniteuses, elle apparaît dégagée de tout orgueil, uniquement soucieuse de l’Amour. Elle est comme égarée dans une situation fausse. On se souvient qu’elle sut expier ses pâles bonheurs par une longue retraite de pénitence, et, si l’on prend conscience des époques et des dates, ce sentiment d’affectueuse pitié s’accroît et l’absout plus encore.

Vie amoureuse de treize ans ; vie repentante qui dura trente-six années. Mieux informé d’elle, quel malaise d’imaginer que ce fin visage subit les stigmates de l’orde vieillesse, dans son serre-tête et sa guimpe ; que ces traits allongés et souples, si mobiles, se durcirent sous l’émaciement de l’âge et des sacrifices, et que la duchesse de La Vallière, soeur Louise-de-la-Miséricorde, mourut au Carmel, à soixante-six ans !“

Jean de La Varende (24 mei 1887 – 8 juni 1959)

De Britse schrijver Arthur Wing Pinero werd geboren in Londen op 24 mei 1855. Hij werd oorspronkelijk voor een kantoorbaan opgeleid, maar die hield hij al vroeg voor gezien. Hij voelde zich sterk aangetrokken tot het toneel, waarop hij in 1874 in het Theatre Royal in Edinburgh debuteerde. Zijn eerste optreden op het Londense toneel, in het Globe Theatre, dateert van 15 april 1876. Hij vervulde al spoedig grote rollen in het klassieke en moderne repertoire, en vooral zijn Shakespeare-vertolkingen trokken de aandacht. Kort na zijn eerste toneelstappen begon hij ook te schrijven, en werd zijn eerste werk opgevoerd. Het was de éénacter £200 a Year. Na het succes dat dit werkje verkreeg, ontwikkelde hij zich tot een der bekendste dramaturgen van zijn tijd, waarbij hij een grote productiviteit aan de dag legde. Jaarlijks werden wel een of twee nieuwe werken van zijn hand vertoond.

Uit: The 'Mind the Paint' Girl

FARNCOMBE.

[Nodding to ROPER and then coming forward and addressing MRS. UPJOHN.] I-- er-- I think I'll go for a little walk and come back later on, if I may.

MRS. UPJOHN.

[Contentedly.] Oh, jest as you like.

FARNCOMBE.

[Moving towards the door.] In about a quarter-of-an-hour.

MRS. UPJOHN.

If we don't see you again, I'll tell Lil you've been 'ere.

FARNCOMBE.

[At the door.] Oh, but you will; you will see me again.

MRS. UPJOHN.

Well, please yourself and you please your dearest friend, as Lil's dad used to say.

FARNCOMBE.

Thank you-- thank you very much.

[He disappears, closing the door after him.

MRS. UPJOHN.

[To ROPER, looking up.] I b'lieve you gave that young man the 'int to go, Uncle.

ROPER.

I did; told him I wanted to talk business with you.“

Arthur Wing Pinero (24 mei 1855 - 23 november 1934)

24-05-2009 om 20:21 geschreven door Romenu  

De Nederlandse dichter Adriaan Roland Holst werd geboren op 23 mei 1888 in Amsterdam. Zie ook mijn blog van 23 mei 2008 en ook mijn blog van 23 mei 2007 en ook mijn blog van 23 mei 2006.

TENEBRIS MUNDI

De wolken gaan en de dorre blaren

waarheen de wind het wil;

en wij ook staan nu aan alle verten

blootgesteld, en onze harten

- uitgewoond door te lang ervaren,

en een snel einde al op til -

o, als arme vergeten dorpen

werden zij, bij de grens, en soms

komt, onderweg naar een somber nergens,

vluchtend een koning er zich verbergen,

die zijn kroon al heeft weggeworpen....

de wind kwam over hem en ons.

De hooge droomen en de volken

nemen nu westelijk hun baan

door de late zielstochten bewogen.

Werelden gingen; langs mijn oogen

zie ik de blaren gaan, en de wolken,

en voel de wind gaan.

De Verlatene

De wind en het grauwe weer gaan over mijn hart,

en ergens over een dak waar ik heb bemind;

de winter wordt koud, en de struiken zijn al zwart -

over een plek waar mijn graf zal zijn gaat de wind.

Ik zou vuur maken als zij hier weer bij mij kwam

als eens in dat oud verhaal van haar en van mij;

maar nu sta ik, stil en denkende, bij het raam -

de winter wordt koud; de jaren gingen voorbij.

Bellenblazen

3

Verzaligd zat zij, plichtvergeten,

bellen te blazen. 't Was nog vroeg

en stil, zij had nog niet ontbeten,

ik wél, en had al schoon genoeg

van dure plichten die ons wachten

na het ontbijt: de bellen, een

voor een, zweefden omhoog, zij lachte

ze na tot bel na bel verdween,

want alle wonderen verdwijnen

- voor nieuwe wonderen aan de haal -

in lichte stilte -

zij blaast de mijne

het stille licht in, allemaal.

Adriaan Roland Holst (23 mei 1888 - 5 augustus 1976)  

Standbeeld, genaakt door Mari Andriesse, in Bergen

De Nederlandse schrijver Maarten Biesheuvel werd geboren in Schiedam op 23 mei 1939. Zie ook mijn blog van 23 mei 2007 en ook mijn blog van 23 mei 2008

