Romenu is een blog over gedichten, literatuur en kunst Maar Romenu is ook een professionele freelance vertaler Du-Ne en Ne-Du http://www.roumen-vertalingen.nl/
Georg Trakl werd op 3 februari 1887 in het conducteurshuis aan de Waagplatz 2 in Salzburg geboren. Zijn vader, Tobias Trakl, was een handelaar in ijzerwaren en zijn moeder, die ook psychische problemen had, was Maria Catharina Trakl, (meisjesnaam Halik). Voorts had hij nog drie broers en drie zussen. Margarethe (doorgaans Grethe genoemd) stond hem het naast, zelfs zodanig dat sommigen een incestueuze verhouding vermoeden. Zijn jeugd bracht hij door in Salzburg. Vervolgens bezocht hij van 1897 tot 1905 het humanistische gymnasium. Om toch een academische opleiding te kunnen volgen, werkte hij tot 1908 in de praktijk bij een apotheker. Sommigen vermoedden dat hij dit vooral deed om zichzelf opiaten te kunnen verschaffen. Bij het uitbreken van WO I werd Trakl als medicus naar het front in Galicië (heden ten dage in Oekraïne en Polen) gestuurd. Zijn gemoedsschommelingen leidden tot geregelde uitbraken van depressie, die verergerd werden door de afschuw die hij voelde voor de verzorging van de ernstig verwonde soldaten. De spanning en druk dreven hem ertoe een suïcidepoging te ondernemen, welke zijn kameraden nochtans verhinderden. Hij werd in een militair ziekenhuis opgenomen in Kraków, alwaar hij onder strikt toezicht geplaatst werd.Trakl verzonk daar in nog zwaardere depressies en schreef Ficker om advies. Ficker overtuigde hem ervan dat hij contact moest opnemen met Wittgenstein, die inderdaad op weg ging na Trakls bericht te hebben ontvangen. Op 4 november 1914, drie dagen voordat Wittgenstein aan zou komen, overleed hij echter aan een overdosis cocaïne
Paul Celan
Paul Celan werd onder de naam Paul Antschel op 23 november 1920 geboren in Czernowitz, toentertijd de hoofdstad van de Roemeense Boekovina, nu behorend bij de Oekraïne. Paul Celans ouders waren Duitssprekende joden die hun zoon joods opvoedden en hem naar Duitse christelijke scholen stuurden. In 1942 werden Celans ouders door de Duitse bezetter naar een werkkamp gedeporteerd en daar vermoord. Hijzelf wist aanvankelijk onder te duiken, maar moest vanaf juli 1942 in een werkkamp dwangarbeid verrichten. Celan overleefde de oorlog. Via Boekarest en Wenen vestigde Celan zich in 1948 in Parijs. Daar was hij werkzaam als dichter, vertaler en doceerde hij aan de prestigieuze Ecole Normale Supérieure. Vermoedelijk op 20 april 1970 beëindigde hij zijn leven zelf door in de Seine te springen.
Gerard Reve
Gerard Reve over: Medearbeiders ”God is in de mensen, de dieren, de planten en alle dingen - in de schepping, die verlost moet worden of waaruit God verlost moet worden, door onze arbeid, aangezien wij medearbeiders van God zijn.” Openbaring ”Tja, waar berust elk godsbegrip op, elke vorm van religie? Op een openbaring, dat wil zeggen op een psychische ervaring van zulk een dwingende en onverbiddelijke kracht, dat de betrokkene het gevoel heeft, niet dat hij een gedachte of een visioen heeft, maar dat een gedachte gedachte of visioen hem bezit en overweldigt.”
Simon Vestdijk
Simon Vestdijk (Harlingen, 17 oktober 1898 – Utrecht, 23 maart 1971) was een Nederlands romancier, dichter, essayist en vertaler. Zijn jeugd te Harlingen en Leeuwarden beschreef hij later in de Anton Wachter-cyclus. Van jongs af aan logeerde hij regelmatig bij zijn grootouders in Amsterdam, waar hij zich in 1917 aan de Universiteit van Amsterdam inschrijft als student in de medicijnen. Tijdens zijn studie die van 1917 tot 1927 duurde, leerde hij Jan Slauerhoff kennen.Tot 1932 is hij als arts in praktijken door heel Nederland werkzaam. In 1932 volgt zijn officiële schrijversdebuut met de uitgave van de bundel Verzen in De Vrije Bladen. Doorslaggevend voor Vestdijks uiteindelijke keuze voor de literatuur is zijn ontmoeting in 1932 met Eddy Du Perron en Menno ter Braak. Deze ontmoeting had tot resultaat dat hij redactielid werd van het tijdschrift Forum Kort daarop, in 1933, wordt zijn eerste novelle, De oubliette, uitgegeven. In hetzelfde jaar schrijft hij Kind tussen vier vrouwen, dat, eerst geweigerd door de uitgever, later de basis zal vormen voor de eerste drie delen van de Anton Wachter-romans. In 1951 ontvangt Vestdijk de P.C. Hooftprijs voor zijn in 1947 verschenen roman De vuuraanbidders. In 1957 wordt hij voor het eerst door het PEN-centrum voor Nederland voorgedragen voor de Nobelprijs voor de Literatuur, die hij echter nooit zal krijgen. Op 20 maart 1971 wordt hem de Prijs der Nederlandse Letteren toegekend, maar voor hij deze kan ontvangen overlijdt hij op 23 maart te Utrecht op 72-jarige leeftijd. Vestdijk was auteur van ca. 200 boeken. Vanwege deze enorme productie noemde de dichter Adriaan Roland Holst hem 'de man die sneller schrijft dan God kan lezen'. Andere belangrijke boeken van Simon Vestdijk zijn: "Kind van stad en land" (1936), "Meneer Visser's hellevaart" (1936), "Ierse nachten" (1946), "De toekomst de religie" (1947), "Pastorale 1943" (1948), "De koperen tuin" (1950), "Ivoren wachters" (1951), "Essays in duodecimo" (1952) en "Het genadeschot" (1964).
K.P. Kavafis K.P. Kavafis werd als kind van Griekse ouders, afkomstig uit Konstantinopel, geboren in 1863 in Alexandrië (tot vandaag een Griekse enclave) waar hij ook het grootste deel van zijn leven woonde en werkte. Twee jaar na de dood van zijn vader verhuist het gezin in 1872 naar Engeland om na een verblijf van vijf jaar naar Alexandrië terug te keren. Vanwege ongeregeldheden in Egypte vlucht het gezin in 1882 naar Konstantinopel, om na drie jaar opnieuw naar Alexandrië terug te gaan. In de jaren die volgen maakt Kavafis reizen naar Parijs, Londen en in 1901 zijn eerste reis naar Griekenland, in latere jaren gevolgd door nog enkele bezoeken. Op de dag van zijn zeventigste verjaardag, in 1933 sterft Kavafis in Alexandrië. De roem kwam voor Kavafis pas na zijn dood, dus postuum. Deels is dat toe te schrijven aan zijn eigen handelswijze. Hij was uiterst terughoudend met de publicatie van zijn gedichten, liet af en toe een enkel gedicht afdrukken in een literair tijdschrift, gaf in eigen beheer enkele bundels met een stuk of twintig gedichten uit en het merendeel van zijn poëzie schonk hij op losse bladen aan zijn beste vrienden.
Thomas Mann
Thomas Mann, de jongere broer van Heinrich Mann, werd geboren op 6 juni 1875 in Lübeck. Hij was de tweede zoon van de graankoopman Thomas Johann Heinrich Mann welke later één van de senatoren van Lübreck werd. Zijn moeder Julia (geboren da Silva-Bruhns) was Duits-Braziliaans van Portugees Kreoolse afkomst. In 1894 debuteerde Thomas Mann met de novelle "Gefallen". Toen Thomas Mann met 21 jaar eindelijk volwassen was en hem dus geld van zijn vaders erfenis toestond - hij kreeg ongeveer 160 tot 180 goldmark per jaar - besloot hij dat hij genoeg had van al die scholen en instituties en werd onafhankelijk schrijver. Kenmerkend voor zijn stijl zijn de ironie, de fenomenale taalbeheersing en de minutieuze detailschildering. Manns reputatie in Duitsland was sterk wisselend. Met zijn eerste roman, Buddenbrooks (1901), had hij een enorm succes, maar door zijn sceptische houding tegenover Duitsland na de Eerste Wereldoorlog veranderde dit volledig. Stelde hij zich tot aan de jaren twintig apolitiek op (Betrachtungen eines Unpolitischen, 1918), meer en meer raakte hij bij het Politiek gebeuren betrokken. Zijn afkeer van het nationaal socialisme groeide, zijn waarschuwingen werden veelvuldiger en heftiger. In 1944 accepteerde hij het Amerikaanse staatsburgerschap. Tussen 1943 en 1947 schreef Mann Doktor Faustus (zie Faust), de roman van de 'Duitse ziel' in de gecamoufleerd geschilderde omstandigheden van de 20ste eeuw. In 1947 bezocht hij voor het eerst sinds de Oorlog Europa, twee jaar later pas Duitsland. In 1952 vertrok hij naar Zwitserland. Op 12 augustus 1955 stierf hij in Zürich. Twintig jaar na zijn dood, in aug. 1975, is zijn literaire nalatenschap geopend: dagboekaantekeningen van 15 maart 1933 tot 29 juli 1955, alsmede notities uit de jaren 1918 tot en met 1921.Belangrijke werken zijn: Der Zauberberg, Der Tod in Venedig, Dokter Faustus , Joseph und seine Brüder en Die Bekenntnisse des Hochstaplers Felix Krull.
Rainer Maria Rilke
Rilke werd op 4 december 1875 geboren in Praag. Hij had al naam gemaakt als dichter met zijn bundels Das Stundenbuch en Das Buch der Bilder, toen hij de literaire wereld versteld deed staan en wereldfaam verwierf met de publicatie van zijn twee delen Neue Gedichte in 1907 en 1908. Hij verzamelde daarin het beste werk uit een van zijn vruchtbaarste periodes, die hij grotendeels doorbracht in Parijs. Rilke was daar diep onder de indruk gekomen van Rodin, bij wie hij een tijdlang in dienst was als particulier secretaris. Rodin, zei hij later, had hem leren kijken. Dit kijken kwam neer op intense concentratie, om het mysterie te kunnen zien ‘achter de schijnbare werkelijkheid'. Latere en rijpere werken als Duineser Elegien (1912-1923) en het ronduit schitterende Die Sonette an Orfeus (1924) illustreren Rilkes metafysische visie op het onzegbare, dat haar verwoording vindt in een hermetische muzikale taal. Op 29 december 1926 overlijdt Rilke in het sanatorium in Val-Mont aan de gevolgen van leukemie. Enkele dagen later wordt hij, overeenkomstig zijn wens, begraven op het kerkhof van Raron.
* * * * * * * * * * * * * * * *
Romenu
Over literatuur, gedichten, kunst en cultuur
14-05-2015
Jens Sparschuh, Krister Axel, Evelyn Sanders, Walter E. Richartz, Karin Struck, Kasper Peters
"Als Nabokov 1917 mit seinen Eltern auf der Flucht war, gerät auf einem irgendwo in der Ukraine gelegenen Bahnhof sein Spazierstock unter die Räder des langsam Fahrt aufnehmenden Eisenbahnzuges. Und da kommt es zu einer Szene, die herzerschütternd schön ist. Nabokov setzt alles daran, den Stock wiederzubekommen. Als er ihn hat, bemerkt er, dass der Zug langsam wegfährt. Er rennt dem schneller werdenden Zug hinterher, und da streckt sich ihm ein Rotarmisten-Arm entgegen, der, so schreibt es Nabokov, alle Regeln des Marxismus außer acht lassend, sich eher an die Vorgaben eines wunderbaren Trivialromans hält, und dem Mann auf den Zug hilft. Und das ist eine Umsetzung dessen, was für Nabokovs gesamtes Werk zentral und wichtig ist: Es zählt nur das Einzelne. Vergiss' alle Ideologien, vergiss' alles, was dir die Obrigkeit sagt - es gibt Situationen, da musst du nur helfen."
I'm thinking of the city with its arms around the river with no end and no beginning
like a chain of stars It's trying to tell me something about the light between two lovers the light that's on your face all you have to do shine on for me if you can't afford to sleep
I'll be the push that brings you back it's Saturday and there's something in the air I don't believe that we are lost I don't believe that we are lost
„Adventszeit ist Fernsehzeit! Das ist schon so gewesen, als meine Kinder noch an den Weihnachtsmann geglaubt beziehungsweise die Älteren versucht hatten, ihren jüngeren Geschwistern zu erklären, dass es den Weihnachtsmann eben nicht gibt. Nur stand dieser ausgerechnet jetzt in voller Lebensgröße vor jedem dritten Kaufhaus, womit seine Existenz ja bewiesen war. Die Vielzahl der Weihnachtsmänner einschließlich jener, die abends auf dem Bildschirm Rasierwasser, Daunenbetten und Modeschmuck anpriesen, ließ sich mit der Notwendigkeit von Hilfskräften erklären. »Das kann doch der Weihnachtsmann allein gar nicht schaffen!« Vierjährigen kann man so etwas noch erzählen, sie glauben es. Zwei Jahre später glauben sie es nicht mehr, aber sie tun so, denn offensichtlich glauben nun die Eltern an den Weihnachtsmann. Oder weshalb hat Mami zu Papi gesagt, der Weihnachtsmann könnte endlich mal einen neuen Geschirrspüler bringen?“
“"Beim nächsten Versuch, nach einer Zwischenzeit von 30 Minuten, gab es die ersten Besonderheiten. Der Kunde (wie zuvor, blau-rot, auffällig) wurde erst nach einem gewissen Zögern bedient. Der Inh. erklärte, daß der Kunde ihm irgendwie bekannt vorkomme, daß er unangenehme Empfindungen in ihm wecke -- ein unangenehmes Erlebnis, mit gewissem Stänkerer [...] -- vielleicht nur eine äußerliche Ähnlichkeit, vielleicht nur die Kleidung. [...] Nach der Aushändigung der Wurst weiterer Ablauf wie gehabt, jedoch seitens des Inh. starke Wut, stärkere Nervosität, Schweißausbruch. Retournierte Wurst dem sich entfernenden Kunden nachgeworfen. Wurde die Zwischenzeit weiter verkürzt, so erfolgte keine Bedienung mehr; zunächst einfach ohne Begründung, unartikulierter Ärger; dann -- nach weniger als 10 Minuten -- gleich mit Schimpfworten, Beleidigungen etc. Inh. begann tätlich zu werden [...] Das Schlußresultat der Serie: Erst nach Zwischenzeiten von weniger als zehn Minuten wurde der Kunde sicher wieder erkannt."
Walter E. Richartz (14 mei 1927 – 3 februari 1980)
„In den 70er Jahren des 20. Jahrhunderts wurde von der feministischen Bewegung unter anderem der Slogan geprägt "mein Bauch gehört mir". Alice Schwarzer, die mächtigste deutschsprachige Feministin, ließ sich zwar einmal zu der Bemerkung hinreißen "wenn es (=das ungeborene Kind) ein Mensch wäre, wäre es (=die Abtreibung) Mord", aber selbstverständlich war ihr "Wenn" für sie und die gesamte feministische Bewegung ganz hypothetisch, und das ist es bis heute geblieben. "Mein Bauch gehört mir" enthielt unausgesprochen die Überzeugung, daß das ungeborene Kind ein Teil des Bauches der werdenden Mutter sei, nicht mehr also als ein Organ, ein eigenes Körperteil. Die eigenständige Existenz eines genetisch kompletten Menschen, einer Person im vorgeburtlichen Wachsen, wurde durch diesen Slogan, der sich festsetzte wie ein Ohrwurm, kategorisch abgestritten und geleugnet. Später und heute braucht man einen Slogan dieser Art nicht mehr. Denn die sublimen Botschaften, die er transportierte, sind längst Allgemeingut.
In den 70er Jahren etwa mußte man, um ein liberales Abtreibungsrecht (längst nicht mehr: -strafrecht) zu erreichen, noch die (bei illegalen Abtreibungen) "auf den Hinterhöfen verblutenden Frauen" vorschieben, um die "freie Wahl" der Frau abzutreiben zu verteidigen und zu fordern. Man wollte damit das Mitleid der Menschen nutzen! Und diese sublime und nicht selten demagogische Manipulation hat immer ihre Wirkung getan. Auch dies hat man heute nicht mehr nötig – außer in der Debatte um die Stammzellenforschung. Da taucht das Mitleid als Manipulationsmittel und politisches Instrument wieder auf: Diesmal als Mitleid mit den schwer und unheilbar Erkrankten, die angeblich nur aus durch Forschung an embryonalen Stammzellen gewonnenen Heilmitteln zu retten seien.“
Karin Struck (14 mei 1947 – 6 februari 2006) In 1975
Hij heeft een huis met witte muren en een tafel, limonade en reformbiscuit, een blik waar koek op staat.
Zo lang elkaar ongezien gelaten herhalen wij de Nepal-reeks, bladeren door het zorgvuldig in elkaar gezette album tot de zinnen over nu en pas geleden.
Dat het goed is, dat het eerder anders was, dat klopt.
Geen asbak dus we roken buiten en praten door bij wijze van herhaling.
Ik zie zijn vrouw en dat ze in de kamer aan onze lege glazen ruikt.
