Romenu is een blog over gedichten, literatuur en kunst Maar Romenu is ook een professionele freelance vertaler Du-Ne en Ne-Du http://www.roumen-vertalingen.nl/
Georg Trakl werd op 3 februari 1887 in het conducteurshuis aan de Waagplatz 2 in Salzburg geboren. Zijn vader, Tobias Trakl, was een handelaar in ijzerwaren en zijn moeder, die ook psychische problemen had, was Maria Catharina Trakl, (meisjesnaam Halik). Voorts had hij nog drie broers en drie zussen. Margarethe (doorgaans Grethe genoemd) stond hem het naast, zelfs zodanig dat sommigen een incestueuze verhouding vermoeden. Zijn jeugd bracht hij door in Salzburg. Vervolgens bezocht hij van 1897 tot 1905 het humanistische gymnasium. Om toch een academische opleiding te kunnen volgen, werkte hij tot 1908 in de praktijk bij een apotheker. Sommigen vermoedden dat hij dit vooral deed om zichzelf opiaten te kunnen verschaffen. Bij het uitbreken van WO I werd Trakl als medicus naar het front in Galicië (heden ten dage in Oekraïne en Polen) gestuurd. Zijn gemoedsschommelingen leidden tot geregelde uitbraken van depressie, die verergerd werden door de afschuw die hij voelde voor de verzorging van de ernstig verwonde soldaten. De spanning en druk dreven hem ertoe een suïcidepoging te ondernemen, welke zijn kameraden nochtans verhinderden. Hij werd in een militair ziekenhuis opgenomen in Kraków, alwaar hij onder strikt toezicht geplaatst werd.Trakl verzonk daar in nog zwaardere depressies en schreef Ficker om advies. Ficker overtuigde hem ervan dat hij contact moest opnemen met Wittgenstein, die inderdaad op weg ging na Trakls bericht te hebben ontvangen. Op 4 november 1914, drie dagen voordat Wittgenstein aan zou komen, overleed hij echter aan een overdosis cocaïne
Paul Celan
Paul Celan werd onder de naam Paul Antschel op 23 november 1920 geboren in Czernowitz, toentertijd de hoofdstad van de Roemeense Boekovina, nu behorend bij de Oekraïne. Paul Celans ouders waren Duitssprekende joden die hun zoon joods opvoedden en hem naar Duitse christelijke scholen stuurden. In 1942 werden Celans ouders door de Duitse bezetter naar een werkkamp gedeporteerd en daar vermoord. Hijzelf wist aanvankelijk onder te duiken, maar moest vanaf juli 1942 in een werkkamp dwangarbeid verrichten. Celan overleefde de oorlog. Via Boekarest en Wenen vestigde Celan zich in 1948 in Parijs. Daar was hij werkzaam als dichter, vertaler en doceerde hij aan de prestigieuze Ecole Normale Supérieure. Vermoedelijk op 20 april 1970 beëindigde hij zijn leven zelf door in de Seine te springen.
Gerard Reve
Gerard Reve over: Medearbeiders ”God is in de mensen, de dieren, de planten en alle dingen - in de schepping, die verlost moet worden of waaruit God verlost moet worden, door onze arbeid, aangezien wij medearbeiders van God zijn.” Openbaring ”Tja, waar berust elk godsbegrip op, elke vorm van religie? Op een openbaring, dat wil zeggen op een psychische ervaring van zulk een dwingende en onverbiddelijke kracht, dat de betrokkene het gevoel heeft, niet dat hij een gedachte of een visioen heeft, maar dat een gedachte gedachte of visioen hem bezit en overweldigt.”
Simon Vestdijk
Simon Vestdijk (Harlingen, 17 oktober 1898 – Utrecht, 23 maart 1971) was een Nederlands romancier, dichter, essayist en vertaler. Zijn jeugd te Harlingen en Leeuwarden beschreef hij later in de Anton Wachter-cyclus. Van jongs af aan logeerde hij regelmatig bij zijn grootouders in Amsterdam, waar hij zich in 1917 aan de Universiteit van Amsterdam inschrijft als student in de medicijnen. Tijdens zijn studie die van 1917 tot 1927 duurde, leerde hij Jan Slauerhoff kennen.Tot 1932 is hij als arts in praktijken door heel Nederland werkzaam. In 1932 volgt zijn officiële schrijversdebuut met de uitgave van de bundel Verzen in De Vrije Bladen. Doorslaggevend voor Vestdijks uiteindelijke keuze voor de literatuur is zijn ontmoeting in 1932 met Eddy Du Perron en Menno ter Braak. Deze ontmoeting had tot resultaat dat hij redactielid werd van het tijdschrift Forum Kort daarop, in 1933, wordt zijn eerste novelle, De oubliette, uitgegeven. In hetzelfde jaar schrijft hij Kind tussen vier vrouwen, dat, eerst geweigerd door de uitgever, later de basis zal vormen voor de eerste drie delen van de Anton Wachter-romans. In 1951 ontvangt Vestdijk de P.C. Hooftprijs voor zijn in 1947 verschenen roman De vuuraanbidders. In 1957 wordt hij voor het eerst door het PEN-centrum voor Nederland voorgedragen voor de Nobelprijs voor de Literatuur, die hij echter nooit zal krijgen. Op 20 maart 1971 wordt hem de Prijs der Nederlandse Letteren toegekend, maar voor hij deze kan ontvangen overlijdt hij op 23 maart te Utrecht op 72-jarige leeftijd. Vestdijk was auteur van ca. 200 boeken. Vanwege deze enorme productie noemde de dichter Adriaan Roland Holst hem 'de man die sneller schrijft dan God kan lezen'. Andere belangrijke boeken van Simon Vestdijk zijn: "Kind van stad en land" (1936), "Meneer Visser's hellevaart" (1936), "Ierse nachten" (1946), "De toekomst de religie" (1947), "Pastorale 1943" (1948), "De koperen tuin" (1950), "Ivoren wachters" (1951), "Essays in duodecimo" (1952) en "Het genadeschot" (1964).
K.P. Kavafis K.P. Kavafis werd als kind van Griekse ouders, afkomstig uit Konstantinopel, geboren in 1863 in Alexandrië (tot vandaag een Griekse enclave) waar hij ook het grootste deel van zijn leven woonde en werkte. Twee jaar na de dood van zijn vader verhuist het gezin in 1872 naar Engeland om na een verblijf van vijf jaar naar Alexandrië terug te keren. Vanwege ongeregeldheden in Egypte vlucht het gezin in 1882 naar Konstantinopel, om na drie jaar opnieuw naar Alexandrië terug te gaan. In de jaren die volgen maakt Kavafis reizen naar Parijs, Londen en in 1901 zijn eerste reis naar Griekenland, in latere jaren gevolgd door nog enkele bezoeken. Op de dag van zijn zeventigste verjaardag, in 1933 sterft Kavafis in Alexandrië. De roem kwam voor Kavafis pas na zijn dood, dus postuum. Deels is dat toe te schrijven aan zijn eigen handelswijze. Hij was uiterst terughoudend met de publicatie van zijn gedichten, liet af en toe een enkel gedicht afdrukken in een literair tijdschrift, gaf in eigen beheer enkele bundels met een stuk of twintig gedichten uit en het merendeel van zijn poëzie schonk hij op losse bladen aan zijn beste vrienden.
Thomas Mann
Thomas Mann, de jongere broer van Heinrich Mann, werd geboren op 6 juni 1875 in Lübeck. Hij was de tweede zoon van de graankoopman Thomas Johann Heinrich Mann welke later één van de senatoren van Lübreck werd. Zijn moeder Julia (geboren da Silva-Bruhns) was Duits-Braziliaans van Portugees Kreoolse afkomst. In 1894 debuteerde Thomas Mann met de novelle "Gefallen". Toen Thomas Mann met 21 jaar eindelijk volwassen was en hem dus geld van zijn vaders erfenis toestond - hij kreeg ongeveer 160 tot 180 goldmark per jaar - besloot hij dat hij genoeg had van al die scholen en instituties en werd onafhankelijk schrijver. Kenmerkend voor zijn stijl zijn de ironie, de fenomenale taalbeheersing en de minutieuze detailschildering. Manns reputatie in Duitsland was sterk wisselend. Met zijn eerste roman, Buddenbrooks (1901), had hij een enorm succes, maar door zijn sceptische houding tegenover Duitsland na de Eerste Wereldoorlog veranderde dit volledig. Stelde hij zich tot aan de jaren twintig apolitiek op (Betrachtungen eines Unpolitischen, 1918), meer en meer raakte hij bij het Politiek gebeuren betrokken. Zijn afkeer van het nationaal socialisme groeide, zijn waarschuwingen werden veelvuldiger en heftiger. In 1944 accepteerde hij het Amerikaanse staatsburgerschap. Tussen 1943 en 1947 schreef Mann Doktor Faustus (zie Faust), de roman van de 'Duitse ziel' in de gecamoufleerd geschilderde omstandigheden van de 20ste eeuw. In 1947 bezocht hij voor het eerst sinds de Oorlog Europa, twee jaar later pas Duitsland. In 1952 vertrok hij naar Zwitserland. Op 12 augustus 1955 stierf hij in Zürich. Twintig jaar na zijn dood, in aug. 1975, is zijn literaire nalatenschap geopend: dagboekaantekeningen van 15 maart 1933 tot 29 juli 1955, alsmede notities uit de jaren 1918 tot en met 1921.Belangrijke werken zijn: Der Zauberberg, Der Tod in Venedig, Dokter Faustus , Joseph und seine Brüder en Die Bekenntnisse des Hochstaplers Felix Krull.
Rainer Maria Rilke
Rilke werd op 4 december 1875 geboren in Praag. Hij had al naam gemaakt als dichter met zijn bundels Das Stundenbuch en Das Buch der Bilder, toen hij de literaire wereld versteld deed staan en wereldfaam verwierf met de publicatie van zijn twee delen Neue Gedichte in 1907 en 1908. Hij verzamelde daarin het beste werk uit een van zijn vruchtbaarste periodes, die hij grotendeels doorbracht in Parijs. Rilke was daar diep onder de indruk gekomen van Rodin, bij wie hij een tijdlang in dienst was als particulier secretaris. Rodin, zei hij later, had hem leren kijken. Dit kijken kwam neer op intense concentratie, om het mysterie te kunnen zien ‘achter de schijnbare werkelijkheid'. Latere en rijpere werken als Duineser Elegien (1912-1923) en het ronduit schitterende Die Sonette an Orfeus (1924) illustreren Rilkes metafysische visie op het onzegbare, dat haar verwoording vindt in een hermetische muzikale taal. Op 29 december 1926 overlijdt Rilke in het sanatorium in Val-Mont aan de gevolgen van leukemie. Enkele dagen later wordt hij, overeenkomstig zijn wens, begraven op het kerkhof van Raron.
He never really learnt to cope with that. The only constant in those years was Mum. His father was always more of an absence than a presence. But Mum, yes, she made the difference. Which was why he finally had to make the effort to come all this way to see her. For the last time? Before he went to the States he had already paid her a number of visits, of which each could have been the last. But she held on. Not without some perversity, he sometimes thought. Always a contrary old bird.
He walks down the passage, his rubber soles squeaking on the green linoleum. Down to the end, Jolene has said, then sharp left. Into a small, undefined kind of space which may once have been a storeroom, when the old red-brick building was still a girls school. He had actually come here two or three times during his university years, when the girls put on the plays indefatigably penned and produced by the Welshman who taught English and with whom hed struck up some kind of easy-going friendship. It was mainly cricket that had brought the two of them together. But for some time, at least a year or so, the profs daughter had provided an additional attraction. She was still at this school then and acted in a couple of her fathers plays. A fiery little thing, provocatively pretty. And the plays, invariably crackling with Gaelic magic, heightened her attraction. What was the last one? Of course: The Isles of the Blest, when after the show he and she slipped along some corridor into a secluded lobby at the end, which might have been this very space, and briefly wrought their own magic until they were interrupted, at the critical moment, by the avenging fury of a principal.
