Romenu is een blog over gedichten, literatuur en kunst Maar Romenu is ook een professionele freelance vertaler Du-Ne en Ne-Du http://www.roumen-vertalingen.nl/
Georg Trakl werd op 3 februari 1887 in het conducteurshuis aan de Waagplatz 2 in Salzburg geboren. Zijn vader, Tobias Trakl, was een handelaar in ijzerwaren en zijn moeder, die ook psychische problemen had, was Maria Catharina Trakl, (meisjesnaam Halik). Voorts had hij nog drie broers en drie zussen. Margarethe (doorgaans Grethe genoemd) stond hem het naast, zelfs zodanig dat sommigen een incestueuze verhouding vermoeden. Zijn jeugd bracht hij door in Salzburg. Vervolgens bezocht hij van 1897 tot 1905 het humanistische gymnasium. Om toch een academische opleiding te kunnen volgen, werkte hij tot 1908 in de praktijk bij een apotheker. Sommigen vermoedden dat hij dit vooral deed om zichzelf opiaten te kunnen verschaffen. Bij het uitbreken van WO I werd Trakl als medicus naar het front in Galicië (heden ten dage in Oekraïne en Polen) gestuurd. Zijn gemoedsschommelingen leidden tot geregelde uitbraken van depressie, die verergerd werden door de afschuw die hij voelde voor de verzorging van de ernstig verwonde soldaten. De spanning en druk dreven hem ertoe een suïcidepoging te ondernemen, welke zijn kameraden nochtans verhinderden. Hij werd in een militair ziekenhuis opgenomen in Kraków, alwaar hij onder strikt toezicht geplaatst werd.Trakl verzonk daar in nog zwaardere depressies en schreef Ficker om advies. Ficker overtuigde hem ervan dat hij contact moest opnemen met Wittgenstein, die inderdaad op weg ging na Trakls bericht te hebben ontvangen. Op 4 november 1914, drie dagen voordat Wittgenstein aan zou komen, overleed hij echter aan een overdosis cocaïne
Paul Celan
Paul Celan werd onder de naam Paul Antschel op 23 november 1920 geboren in Czernowitz, toentertijd de hoofdstad van de Roemeense Boekovina, nu behorend bij de Oekraïne. Paul Celans ouders waren Duitssprekende joden die hun zoon joods opvoedden en hem naar Duitse christelijke scholen stuurden. In 1942 werden Celans ouders door de Duitse bezetter naar een werkkamp gedeporteerd en daar vermoord. Hijzelf wist aanvankelijk onder te duiken, maar moest vanaf juli 1942 in een werkkamp dwangarbeid verrichten. Celan overleefde de oorlog. Via Boekarest en Wenen vestigde Celan zich in 1948 in Parijs. Daar was hij werkzaam als dichter, vertaler en doceerde hij aan de prestigieuze Ecole Normale Supérieure. Vermoedelijk op 20 april 1970 beëindigde hij zijn leven zelf door in de Seine te springen.
Gerard Reve
Gerard Reve over: Medearbeiders ”God is in de mensen, de dieren, de planten en alle dingen - in de schepping, die verlost moet worden of waaruit God verlost moet worden, door onze arbeid, aangezien wij medearbeiders van God zijn.” Openbaring ”Tja, waar berust elk godsbegrip op, elke vorm van religie? Op een openbaring, dat wil zeggen op een psychische ervaring van zulk een dwingende en onverbiddelijke kracht, dat de betrokkene het gevoel heeft, niet dat hij een gedachte of een visioen heeft, maar dat een gedachte gedachte of visioen hem bezit en overweldigt.”