We hangen aan de aderen van anderen als klimplanten. We tappen af en vertakken tot één vaatstelsel. Iemand ratelt. We vervangen zijn falende organen. We bonken synchroon bloed naar de aorta van het dorp: een open hart dat warmt en roept als honderd vogeljongen
We vergeten onze bloedgroep en denken alleen nog aan vloeien en stuwen en vloeien
Wie nog van een ander vat tapt maakt zich onmogelijk
De achterkant van flatgebouwen
Aan de achterkant van flatgebouwen liggen opengepikte vuilniszakken worden borsten aan de zon gegeven hebben geliefden ruwer lief. Geen flaneren geen plezierboten. Op het achterbalkon ebben we naar het zijn van de zee
Aan de achterkant van flatgebouwen trekken wolken als zeewier halvelings aan ons vissenoog voorbij Hier geldt deining van altijd dezelfde gordijnen Hier waak ik over mijn kind dat in de kamer naar haar eerste klanken hapt
Aan de achterkant van flatgebouwen heerst wederzijdsheid van kijken, loeren we elkaar uit het koraal. We vinden er onze vinnen als vanouds
“IN ALICE SPRINGS - a grid of scorching streets where men in long white socks were forever getting in and out of Land Cruisers - I met a Russian who was mapping the sacred sites of the Aboriginals. His name was Arkady Volchok. He was an Australian citizen. He was thirty-three years old. His father, Ivan Volchok, was a Cossack from a village near Rostov-on-Don, who, in 1942., was arrested and sent with a trainload of other Ostarbeiter to work in a German factory. One night, somewhere in the Ukraine, he jumped from the cattle-car into a field of sunflowers. Soldiers in grey uniforms hunted him up and down the long lines of sunflowers, but he gave them the slip. Somewhere else, lost between murdering armies, he met a girl from Kiev and married her. Together they drifted to a forgetful Adelaide suburb, where he rigged up a vodka still and fathered three sturdy sons. The youngest of these was Arkady. Nothing in Arkady's temperament predisposed him to live in the hugger-mugger of Anglo-Saxon suburbia or take a conventional job. He had a flattish face and a gentle smile, and he moved through the bright Australian spaces with the ease of his footloose forbears. His hair was thick and straight, the colour of straw. His lips had cracked in the heat. He did not have the drawn-in lips of so many white Australians in the Outback; nor did he swallow his words. He rolled his r's in a very Russian way. Only when you came up close did you realise how big his bones were. He had married, he told me, and had a daughter of six. Yet, preferring solitude to domestic chaos, he no longer lived with his wife. He had few possessions apart from a harpsichord and a shelf of books. He was a tireless bushwalker. He thought nothing of setting out, with a water-flask and a few bites of food, for a hundredmile walk along the Ranges. Then he would come home, out of the heat and light, and draw the curtains, and play the music of Buxtehude and Bach on the harpsichord. Their orderly progressions, he said, conformed to the contours of the Central Australian landscape."
“I want to know if men realise when they are insane. Sometimes I think that my brain cannot hold together, it is filled with too much horror – too great a despair. And there is no one; I have never been so unutterably alone. Why should it help me to write this? . . . Vomit forth the poison in my brain. For I am poisoned, I cannot sleep, I cannot close my eyes without seeing his damned face . . . If only it had been a dream, something to laugh over, a festered imagination. It's easy enough to laugh, who wouldn't crack their sides and split their tongues with laughing. Let's laugh till the blood runs from our eyes – there's fun, if you like. No, it's the emptiness that hurts, the breaking up of everything inside me. If I could feel, I should have followed her to the ends of the earth, no matter how she pleaded or how she loathed me. I should have taught her what it is to be loved by a man – yes – a man, and I would have thrown his filthy battered body from the window, watched him disappear for ever, his evil scarlet mouth distorted . . . It's the hot feeling that has filled me, the utter incapacity to reason. And I am deceiving myself when I say she would have come to me. I did not follow her because I knew that it was hopeless. She would never have loved me – she will never love any man. Sometimes I can think of it all dispassionately, and I pity her. She misses so much – so much – and no one will ever know the truth. What was her life before I knew her, what is it now? Rebecca – Rebecca, when I think of you with your pale earnest face, your great wide fanatical eyes like a saint, the narrow mouth that hid your teeth, sharp and white as ivory, and your halo of savage hair, electric, dark, uncontrolled – there has never been anyone more beautiful. Who will ever know your heart, who will ever know your mind?“
"Well, you certainly aren't acting like it! I've never heard such a thing! You can't just run away from your family and friends to go live with a bunch of hippies and mass murderers!" "Oh, Mom, that's just a lot of TV crap!" Her mother lowered her voice reproachfully. "Don't you talk nasty to your mother, Mary Ann . . . and it's not a lot of TV . . . stuff. What about those Giraffe Killers?" "Zebra." "Well, whatever. And what about those earthquakes? Your Daddy took me to see that awful movie, and I nearly had a heart attack when Ava Gardner . . ." "Mom. I've made up my mind about this. Will you just call Mr. Lassiter for me?" Her mother began to cry. "Something terrible is going to happen to you. I know it." "Now who's being silly? What could possibly happen to me, Mom? San Francisco is a lot safer than Cleveland, and the people are are so mellow." Her mother stopped sobbing for a moment. "What does that mean?" she asked suspiciously. WHEN IT WAS OVER, Mary Ann left the Buena Vista and walked through Aquatic Park to the bay. For several minutes, she stared at the Alcatraz beacon, drunk with the prospect of an undefined future. "What could possible happen to me, Mom?" The words came back to her on a chill wind, nibbling uncertainly on a corner of her mind. Back at the Fisherman's Wharf Holiday Inn she looked up Connie Bradshaw's phone number. Connie was the only person she knew in San Francisco. Mary Ann had heard that she was a stewardess for United, but hadn't spoken to her old high school friend since 1968. "Oh, God, I can't believe it!" squealed Connie, when Mary Ann identified herself. "How long are you here for?" "For good," said Mary Ann, savoring the words.”
J’ai dans mon cœur un oiseau bleu, Une charmante créature, Si mignonne que sa ceinture N’a pas l’épaisseur d’un cheveu
Il lui faut du sang pour pâture. Bien longtemps, je me fis un jeu De lui donner sa nourriture : Les petits oiseaux mangent peu.
Mais, sans en rien laisser paraître, Dans mon cœur il a fait, le traître, Un trou large comme la main,
Et son bec, fin comme une lame, En continuant son chemin, M’est entré jusqu’au fond de l’âme !…
Autre Amoureuse
Lorsque je vivais loin de vous, Toujours triste, toujours en larmes, Pour mon cœur malade et jaloux Le sommeil seul avait des charmes. Maintenant que tu m’appartiens Et que mon cœur a sa pâture, – Il ne m’est plus qu’une torture, Le sommeil cher aux jours anciens.
Lorsque je dormais loin de vous, Dans un rêve toujours le même, Je vous voyais à mes genoux Me dire chaque nuit : « Je t’aime ! » Maintenant que tu m’appartiens, Dans les bras chaque nuit je rêve Que tu pars, qu’un méchant t’enlève Et que je meurs quand tu reviens.
De eerste nacht die ze zonder slapen doorbracht in een schuur met hem aan wie ze haar eerste kus onthield onthoudt ze nog na vele nachten waken.
Ze bleef daar liggen met haar ogen dicht niet wetend hoe te beginnen met wat door geen van beiden ooit eerde was verricht.
Langzaam drong het buitenlicht door het raam naar binnen en met het licht verdween de reden van het wachten naar een elders dat, bedenkt ze zich, ook nu nog toekomst is.
Koorddansen
Altijd op zoek naar een navelstreng nu de eerste niet langer bestaat, balanceer ik op de ragdunne draad van blik tot blik, tot het ogenblik dat ik opnieuw jij en jij ik.
Een keten weer opeens hangen we boven het land. Geen afstand meer. In dit verband past het heelal met gemak in één hand.
Ik snoep je lieve woordjes. Je tovert zoentjes uit je zak. Ik slik ze, pik ze, blik ze in voor later.
Wanneer het strak gespannen snoer halverwege de acrobatentoer ombuigt tot valstrik, val ik.
Hagar Peeters (Amsterdam, 12 mei 1972)
De Nederlandse schrijver en dichter Bertus Aafjes (pseudoniem Jan Oranje) werd geboren in Amsterdam op 12 mei 1914. Zie ook alle tags voor Bertus Aafjes op dit blog.
Het koningsgraf
Met een gezicht uit zuiver goud geslagen, Zoals herinnering mij heeft gebeeld Naar al de nachten dat wij samen lagen En lach en traan gelijk hebben gedeeld,
En mond aan mond en oog in oog verzonken De adem en het licht hebben gemengd, En van die volle liefdesbeker dronken Ons aan elkanders hart hebben verzengd;-
Naar die herinnering, in goud gedreven, Lig ik onder het masker van mijn dood Te zuchten en onzichtbaar voort te leven In hunkring naar de diepten van uw schoot, En 'k tast het duister van mijn koningsgraf Met lichteloze gouden blikken af.
Legende
Ergens liggen nog de juwelen van de verdwenen prinses; zij die hen trachten te stelen gebruiken breekijzer nog mes.
Zij zingen totdat hun lippen droog en gezwollen staan, dan stijgen meerminnen op klippen grijs uit de grijz' oceaan.
En op haar tillende handen trillen de edelgesteenten, van het verbleekte gebeente der godin afgeroofd.
Hoger dan schijn van 't mensen-zijn in grijze guurheid droef neergebogen, - vèr bóven logen van levensbanden, wílde ik gebouwd een hemel voor mijn puurheid, als prinsenkind van langverloren landen.
O ijsglanzige wijdte mijner landen, ijslichtend licht doorschijnend als goudraggen bevend! o recht, en bleek van kuisheid, herléven kind! mijn kristallen ziel in mijn handen!
Over mijn stille handen gevouwd in offerande glijden lichtschaduwingen... - verre herinneringen suizelen rond mijn ogen volzalig neergeloken...
De zilvrige misten langs 't uitgewiste hel verregezicht, en 't water, en 't maagdenaakt morgenlicht dat bloesemt in hemelse lelieperken, het straalt al uit mij als innige bede, 't weerkaatst mijn ziel van zondagsvrede, - stil opengeruist, als engelenvlerken... Stoeten blankvoetige dromen, zingend, gaan voorbij naar omhoog, met lange gewiegel...
Zij schouwt, mijn Ziel, in de ziel aller dingen, lachend en kalm, als in wondre Spiegels.
Your hands lie open in the long fresh grass, -- The finger-points look through like rosy blooms: Your eyes smile peace. The pasture gleams and glooms 'Neath billowing skies that scatter and amass. All round our nest, far as the eye can pass, Are golden kingcup-fields with silver edge Where the cow-parsley skirts the hawthorn-hedge. 'Tis visible silence, still as the hour-glass.
Deep in the sun-searched growths the dragon-fly Hangs like a blue thread loosened from the sky: -- So this wing'd hour is dropt to us from above. Oh! clasp we to our hearts, for deathless dower, This close-companioned inarticulate hour When twofold silence was the song of love.
Dante Gabriel Rossetti (12 mei 1828 - 9 april 1882) Silent Noon door de schilder John Byam Shaw, 1894
De Libris Literatuur Prijs 2015 is gewonnen door Adriaan van Dis voor zijn boek 'Ik kom terug'. Dat maakte juryvoorzitter Wim Pijbes maandagavond bekend tijdens een galadiner in het Amstel Hotel in Amsterdam. Adriaan van Dis werd op 16 december 1946 geboren in het Noord-Hollandse Bergen aan Zee. Zie ook alle tags voor Adriaan van Dis op dit blog.
Uit: Ik kom terug
“… Ik moest mij goed gedragen, onze toekomst stond op het spel. Hun geld zou ons bevrijden van zuinigheid en oorlogsangst. Speciaal voor het bezoek droeg ik een grijsfluwelen lange broek met omslag. Hij jeukte van nieuwigheid. Tante Elise en tante Desiree koesterden hun afkomst, generaties geleden waren hun voorvaderen voor de roomsen uit het zuiden van Frankrijk naar het noorden gevlucht. ‘Vaudois’ noemden ze zich, maar wij zeiden thuis gewoon waldenzen. De tantes hingen nog altijd aan een familiewapen uit die tijd, al hadden ze zich vermengd met Brabantse boeren en deelden we dezelfde achternaam. Vroom zijn was hun hobby en ik zat nog niet of de tantes lazen me de les. Of ik wel wist hoe de Vaudois geleden hadden? Opgejaagd waren ze, door de inquisitie vervolgd om hun sober geloof. Waar ze in Frankrijk ook heen vluchtten, tot aan de Alpengrotten toe, keer op keer werden hun kale kerken verbrand en hun nederzettingen vernietigd. Vrouwen hadden moeten toezien hoe de roomsen hun baby’s tegen de rotsen smakten, jonge zonen werden in stukken gesneden en hun lichaamsdelen in de velden omgeploegd en de mannen de hersenen uitgesneden. De roomsen kookten die en aten ze op. De tantes lieten me een oude Franse bijbel zien, met roestig bloed op de band. Ik kneep van angst in de tafelrand, mijn moeder keek naar buiten en begon over het weer. ‘Wij zijn de joden van de christenen,’ zei tante Desiree. En ik mocht daarbij horen? …”.
Adriaan van Dis (Bergen aan Zee, 16 december 1946)
In de bleeke wangen als violen o rijkdom van het onvoltooide
IN de bleeke wangen als violen de sombere oogen dof gezet, de rijpe mond met de bloedende lippen opeen genepen en dun geplet. En het leven, als woei het en is verdwenen, wegkrimpende als een vogelenvlucht, zich zelf een sluier, een wa geworden is dit onbewogene aangezicht. Een leegte, een schemer, en zich niet keeren, een treden de jaren ongeteld met door alles heen het voortdurend weten: gekrenkt, gekrenkt, en achtergesteld. En schokkende het groote zwichten en armen die in vertwijfeling slaan, een wringen omhoog, een biddend reiken, een klemmen en jammerend laten gaan. En een hoofd verwordende en bedolven in der snikken en in der haren nacht, wond over ondoorgrondlijke stroomen vervreemd en doodswit opgebracht. En een stem verwezen en ingezonken en die nog stervende aanbad: ik heb zoo zielsveel van je gehouden, ik heb je zoo lief, zoo lief gehad.
De lippen van het water...
De lippen van het water leggen zich verliefd, verlustigd op de rondom open gewelfde kring; zij komen toegeslopen en dringen op en rekken zich...
Gesneden in de alabasten rand is er een vers van een zo uitverkoren zoetheid van woorden, dat de zin verloren wegdeinde in dit bedwelmende verband.
Een strofe, die in jubel zich verhief en dan zich strengelde en zich ging winden tot een beschaduwing van de beminde, van het besloten, zinsbetoovrend lief.
En zwijmend onder alle heerlijkheden benadert nu een weke en vochte mond de kostlijke syllaben, snikte en vond er zijn besterven, stom teruggegleden.
O dromend hart, kies u een nieuw vertier
O dromend hart, kies u een nieuw vertier in vrouwenwang en purpren eglantier; licht als kwikzilver vlieten onze dagen, de pracht der jeugd zinkt als een bergrivier.
Vreemd aan de ander in war doorelkander danst om de rozen die raadselen zijn. Wars is de wijn op de bodem der kelken, groene festoenen zij moeten verwelken: danst door de doolhof van lachen en pijn.
Naderen, kruiselings wisselen, keren; tegen verlangen kan géén zich verweren: vraagt het de rozen die raadselen zijn.
Dansen is dolen, is derven en zwerven, aarzelend verkiezen en rakelings verliezen, handen in handen staan bij het refrein; zingen en springen, de tranen verdringen: danst om de rozen die raadselen zijn.
De gestorvene
Zeven maal om de aarde gaan, als het zou moeten op handen en voeten; zevenmaal om die éne te groeten die daar lachend te wachten zou staan. Zeven maal om de aarde gaan.
Zeven maal over de zeeën te gaan, schraal in de kleren, wat zou het mij deren, kon uit de dood ik die éne doen keren. Zeven maal over de zeeën te gaan - zeven maal, om met zijn tweeën te staan.
Till death us do part
[Tot de dood ons scheidt]
Zolang gij er zijt, het brood voor mij snijdt, de legerstee spreidt, mag God het mij geven, het lichaam, het leven. Hier ben ik. Altijd.
heute haben die geister lange geschlafen und ausgiebig ge- frühstückt, bevor sie sich auf ihren weg durch unsere körper gemacht haben
papa, mama, ihr hattet euch, clever wie ihr seid, in zwei pfannkuchen versteckt; obwohl ich euch gerade erst gekauft hatte, habt ihr zäh und trocken geschmeckt; (ich konnte euch kaum runterwürgen, ehrlich gesagt)
aber dann kam doch die stelle mit der marmelade, an der wir uns miteinander versöhnten…
es ist eigentlich etwas ganz simples, was ich sagen will; clara zum beispiel denkt jetzt an ihren neuen deutschlehrer, den sie nicht leiden kann, und der ihr nicht mehr aus dem kopf geht
manchmal verschwinden sie einfach im kaffee, oder ich weiß auch nicht, wie sie das machen, oder sie rascheln noch einen moment mit der zeitung, wie um uns abzulenken,
bevor die geister wieder ihren weg durch unsere körper antreten, und wir sie dann den ganzen tag nicht mehr sehen,
und auch vom tisch aufstehen, die schuhe anziehen, unsere jacken nehmen und aus dem haus gehn,
Uit:Vast Emotions and Imperfect Thoughts (Vertaald door Clifford E.Landers)
“His Church was the Evangelical Church of Jesus Savior of Souls. Over ten thousand people contributed part of their pay to the Church every month, voluntarily. The majority of them were domestics and laborers earning the minimum wage. `Malachi ...' I said. `The name means Angel of the Lord. He's the last of the twelve minor prophets.' Jose knew how to sell. He had dropped out of school, while still a boy, to sell things. He'd been a street peddler selling smuggled trinkets, then he'd sold encyclopedias door to door, then used cars, and now he was selling the salvation of souls. We watched the film several times. When he was assured that I would add the parts he wanted, he offered me a whiskey. Then he asked what I thought of his running for senator in the forthcoming elections. `We evangelists need strong representation in Congress. But I have doubts about whether, at the moment, it might hurt my Church. We're growing fast; maybe this isn't the time for me to divide my efforts.' He stopped talking and took a swig of whiskey. I said nothing. I could see a conspiratorial gleam in his eye. `I'm going to surprise you,' he said, taking another swallow. I noticed he was hesitating; but he had already begun his revelation. `Brother, the day isn't far off when this country will have a pastor as president.' I left Jose's house depressed, as always happened when I visited him. He lacked the essential qualities -- love, compassion, charity, tolerance. He had no love for his fellow man, which, contrary to popular belief, did not keep him from loving himself. It was late, but there were still people in lower Leblon. I went to the Pizzeria Guanabara and ate a pizza standing up at the counter on Ataulfo de Paiva, along with taxi drivers, a couple of homosexuals and a prostitute. Then I crossed the street and headed toward home. I passed several young people, of both sexes, sitting on the steps of a bank, some of them high, some waiting for the dealer, others waiting for customers, waiting for Godot, waiting for the film (me, certainly), waiting for the night to end, for life to end. It was in the midst of these musings that I saw a girl get up from the steps of the bank and come in my direction. She was wearing tight jeans and had thick legs and thin arms. The make-up on her mouth and eyes, and her dark hair, gave her very white face a morbid fragility.”
