De Duits-Roemeense dichter Paul Celan werd onder de naam Paul Antschel op 23 november 1920 geboren in Czernowitz, toentertijd de hoofdstad van de Roemeense Boekovina, nu behorend bij de Oekraïne. Zie ook mijn blog van 23 november 2006 en ook mijn blog van 29 maart 2006  en ook mijn blog van 23 november 2007 en ook mijn blog van 23 november 2008 en ook mijn blog van 23 november 2009.

Sprich auch du

Sprich auch du,
sprich als letzter,
sag deinen Spruch.

Sprich -
Doch scheide das Nein nicht vom Ja.
Gib deinem Spruch auch den Sinn:
gib ihm den Schatten.

Gib ihm Schatten genug,
gib ihm so viel,
als du um dich verteilt weißt zwischen
Mittnacht und Mittag und Mittnacht.

Blicke umher:
sieh, wie's lebendig wird rings -
Beim Tode! Lebendig!
Wahr spricht, wer Schatten spricht.

Nun aber schrumpft der Ort, wo du stehst:
Wohin jetzt, Schattenentblößter, wohin?
Steige. Taste empor.
Dünner wirst du, unkenntlicher, feiner!
Feiner: ein Faden,
an dem er herabwill, der Stern:
um unten zu schwimmen, unten,
wo er sich schimmern sieht: in der Dünung
wandernder Worte

Harnischstriemen

Harnischstriemen, Faltenachsen,
Durchstich-
punkte:
dein Gelände.

An beiden Polen
der Kluftrose, lesbar:
dein geächtetes Wort.
Nordwahr. Südhell.

Met wisselende sleutel

Met wisselende sleutel
ontsluit je het huis, waarin
de sneeuw van 't verzwegene woedt.
Naar gelang het bloed opwelt
uit je oog of je mond of je oor
wisselt je sleutel.

Wisselt je sleutel, wisselt het woord
dat woeden mag met de vlokken.
Naar gelang de wind die jou wegstoot,
balt om het woord zich de sneeuw.

Vertaald door Frans Roumen

Paul Celan (23 november 1920 – 20 april 1970)

De Duitse dichter, schrijver en essayist Marcel Beyer werd op 23 november 1965 in Tailfingen / Württemberg geboren. Zie ook mijn blog van 23 november 2006 en ook mijn blog van 23 november 2008 en ook mijn blog van 23 november 2009.

Hotel Kaliningrad

Na komm. Im Nachbarbett verhaken sich die Finger,

die Wand ist Packpapier, im Dunkeln rieche

ich nach Fisch. Die Tür war offen, angelehnt, als

ich den langen Flur herunterkam. Nun komm, komm

schneller. Sie lachten nicht, ich dachte immer,

daß sie lachen, wenn sie im Nachbarzimmer sich

betrachten. Das Bett, die Wäsche ist so grob gemustert,

ich kann darin den nackten Fuß nur schwer

erkennen. Na komm, nicht schlafen, nicht ermüden,

steh. Lang kann es nicht mehr dauern, die Hand ist warm,

das Muster grob, das Fenster Zellophan. Es dauert

nicht mehr lang, dann schiebt der Tabakhändler seinen

Ring der dunklen Nachtgenossin auf den kleinen Zeh.

Wespe, komm

Wespe, komm in meinen Mund,

mach mir Sprache, innen,

und außen mach mir was am

Hals, zeig’s dem Gaumen, zeig es

uns. So ging das. So gingen die

achtziger Jahre. Als wir jung

und im Westen waren. Sprache,

mach die Zunge heiß, mach

den ganzen Rachen wund, gib mir

Farbe, kriech da rein. Zeig mir

Wort- und Wespenfleiß, mach’s

dem Deutsch am Zungengrund,

innen muß die Sprache sein. Immer

auf Nesquik, immer auf Kante.

Das waren die Neunziger. Waren

die Nuller. Jahre. Und: so geht das

auf dem Land. Halt die Außensprache

kalt, innen sei Insektendunst, mach

es mir, mach mich gesund,

Wespe, komm in meinen Mund.