Simon Vestdijk
Simon Vestdijk (Harlingen, 17 oktober 1898 – Utrecht, 23 maart 1971) was een Nederlands romancier, dichter, essayist en vertaler. Zijn jeugd te Harlingen en Leeuwarden beschreef hij later in de Anton Wachter-cyclus. Van jongs af aan logeerde hij regelmatig bij zijn grootouders in Amsterdam, waar hij zich in 1917 aan de Universiteit van Amsterdam inschrijft als student in de medicijnen. Tijdens zijn studie die van 1917 tot 1927 duurde, leerde hij Jan Slauerhoff kennen.Tot 1932 is hij als arts in praktijken door heel Nederland werkzaam. In 1932 volgt zijn officiële schrijversdebuut met de uitgave van de bundel Verzen in De Vrije Bladen. Doorslaggevend voor Vestdijks uiteindelijke keuze voor de literatuur is zijn ontmoeting in 1932 met Eddy Du Perron en Menno ter Braak. Deze ontmoeting had tot resultaat dat hij redactielid werd van het tijdschrift Forum Kort daarop, in 1933, wordt zijn eerste novelle, De oubliette, uitgegeven. In hetzelfde jaar schrijft hij Kind tussen vier vrouwen, dat, eerst geweigerd door de uitgever, later de basis zal vormen voor de eerste drie delen van de Anton Wachter-romans. In 1951 ontvangt Vestdijk de P.C. Hooftprijs voor zijn in 1947 verschenen roman De vuuraanbidders. In 1957 wordt hij voor het eerst door het PEN-centrum voor Nederland voorgedragen voor de Nobelprijs voor de Literatuur, die hij echter nooit zal krijgen. Op 20 maart 1971 wordt hem de Prijs der Nederlandse Letteren toegekend, maar voor hij deze kan ontvangen overlijdt hij op 23 maart te Utrecht op 72-jarige leeftijd. Vestdijk was auteur van ca. 200 boeken. Vanwege deze enorme productie noemde de dichter Adriaan Roland Holst hem 'de man die sneller schrijft dan God kan lezen'. Andere belangrijke boeken van Simon Vestdijk zijn: "Kind van stad en land" (1936), "Meneer Visser's hellevaart" (1936), "Ierse nachten" (1946), "De toekomst de religie" (1947), "Pastorale 1943" (1948), "De koperen tuin" (1950), "Ivoren wachters" (1951), "Essays in duodecimo" (1952) en "Het genadeschot" (1964).
K.P. Kavafis K.P. Kavafis werd als kind van Griekse ouders, afkomstig uit Konstantinopel, geboren in 1863 in Alexandrië (tot vandaag een Griekse enclave) waar hij ook het grootste deel van zijn leven woonde en werkte. Twee jaar na de dood van zijn vader verhuist het gezin in 1872 naar Engeland om na een verblijf van vijf jaar naar Alexandrië terug te keren. Vanwege ongeregeldheden in Egypte vlucht het gezin in 1882 naar Konstantinopel, om na drie jaar opnieuw naar Alexandrië terug te gaan. In de jaren die volgen maakt Kavafis reizen naar Parijs, Londen en in 1901 zijn eerste reis naar Griekenland, in latere jaren gevolgd door nog enkele bezoeken. Op de dag van zijn zeventigste verjaardag, in 1933 sterft Kavafis in Alexandrië. De roem kwam voor Kavafis pas na zijn dood, dus postuum. Deels is dat toe te schrijven aan zijn eigen handelswijze. Hij was uiterst terughoudend met de publicatie van zijn gedichten, liet af en toe een enkel gedicht afdrukken in een literair tijdschrift, gaf in eigen beheer enkele bundels met een stuk of twintig gedichten uit en het merendeel van zijn poëzie schonk hij op losse bladen aan zijn beste vrienden.
Thomas Mann
Thomas Mann, de jongere broer van Heinrich Mann, werd geboren op 6 juni 1875 in Lübeck. Hij was de tweede zoon van de graankoopman Thomas Johann Heinrich Mann welke later één van de senatoren van Lübreck werd. Zijn moeder Julia (geboren da Silva-Bruhns) was Duits-Braziliaans van Portugees Kreoolse afkomst. In 1894 debuteerde Thomas Mann met de novelle "Gefallen". Toen Thomas Mann met 21 jaar eindelijk volwassen was en hem dus geld van zijn vaders erfenis toestond - hij kreeg ongeveer 160 tot 180 goldmark per jaar - besloot hij dat hij genoeg had van al die scholen en instituties en werd onafhankelijk schrijver. Kenmerkend voor zijn stijl zijn de ironie, de fenomenale taalbeheersing en de minutieuze detailschildering. Manns reputatie in Duitsland was sterk wisselend. Met zijn eerste roman, Buddenbrooks (1901), had hij een enorm succes, maar door zijn sceptische houding tegenover Duitsland na de Eerste Wereldoorlog veranderde dit volledig. Stelde hij zich tot aan de jaren twintig apolitiek op (Betrachtungen eines Unpolitischen, 1918), meer en meer raakte hij bij het Politiek gebeuren betrokken. Zijn afkeer van het nationaal socialisme groeide, zijn waarschuwingen werden veelvuldiger en heftiger. In 1944 accepteerde hij het Amerikaanse staatsburgerschap. Tussen 1943 en 1947 schreef Mann Doktor Faustus (zie Faust), de roman van de 'Duitse ziel' in de gecamoufleerd geschilderde omstandigheden van de 20ste eeuw. In 1947 bezocht hij voor het eerst sinds de Oorlog Europa, twee jaar later pas Duitsland. In 1952 vertrok hij naar Zwitserland. Op 12 augustus 1955 stierf hij in Zürich. Twintig jaar na zijn dood, in aug. 1975, is zijn literaire nalatenschap geopend: dagboekaantekeningen van 15 maart 1933 tot 29 juli 1955, alsmede notities uit de jaren 1918 tot en met 1921.Belangrijke werken zijn: Der Zauberberg, Der Tod in Venedig, Dokter Faustus , Joseph und seine Brüder en Die Bekenntnisse des Hochstaplers Felix Krull.