Uit: De trui

„Tijdens een winderige winteravond zat Dirk Olieslager, die president-directeur en nagenoeg eigenaar van de grootste rederij van Rotterdam was, in de ruime woonkamer van zijn huis gelegen in een klein park in de grote stad, samen met zijn vrouw Vera en zijn dochter Evelien van zestien die haar huiswerk zat te maken, naar een pianoconcert van Mozart te luisteren. Er waren nog twee zoons, maar die waren niet thuis. Ze wilden ook niets met de rederij te maken hebben. De eerste was al jong hoogleraar algemene taalwetenschap aan een bekende universiteit in Amerika geworden en de tweede speelde hobo in het Concertgebouworkest. De hoogleraar kwam maar eens in de twee jaar zijn ouderlijk huis opzoeken en de hoboïst vaker, maar alleen op hoogtijdagen. Het deed meneer Olieslager in grote mate verdriet dat zijn zoons niets in het bedrijf zagen, hij miste zijn ‘beide kerels’. Vaak, in zijn dromen, zag hij hen praten met de kapiteins van zijn schepen, hij hoorde hun schallende lach over de kaden van zijn bedrijf. Hij was gelukkig getrouwd, Vera was een statige, modieus geklede en vriendelijke vrouw. Evelien die op het gymnasium zat was bezig met een vertaling van een gedicht van Ovidius. Het grote staande Engelse horloge tikte luid, langzaam en regelmatig. Mevrouw bladerde de Amerikaanse uitgave van het tijdschrift ‘Cosmopolitan’, juli 1962 door en Olieslager zat zijn nagels een beetje te vijlen. Hij overdacht zijn leven en besefte dat hij toch behoorlijk gelukkig was. Hij had eigenlijk maar één verborgen wens en dat was een ontmoeting in levende lijve met Juliette Caroll, een Amerikaanse filmster die nu al in twaalf bekende films had gespeeld en die het sexidool van miljoenen mannen van Tokyo tot Amsterdam, van Kaapstad tot Groenland was. Er draaide vanavond een nieuwe film waarin zij speelde, in het Thaliatheater. Hij wilde daar eigenlijk graag naar toe, maar durfde niet aan zijn vrouw te vragen of ze zin had om mee te gaan.“

Maarten Biesheuvel (Schiedam, 23 mei 1939)

De Nederlandse schrijfster en columniste Lydia Rood werd geboren op 23 mei 1957 in Velp. Zie ook mijn blog van 23 mei 2007 en ook mijn blog van 23 mei 2008

Uit: Slotervaart aan zee (column)

‘Jij bent een Belg, toch?' zei de ene Marokkaan provocerend tegen de andere in de Marokkaanse badplaats Saidia.

‘Helemaal niet!' zei de andere Marokkaan verontwaardigd. ‘Ik kom uit Amsterdam!'

‘Slotervaart dan zeker?' vroeg de ene Marokkaan, die zelf in een wit dorpje woont. ‘Daar kom ik ook vandaan.'

‘Mooi niet! Ik ken iedereen in Slotervaart en jij woont daar niet', zei de andere. Ze spraken Nederlands.

De jongen uit Slotervaart had met twee vrienden een villa gehuurd. Niet van de eigenaar, die in Frankrijk woont, maar van de bewaker van het pand. Voor zijn diensten als bewaker krijgt hij een schijntje. Verhuren is dan een leuke bijverdienste.

‘Je moet het zelf weten', zei de ene Marokkaan tegen de bewaker. ‘Dat jij dat huis illegaal verhuurt, is mijn zaak niet. Maar ik zou het niet aan deze jongens doen.' Met alle vooroordelen van iemand uit een wit dorpje wist hij dat een jonge Marokkaan uit Slotervaart niet kon deugen.“

Lydia Rood (Velp, 23 mei 1957)

De Amerikaanse schrijver, journalist en radiopresentator  Mitchell David Albom werd geboren op 23 mei 1958 in Passaic, New Jersey. Hij studeerde sociologie aan de Brandeis University en journalistiek aan de Columbia University’s Graduate School of Journalism. Oorspronkelijk wilde hij musicus en songwriter worden. Hij trad op in nightclubs en in colleges, maar geleidelijk aan kreeg hij interesse in schrijven. In 1997 verscheen Tuesdays with Morrie,(een verslag van zijn ontmoetingen met een hoogleraar sociologie die verteld over leven met een dodelijke ziekte), dat meteen een bestseller werd, nadat het door Oprah Winfrey besproken was. Er werd een succesvolle televisiefilm van gemaakt. Zijn volgende boek The Five People You Meet In Heaven, een roman, was eveneens een bestseller, maar werd door de kritiek als te sentimenteel afgedaan. Zijn tweede roman For One More Day verscheen in 2006. Albom richtte een hulporganisatie A Time to Help op die elke maand een project uitvoert om de bevolking van Detroit te helpen.

Uit: Tuesdays With Morrie

„The last class of my old professor's life took place once a week in his house, by a window in the study where he could watch a small hibiscus plant shed its pink leaves. The class met on Tuesdays. It began after breakfast. The subject was The Meaning of Life. It was taught from experience.
No grades were given, but there were oral exams each week. You were expected to respond to questions, and you were expected to pose questions of your own. You were also required to perform physical tasks now and then, such as lifting the professor's head to a comfortable spot on the pillow or placing his glasses on the bridge of his nose. Kissing him good-bye earned you extra credit.
No books were required, yet many topics were covered, including love, work, community, family, aging, forgiveness, and, finally, death. The last lecture was brief, only a few words.
A funeral was held in lieu of graduation.
Although no final exam was given, you were expected to produce one long paper on what was learned. That paper is presented here.
The last class of my old professor's life had only one student.
I was the student.
It is the late spring of 1979, a hot, sticky Saturday afternoon. Hundreds of us sit together, side by side, in rows of wooden folding chairs on the main campus lawn. We wear blue nylon robes. We listen impatiently to long speeches. When the ceremony is over, we throw our caps in the air, and we are officially graduated from college, the senior class of Brandeis University in the city of Waltham, Massachusetts. For many of us, the curtain has just come down on childhood.“

Mitchell Albom (Passaic, 23 mei 1958)

De Britse schrijfster Susan Cooper werd op 23 mei 1935 geboren in Buckinghamshire. Ze ging naar de Slough Grammar School voordat ze aan Oxford University ging studeren. Op Somerville College volgde ze Engels. Twee van de professoren waarbij ze colleges liep waren J.R.R. Tolkien en C.S. Lewis. Tijdens haar studie was Cooper de eerste vrouwelijke redacteur van het universiteitsblad. Na haar afstuderen begon ze als journalist bij The Sunday Times Haar eerste boeken werden geschreven in deze periode. Coopers eerste kinderboek, Boven Zee, onder Steen, schreef ze zelfs als reactie op een prijsvraag van een uitgeverij voor een 'avonturenboek voor kinderen'. In 1963 verliet ze Engeland om met een Amerikaan te trouwen. Ze schreef nog twee boeken voor volwassenen en een kinderboek over haar eigen jeugdervaringen tijdens de Blitzkrieg in Londen, Dawn of Fear, gepubliceerd in 1970. Hierna vervolgde ze haar beroemde Duistere vloed-serie, waarvan het laatste deel in 1977 verscheen. Na het afsluiten van deze serie ging Susan Cooper in het theater werken. Haar eerste toneelstuk, Foxfire, schreef ze samen met de Canadese acteur Hume Cronyn.