Marcel Beyer (Tailfingen, 23 november 1965)

De Amerikaanse dichteres en schrijfster Jennifer Michael Hecht werd geboren op 23 november 1965 in New York. Zie ook mijn blog van 23 november 2006 en ook mijn blog van 23 november 2008 en ook mijn blog van 23 november 2009.

Funny Strange

We are tender and our lives are sweet

and they are already over and we are

visiting them in some kind of endless

reprieve from oblivion, we are walking

around in them and after we shatter

with love for everything we settle in.

Thou tiger on television chowing,

thou very fact of dreams, thou majestical

roof fretted with golden fire. Thou wisdom

of the inner parts. Thou tintinnabulation.

Is it not sweet to hand over the ocean's

harvest in a single wave of fish? To bounce

a vineyard of grapes from one's apron

and into the mouth of the crowd? To scoop up

bread and offer up one's armful to the throng?

Let us live as if we were still among

the living, let our days be patterned after

theirs. Is it not marvelous to be forgetful?

September

Tonight there must be people who are getting what they want.
I let my oars fall into the water.
Good for them. Good for them, getting what they want.

The night is so still that I forget to breathe.
The dark air is getting colder. Birds are leaving.

Tonight there are people getting just what they need.

The air is so still that it seems to stop my heart.
I remember you in a black and white photograph
taken this time of some year. You were leaning against
a half-shed tree, standing in the leaves the tree had lost.

When I finally exhale it takes forever to be over.

Tonight, there are people who are so happy,
that they have forgotten to worry about tomorrow.

Somewhere, people have entirely forgotten about tomorrow.
My hand trails in the water.
I should not have dropped those oars. Such a soft wind.

Zie voor nog meer schrijvers van de 23e november ook mijn vorige blog van vandaag.

23-11-2010 om 23:03 geschreven door Romenu  

De Turkse schrijver Sait Faik Abasıyanık werd geboren op 23 november 1906 in Adapazarı. Zie ook mijn blog van 23 november 2008. 

Uit: Hisht, Hisht!... (Vertaald door Ufuk Özdağ)

„Maybe it’s a bird. Maybe it’s a tortoise. Maybe a hedgehog. Or maybe a fish, a monster, calling out from the sea nearby. Maybe a cormorant. Maybe a mihaliki¹ bird.

Or better still, why don’t I, myself, start a “hisht hisht.” Right at that instant, I began murmuring a sound, not at all resembling the hisht hisht sound that was going on . . . a sound, though I wrestled, that would not resemble the sound I had been hearing.

All of a sudden, a man and a woman appeared ahead of me. They asked for the road to Kalpazankaya.² “You’re right on it,” I replied. It seemed as though the road moved . . .  as though they didn’t walk. They became distant to me in a matter of steps. I noticed the priest’s son lying facedown among the sheep. From his face rose a creature, silly and like a freckled rooster. He wiped saliva from his mouth. He grabbed the lamb by its legs. He fell with the lamb. He kissed the lamb on its nose. He stared about with an ugly, silly, jerk-off’s face. Now I was in a flower field. It was, no doubt, some kind of bird that kept saying “hisht hisht” to me. Y’see, there certainly are birds like that. They do not go “chirp chirp”; they go “hisht hisht.” A bird it was, a bird.

A man was spading the ground. He was stepping on the metal of the spade, and was tilling the soil, reddish in color, upside down.

“Hello there, my fellow friend!” he said.“

Sait Faik Abasıyanık (23 november 1906 – 11 mei 1954)

De Amerikaanse schrijver, vertaler, schilder, illustrator Guy Mattison Davenport werd geboren op 23 november 1927 in Anderson, South Carolina. Zie ook mijn blog van 23 november 2008.

Uit: The Dawn

„At the gymnasium he had finished his presses and curls, walked springfooted to the

showers, tossed his shorts and jockstrap into his locker, and lifted his face to the cold torrent that

sprayed him until he was gooseflesh and shivers, his scrotum tight.