''Wollen wir nicht noch einmal alle fünf Theorien durchgehen?" ''Du meinst die fünf, die in der Presse diskutiert werden? Ich bin mir nicht sicher, ob es nicht noch mehr denkbare Theorien gibt. Aber fangen wir an. Erstens, die Gewittertheorie. Ein Blitzeinschlag als Ursache. Was hältst du davon?" "Unwahrscheinlich bis unmöglich. Ein Luftschiff ist ein perfekter Faradayscher Käflg. Außerdem hätten wir einen Blitz vom Platz aus bemerken müssen." "Auch einen Kugelblitz?" "Die treten immer in Verbindung mit Linienblitzen auf." "Ich teile deine Skepsis. Ich habe es in den Kalmen selbst erlebt, dass wir von einem Blitz getroffen wurden. Er hat sich auf der Oberfläche verteilt, ohne Schaden anzurichten. Nein, es war bestimmt kein Blitz." "Wir können also zur nächsten Theorie übergehen. Die elektrostatische Entladung, auch Bürstenentladung genannt. Nennen wir sie Elsmfeuertheorie." ''Die müssen wir ernst nehmen. Es könnte tatsächlich zu einer Funkenstrecke im Schiff gekommen sein. Dann, wenn es zwischen bestimmten Teilen des Schiffes zu einem Spannungsgefälle von, sagen wir, einigen tausend Volt gekommen wäre. Das wäre niemals möglich zwischen Elementen der tragenden Konstruktion, Aluminium und Stahldrähten, denn die Leitfähigkeit zwischen ihnen würde dies verhindern. Möglich wäre es aber zwischen der Schiffshaut und dem Skelett. Die Schiffshaut ist weniger leitend, obwohl sie einen Anstrich aus metallhaltigem Pulver hat. Beim Durchfahren eines Gewitters könnte sich die Haut aufgeladen haben wie die Folie eines Kondensators . Auf dem Aluminiumskelett würde entsprechend eine Ladung entgegengesetzter Polung entstehen. Dann das Ablassen von Wasser als Erdleiter, oder die nassen Landetaue. Es kommt zu einer plötzlichen Funkenstrecke zwischen Haut und Gerippe. Peng!"
Uit:The Family of Pascual Duarte (Vertaald door Anthony Kerrigan)
“The rest of the house scarcely deserves describing, it was so ordinary. We had two other rooms, if they can be called that merely because they were in the form of rooms and were used to live in. And there was a stable, though I wonder, too, why we called it that, since it was in reality empty and deserted and going to rot. One of the rooms eventually served as a bedroom for my wife and me. My father always slept in the other room, until God—or perhaps it was the Devil—wished to carry him off, and then it stayed empty most of the time, first ‘because there was no one who would sleep there, and later, when it could have been used, because the kitchen was always preferred since it was not only lighter but also free from drafts. My sister, for example, always slept there whenever she came to visit us. The truth is that the rooms were not very clean or well built, but neither was there much cause for complaint. They could be lived in, which is the principal thing, and they offered protection from the wet winds of Christmastide, and a refuge—as much as one had a right to expect—from the asphyxiation in the dry days of the August Virgin.* The stable was in the worst state. It was dark and dank, and its walls reeked with the same stench of dead beasts as rose from the ravine in the month of May, when the carcasses down below began to turn’ to carrion while the crows swooped to feed.”
Camilo José Cela (11 mei 1916 – 17 januari 2002) Portret door Álvaro Delgado
Moeder met kinderen bij een raam tijdens de schemer door Viggo Pedersen (1854 - 1926)
An meine Mutter
So gern hätt' ich ein schönes Lied gemacht Von Deiner Liebe, deiner treuen Weise; Die Gabe, die für andre immer wacht, Hätt' ich so gern geweckt zu deinem Preise.
Doch wie ich auch gesonnen mehr und mehr, Und wie ich auch die Reime mochte stellen, Des Herzens Fluten wallten darüber her, Zerstörten mir des Liedes zarte Wellen.
So nimm die einfach schlichte Gabe hin, Von einfach ungeschmücktem Wort getragen, Und meine ganze Seele nimm darin: Wo man am meisten fühlt, weiß man nicht viel zu sagen.
Annette von Droste-Hülshoff (10 januari 1797 – 24 mei 1848) Therese von Droste-Hülshoff, geb. von Haxthausen, moeder van de dichteres, rond 1830
Muurbloemen bloeiden voor het lage raam. Het late middaglicht was warm en bronzen, en de ongerepte stilte klonk als gonzen van vele kleine vleugelen te zaam.
En achter het beschutte, kleine huis verhieven zich de wit-geblaakte duinen: een strakke hemel stond boven hun kruinen; haast niet te horen was het zeegeruuis.
Hier scheen de macht van 't onheil te vergaan, één ogenblik. Hier scheen 't geluk bereikbaar, de lome druk der daaglijksheid ontwijkbaar binnen de grens van een beperkt bestaan.
Welke is die mensen ingeschapen drang, die geen vervulling duldt van het begeerde, maar altijd van hun zwakke harten weerde, waarnaar zij joegen, heel hun leven lang ?
Feestavond
Roode lantarens hangen in het loover Der boomenrijen langs de gracht en over Het water liggen plekken rooden schijn, Als uitgestorte, vurig-lichte wijn.
Onder de boomen gaan gearmde paren; Zacht klinkt hun spreken als 't geruisch der blaren, Zacht is hun lachen — de avond is zoo zwoel. — Heel in de verte juicht kermisgejoel.
Ik loop alleen langs die geluk' ge menschen, Verlangend, maar ik weet niet wat te wenschen... Ach ja: óok lachend en gearmd te gaan Door de avondstilte in deze luwe laan.
Futura
Als eens de hooge vloed der jeugd gaat dalen, Dan vloeit mijn leven kalm en toch zoo schoon 'Lijk 't water in de Hollandsche kanalen: Doodstil, maar spieglend lucht en boom en woon.
Dan leef ik in een wit huis, weggedoken Ter zij van de' allen winden open dijk, Temidden van de honinglijke roken Van linden en van rozelaars in prijk.
De kamers groot en laag, en lange gangen, Waarin de steenen vochtig zijn als mos, En bieden wien de hitte heeft bevangen Heraadming als na verre heide een bosch.
Achter den tuin zijn diepe, groene weiden, Waardoor het staal der slooten lijnrecht snijdt, En slechts van vogels, die hun wieken breiden Of wolken een doorzichten schaduw glijdt.
Ik zie den hemel daags in vele verven, Alle schakeeringen der teerheid, staan, En sluit, wanneer het land den dag gaat derven, Mijn luiken niet voor 't loutre licht der maan.
Als dan mijn lijf, het raam —nachtschouw —verlaten, Gelijk het dorpje in vroege rust verzinkt, Hoor ik in halven slaap nog hoe een late, IJzeren hoefslag langs de klinkers klinkt.
J.C. Bloem (10 mei 1887 – 10 augustus 1966) Portret door W. Schuhmacher, 1948
« Er hing onweder in de lucht. Het was de koning zijn verjaardag en de regering had net een nieuwe wet uitgevaardigd. Voortaan moest iedereen om het kwartier enkele danspasjes uitvoeren. Typisch een besluit voor een marionettenregering, hoorde men knarsetanden. Gelukkig zijn er nog geen richtlijnen uitgevaardigd over de dansstijl, riepen de geboren optimisten luidkeels. Toch keek iedereen voorzichtig om zich heen alvorens de eigen mening te geven. Men was bang; voor meningitis. Het uiten van opinies was verplicht, jaren geleden vervat in de assertiviteitswet. Op de uitvoering van nieuwe wetten kijkt men het strengst toe. Het regende zware boetes. Zoals steeds werd de nieuwe richtlijn door de massa slaafs opgevolgd. Een minderheid hield in de mate van het mogelijke halsstarrig het been stijf. Een nog kleinere groep van fanatieke wetsopvolgers, onder hen veel goeroes, sjamanen en bidsprinkhanen, zag in de geest van de wet een heropleving van het spiritueel leven. Zij gooiden zich vier keer per uur vol overgave ter aarde, rolden vloekend, scheldend en schuimbekkend over het tapijt, kreten slakend zoals 'Rock My Religion!' en 'Yeah, man!'. Hemelse gezangen daalden neder, vurige tongen en spreekkoren op tv. Op alle netten waren er debatten en panelgesprekken. Het zou de bloedsomloop stimuleren, de mensen zouden ouder worden. De contra's sisten dat de sociale zekerheidskas al leeg was. De voorstanders wezen er op dat in China het werkvolk, alvorens in de fabriek aan de slag te gaan, toch ook verplicht werd eerst in de ochtendlijke straten Tai Chi oefeningen te doen. Hierop zou een westerse variant gevonden worden: alle vrouwen komen een half uurtje eerder naar kantoor, en geven zich over aan Slender You Programms, overal zet men giant screens met Jane Fonda die haar Aerobics lipt. Als beloning mag de disco voor de rest van de dag aanblijven; een beat die hoger ligt dan de menselijke hartslag kan het Bruto Nationaal Product alleen maar opdrijven.”
"Die Lohntüte lag noch auf dem Tisch. Meine Mutter hatte die Arme um die Taille meines Vaters geschlungen, den Kopf an seine Schulter gelegt. Sonnenschein."Sonnenschein? Nein, 'Milch und Kohle' erzählt von einer anderen Welt Ende der sechziger Jahre. Der Vater, ein Hauer unter Tage: "Nur eine Stunde müßtet ihr mal da runter. Gestern bis zum Bauch im Wasser. Nie ein Stück Himmel." Doch pflichtbewußt fährt er zur Zeche - und trauert dem Leben als Melker in Norddeutschland nach, das er seiner Frau zuliebe aufgegeben hat. "Und warum?" fragt der fünfzehnjährige Simon seine Mutter. "Was ist besser hier, im Ruhrpott?" Die Antwort: "Hier ist Stadt: Asphaltierte Straßen, ein Fernseher, jeden Samstag Tanz bei 'Maus'..." Und eines Tages bringt der Vater ein paar Kumpel mit nach Hause, die dem Arbeitsalltag so etwas wie Glanz geben mit ausgelassenen Festen. Die Mutter verliebt sich in Gino, den Italiener. Vor dem drohenden Unheil flieht Simon, indem er mit seinem Freund Pavel die Gegend auf der Zündapp durchstreift, pubertäre Abenteuer sucht. Bei seinem jüngeren Bruder Thomas, genannt Traska, verursacht die Sache mit der Mutter dagegen eine schreckliche, ja haarsträubende Reaktion...“
Ralf Rothmann (Schleswig, 10 mei 1953)
De Amerikaanse toneelschrijver Jeremy Gable werd geboren op 10 mei 1982 in Lakenheath, Suffolk, in Engeland. Zie ook alle tags voor Jeremy Gable op dit blog.
Uit: The 15th Line
„JANUARY 30TH
PATRICK: @angiannini89 So, did you like the interview? SETH: I need to do something heroic. To make up for my cowardice. Any damsels in distress out there? ANGELA: @pattycitypress Yep. It was cool. Thanks! ANGELA: Someone just called me a hero. I’m guessing because I didn’t die. The definition of hero is pretty broad, huh? ANGELA: Aaaand someone just called me a prostitute. It all comes around. Thanks, Tiff! PATRICK: @angiannini89 Glad you enjoyed it. And you are a hero, not a prostitute. DUSTIN: A quiet house. »
„Es war ein nettes Wochenende mit Freunden und hätte nicht in einer Tragödie enden müssen, wenn sie aufgebrochen wären, als Holger Notkötter seine Frau Elke das erste Mal daran erinnerte, dass er am nächsten Morgen um sechs aus den Federn musste und sie noch vierhundertachtzig Kilometer Heimfahrt vor sich hatten. Das war am Sonntagnachmittag um vier. Angekommen waren sie am Freitagabend, zu spät und zu müde, um noch lange mit Biggi und Bob beisammenzusitzen und sich zu unterhalten. Aber dafür hatten Elke und ihre Freundin den ganzen Samstag und den halben Sonntag Zeit. Der ursprünglich geplante Ausflug nach Hamburg fiel ins Wasser. Wer lief denn freiwillig bei Nieselregen und Kühlschranktemperaturen über die Reeperbahn? Holger wäre gerne gelaufen, wenigstens mal gucken, wenn man schon in der Nähe war. Er war noch nie in Hamburg gewesen und hatte seine Wetterjacke dabei. Bob hätte sich wohl ebenfalls lieber auf den Weg gemacht, statt sich den ganzen Samstagabend das Geplapper der Frauen anzuhören. Aber da Bob den beiden nicht widersprach, hielt Holger um des lieben Friedens willen ebenfalls den Mund. Holger Notkötter war dreiundvierzig, Elke achtunddreißig. Sie waren erst seit elf Monaten miteinander verheiratet. Für beide war es die zweite Ehe. Und Holger war fest entschlossen, es diesmal besser zu machen. Seine Ex hatte ihm oft vorgeworfen, er nähme zu wenig Rücksicht auf ihre Bedürfnisse, ehe sie ihre Sachen packte und zu ihrem neuen Freund zog. Sohn und Tochter nahm sie mit. Holger behielt die Vierzimmerwohnung in Hüppesweiler, einem Gutshof, der zwischen der Kreisstadt Bergheim und der Kleinstadt Herten im nördlichen Rhein-Erft-Kreis lag. Außer dem imposanten Gutshaus und einigen landwirtschaftlichen Nebengebäuden gab es dort drei gepflegte Mietshäuser mit je sechs Wohnungen, die großzügig geschnitten und dennoch erschwinglich waren. In den meisten lebten Familien. Für Kinder war Hüppesweiler ein Paradies.“
Jayne Cortez, Roberto Cotroneo, Barbara Taylor, Benito Pérez Galdós, Johann Peter Hebel
De Amerikaanse dichteres en performster Jayne Cortez werd geboren op 10 mei 1936 in Fort Huachuca, Arizona. Zie ook alle tags voor Jayne Cortez op dit blog.
Poetry
In fact poetry will not strike lightning through any convoy of chickens
Today poems are like flags flying on liquor store roof poems are like baboons waiting to be fed by tourists
& does it matter how many metaphors reach out to you when the sun goes down like a stuffed bird in tropical forest of your solitude
In fact poetry will not sing jazz through constricted mouth of an anteater no matter how many symbols survive to see the moon dying in saw dust of your toenail
Uit:Letters to my son on the love of books (Vertaald door N. S. Thompson)
“The Captain's presence disturbs the everyday life of this English family living at the beginning of the eighteenth century: he drinks too much, doesn't pay his bills, and has a violent nature. It is in these early pages, Francesco, that the lines are made unclear. The terrible Bill announces himself in all his loud and conceited banality, but he is simply a joke of a pirate or—to be more precise—he is made to appear so. One evening when he tries to go too far, the rum having made more than its usual mark, he is first threatened, then silenced by Dr. Livesey. Billy Bones is nothing more than Stevenson's means to force Jim on a journey that will take him from adolescence, with its inevitable pain and damage, into adulthood. With Billy's arrival, Jim's father falls ill, then after some time, dies, and everything at the inn becomes more difficult. Jim and his mother find it an increasing effort to look after so troublesome a guest as the captain, especially when he starts to receive visits from Black Dog and Blind Pew. Some pages back I spoke to you about good and evil and about why this novel is a kind of journey of initiation into life. It is a complex journey where many characters come into play: main characters who appear minor, and vice versa. It is a novel that has none of the linearity or apparent simplicity of certain oriental tales of initiation. When you are grown up, you will read books like René Daumal's Mount Analogue and understand that there are many ways of overcoming the obstacles that life places in your path: sometimes they are linear, with progressive steps; but they can also take a different course and follow a more shifting, circuitous path, where it seems that you slide about, taking two steps forward and one step back. Books are also like that, Francesco, they digress and speak of other things, before returning to the main subject with an added something. Treasure Island is a novel about a journey that is very different from what it first announces itself to be. It is about the end of innocence: it is true that it is a book for children, but once they read it, and read it carefully (although perhaps a single reading won't suffice), then they can only grow."
“To make bread or love, to dig in the earth, to feed an animal or cook for a stranger—these activities require no extensive commentary, no lucid theology. All they require is someone willing to bend, reach, chop, stir. Most of these tasks are so full of pleasure that there is no need to complicate things by calling them holy. And yet these are the same activities that change lives, sometimes all at once and sometimes more slowly, the way dripping water changes stone. In a world where faith is often construed as a way of thinking, bodily practices remind the willing that faith is a way of life.” (…)
“People encounter God under shady oak trees, on riverbanks, at the tops of mountains, and in long stretches of barren wilderness. God shows up in whirlwinds, starry skies, burning bushes, and perfect strangers. When people want to know more about God, the son of God tells them to pay attention to the lilies of the field and the birds of the air, to women kneading bread and workers lining up for their pay. Whoever wrote this stuff believed that people could learn as much about the ways of God from paying attention to the world as they could from paying attention to scripture. What is true is what happens, even if what happens is not always right. People can learn as much about the ways of God from business deals gone bad or sparrows falling to the ground as they can from reciting the books of the Bible in order. They can learn as much from a love affair or a wildflower as they can from knowing the Ten Commandments by heart.”