Uit: Silver on the Tree

„He stared round the square room, filling the length and breadth of the tower, into which they had just come. "Look!"

Brightness was everywhere: a soft, greenish light filtered through the quartz-like walls of the room. It could be a cave of ice, Will thought. But this was a cluttered, busy place, as if someone had left it in a hurry while preoccupied with some great complex matter. Piles of curling manuscript lay on the tables and shelves, and on the thick rush mat that covered the floor; against one wall an enormous heavy table was littered with strips of shining metal and chunks of glass and rock, red and white and greenish-blue, all among an array of delicate gleaming tools which reminded Will of the workshop behind his father's jewelry shop at home. Then his eye was caught by something high on the wall: a plain round shield, made of gleaming gold.

Gwion leapt light-footed up on to a table and took the shield down from the wall. He held it out.

"Take this, Will. Three shields, once in the days of his greatness, King Gwyddno made for the Light. Two of them were taken by the Light to places where danger might come, and the third they left here. I have never known why -- but perhaps this moment now is why, and has been all along. Here."

Will took the round gleaming thing and slid his arm through the holding-straps on the inner side. "It's beautiful," he said. "And-so are the other two that he made. I have seen them, I think. In . . . other places. They have never been used."

"Let us hope this one need not be used either," Gwion said.

Bran said impatiently, "Where is the king?" He was looking up at a curving wrought-iron staircase, wonderfully curli-cued, which spiralled its way up to disappear through an opening in the high glassy ceiling of the room.“

Susan Cooper

23-05-2009 om 22:10 geschreven door Romenu  

De Zweedse schrijver Pär Fabian Lagerkvist werd geboren in Växjö op 23 mei 1891 in Stockholm. Zie ook mijn blog van 23 mei 2007 en ook mijn blog van 23 mei 2008

Uit: My Father and I

„"'No, my boy, it's not horrible,' he said, taking me by the hand.

'Yes, father, it is.'

'No, my child, you mustn't think that. Not when we know there is a God.' I felt so lonely, forsaken. It was so strange that only I was afraid, not father, that we didn't think the same. And strange that what he had said didn't help me and stop me from being afraid. Not even what he said about God helped me. ... We walked in silence, each with his own thoughts. My heart contracted, as though the darkness had got in and was beginning to squeeze it.

Then, as we were rounding a bend, we suddenly heard a mighty roar behind us! We were awakened out of our thoughts and alarmed. Father pulled me down onto the embankment, down into the abyss, held me there. Then the train tore past, a black train. All the lights in the carriages were out, and it was going at frantic speed. What sort of train was it? There wasn't one due now!

We gazed at it in terror. The fire blazed in the huge engine ... sparks whirled out into the night. It was terrible. The driver stood there in the light of the fire, pale, motionless, his features as though turned to stone. Father didn't recognize him, ... the man just stared straight ahead, as though intent only on rushing into the darkness, far into the darkness that had no end.

.... I stood there panting, gazing after the furious vision. It was swallowed up by the night. Father took me onto the line; we hurried home. He said, 'Strange, what train was that? And I didn't recognize the driver.' Then we walked on in silence.“

Pär Fabian Lagerkvist

De Franse dichter en schrijver Jean Markale (eig. Jacques Bertrand) werd geboren in Parijs op 23 mei 1928. Als kind wijdde zijn grootmoeder hem in in de verhalen en plaatselijke legenden , waardoor hij een echte passie ontwikkelde voor de Bretoense cultuur. Hij startte zijn loopbaan als leraar talen in Parijs. Als specialist in de middeleeuwse literatuur leidde hij zijn leerlingen doorheen de verhalen van Chrétien de Troyes en vertelde hij met verve de mysterieverhalen van Brocéliande. Ondertussen bestudeerde hij de Arthurcyclus en specialisserde hij zich mettertijd in de Keltische geschiedenis en letterkunde en verliet tenslotte het onderwijs. Hij publiceerde verschillende boeken over de Keltische beschaving.

Uit: Contes et légendes des pays celtes

„L'existence des Celtes est connue du grand public par l'histoire du roi Arthur, des chevaliers de la table ronde, du mythe du Graal et de l'enchanteur Merlin. Mais la culture et l'influence de la civilisation Celte ont une bien plus grande importance pour notre civilisation. Les peuples Celtes, de race indo-européenne, ont franchi toute l'Europe au premier millénaire avant notre ère, y ont laissé des traces durables, et sont arrivés en Bretagne vers -700 av. JC . Ils nomment la péninsule "Aremorica", "qui regarde la mer" (l'Armorique). La terre des futurs Bretons est alors recouverte de forêts où vivent des populations autochtones paysannes, que les envahisseurs organisent. Ils apportent avec eux les secrets du fer, la langue qui deviendra la langue gauloise, et une nouvelle religion, le druidisme. Les Druides cherchent à percer les secrets de la nature, connaissent les plantes qui guérissent, l'astrologie, l'importance des rapports entre l'homme et le cosmos. La religion Celte est fondée sur la recherche d'une harmonie entre l'homme et la nature, une philosophie s'adaptant à la réalité, ce qui suppose la recherche de la communion avec la nature et la connaissance de son fonctionnement.“

Jean Markale (23 mei 1928 - 23 november 2008)

De Oostenrijkse schrijver en architect Friedrich Achleitner werd geboren op 23 mei 1930 in Schalchen. Van 1950 tot 1953 studeerde hij in Wenen architectuur. In 1958 gaf hij zijn werk als architect op om zelfstandig schrijver te worden. Naast gedichten in het dialect begon hij, aangemoedigd door Eugen Gomringer konkrete poëzie en montageteksten te schrijven. Als essayist bleef hij ook de moderne architectuur kritisch volgen.