Rainer Maria Rilke
Rilke werd op 4 december 1875 geboren in Praag. Hij had al naam gemaakt als dichter met zijn bundels Das Stundenbuch en Das Buch der Bilder, toen hij de literaire wereld versteld deed staan en wereldfaam verwierf met de publicatie van zijn twee delen Neue Gedichte in 1907 en 1908. Hij verzamelde daarin het beste werk uit een van zijn vruchtbaarste periodes, die hij grotendeels doorbracht in Parijs. Rilke was daar diep onder de indruk gekomen van Rodin, bij wie hij een tijdlang in dienst was als particulier secretaris. Rodin, zei hij later, had hem leren kijken. Dit kijken kwam neer op intense concentratie, om het mysterie te kunnen zien ‘achter de schijnbare werkelijkheid'. Latere en rijpere werken als Duineser Elegien (1912-1923) en het ronduit schitterende Die Sonette an Orfeus (1924) illustreren Rilkes metafysische visie op het onzegbare, dat haar verwoording vindt in een hermetische muzikale taal. Op 29 december 1926 overlijdt Rilke in het sanatorium in Val-Mont aan de gevolgen van leukemie. Enkele dagen later wordt hij, overeenkomstig zijn wens, begraven op het kerkhof van Raron.
* * * * * * * * * * * * * * * *
Romenu
Over literatuur, gedichten, kunst en cultuur
14-11-2008
Astrid Lindgren, P.J. O'Rourke, Jonathan van het Reve, Jurga Ivanauskaitė, Karla Schneider
Way out at the end of a tiny little town was an old overgrown garden, and in the garden was an old house, and in the house lived Pippi Longstocking. She was nine years old, and she lived there all alone. She had no mother and no father, and that was of course very nice because there was no one to tell her to go to bed just when she was having the most fun, and no one who could make her take cod liver oil when she much preferred caramel candy.
Once upon a time Pippi had had a father of whom she was extremely fond. Naturally she had had a mother too, but that was so long ago that Pippi didn't remember her at all. Her mother had died when Pippi was just a tiny baby and lay in a cradle and howled so that nobody could go anywhere near her. Pippi was sure that her mother was now up in Heaven, watching her little girl through a peephole in the sky, and Pippi often waved up at her and called, "Don't you worry about me. I'll always come out on top."
Pippi had not forgotten her father. He was a sea captain who sailed on the great ocean, and Pippi had sailed with him in his ship until one day her father was blown overboard in a storm and disappeared. But Pippi was absolutely certain that he would come back. She would never believe that he had drowned; she was sure he had floated until he landed on an island inhabited by cannibals. And she thought he had become the king of all the cannibals and went around with a golden crown on his head all day long.
"My papa is a cannibal king; it certainly isn't every child who has such a stylish papa," Pippi used to say with satisfaction. "And as soon as my papa has built himself a boat he will come and get me, and I'll be a cannibal princess. Heigh-ho, won't that be exciting?"
Her father had bought the old house in the garden many years ago. He thought he would live there with Pippi when he grew old and couldn't sail the seas any longer. And then this annoying thing had to happen, that he was blown into the ocean, and while Pippi was waiting for him to come back she went straight home to Villa Villekulla. That was the name of the house. It stood there ready and waiting for her. One lovely summer evening she had said good-by to all the sailors on her father's boat. They were all fond of Pippi, and she of them.
Astrid Lindgren (14 november 1907 - 28 januari 2002)
A bank is an institution that doesnt deal in money. If we accept Smiths definition of value as toil and trouble, banks deal in toil and trouble. Banking is a clever device for storing your toil and trouble. And instead of being charged storage fees, youre compensated for engaging in excess toil and going to extra trouble. For example say that, per Book I of Wealth, you are killing a lot of deer. Youre only getting one beaver for every two deer you kill but, nonetheless, youre getting more beavers than you know what to do with. Absent some system of banking, you have to pile the beavers under your bed where theyre no use to anyone. And they stink. Banking allows you to rent the beavers to me with some tolerable security of receiving the agreed upon beaver lease revenue and getting your beavers back when Im finished with my high profit, beaver-intensive business deal. Money doesnt come into it except insofar as the transaction is more convenient and pleasant if its conducted in money instead of used beavers.