Uit: Our friend Manso(Vertaald door Robert Russell)
“What had happened to that repose and marvelous equilibrium of the North European woman I had seen in her? In those fine qualities, as in others, I had got the notion that she was, among all the creatures I had seen on earth, the most perfect. Oh, those perfections were in my books, they were the product of my penchant for thinking and synthesizing, and of my too-frequent dealings with an idea of unity and with the great laws of that deadly gift for perceiving archetypes and not persons.” (…)
“My new affliction consisted of having a vision of her bereft of all the perfections in which my ideas had clothed her, and in realizing I found her more interesting and loved her more this new way. In a word, I reached the point of feeling a burning idolization of her. A strange contradiction! When she was perfect, I loved her in a Petrachan way, with cold sentimental feeling that might have inspired me to write sonnets. Now that she was imperfect, I adored her with a new and tumultuous affection, stronger than I and all my philosophizing.“
Benito Pérez Galdós (10 mei 1843 - 4 januari 1920) In 1863
„Der geneigte Leser wird ermahnt, nicht alles für wahr zu halten, was in dieser Erzählung vorkommt. Doch ist sie in einem schönen Buch beschrieben, und zu Vers gebracht. Der Zundelheiner und der Zundelfrieder trieben von Jugend auf das Handwerk ihres Vaters, der bereits am Auerbacher Galgen mit des Seilers Tochter kopuliert war, nämlich mit dem Strick; und ein Schulkamerad, der rote Dieter, hielt's auch mit, und war der jüngste. Doch mordeten sie nicht, und griffen keine Menschen an, sondern visitierten nur so bei Nacht in den Hühnerställen, und wenn's Gelegenheit gab, in den Küchen, Kellern und Speichern, allenfalls auch in den Geldtrögen, und auf den Märkten kauften sie immer am wohlfeilsten ein. Wenn's aber nichts zu stehlen gab, so übten sie sich untereinander mit allerlei Aufgaben und Wagstücken, um im Handwerk weiter zu kommen. Einmal im Wald sieht der Heiner auf einem hohen Baum einen Vogel auf dem Nest sitzen, denkt, er hat Eier, und fragt die andern: «Wer ist imstande und holt dem Vogel dort oben die Eier aus dem Nest, ohne daß es der Vogel merkt?» Der Frieder, wie eine Katze, klettert hinauf, naht sich leise dem Nest, bohrt langsam ein Löchlein unten drein, läßt ein Eilein nach dem andern in die Hand fallen, flickt das Nest wieder zu mit Moos, und bringt die Eier. «Aber wer dem Vogel die Eier wieder unterlegen kann», sagte jetzt der Frieder, «ohne daß es der Vogel merkt?» Da kletterte der Heiner den Baum hinan, aber der Frieder kletterte ihm nach, und während der Heiner dem Vogel langsam die Eier unterschob, ohne daß es der Vogel merkte, zog der Frieder dem Heiner langsam die Hosen ab, ohne daß es der Heiner merkte. Da gab es ein groß Gelächter, und die beiden andern sagten: «Der Frieder ist der Meister.» Der rote Dieter aber sagte: «Ich sehe schon, mit euch kann ich's nicht zugleich tun, und wenn's einmal zu bösen Häusern geht, und der Unrechte kommt über uns, so ist's mir nimmer angst für euch, aber für mich.» Also ging er fort, wurde wieder ehrlich, und lebte mit seiner Frau arbeitsam und häuslich.“
Johann Peter Hebel (10 mei 1760 – 22 september 1826) Portret door Adolf Glattacker, 1925
Uit: Bearsaga (L’Oursiade, vertaald door david L. Koral)
“They say his mother fed him on bear’s milk as she went through the terminal stage of tuberculosis. No doubt about it: once every two years, when the conditions are right, the black she-bear drops a litter, and for five months she nurses her two or three cubs. One more infant at her breast wouldn’t make her run dry. But no one could say how a woman who had just given birth, consumptive to boot, managed to draw milk from a six-hundred-pound sow and be left unscathed. Not a single scratch. These were lean times for everyone, they say, while the bears, on the other hand, abounded in the woods, glutted and fat. Believe what you like. In any case, a mother whose breasts are empty and knows she’s a goner won’t be too picky, and builds up her resolve. It’s true. Under similar circumstances, the weathervane’s been known to beat back the wind. But to go rummaging through the belly fur of a mother bear as she stepped out of her winter quarters with a yawn and two woolly balls of fur rolling by her sides and tumbling between her paws. To elbow newborn cubs out of the way to make room for her own: a pink, hairless little man…no, there’s no way Simon the Halfbreed could have suckled milk from a bear, as it’s been told; he must have been fed by one of those few, kindhearted wet-nurses untouched by the Spanish flu or the times of tuberculosis. Anyway, even the most fanatical hunter would never kill his nurse, anyone could tell you that. That’s a whole different matter. For this outlaw, the law of blood was the same as any other. A law is a law. Simon was born outside.”
Antonine Maillet (Bouctouche, 10 mei 1929)
De Sloveense schrijver, dichter en toneelschrijver. Ivan Cankar werd geboren in Vrhnika op 10 mei 1876. Zie ook alle tags voor Ivan Cankar op dit blog.
Uit: A Cup of Coffee (Vertaald door Louis Adamie)
“One day I craved black coffee. I don't know how it came to my mind; I simply wanted some black coffee. Perhaps because I knew that there was not even a slice of bread in the house and that much less coffee. Sometimes a person is merciless, cruel. Mother looked at me with her meek, surprised eyes but would not speak. After I informed her that I wanted some black coffee, I returned to the attic to continue my love story, to write how Milan and Breda loved each other, how noble, divine, happy and joyful they were.—"Hand in hand, both young and fully alive, bathed in morning dew-drops, swaying—" Then I heard light steps on the stairs. It was mother, ascending carefully, carrying a cup of steaming coffee. Now I recall how beautiful she was at that moment. A single ray of sun shone directly into her eyes through a crack in the wall. A divine light of heaven, love and goodness were there in her face. Her lips held a smile as those of a child bringing one a gift. But— "Leave me alone!" I said harshly. "Don't bother me now! I don't want any coffee!" She had not yet reached the top of the stairs. I saw her only from her waist up. As she heard my words, she stopped and stood there motionless, only the hand holding the cup shook. She stared at me in terror and the light in her face died. Blood rushed to my head, from shame, and I stepped toward her as quickly as I could. "Give it to me, mother." But it was too late. The light in her face had died. The smile on her lips had vanished. As I drank the coffee, I said to myself: "Tonight I shall speak tenderly to her and make up for what I have done." In the evening I could not speak to her kindly, nor the next day. * * *
Three or four months later a strange woman brought a cup of coffee to my room. Suddenly I felt a sting in my heart. I wanted to cry out from pain. I shivered, my whole being trembling in stark agony.—For a man's heart is a just judge; a man's heart does not concern itself with paragraphs in statute books or trifles.”
Ivan Cankar (10 mei 1876 - 11 december 1918) Borst beeld in Ljubljana
De Duitse dichter Martin Boelitz werd geboren op 10 mei 1874 in Wesel. Vanaf 1902 leidde hij de uitgeverij Nieter in Nürnberg. Zie ook alle tags voor Martin Boelitz op dit blog.
Spielmannslied
Herr Nachbar, riegelt die Thüren fest, Ein Dieb steht auf der Lauer, Herr Nachbar, dass Ihr nicht vergesst, Euer Zeisig lockt im Bauer, Steckt schon das krause Köpfchen raus, Herr Nachbar, hütet Euer Haus! Ting ting, pinkperingping, Ein Zeisig ist ein loses Ding Zrrrr …
Im Schützenzelt ist Tanzmusik, Hei, wie die Aeuglein blinken! Der Spielmann geigt sein Meisterstück, Vergisst sogar das Trinken, Muss immer nach der Dirne schaun, Stünd’ lieber mit ihr am Gartenzaun – Ting ting, pinkperingping, Ein Zeisig ist ein loses Ding Zrrrr …
»He Jungfer!« – aber die Jungfer lacht, Schlüpft kichernd durchs Gedränge, Durch’s Hofthor in die Sommernacht, Ins blühende Gehänge, Das Köpfchen ward ihr gar zu warm, Nun träumt’s in einem Spielmannsarm – Ting ting, pinkperingping, Ein Zeisig ist ein loses Ding Zrrrr ziu!
Martin Boelitz (10 mei 1874 – 5 december 1918) Moritz von Schwind - Ein Spielmann bei einem Einsiedler, 1846
De Amerikaanse schrijfster Ariel Durant (eig, Chaya Kaufman) werd geboren op 10 mei 1898 in Proskoeriv, tegenwoordigChmelnytsky in de Oekraïne. Zie ook alle tags voor Ariel Durant op dit blog..
Uit: Napoleon (Samen met Will Durant)
“He was “scrupulously neat in his person.” He had a passion for warm baths, sometimes lingering in them for two hours; probably he found in them some relief from nervous tensions, muscular pains, and an itching skin disease that he had contracted at Toulon. He used eau-de-cologne on his neck and torso as well as on his face. He was “exceedingly temperate” in food and drink; diluted his wine with water, like the ancient Greeks; and usually gave only ten or fifteen minutes to his lunch. On campaigns he ate as chance allowed, and often hurriedly; sometimes this led to indigestion, and at the most critical moments, as at the battles of Borodino and Leipzig. He suffered from constipation; in 1797 he added hemorrhoids, which he claimed to have cured with leeches. “I never saw him ill,” said Meneval, but he added: “He was only occasionally subject to vomiting bile, which never left any aftereffects....He had feared, for some time, that he was affected with a diseases of the bladder, because the keen air of the mountains caused him a kind of dysuria; but this fear was found to be without foundation.” However, there is considerable evidence that in his later life Napoleon was afflicted with inflammation of the urinary tract, sometimes leading to painful and inconveniently frequent urination. His overstrung nerves sometimes (as at Mainz in 1806) collapsed into convulsions partly resembling epileptic seizures; but it is now generally agreed that he was not subject to epilepsy. »
„Sergeant Hillbrand wandte sich: „Herrgott, warum diese verzweifelte Heimatsliebe? Gleicher Mond, Nebel — und Wiesenglanz; Wälder wie daheim! Brüder, warum hat man die Heimat so lieb?" — Leiser Gesang um des Zuges Gepolter. Funkelnde Augen, Kopf an Kopf sahen Kameraden sternenweit. Es wurde still. Vize Clemens flüsterte: „Eisen rollt über Eisen. So hart, so weh!" Die anderen waren eingeschlafen. Ruck schüttelte alle übereinander. „Sedan!" Der Kriegsfreiwillige sprang auf: „Was ist hier? Sedan? Dieser Ort ist Sedan?" — „Vorhang zu! Aufs Ohr gelegt," brummte der Trommler. „Sedan!" klang es aus tiefer, träumender Brust. „Weiß der Kuckuck, heulst Du, Heinz?" — Ungestüm drückte der Freiwillige des Gefreiten Hand: „Es ist so seltsam, so viel, zuviel für mich!" Preis streichelte ihn: „Quatsch! Wird ja erst kommen, nur Geduld, Kerlchen. Geduld ist mehr als alle Weisheit!" — Unter dem Vorhang kam ein dünner Soldat hereingebückt, „Kellner" genannt. Der Trommler richtete sich auf: „Nun, von Latrine?" „Jawohl, und aus sicherer Quelle; vor uns soll schon ein Korps durchgekommen sein!" — Clemens pustete in erfrorene Hände: „Was ich gesagt habe, Jungens!" — Spott und Scherz gingen im Lärm des Weiterfahrens unter. Man schlief wieder ein. Räder auf Schienen! Schienen unter Rädern! Drängender Dampf in Röhren und Kolben. Stöhnen und Jauchzen! Dem Clemens trat Schweiß auf die Stirne. Er zog die Beine zur Brust und horchte: Wollende Flucht von Millionen Atomen! Bändigende Zucht, befehlender Geist! Eisen auf Eisen, fliegende Kraft! Der Lehrer fuhr zusammen, immer wenn es über eine Weiche ging. Er hörte Granaten und Einschlagriß und krümmte die Zehen. „Wofür lernte ich, wofür lehrte ich?"
Uit: Carel Scharten:De stand onzer hedendaagsche dichtkunst (De Gids, 1909)
“Vooreerst, dat, waar het Vlaamsche verhalend proza, met Streuvels, Buysse en Vermeylen, wellicht door het Nederlandsche niet geëvenaard wordt, de poëzie echter, sinds Gezelle's dood, bij die van Holland achterstaat. Naast een enkelen ouderwetschen poëet als Buyst, over wiens hoofd het geheele tijdperk der laatste kwart-eeuw ongemerkt schijnt heen gegaan, en een aantal Nieuwe-Gids-decadenten, van wie wij hier Nijlen en Van den Oever als de vertegenwoordigers zien, - heeft Vlaanderen eigenlijk alleen zijn Boutens in den dichter Karel van de Woestijne. (…)
Wat zal ik ook over vader Leonard Buyst nog in den breede spreken, Buyst, den schrijver van poëzie als:
‘Laat me 't nijdig lot vergeten op uw fraaie, albasten borst’;
- poëzie, die heusch frisch is, gehouden naast Van den Oever's zeverige klachten. Maar zelfs over den hoog boven zijn mededichters ‘planenden’ Karel van de Woestijne heb ik weinig op het hart.”
I ‘ga niet ruggelings in nostalgische priëlen. alles verjongt zich, behalve de ziel, groter de kloof met wie je al was - ga niet ruggelings in nostalgische priëlen. de zon zal een onbetrouwbare gloed in het daglicht leggen en een voorspelde profetie uit de hanen geselen de doden zullen er slijpen de zeisen en wankelen naar het vruchtbare veld, en moeders zullen hoeren zijn als zij dragen de vrucht van je vlees. nee, ga niet ruggelings in nostalgische priëlen. een kim verheft zich uit het gras en noemt zich levensdoel; daarachter dansen duizend zwarte kimmen op een rij. er zal geen vrijgesproken oog opnieuw details vergulden met een milde tong van binnen. en wat er torent heeft naam en schaduw. bestrijkt met grote macht de aanzet tot gedachten die vervagen achter de gestalten van de zo even nog klinkende dingen, dus nee: ga niet ruggelings in nostalgische priëlen...’
II ‘... of in de violette winter waar de jeugd patent op heeft, waar portieken fonkelen van blozende omhelzingen, achter ouderwetse vensters, in de schemerende serres, beosnavels glanzen als een bloeddoorlopen oog, waar lantarenlicht zich uitrekt als een majesteit, stiller dan de jaren vijftig weer de jonge vrouwen lachen en zich statig weten in hun drachtige heelal, waar lopers op de sloten passen met een zucht van heimwee, houtrook uit een woonboot een moment een meeuw verbijstert en hem verbrande veren geeft waar de zolders gloeien voor een redeloze toekomst en gipsen cherubijnen tegen de beroete gevels geen wolkjes adem zuchten, maar verdomd: van goud.’
Where it says snow read teeth-marks of a virgin Where it says knife read you passed through my bones like a police-whistle Where it says table read horse Where it says horse read my migrant's bundle Apples are to remain apples Each time a hat appears think of Isaac Newton reading the Old Testament Remove all periods They are scars made by words I couldn't bring myself to say Put a finger over each sunrise it will blind you otherwise That damn ant is still stirring Will there be time left to list all errors to replace all hands guns owls plates all cigars ponds woods and reach that beer-bottle my greatest mistake the word I allowed to be written when I should have shouted her name
Wherein Obscurely
On the road with billowing poplars, In a country flat and desolate To the far-off gray horizon, wherein obscurely, A man and a woman went on foot,
Each carrying a small suitcase. They were tired and had taken off Their shoes and were walking on Their toes, staring straight ahead.
Every time a car passed fast, As they're wont to on such a stretch of Road, empty as the crow flies, How quickly they were gone--
The cars, I mean, and then the drizzle That brought on the early evening, Little by little, and hardly a light Anywhere, and then not even that.
Ik draag ze als een doem. Mijn stofnaam mens Een mager woord, een woeker, Een overschrijden van de grens. Mijn eigen naam, die niemand kent De som van al mijn trilling Van mijn lot equivalent Tegelijk mijn warmte en verkilling. Plaatsnamen, zaaknamen. Liefdesnamen Die nooit voorbij zouden gaan, Waarvan sommige al vergeten zijn Terwijl wij andere beramen. Dat alles binnen de taal, Keelklank, eeuwenoude kwaal: Slechts één naam legt iets bloot De eeuwenoude roepnaam Dood.
Aan mijn prinses
Liefste, hart en woorden Houden voor jou stil, Jij blinde vlek in mijn vermoorden Van wat ik vergeten wil.
Kleine vink, lieve kleine kinkel -De liefde speelt mij parten- Baby-face, bijou, scharminkel Voor wie ik alles weer wil tarten
Tot ik, als vroeger, blind van pijn Weer neerlig, eenzaam in het laken Het gaat niet om het zijn Maar om wat wij er van maken,
ENVOI: Prinses, ik beschrijf wat ik bewonder, Wat ik vrees, bemin of haat Prinses, nu ik u ken kan ik niet zonder, Gedoog niet dat ik u verlaat.
"Weil wir schrecklich jung waren, flüsterten Nebil und ich nachts von Springbrunnenrändern im Park über Zitronenkerzen hinweg Cocktail-Neckisches. Mit Nebil ist es wunderbar, liebtrunken ein Bald, ein Später, ein Irgendwann anzutasten, wankend, kaum Karabiner gesichert, Steilwände hinab. Wir beobachteten irritiert glücklich sirrende Fledermäuse, die aus Tannenwaldgrotten flappten, unseren Hügel (über der schimmernden Stadt) umrundeten, die kleine Öllaterne, im Sommer: Gänsehautarme, Benjamin-Biolay-Chansons, und während schwüler Augustabende manchmal stilles Gewitterblitzen am fernen Horizont. Später, um Viertel nach drei, duschten Nebil und ich Nachthitze aus unseren verliebt erwärmten Teeniekörpern, siriusgeleitet, während Sonnenwindfeuer, Elfen, Kobolde vor dem Bleiglas-Badfenster tanzten. Danach lagen wir perlschaumweinsüchtig erschöpft, verschwitzt, im moskitonetzgefälschten Himmelbett. Über uns funkelten angeklebte Plastiksterne mit Phosphorschimmer. Inzwischen geht alles vorbei, im Junimond. Wenn Mond ist und keine Regenwolken durch die kühlkalten Nächte ziehen und unsere Sternenbilder verhängen, wenn Schauer schon morgens auf das Giebeldach schlagen und Wasser durch die Holzdecke in unsere Zimmer tropft, von Ziegeln gewaschenen Ruß über eilig aufgestellte Suppenterrinen, Putzeimer, Bonbonnieren spült. Wir verleben (abschließend) Tage, die wie ein Schlüssellochbild an uns vorübernebeln. João Gilberto singt "The Girl from Ipanema". Während sporadischer Off-Theater-Besuche wird deutlich, daß ein zeitgeistiges Bühnenkreischen eher Edvard-Munch-Pop sein will (im Gegensatz zu klassischen Pornographiefilmschreien). - Wenn wir uns streiten, werde ich Großstadt-Actrice und imitiere moderne René-Pollesch-Szenen."
DIE SONNE WAR SCHON LANCE ZEIT HINABGESUNKEN Und nut ein blasser, gelber Streif verkündet ihre Pracht Von Blumendüften trunken Senkt sich langsam die Nacht.
In weichen Gruppen einen sich die Bäume Von lila Schatten halb und halb vcrhüllt, Die wie Erinnerung an längst vergessne Träume Des Abendwindes Hauch erfüllt
Sein Wehen ist so krankhaft weich und lau Wie wenn die zarte, schmale, blasse Hand von einer kranken Frau In ihrem Schatz von Spitzen, kosend wühlt Und eine halbe Stunde lang sich glücklich fühlt.
Blassgrün fast wird das Firmament Und leuchtend zwischen langen, schmalen, grauen Wolkenreihn Zerflossen, in blassem und doch durchdringend süßem Schein Des Mondes volle Scheibe brennt,
Und blickt verzweifelt, schmerzensübermannt Wie an jenem Abend da allein, Der Herr der Welt am Kreuz lag ausgespannt
Ich dünke mich so weltentrückt, so weit Und niederdrückend zieht durch meine Seele Der große Hymnus der Traurigkeit.