Uit: und oder oder und

„schlachtfeld

festgetretener lehm, feuchter sand, mit moos überzogen, kleine pfützen, ordinäre disteln, zigarettenstummel, blechdosen, hundekot. gräben, eingestürzt, zugewachsen. kniehohes gebüsch. gehölz. verdorrtes gras. schrott. rost. der wandernde blick findet keinen halt, keinen anlass, wo anzuhalten. leere, soweit das auge reicht. das große ereignis hat kleine spuren hinterlassen. du siehst nur, was du auf deiner festplatte mitbringst. die orte sind verdunstet. kein dunst von einer vorstellung. dabei handelt es sich nur um vorstellungen. das haben schlachtfelder so an sich.“

Friedrich Achleitner (Schalchen, 23 mei 1930)

De Amerikaanse dichteres en vertaalster Jane Kenyon werd geboren op 23 mei 1947 in Ann Arbor, Michigan. Aan de universiteit van Michigan ontmoette zij de dichter Donald Hall die negentien jaar ouder was. Toch trouwde zij in 1972 met hem. Het paar verhuisde naar Eagle Pond Farm, nabij Wilmot, New Hampshire. Kenyon stierf al op 47-jarige leeftijd aan leukemie. Tijdens haar leven verschenen vier bundels: Constance (1993), Let Evening Come (1990), The Boat of Quiet Hours (1986), en From Room to Room (1978). Zij vertaalde ook gedichten van Anna Achmatova uit het Russisch.

Let Evening Come

Let the light of late afternoon

shine through chinks in the barn, moving

up the bales as the sun moves down.

Let the cricket take up chafing

as a woman takes up her needles

and her yarn. Let evening come.

Let dew collect on the hoe abandoned

in long grass. Let the stars appear

and the moon disclose her silver horn.

Let the fox go back to its sandy den.

Let the wind die down. Let the shed

go black inside. Let evening come.

To the bottle in the ditch, to the scoop

in the oats, to air in the lung

let evening come.

Let it come, as it will, and don't

be afraid. God does not leave us

comfortless, so let evening come.

Jane Kenyon (23 mei 1947 – 22 april 1995)

De Amerikaanse schrijver en slam poet Jack McCarthy werd geboren op 23 mei 1939 in Massachusetts.Hij begon in de jaren zestig al met het schrijven van gedichten, maar het duurde tot de jaren negentig voordat hij voor een publiek ging optreden. Hij omschrijft zijn stijl van optreden als "stand-up poetry," of noemt zich zelf een "stand-up poet,"

DRUNKS (Fragment)

               for my father, and the people who almost saved his life

         We died of pneumonia in furnished rooms

         where they found us three days later

         when somebody complained about the smell

         we died against bridge abutments

         and nobody knew if it was suicide

         and we probably didn't know either

         except in the sense that it was always suicide

         we died in hospitals

         our stomachs huge, distended

         and there was nothing they could do

         we died in cells

         never knowing whether we were guilty or not.

         We went to priests

         they gave us pledges

         they told us to pray

         they told us to go and sin no more, but go

         we tried and we died

         we died of overdoses

         we died in bed (but usually not the Big Bed)

         we died in straitjackets

         in the DTs seeing God knows what

         creeping skittering slithering

         shuffling things

         And you know what the worst thing was?

         The worst thing was that

         nobody ever believed how hard we tried

         We went to doctors and they gave us stuff to take

         that would make us sick when we drank

         on the principle of so crazy, it just might work, I guess

         or maybe they just shook their heads

         and sent us places like Dropkick Murphy's

         and when we got out we were hooked on paraldehyde

         or maybe we lied to the doctors

         and they told us not to drink so much

         just drink like me

         and we tried

         and we died

Jack McCarthy (Massachusetts, 23 mei 1939)

De Zwitserse schrijfster Annemarie Schwarzenbach werd geboren op 23 mei 1908 in Zürich. Zij stamde uit een zeer welgestelde familie van industriëlen. Zij was een briljante studente die na haar studie naar Berlijn trok waar zij bevriend raakte met Klaus en Erika Mann. Zij steunde hen politiek en financieel bij hun antifascistische projecten en engageerde zich vanaf 1933 ook in het verzet waardoor zij met haar conservatieve familie in conflict kwam. Samen met de Manns had zij ook haar eerste ervaringen met morfine, waar zij nooit meer van losraakte. Haar reizen brachtern haar de hle wereld rond. Schwarzenbach debuteerde in 1931 met de roman „Freunde um Bernhard“.

Uit: Wir werden es schon zuwege bringen, das Leben. Briefe an Erika und Klaus Mann 1930-1942.

"Schau, ich setze mich ernstlich damit, mit mir also, auseinander. Ich weiß, dass wir dringende Aufgaben haben, die dringenden Einsatz verlangen. Ich verstehe deshalb auch, dass auf Dich, wie sehr erst auf Erika, meine Unruhe so wirken muss, wie früher meine mangelnde Verfügbarkeit, weil ich den Mohnfeldern erlag. Aber halten wir's doch fest, dass immerhin der Unterschied prinzipiell ist, ob ich krank bin, oder aber ob ich es nicht fertig bringe, meine Art zu schreiben mit den Forderungen des normalen Lebens zu vereinen. Du siehst, den Vorwurf des morbiden Trotzes möchte ich ablehnen.

Annemarie Schwarzenbach (23 mei 1908 – 15 november 1942)

23-05-2009 om 22:07 geschreven door Romenu  

De Vlaamse dichter en schrijver Erik Spinoy werd geboren op 22 mei 1960 in Sint-Niklaas. Zie ook mijn blog van 22 mei 2006 en ook mijn mijn blog van 22 mei 2008.

Beklemmingen

Als tocht, die om de vingers strijkt.

Waar je met handen reikt

wijkt het terug.

Geen plek, waar ratten knagen of

een poolvos zwerft, de grens bevoelt.

Waar sodawater slenken vult

in het verre Afrika.