Three doors lead from here. The middle one must be the one he is looking for, if Jolene is to be believed. Opening into what resembles the waiting room of a railway station. Even smelling like one. Except that this one, large and lugubrious, has darker undertones. What must undoubtedly be the smell of death. When one ends up here there are no further shifts or moves to be expected. It is the ultimate Waiting Room. From here there are only the few steps to the hearse at the door. Abandon all hope, ye who enter. Or something to that effect.
die liebe verdirbt alles; verdirbt den sex, zerstört den verstand und bleicht die farbe der haut aus. sie macht aus den augen ein möbel und aus dem bett ein weiteres möbel jetzt ein mal nach dem anderen . die liebe tötet das flirten, tötet die masern ab und tötet den zerstreuten blick und richtet die moral wieder auf unbekannte neigungen aus.
die liebe verdirbt alles; macht die stimme heiser, vereitelt die pläne und die panorama-aussichten und macht den kaffee mit klumpen voll und mit durchgegangenen nerven die adern. die liebe besänftigt die see und die zahmsten landschaften, lässt die plattfüße platt und plättet die wildeste rute.
die liebe verdirbt alles: sie bedeckt dir die augen, und zwischen gardinen und rollläden vergesse ich mich selbst, die flüsse sind weiterhin die flüsse und ich weiß nicht mehr, was tun.
St George he was for England, And before he killed the dragon He drank a pint of English ale Out of an English flagon. For though he fast right readily In hair-shirt or in mail, It isn't safe to give him cakes Unless you give him ale.
St George he was for England, And right gallantly set free The lady left for dragon's meat And tied up to a tree; But since he stood for England And knew what England means, Unless you give him bacon You mustn't give him beans.
St George he is for England, And shall wear the shield he wore When we go out in armour With battle-cross before. But though he is jolly company And very pleased to dine, It isn't safe to give him nuts Unless you give him wine.
The Convert
After one moment when I bowed my head And the whole world turned over and came upright, And I came out where the old road shone white, I walked the ways and heard what all men said, Forests of tongues, like autumn leaves unshed, Being not unlovable but strange and light; Old riddles and new creeds, not in despite But softly, as men smile about the dead.
The sages have a hundred maps to give That trace their crawling cosmos like a tree, They rattle reason out through many a sieve That stores the sand and lets the gold go free: And all these things are less than dust to me Because my name is Lazarus and I live.
rechts das meer und links die grünen hügel wir lachen und legen uns elegant in die kurve eine kette rauchender vulkane taucht auf eine armlänge vom flugzeugfenster entfernt steck ich die hand in den dampf und lege eine handvoll funkelnder rubine in deinen schoß
zwischen vulkankegeln wimmelt häuserschaum wir zielen in seine schattige mitte
alles scheint fruchtbarer hier der boden das lächeln die luft und wenn ein erdbeben käme oder die vulkane alle zugleich in wildem übermut das flimmern der stadt und das land auslöschten hätten wir mühsam wie alle gelebt doch näher am glück
sieh nur der mond wird zornig rot spielt schattenspiele mit den wolken
Rik, mijn drinkende, kettingrokende, niet op zijn eten lettende en aan astma lijdende schoonbroer, heeft besloten om bij zichzelf een longtransplantatie te laten uitvoeren in Leuven. Want ook al is hij nog maar drieënveertig: hij is op, hij kan niet meer. Hij hijgt en puft en zweet. Hij hoest en kucht. Hij verkeert voortdurend in ademnood. En nu heeft Rik dus besloten dat het genoeg geweest is.
Ik heb al heel mijn leven afgezien van die astma en van die kortademigheid, zegt Rik (In het allerplatste Arendonks zegt hij dat.) En nu hoopt hij, nee, gelooft hij dat hij daarna weer helemaal fit en gezond zal zijn.
Het is voor hem de laatste tijd ook geen leven meer. Rik sukkelt en sjokt nog maar wat aan. En met voortdurend binnen handbereik een meterslange, dunne plastic slang die verbonden is met een zuurstoffles op wieltjes. (Een beetje oneerbiedig uitgedrukt: hij hangt eraan vast als een hond aan zijn leiband.)
En gij? Wat vindt gij van de operatie die eraan zit te komen? vraagt Rik me terwijl we samen op zijn terras een biertje zitten te drinken.
Ik antwoord hem dat ik veronderstel dat hij weet waaraan hij begint, want hij is toch zélf huisarts.
Een diepe zucht. En ineens tranen. Hete tranen. Zoiets heb ik nog nooit meegemaakt met hem. Is mijn antwoord dan zo verkeerd?
De longtransplantatie is mislukt. Afstotingsverschijnselen. Rik heeft de operatie nog twee maanden overleefd en toen was het afgelopen.
Yoyo hatte es bis zur Schleuse geschafft, wo das Förderband abzweigte, gefolgt von Zhao, der keine zwei Meter unter ihr im Gerüst hing. Jericho zwang die Maschine abwärts in der Hoffnung, sie werde so reagieren wie erwünscht. Er sah den Killer zusammenzucken und den Kopf zwischen die Schultern ziehen. Keinen halben Meter von ihm entfernt riss Jericho das Airbike herum, beschrieb einen Kreis und hielt erneut auf den Ofen zu. Yoyo vollführte an der Kante des Förderbandes die anmutige Interpretation völliger Ratlosigkeit. Warum, begriff er im Moment, da er das Band überflog. Wo Rollen und Verstrebungen hätten sein müssen, war ein Teil der Konstruktion einfach weggebrochen. Über weite Distanz erstreckten sich nur noch die Seitengestänge. Nach unten zu gelangen, hätte professionelle Seiltänzererfahrung erfordert. Yoyo saß in der Falle.
Lautstark verwünschte er sich. Warum hatte er dem Blonden nicht die Pistole abgenommen? Überall in der Zentrale hatten Waffen herumgelegen. Aufgebracht sah er zu, wie sich Zhaos Kopf und Schultern über den Rand schoben. Mit einem Satz war der Killer auf der Schleuse. Yoyo wich zurück, ging auf alle viere und umfasste das Gestänge des Förderbandes. Behände ließ sie sich daran herunter, bis ihre Füße eine parallel verlaufende, tiefer gelegene Stange berührten, suchte nach halbwegs festem Stand, begann sich abwärtszuhangeln, Meter für Meter - Glitt aus. Voller Entsetzen sah Jericho sie fallen. Ein Ruck ging durch ihren Körper. In letzter Sekunde hatten sich ihre Finger um die Stange geschlossen, auf der sie eben noch gestanden hatte, doch nun zappelte sie über einem Abgrund von gut und gerne 70 Metern Tiefe. Zhao starrte auf sie herab.
The food was not special. Nothing they could not have got in two dozen other little tavernas. There was souvlaki, the lamb kebabs. Well, goat kebabs really, but the visitors liked to think they were lamb. And there was moussakas, warm and glutinous in its big pie dish. There were the big bowls of salad, white squares of salty feta cheese and lush red tomatoes. There were the racks of barbouni, the red mullet waiting to be grilled, the swordfish steaks. There were the big steel trays of desserts in the fridge, kataïfi and baklava, nuts honey and pastry. The chilled cabinets of retsina and local wines. Why else did people come to Greece? People came from all over the world and loved what Andreas, and dozens like him, could provide.
He always recognised the nationality of any visitor to Aghia Anna and could greet them in a few words of their own language. It was like a game to him now, after years of knowing the way people walked and reading their body language.
The English didnt like if you offered them a Speisecarte instead of the menu, the Canadians did not want you to assume they were from the United States. Italians did not like been greeted with a Bonjour and his own fellow countrymen wanted to be thought of as important people from Athens rather than tourists from abroad. Andreas had learned to look carefully before he spoke.
And as he looked down the path he saw the first customers of the day arriving.
His mind went on to automatic pilot.
A quiet man, wearing those shorts that only Americans wore, shorts that did nothing for the bottom or the legs, but only pointed out the ridiculous nature of the human figure. He was on his own and stopped to look at the fire through binoculars.
A beautiful German girl, tall, tanned with hair streaked by the sun or a very expensive hairdresser. She stood in silence, staring in disbelief at the scarlet and orange flames licking over the boat in Aghia Anna bay.
Uit: Journey to the End of the Night (Vertaald door Ralph Manheim)
Heres how it started. Id never said a word. Not one word. It was Arthur Ganate* that made me speak up. Arthur was a friend from med school. So we meet on the Place Clichy. It was after breakfast. He
wants to talk to me. I listen. Not out here! he says. Lets go in! We go in. And there we were. This terrace, he says, is for jerks! Come on over there! Then we see that theres not a soul in the street, because of the heat; no cars, nothing. Same when its very cold, not a soul in the street; I remember
now, it was he who had said one time: The people in Paris always look busy, when all they actually do is roam around from morning to night; its obvious, because when the weather isnt right for walking around, when its too cold or too hot, you dont see them any more; theyre all indoors,
drinking their cafés crème or their beers. And thats the truth! The century of speed, they call it! Where? Great changes, they say! For instance? In truth nothing has changed. They go on admiring themselves, thats all. And thats not new either. Words. Even the words havent changed much!
Two or three little ones, here and there Pleased at having proclaimed these useful truths, we sat looking at the ladies in the café. After a while the conversation turned to President Poincaré,* who
was due to inaugurate a small-dog show that same morning, and that led to Le Temps,* where Id read about it. Arthur Ganate starts kidding me about Le Temps. What a paper! he says. When it comes to defending the French race, it hasnt its equal! And quick to show Im well informed, I fire back: The French race can do with some defending, seeing as it doesnt exist!
Oh yes, it does! he says. And a fine race it is! The finest in the world, and anybody who says different is a yellow dog! And he starts slanging me. Naturally I stuck to my guns.
Its not true! What you call a race is nothing but a collection of riffraff like me, bleary-eyed, flea-bitten, chilled to the bone. They came from the four corners of the earth, driven by hunger, plague, tumours
and the cold, and stopped here. They couldnt go any further because of the ocean. Thats France, thats the French people.
Bardamu, he says very gravely and a bit sadly, our forefathers were as good as we are, dont speak ill of them!
Louis-Ferdinand Céline (27 mei 1894 - 1 juli 1961)
De Nederlandse schrijver, journalist en columnist Jan Blokkerwerd geboren in Amsterdam op 27 mei 1927. Zie ook alle tags voor Jan Blokker op dit blog.
Uit: Doe die tweets weg! (Column)
Nergens zijn we er zo dicht mee bij huis gekomen als met Paul de Leeuw, de meest overschatte komiek van de zaterdagavondindustrie, en Cornald Maas, het vleesgeworden Songfestival, tevens kunst- en cultuurpaus van de AVRO. Paul durfde heel ver te gaan door tijdens de trouwerij van een Zweedse prinses het land in te twitteren: Zit u ook stiekem te wachten op een zwarte Saab die zich in een of ander monument boort? Niet dat ik het ze gun, maar dan gebeurt er wat!
Er gebeurde niets. Het gewaarschuwde Openbaar Ministerie oordeelde dat de uitlating voor niemand iets beledigends bevatte, en dat er evenmin sprake was geweest van smadelijke, lasterlijke, bedreigende of opruiende tekst. Men had zelfs geen humor vastgesteld. Helemaal niets zoals altijd als Paul de Leeuw iets zegt, en vervolgens om zichzelf hinnikt.
Zieliger liep het af met Cornald Maas. Zijn actuele tweet had geluid: Grappige exportprodukten heeft Nederland: Sieneke, Joran van der Sloot, de PVV, wat door de TROS onacceptabel werd genoemd en zijn ontslag tot gevolg had. Waarom in godsnaam? Hebben ze zich bij de TROS ooit laten voorstaan op criteria als goeie smaak, esprit, kwaliteit of niveau? Cornald zelf wel. Cornald verdedigde zich als homoseksueel tenminste altijd voor zijn sienekefilie, dus hij had er als mens en kunstkenner behoefte aan om zich in een statement nog eens ondubbelzinnig van de zangeres te distantiëren, en Joran en Geert meteen mee te nemen. Cornald heeft in alle naoorlogse oorlogen aan de goede kant gestaan.
Maar had er dan niet weer een domme, ordinaire, gemakzuchtige, lollige tweet van gemaakt, sukkel.
Je bleef stilstaan, we waren gearriveerd. Het was een laag huis, steegje erlangs, veel hogere flats in de nabije omgeving. De meeste bomen hadden geen bladeren meer, een kille wind joeg door de straten. Ik keek om me heen, op zoek naar symbolen die iets konden vertellen over de afloop van mijn avontuur. Een cartridge in mijn kartonnen doos viel om, zodat ik het label kon zien. Final Fantasy, een avontuurlijk rollenspel. Niet mijn favoriete soort videogame. Eentje met gevechten die om beurten voert met de computer, via menus. Meestal heb ik geen zin ze uit te knokken, maar als je wegrent krijg je geen ervaringspunten en wordt je virtuele personage niet sterker. Hand in hand loop ik wel met mijn oma, zei je.