'And you are . . . ?' 'Norman, ma'am. Seakins.' 'And where do you work?' 'In the kitchens, ma'am.' 'Oh. Do you have much time for reading?' 'Not really, ma'am.' 'I'm the same. Though now that one is here I suppose one ought to borrow a book.' Mr Hutchings smiled helpfully. 'Is there anything you would recommend?' 'What does Your Majesty like?' The Queen hesitated, because to tell the truth she wasn't sure. She'd never taken much interest in reading. She read, of course, as one did, but liking books was something she left to other people. It was a hobby and it was in the nature of her job that she didn't have hobbies. Jogging, growing roses, chess or rock climbing, cake decoration, model aeroplanes. No. Hobbies involved preferences and preferences had to be avoided; preferences excluded people. One had no preferences. Her job was to take an interest, not to be interested herself. And besides, reading wasn't doing. She was a doer. So she gazed round the book-lined van and played for time. 'Is one allowed to borrow a book? One doesn't have a ticket?'
Alan Bennett (Armley, 9 mei 1934)
De Roemeense dichter, schrijver en filosoof Lucian Blaga werd geboren op 9 mei 1895 in Lancrăm, bij Alba Iulia. Zie ook alle tags voor Lucian Blaga op dit blog.
The Oak
Clear, distant, from the breast of a tower I can hear a bell's heartbeat, and in its sweet echoes it seems that my veins flow with drops of silence.
Oak tree at the forest's edge why does this soft winged peace overcome me, defeat me when I lie in your shadow while you caress me with your playful leaves?
Oh, who can tell Perhaps the time will soon come when from your trunk they will make my coffin and I am feeling now the peace I will taste between its boards:
I feel the peace dropping with your leaves in my soul - and, silenced with each passing moment I listen to the sound of my coffin steadily growing in your trunk, oak at the forest's edge.
Lucian Blaga (9 mei 1895 – 6 mei 1961) Borstbeeld in de Laan der Klassieken n Chișinău
Now do hear the sound of trampling boots? And do you see the birds fly off like mad and women stare scrutinising routes? I think you know what they are staring at.
Now do hear the sound of drum-beat bass? The soldiers have to say their good-byes... The squadron leaves to vanish in the haze... The past appears clearly in the eyes.
What happens to your soldier's fortitude when you return to your old neighbourhood? It's women's trick who steal it from your chest and keep it like a birdie in the nest.
What happens to your women, man of war, when you come home and open the front door? They welcome you and kindly let you in but in the house there's a smell of sin.
The past is gone -- who cares about that! We look into the future, for the light! And in the fields the carrion-crows are fat, the roaring war pursues us like a plight.
Again you hear the sound of trampling boots and see the frenzied birds fly off like mad, and women stare scrutinising routes... It's our napes that they are staring at.
Bulat Okudzhava (9 mei 1924 – 12 juni 1997) Monument in Moskou
I have never enjoyed those roadside overlooks from which you can see the mountains of two states. The view keeps generating a kind of pure, meaningless exaltation that I can't find a use for. It drifts away from things.
And it seems to me also that the truckdriver's waste of the world is sobering. When he rolls round it on a callus of macadam, think how all those limping puppydogs, girls thumbing rides under the hot sun, or under the white moon
how all those couples kissing at the side of the road, bad hills, cat eyes, and horses asleep on their feet must run together into a statement so abstract that it's tiresome. Nothing in particular holds still in it.
Perhaps he does learn that the planet can still support life, though with some difficulty. Or even that there is injustice, since he rolls round and round and may be able to feel the slight but measurable wobble of the earth on its axis.
But what I find most useful is the poem. To find some spot on the surface and then bear down until the skin can't stand the tension and breaks under it, breaks under that half-demented "pressure of speech" the psychiatrists saw in Pound,
is a discreetness of consumption that I value. Only the poem is strong enough to make the initial rupture, at least for me. Its view is simultaneous discovery and reminiscence. It starts with the creature
and stays there, assuming creation is worth the time it takes, from the first day down to the last line on the last page. And I've never seen anything like it for making you think that to spend your life on such old premises is a privilege.
Mona Van Duyn (9 mei 1921 - 2 december 2004) Portret door Marion Miller, 1993
Uit: Le Livre des Illuminations (Vertaald door Khaled Osman)
« ILLUMINATION DE LA PLENITUDE Après quarante révolutions des astres, j’ai eu la vision de mon père: il s’est manifesté spirituellement à moi dans le néant du lieu, dans l’étrangeté du temps, dans un horizon ramassé et non étalé, dans des dimensions perçues faute d’être vues, entre des murs bâtis de matières inconnues de nous, qui n’étaient ni le bois ni la pierre; quant au toit, il était taillé dans une lueur écarlate dont la couleur était singulière, sans rapport avec notre spectre coutumier. Mon père était assis en face de moi, je le voyais de profil, dans une pose où je n’avais pas eu l’habitude de le voir. Je me suis avancé vers lui, le cœur battant, mû par un élan d’enthousiasme, mais au bout de quelques pas je me suis arrêté, incapable d’avancer davantage; du reste, toute velléité de mouvement m’a bientôt abandonné et je me suis résigné à l’immobilité. Mon père m’est apparu dans des vêtements terrestres, une chemise en laine noire et un pantalon noir, ses cheveux étaient lisses, bien coiffés, d’une bonne longueur, ses traits étaient jeunes, détendus, sereins. À son visage encore dénué de toute ride, encore clair de tout souci, je lui ai attribué — dans cette apparition — une vingtaine d’années. Il m’a observé et je l’ai observé, mais alors qu’il a pu se rassasier de ma vue, je n’ai pas eu le temps de me combler de la sienne. Comme l’éternité s’approchait, j’ai sollicité la permission de dialoguer, et tout d’un coup mon père s’est mis à parler, sa voix est parvenue à mon ouïe, une voix monocorde, au timbre égal, il m’a parlé comme on parle à la radio, comme s’il adressait ses propos à des auditeurs inconnus, absents de son champ de vision; il s’est exprimé et j’ai bu ses paroles, il a parlé et j’ai consigné… — Ne t’inquiète pas pour moi, Gamal, ne sois pas triste, ma mort s’est faite si tranquillement que je n’ai pas souffert, le passé et le présent se sont consumés en l’espace de sept minutes; les propos que t’a tenus ta mère, les récits que t’ont rapportés tes frères, tout est véridique, alors libère-toi de ce poids qui oppresse ta poitrine… Mais laissons cela. Dis-moi plutôt : à quoi vous occupez-vous? Là-dessus, mon père a disparu."
“They ran over the culvert. The grass was wet and thick near the stream and they made their way up the opposite slope, looking for drier ground. Part of the slope was in shadow, for the sun was sinking ahead of them, and Hazel, who wanted a warm, sunny spot, went on until they were quite near the lane. As they approached the gate he stopped, staring. "Fiver, what's that? Look!" A little way in front of them, the ground had been freshly disturbed. Two piles of earth lay on the grass. Heavy posts, reeking of creosote and paint, towered up as high as the holly trees in the hedge, and the board they carried threw a long shadow across the top of the field. Near one of the posts, a hammer and a few nails had been left behind. The two rabbits went up to the board at a hopping run and crouched in a patch of nettles on the far side, wrinkling their noses at the smell of a dead cigarette end somewhere in the grass. Suddenly Fiver shivered and cowered down. "Oh, Hazel! This is where it comes from! I know now -- something very bad! Some terrible thing -- coming closer and closer." He began to whimper with fear. "What sort of thing -- what do you mean? I thought you said there was no danger?"
Richard Adams (Newbury, 9 mei 1920) Scene uit de Britse animatiefilm uit 1978
"Don't go," they called in pity. "I must," he answered, shaking; "I am so afraid of Peter." It was at this tragic moment that they heard a sound which made the heart of every one of them rise to his mouth. They heard Peter crow. "Peter!" they cried, for it was always thus that he signalled his return. "Hide her," they whispered, and gathered hastily around Wendy. But Tootles stood aloof. Again came that ringing crow, and Peter dropped in front of them. "Greetings, boys," he cried, and mechanically they saluted, and then again was silence. He frowned. "I am back," he said hotly, "why do you not cheer?" They opened their mouths, but the cheers would not come. He overlooked it in his haste to tell the glorious tidings. "Great news, boys," he cried, "I have brought at last a mother for you all." Still no sound, except a little thud from Tootles as he dropped on his knees. "Have you not seen her?" asked Peter, becoming troubled. "She flew this way." "Ah me!" once voice said, and another said, "Oh, mournful day." Tootles rose. "Peter," he said quietly, "I will show her to you," and when the others would still have hidden her he said, "Back, twins, let Peter see." So they all stood back, and let him see, and after he had looked for a little time he did not know what to do next.“
James Barrie (9 mei 1860 – 19 juni 1937) Scene uit de Amerikaanse animatiefilm uit 1953
De Italiaanse schrijver Pitigrilli (pseudoniem voor Dino Serge) werd geboren te Turijn op 9 mei 1893. Zie ook alle tags voor Pitigrilli op dit blog.
Uit:Cocaine (vertaald door Eric Mosbacher)
“There’s still hope for you…. You haven’t yet got to the stage of tremendous depression, of insuperable melancholy. Now you smile when you have the powder in your blood. You’re at the early stage in which you go back to childhood.” She spoke to him as to a child, though they were both of the same age. Cocaine achieves the cruel miracle of distorting time.” (…)
“It’s comfortable and delightful. When I die they’ll shut me up in it forever, and all the happiest memories of my life will be in it…. It also offers another advantage. When it’s over I’m left alone, all alone; it’s the man who has to go away. Afterwards I find the man disgusting. Forgive me for saying so, but afterwards men are always disgusting. Either they follow the satisfied male’s impulse and get up as quickly as they do from a dentist’s chair, or they stay close to me out of politeness or delicacy of feeling; and that revolts me, because there’s something in them that is no longer male.”
“– Have yeh made your mind up yet? – A pint – same as always. I haven’t had to make me mind up since – – I meant the election. – Ah, shove it. – Well, it’s either tha’ or the Greek default. – Alrigh’ – fuck it. Who’s goin’ to win? – Hard to say. They’re all shite. – I seen Mary Davis’s Sex an’ the City posters. – There yeh go. An’ Mitchell. He said you can see the house he grew up in – in Inchicore, like – from the window of the Áras. An’ he’s goin’ to look out at it every mornin’. – An’ shout, Fuck you, Inchicore. – He could get the queen to do it with him the next time she’s over. – A bondin’ exercise. – Exactly. She probably never gets the chance to say “fuck” at home. – Talkin’ abou’ fuck an’ the queen. What’s McGuinness up to? – Says he’ll only pay himself the average industrial wage. – The fuckin’ eejit. – I’m with yeh. He says he’ll employ six young people with the money left over. – Cuttin’ the grass an’ washin’ diesel. What about the Senator? – Ah Jaysis. It looks like Greece is goin’ to miss its deficit target an’ has fuck-all chance of avertin’ bankruptcy.“
“Does Britannia, when she sleeps, dream? Is America her dream?-- in which all that cannot pass in the metropolitan Wakefulness is allow'd Expression away in the restless Slumber of these Provinces, and on West-ward, wherever 'tis not yet mapp'd, nor written down, nor ever, by the majority of Mankind, seen,-- serving as a very Rubbish-Tip for subjunctive Hopes, for all that may yet be true,-- Earthly Paradise, Fountain of Youth, Realms of Prester John, Christ's Kingdom, ever behind the sunset, safe til the next Territory to the West be seen and recorded, measur'd and tied in, back into the Net-Work of Points already known, that slowly triangulates its Way into the Continent, changing all from subjunctive to declarative, reducing Possibilities to Simplicities that serve the ends of Governments,-- winning away from the realm of the Sacred, its Borderlands one by one, and assuming them unto the bare mortal World that is our home, and our Despair.” (…)
“Facts are but the Play-things of lawyers,-- Tops and Hoops, forever a-spin... Alas, the Historian may indulge no such idle Rotating. History is not Chronology, for that is left to Lawyers,-- nor is it Remembrance, for Remembrance belongs to the People. History can as little pretend to the Veracity of the one, as claim the Power of the other,-- her Practitioners, to survive, must soon learn the arts of the quidnunc, spy, and Taproom Wit,-- that there may ever continue more than one life-line back into a Past we risk, each day, losing our forebears in forever,-- not a Chain of single Links, for one broken Link could lose us All,-- rather, a great disorderly Tangle of Lines, long and short, weak and strong, vanishing into the Mnemonick Deep, with only their Destination in common.”
Thomas Pynchon (Glen Cove, 8 mei 1937) De Downtown Brooklyn skyline, op de westpunt van Long Island
“Elinor was walking head down when a near collision with somebody in a blue uniform forced her to look up. The corridor, almost empty when she set off, had become crowded with people all moving in the same direction: some nurses, but mainly patients. Faces loomed up in front of her, all kinds of faces; the bodies in their garish uniforms hardly registered. Men with no eyes were being led along by men with no mouths; there was even one man with no jaw, his whole face shelving steeply away into his neck. Men, like Kit, with no noses and horribly twisted faces. And others—the ones she couldn't understand at all—with pink tubes sprouting out of their wounds and terrible wounded eyes looking out over the top of it all. Brueghel; and worse than Brueghel, because they were real. She had to get away. She scaled along the wall, quickening her pace as the crowd began to thin. By the time the last of them had gone by she was almost running, and not looking where she was going until her nose came into violent contact with a man's chest. Slowly, she raised her eyes, braced for God knows what horrors, and found herself looking at Henry Tonks. "Miss Brooke. Good heavens." Her mouth opened but no sound came out. "You don't look at all well. Come along, let's see if we can find you a cup of tea." Still unable to speak, she fell into step beside him. "You must be visiting Mr. Neville," Tonks said, pleasantly, as he unlocked a door. "Yes, that's right. I fancied a breath of fresh air." Even that little lie made her feel uncomfortable. This was a place for truth."
He had driven half the night From far down San Joaquin Through Mariposa, up the Dangerous Mountain roads, And pulled in at eight a.m. With his big truckload of hay behind the barn. With winch and ropes and hooks We stacked the bales up clean To splintery redwood rafters High in the dark, flecks of alfalfa Whirling through shingle-cracks of light, Itch of haydust in the sweaty shirt and shoes. At lunchtime under Black oak Out in the hot corral, ---The old mare nosing lunchpails, Grasshoppers crackling in the weeds--- "I'm sixty-eight" he said, "I first bucked hay when I was seventeen. I thought, that day I started, I sure would hate to do this all my life. And dammit, that's just what I've gone and done."
There are those who love to get dirty
There are those who love to get dirty and fix things. They drink coffee at dawn, beer after work,
And those who stay clean, just appreciate things, At breakfast they have milk and juice at night.
„Die letzten Worte schrieb der Goldbart mit so fröhlichem Schwung, dass er mit der Feder über den Rand des Papiers hinausfuhr. Er ließ den Halter fallen und griff nach dem Glase. Der Kellner hatte es unterdessen zum zweiten Male gefüllt. Begeisternd durchrieselte ihn die moussierende Frische. Er atmete tief, erleichtert, glückselig. Er schlug das Blatt zusammen, senkte es in einen Umschlag. In der Tiefe seiner Seele fühlte er, dass er- nach seinem Vermögen- ein gutes Werk getan. Der Kellner schlich heran. "Hat es geschmeckt, gnädiger Herr?" " Wie noch nie." "Das ist recht, gnädiger Herr.Darf ich noch einmal?" "Später- Standa.Wie geht´s?" " Danke, gnädiger Herr!" "Danke, gut oder danke, schlecht?" Der Kellner zögerte. Er war ein kleiner, hagerer Mensch mit einem zerknitterten Zwergengesicht. " Weil der gnädige Herr schon fragen: es heisst, danke, schlecht." "Aber Standa- wieso denn schlecht?" "Ach." Der Mann wand das weisse Serviertuch zwischen den Händen. "Der gnädige Herr sind sehr gütig. Der gnädige Herr muss wissen: wir wohnen draussen in Skurnan, im Pongratzschen Dwur.Jedes Jahr kommt dort das Hochwasser...."
„I am 72 today. Telegram from Elena: "We all seem well and shall be thinking of you Monday and send love." Not quite reassuring. I am feeling unusually well today. Wellfleet, Autumn 1967 Monotony of my life and its limitations: I wake up first about 4 and read for a couple of hours. I look up from time to time and gauge how near morning is by the blue of dawn outside the window. Then I go to sleep again and have an unpleasant dream, from which I wake feeling rather worse than I had at 4 o'clock. I sit on the edge of the bed for a while and stare at my bare feet. I look in on Elena, who is lying in bed and who may or may not have had a good night. She says that she will soon give me breakfast and I tell her there is no hurry. I then go to my bathroom and sit on the toilet, reading Jules Re nard's journal or something, which helps me to face the rest: getting the yellow goo off my tongue with a washcloth or towel, hawking up blood-embrowned phlegm, perfunctorily brushing my largely artificial teeth. I then sit in the middle room, and Elena brings me breakfast, at the end of which I take a digitalis. Before breakfast, I do serious reading, which I continue for a time after; but during breakfast, I read papers and magazines, which are easier to skim through and handle. I don't get to work as a rule till 11 or 12 o'clock. Since I have been back from New York, I have done nothing but New Yorker articles, writing letters and catching up on this journal. About 3, we go to town for the mail, the papers and a pint of whisky. If it is fine and I feel up to it, E. takes me for a little walk like a dog, or a short drive. In the late afternoon I get a drink and shave, playing the phonograph -- for which the enlarged room provides much better acoustics. Then I go into the middle room and play solitaire, slowly nursing my drink. Elena gets us a modest supper, after which I read or play more solitaire or am so muggy and sleepy that I go to bed and take a Nembutal or a whisky and go right to sleep. I now try to resist the temptation to finish my unfinished drink in the early morning or to supplement it from below.”