Des nachts leeft de savanne

en al wat sluipt en sist

(hyena's, slangen, gras, de apebroodboom,

een zwart vleesetend dier zonder gezicht)

omgeeft de mens die weerloos

overnacht.

Wat is de ratio hier?

Tegen een oud, roetzwart gewelf

staan sterren stil

te flikkeren. En in de hemel klimt

een bleke gil, de schil geheten

angst.

Het gastmaal

Terwijl het sterfelijk vlees

beweegt

beweegt

het einde zich. Lang hangt het

stil, diep in de grot

waar druipsteen druipt en het

zoals een afgrond zwijgt.

Draait het zich om,

dan spreidt het

harde, zwarte vlerken uit.

Erik Spinoy (Sint-Niklaas, 22 mei 1960)

De Britse schrijver Sir Arthur Ignatius Conan Doyle werd geboren in Edinburgh op 22 mei 1859. Zie ook mijn blog van 22 mei 2007 en ook mijn mijn blog van 22 mei 2008.

Uit: The Hound of the Baskervilles

“Mr. Sherlock Holmes, who was usually very late in the mornings, save upon those not infrequent occasions when he stayed up all night, was seated at the breakfast table. I stood upon the hearth-rug and picked up the stick which our visitor had left behind him the night before. It was a fine, thick piece of wood, bulbous-headed, of the sort which is known as a “Penang lawyer.” Just under the head was a broad silver band, nearly an inch across. “To James Mortimer, M.R.C.S., from his friends of the C.C.H.,” was engraved upon it, with the date “1884.” It was just such a stick as the old-fashioned family practitioner used to carry—dignified, solid, and reassuring. “Well, Watson, what do you make of it?” Holmes was sitting with his back to me, and I had given him no sign of my occupation. “How did you know what I was doing? I believe you have eyes in the back of your head.” “I have, at least, a well-polished, silver-plated coffee-pot in front of me,” said he. “But, tell me, Watson, what do you make of our visitor’s stick? Since we have been so unfortunate as to miss him and have no notion of his errand, this accidental souvenir becomes of importance. Let me hear you reconstruct the man by an examination of it.” “I think,” said I, following so far as I could the methods of my companion, “that Dr. Mortimer is a successful elderly medical man, well-esteemed, since those who know him give him this mark of their appreciation.” “Good!” said Holmes. “Excellent!” “I think also that the probability is in favour of his being a country practitioner who does a great deal of his visiting on foot.” “Why so?” “Because this stick, though originally a very handsome one, has been so knocked about that I can hardly imagine a town practitioner carrying it. The thick iron ferrule is worn down, so it is evident that he has done a great amount of walking with it.” “Perfectly sound!” said Holmes. “And then again, there is the ‘friends of the C.C.H.’ I should guess that to be the Something Hunt, the local hunt to whose members he has possibly given some surgical assistance, and which has made him a small presentation in return.” “Really, Watson, you excel yourself,” said Holmes, pushing back his chair and lighting a cigarette.”

Arthur Conan Doyle (22 mei 1850 – 7 juli 1930)

Portret door H.L. Gates

De Argentijnse dichteres Alfonsina Storni werd geboren in Sala Capriasca, Zwitserland op 22 mei 1892. Zie ook mijn blog van 22 mei 2007 en ook mijn mijn blog van 22 mei 2008.

Sleep Peacefully

You said the word that enamors

My hearing. You already forgot. Good.

Sleep peacefully. Your face should

Be serene and beautiful at all hours.

When the seductive mouth enchants

It should be fresh, your speech pleasant;

For your office as lover it's not good

That many tears come from your face.

More glorious destinies reclaim you

That were brought, between the black wells

Of the dark circles beneath your eyes,

the seer in pain.

The bottom, summit of the beautiful victims!

The foolish spade of some barbarous king

Did more harm to the world and your statue.

Alfonsina Storni

De Nederlandse schrijver en onderwijzer Anne de Vries werd geboren op 22 mei 1904. Zie ook mijn blog van 22 mei 2007.

Uit: Bartje

“Om vijf uur loopt de wekker af. Hij tiert en lawaait met een driftig stemmetje op de stoel voor de grote bedstee, vijf, zes tellen, en is weer stil. Dan heeft moeder hem zijn oor omgedraaid. En dan is de nacht voorbij. Dan is het dag.

De grote bedstee kraakt, moeder staat op. Zij zet de wekker midden op de houten schoorsteenmantel, en gaat op de stoel zitten, om haar kousen aan te trekken. Zij zucht vaak terwijl zij dat doet en als zij er mee klaar is, zit zij nog een poos, gebogen, met beide handen gesteund in haar rug, suf en verdrietig in de nieuwe dag te staren. Dat is wel gek, dat zij 's morgens altijd moe is. Bartje is 's morgens nooit moe. 's Avonds wel.

Als moeder, nog in onderrok, met de fornuisringen rumoert, ligt hij al met de kin tussen twee knuistjes op de bedsteeplank de nieuwe dag tegen te lachen. Zijn witte kuifje staat grappig verdraaid omhoog boven zijn bruin gezichtje. Zijn ogen, nog wat wazig van de slaap, turen verlangend het kamertje in.

De dag komt door de ramen. Tussen de gordijnen en de granumpies door. De zon kan tekenen, dâ's mooi! Hij tekent een raam op de stenen vloer en ook een raam met granumpies en een rij balletjes van het gordijn op de bedsteedeur. En de zon kan stofjes laten dansen, dâ's ook mooi! Daar kun je lang naar kijken. Bartje houdt veel van de zon.

Al de anderen in nuis slapen nog, merkt hij. Hij en moeder zijn weer het eerst wakker. Riekie, het zusje, is naar hem toegerold. Zij ligt bijna dwars in bed, blootgewoeld, de duim in haar half-open mondje, haar zitvlakje stijf tegen Jan aangedrukt. Dikke Jan ligt als een blok, voorover, armen gespreid, alsof hij zó van de zolder neergesmakt is. En in 't kribbetje, boven 't voeteneind, slaapt Geertje, die nog geen anderhalf jaar is, en dus best in een kribbetje slapen kan. Maar van haar kun je niets zien dan een handje, dat slap neerhangt over de plank.“

Anne de Vries

De Nederlandse dichter Kees Winkler werd op 22 mei 1927 in Hoorn geboren. Zie ook mijn blog van 22 mei 2007.