Gooi jouw spullen maar bij de mijne, zei je, het zijn nu onze spullen. Zo begon het. We gooiden onze spullen bij elkaar op het bed. Onderbroeken door elkaar, sokken door elkaar, jouw maandverband bij mijn scheerapparaat, mijn T-shirt bij jouw oranje broek, tandenborstels niet te onderscheiden want ze waren allebei groen. Dat was een van de dingen waarom we zeiden dat we bij elkaar pasten, dat we dezelfde tandenborstel hadden. Hoeveel mensen kopen hun tandenborstel in dezelfde kleur? Ik zei: Ik doe toch nooit jouw onderbroeken aan? Waarom zouden we onze onderbroeken bij elkaar gooien? Het is belangrijk dat alles van ons samen is, stelde je. Je moest lachen. Het bed was groot, of misschien leek het groot, omdat de kamer zo klein was. Er was een boekenkast, omgedoopt tot klerenkast, er was een raam, er was een straalkachel, er was een klein nachtkastje. Als je tussen de deurposten door wilde, moest je over het nachtkastje heen stappen of over het bed, samen versperden ze de weg. We hadden de deur eruit getild, omdat het bed er anders niet doorheen ging, maar we hebben hem nooit teruggehangen. Je zei dat het zo ruimtelijker was. Ruimtelijk, een bijzonder groot woord voor ons nieuwe huis. Bij ruimtelijk denk ik aan een grote balzaal met een kroonluchter, een omringende balustrade en prachtige marmeren trappen.
Shed been lying in the hammock reading poetry for over an hour. It wasnt easy: she was thinking all the while about George coming back with Cecil, and she kept sliding down, in small half-willing surrenders, till she was in a heap, with the book held tiringly above her face. Now the light was going, and the words began to hide among themselves on the page. She wanted to get a look at Cecil, to drink him in for a minute before he saw her, and was introduced, and asked her what she was reading. But he must have missed his train, or at least his connection: she saw him pacing the long platform at Harrow and Wealdstone, and rather regretting hed come. Five minutes later, as the sunset sky turned pink above the rockery, it began to seem possible that something worse had happened. With sudden grave excitement she pictured the arrival of a telegram, and the news being passed round; imagined weeping pretty wildly; then saw herself describing the occasion to someone, many years later, though still without quite deciding what the news had been. In the sitting-room the lamps were being lit, and through the open window she could hear her mother talking to Mrs. Kalbeck, who had come to tea, and who tended to stay, having no one to get back for. The glow across the path made the garden suddenly lonelier. Daphne slipped out of the hammock, put on her shoes, and forgot about her books. She started towards the house, but something in the time of day held her, with its hint of a mystery she had so far overlooked: it drew her down the lawn, past the rockery, where the pond that reflected the trees in silhouette had grown as deep as the white sky. It was the long still moment when the hedges and borders turned dusky and vague, but anything she looked at closely, a rose, a begonia, a glossy laurel leaf, seemed to give itself back to the day with a secret throb of colour.
The valley was full of ghosts. Silent ghosts that tilted with the setting sun to settle in their turn into the depths of the earth, where the shrouded river carried them on boats in its headlong course toward the east. Silence. Then a soundfaint at first and then rising, it would still be echoing in the valley years hence.
She heard only the three that particularly concerned her: her husband and her two brothers. They had gone, and would not return. The door was closed upon their voices, closed tightly and locked with a key secured within her breast. She carried on. She was twenty-five years old, she had two children and a third still in her belly. Six months later she gave birth to a girl.
"I will tend the little ones and my bit of land, and it is no one's business but my own."
Her cousins hated her independence, hated her refusal to marry any of them, and then they hated her capability in managing her own affairs day by day, as if she were not a woman. Even when their anger subsidedthe open and the covert hostilitystill they kept watching her, waiting out the test of time, to prove to her and to themselves that it was futile to try to break with the customs established by their fathers and grandfathers. She disappointed them. She raised the children, and their needs were met. Still the men's eyes followed her. She was beautiful, and her inaccessibility only made her more appealing. She did not miss out on participating in celebrations and lamentations: she sang at weddings, and at funerals she surpassed the professional mourners, no matter how much they improvised.
"Shagar is stubborn and arrogant!"
"Shagar is strong, above shame!"
They calmed down, and once again made a place for her among them; she accompanied the women carrying jars of water from the river or going to it with their tubs for the washing. Those men who had desired her, or loved her regardless, concealed their desire, pretending to forget it until it seemed, in fact, forgotten.
All this striving for security has in fact made you much more insecure. Because now you have to watch out all the time. There are people not like you, people you now call enemies. You have places you cannot go, thoughts you cannot think, worlds you can no longer inhabit. So you spend your days fighting things off, defending your territory, and becoming more entrenched in your narrow thinking. Your days become devoted to protecting yourself. This becomes your mission. This is all you do. You collect canned goods or bottles of water. You ?nd ways to get as much money as you can, and food and oil, in spite of how much you have to take from other people or the methods you have to devise in order to take it. You submit to security systems to check your pockets and IDs and bags. Every object becomes a potential weapon. One week its tweezers, the next week its rubber bands.
Of course you can no longer feel what another person feels because that might shatter your heart, contradict your stereotype, destroy the whole structure. Ideas get shorterthey become sound bites. There are evildoers and saviors. Criminals and victims. There are those who, if they are not with us, are against us.
It gets easier to hurt people because you do not feel whats inside them. It gets easier to lock them up, force them to be naked, humiliate them, occupy them, invade them, kill thembecause they do not exist. They are merely obstacles to your security.
How did we, as Americans, come to be completely obsessed with our individual security and comfort above all else? What do we think we mean when we talk about security, and what do we really mean? Whose security are we talking about? Is it possible to live surrendering to the reality of insecurity, embracing it, allowing it to open us and transform us and be our teacher? What would we need in order to stop panicking, clinging, consuming, and start opening, giving becoming more ourselves the less secure we realize we actually are? How has the so-called war on terrorism given rise to this mad national obsession for homeland security, which has actually made us much more insecure at home and in the world?
Uit: Freiheit ist nur in dem Reich der Träume (Schillers Jahrhundertwende)
Aber was hätte er sonst tun sollen, er, der Ehrenbürger einer Republik, mit der ganz Deutschland im Kriege lag! Philosophie hatte er getrieben und sein Lager hinter den Fronten aufgeschlagen, sein Marketenderzelt er mußte lachen, als ihm das einfiel ,das er als den dritten Weg angepriesen hatte, das rettende Dritte zwischen dem Vernunft- und dem Naturstaat, womit er höflicherweise diesen verrotteten alten Ständestaat bezeichnet hatte, in dem er sich mit seiner Frau eingerichtet hatte, so gut es ging. Er gab immerhin einen gewissen Spielraum für seinen Staat, für den Kunststaat, und war Weimar nicht selbst solch ein Kunststaat, trotz der Generalsambitionen des Herzogs, der nicht vergessen konnte, daß er der Großneffe des großen Friedrich war! Sein Land war zu klein für kriegerische Allüren, Carl August hatte bei den Preußen in Dienste treten müssen, um ein Kommando zu bekommen, das war lästig für die einheimischen Finanzen, aber es legte die Kunst
nicht lahm, erst recht nicht, seit die Preußen Frieden mit Frankreich gemacht hatten, hinter Österreichs Rücken nicht aus plötzlich erwachter Liebe zu der fränkischen Republik, sondern um nicht aufgerieben zu werden zwischen Ost und West. Dieser Frieden hatte nicht nur Weimar Luft verschafft, sondern vor allem ihm selbst, die Dichtung war ihm wiedergekehrt, im Bund mit dem, der so lange einen Bogen um ihn gemacht hatte. Es war wie ein Wundergewesen, dem er selbst, versteht sich, ein Stück weit nachgeholfen hatte.
Friedrich Dieckmann (Landsberg an der Warthe, 25 mei 1937)
Am 25. Juni 1952 hat, wie meine familienhistorischen Recherchen ergeben haben, die Hauptschullehrerin Gelautz meiner Großmutter mütterlicherseits bei einer sogenannten pädagogischen Unterredung mitgeteilt, daß ihre Tochter unmusikalisch sei und ein schlechtes Gehör habe. Dieses fachkundige Urteil der Frau Gelautz war insofern schicksalshaft und hatte für meine Mutter und für mich insofern fatale Konsequenzen, als meine Mutter eigentlich von ganzem Herzen Volksschullehrerin werden wollte, und wäre es ihr tatsächlich gelungen, Volksschullehrerin zu werden oder wenigstens die Volksschullehrerinnenausbildung zu beginnen, hätte sie sich nicht um eine Stelle im Geschäft meiner Großmutter väterlicherseits beworben, hätte also aller Wahrscheinlichkeit nach meinen Vater nicht kennengelernt, und ihr Leben hätte als angehende Volksschullehrerin vermutlich eine völlig andere, jedenfalls nicht zu mir führende Bahn genommen. Eine Volksschullehrerin mußte aber zwei Instrumente beherrschen und durfte daher nicht unmusikalisch sein oder ein schlechtes Gehör haben. [...] Meine Mutter sagt immer: Die Zeiten waren strenger. Eine Respektsperson duldete keine Widerrede. Und die Gesellschaft war offenbar ganz genau in Respektspersonen und Respektspersonen respektierende Personen eingeteilt. Wenn die Frau Gelautz der Großmutter verkündet, daß ihre Tochter unmusikalisch ist, dann ist die Tochter unmusikalisch, und die Großmutter und die Tochter haben sich mit dieser diagnostischen Tatsache gefälligst abzufinden, und sie haben sich auch gefälligst damit abgefunden. Wenn die Tochter unmusikalisch und daher für die Volksschullehrerinnenausbildung ungeeignet und untauglich ist, muß sie eben einen anderen Beruf erlernen, in dem man keine Instrumente spielen können muß, wenn sie schon partout einen Beruf erlernen will. Die Tochter hat überaus froh und dankbar und überglücklich sein müssen, daß sie überhaupt in eine Lehr gehen darf, denn die Großmutter hat sich die Lehre vom Mund absparen müssen.
"J'ai demandé du temps pour répondre oui ou non. L'âne a décrit sa flamme, profondeur, poids, mesure, mariage, si ça me plaît. Il veut s'occuper de moi. Tout en commun, dit-il, ensemble et pour la vie, la route et les chemins, même l'univers intime, on le cultive sous le nez de l'autre, même la question du chat à offrir à sa mère. Il faudra que je pense à décrire la tête de l'âne, endive, enfant de choeur, poire cuite, à ce moment-là. Un bébé chat, tu parles, un chaton pour sa mère, une formidable surprise, dans un panier ou pas, noeud rouge, noeud blanc ? Mariage donc, tout ensemble, il le jure. Je garde juste ma mort et mes souvenirs, enfance, adolescence, adulte et adultère. Une belle fête, promet-il, une robe de princesse, un buffet, un orchestre, des bougies, des roses pompon, et des casseroles fixées au cul de la voiture pour crever mes tympans. Je dois pourtant reconnaître que ces klaxons aussi me rappellent quelque chose. Et, parfois, je pense que l'âne sait très bien où je voyage dans les textes que je lui cache. Délicat, il ne touche pas aux feuilles que je pose sur le piano, il les déplace seulement pour jouer, il sait que nos deux musiques ne peuvent pas s'accorder. Tant que tu n'as pas fini, je ne te demande rien, écris et oublie-moi, dit l'âne à mon oreille, juste avant que les klaxons ne reprennent."
A few minutes ago, I stepped onto the deck of the house. From there I could see and hear the water, and everything that's happened to me all these years. It was hot and still. The tide was out. No birds sang. As I leaned against the railing a cobweb touched my forehead. It caught in my hair. No one can blame me that I turned and went inside. There was no wind. The sea was dead calm. I hung the cobweb from the lampshade. Where I watch it shudder now and then when my breath touches it. A fine thread. Intricate. Before long, before anyone realizes, I'll be gone from here.
Dolce far niente 10, Anton van Wilderode, Simon Vestdijk, Ida Gerhardt
Dolce far niente (bij een bijzondere verjaardag)
Terugkeer van de verloren zoon,
Pompeo Batoni(25 januari 1708 4 februari 1787)
De akker
Ik zal die zondagmiddag met mijn vader op wandel door het land niet licht vergeten al is het vijftig jaar en méér geleden, zo dicht bij hem als bijna nooit meer later.