P.J. on currency fluctuation:
Many currencies issued by many central banks are no better nowadays. Would you like your change in Argentinian pesos? All modern money is paper money but with nothing ensuring its relative value except the promises of a government or, in the case of the euro, the even more nebulous promises of a bunch of governments. We have our paper, or fiat money because its easier for our governments to print more of it in the name of greater monetary policy flexibility. The quality of money, like the quality of the human body after the age of eighteen, is not often improved by increases in quantity. Smith wrote that paper money does not necessarily increase the quantity of the whole currency. (W/ML 308-9) Italics added, alas. In February, 2006, Zimbabwes reserve bank introduced a new $50,000 bank note, and it was not worth enough to buy a beer.
P.J. O'Rourke (Toledo, Ohio,14 november 1947)
De Nederlandse schrijver Jonathan van het Reve werd geboren op 14 november 1983 in Amsterdam, maar heeft bijna zijn hele jeugd in Abcoude gewoond. Hij doorliep het Vossiusgymnasium en studeerde daarna enige tijd aan de UvA: eerst Wis- en Natuurkunde, toen Geschiedenis en tenslotte weer een tijdje Wiskunde. In juni 2007 debuteerde hij met zijn novelle De boot en het meisje. Hij las voor op Lowlands en in november 2007 was hij 'writer in residence' van het Crossing Border Festival in Den Haag. Verder publiceerde hij verhalen in (onder andere) Tijdschrift Nexus, Hollands Diep en Folia en schreef hij een bijdrage aan de bundel The Next Ten Years (red. Karin Spaink). Hij beheert mede het digitale tijdschrift Rosa en schrijft sinds april 2008 elke vrijdag een column in Het Parool. Jonathan van het Reve is een zoon van David van het Reve en Ileen Montijn. Zijn grootvader was de auteur en slavist Karel van het Reve; de schrijver Gerard Reve is derhalve zijn oudoom.
Uit: De boot en het meisje
Er komen een paar corpsballen binnen. "Kijk daar Rosa, een vent met een rok," zeg ik. Ze draait zich om. "O, zo'n rok," zegt ze. "Leuk ja." Ze buigt zich weer over haar tijdschrift. "Leuk hè?" zeg ik.
"Heel leuk. Dat is geen rokkostuum Leo, dat weet je toch wel? Dat is een smoking."
"Hoe gaat een rokkostuum dan ook alweer?" Ze kijkt me aan. "Dat is met zo'n kort jasje, met twee punten vanachter, zoals een pianist."
"O ja," zeg ik. "En waarom is dit dan een smoking?"
"Omdat hij van die glimmende revers heeft denk ik. En zo'n streep op de broek, net als bij een rok."
"En hoe heet dat andere, zo'n grijze, met twee lange ronde uitsteeksels vanachter?"
"Een jacquet denk ik dat je bedoelt."
"O ja, natuurlijk. Wat weet jij soms toch veel zeg, Roos. En hoe heet zo'n pak ook alweer met van die blauwe veren en zo'n gigantische oranje snavel?"
Jonathan van het Reve (Amsterdam, 14 november 1983)
De Duitse schrijfster Karla Schneider werd op 14 november 1938 geboren in Dresden. Zij werkte in de DDR als boekhandelaar en als journaliste. In 1979 verhuisde zij naar de Bondrepubliek en sinds 1989 leeft zij als zelfstandig schrijfster in Wuppertal. In 1989 ontving zij de Astrid-Lindgren-Preis van uitgeverij Oetinger. Schneider schrijft zowel kinderboeken als boeken voor volwassenen.
Uit: Marcolini oder Wie man Günstling wird
Zum Erstaunen des neuen Kammerpagen schaute der Kurprinz mit echtem Interesse auf diese Stelle. Er ging mit dem Gesicht nahe an die »Wade« heran und schien auch zu begreifen, was er sah.
Unwillkürlich drängte sich dem kleinen Marcolini jene Anekdote auf, die wer sonst! Conte Dappertutto von einer seiner maliziösen polnischen Damen mitgebracht hatte. Der jetzige Kurfürst habe als Kurprinz, aber bereits im Mannesalter, als die Unterhaltung europäische Länder streifte, allen Ernstes gefragt, ob man denn nur auf dem Seeweg nach England käme.