1984

Sinds lang had ik in Orwells boek

niet meer gelezen en ik zoek

na het zien van de film verdwaasd

naar mijn Julia, het laatst

dat ik haar zag was in de hel

Uit een door oorlog geteisterde cel

probeer ik op te bellen, maar de hel

is onbereikbaar en ik loop

de wijk door van de proles in de hoop

toch lid te kunnen blijven van de Kernpartij -

Weer thuis bij Judy is de angst verdwenen

het is anno '84 en ik sta met beide benen

in de werkelijkheid: weer is het vrede

met verre oorlogshaarden in het heden

Hongersnood in Afrika, minister onpersoon

schreeuwen de krantekoppen maar ik woon

vrij van tv en radio in ons hok

en luister naar kwartetten van Bartók

In '85 moet ik weer naar Miniwet1

doch deze kerstvakantie lig ik lang te bed

ga naar Hoog Soeren om te overleven

terwijl in Afrika mijn broeders sneven

Kees Winkler (22 mei 1927 –  1 april 2004)

22-05-2009 om 13:25 geschreven door Romenu  

De Oostenrijkse dichter en schrijver Robert Neumann werd geboren op 22 mei 1897 in Wenen. Daar studeerde hij ook medicijnen, scheikunde en germanistiek. Vevolgens werkte hij als zwemtrainer, opzichter en bankkoopman. Pas daarna besloot hij schrijver te worden, waarbij hij vooral door parodistisch werk naam maakte. Tijdens WO II ging hij in Brits ballingschap. Talrijke novellen en romans verschenen in de Engelse taal, maar ook zijn kroniek van het joodse volk An den Wassern von Babylon. Na WO II vestigde hij zich in het Zwitserse Locarno, later in München.

Uit: Mit fremden Federn. Parodien

„Ein Sohn, etwas frühreif, schreibt an Frau Grosshennig"

Nach Erich Kästner

Liebe Mutter! Das war natürlich sehr freundlich,

daß du mir schriebst. Und ich bin dir durchaus nicht gram.

Im Augenblick war es ja allerdings etwas peinlich,

weil eben ein Mädchen bei mir lag, als der Briefbote kam.

Sie heißt Hilda und ist gesund, da mußt du dich nicht erregen.

Das tut dir nicht gut. Sie ist zärtlich, sie hat eine Tante und wohnt nebenan Nummer acht.

Diese Mitteilungen mache ich dir hauptsächlich des Reimes wegen,

und weil das mit dem Mädchen sich so reizend natürlich macht.

Du fragst, was ich treibe. Ich treibe soziales Gewissen.

Ich treibe auch Kinderseele. Wie, bitte? Danke, es geht.

Dagegen gibt es welche, die wollten meinen Roman lieber missen,

obwohl er so schön ist. Weil er nämlich fast nur aus zu Prosa gewalzten Kästnergedichten besteht.

So gebe ich eben plauderdings dem Kurfürstendamme,

was des Kurfürstendammes ist, gut für Kunz oder Hinz.

Die halten das dann für Asphalt. Aber gleich darunter flackert mit scheu leuchtender Flamme

die Melancholie. Und ein wenig Moral. Und ein wenig Provinz.

Ist das neu? Lies den Heine, wenn du den Heine liest.

Uns Erwürger des Gefühls würgt ja doch nur das Gefühl.

Na, schon gut! Halb ein Bürgerschreck und halb ein erschrockener Bürger

dichte ich mich leicht frierend durch das Menschengewühlt.“

Robert Neumann (22 mei 1897 – 3 januari 1975)

De Duitse dichter en politicus Johannes Robert Becher werd geboren in München op 22 mei 1891. In 1910 probeerde hij met zijn vriendin zelfmoord te plegen; alleen Becher overleefde, zwaar gewond. Vanaf 1911 studeerde hij medicijnen en filosofie in München en Jena, maar hij brak zijn studie af om schrijver te worden. In 1913 verschenen zijn eerste expresionistische werken. Vanwege zijn zelfmoordpoging werd hij afgekeurd voor de dienstplicht tijdens WO I. Becher werd in 1917 lid van de USPD en stapte in 1918 over naar de Spartakusbund, waaruit in januari 1919 de KPD ontstond. Teleurgesteld over het mislukken van de revolutie verliet Becher de KPD in 1920 en zocht hij toenadering tot de godsdienst. In 1923 werd Becher weer lid van de KPD en werd hij ook actief.

In 1925 verscheen zijn anti-oorlogsroman Levisite oder Der einzig gerechte Krieg.  In maart 1933 na de Rijksdagbrand vluchtte Becher naar het Tsjechoslowaakse Brno. In 1935 vestigde hij zich in de Sovjet-Unie en werd hij hoofdredacteur van het emigrantentijdschrift Internationale Literatur – Deutsche Blätter en lid van het centraal comité van de KPD. Al snel kwam Becher in Moskou in de problemen bij de Stalinistische zuiveringen. In 1936 mocht hij de Sovjet-Unie al niet meer verlaten en in 1941 werd hij naar Tasjkent gedeporteerd, waar hij zich meerdere malen van het leven probeerde te beroven. In 1943 was Becher mede-oprichter van het Nationalkomitee Freies Deutschland. Door zijn contacten in deze tijd met Georg Lukács keerde Becher zich af van het expressionisme; zijn werken van na die tijd stonden in het teken van het socialistisch realisme. Na WO II keerde Becher terug naar Duitsland en vestigde zich in de Sovjet-bezettingszone. Hij was betrokken bij de oprichting van het Aufbau Verlag en het literatuurtijdschrift Sinn und Form. Vanaf 1946 was Becher lid van het centraal comité van de SED. Na de oprichting van de DDR op 7 oktober 1949 werd Becher lid van de Volkskammer. Op verzoek van het centraal comité schreef hij de tekst van het lied Auferstanden aus Ruinen, "Opgestaan uit ruïnes", op een melodie van Hanns Eisler, dat tot het volkslied van de DDR werd verkozen. Van 1954 tot 1958 was Becher minister van cultuur van de DDR.