Wij kwamen bij een akkerstuk, door bossen die aan vier kanten stonden, ingesloten, door varens een verwoestend spoor gestoten dan verend verder over vedermossen.
Wij vonden er een hof. Het hoge koren met ritselingen rijpgestookt van boven stond in de palle juli onbewogen tegen mijn open ogen en mijn oren.
Ik zág niets anders, hóórde niets dan droge verdorde zoemgeluiden van insecten onzichtbaar kevertjes en rode plekken papavers door veel bijen aangevlogen.
Een wereld die bestond en aan den lijve ervaarbaar vaderlijk, een nieuwe aarde met ademing en aanvangen van klaarte waarin ik wilde blijven en verblijven.
Anton van Wilderode (18 juni 1918 - 15 juni 1998)
De overlevende
Wanneer mijn vader sterft, laat mij dan staan Vereenzaamd als een treurboom in 'n plantsoen, Gesmukt met 't teerste, avondlijkste groen, Bijna bebloesemd, sneeuwwit aangedaan.
Bijna een bruid, boven de sponde waar Sinds kort mijn moeder ook een toevlucht vond; En ruischende hernieuw ik 't oud verbond Met mijn diepst neergebogen treurgebaar.
Zoo, treurend, zou ik willen sterven ook. Maar hoe te sterven, zoo ver boven hen? Erbarm u mijner, treurboom die ik ben, Gedoemd te bloeien onder de stadsrook,
In 't tweeslachtig plantsoen, geen stad, geen land, Dalend als sneeuw en stijgend als de bruid Boven mijn vaders doode handen uit In deze aarzellichte tusschenstand.
Simon Vestdijk (17 oktober 1898 23 maart 1971)
In memoriam Patris
Mijn vader heeft de waterlaarzen aan. Wij samen zijn de Lekdijk afgekomen. Ik ben voor mijn verjaardag meegenomen: hij moest vandaag bij het gemaal langs gaan.
Gemaal: dat is je vader horen noemen die vreemde woorden van een andere taal als hij de waterstand leest van de schaal; te ademen in het onbenoembaar zoemen dat gonzend omgaande aanwezig is. Èn, niets te zeggen als hij bezig is:
Dàt is een man, daar kun je staat op maken. Als op de zaken orde is gesteld doen wij huis op aan. Een lucht van geweld: Gorcum ligt al door wolken overkraagd. Geen noodweer en geen wereld kan mij raken als hij, het laatste stuk, mij op de schouder draagt.
In de operatiekamer is eigenlijk niemand te herkennen, omdat men er een lichtgroene pet draagt die het hele hoofd bedekt en alleen de ogen vrijlaat - een malle gewoonte - zitten alle artsen dan onder de aangezichtszweren waar het vocht uitloopt, onder de vlooien en neten?, wassen van het gezicht lijkt mij een afdoende middel, was u! heren artsen en laat de patiënt niet schrikken, u wordt toch ook niet graag door een spook behandeld? Op een gegeven moment ging de deur van de operatiekamer open en er kwam nog iemand, eveneens erg klein van stuk, binnen. Hij beende regelrecht op de snijtafel af. Daar heb je nog zo'n kabouter, zei de kribbige Briët hardop. Uw examen is morgen niet om halfelf, maar om elf uur en doet u het maar bij mij thuis, dat is makkelijker, zei de professor. De machine waar ik op schrijf heeft een paar kleine mankementen, dat is echter niet erg, niets is zonder fouten in deze wereld, op het verhaal De overjas van Gogol na. Ik noem deze machine graag de zelfschrijver. Ze doet alles voor mij, vanzelf komen de woorden eruit rollen. Ik heb het weleens op een composer geprobeerd, zo'n modern, gestroomlijnd geval, voorzien van een elektrische computer, er kwam echter alleen maar gebrabbel uit. Neen!, vroeger maakte men nog degelijk werk. Ik heb onlangs in een Citroën uit 1922 gezeten en hij reed veel prettiger dan de duurste auto van tegenwoordig: meer beenruimte en als je een kuil nam stootte je je hoofd niet tegen het dak. Ik zat op de achterbank en moest helemaal naar voren buigen om met mijn standaardparaplu de nek van de bestuurder te kunnen aanraken, hij schrok hevig en kon maar net een overstekend egeltje ontwijken. Nu ja, zo zit het dus. Die machine laat onbeschaamd de anatomie van zijn binnenwerk zien, alles is functioneel, deftig van snit en stevig uitgevoerd. Als de machine voorzichtig wordt behandeld kan men er over honderd jaar nog op schrijven. Het is een wonder in onz' ooghen, wij sien ut, maer doorghronden 't nyt!
Derek clambered across the foot of his bed toward him. Even without the blackout curtains, it would have been a dark room, for two large wardrobes were set across the French windows as protection against broken glass. But in the place where his father stood, you could see out of a window, through the apple trees in the garden, and over the fence to the eastern horizon. Lightening was still flickering at one side of the sky, but it was a small local storm and moving quickly away. Derek felt vaguely that his father had not been looking at the storm. He gazed ahead through the gap in the trees, to where the search lights were making their usual weaving crisscross pattern in the sky, blind white groping arms sweeping to and fro. And he saw suddenly that below the searchlights the sky above the horizon was red.
There in the east, it glowed with a reddish orange haze he did not remember having seen before, like a strange, misplaced sunset, glowing in the night sky. Whats that? he said.
His mother had quieted Hugh and come up behind them, and when she spoke, there was the same curious, taut note that he had heard in his fathers voice.
met de noorderzon. gebogen lopen jagers, honden het gezichtsveld in. Op hun schouders ligt de eindeloze hangmat van het licht. Met moeite
buit, een vos - alleen wie toekijkt kan het zien. Alleen wie waarlijk ogen heeft verstaat. Want slechts met afgewend gezicht ontbloten ze het masker van de spijt. Waar
ze waren blijft geheim, en wat ze zagen is niet uit te spreken. Maar dat ze weten staat als bomen bij hen. En ook, dat dit een aftocht is, hun onverhoopte
aankomst in een huis van ingesloten open lucht.
Kon dit veel langer straffeloos?...
Kon dit veel langer straffeloos? Iets zette uit en broeide en men voelde
dingen liepen uit de hand dreven naar de rand en gingen veel en veel te ver
geruchten zwollen aan van strovuur tot uitslaande brand.
Honden blaften elke nacht de maan scheen vol doodsbleek te rijp als oude schimmelkaas.
Gisteren nog de muren van de cel als door gezang trompetgeschal slechts neergehaald
en goed daar zat je dan:
ijskoud naakter dan een rode slak een dooier zonder schaal een walnoot zonder dop
een brein dat weerzin wekt zo zonder schedeldak dat krimpt voor
"I am bound to say that in all the accounts which you have been so good as to give of my own small achievements you have habitually underrated your own abilities. It may be that you are not yourself luminous, but you are a conductor of light. Some people without possessing genius have a remarkable power of stimulating it. I confess, my dear fellow, that I am very much in your debt."
He had never said as much before, and I must admit that his words gave me keen pleasure, for I had often been piqued by his indifference to my admiration and to the attempts which I had made to give publicity to his methods. I was proud, too, to think that I had so far mastered his system as to apply it in a way which earned his approval. He now took the stick from my hands and examined it for a few minutes with his naked eyes. Then with an expression of interest he laid down his cigarette, and carrying the cane to the window, he looked over it again with a convex lens.
"Interesting, though elementary," said he as he returned to his favourite corner of the settee. "There are certainly one or two indications upon the stick. It gives us the basis for several deductions."
"Has anything escaped me?" I asked with some self-importance. "I trust that there is nothing of consequence which I have overlooked?"
"I am afraid, my dear Watson, that most of your conclusions were erroneous. When I said that you stimulated me I meant, to be frank, that in noting your fallacies I was occasionally guided towards the truth. Not that you are entirely wrong in this instance. The man is certainly a country practitioner. And he walks a good deal."
"Then I was right."
"To that extent."
"But that was all."
"No, no, my dear Watson, not all -- by no means all. I would suggest, for example, that a presentation to a doctor is more likely to come from a hospital than from a hunt, and that when the initials 'C.C.' are placed before that hospital the words 'Charing Cross' very naturally suggest themselves."
't Ging met allemaal zo gesmeerd, zei moeder tegen de buurvrouw, die een pannetje soep gebracht had en voor de bedstee zat.
Dâ's een zegen, mens, zei de buurvrouw toen, en toen knipoogde ze, omdat Bartje stond te luisteren.
O, zei moeder, die snapt d'r toch nog niks van. Nou, daar had zij gelijk aan, hij snapte niks. 't Kon hem ook niks schelen, al die rare, onbegrijpelijke dingen van de grote mensen. Hij bleef alleen in de buurt, omdat hij loerde op een lepel of wat van die soep. Hij vond wel, dat het popje op een erg ongelegen tijd was gekomen, want moeder was net ziek.
Ze hef een pik van de ooievaar 'had, zei Lammechien lachend. Dat was een grapje natuurlijk, want ooievaars komen nooit in de huizen, die lopen bij de sloten en die zitten 's avonds al vroeg op hun hoge wagenrad achter de boerderij van Jan Kiel. Vader heeft het popje uit het nest gehaald. Vader zegt altijd de waarheid.
Joen moeder is uut de bedstee vallen, zo maar, boem, op de vloere, zee vader.
Hè toch, die moeder! Geen wonder, dat ze een week op bed gelegen heeft. Ze had de nek wel kunnen breken.
Het popje slaapt nu nog tussen vader en moeder in de bedstee, maar vader zal een houten wiegje voor hem timmeren. Dat kàn hij! Zondag, als hij niet naar de boer hoeft, heeft hij gezegd. Of op een avond laat, want moeder vindt het nooit goed, dat hij op Zondag werkt. 't Is nog de vraag, wie het winnen zal.
De oude wieg hebben Bartje en Jan als slee gebruikt, lang geleden, toen het nog winter was en toen is dikke Jan er doorgezakt. Maar toen heeft hij, Bartje, óók wat voor zijn broek gehad, toen vader thuis kwam. Omdat hij de oudste was, zei vader. Dâ's ook raar, dat je voor je broek krijgt, omdat je de oudste bent!
Eine halbe Stunde Fahrt auf der Hinterplattform", sagte der Vater, wieder was Schönes zum
Drandenken."
Die Bahn ruckelte durch die dunklen feuchten Gäßchen von Gratte. Spätnachmittags, die Zeit, in
der noch einmal alle Frauen ihre Einkaufstaschen zu den Krämern trugen, in die Auslagen der engen
Schaufenster starrten und wie im Gebet die Lippen bewegten, während sie die Münzen in ihren
klebrigen Portemonnaies zählten. Die letzten Minuten, bevor die Kinder endgültig hinter den schartigen Hausmauern verschwänden, ehe die Männer auf ihren Motorrädern in das Delta der
Gassen donnern würden. Das Kind hielt die Messingstange vor der Fensterscheibe fest, aber
immer wieder rutschte die glatte Wolle seiner Handschuhe ab. Wie im Aussichtswagen. Lauter
lustige Dinge", sagte der Vater. Du kannst immer dran denken: wie lustig war's doch, als wir plötzlich
bei Wickler im Fenster die Mannequins entdeckten und als der Vater sagte: schön, wir fahren eine
Bahn später. Die hübschen Mannequins, weißt du's noch?"
Ja", sagte das Kind. Sein Knie spürte den Koffer.
Die Bahn fuhr jetzt durch eine Straße mit eckigen unfrisierten Gärtchen, und Gratte sah nur noch wie ein dicker, dunkler Pickel aus. Dann Bäume, die meisten noch kahl, eine Bank mit einem Mädchen, das die Fingernägel reinigte, gekrümmte nackte Kiefernstämme in sandigen Kahlschlägen.
Der Wald von Laurich", sagte der Vater, er zieht sich bis zu deinem Schulheim. Ihr werdet ihn
wahrscheinlich oft zu sehen bekommen, Spiele im Wald veranstalten, Schnitzelversteck und was
weiß ich, Räuberspiele, Waldlauf." Ein fetter Junge auf dem Fahrrad tauchte auf und hetzte in geringem Abstand hinter der Bahn her. Sein schwitzendes bläuliches Gesicht war vom Ehrgeiz verunstaltet, die farblose dicke Zunge lag schlaff auf der Unterlippe. Zunge rein", rief der Vater und lachte.