Edmund Wilson (8 mei 1895 – 14 juni 1972) Hier met zijn zoon Reuel in 1949
“Is dat het? Serieus, Pol? Na alles wat ik je heb gegeven, na alles wat we hebben meegemaakt, serveer je me af met een cliché uit Amerikaanse sitcoms? Je haalt morgen al je spullen op, de hele pleurisbende, en daarna wil ik je nooit meer zien. Happy Days!’ Polly zit op de bank, ze ziet er mooi uit. Ze heeft zo’n hippiehaarbandje om haar hoofd, bij alle andere vrouwen vind ik dat dom staan, maar Polly lijkt door het kleurrijke bandje op Bo Derek. Een marineblauw truitje zit strak om haar imposante buste en op haar linkertiet zit een Afrikavormige broche. Met haar vuurrode lippen blaast ze in een mok muntthee, haar favoriet. ‘Je ziet er goed uit, James. Leuk die schoenen en die broek. Hoe gaat het met je moeder?’ Wat een laffe vraag, zeg gewoon waarom je hier bent en rot dan weer op. Of trouw met me. ‘Ja prima, druk op werk hè, je kent het. Alles goed met jouw moeder, Pol?’ ‘Die vermaakt zich wel, hoor, morgen beginnen haar clubjes weer, linedancen, klaverjassen, ze is nog steeds dol op gezelligheid.’ Wat een gelul, ik hoop dat je moeder morgen een scheenbeen breekt, de aan borrelnootjes verslaafde zeug. ‘Goed om te horen, maar wat doe je hier eigenlijk, Polly? Wat wilde je bespreken? Wil je me terug? Hahahaha.’ Mijn voormalige droomvrouw kijkt bedrukt en gaat met haar handen door het haar, ze oogt onrustig. ‘Nou James, het zit zo, ik heb iemand leren kennen. Een jongen, een man. Zijn naam is Pete en hij is een kunstenaar.’ Ik breng mijn theekop naar mijn mond zodat Polly niet kan zien dat ik de woorden ‘vieze vuile loopse kankerhoer’ in mijn mangothee fluister. ‘Nu al? Maar je wilde toch gewoon even vrij zijn, genieten, onafhankelijk zijn, met je vriendinnen de hort op, die Thelma & Louise-shit?’
“De „Villa des Roses”, waarin het echtpaar Brulot te eten gaf en kamers verhuurde, stond in de rue d’Armaillé, een straat van weinig aanzien in het overigens breed aangelegde „Quartier des Ternes”. En zooals de straat was, zoo was ook het huis, dat slechts één enkele verdieping had, terwijl de buurt heinde en verre volgebouwd was met huizen van vijf en zes verdiepingen, welke aan weerszijden torenhoog boven de „Villa” uitstaken. Hierdoor deed het pension wel eenigszins aan een gewezen landhuis denken, belegerd en ingesloten door den stuwenden vloed der groote stad, doch voor de nadere omschrijving welke opgesloten lag in de toevoeging „des Roses” had nooit iemand een gangbare verklaring weten op te duiken. Wel was er een tuin aan het huis, wat in Parijs toch reeds een zeldzaamheid is, doch sedert mijnheer en mevrouw Brulot de woning betrokken hadden — en zij woonden er nual meer dan zestien jaar — was er geen zorgzame hand meer naar uitgestoken, zoodat alle rozen en andere bloemen reeds lang tot het verleden behoorden. Ook kwam er maar weinig zon, omdat de naburige huizen met hunne reusachtige schaduwen het gansche terrein der Villa bestreken. Alleen het gras had het onder die omstandigheden weten uit te houden, het gras dat weliger tiert naar gelang men er minder naar omkijkt en dat een vriend is van vergeten steenen en bouwvallen in wording. In verband met den toestand zooals die nu eenmaal was, had madame Brulot spoedig besloten kippen te houden, waarvan er een dertigtal in het „park” der Villa rondscharrelden. En alsof Parijs niet bestond en de zon in hun rijk niet onderging, legden die beestjes daar waarachtig eieren, welke door mevrouw in de stad verkocht werden à 20 centimes per stuk. Voor het garnizoen der Villa kocht zij er dan Italiaansche voor de helft van dien prijs, legde die ’s morgens hier en daar in den tuin te vinden, waarna zij overdag in triomf naar de keuken werden gebracht. Werd er dan ook al eens geklaagd over vleeschschotels of koffie, omtrent de eieren waren alle dames en heeren het eens: de weerga ervan was kort en goed in de heele stad niet te vinden.”
Uit:Het ijzig hart (Vertaald door Mia Buursma en Ans van Kersbergen)
“Ik knikte en zij pakte de telefoon, vroeg om twee koffie met melk, u wilt toch welsuiker, ja graag, en twee mineraalwater, en begon toen te praten, ik weet dat het moeilijk is om je met zakelijke dingen bezig te moeten houden na het overlijden van een dierbaar persoon, maar uw vader was cliënt bij deze bank, en het is onze plicht om over zijn belangen te waken, zowel vroeger als nu, en ze was mooi, veel mooier dan ik had gedacht toen ik haar op het kerkhof zag, mijn neefje Guille had het wel gezien, ik niet, daarom hebben we contact met u opgenomen, in de eerste plaats om u te informeren over de stand van zaken met betrekking tot de fondsen waarop uw vader via onze bank had ingeschreven en waarvan de rentes momenteel een zodanig saldo opleveren dat het voor de erfgename interessant is om er kennis van te nemen, ze was veel knapper dan ze leek, een geheimzinnige schoonheid, raadselachtig in al haar eenvoud, want in haar gezicht was niets specifieks moois behalve het gezicht zelf, de verrassende harmonie van haar zachte maar heel gewone ogen, haar kleine maar heel gewone neus, haar mooi gevormde maar heel gewone mond, haar regelmatige maar heel gewone kin, en haar roze, gladde huid, fluwelig als van een heel bijzondere perzik, ik neem aan dat u, dat wil zeggen uw moeder, uw broers en zussen en uzelf uw vaders erfgenamen zijn en in dat geval is het aan u om te besluiten wat er met de fondsen moet gebeuren, oké, dan moet ik u allereerst vertellen dat de investering waar wij het over hebben een fiscale voorkeursstatus heeft, waarvan de voordelen eindigen op het moment dat u ervoor kiest het kapitaal op te nemen, zij had de situatie onder controle, niet ik, en haar voordeel groeide met de seconde dankzij die geleerde uiteenzetting die ze eerder bij evenzoveel andere erfgenamen had geperfectioneerd en die, te oordelen naar het groeiende vertrouwen dat uit haar stem sprak, al eerder waren gecapituleerd,…”
„Das Klingeln des alten Telefons ließ sie aufschrecken. »Verdammt«, murmelte sie verschlafen und tastete unbeholfen nach dem Hörer. »Es ist noch Nacht«, hörte sie sich sagen. »Die Sonne geht gerade auf.« Sie seufzte. »Ian?« »Faye«, sagte er. Sie verfluchte sich dafür, nach dem Hörer gegriffen zu haben; nicht umsonst steckte das pechschwarze Telefon mit der seltsam geformten Gabel in einem alten Reisekoffer, der geöffnet neben der Matratze auf dem Boden stand. Sie spürte, wie sich die geringelte Schnur, wenn sie sich zur Seite drehte, um ihr Handgelenk wand. »Ich musste an dich denken.« Sie öffnete die Augen zu einem flüchtigen Blinzeln, schloss sie sofort wieder. »Ich musste nicht an dich denken«, sagte sie und erinnerte sich daran, dass Ian gern und oft die allerersten Alben der Talking Heads gehört hatte. »Erinnerst du dich an den Sonnenaufgang in Key West?« War das denn die Möglichkeit? »Hast du eine Ahnung, wie früh es ist?« »Sechs Uhr neununddreißig.« »Das ist viel zu früh.« Sie betonte jedes einzelne Wort. »Die Sonne ist gerade aufgegangen, und ich musste an dich denken. Ich weiß, das klingt jetzt seltsam, aber ich hatte dieses intensive Gefühl, dich anrufen zu müssen. Weißt du, wo ich gerade bin?«
“De muren waren derhalve met ouwe kranten beplakt tegen tocht, maar het hielp niet zo lang, omdat de planken wand nat werd en de krant al verblekend losliet, of door de kromtrekking van het houtwerk spontaan scheurde. Buitendien stikte het van de luizen, kakkerlakken, wormen of groene brandrupsen met roze ruggen, pissebedden, muizen en wat dies meer zij. Soms kon je, dwars door de vloer heen, een verloren stuiver (van die vierkante) via een touwtje en wat kleverig spul of bobbelgum weer omhoog halen. Acrobatiek van hand- en oogwerk, noemde ik dat. Wie veel geld door de kieren van de vloer kwijtraakte of iets kostbaars, een ketting of oorbel, verloor, liet z'n kinderen, vooral de jonge, op hun buik onder het huis kruipen. Hoe goedkoper het huis, hoe armer de bewoners en des te lager de planken vloer gelegen. Des te ellendiger de kruiptocht ook. Meermaals ben ik dan ook onder ons huis, tussen de ondervloer en de kale grond, als een vrachtsjouwende ezelkar in de modder blijven steken. Ik zal maar niet al te zeer uitweiden over de wonderen van leefkunst die je daar kon gaan aanschouwen: elastiekjes, haarspelden, groen uitgeslagen munten natuurlijk, scherven, spelden en naalden bij de vleet, zelfs hele potloden. Het leukste was het, wanneer je in je enthousiasme (de rush om als eerste een door de vloer gerold kwartje te gaan opdiepen) pardoes in een stinkende hondekuil belandde. Van daar af kroop je verder en... voor je het in de gaten had, zat je onder de fel bijtende mieren. Of je haar bleek achteraf vol te zitten met spingaren, houtluizen, die hun fragiele buizen precies onder de planken vloer door lieten lopen, enzovoorts. Kakkerlak zegt dan tegelijk: ‘Waar ga je? Zie je me niet dan? Jongen, laat me hier in me stik- en stinkdonkere nest met rust hoor!’ Rat zegt hetzelfde, muis dito.”
Edgar Cairo (7 mei 1948 – 16 november 2000) Flyer voor een talkshow
I´m still here, though my country´s gone West. PEACE TO THE PALACES AND DEVIL TAKE THE REST. I gave it the elbow and heave-ho once myself. Now it´s giving away its negligible charms itself. Winter is followed by a summer of guzzling. But I remain, worrying at the root of all evil. And my poem becomes increasingly puzzling, To wit: what I never had is being filched. I shall always mourn what never happened to me in person. Hope lay across the path like a trap. And that´s my junk you´ve got your paws on. Will it ever again be given me To say mine and thereby mean the collective me.
Vertaald door Michael Hofmann
Woken out of Dogmatic Slumber
Did you use the night? – I practised hopeful Waiting. – Who for? What for? – You also know, do you, The pain, sweet pain, of loving the one unknown? – The unknown deed? – You mean? – What are you speaking of? – The veins were almost bursting in my flesh. How tired I am of crossing St Marks’s Square. – Still dreaming, are you? Dreaming nevertheless? – And the streets are waving in the winds of openness.
Escape me? Never--- Beloved! While I am I, and you are you, So long as the world contains us both, Me the loving and you the loth While the one eludes, must the other pursue. My life is a fault at last, I fear: It seems too much like a fate, indeed! Though I do my best I shall scarce succeed. But what if I fail of my purpose here? It is but to keep the nerves at strain, To dry one's eyes and laugh at a fall, And, baffled, get up and begin again,--- So the chace takes up one's life ' that's all. While, look but once from your farthest bound At me so deep in the dust and dark, No sooner the old hope goes to ground Than a new one, straight to the self-same mark, I shape me--- Ever Removed!
After
Take the cloak from his face, and at first Let the corpse do its worst!
How he lies in his rights of a man! Death has done all death can. And, absorbed in the new life he leads, He recks not, he heeds Nor his wrong nor my vengeance; both strike On his senses alike, And are lost in the solemn and strange Surprise of the change. Ha, what avails death to erase His offence, my disgrace? I would we were boys as of old In the field, by the fold: His outrage, God's patience, man's scorn Were so easily borne!
I stand here now, he lies in his place: Cover the face!
Robert Browning (7 mei 1812 – 12 december 1889) Portret door Michele Gordigiani, 1858
De Australische schrijver Peter Carey werd geboren in Bacchus Marsh, Victoria, op 7 februari 1943. Zie ook Zie ook alle tags voor Peter Carey op dit blog.
Uit: Amnesia
“Meanwhile there was not much for me to do but read the papers. FEDS NOW SAY ANGEL IS AN AUSSIE WORM. “Would the defendant like to tell the court why he is reading a newspaper.” “I am a journalist, m’lud. It is my trade.” Attention was then brought to the state of my tweed jacket. Ha-ha, m’lud. When the court had had its joke, we adjourned for lunch and I, being unaccompanied on that particular day, took my famously shambolic self across to the botanic gardens where I read the Daily Telegraph. Down by the rose gardens amongst the horseshit fertiliser, I learned that the terrorist who had been “obviously” a male Christian fundamentalist had now become the daughter of a Melbourne actress. The traitor appeared very pale and much younger than her thirty years. Dick Connolly got the photo credit but his editor had photoshopped her for in real life she would turn out to be a solid little thing whose legs were strong and sturdy, not at all like the waif in the Telegraph. She was from Coburg, in the north of Melbourne, a flat, forgotten industrial suburb coincidentally once the site of Pentridge Prison. She came to her own arraignment in a black hoodie, slouching, presumably to hide the fact that our first homegrown terrorist had a beautiful face. Angel was her handle. Gaby was her name in what I have learned is “meat world.” She was charged as Gabrielle Baillieux and I had known her parents long ago—her mother was the actress Celine Baillieux, her father Sando Quinn, a Labor member of parliament. I returned to my own court depressed, not by the outcome of my case, which was preordained, but by the realisation that my life in journalism was being destroyed at the time I might have expected my moment in the sun.”
Gij zult niet met een kroon op 't hoofd in 't Rijk Der Lettren zitten na uw dood, verdwaasden, Gij knutslaars ijdlijk, die alleen maar aasden Om eens te zitten, niet voor 't Volk, te prijk
Voor boeren, die dan zouden zeggen: ‘Kijk, Dat 's óók een knappe dichter, maar 'k bereik Er niets van, met mijn dom hoofd, 't zijn verraasden, Die liever zorgen moesten dat zij kaasden.’
O allen gij, die meent te zijn een dichter, Maak toch u-zelf een aantal ponden lichter En weet wel dat de enig-echte kunst slechts daar staat,
Waar zij oprecht fier op haar benen waar staat, Weet toch dat Uw taal slechts is in m i j n hand veilig, Wijl zij gestaêg door m i j n stem slechts klinkt heilig.
De menschen dóen, maar weten niet waaróm
De mensen dóen, maar weten niet waaróm Zij doen, en zitte' in hun eentjes te wegen, Hoe zij het meeste van het leven kregen, 't Leven dat langs hen gaat en ziet niet om, -
Hopen en haken of er níet wat kom, Voelen hun hartjes van blijdschap bewegen, Stil in hun lekkere bedjes gelegen..... Maar áls 't wat geeft, dan houden zij zich dom:
Dan kijken ze uit een paar onschuldige oogjes, Willen niet, maar willen wel, en zijn zo bleutjes.... 't Leven zegt: ‘zo!..’ en neemt het weer weerom.
O, geef elkaar zo even maar wat droogjes Oogjes en schuintjes en vriendelijke peutjes, O, mensjes lief, wat zijn wij allen dom!
Verzen XLIII
De blâren vallen zacht... Ik kan alleen betreuren, Dat ik niet eens verwacht, Wat eens nog kan gebeuren... De blâren vallen zacht...
ik speurde al naar sterren maar die nacht was er hoogbouw die veelkleurig straalde vanaf de achterbank keek ik op de ouderlijke kruinen en ineens vroeg ik mij af of daar achter elk schijnsel iemand tekende las klarinet blies touwtjesprong at
mijn ouders bestonden louter om mij (was ik er niet geweest zouden zij er niet zijn) maar die grauwbouw? en mijn beste vriendin? zij was meer zoals ik, zij zou toch wel bestaan om haarzelf, wat zou ze doen nu?
het mensenpakhuis lag alweer achter mij maar het schijnsel stond op mijn netvlies gebrand: als mijn beste vriendin voor zichzelf bestaat wonen in dat bouwblok misschien anderen zoals zij met een eigen leven, anderen die ik nooit zal leren kennen en toch bestaan
vanaf de achterbank keek ik op de ouderlijke kruinen en ik stelde mij een bewoner voor: een meisje ze blikt uit haar raam op de snelweg, ziet mij nee het is donker hierbinnen, ze ziet mij niet
Hélène Gelèns (Bergschenhoek, 6 mei 1967)
De Nederlandse dichteres en schrijfster Sasja Janssen werd geboren op 6 mei 1968 in Venlo. Zie ook alle tags voor Sasja Janssen op dit blog. Zie ook alle tags voor Sasja Janssen op dit blog.
Papaver somniferum
Dichtgevouwen halve manen jongemeisjesrood dun servetpapier om een zwarte vulva, je wil in haar slapen, geef maar toe, anders ben je niet Jij hebt vroeger ook je knieën in het grind laten vallen, met katjes gevoetbald, te vaak tegels geteld waardoor ze sleten? We noemen geen man geen paard Ze zal het niet weten, open haar, roos, roes haar
Verlaat (Acquittal)
Wij verlaten ons. Wij geven ons niet terug, kom nou. Er staat nog wat hondenmelk in de ijskast, vergeet dat niet, we zijn zo zonde en hangen ons op aan de donkergroene dag.
Als er niets over is, dan spijt dat ons niet meer. O, kijk ook nog even in de dekenkist, daar lag een keer een hert. Als het leeft, blieft het géén hondenmelk, alleen wij weten hoe gezond dat is, wat weet een hert daarvan. Zeg het dat wij niet meer kunnen weten wat het lust om te leven, dan kunnen wij er niets aan doen.
Sommigen zullen denken dat wij in de zuilen van de bomen verblijven, wie zo iets denkt heeft te veel verhaaltjes gelezen. Dat is niet meer van onze tijd. En ja, wij komen terug zonder ons. Dag hemel in cipressenrouw. Dag hemelende cipres.
Sasja Janssen (Venlo, 6 mei 1968)
De Chileens-Amerikaanse toneelschrijver, essayist, dichter, novellist, cartoonist Ariel Dorfman werd op 6 mei 1942 in Buenos Aires geboren. Zie ook alle tags voor Ariel Dorfman op dit blog.
