VLAM start het nieuwe jaar opnieuw met een erkenningsronde voor Vlaamse traditionele streekproducten. Vijf mooie tradities, met uiteenlopende smaken en herkomst, worden toegevoegd aan de lijst: Oostendse zeebeschuit, Halse krotten, geutelingen, Limburgse leverworst en grotchampignons uit Riemst.

Streekproducten genieten een grote waardering omwille van hun gegarandeerde authenticiteit. Het instandhouden van welbepaalde traditionele productiemethodes en het gebruik van producten van de eigen streek spreekt mensen aan. De waaier van erkende Vlaamse streekproducten is zeer breed en het aantal overschrijdt intussen de 200. Niettemin is de lijst nog niet volledig en nieuwe erkenningsaanvragen blijven welkom bij VLAM.

Oostendse zeebeschuit - Aangeboden door Bakkerij Riviera uit Oostende

Scheepsbeschuiten of zeebeschuiten zijn geen beschuiten. Het zijn harde koeken op basis van bloem, water, zout en wat vetstof. De ingrediënten worden samen tot een stevig en taai deeg gekneed, uitgerold, uitgestoken en geprikt. Dan gaat de Oostendse zeebeschuit in een warme oven. Bakkerij Riviera bakt sinds de jaren ’60 bovendien een variant met rozijnen.

De harde Oostendse zeebeschuit past in een traditie van lokale zeebeschuitbakkers. Zij moesten de vissers voorzien van de nodige mondvoorraad op zee. In Engeland werden ze gebakken door grote koekjesfabrikanten, net als de soldatenkoeken trouwens. De Oostendse zeebeschuit vond nadien ook zijn weg naar lokale cafés en de Oostendse huiskamer.

Bakkerij Riviera - Torhoutse steenweg 16 - 8400 Oostende - 059 70 30 55

Halse krotten - Aangeboden door het Streekproducten Centrum uit Halle

Elk bedevaartoord heeft wel een culinaire specialiteit en in Halle zijn dat de “krotten”. Als bedevaarder kocht je een zakje met 9 krotten om op te snoepen tijdens het “noveen”, na elk gebed kon je er eentje nemen. Nu hebben ze ook hun plaats in het Hals carnaval. Op Krottenmaandag, de laatste dag van het carnaval, gooien de Prinsen van Tastendeuvel vijfduizend snoepjes door de ramen van de cafés op de Grote Markt.

De Halse krot hoort thuis in de familie van de babelaars, babelutten en lekkies: snoep op basis van suiker, kandijsiroop, glucose en boter. In tegenstelling tot de harde babelutten is de Halse krot zachter en kruimelig. Hiervoor laat men de krotten 2 maanden rijpen. De Halse krotten werden door verschillende lokale bakkers gemaakt, Johnny Sterck nam vorig jaar het recept van de laatste krottenproducent, Jan Springael, over samen met de originele vormmachine van de bakkersfamilie Renaux.

Streekproducten Centrum - Poststraat 3 A - 1500 Halle – www.streekproductencentrum.be

Geutelingen - Aangeboden door BVBA DE KOEK uit Elst

Geutelingen bak je door een “geute” vloeibaar deeg op een hete vloer van een oven te gieten. Het deeg blaast helemaal op en bakt goudbruin op hoge temperatuur. Vervolgens worden ze op roosters gekoeld; langzaam ontsnapt de stoom en krijgt de geuteling zijn platte vorm en malse, sponzige structuur. Wanneer men aan tafel gaat wordt hij dan opnieuw opgewarmd in een pan of oven, gesmeerd met boter en bestrooid met kandijsuiker. Eigenlijk is de geuteling een stevige pannenkoek, op basis van een eenvoudig gistdeeg, gebakken in een oven. Een snuifje zout en kaneel in het deeg zorgen voor extra smaak.

In Elst gaat deze traditie al eeuwen mee en werd ze gekoppeld aan de bedevaart ter ere van Sint-Apollonia op 9 februari. Deze heilige wordt aanbeden tegen tandpijn, een hete geuteling zou dan ook de perfecte remedie zijn. Ondertussen heeft de bedevaart aan belang verloren en kwam de geuteling centraal te staan. In het geutelingendorp wordt vanaf half januari tot midden maart stevig gebakken en gefeest. DE KOEK BVBA bakt de geutelingen volgens traditie rond de feestdag van Sint-Apollonia en de familie De Koekelaere ligt mee aan de basis van de heropleving van deze traditie in Elst.

BVBA DE KOEK - Ommegangstraat 3 - 9660 Elst - 0492 914 199

info@dekoekelaere

Limburgse leverworst - Aangeboden door Slagerij Molenaers uit Hoeselt

Slagerij Molenaers levert reeds 4 generaties lang Limburgse leverworst aan de inwoners van Hoeselt en omstreken. De leverworst maakt er dan ook deel uit van de dagelijkse kost bij de boterham.

Naast de bloedworst bereiden de slagers in Limburg leverworst met vleesrestjes en een beetje lever. Bij Slagerij Molenaers is dat beperkt tot 20% lever, 60% vlees en spek aangevuld met vrij veel ajuin. De leverworst is licht gekruid op Limburgse wijze. Afgevuld met de handvulbus worden de typische ringworsten nadien gekookt.

Eens over de Limburgse grens maakt leverworst geen deel meer uit van de traditionele slachtbereidingen in Vlaanderen. Hier in Hoeselt ligt ze steevast naast de bloedworst en Luikse witte worst in de koeltoog.

Slagerij Molenaers - Dorpsstraat 21 - 3730 Hoeselt - 089 41 20 36

Grotchampignon uit Riemst - Aangeboden door Dirk Jackers uit Riemst

Al heel zijn leven is Dirk Jackers verbonden met de champignonteelt: als kind zag hij zijn grootouders telen in Zichen-Zussen-Bolder, als jobstudent werkte hij onder de grond en nadien als champignonkweker bovengronds. Nu kiest hij resoluut voor de grotchampignons in Kanne, Riemst.

Aan het einde van de zomer worden de gangen waar er gekweekt zal worden voorbereid. Dan worden compostzakken met broed in lange rijen of in broedkisten geschikt. Onder een dekzeil kan het mycelium zich verspreiden; na een 5 tal weken wordt het mycelium bedekt met een laag teelaarde bestaande uit veengrond en mergel. Nu kunnen de champignons langzaam doorgroeien, pas na 6 weken tot 2 maanden oogst men de witte en kastanjechampignon. Dagelijks moeten de champignonbedden gecontroleerd worden: hebben ze de juiste temperatuur, de juiste vochtigheid ... Nadien volgen nog een drietal oogsten of “vluchten”. Dan gaat de grot opnieuw met rust voor een natuurlijke zelfreiniging.

Dirk Jackers - Avergat 14 - 3770 Riemst - 0477 76 87 29