Heute ist der Geliebte meiner Mutter gestorben. Er war steinalt, kerngesund noch im Tod. Er sank um, wahrend er, sich uber ein Stehpult beugend, eine Seite der Partitur der Sinfonie in g-Moll von Mozart umblatterte. Als man ihn fand, hielt er einen Notenfetzen in der toten Hand, jene Hornstose zu Beginn des langsamen Satzes. Er hatte meiner Mutter einmal gesagt, die g-Moll-Sinfonie sei das
schonste Stuck Musik, das jemals komponiert worden sei. Er las seit immer Partituren, so wie andere Bucher lesen. Alles, was ihm in die Hande fiel, Archaisches und Oberflachliches. Vor allem aber sah er sich nach Neuem um. Erst im Alter, so gegen neunzig, holte ihn das Bedurfnis ein,
nochmals das schon Vertraute zu erfahren, anders nun, in der Beleuchtung der schwindenden Lebenssonne. Nun las er den Don Giovanni wieder, den er einst als Jungling mit brennenden Augen verschlungen hatte, und die Schopfung. Er war Musiker gewesen, Dirigent. Drei Tage vor seinem Tod hatte er in der Stadthalle sein letztes Konzert dirigiert. Gyorgy Ligeti, Bartok, Conrad Beck. Die Mutter liebte ihn ihr ganzes Leben lang. Unbemerkt von ihm, unbemerkt von jedermann. Niemand wuste von ihrer Passion, kein Wort sagte sie jemals davon. ≫Edwin!≪ flüsterte sie allerdings, wenn sie am See stand, allein, mit ihrem Kind an der Hand. Von Enten umschnattert, im Schatten selber,
schaute sie auf das in der Sonne leuchtende Ufer gegenuber. ≫Edwin.≪ Der Dirigent hies Edwin.
Maar in Vlaanderen ben ik geboren, waar de nevelen domen, In een klein dorp, waar achter de beteerde muren, Onder stormende luchten, geladen met as van de rokende vuren, Nog arme, maar koppige varenslui wonen.
Mijn jeugd heeft ze gekend, helaas maar al te goed: De donkere moerassen, de sombere bossen en naakte velden, Grijze november die slierten van regen komt melden, Zwart-ebben dageraden en avonden van roet.
Aldoor woelde in mijn geest de geweldige Schelde! Hoe was ik gelukkig en blij, en toch vol vrees die mij kwelde Bij winter, wanneer de sterren glinsterden in de schollen, Krakende bergen die naar onheilszeeën rollen.
De masten die des zomers van de verre einders naderen En aan wier toppen kleurige wimpels waaien, Zij trilden minder als het kloppen in mijn aderen, Een brand, die voor de strijd of voor mijn lot weer op wil laaien.
De zwervende nevels en het wolkengeweld Hielden mij sterk in hun grepen gekneld, En mijn ganse wezen is zich zó gaan ontvouwen Dat ik vurig mocht leven bij hun drukte en hun grauwen.
O gouden landen met uw stralende luister, Mogen uw bossen, uw dalen, uw vlakten en stranden Nog mijn dromen bekoren, mijn zinnen ontbranden Naar mijn liefde voor Vlaanderen heeft mijn hart steeds Geluisterd.
Over the bay as our boat went sailing Under the skies of Augustine, Far to the East lay the ocean paling Under the skies of Augustine.-- There, in the boat as we sat together, Soft in the glow of the turquoise weather, Light as the foam or a seagull's feather, Fair of form and of face serene, Sweet at my side I felt you lean, As over the bay our boat went sailing Under the skies of Augustine.
II
Over the bay as our boat went sailing Under the skies of Augustine, Pine and palm, to the West, hung, trailing Under the skies of Augustine.-- Was it the wind that sighed above you? Was it the wave that whispered of you? Was it my soul that said "I love you"? Was it your heart that murmured between, Answering, shy as a bird unseen? As over the bay our boat went sailing Under the skies of Augustine.
III
Over the bay as our boat went sailing Under the skies of Augustine, Gray and low flew the heron wailing Under the skies of Augustine.-- Naught was spoken. We watched the simple Gulls wing past. Your hat's white wimple Shadowed your eyes. And your lips, a-dimple, Smiled and seemed from your soul to wean An inner beauty, an added sheen, As over the bay our boat went sailing Under the skies of Augustine.
Gloucester Scene doorCaroline M Bell (1874 1970)
IV
Over the bay as our boat went sailing Under the skies of Augustine, Red on the marshes the day flared, failing Under the skies of Augustine.-- Was it your thought, or the transitory Gold of the West, like a dreamy story, Bright on your brow, that I read? the glory And grace of love, like a rose-crowned queen Pictured pensive in mind and mien? As over the bay our boat went sailing Under the skies of Augustine.
V
Over the bay as our boat went sailing Under the skies of Augustine, Wan on the waters the mist lay veiling Under the skies of Augustine.-- Was it the joy that begot the sorrow?-- Joy that was filled with the dreams that borrow Prescience sad of a far To-morrow,-- There in the Now that was all too keen, That shadowed the fate that might intervene? As over the bay our boat went sailing Under the skies of Augustine.
VI
Over the bay as our boat went sailing Under the skies of Augustine, The marsh-hen cried and the tide was ailing Under the skies of Augustine.-- And so we parted. No vows were spoken. No faith was plighted that might be broken. But deep in our hearts each bore a token Of life and of love and of all they mean, Beautiful, thornless and ever green, As over the bay our boat went sailing Under the skies of Augustine.
Gij hebt het hoog geheim doorbroken, Heere Jezus Tussen ons en den Vader, naar Uw Woord mogen wij zonder zonde zijn en nieuwe wezens wat er ook in ons leven is gebeurd.
Ik deed van alles wat gedaan kan worden, het meest misdadige - en was verdoemd. Maar Gij hebt God een witte naam genoemd met die van mij. Nu is het stil geworden, zoals een zomer om de dorpen bloeit.
En moeten ook de bloemen weer verdorren: mijn lendenen zijn omgord, mijn voeten staan geschoeid. Uit Uwe Hand ten tweede maal geboren, schrijd ik U uit het donker tegemoet.
Deïsme
De mens is voor een tijd een plaats van God. Houdt geen gelijkteken nog iets bijeen, dan wordt hij afgeschreven op een steen. De overeenkomst lijkt te lopen tot deze voleinding, dit abrupte slot.
Want God gaat verder, zwenkend van hem heen in zijn miljoenen. God is nooit alleen. Voor gene kwam een ander weer aan bod.
We zijn voor hem een vol benzinevat, dat hij leeg achterlaat. Hij moet het kwijt, al de afval, met zijn wezen in strijd.
Sinds hij zich van de schepping onderscheidt, gingen wij dood en liggen langs het pad,
wanneer niet Christus, koopman in oudroest, ons juist in zo'n conditie vinden moest; alsof hij met de Vader had gesmoesd.
Arbeidsvermogen van plaats
Gij zijt aan mij gebonden met het al. Elke steen bezit uw val en ieder cijfer uw getal; de mededeling uw verhaal; tong uw taal; de veelheid uw geval. Gij hoopt u in mij op met doodgewicht aan regendrop. Iedere vleugel heft u op.
Piet Pluimers wou het liefste verzen schrijven over wat late rozen in de zon. Hij was een dichter en hij wou het blijven. Hij schreef sonnetten toen hij pas begon.
Het rijmde ook. Maar and're dichters zeiden: je mag niet rijmen joh, 't is geen gezicht! Je moet zorgvuldig alle rijm vermijden, want een gedicht dat rijmt is geen gedicht.
En dan dat metrum! Dat is uit de mode. 't Mag niet van rál de ral de rál de ral. Punten en komma's, jongen, zijn verboden. En denk erom: geen hoofdletters vooral.
En nooit een hele zin. Alleen maar brokken. En rozen mógen wel een keer, maar dan slechts in verband met baarmoeders en sokken en zó dat niemand het begrijpen kan.
't Is maar een weet, we zeggen 't je maar even. Piet had het spoedig door en hij zei: o. Hij heeft diezelfde dag een vers geschreven, zijn eerste echte vers. En dat ging zo:
'ik drijf spelden van wanhoop in de huid van je grutten wezenloos woezie woezie 17 en klaan uit je klukhaar versuikeren bleke bliezen in schedels met spuigaten vol blauw gehakt.'
En toen zei iedereen: dat is reusachtig! En Paul Rodenko schreef een heel lang stuk in 'Maatstaf' om te laten zien hoe prachtig het was. Vooral dat 'woezie' en dat 'kluk'.
Alleen Piet Pluimers zelf was niet tevreden. Hij wou zo graag eens rijmen, want helaas, hij heeft nu eenmaal 't rijm onder z'n leden. Maar nee, hij mag alleen met Sinterklaas.
En hij wou graag één keer een komma zetten. Ach Piet! Over tien jaren slaat het om! Dan rijmt men weer. Dan maakt men weer sonnetten. Dan gaat het weer van póm de róm de róm.
Uit: In die doos zat weer een doos. De artistieke functie van het kader-procédé
Bovendien kan door de soort verteller die men kiest de achtergrond van het verhaal naar believen veranderd worden. C.F. Meyer vertelt de geschiedenis van Thomas Becket nicht in unmittelbarer Darstellung (...), wo sie durch ihre Rätselhaftigkeit leicht verwirren könnte, sondern legt sie in den Mund eines schlichten und trauherzigen Schweizers, der sich von seinem unbeirrbaren Sittlichkeitsgefühl nicht ablenken lässt. Zo noemt Thomas Mann de figuur van Serenus Zeitblom, die hij de geschiedenis van Adrian Leverkün laat vertellen bitter notwendig, um eine gewisse Durchheiterung des düsteren Stoffes zu erzielen und mir selbst, wie dem Leser, seine Schrecknisse erträglich zu machen. Das Dämonische durch ein exemplarisch undämonisches Mittel gehen zu lassen, eine humanistisch fromme und schlichte, liebend verschreckte Seel mit seiner Darstellung zu beauftragen, war an sich eine komische Idee, entlastend gewissermassen, denn es erlaubte mir, die Erregung durch alles Direkte, Persönliche, Bekenntnishafte, das der unheimlichen Konzeption zu Grunde lag, ins Indirekte zu schieben und sie in der Verwirrung, dem Händezittern jener bangen Seele travestierend sich malen zu lassen.
Nog een ander voordeel, dat met dit alles samenhangt: de auteur die zijn verhaal zelf vertelt wordt wel de alles wetende schrijver genoemd. Gedachten, die de held nimmer aan enig levend wezen heeft toevertrouwd, zijn de auteur bekend. Het doosprocédé nu geeft de auteur gelegenheid zijn alwetendheid af te schuiven. De lezer kan op dit gebied geen eisen meer aan hem stellen. De auteur kan als hij dat wil zaken die door de lezer als zeer belangrijk worden gevoeld (beslissende gebeurtenissen in het leven van de held, zijn reacties daarop etc.) niettemin onbeschreven laten omdat de ik er niet bij geweest is.
Deze groep technische voordelen vindt men bij vele varianten van het doosprocédé, al zijn ze niet overal gerealiseerd: de stijl van de vertellende Odysseus verschilt niet van die van de vertellende Homerus, de vertellers in de Decamerone hebben dezelfde stijl; menige ik zegt dingen die wel degelijk de mening van de schrijver weergeven - kortom, deze aspecten van het procédé geven de auteur de mogelijkheid bepaalde effecten te bereiken, maar die effecten treden niet automatisch op.
De deur klemt, maar is niet afgesloten. Ik werk mij de schemerige gang in en snuif een lichte pisgeur op.
Pepping! Volk!
In het trapgat hangt een verschoten veloursgordijn, er valt weinig licht naarbinnen. Ik zie dat de kelderdeur, onder de trap, op een kier staat. Klinkt er gerommel van beneden? Het blijft stil. Ik roep nog maar eens volk!
Boven zal hij ook niet zijn, de bovenverdieping heeft hij afgedaan om op de stookkosten te besparen. Hij heeft het over afdoen, Pepping, ook de bestelwagen die naast het huis staat zou hij willen afdoen alsof het een hoofddeksel was, maar hij heeft hem nog nodig voor het brood.
Pepping?