Uit:Feeding on Dreams: Confessions of an Unrepentant Exile
“So we set out, with cameras at the ready, for New York, another city of my dreams assaulted on another September 11, again a Tuesday morning when fire fell from the sky. Though by 2001 very few people in the world recalled the existence of that remote Chilean date, I was besieged by the need to extract some hidden meaning behind the juxtaposition and coincidence of those twinned episodes bequeathed to me by the malignant gods of random history. There was something horribly familiar in that experience of disaster, confirmed during my visit to the ruins where the twin towers had once reached for the sky. What I recognized was a parallel suffering, a disorientation that echoed what we had lived through in Chile. Its most turbulent incarnation was the hundreds of relatives roaming the streets of New York after 9/11, clutching photographs of sons, fathers, lovers, daughters, husbands, begging for information, are they alive, are they dead?, every citizen of the United States forced to look into the chasm of what it means to be desaparecido, with no certainty or funeral possible for those who are missing. The photographs were still there in 2006, pinned on the wires separating the ogling spectators from the abyss, encouraging me to use the unique perspective of my own life to forge a message to the citizens of America lost in a labyrinth of pain.”
Ariel Dorfman (Buenos Aires, 6 mei 1942)
De Oostenrijkse dichter, schrijver, essayist en vertaler Erich Fried werd geboren op 6 mei 1921 in Wenen. Zie ook alle tags voor Erich Fried op dit blog.
Aber vielleicht
Meine großen Worte werden mich nicht vor dem Tode schützen und meine kleinen Worte werden mich nicht vor dem Tode schützen überhaupt kein Wort und auch nicht das Schweigen zwischen den großen und kleinen Worten wird mich vor dem Tod schützen
Aber vielleicht werden einige von diesen Worten und vielleicht besonders die kleineren oder auch nur das Schweigen zwischen den Worten einige vor dem Tod schützen wenn ich tot bin
Die Engel der Geschichte
Es ist nicht wahr daß Geschichte gefälscht wird Sie hat sich großenteils wirklich falsch zugetragen Ich kann das bezeugen: Ich war dabei
Doch leicht begreiflich daß jetzt die verschiedenen Seiten verbesserte Fassungen nachliefern die das Geschehene nicht so sehr berichten wie berichtigen wollen
Weil sie erkennen: Wir dürfen uns nie und nimmer entmutigen lassen vom schlechten Wirklichen
Uit: The Hunting Gun(Vertaald door Michael Emmerich)
“It’s hard to believe three weeks have gone by since Mother died. People stopped coming to pay their respects yesterday, more or less, so all of a sudden the house has grown very quiet, and at last I can really feel how sad it is that Mother is gone. I’m sure you must be feeling totally worn out. I can’t thank you enough for all you did, taking care of everything from planning the service to contacting all the relatives, even troubling yourself about food for the wake—and then on top of all that, since the circumstances of Mother’s death were so unusual, going to talk so many times with the police for me. You truly thought of everything. And then of course you had to rush off immediately to Tokyo on business… I hope you don’t get sick from having exerted yourself too much. Assuming you were able to stick to the plan you had when you left, though, you should be done with everything in Tokyo by now, and be back in Izu gazing out at the beautiful woods—that bright but somehow cold and moody landscape I know so well, that looks like a picture on a china dish. I’ve put pen to paper, in fact, hoping that you will read this letter while you are still in Izu. I was going to try and write the sort of letter that would make you want to go out and stand in the wind with your pipe in your mouth, but I don’t have it in me. For some time now I haven’t been able to get past this point—I don’t know how many sheets of paper I’ve wasted. This isn’t how I wanted it to be. I just wanted to explain very honestly how I’m feeling right now, so that you will understand, and I’ve planned out any number of times how to do it, I practised writing this letter, but the second I take up my pen everything I want to say washes over me all at once… no, that isn’t really right, either. It’s the sorrow that pours over me, like the white crests of the waves in Ashiya on a windy day, confusing me. I’ll force myself to write, though, even so.”
Yasushi Inoue(6 mei 1907 – 29 januari 1991) In 1956
My first meeting with my Doris shines with light added loveliness to light itself. But the simple truth is that my first and just a simple meeting with my Doris is now a scene that anyone can see every day in front of him in every hall funneling the refugees to lift-off zones on forced migration to the tundra globe, in these years when Earth has come to such a pass that for her toxic radiation she's prescribed rest and quiet under quarantine.
Golgonder Aniara's locked, the siren gives a wail for field-egress by the old routine and then the gyrospin commences towing the golgonder upwards to the zenith light where magnetrinos blocking field-intensity soon signal level-zero and our field-release occurs. And like a giant pupa without weight, vibrationless, Aniara gyrates clear and free of interference out from Earth. A purely routine start, no misadventures, a normal gyromagnetic field release. Who could imagine that this very flight was doomed to be a space-flight, like to none, which was to sever us from Sun and Earth, from Mars and Venus and from Dorisvale.
Vertaald door Stephen Klass en Leif Sjöberg
Harry Martinson (6 mei 1904 – 11 februari 1978) In de jaren 1940
Der Herbstwald raschelt um mich her. Ein unabsehbar Blättermeer Entperlt dem Netz der Zweige. Du aber, dessen schweres Herz Mitklagen will den großen Schmerz: Sei stark, sei stark und schweige!
Du lerne lächeln, wenn das Laub Dem leichteren Wind ein leichter Raub Hinabschwankt und verschwindet. Du weißt, dass just Vergänglichkeit Das Schwert, womit der Geist der Zeit Sich selber überwindet.
Ein Schnupfen
Ein Schnupfen hockt auf der Terrasse, auf daß er sich ein Opfer fasse, - und stürzt alsbald mit großem Grimm auf einen Menschen namens Schrimm. Paul Schrimm erwidert prompt: ”Pitschü!“ und hat ihn drauf bis Montag früh.
Christian Morgenstern (6 mei 1871 – 31 maart 1914)
Bevrijdingsfeest op de Zeedijk, aquarel door Piet Spijker, 1945
O Vrijheid!
jij vaal vaal visioen uit een ver verleden van vermetele filosofen
er zijn er die roepen dat je maar een middel bent tot blijheid
-hoe durven ze! heeft niet het leven juist omwille van jou ontelbare levenden afgestaan?
slapen in jouw schoot niet rechten en plichten zacht? o vrijheid! bén je een maar een vaal visioen of ben je de grond, onvervreemdbare grond voor ons dierbaarste doen ons meest achteloze laten?
Schweigende, stumme Weiten in der Tiefe. Die Stille heult. Ich schreie. Doch wer riefe mir Antwort zu in diesem todumhauchten serbischen Land, des Täler blutig rauchten; und du bist fern. Nur nachts durch meine Träume klingt deine Stimme noch. In heiße Räume des Herzens berg ich sie, ihr tags zu lauschen, indes um mich die schlanken Farne rauschen.
Wann ich dich wiederseh, kann ich nicht wissen, du Hort, stark wie ein Psalm in Ärgernissen, wie Licht und Schatten schön! Ach, selbst mit blinden Augen würd ich unfehlbar zu dir finden; die Landschaft birgt dich, doch von innen schwebst du mir vor das Aug, und unzerstörbar lebst du: Wirklichkeit warst, Traum wirst du, Wunderbare, erneut im Brunnen meiner Knabenjahre.
Voll Eifersucht dring ich in dich: Sag, liebst du mich? Und, am Gipfel meiner Jugend, gibst du die Hand als Gattin mir? Ich hoff's; erneut im Wachsein weiß ich: Du bist's: Ehfrau und Freundin, nur fern bist du. Jenseits drei wilder Grenzen. Auch wird's September, bunt schon Kronen glänzen. Vergißt mich selbst der Herbst? Ins Ungewisse treib ich und schmeck noch taumelnd unsre Küsse.
An Wunder glaubt ich und vergaß sie. Lärmend ziehn Bomber über uns. Am Himmel, schwärmend, sah ich dein Augenblau - nun, unter Dröhnen trübt es sich ein, und wild die Bomben sehnen zum Sturz sich droben. Ihnen trotzend leb ich und bin gefangen, doch, glaub mir, bald schweb ich zu dir und weiß, daß ich dich nicht verfehle. Für dich legt ich die Länge meiner Seele,
der Wege all zurück. Durch Purpurgluten, wenn es so sein muß, durch brüllende Fluten werd ich mich zaubern, daß zu dir ich finde, ich werde zäh sein wie am Baum die Rinde, mit wilder Männer Ruh werd ich aufwiegen Waffen und Macht; es lehrt die Not mich siegen und die Gefahr, und hold wird Hoffnung schenken die Nüchternheit des 2x 2 dem Denken.
Vertaald door Franz Fühmann
Miklós Radnóti (5 mei 1909 – 9 november 1944) Standbeeld in Radnovce (Hongaars: Nemesradnót)
In het gras in het Rembrandtpark werd mijn blik gevangen door iets kleurigs, wat oplichtte in de zon,
ik dacht aan een sinaasappelschil, keek ernaar, nee, het was papier, ik bukte me en raapte het op:
Falım!
Een stel jongens van een jaar of dertien liepen vlak langs me te rappen in het Turks.
Tsjik tsji-tsjik tsjak!
Een hond ontsnapte en ging er vandoor. Met z’n allen joelden ze hem na. De baas keek geërgerd.
Zijn die jongens in het buitenland? O nee? Waar komen ze dan vandaan? Als we terug zouden gaan, waar moeten we dan heen?
Als we nu elk een pakje kauwgom kochten, “Zes kauwgom alstublieft, meneer Ahmet”, het openmaakten en onze toekomst lazen,
wat zou er dan in staan?
Vertaald door Sytske Sötemann
Ancient River
The Maas is the oldest river in the world. It has flowed now for about a million years. I never knew, they can apparently tell the age of rivers, like that of men.
It is born in France, baptised as the Meuse, wanders into Belgium, meanders for a while, then winds into Holland to meet the North Sea. These thoughts came to me in the lift.
I got off on the eleventh floor, and three lands, 900 kms, a million years and uncountable tonnes of cascading water walked with me into my room.
hoogzomer. langzaam daalt van binnen uit gehoorgevende stilte neer over het huis en al haar gronden. ik open de binnendeuren allemaal. de kamers kraken zacht op het ritme van het zuchten van het hoogzwangere totaal.
hoogzomer. regen. mee spoel ik naar het laagste
punt. daar aangekomen rust ik. nacht waarna het licht wordt. de zomer huilt. de zomer zucht. op haar adem verzacht ik. ik ben zwanger van haar stilte. ik drink haar licht.
Het Groninger Museum
3 Het Groninger Kunstwerk was nog niet voltooid toen de bruggen beslagen de drie tekens gezet in het water.
Opklimmend en dalend schieten ogen door gangen, nemen liften, verzuipen bij regenval
-en toen was het af.
Petra Else Jekel (Arnhem, 5 mei 1980)
De Amerikaanse schrijver Morton Rhue (pseudoniem van Todd Strasser) werd geboren op 5 mei 1950 in New York. Zie ook alle tags voor Morton Rhue op dit blog.
Uit: The Wave
“Ben looked round. He saw sad faces all round the room. ‘I know many of you are very sad,’ Ben told the students, ‘ButI want you to think about what you saw. Does anybody have anyquestions?’ Amy Smith put her hand up. ‘What was the place in the filmcalled?’ ‘It was called Auschwitz. The Nazis built Auschwitz to killpeople quickly.’ The room was very quiet. Amy put her hand up again. ‘Wereall the Germans Nazis?’ she asked. ‘No, most Germans were not Nazis.’ ‘Did the German people try to stop them?’ Amy asked. ‘No, most Germans didn’t try to stop the Nazis,’ Ben told her.‘Perhaps they were afraid of them.’ ‘But why were they afraid?’ ‘You must remember that life was very hard in Germany at mattime,’ said Ben. ‘There weren’t very many Nazis but they hadguns. And after 1945 most Germans said, “We didn’t know thatthey killed all those people. We didn’t know about Auschwitz.”’ Now Laurie Saunders put her hand up. ‘I can’t believe that,’she said. ‘I think they knew what happened.’ Ben was happy that his students were interested. They were notusually interested in history. ‘Only they know what they knew,’Adolf Hitler and the Nazis led Germany between 1933 and 1945”, Ben told Laurie. ‘And we don’t know why most German peopledid not try to stop the Nazis.’ It was time for lunch. The students left the room quickly. DavidCollins looked over at Laurie. ‘Come on, Laurie,’ he said. ‘Let’sgo to lunch. I’m hungry.’ ‘I’ll be down in a few minutes, David,’ said Laurie. David went off to lunch. There were only a few students left inthe room now. Laurie looked up at Mr Ross. ‘How many people did the Nazis kill?’ Laurie asked her teacher. ‘They killed more than six million Jews. And about fourmillion others.’ ‘But why did they kill them? Were all the Nazis bad people?’ Mr Ross put his books in his bag. For about a minute he wasquiet. Then he turned to Laurie. ‘I don’t know, Laurie,’ saidMr Ross. ‘I can’t answer that question.’
Morton Rhue / Todd Strasser (New York, 5 mei 1950)
"Il est évident - et l'affirmer est presque une banalité -qu'il existe dans l'histoire de l'art deux grande tendances contradictoires qui, incontestablement, dépendent, l'une, de la cécité, l'autre de la clairvoyance de cet «œil intérieur de l'homme» dont parle Swedenborg, la tendance réaliste et la tendance idéiste (je ne dis point idéaliste, on verra pourquoI). Sans doute, l'art réaliste, l'art dont l'unique but est la représentation des extériorités matérielles, des apparences sensibles, constitue une manifestation esthétique intéressante. Il nous révèle, en quelque sorte, par contre-coup, l'âme de l'ouvrier, puisqu'il nous montre les déformations qu'a subies l'objet en la traversant. D'ailleurs, nul ne conteste que le réalisme, s'il fut prétexte à bien des hideurs, impersonnelles et banales comme des photographies, a aussi parfois produit d'incontestables chefs-d'œuvre, qui resplendissent dans le musée de toutes les mémoires. Mais, pourtant, il n'en est pas moins indiscutable qu'à qui veut loyalement réfléchir l'art idéiste apparaît plus pur et plus élevé - plus pur et plus élevé de toute la pureté et de toute l'élévation qui sépare la matière de l'idée. On pourrait même affirmer que l'art suprême ne saurait être qu'idéiste, l'art, par définition, n'étant (nous en avons l'intuitioN) que la matérialisation représentative de ce qu'il y a de plus élevé et de plus vraiment divin dans le monde, de ce qu'il y a, en dernière analyse, de seul existant, l'Idée. Ceux donc qui ne savent ni voir l'Idée, ni y croire, ne sont-ils pas dignes de nos compassions, ainsi que l'étaient pour les hommes libres les pauvres stupides prisonniers de la caverne allégorique de Platon?"
George Albert Aurier (5 mei 1865 – 5 oktober 1892) Paul Gauguin, Les 3 Tahitiens, 1892
“PETRONIUS woke only about midday, and as usual greatly wearied. The evening before he had been at one of Nero's feasts, which was prolonged till late at night. For some time his health had been failing. He said himself that he woke up benumbed, as it were, and without power of collecting his thoughts. But the morning bath and careful kneading of the body by trained slaves hastened gradually the course of his slothful blood, roused him, quickened him, restored his strength, so that he issued from the elæothesium, that is, the last division of the bath, as if he had risen from the dead, with eyes gleaming from wit and gladness, rejuvenated, filled with life, exquisite, so unapproachable that Otho himself could not compare with him, and was really that which he had been called,—arbiter elegantiarum. He visited the public baths rarely, only when some rhetor happened there who roused admiration and who was spoken of in the city, or when in the ephebias there were combats of exceptional interest. Moreover, he had in his own "insula" private baths which Celer, the famous contemporary of Severus, had extended for him, reconstructed and arranged with such uncommon taste that Nero himself acknowledged their excellence over those of the Emperor, though the imperial baths were more extensive and finished with incomparably greater luxury. After that feast, at which he was bored by the jesting of Vatinius with Nero, Lucan, and Seneca, he took part in a diatribe as to whether woman has a soul. Rising late, he used, as was his custom, the baths. Two enormous balneatores laid him on a cypress table covered with snow-white Egyptian byssus, and with hands dipped in perfumed olive oil began to rub his shapely body; and he waited with closed eyes till the heat of the laconicum and the heat of their hands passed through him and expelled weariness." “
Henryk Sienkiewicz (5 mei 1846 - 15 november 1916) Paweł Deląg als Marcus Vinicius in de film “Quo vadis?” uit 2001
So schaute Thales die Einheit des Seienden: und wie er sich nitteilen wollte redete er vom Wasser. Nietsche
In stilte schrijf ik jou, gedicht, in stilte, een stoel draagt mij, op tafel rust mijn arm, en als ik opkijk zie ik over buxushagen in ’t open veld de trage schapen grazen onder gelaten wolken van dit kustgebied – in stilte schrijf ik jou, in deze stilte.
Is dit jouw recht, zo met jezelf alleen uit woorden te bestaan die niets bederven, aan de benoemden niets ontnemen wat hen schaadt, je toe te voegen aan de dingen die er waren zo vanzelfsprekend van eenzelvigheid, is dat jouw recht, en voor jou zelf alleen?
Maar in mijn hoofd, gedicht, gaan dingen om waar jij geen weet van hebt en die niet rijmen: dat wie jou leest een moordenaar kan zijn om een stuk land, een vreemde taal, een god; dat wie jou schrijft ten dode haten kan – maar jij, gedicht, keert alle dingen om
tot spiegeling in ’t woordelijke water waarin zij één zijn zoals Thales zag, mens uit Milete die een denken schiep uit schouwen, dacht in beeldspraak: hielp dat spreken een wereld te ontwrichten van vooroordeel en misverstand? – Het zijn, gedicht, jouw naasten
die weigeren verwantschap te verdragen, die dagelijks nog moeten sterven om hun stukje land, hun taal, hun eigen god. En jij verzwijgt hen in jouw woorden wolk en water? – Ik heb van jou gedroomd: jij schiep de weiden grazig en leidde ons aan wateren der rust.
“Simon Sinkelberg vindt zijn schoen terug op de zondag dat hij ontslag neemt bij de krant. Het is de rechterhelft van een veel te duur paar, Italiaans kalfsleer, dat hij ooit voor het huwelijk van zijn zus kocht, samen met – voor het eerst in zijn leven – twee cederhouten spanners. Een jaar geleden was de schoen ineens verdwenen. Op het rekje onder de kapstok stond het linker exemplaar in z’n eentje te glimmen, elke dag opnieuw, steeds vileiner. Simon zocht overal. Dagelijks kamde hij een andere kamer of kast uit, maar hij vond niets, en de weesschoen begon hem uit te lachen: lapzwans, klungel, onnozelaar... Iets langer dan een maand verdroeg hij dit. Toen trok hij het ding aan de veters omhoog, sleurde het mee naar zijn atelier, stak een stanleymes in de gave, volmaakte huid, die hij aan repen sneed en in de vuilnisbak mikte. Dat luchtte op. Uiteindelijk vergat hij het voorval, totdat hij nu, op weg naar een afspraak met zijn hoofdredacteur, in de hal een draadje opmerkt dat uit het luik naar de watermeter krult. Het is amper vijf centimeter lang. Hij hurkt neer. Het is het uiteinde van een veter. Als hij het luik opent ligt daar, glanzend alsof hij net uit de doos komt, de rechterschoen. Hij begrijpt het niet meteen. Hij moet ooit de meterstand hebben opgenomen, waarna het luik open is blijven staan en de schoen vanaf het rekje het gat in is getuimeld. Hij moet op een dag in het voorbijgaan het open luik geregistreerd hebben en dit gedachteloos hebben gesloten. Hij tilt zijn vondst op en laat die rusten op zijn handpalmen. Zo blijft hij een poosje onbeweeglijk in de hal staan.”