Wittgenstein’s mornings were spent in gardens, forests, Cambridge fields. His hands in

the pockets of his leather jacket, he walked around trees, his eyes puzzled by their beauty.

(...)

The attendant Hans, a tall, steep-chested boy with a wad of hair at his jugular notch, had brought

him a fresh towel. A redstone kouros from Sounion, this strapping young Amsterdammer,

translated into the slenderer grace of the modern gramivore. He wore only a thin-bretelled blue

undershirt that rucked under his pectoral mass but stretched creaseless across his myronic flanks.

Adriaan regarded his stout cock with philosophic admiration, male envy tempered by apolegamy.“

Guy Davenport (23 november 1927 – 4 januari 2005)

De Schotse schrijver en historicus Nigel Tranter werd geboren op 23 november 1909 in Glasgow. Zie ook mijn blog van 23 november 2008.

Uit: The Queen’s Scotland

“Monikie, Craigton and Newbigging.

This rural parish lies eight miles north-east of Dundee and four north of Monifieth, and is readily identified, both on the ground and on the map, by the double Monikie Reservoirs of the Dundee Waterworks, of 73 and 46 acres, which, with a third one two miles to the north at Crombie, supply some 650 million gallons. The parish is medium-sized, of about 9000 acres, and contains the villages of Craigton and Newbigging. Monikie itself consists of two hamlets, the Kirkton and that at the former railway-station a mile to the west; plus another, reduced to a scatter of houses, at Guildy farther to the east. Two small ranges of hills divide the parish into three districts of differing character, traversed by the streams and dens of Monikie, Pitairlie and Buddon Burns.The larger, Monikie, hamlet at the west end of the reservoirs, is quite an attractive place, with a surprisingly large granary, formerly a seed-crushing mill, to find in such a rural site, the works of the Panmure Trading Company, which dries and stores grain from a wide area, especially barley for the distilleries. The branch-line and former railway-station are closed. Half a mile to the north-west is the highly interesting Auchinleck or Affleck Castle. This is an excellent example of the sturdy and massive free-standing tower of the late 15th century, little altered, five storeys and 60 feet high, with corbelled parapet and two distinctly unusual square caphouses, the flat roofs of which form lofty watch-platforms.“

Nigel Tranter (23 november 1909 – 9 januari 2000)

Glasgow 

De Duitse schrijfster Marieluise Fleißer werd geboren op 23 november 1901 in Ingolstadt. Zie ook mijn blog van 23 november 2008.

Uit: Hiltrud Häntzschel: Marieluise Fleißer. Eine Biographie

„Zu Marieluise Fleißers 70. Geburtstag im November 1971 forderte der Dramatiker Franz Xaver Kroetz in der Süddeutschen Zeitung: "Der Suhrkamp Verlag sollte endlich auch eine Gesamtausgabe der Fleißerschen Werke herausbringen." Es gab damals nicht nur keine Gesamtausgabe, das literarische Früh- und Hauptwerk der Schriftstellerin Marieluise Fleißer war so gut wie verschollen, ungelesen, unüberprüfbar. Ein Jahr zuvor erst hatte "das Wunder" begonnen, das Wunder ihrer Wiederentdeckung, Wiedererkennung, begleitet vom großen späten Ruhm.
Zweimal in ihrem Leben hatte sie wirklich Erfolg. Der erste, 1929 mit der Berliner Aufführung der Pioniere in Ingolstadt, war so glanzvoll wie umstritten und brach - in Verbindung mit persönlichen Umständen - ihre Karriere ab. Der zweite am Ende ihres Lebens kam zu spät, aus Ruhm wurde Nachruhm, aus Nachruhm Legende. Dazwischen liegen Jahrzehnte eines unglücklichen, engen, einzig an Mangel, Entbehrungen, Enttäuschungen reichen Lebens: materieller Mangel, nackter Hunger und völlige Mittellosigkeit, Mangel an Liebe, an erfüllter Sexualität, Mangel an intellektuellen Kontakten, an Austausch mit Ebenbürtigen, Mangel an öffentlicher Anerkennung ihres Schreibens, an Erfolg. Wären da nicht ihre "Fluchtwege im Kopf", ihre einzigartige dichterische Könnerschaft, es lohnte kaum, von ihr zu erzählen.
Heute ist Marieluise Fleißer auf sonderbare Weise unbekannt und prominent zugleich: Es gibt Marieluise-Fleißer-Straßen und eine Briefmarke, ein ICE führt unter ihrem Namen. Ihre Lebensgeschichte - oder was davon in die Legenden einging, das Brecht-Erlebnis vor allem - hat sich verselbständigt, wieder in Literatur verwandelt.