Ik schuifel door de gang, stoot met mijn knie de keukendeur open, zet de doos met broden op de tafel. Nu ga ik eerst zitten. De broden heb ik vanmorgen vroeg bij Blitterswijk gehaald, nog voordat de winkel openging; ik ben twaalf kilometer naar hier komen fietsen, met één hand aan het stuur, mijn andere hand aan de doos op de bagagedrager. Daarbij nog de wind. Er zit van alles scheef aan mij, daarom moet ik zitten, aan de tafel met het plastic zeil, waarop nog het ontbijtbord van Pepping staat en het melkglas waarin een vlokkige rand is achtergebleven. Hier zit ik dan, met pluizige jas en natte rug, het zweet breekt mij uit, het bloed bonkt aan mijn slapen. Ik zou best wel een kop koffie lusten. Waar blijft Pepping toch? Gisteravond nog gebeld. Groof! Ik denk al: ik hoor niks meer van Groof! Pepping met zijn hoge stem die in de hoorn stond te schreeuwen. Ja, ik heb nog kippies! Twintig broden voor
[p. 85]
kippie! We zien wel! Kippen genoeg en brood kan ik altijd gebruiken!
Ik doe wat oefeningen met mijn schouders, om ze weer recht te krijgen. Het stuur van mijn fiets trekt naar één kant, dat is ook niet goed.
In nineteen minutes, you can mow the front lawn; color your hair; watch a third of a hockey game. In nineteen minutes, you can bake scones or get a tooth filled by a dentist; you can fold laundry for a family of five.
Nineteen minutes is how long it took the Tennessee Titans to sell out of tickets to the playoffs. Its the amount of time it takes to listen to the Yes song Close to the Edge. Its the length of a sitcom, minus the commercials. Its the driving distance from the Vermont border to the town of Sterling, NH.
In nineteen minutes, you can order a pizza and get it delivered. You can read a story to a child or have your oil changed. You can walk two miles. You can sew a hem.
In nineteen minutes, you can stop the world; or you can just jump off it.
In nineteen minutes, you can get revenge.
· · · · · ·
As usual, Alex Cormiers life was running late. It took thirty-two minutes to drive from her house in Sterling to the Superior Court in Grafton County, NH, and that was only if she speeded through Orford. She hurried downstairs in her stockings, carrying her heels and the files shed brought home with her over the weekend. She twisted her thick copper hair into a knot and anchored it at the base of her neck with bobby pins, transforming herself into the person she needed to be before she left her house.
Do you believe in ghosts? Asked the passenger On platform number three. I am a rational man, said I I believe in what I can see Your hands, your feet, your beard! Then look again, said he, And promptly disappeared!
My Dream
There is a knight in shining Armor, he picks me up and transports me to Mussorie.....Have landed under the Chestnut tree, where Mr. Bond is busy scribbling his thoughts. He is shocked to see me...Hey Gal what are you doing here? Sir, I had a dream to meet you and here I am with a small request. He asks me, What? Sir will you take me through the mountains, the pools, the river, the nook & corner of Mussorie? Will you let me put my arms in the crook of your arm? Will you show me these places with your eyes? Will you show me how to see the beauty in these simple things? I want to learn to live with these simple things, I want to smile on the simplest things... Sir, will you teach me???? I will also thank him for being with me through my sad days & bad days, will thank him for making me realise through his writings that life is all about loving, caring, finding joy in small things & living.. Its about meeting new people making memories with them, take them with you if they want to, if they dont gift them some memories so that even if you are not around you are missed....its about letting go and moving forward in life.....
Am still waiting for his answer, but I dont want this dream to end....
Mama: You must not dislike people cause they well off, honey.
Beneatha: Why not? It makes just as much sense as disliking people cause they are poor, and lots of people do that.
Ruth: [a wisdom-of-the-ages manner. To Mama] Well, shell get over some of this
Beneatha: Get over it? What are you talking about, Ruth? Listen,
Im going to be a doctor. Im not worried about who Im going to marry yet if I ever get married.
Mama and Ruth: If!
Mama: Now, Bennie
Beneatha: Oh, I probably will but first Im going to be a doctor, and George, for one, still thinks thats pretty funny. I couldnt be bothered with that. I am going to be a doctor and everybody around here better understand that!
Mama: [kindly ] Course you going to be a doctor, honey, God willing.
Beneatha: [drily ] God hasnt got a thing to do with it.
Mama: Beneatha that just wasnt necessary.
Beneatha: Well neither is God. I get sick of hearing about God.
Mama: Beneatha!
Beneatha: I mean it! Im just tired of hearing about God all the time. What has He got to do with anything? Does he pay tuition?
Mama: You bout to get your fresh little jaw slapped!
Ruth: Thats just what she needs, all right!
Beneatha: Why? Why cant I say what I want to around here, like everybody else?
Lorraine Hansberry (19 mei 1930 12 januari 1965)
hinter Schwaden von Tabakrauch und in den leisen Passagen in ihrer Musik beinahe zugedeckt von den unbekümmert geführten Gesprächen am Tisch, die Ostinato waren, durchaus anregend gedacht wie die ständige Begleitung auf dem Schlagzeug, unterbrochen oder gesteigert durch das Klirren eines zerbrochenen Glases, das Aufschlagen der Bestecke auf einem geleerten Teller und der unerwartet in die Höhe steigenden Spirale eines Lachens, das auch das der Sängerin sein konnte, die auch heute auf ihre Gardenie im Haar nicht verzichtet hatte und deren abgezehrter Körper unmöglich diese Stimme beherbergen konnte, die stammelte wie ein kleines Mädchen und dann wieder stöhnte wie eine auf den Wogen der Lust reitende Geliebte, und die ihre Kollegen animierte, aus ihren Trompeten und Saxophonen, Gitarren und Bässen die letzten Geständnisse herauszupressen, die sie der Sängerin und uns machen wollten, an diesem Abend und dann nie wieder.
Viel sprechen würd' ich immer, weil ich viel denke. Hierüber mündlich: daß das nämlich ein Irrtum ist, zu glauben, daß die, welche viel denken, schweigen. Wer plappert, freilich, der hat keine Zeit zum Denken. Aber wer Ideen hat, muß sie mitteilen.
Ehrlich sein im Denken, dann ist man wahr. Und nur die Wahrheit ist Heil! Wer ohne sie ist, altert; die Runzeln allein machen nicht altern. Daher auch kommt es, daß ich die nicht altern sehe, die ich liebe.
Wenn jemand sagte: »Sie glauben wohl, es ist so etwas Leichtes, originell zu sein! Nein, man muß sich viel Mühe geben; und es kostet ein ganzes Leben voll Anstrengung«, so würde man ihn nur für verrückt halten und gar keine Frage mehr anstellen. Und doch wäre die Behauptung ganz wahr und dabei ganz simpel. Originell wäre gewiß jeder Mensch und müßte es sein, wenn die Menschen nicht beinahe immer ganz unverzehrte Sprüche in ihrem Kopf annähmen und auch so wieder hinausließen. Wer sich ehrlich fragt und sich aufrichtig antwortet, ist mit allem, was ihm im Leben vorkommt, immerfort beschäftigt und erfindet unablässig, es sei auch noch so oft und lange vor ihm erfunden worden.
Es gehört Ehrlichkeit zum Denken, und es gibt gewiß beinah so wenig absolute Stumpfköpfe als Genies... . Imbéciles [Schwachköpfe] wären gewiß immer originell; es gibt aber fast keinen reinen; sie haben meist noch Verstand genug, unehrlich zu sein.
July 12."Quel est à Paris le suprême talent? celui d'amuser: et quel est le suprême bonheur? l'amusement."
Then le suprême bonheur may be found every evening from nine to ten, in a walk along the Boulevards, or a ramble through the Champs Elysées, and from ten to twelve in a salon at Tortoni's.
What an extraordinary scene was that I witnessed to-night! how truly French! Spite of myself and all my melancholy musings, and all my philosophic allowances for the difference of national character, I was irresistibly compelled to smile at some of the farcical groups we encountered. In the most crowded parts of the Champs Elysées this evening (Sunday), there sat an old lady with a wrinkled yellow face and sharp features, dressed in flounced gown of dirty white muslin, a pink sash and a Leghorn hat and feathers. In one hand she held a small tray for the contribution of amateurs, and in the other an Italian bravura, which she sung or rather screamed out with a thousand indescribable shruggings, contortions, and grimaces, and in a voice to which a cracked tea-kettle, or a "brazen candlestick turned," had seemed the music of the spheres. A little farther on we found two elderly gentlemen playing at see-saw; one an immense corpulent man of fifteen stone at least, the other a thin dwarfish animal with gray mustachios, who held before him what I thought was a child, but on approaching, it proved to be a large stone strapped before him, to render his weight a counterpoise to that of his huge companion. We[Pg 4] passed on, and returning about half an hour afterwards down the same walk, we found the same venerable pair pursuing their edifying amusement with as much enthusiasm as before.
Auf dem Bett lagen ein Mann und eine Frau, beide völlig nackt. In einem Anflug von Zärtlichkeit hatte er eben ihren Kopf zu sich herangezogen, mit beiden Händen hielt er ihn jetzt, ihre spitzen Ohren zwischen Zeige- und Mittelfinger eingeklemmt, als das Telefon am Nachtkästchen kurz klingelte, nicht öfter als zwei oder dreimal, lang genug jedoch, um ihn aus seinem Tagtraum zu reißen. Es war ein grünes Tastentelefon. Wählen Sie 0 für den Zimmerservice stand dort in mehreren Sprachen. Es ängstigte ihn. Er wollte jetzt alles fallenlassen und aufstehen, den riesigen Zimmerschlüssel aus dem Aschenbecher nehmen, aber er hatte nicht die Kraft dazu. Die Balkontür war nur angelehnt, er hörte die Brandung und die Möwen, die über den nackten, roten Felsen gegen den Wind ankämpften, er hörte ihr Kreischen wie das von Kindern. Eine graue Wolkenschicht überdeckte das Dorf mit seinen unzähligen Giebeln und Kirchturmspitzen, hüllte es ein, verschlang es. Eine Hitze stieg in ihm hoch. Er musste sich darüber klar werden, wo er war. Der Kopf der jungen Frau lag in seinen Handschalen, immer noch waren ihre Augen geschlossen. Der Ausdruck in ihrem Gesicht erschien ihm jetzt vielmehr unverbindlich als liebevoll, ein Lächeln wie es Zimmermädchen hatten, die in Anwesenheit des Gastes die Decke glatt strichen. Sie schlief noch fest, er wollte sie nicht wecken.
Sterntasten. Jede Form der Berührung. Drahtlos ist der Anruf der Götter. Fragiles Gelände. Klingeltonscherben. Im Mondscheintarif. Könnte sein: Ein Handyschütteln. Das Rauschen eines Bauchs. SMS. Oder auch: der Boden unter Füßen. Auf Richterskalen, zwischen fünf und sechs. Morgens, im Türrahmen eines Partykellers. Sicher.
Grauer Star
Die alten Lider. Im Scheinwerferlicht noch einmal der große Wurf eines Schattens. Für Augenblicke. Für jetzt
ist diese Landschaft von Höhen und Tiefen ein immer noch schöner Fleck auf der Retina. Etwas, das
dunkler wird. Trübe hinter den Linsen. Aber nicht unterzukriegen ist. Ein Mythos. Ein stilles, spätes Come back.
Au début du printemps de cette année-là, je venais tout juste de quitter l'école normale, et ma pre- mière affectation avait été une école primaire perdue dans un coin de province dont je n'ai pas particulièrement envie de dévoi- ler le nom. Le village en question était à soixante lis* de la bourgade où se trouvait la sous-préfecture, et, pour atteindre cette campagne, il fallait franchir deux cols escarpés au-delà desquels personne ne semblait vivre. En descendant le premier jour à l'arrêt du bus, sur la route en pente, je m'étais soudain sentie envahie par un terrible sentiment de solitude. Les hautes montagnes étaient comme les murs d'une prison où j'allais devoir passer le restant de mes jours, et le village au loin, malgré sa centaine de maisons, semblait une ruine déserte. Quant à l'école que je devais chercher, elle restait invisible, ensevelie dans l'ombre d'une montagne.
Entre-temps, les deux ou trois personnes qui étaient descendues du bus avec moi avaient déjà disparu, j'ai fait quelques pas, pensant demander mon chemin à l'épicerie de l'endroit. Avais-je fait trois ou quatre pas? Le sentiment d'être transpercée par une lueur aiguë m'a immobilisée. J'ai regardé devant moi, il n'y avait qu'un type assis sur l'estrade de l'épicerie et qui me toisait d'un air distrait. Son pantalon usé et crasseux était fait d'une étoffe méconnaissable et en guise de veste il portait une parka militaire teinte en noir, aux manches élimées, aux boutonnières déchirées. J'ai examiné son visage, m'interrogeant sur la provenance de cette lueur perçante. Un visage émacié, mat, le nez assez haut, des pommettes... A cet instant précis, j'ai senti à nouveau la lueur transpercer ma peau. C'était bien son regard, l'instant d'après couvert d'un voile de folie.