Christiaan Weijts (Leiden, 4 mei 1976)
De Israëlische schrijver Amos Oz, (eig. Amos Klausner) werd geboren in Jeruzalem op 4 mei 1939. Zie ook alle tags voor Amos Ozop dit blog.
Uit:Onder vrienden (Vertaald door Hilde Pach)
“Ochtends vroeg, nog voor de zonsopgang, begint door het open raam het gekoer van de duiven tussen de struiken. De duiven maken een zacht, gelijkmatig, lang aanhoudend geluid waar ze kalm van wordt. Een zacht briesje waait door de toppen van de pijnbomen en onder aan de heuvel kraait een haan. Ver weg blaft een hond en een andere hond geeft hem antwoord. Die geluiden wekken Osnat uit haar slaap nog voordat de wekker gaat, en ze staat op, zet de wekker uit, wast zich en trekt haar werkkleren aan. Om halfzes vertrekt ze naar haar werk in de wasserij van de kibboets. Op weg daarheen komt ze langs de woning van Boaz en Ariëlla, die afgesloten en donker lijkt. Ze zegt bij zichzelf dat ze allebei nog slapen en die gedachte wekt geen jaloezie bij haar en ook geen pijn, maar een vage verbazing: alsof alles wat er gebeurd is, niet haar is overkomen maar vreemde mensen, en niet pas twee maanden maar jaren geleden. In de wasserij doet ze het elektrische licht aan, omdat het daglicht nog te bleek is. Dan buigt ze zich over de stapels die wachten om gewassen te worden en begint wit van gekleurd te scheiden en katoen van synthetisch. Er komen zure lichaamsgeuren van het vuile wasgoed, die zich vermengen met de geur van het waspoeder. Osnat werkt hier alleen, maar ze heeft een radiotoestel dat ze vanaf de ochtend heeft aanstaan om de eenzaamheid te verdrijven, ook al dempt het gezoem van de wasmachines zowel de woorden als de muziek. Ze is om halfacht klaar met de eerste ronde, haalt de machines leeg en laadt ze opnieuw, en gaat dan ontbijten in de eetzaal. Ze loopt altijd langzaam, alsof ze niet zeker weet waar ze heen wil of alsof het haar niet uitmaakt. Bij ons wordt Osnat als een heel rustig meisje beschouwd.”
“We believe we are going forward, towards the oasis of utopia. But how do we know--only some imaginary figure looking down from the sky (let's call him God) can know--that we are not moving in a great circle?” (…)
“Children, only animals live entirely in the Here and Now. Only nature knows neither memory nor history. But man - let me offer you a definition - is the storytelling animal. Wherever he goes he wants to leave behind not a chaotic wake, not an empty space, but the comforting marker-buoys and trail-signs of stories. He has to go on telling stories. He has to keep on making them up. As long as there's a story, it's all right. Even in his last moments, it's said, in the split second of a fatal fall - or when he's about to drown - he sees, passing rapidly before him, the story of his whole life.” (…)
“There’s this thing called progress. But it doesn’t progress. It doesn’t go anywhere. Because as progress progresses the world can slip away. It’s progress if you can stop the world slipping away. My humble model for progress I the reclamation of land. Which is repeatedly, never-ending retrieving what it lost. A dogged and vigilant business. A dull yet valuable business. A hard, inglorious business. But you shouldn’t go mistaking the reclamation of land for the building of empires.”
“De slaapkamer der ouders betreed ik niet tenzij verdoken. Vlug sluit ik de deur achter mijn rug en sta stil te luisteren. Een oor in de kamer en een oor daarbuiten. Het grote bed met de doorstikte bordeauxrode sprei, tegen het raam aan het koperen bed met de roze gordijntjes. Er zijn nogal wat spiegels, wat me verveelt omdat ik mezelf betrap. De bedsprei is glad en koel, het bordeauxrood als gestold bloed. Onder het hoofdkussen van mijn vader ligt zijn pyjama die ik met welbehagen besnuffel. De karpetjes schuiven over de geboende houten vloer. Alsof ik ga steppen plaats ik een voet erop, en gebruik de andere voet om me op de vloer af te zetten. Maar het karpetje rimpelt en ik kom niet vooruit. Ik laat mijn vingers over de gestileerde rozen van het koperen bed glijden. Op het hoofdkussentje ligt een fopspeen. Het laken is afgezet met broderie. De lichtblauwe deken strak ingestopt. In een opwelling begin ik het bed leeg te halen. Dekens en lakens zwier ik op de grond, het kussen gooi ik er achteraan, het rubberen plaszeiltje gaat dezelfde weg. De verbetenheid is nog groter omdat het geluidloos moet gebeuren. Na verwoede pogingen om ook de matras uit het bed te tillen moet ik het opgeven. Ze ligt te diep en weegt te zwaar. Kwaad zit ik tussen het beddegoed. Maar met de tranen vloeit de woede weg en laat me uitgeput achter. Zorgvuldig maak ik het bed weer op. Mijn armen zijn te kort om over de hoge zijkanten behoorlijk werk te leveren, dus klim ik in het bed en maak op mijn knieën het karwei af. Ik ben bijna klaar als de deur openzwaait; ‘Is hier iemand?’ vraagt mijn moeder. Ik houd me muisstil. Ze blijft nog even staan en gaat dan weg. Tussen de kieren van de roze gordijntjes lig ik heel lang naar de gesloten deur te kijken. Met bonkend hart, jawel.”
“Ben remembered that in Italy, he and Rachel had slipped down between rows of apple trees on the plain of the Po, deep into the cool and dark of orchards, and there they had kissed with the sadness of newlyweds who know that their kisses are too poignantly tender and that their good fortune is subject, like all things, to the crush of time, which remorselessly obliterates what is most desired and pervades all that is beautiful. ” (…)
“The river of his youth had been diverted and poured out broadly across the land to seep through dirt to the roots of crops instead of running in its bed. The river was no longer a river, and the desert was no longer a desert. Nothing was as it had been. He knew what had happened to the sagelands. He himself had helped burn them. Then men like his father had seized the river without a trace of evil in their hearts, sure of themselves but ignorant, and children of their time entirely, with no other bearings to rely on. Irrigators and fruit-tree growers, they believed the river to be theirs. His own life spanned that time and this, and so he believed in the old fast river as much as he believed in apple orchards, and yet he saw that the two were at odds, the river defeated that apples might grow as far as Royal Slope. It made no more sense to love the river and at the same time kill it growing apples than it made sense to love small birds on the wing and shoot them over pointing dogs. But he'd come into the world in another time, a time immune to these contradictions and in the end he couldn't shake old ways any more than he could shake his name.”
David Guterson (Seattle, 4 mei 1956)
De Nederlandse columnist, schrijver, ex-voetballer, en televisiepersoonlijkheid Jan Mulderwerd geboren in Bellingwolde op 4 mei 1945. Zie ook alle tags voor Jan Mulderop dit blog.
Uit: Aanstelleritis (Column)
“Immers, echter, vrijwel: wat moet ik ermee? Willem Frederik Hermans zei het al. Maar ze zijn onuitroeibaar, immers en echter zijn voor eeuwig onder ons. Er zijn ook woorden van voorbijgaande aard. Opeens steken ze de kop op, de goegemeente hoort ze en denkt ‘dat is iets voor mij, daar klink ik interessanter door’ en dan is er geen houden meer aan: heel Nederland (vooral de jongens en meisjes van de radio en de televisie) is verslaafd. Niet lang geleden was bijvoorbeeld ‘zeg maar’ populair. ‘Gisteren moest ik zeg maar op werkbezoek bij mijn moeder in het verpleegtehuis.’ Op het hoogtepunt van de aanstellerij hoorde je wel eens: ‘Gisteren zeg maar moest ik zeg maar op werkbezoek bij mijn moeder in het verpleegtehuis van zeg maar de stad, want zo noem ik mijn dorp graag, laten we maar zeggen.’ De plaag raast met iets verminderde kracht nog steeds door het land. Maar er is concurrentie gekomen, ‘zeg maar’ moet oppassen dat ze de toppositie niet kwijtraakt.”
„Diese Vorlesungen sind nur Skizzen dessen, was mir durch den Kopf geht in Gestalt des Flusses meiner Worte, also des Jetzts des Schreibens und des Flusses meiner Taten: der Fluß dessen, was ich gemacht habe, gerade mache, und dessen, was ich machen will ... Einerseits ein Weg zurück zu meinen Wurzeln, andererseits ist der Weg, der zurückführt zur Wurzel des Wortes Radikalität, der Weg, der in die Zukunft weist: zur Krone des Baums der Erkenntnis. So wie vor Ihren Augen der Fluß des wilden Denkens, vom Ufer der Wondreb her, von der Quelle – über das Wasserrauschen dieser Laute jetzt ins Meer Ihres Interesses am Ufer des Mains mündet ... So kommen Ihnen, die Sie, indem Sie in diesen Fluß schauen, diesen Fluß schauen, unbeschriebene Blätter der Jetzt-Beschwörungen, beschriebene Blätter meines Wegs jenseits der Autobahnen der Ästhetik entgegen. Es treiben vor Ihrem geistigen Auge in Zweige gespaltene Äste, in denen auch, quasi als Prothese, sie hinterher wegzuwerfen, durchaus im Geist des Dualismus und des Gegen-Kanons Überlegungen zur Literatur der Gegenwart stecken, entgegen. Es treiben Eisklumpen eines Klimas vorbei, das wahrlich des Wandels bedarf. Ich versuche, wo es irgend geht, sanftmütig zu bleiben, aber wenn selbst der sanftmütige Christus angesichts eines Tempels voller Händler zur Geißel griff ... Und es könnte, nicht nur im Sinn Spinozas und Goethes und aller Pantheisten und Propheten des Panta Rhei, diese unsere Welt durchaus ein Tempel sein – und doch ist dieser Tempel derzeit nur noch voller Händler .“
« Enfant perturbé par la rencontre soudaine du monde animal et par la perte tout aussi soudaine de mon identité, je me suis souvent cogné la tête contre les parois de ce labyrinthe incompréhensible qu'est l'existence. Alors j'ai fait comme le petit Poucet, j'ai jeté autour de moi de quoi m'y retrouver et ce quelque chose que les oiseaux n'ont pas picoré ça n'était ni des miettes de pain ni du coton mais un bouquet de fantasmes sexuels, fleurs du mal et du rêve, pistils de mystère, pétale d'émotion, bus et cent fois bus jusqu'au calice. Aujourd'hui j'ai quarante-neuf ans. Je reviens en compagnie de ma troisième femme, d'un voyage en Sybérie. Il y avait beaucoup de glace sur les fleuves et de neige sur les vitres du train. Séparé depuis trois semaines de mes enfants, j'ai eu peur de leur peur. Je me suis dit qu'ils se croyaient peut-etre abandonnés, alors, je me suis mis a vouloir leur téléphoner de Novossibirsk, d'Irkoutsk, d'Oulan-Oude, de Khabarovsk. La liaison avec Paris étant impossible, j'ai pris la décision de leur écrire ce livre qui est la vérité de ma jeunesse. J'espère qu'ils ne le prendront pas mal.”
De Antilliaanse schrijver, dichter, arts, diplomaat, jurist, minister, filosoof en balletcriticus Cola Debrot werd geboren te Kralendijk (Bonaire) op 4 mei 1902. Hij groeide op in Curaçao en in Caracas. Zijn vader had een plantage op Bonaire. Via zijn grootmoeder van moederszijde die van origine uit Venezuela kwam, bezat hij ook de Venezolaanse nationaliteit. Thuis sprak hij Spaans en Papiaments; Nederlands leerde hij op de lagere school. Debrot volgde het gymnasium in Nijmegen en woonde er als kostganger in de Sint Annastraat 85, bij de weduwe van de zoon van de theoloog Johannes Jacobus van Oosterzee. Aan haar moeder, "Groszmutter" Maria Christiane Vorländer-Walter, heeft Debrot zijn kennis van de Duitse literatuur te danken. Vervolgens studeerde hij vanaf 1921 rechten in Utrecht, waar hij bevriend raakte met onder andere Martinus Nijhoff, Jan Engelman en Pyke Koch. In 1928 vertrok Debrot naar Parijs, waar hij drie jaar woonde en werkte als ghostwriter. Hij ontmoette daar de Amerikaanse zangeres Estelle Reed, met wie hij trouwde. In 1931 keerde hij terug naar Nederland en volgde een studie medicijnen. Tijdens WO II had hij een dokterspraktijk in Amsterdam. In het voorjaar van 1945 kreeg Debrot regelmatig bezoek van W.F. Hermans. Debrot nam hem mee naar patiënten en stelde hem voor als "dokter Klondike"; Hermans verwerkte dit later in zijn novelle Dokter Klondyke. Na de oorlog ging Debrot als arts op Curaçao werken, en tevens raakte hij betrokken bij de politiek. In 1952 kwam hij als gevolmachtigd minister van de Nederlandse Antillen naar Den Haag. Hij speelde een belangrijke rol op de ronde-tafelconferenties die leidden tot de nieuwe verhouding tussen Nederland, Suriname en de Antillen. Van 1962 tot 1970 was hij gouverneur van de Nederlandse Antillen. Na deze periode keerde Debrot terug naar Nederland. De laatste jaren van zijn leven bracht hij door in het Rosa Spierhuis in Laren. Hij leed onder zware depressies en werd een periode opgenomen in een psychiatrische inrichting. Ook hierna bleef hij onder medicatie.
De muze voor D.A.M. Binnendijk
Vóór het nieuw rythme vloeit, bereidt U voor op de benauwenis der eenzaamheden. Slechts wie de donkre uren heeft doorleden vindt bij zijn Muze eindelijk gehoor. Een oude wereld gaat in 't hart teloor en haar verschijning, jarenlang beleden, wordt, schoon gekoesterd, tegelijk gemeden, voordat het licht der nieuwe dageraad gloor'. Laat na naar roes of naar gevoel te dingen, der Muze vleugelslag wordt men gewaar in ijzige windvlaag van zielshuiveringen als oude melodieën wonderbaar zich mengen met het onvergeetlijk zingen der bronzen stemmen van het Nieuwe Jaar.
Dachau voor Ed. Hoornik
Als mensen met de mensenrechten spotten, hoort men van de wanhopigen eerst het gillen, maar weldra volgt de eeuwigheid der stilte, die uitgaat van een veld bezaaid met botten. En die hier verder aan een water rotten, eens glansden hemelen in hun pupillen en ook het voorjaar, dat de boom deed botten, kon nooit het heimwee van hun harten stillen. Op deze wijs, in 't grauwe dal der zuchten, zijn onze vrienden met een snik vergaan, terwijl wij 't enkel hoorden van geruchten tegengesproken, nauwelijks verstaan, uit kampen, ook na eeuwen niet te luchten van 't misdrijf aan onschuldigen begaan.
La Biondina Sluimer maar zacht, blonde slavin, omsluierd met blauwe voiles om je borst en billen. Het is zo heerlijk sluim'ren en niets willen, zo droomziek domm'lend, zo van lust doorhuiverd. Waartoe de moeite, waartoe kracht verspillen waar zij, die krachtloos zijn, vergeefs bedingen? Wat zijn verhandelbare stervelingen anders dan speelbal voor eens anders grillen? Zie hoe de tranen naar haar ogen wellen en van 't verzwegen sentiment vertellen. Zie hoe zij zich de wulpse les laat lezen ondanks de weerstand van haar knie en pezen. Zie hoe tenslotte toch haar wimpers trillen in de ontstelde trance der Sibyllen.
Cola Debrot (4 mei 1902 – 3 december 1981) Portret doorCarel Willink, 1936
De Britse schrijfster Ruth Rendell is zaterdagmorgen op 85- jarige leeftijd overleden. Dat heeft haar uitgever laten weten. Ruth Rendell werd geboren als Ruth Grasemann in Londen op 17 februari 1930. Zie ook alle tags voor Ruth Rendell op dit blog.
Uit: Some Lie and Some Die
"And thou,"' he said, '"what needest with thy tribe's black tents who hast the red pavilion of my heart?" There's going to be a lot of that going on, Mike, so you'd best get used to it. Letts'll have to put a couple of men on that quarry if we don't want gate-crashers.' 'I don't know,' said Burden. 'You couldn't get a motorbike in that way.' He added viciously: 'Personally, I couldn't care less who gets in free to Silk's bloody festival as long as they don't make trouble.' On the Sundays side the chalk slope fell away unwalled; on the other it was rather feebly protected by broken chestnut paling and barbed wire. Beyond the paling, beyond a narrow strip of grass, the gardens of three houses in The Pathway were visible. Each had a tall new fence with its own gate. Wexford looked down into the quarry. It was about twenty feet deep, its sides overgrown with brambles and honeysuckle and wild roses. The roses were in full bloom, thousands of flat shell-pink blossoms showing against the dark shrubby growth and the golden blaze of gorse. Here and there rose the slim silver trunks of birches. In the quarry depths was a little natural lawn of turf scattered with harebells. One of the flowers seemed to spiral up into the air, and then Wexford saw it was not a flower at all but a butterfly, a Chalkhill Blue, harebell-coloured, azure-winged. 'Pity they had to build those houses. It rather spoils things, doesn't it?' Burden nodded. 'These days,' he said, 'I sometimes think you have to go about with your eyes half-closed or a permanent crick in your neck.' 'It'll still be lovely at night, though, espcially if there's a moon. I'm looking forward to hearing Betti Ho. She sings those anti-pollution ballads, and if there's anything we do agree on, Mike, it's stopping pollution. You'll like Miss Ho. I must admit I want to hear this Vedast bloke do his stuff, too.' 'I get enough of him at home,' said Burden gloomily. 'John has his sickly love stuff churning out night and day.'