Marieluise Fleißer (23 november 1901 – 2 februari 1974)

Omslag biografie 

Zie voor onderstaande schrijver ook mijn blog van 23 november 2008.

De Bengaals-Indische schrijver Nirad C. Chaudhuri werd geboren op 23 november 1897 in Kishoreganj.

23-11-2010 om 20:40 geschreven door Romenu  

In Memoriam Guillaume van der Graft

In zijn woonplaats Utrecht is afgelopen zondag, 21 november, op 90-jarige leeftijd de Nederlandse dichter, schrijver en theoloog Guillaume van der Graft overleden. Guillaume van der Graft werd op 15 augustus 1920 geboren in Rotterdam. Zie ook mijn blog van 15 augustus 2007 en ook mijn blog van 15 augustus 2008 en eveneens mijn blog van 15 augustus 2009 en mijn blog van 15 augustus 2010.

Met de mensen mee

Met de vogels mee om vermoeidheidsredenen
reed ik de berg af, zij volgden mij,
enkelen rolden een groot rond ei
tussen zich in, sommigen deden

driftige ave's met hun vleugels;
gaandeweg werd de weg steenachtiger,
een reiger hijgde als een tachtiger,
allerlei onbewoonde geheugens

lagen verspreid in de groene kommen,
huppelend liepen de kleinsten naast mij,
veerkrachtig de arenden, zonder haast
de pienteren en kwaadsprekend de dommen.

Waarom? vroeg ik mij eensklaps af;
vogels zijn vlammen, ze slaan naar boven,
ze kunnen staan in een vurige oven,
maar mensen zijn as in een koud graf.

Guillaume van der Graft (15 augustus 1920 – 21 november 2010)

23-11-2010 om 08:16 geschreven door Romenu  

De Nederlandse schrijver en journalist Henri Jean Francois Borel werd geboren in Dordrecht op 23 november 1869. Hij was de zoon van kapitein der artillerie (later luitenant-kolonel en generaal-majoor) George Frederik Willem Borel. Een van zijn voorouders was waarschijnlijk de Franse zwartromantische schrijver Petrus Borel. Borel studeerde in Leiden en was vervolgens (van 1894-1899) tolk in China en ambtenaar voor Chinese aangelegenheden in Nederlands-Indië. Na zijn terugkeer in Nederland, in 1913, werd hij journalist en literair criticus voor De Telegraaf en Het Vaderland. Daarnaast schreef hij diverse boeken. Als romancier werd hij bekend met „Het jongetje“ (1898) en „Het zusje“ (1900). Door de kritiek werden deze doorgaans afgewezen, getuige de vele drukken werden ze door het grote publiek gewaardeerd. Ook Louis Couperus bewonderde Borel zeer, zoals te lezen is in Couperus roman Metamorphose (1897). Verder schreef hij Chinees-wijsgerige boeken als Wijsheid en schoonheid van China (1895), Kwan Yin: een boek van de goden en de hel (1896), De Chineesche filosofie toegelicht voor niet-sinologen (drie delen, 1896-1931) en De geest van China (1916). Hij was bevriend met Frederik van Eeden, Johan Thorn Prikker en Louis Couperus.