Although Austerlitz did not reappear in the Glove Market in Antwerp that June day in 1967 on which, in the end, I went out to Breendonk, our paths kept crossing, in a way that I still find hard to understand, on all my Belgian excursions of that time, none of them planned in advance. A few days after our first encounter in the Salle des pas perdus of the Centraal Station, I met him again in an industrial quarter on the southwestern outskirts of the city of Liege, which I had reached towards evening, coming on foot from St. Georges-sur-Meuse and Flemalle. The sun was just breaking once again through the inky blue wall of cloud heralding a storm, and the factory buildings and yards, the long rows of terraced housing for the laborers, the brick walls, the slate roofs, and the windowpanes shone as if a fire were glowing within them.
When the rain began lashing down on the streets I took refuge in a tiny bar called, as I remember, the Cafe des Esperances, where to my considerable surprise I found Austerlitz bent over his notes at one of the Formica tables. On this second meeting, as on all subsequent occasions, we simply went on with our conversation, wasting no time in commenting on the improbability of our meeting again in a place like this, which no sensible person would have sought out. From where we sat until late that evening in the Cafe des Esperances, you could look through a back window down into a valley, perhaps a place of water meadows in the past, where now the reflected light from the blast furnaces of a gigantic iron foundry glared against the dark sky, and I remember clearly how, as we both gazed intently at this spectacle, Austerlitz launched into a discourse of over two hours on the way in which, during the nineteenth century, the vision of model towns for workers entertained by philanthropic entrepreneurs had inadvertently changed into the practice of accommodating them in barracks just as our best-laid plans, said Austerlitz, as I still remember, always turn into the exact opposite when they are put into practice.
« Je me suis souvent demandé, au long des insomnies, quand jécoute ta respiration, quand tu pèses de tout ton abandon sur ma jambe ou mon dos, ou lors de ces quelques nuits blanches passées à te veiller, je me suis demandé ce que signifient ces excès de ma tendresse pour toi, cette peur viscérale de te voir souffrir ou de te sentir menacée. « Fertiliser le cur », cest vite dit. Je tourne autour de cette espèce de maladie du sentiment sans parvenir à lexpliquer. Seules peuvent évoquer mon angoisse à ton endroit celles quil marriva de ressentir à imaginer mes enfants blessés, ou la maladie et la mort dune femme aimée. Jinsiste là-dessus : il sagit de la même qualité de sentiment. Je nétablis pas une hiérarchie entre ce que les humains éveillent en moi de compassion ou de tendresse, et ce que jessaie dexpliquer ici te concernant. Le ferais-je, je mentirais, puisque cette similitude des angoisses, cette ressemblance entre des amours réputés différents que je voudrais, les soulignant, les approfondissant, expliquer. Je ny arriverai pas, je commence à le savoir. Au moins serais-je heureux si jallégeais les scrupules de quelques-uns de ceux qui, comme moi, feignent de sinquiéter de leur attachement à tes copains alors quil les émerveille. »
François Nourissier (18 mei 1927 15 februari 2011)
Snjolfur's wife worked at fish-drying for the factor in the summer months, but good drying-days could not be counted on and the money was not much. She lived just long enough to bring little Snjolfur into the world, and the last thing she did was to decide his name. From then on, father and son lived alone in the cabin.
Little Snjolfur had vague memories of times of desperate misery. He had to stay at home through days of unrelieved torment and agony. There had been no one to look after him while he was too small to go off in the boat with his father, and old Snjolfur was forced to tie the boy to the bed-post to keep him out of danger in his absence. Old Snjolfur could not sit at home all the time: he had to get something to put in the pot.
The boy had more vivid memories of happier times, smiling summer days on a sea glittering in the sunshine. He remembered sitting in the stern and watching his father pulling in the gleaming fish. But even those times were mingled with bitterness, for there were days when the sky wept and old Snjolfur rowed out alone.
But in time little Snjolfur grew big enough to go off with his father, whatever the weather. From then on they contentedly shared most days and every night: neither could be without the other for more than a minute. If one of them stirred in his sleep, the other was awake on the instant; and if one could not get to sleep, the other did not close his eyes either.
One might think that it was because they had a lot to talk about that they were so wrapped up in each other. But that was not so. They knew each other so well and their mutual confidence was so complete that words were unnecessary. For days on end no more than scattered phrases fell between them; they were as well content to be silent together as to be talking together. The one need only look at the other to make himself understood.
Gunnar Gunnarsson (18 mei 1889 21 november 1975)
De Duitse dichter en schrijver Ernst Wiechert werd geboren op 18 mei 1887 in Kleinort bij Sensburg in Oostpruisen.(Tegenwoordig Polen). Zie ook alle tags voor Ernst Wiechertop dit blog.
Uit: Der Knecht Gottes Andreas Nyland
Ich war im Zorn von Gott gegangen. Schon im "Wald" hatte ich die Faust an seine Tür geschlagen, weil der Soldat, durch das Chaotische das wahre Antlitz der Welt erblickend, von ihr hatte sagen müssen. "Und siehe, es war nicht gut." Ich ging durch die Zeit wie durch eine finstere Nacht. Die Gründe wankten, und unter den Sternen lag ein Licht wie über den Küsten von Patmos. Allerorten geschah die Geburt der Propheten, und aus Leidenschaft und Schmerz entstand der "Totenwolf". Nicht mehr schlug ich nur an Gottes Tür. Ich riß sie auf und stand vor seinem Thron, und ohne Demut sprach ich, hart und böse, als sitze ein schuldiger Mensch vor meiner Klage. Und hart und böse verließ ich sein Haus, um in die leere Welt zu gehen. Sie war leer. So leer, daß ich vor ihr stand wie vor einem gläsernen Haus, durch das ich hindurchblicken konnte. Wand und Raum, und dahinter sah ich die Öde des Tages und die Dumpfheit der Nacht. Da ging ich an die Grenzen der Welt und setzte mich nieder, dem Leben den Rücken wendend, und begann zu bedenken, was mein Leben bisher erfüllt hatte: Menschen und Dinge, Amt und Tätigkeit, Religionen und Parteien. Und als ich das alles zwischen meinen Fingern hin und her wendete, als ich von allem den Staub wischte, mit dem der Lärm der Jahre und der Straßen es bedeckt hatte, da erschrak ich tief. Denn es zerbröckelte zwischen meinen Händen, was mir als ewig erschienen war: es verblaßte vor meinen Augen, was glänzend am Rand meiner Träume gestanden hatte. Und was zurückblieb, aller Namen und Dogmen entkleidet, ein paar Menschen, Erkenntnisse und Bewußtheiten: es hob sich wie aus einem tiefen Wasser, anderen Zeiten und Welten angehörig.
Ernst Wiechert (18 mei 1887 24 augustus 1950)
Portret door K. William Kapp
De Perzische dichter Omar Khayyám, of zoals zijn arabische naam luidt, al-Imâm Abu Hafs 'Omar ebn Ebrâhim al-Khayyâmi, werd geboren op 18 mei 1048 te Nishapur. Zie ook alle tags voor Omar Khayyámop dit blog.
Uit:DeRubáiyát (Omar Khayam)
IX Uit de taveerne klonk een stem op straat: o drinkens zot, die u te buiten gaat, sta op en vul de schenkpint van den wijn, voordat gevuld wordt van u zelf de maat.'
X Hoe lang nog zal ik om mijn toekomst beven? hoe lang om mijn geluk in zorgen zweven? schenk in; ik weet niet eenmaal of ik thans de ingehaalde lucht weer uit zal geven.
XI De kan gevuld ... en vorst Mahmoed regeert, de harpe klinkt ... en David psalmodeert, wat was, wat zijn zal, wil er niet om geven, geniet wat is; een dwaas die meer begeert.
Uit: The Quiet Girl (Vertaald door Nadia Christensen)
SheAlmighty had tuned each person in a musical key, and Kasper could hear it. Best in the brief, unguarded moments when people were nearby but didn't yet know he was listening. So he waited by the window, as he was doing now.
It was cold. The way it could be only in Denmark, and only in April. When, in mad enthusiasm for the spring light, people turned off the central heating, brought their fur coats to the furrier, dispensed with their long underwear, and went outside. And only when it was too late, discovered that the temperature was at freezing, the relative humidity 90%, and the wind was from the north and went straight through clothing and skin, deep into the body, where it wrapped itself around the heart and filled it with Siberian sadness.
The rain was colder than snow, a heavy, fine rain that fell like a gray silk curtain. From behind that curtain a long black Volvo with tinted windows appeared. A man, a woman, and a child got out of the car, and at first it looked promising.
The man was tall, broad-shouldered, used to getting his own wayand capable of having a powerful impact on those around him if he didn't. The woman was blond as a glacier and looked like a million bucks; she also looked smart enough to have earned it herself. The little girl had dignity and wore expensive clothes. It was like a tableau of a holy, wealthy family.
They reached the center of the courtyard, and Kasper got his first sense of their musical key. It was D-minor, at its worst. As in Toccata and Fugue in D-Minor. Great fateful pillars of music.
Then he recognized the little girl. At that precise moment the silence occurred.
It was very brief, perhaps a second, perhaps not at all. But while it lasted, it obliterated reality. It took away the courtyard, the rehearsal ring, Daffy's office, the window. The bad weather, the April month. Denmark. The present time.
Then it was over. Vanished, as if it had never existed.
Brian sat quietly, taken by a peace he had not known for a long time, and let the canoe drift forward along the lily pads. To his right was theshoreline of a small lake he had flown into an hour earlier. Around him was the lake itself, an almost circular body of water of approximatelyeighty acres surrounded by northern forestpine, spruce, poplar and birchand thick brush. It was late springJune 3, to be exactand the lake was teeming, crawling, buzzing and flying with life. Mosquitos and flies filled theair, swarming on him, and he smiled now, remembering his first horror at the small blood drinkers. In the middle of the canoe he had an old coffee can with some kindling inside it, and a bit of birchbark, and he lit them and dropped a handful of green poplar leaves on the tiny fire. Soon smokebillowed out and drifted back and forth across the canoe and the insects left him. He had repellant with him this timealong with nearly twohundred pounds of other gearbut he hated the smell of it and found it didn't work as well as a touch of smoke now and then. The blackflies anddeerflies and horseflies ignored repellant completelyhe swore they seemed to lick it offbut they hated the smoke and stayed well off thecanoe.
The relief gave him time to see the rest of the activity on the lake. He remained still, watching, listening.
Uit: Dennis Potter: Showing 'The Very Age and Body of the Time His Form and Pressure' (Dissertatie van Paul A. Ferguson)
'Adieu, Adieu, Adieu. Remember Me': Karaoke and Cold Lazarus
There's an uneasy moment towards the end of the third episode of Cold Lazarus when, as Martina Matilda Masdon speaks across the Atlantic via autocube to Emma Porlock, the writing begins to seem profoundly awkward, uncharacteristic, forced, un-natural even:
Masdon: register what I have to say. Emma: I am registering, Ms Masdon. Masdon's voice: First, why do you behave in a way that could lead an uncharitable person to conclude that you are a nasty two-faced, two-timing sewer rat? Emma: Which uncharitable person would that be, Ms Masdon? I only know of one such.
It may seem uncharitable of me to mention such a lapse, and indeed in so doing it might be seen as a progression down the slope towards the subjective 'nastiness' of Literary Criticism indicated by Philip Marlow with 'swine to the left of [me], swine to the right of [me], grunt grunt'.But then that would be to assume, again uncharitably, that in making such a point I merely wanted to say that Potter 'didn't write this bit very well'. Although evidently a point of departure, this is not my intention.
Adrienne Rich, Paul Gellings, Friedrich Rückert, Jakob van Hoddis
De Amerikaanse dichteres Adrienne Richwerd 16 mei 1929 geboren te Baltimore. Adrienne Rich overleed op 27 maart van dit jaar op 82-jarige leeftijd. Zie ook alle tags voor Adrienne Rich op dit blog.