Exil

Ihr, die ihr in die Heimat wiederkehrt,

Verbannte, ihr, die ihr den jahrelangen

Endlosen Weg zu Ende seid gegangen

Und habt nur eins, der Rückkehr Tag, begehrt –

Und ihr, Verbannte auch, die ihr voll Bangen

Habt ausgeharrt und habt euch still gewehrt,

Von langem Warten müd und ausgezehrt,

Inmitten eures eigenen Volks gefangen –

Seid hier gewarnt und seht das Transparent:

»Laßt, die ihr eingeht, alle Hoffnung fahren!

Wenn der Verbannung Fluch ihr nicht erkennt,

Treibt ihr wie vormals ein verlorenes Spiel.

Bevor aus Deutschland wir vertrieben waren,

Wir lebten schon seit Jahren im Exil.«

Das Sonett

Wenn einer Dichtung droht Zusammenbruch

und sich die Bilder nicht mehr ordnen lassen,

wenn immer wieder fehlschlägt der Versuch,

sich selbst in eine feste Form zu fassen,

wenn vor dem Übermaße des Geschauten

der Blick sich ins Unendliche verliert,

und wenn in Schreien und in Sterbenslauten

die Welt sich wandelt und sich umgebiert –

wenn Form nur ist: damit sie sich zersprenge

und Ungestalt wird, wenn die Totenwacht

die Dichtung hält am eigenen Totenbett –

alsdann erscheint, in seiner schweren Strenge

und wie das Sinnbild einer Ordnungsmacht,

als Rettung vor dem Chaos - das Sonett.

Johannes R. Becher (22 mei 1891 - 11 oktober 1958)

Beeld, gemaakt door Fritz Cremer in Berlin-Pankow, Bürgerpark

De Franse schrijver Gérard de Nerval (pseudoniem van Gérard Labrunie) werd geboren in Parijs op 22 mei 1808. Zijn vader was legerarts bij Napoleon, zijn moeder stierf toen hij twee was. Daarna werd hij ondergebracht bij een oom en tante in La Valois, bij Ermenonville. Nerval was schrijver, toneelcriticus en reisjournalist. Reis naar het Oosten (1851) was een van zijn succesvolste werken. Daarnaast vertaalde hij Goethes Faust en poëzie van Heinrich Heine. Tijdens zijn leven heeft Nerval nooit iets gepubliceerd. Hij had nooit een vaste verblijfplaats, al heeft hij nog wel een tijdje in het huis van een oom en tante gewoond, toen hij dat erfde. Pas na zijn dood is zijn werk in boekvorm verschenen.

Uit: Aurélia

„Je n'ai pu percer sans frémir ces portes d'ivoire ou de corne qui nous séparent du monde invisible. Les premiers instants du sommeil sont l'image de la mort; un engourdissement nébuleux saisit notre pensée, et nous ne pouvons déterminer l'instant précis où le moi, sous une autre forme, continue l'oeuvre de l'existence. C'est un souterrain vague qui s'éclaire peu à peu, et où se dégagent de l'ombre et de la nuit les pâles figures gravement immobiles qui habitent le séjour des limbes. Puis le tableau se forme, une clarté nouvelle illumine et fait jouer ces apparitions bizarres; - le monde des Esprits s'ouvre pour nous.

Swedenborg appelait ces visions Memorabilia; il les devait à la rêverie plus souvent qu'au sommeil; l'Âne d'or d'Apulée, la Divine Comédie du Dante, sont les modèles poétiques de ces études de l'âme humaine. Je vais essayer, à leur exemple, de transcrire les impressions d'une longue maladie qui s'est passée tout entière dans les mystères de mon esprit; - et je ne sais pourquoi je me sers de ce terme maladie, car jamais, quant à ce qui est de moi-même, je ne me suis senti mieux portant. Parfois, je croyais ma force et mon activité doublées; il me semblait tout savoir, tout comprendre; l'imagination m'apportait des délices infinies. En recouvrant ce que les hommes appellent la raison, faudra-t-il regretter de les avoir perdues ?...“

Gérard de Nerval (22 mei 1806 – 26 januari 1855)

De Franse dichter en schrijver Catulle Mendès werd geboren op 22 mei 1841 in Bordeaux. Hij groeide op in Toulouse en ging in 1859 naar Parijs, waar hij al snel een beschermeling werd van Théophile Gautier. Zijn eerste bundel Philoméla verscheen in 1863. Hij sloot zich aan bij een kring van schrijvers rondom Charles Leconte de Lisle waartoe ook  François Coppée, Léon Dierx, José-Maria de Heredia en Théodore de Banville behoorden. Ook vond hij aansluiting bij de Parnassiens. Gedenkwaardig is de manier waarop hij stierf. Mendès zat dronken in de nachttrein naar Parijs en was in slaap gevallen. Toen de trein bij Saint-Germain-en-Laye, vlakbij Parijs, door een tunnel reed, werd Mendès wakker en dacht hij dat hij was gearriveerd. Hij opende het portier en stapte uit. De volgende morgen werd hij dood op de spoorbaan gevonden.

Ballade de l'âme de Paul Verlaine

Bien qu'il ait l'âme sans rancune,

Pierrot dit en serrant le poing :

" Mais, sacrebleu, je n'ai nul point

De ressemblance avec la lune !

" Ô faux sosie aérien !

Mon nez s'effile, elle est camuse ;

Elle a l'air triste ! Je m'amuse

De tout, un peu, beaucoup, de rien.

" On la dit pâle ! Allons donc ! jaune !

Moi seul suis blanc comme les miss.

Elle est chaste autant qu'Artémis,

Je le suis aussi, comme un faune.

" N'importe ! Dès qu'elle a penché

Son front : " Bonsoir, Pierrot céleste ! "

Dit l'un ; un autre dit : " Ah ! peste !

" Pierrot, ce soir, a l'oeil poché. "...