Der Kurprinz ließ den »Stiefel« nach rechts weitergleiten, hielt aber die Welt gleich wieder an. Er tippte mit dem Zeigefinger auf die »Faust« und sagte: »Der Kurfürst, mein Vater, hat nach Spanien geschrieben und beim spanischen König Schafe einer nur dort vorkommenden Rasse bestellt, Merino heißt sie. Um sie auch hier, bei uns, zu züchten und später eine neue Industrie für Sachsen daraus
zu entwickeln.«
Der kleine Marcolini konnte erstmals einen Anflug von Begeisterung, ja Bewunderung auf seinem Gesicht erkennen. Allerdings wurde schnell klar, dass diese Regung nicht so sehr der Idee seines Vaters galt. Nein der Gedanke der von Spanien nach Sachsen quer durch Europa ziehenden riesigen Schafherde schien den Prinzen auf fast zärtliche Weise zu beschäftigen.
»Lehren Sie mich ein paar italienische Unkräuter«, forderte der Prinz, als er wieder vor seinem Herbarium saß. »Welche Ihnen gerade einfallen.«
Der kleine Marcolini spürte, wie ihm der Schweiß unter der Halsbinde ausbrach. Fast vier Jahre waren die italienischen Gewächse und er getrennt. Und, ehrlich gesagt, hatte er ausschließlich essbare Pflanzen gekannt: Salate, Gewürzkräuter und Gemüse. Ach was, wer wollte ihn da schon überführen. Nur nicht gleich am ersten Tag als Ignorant dastehen.
Karla Schneider (Dresden, 14 november 1938)
De Litouwse schrijfster Jurga Ivanauskaitė werd geboren in Vilnius op 14 november 1961. Ivanauskaitė studeerde aan de Vilnius Kunstacademie waar in 1985 haar eerste boek werd uitgegeven, The Year of the Lilies of the Valley (Het Jaar van de Lelies van de Vallei). Zij publiceerde vervolgens zes romans, een kinderboek en een boek met essays. Haar werken zijn vertaald in verschillende talen zoals Engels, Lets, Pools, Russisch, Duits en Zweeds. Na haar bezoek aan het Verre Oosten werd ze een actief aanhanger van de International Tibet Independence Movement.
Ze overleed vorig jaar op 45-jarige leeftijd
Uit: The Red Dress(Vertaald door Kristina Sakalavičiūtė )
Nora let out a deep sigh, reached out her hand so carefully, touching it timidly, as if it were an untamed animal that could bite. Her fingers ran over the red cloth, which sparkled and felt as cool as the skin of a snake; it was embroidered in silver and golden thread, multicolored glass beads, spangles, and small greenish feathers.
Elegija had disappeared only a week ago, no one knew where, leaving for some reason or other this fantastic dress tossed on the ladies' room floor. Now the role and costume of Salome belonged to her, Nora. She took the dress, still on its hanger, and held it up to herself. She glanced at the mirror, leaning back and turning her head so as to look as much as possible like Maria Callas. Autumn sunbeams fell directly onto the dress, and the red spangles splashed patterns of light on the greenish walls, vibrant yellow maple leaves, a little white vase and the mud-green carpet.
Nora, admiring her own reflection, which rippled on the surface of the sunlit mirror, like on the water of a flowing river, suddenly gave thought to Elegija. She remembered how Elegija, on the eve of her disappearance, had refused to join the others for the regular performance, announcing that she needed instead to learn how to wear Salome's gown for the opening night. Elegija had completely rejected the costume designer's choice, and had found and bought the dress in vintage shop herself. No one challenged the actress's choice because the dress she had found was truly and exceptionally beautiful and unusual. All day Elegija went about in this extravagant gown, up and down the corridors of the theater, stopping only now and then at the buffet for a cup of coffee. She smoked continuously, speaking to no one, only staring at a single point, her eyes glassy, at times looking almost cataleptic. Nobody was much surprised by her behavior, since various forms of hysteria often manifested themselves before premieres. And then, Elegija vanished. No one was alarmed, except the director, who started hitting the bottle on the third day after Elegija's disappearance. Everyone was used to her sudden oddities, schemes and tantrums. Nobody was in a hurry to call the police or to inform her parents, living somewhere in a secluded village, about their daughter's disappearance. Everyone was satisfied when Elegija's friend, Raimis, who had the keys to her flat, checked the empty apartment and found nothing suspicious or any reason for anxiety. The strongest reaction to her disappearance was the severe reprimand posted on the notice board, and the thick, black line that crossed Elegija's name from every playbill of Salome.
Jurga Ivanauskaitė (14 november 1961 - 17 februari 2007)
Zie voor meer schrijvers van vandaag ook het vorige bericht.