Uit: Het jongetje

“Hij was nog een heel erg Jongetje. Hij vond zichzelf al een beetje een meneer, sedert hij op de Hoogere Burgerschool was, en een lange broek aan had. Ook wist hij zoo nog al het een en ander, wat schooljongens in den Haag al zoo heel gauw weten, en hij vloekte ook wel, als de andere er bij waren, en lachte om allerlei leelijke dingen, zonder de gemeenheid te voelen.

Maar in zijn hart was hij nog een heel erg Jongetje gebleven. En ik zeg dit, omdat ik het weten kan. Hij liep meestal in een zwart pakje, dat stond hem het beste, zei moê; zijn lange broek had hij nog maar kort aan; en daarom liepen zijn beenen er nog wat moeilijk en verlegen in, alsof hij nog niet goed groot durfde zijn. Hij droeg een rond zwart hoedje, met zijde geboord en met een zijden lint. Onder een wit liggend boordje droeg hij een breedgestrikte das, en aan zijn mouwen vastgespeld witte manchetten. Een wit zakdoekje kwam uit zijn vestjeszak kijken. Voor al die dingen zorgde moê. Maar het boordje en de manchetten waren heel gauw vuil, en hij beet gaatjes in zijn zakdoeken, en smeerde er inkt aan. Hij had een wandelstok met een gouden knop, dien hij zooveel mogelijk op straat liet zien. Nog al een deftig jongetje was hij, en wou dat ook erg graag zijn. Hij was in den groei, en erg tenger, met een bleek gezicht, en hij wist dat dit een beetje voornaam was. Hij wist ook, dat de meisjes hem wel mochten, en liep een heele boel meisjes tegelijk na. Op de groote kinderbals in den Haag kwam hij vroeger in zwart fluweel, met korte broek, zwart zijden kousen en verlakte schoentjes met strikken, en dan maakte hij zichzelf wijs dat hij een prins of een graaf was. Vol decoraties, gouden sterren en bloemen van de cotillon, kwam hij daarvan thuis, en dan stond hij zich heel lang in den spiegel te bekijken, met al die glorie op zijn borst, vóór hij in bed ging. Een roosje en een lintje van het állerliefste meisje, - van een klein, wonderteer wezentje, feeëriek in tulle en kant -, ging meê, onder zijn kussen. - Maar hij had telkens weer een ánder allerliefst meisje, en was heel ontrouw, ofschoon hij een ridder wilde zijn.”

Henri Borel (23 november 1869 - 31 augustus 1933)

23-11-2010 om 00:00 geschreven door Romenu  

De Nederlandse dichter en schrijver Sipko Melissen werd geboren in Scheveningen op 23 november 1944. Melissen debuteerde in 1985 met de dichtbundel Gezicht op Sloten. In 1997 ontving hij voor zijn roman Jonge mannen aan zee de Anton Wachterprijs (voor het beste debuut). In 2000 verscheen De huid van Michelangelo en in 2003 De vendelzwaaier. Ook heeft Melissen een dichtbundel gepubliceerd in 1985, Gezicht op Sloten. In zijn romans spelen zelfonderzoek, de zoektocht naar inzicht en vriendschap tussen al dan niet homoseksuele mannen een belangrijke rol.

Buitenhuis

De appelboom staat al weer klaar
de bloesems komen dit voorjaar
laat maar zij komen niettemin

want in de takken huist geduld
een winter lang zijn zij vervuld
van niets dan breekt voor ons de knop

de bloei gebeurt in lichte tint
dan komen vlinders en de wind
de blaadjes worden losgerukt

en in de zomer als wij komen
hangen de appels aan de bomen
eten wij appels uit de hand

de takken raken leeggeplukt
ik overdenk het kort geluk
tussen bloesem en appelmoes

de appelboom is een parabel
die vrucht afwerpt in menig fabel
en aan mijn houten keukentafel

23-11-2010 om 00:00 geschreven door Romenu