Catulle Mendès (22 mei 1841 – 7 fenruari 1909)

22-05-2009 om 13:22 geschreven door Romenu  

Uit: Sonntag bei den Kreisands

“Es ist Abend. Die Kreisands sitzen gemütlich in ihrem schönen gepflegten Wohnzimmer. Was für ein angenehmer Sonntag. Der Wein, den sie genießen, schmeckt nicht nur gut, er stammt auch aus einer exquisiten Lage und wird ihnen wohl bekommen.  Er wurde dem Keller des Schwiegervaters entnommen. Artur selbst besitzt nicht die Mittel, sich einen guten Weinkeller anzulegen. Man kann nicht alles haben [...] Dafür, dass sie beide so treu und anhänglich fast jede zweite Woche zu den alten Leutchen hinübergehen – beinah immer mittwochs, seit sie herausgefunden haben, dass es eigentlich immer mittwochs nichts Rechtes im Fernsehen gibt – für diese anderthalb bis zwei Stunden, Opfer an die Verwandtschaft, entschädigen sie sich mit der kleinen Extravaganz, Wein zu entwenden. Während Elisabeth bei ihren Eltern zu sitzen pflegt bis zum Abschied und Aufbruch, verlässt Artur des Zimmer etwas früher; über sein langes Ausbleiben wundert sich keiner. Wer Artur kennt, kennt auch seine Verdauungsbeschwerden. Abschließend betätigt Arthur die Wasserspülung im WC, hat aber nicht dort, sondern im Weinkeller Erfolg gehabt.

(…) Schlaf ist wichtiger. Zärtlichkeiten und dergleichen sind nicht mehr bei ihnen zu erwarten. Elisabeth hat nie sehr viel davon gehalten und fühlt sich jetzt so ziemlich außer Gefahr. Artur gegenüber hat sie sich aber all die Jahre nichts anmerken lassen, stoisch brachte sie ihre immer selteneren Opfer. Gut: auch das hat man überwunden. Auch für Artur gut, meint Elisabeth, so lang er so früh aufstehen muss.”

Gabriele Wohmann

De Zwitserse schrijver Urs Widmer werd geboren op 21 mei 1938 in Basel. Hij studeerde germanistiek, romanistiek en geschiedenis in Basel, Montpellier en Parijs. Na zijn promotie in 1966 werkte hij als lector bij de Walter Verlag in Olten en bij Suhrkamp in Frankfurt. Samen met andere lectoren richtte hij in 1969 de Verlag der Autoren op. In 1968 debuteerde hij zelf als schrijver met de roman Alois. Tegenwoordig woont en werkt hij als zelfstandig schrijver in Zürich.

Uit: Im Kongo

ALLES BEGANN AM 29. Juli 1994. Einem Freitag. Mein Vater hatte eben, um ein Haar, einen Postboten erschossen, und ich kniete auf dem Fußboden eines Zimmers im Altenheim von Fluntern – Fluntern ist ein anderer Stadtteil von Zürich, zehn Autominuten von Witikon entfernt – und sagte zu Herrn Berger, eigentlich nur, um unser zäh dahinplätscherndes Gespräch in Schwung zu halten: »Ich bin jetzt sechsundfünfzig, Herr Berger. Seit meinem einunddreißigsten Lebensjahr arbeite ich hier. Ich bin der beste Pfleger im Haus. Mir kann niemand etwas vormachen, nicht mal Schwester Anne. Und schauen Sie, was ich tue!«

Ich war damit beschäftigt, mit einem Küchenmesser die Kaugummis zu entfernen, die Frau Schroth, die Bewohnerin des Zimmers, in zwanzig Jahren auf den Fußboden gespuckt und flachgetreten hatte. Frau Schroth war am Vorabend gestorben, neunundneunzig Jahre alt. Ich war ja eigentlich Pfleger im Heim, Oberpfleger!, nicht Hauswart, aber so konnte ich das Zimmer einem neuen Bewohner nicht übergeben. Die Putzfrauen, zwei jobbende Studentinnen aus den USA, hatten den Dreck von zwei Jahrzehnten in einer knappen Viertelstunde weggefegt, mit so viel Chemie, als wollten sie Vietnam ein zweites Mal entlauben, und Schwester Anne hatte das Zimmer abgenommen, ohne eine Sekunde zu zögern. Trotz den Flecken, die den grünen Linoleumboden wie eine Blumenwiese im Mai aussehen ließen.

Normalerweise wären die Kaugummis auch mir egal gewesen, aber in dieses Zimmer sollte an diesem Abend noch mein Vater einziehen, mein eigener Papa. Eben wegen dem Schuß auf den Postmann. Es war aus mit dem Haus am Wald. Seinen Lebensrest mußte er, ob er wollte oder nicht, mit mir verbringen, mit einem Altenpfleger, der sein Sohn war. Er war inzwischen einundachtzig. Bis vor wenigen Wochen war alles gutgegangen – er allein in dem einsamen Haus, in dem einmal in der Woche eine Mitarbeiterin der Pro Senectute nach dem Rechten sah –, aber dann hatte er damit begonnen, Treppen hinunterzustürzen und in falsche Straßenbahnen einzusteigen.”

Urs Widmer (Basel, 21 mei 1938)

De Amerikaanse dichter Robert Creeley werd geboren op 21 mei 1926 in Arlington, Massachusetts. Hij was bevriend met schrijvers als Charles Olson, Robert Duncan, Allen Ginsberg en John Wieners en wordt wel tot de Black Mountain poets gerekend. Vanaf 1943 studeerde hij aan Harvard, maar onderbrak de studie om in het leger te dienen. Hij doceerde aan verschillende Hogescholen en werd tenslotte hoogleraar Engelse literatuur aan de State University of New York in Buffalo.

The Carnival

Whereas the man who hits

the gong dis-

proves it, in all its

simplicity --

Even so the attempt

makes for triumph, in

another man.

Likewise in love I

am not foolish or in-

competent. My method is not a

tenderness, but hope

defined. 

The Rain

All night the sound had

come back again,

and again falls

this quite, persistent rain.

What am I to myself

that must be remembered,

insisted upon

so often? Is it

that never the ease,

even the hardness,

of rain falling

will have for me

something other than this,

something not so insistent--

am I to be locked in this

final uneasiness.

Love, if you love me,

lie next to me.

Be for me, like rain,

the getting out