Quarto June 8, 2009
1. Call me Sebastian, arrows sticking all over The map of my battlefields. Marathon. Wounded Knee. Vicksburg. Jericho. Battle of the Overpass. Victories turned inside out But no surrender
Cemeteries of remorse The beaten champion sobbing Ghosts move in to shield his tears
2. No one writes lyric on a battlefield On a map stuck with arrows But I think I can do it if I just lurk In my tent pretending to Refeather my arrows
I'll be right there! I yell When they come with their crossbows and white phosphorus To recruit me Crouching over my drafts lest they find me out and shoot me
3. Press your cheek against my medals, listen through them to my heart Doctor, can you see me if I'm naked?
Spent longer in this place than in the war No one comes but rarely and I don't know what for
Went to that desert as many did before Farewell and believing and hope not to die
Hope not to die and what was the life Did we think was awaiting after
Lay down your stethoscope back off on your skills Doctor can you see me when I'm naked?
4. I'll tell you about the mermaid Gets legs for dancing Sheds swimmable tail Sings like the sea with a choked throat Knives straight up her spine Lancing every step There is a price There is a price For every gift And all advice
De dichter van de stad kijkt uit zijn zolderraam. Dat doet hij iedere ochtend en bijna iedere avond. Hij zoekt een tel en ziet mij in de verte staan.
Even luistert hij naar het spelen van de beiaardier en droomt mij op de voorplecht van een stenen schip dat onverstoorbaar meevaart met de aarde hier.
In de romp valt soms de zon door glas in lood, soms trillen kaarsenvlammen in het halfdonker, gebeden, vragen over het leven en de dood.
Alleen ieder antwoord gaat in raadselen gehuld, nieuwe geheimen, een wolk, zoals die bronzen nevel waar ons carillon de stad mee vult.
Wie ben ik toch? Voor late reizigers een baken, tot na de laatste trein wacht ik hier goudgehelmd, vuurtoren die uitkijkt op een zee van daken.
Zo ben ik bij daglicht ook een gids voor iedereen. Voor wie mij kent is het onmogelijk verdwalen. Opeens weet je het weer: daar moet je heen.
De dichter van de stad kijkt uit zijn dakkapel. Hij heeft me laten spreken maar de beiaard is de echte stem waarmee ik mijn verhaal vertel.
Western
schemer in de stad in de huizen trillen testbeelden kleuren en strepen en vlekken in ogen
en de stad is nacht nu de vlekken hoofden zijn de kleuren Arizona de strepen pistolen de schemer vergeten tot morgen waar de tijd verdoofd per oog te paard heen gaat
Mißbraucht, ihr Lehrer, Denker, Forscher, Dichter!
Den Schlaf der Trägheit, aller Kraft Vernichter,
Drin aufgelöst ihr euer Volk seht schwimmen,
Statt es zu wecken draus mit euren Stimmen,
Wiegt ihrs noch meht in eitle Traumgesichter.
Eins ist uns Not! Wach sein zum Kampfgewitter,
Wollt ihr nicht mehren selbst der Kämpfer Summe,
Schmelzt sie nur nicht durchs Klimpern eurer Zither.
Hört wohl ein Gott eur loses Wortgesumme?
Er hörts daß er die Leir euch schlag in Splitter,
Und euch schlag auf den Mund, daß er verstumme.
Heiland Frühling
Heiland Frühling ist ins Land gekommen; Bring' er Heil und Heilung allem, allen! Heile von Beklemmung, was beklommen, Heile vom Verfalle, was verfallen, Von der Überfrömmigkeit die Frommen, Fromme Tauben von des Geiers Krallen. Alles Unvollkommne sei vollkommen, Und auf Erden Gottes Wohlgefallen!
Friedrich Rückert (16 mei 1788 - 31 januari 1866)
Gedenksteen aan Rückerts geboortehuis in Schweinfurt
Er kommt aus einer Höhle, wo ein Knabe ihn als Geliebte wunderzart umfing. Er flog durch seinen Traum als Schmetterling und ließ ihn Meere sehn als Morgengabe.
Und Lüfte Indiens, wo an Fiebertagen das greise Meer in gelbe Buchten rennt. Die Tempel, wo die Priester Zimbeln schlagen, um Öfen tanzend, wo ein Mädchen brennt.
Sie schluchzt nur leise, denn der Schar Gesinge zeigt ihr den Götzen, der auf Wolken thront und Totenschädel trägt als Schenkelringe, der Flammenqual mit schwarzen Küssen lohnt.
Betrunkne tanzen nackend zwischen Degen, und einer stößt sich in die Brust und fällt. Und während blutig sich die Schenkel regen, versinkt dem Knaben Tempel, Traum und Welt.
III
Dann flog er hin zu einem alten Manne und kam ans Bett als grüner Papagei. Und krächzt das Lied: »O schmähliche Susanne!« Die längst vergessne Jugendlitanei.
Der stiert ihn an. Aus Augen glasig blöde blitzt noch ein Strahl. Ein letztes böses Lächeln zuckt um das zahnlose Maul. Des Zimmers Öde erschüttert jäh ein lautes Todesröcheln.
De Mexicaanse schrijver Carlos Fuentes is in een ziekenhuis in Mexico-Stad op 83-jarige leeftijd overleden. Het bericht over zijn dood werd dinsdag via Twitter bevestigd door president Calderón. Carlos Fuentes Macías werd op 11 november 1928 in Panama-Stad geboren. Zie ook alle tags voor Carlos Fuentes op dit blog.
Uit: Inez (Vertaald door Margaret Sayers Peden)
Could this round seal be the key to his own personal dwelling? Not the physical house where he was living in Salzburg; not the transitory houses he had lived in throughout his itinerant profession; not his childhood house in Marseilles, tenaciously forgotten so that he would not have to recall ever again, the migrant's poverty and humiliation; not even the cave, our first castle, we can reconstruct in our imagination. Could it be the original space, the intimate, inviolable, irreplaceable circle that contains us all but at the price of exchanging sequential memory for an initial memory that is complete in itself and has no need to consider the future? Baudelaire evokes a deserted house filled with moments now dead. Is it enough to open a door, uncork a bottle, take down an old suit, for a soul to come back to fill it? Inez. He repeated the woman's name. Inez. It rhymed with "regress," Ee-ness, and in the crystal seal the maestro hoped to find the impossible reflection of both: Inez and a return to a time before the years prohibiting his love. Inez. Regress. It was a crystal seal. Opaque but luminous. That was its greatest marvel. In its place on the tripod by the window, light could shine through it, and then the crystal scintillated. It shot delicate sparks, and illegible letters appeared, revealed by the light: letters of a language unknown to the aged orchestra conductor, a score in a mysterious alphabet, perhaps the language of a lost people, maybe a voiceless clamor that came from a long-ago time and in a certain way mocked the professional artist who was so faithful to the composition that even knowing it by memory he had to have it before his eyes as he directed... Light in silence. Lyrics without voice.
Und so saßen Mann und Frau, im Grunde froh, einem enttäuschend banalen Maskenspiel entronnen zu sein, bald wie zwei Liebende unter andern verliebten Paaren im Büfettraum bei Austern und Champagner, plauderten sich vergnügt, als hätten sie eben erst Bekanntschaft miteinander geschlossen, in eine Komödie der Galanterie, des Widerstandes, der Verführung und des Gewährens hinein; und nach einer raschen Wagenfahrt durch die weiße Winternacht sanken sie einander daheim zu einem schon lange Zeit nicht mehr so heiß erlebten Liebesglück in die Arme. Ein grauer Morgen weckte sie allzubald. Den Gatten forderte sein Beruf schon in früher Stunde an die Betten seiner Kranken; Hausfrau- und Mutterpflichten ließen Albertine kaum länger ruhen. So waren die Stunden nüchtern und vorbestimmt in Alltagspflicht und Arbeit hingegangen, die vergangene Nacht, Anfang wie Ende, war verblaßt, und jetzt erst, da beider Tagewerk vollendet, das Kind schlafen gegangen und von nirgendher eine Störung zu gewärtigen war, stiegen die Schattengestalten von der Redoute, der melancholische Unbekannte und die roten Dominos, wieder zur Wirklichkeit empor; und jene unbeträchtlichen Erlebnisse waren mit einemmal vom trügerischen Scheine versäumter Möglichkeiten zauberhaft und schmerzlich umflossen. Harmlose und doch dauernde Fragen, verschmitzte, doppeldeutige Antworten wechselten hin und her; keinem von beiden entging, daß der andere es an der letzten Aufrichtigkeit fehlen ließ, und beide fühlten sich zu gelinder Rache aufgelegt. Sie übertrieben das Maß der Anziehung, das von ihren unbekannten Redoutenpartnern auf sie ausgestrahlt hätte, spotteten der eifersüchtigen Regungen, die der andere merken ließ, und leugneten ihre eigenen weg. Doch aus dem leichten Geplauder über die nichtigen Abenteuer der verflossenen Nacht gerieten sie in ein ernsteres Gespräch über jene verborgenen, kaum geahnten Wünsche, die auch in die klarste und reinste Seele trübe und gefährliche Wirbel zu reißen vermögen, und sie redeten von den geheimen Bezirken, nach denen sie kaum Sehnsucht verspürten und wohin der unfaßbare Wink des Schicksals sie doch einmal, und wärs auch nur im Traum, verschlagen könnte.
Licht van mijn Liefde, dat nu donker werd, Daar ge in een mist van tranen altijd weent; k Zie als een vlam, die trillende overleent, Een wonder en een glorie in uw hart.
En gloeiende in het donker uwer smart Slaat ze uit en zoekt, tot alles zich vereent Met mijne liefde, en vreugd, die om u weent En in mijn diepste ziel uw naadren mart.
In éen lange gemeenschap zal uw leed Zich menglen met mijn ziele in enigheid En zoet verkeer van vlammen in de lucht;
En om ons beiden weven wij een kleed Van tranenvolle teerheid, waar ge in schreit Om weedom, maar nooit meer in weedom zucht.
19
Wanneer ik tot u kom, dan lacht gij zacht, En somtijds klaagt gij, maar als zij, die spreken Van vroegre smarten, die als dromen weken En waar men in den droom om weent en lacht.
Maar als k alleen ben hoor ik dag en nacht Uw snikken en ik zie uw tranen leken, En voel uw hart wild slaan, alsof t wil breken, Maar kan niet, dàn verneem k uw luide klacht.
En dat zijt gij, dat weet ik, en ik wil Niet leven voor uw schijnbaar zelf, dat lacht, Maar voor de ziel der ziel, die in u lijdt,
En als gij schijnbaar kalm en blijde zijt, Zal k uw gedachten horen schreien zacht, Of gij van verre staat en schreit heel stil.
21
Sinds ik u álles gaf, ál wat ik ben, En thans in ú mijzelven heerlijkst vind, Wat klage ik dan, daar gij een andren mint, Daar ik me, als de uwe, eraan meêplichtig ken?
En daar ik ú ben, ben k dan niet verblind, Zo k op u toorn en dus mijzelven schen? En me aan úw liefde zoveel minder wen Dan aan mijn eigne, die ons zó verbindt?
Moet ik niet vinden dat gij rijker zijt, Daar ge ál die liefde in u alleen vereent, En blij zijn dat k uw rijkdom met u deel?
Zou t mij niet winst zijn dat k in ú altijd U min èn mij èn hem, om wien gij weent, Drieën in éen en dénen reeds zoveel.
Albert Verwey(15 mei 1865 - 8 maart 1937)
De Duitse dichter, schrijver, literatuurwetenschapper en musicus Michael Lentzwerd geboren in Düren op 15 mei 1964. Zie ook alle tags voor Michael Lentz op dit blog.
Verzeih
ich habe immer genau sein wollen dass die tür schließt wenn sie schließt dass dies der letzte blick ist zurück dein mund der warm ist deine hand die umarmung die umarmung dass die wiederholung nichts wiederholt nur bestärkt ich habe ganz einfach die dinge einmal klar stellen wollen: für immer nun stehen sie ganz verloren da als gäbe es immer nur was in den blick gerät ich möchte mich später doch nicht ins einzelne verlieren - eine handvoll blick verfliegt und später ist immer und der rede folgt die widerrede und dem wunder des körpers der wunderliche schatten und von den dingen zuletzt liebten wir den schatten vom wald liebten wir den schatten den geruch der aus dem schatten tritt und wenn wir uns sommers erschrecken gingen liebten wir den spitzen schatten der bäume in den wir heimlos versanken so kühl so schützend und dass wir ohne schatten sind verzeih die liebe ist eine koppel die leer ist die liebe ist ein wort das auf der stelle tritt aber du bist nicht allein allein ist das nicht die größte einsamkeit nicht allein zu sein? einmal einen klaren gedanken fassen und die hand färbt ihn ein die hand die noch warm ist der mund dass dies der letzte blick ist zurück und dass die tür wenn sie schließt verschlossen bleibt
