Romenu is een blog over gedichten, literatuur en kunst Maar Romenu is ook een professionele freelance vertaler Du-Ne en Ne-Du http://www.roumen-vertalingen.nl/
Georg Trakl werd op 3 februari 1887 in het conducteurshuis aan de Waagplatz 2 in Salzburg geboren. Zijn vader, Tobias Trakl, was een handelaar in ijzerwaren en zijn moeder, die ook psychische problemen had, was Maria Catharina Trakl, (meisjesnaam Halik). Voorts had hij nog drie broers en drie zussen. Margarethe (doorgaans Grethe genoemd) stond hem het naast, zelfs zodanig dat sommigen een incestueuze verhouding vermoeden. Zijn jeugd bracht hij door in Salzburg. Vervolgens bezocht hij van 1897 tot 1905 het humanistische gymnasium. Om toch een academische opleiding te kunnen volgen, werkte hij tot 1908 in de praktijk bij een apotheker. Sommigen vermoedden dat hij dit vooral deed om zichzelf opiaten te kunnen verschaffen. Bij het uitbreken van WO I werd Trakl als medicus naar het front in Galicië (heden ten dage in Oekraïne en Polen) gestuurd. Zijn gemoedsschommelingen leidden tot geregelde uitbraken van depressie, die verergerd werden door de afschuw die hij voelde voor de verzorging van de ernstig verwonde soldaten. De spanning en druk dreven hem ertoe een suïcidepoging te ondernemen, welke zijn kameraden nochtans verhinderden. Hij werd in een militair ziekenhuis opgenomen in Kraków, alwaar hij onder strikt toezicht geplaatst werd.Trakl verzonk daar in nog zwaardere depressies en schreef Ficker om advies. Ficker overtuigde hem ervan dat hij contact moest opnemen met Wittgenstein, die inderdaad op weg ging na Trakls bericht te hebben ontvangen. Op 4 november 1914, drie dagen voordat Wittgenstein aan zou komen, overleed hij echter aan een overdosis cocaïne
Paul Celan
Paul Celan werd onder de naam Paul Antschel op 23 november 1920 geboren in Czernowitz, toentertijd de hoofdstad van de Roemeense Boekovina, nu behorend bij de Oekraïne. Paul Celans ouders waren Duitssprekende joden die hun zoon joods opvoedden en hem naar Duitse christelijke scholen stuurden. In 1942 werden Celans ouders door de Duitse bezetter naar een werkkamp gedeporteerd en daar vermoord. Hijzelf wist aanvankelijk onder te duiken, maar moest vanaf juli 1942 in een werkkamp dwangarbeid verrichten. Celan overleefde de oorlog. Via Boekarest en Wenen vestigde Celan zich in 1948 in Parijs. Daar was hij werkzaam als dichter, vertaler en doceerde hij aan de prestigieuze Ecole Normale Supérieure. Vermoedelijk op 20 april 1970 beëindigde hij zijn leven zelf door in de Seine te springen.
Gerard Reve
Gerard Reve over: Medearbeiders ”God is in de mensen, de dieren, de planten en alle dingen - in de schepping, die verlost moet worden of waaruit God verlost moet worden, door onze arbeid, aangezien wij medearbeiders van God zijn.” Openbaring ”Tja, waar berust elk godsbegrip op, elke vorm van religie? Op een openbaring, dat wil zeggen op een psychische ervaring van zulk een dwingende en onverbiddelijke kracht, dat de betrokkene het gevoel heeft, niet dat hij een gedachte of een visioen heeft, maar dat een gedachte gedachte of visioen hem bezit en overweldigt.”
Simon Vestdijk
Simon Vestdijk (Harlingen, 17 oktober 1898 – Utrecht, 23 maart 1971) was een Nederlands romancier, dichter, essayist en vertaler. Zijn jeugd te Harlingen en Leeuwarden beschreef hij later in de Anton Wachter-cyclus. Van jongs af aan logeerde hij regelmatig bij zijn grootouders in Amsterdam, waar hij zich in 1917 aan de Universiteit van Amsterdam inschrijft als student in de medicijnen. Tijdens zijn studie die van 1917 tot 1927 duurde, leerde hij Jan Slauerhoff kennen.Tot 1932 is hij als arts in praktijken door heel Nederland werkzaam. In 1932 volgt zijn officiële schrijversdebuut met de uitgave van de bundel Verzen in De Vrije Bladen. Doorslaggevend voor Vestdijks uiteindelijke keuze voor de literatuur is zijn ontmoeting in 1932 met Eddy Du Perron en Menno ter Braak. Deze ontmoeting had tot resultaat dat hij redactielid werd van het tijdschrift Forum Kort daarop, in 1933, wordt zijn eerste novelle, De oubliette, uitgegeven. In hetzelfde jaar schrijft hij Kind tussen vier vrouwen, dat, eerst geweigerd door de uitgever, later de basis zal vormen voor de eerste drie delen van de Anton Wachter-romans. In 1951 ontvangt Vestdijk de P.C. Hooftprijs voor zijn in 1947 verschenen roman De vuuraanbidders. In 1957 wordt hij voor het eerst door het PEN-centrum voor Nederland voorgedragen voor de Nobelprijs voor de Literatuur, die hij echter nooit zal krijgen. Op 20 maart 1971 wordt hem de Prijs der Nederlandse Letteren toegekend, maar voor hij deze kan ontvangen overlijdt hij op 23 maart te Utrecht op 72-jarige leeftijd. Vestdijk was auteur van ca. 200 boeken. Vanwege deze enorme productie noemde de dichter Adriaan Roland Holst hem 'de man die sneller schrijft dan God kan lezen'. Andere belangrijke boeken van Simon Vestdijk zijn: "Kind van stad en land" (1936), "Meneer Visser's hellevaart" (1936), "Ierse nachten" (1946), "De toekomst de religie" (1947), "Pastorale 1943" (1948), "De koperen tuin" (1950), "Ivoren wachters" (1951), "Essays in duodecimo" (1952) en "Het genadeschot" (1964).
K.P. Kavafis K.P. Kavafis werd als kind van Griekse ouders, afkomstig uit Konstantinopel, geboren in 1863 in Alexandrië (tot vandaag een Griekse enclave) waar hij ook het grootste deel van zijn leven woonde en werkte. Twee jaar na de dood van zijn vader verhuist het gezin in 1872 naar Engeland om na een verblijf van vijf jaar naar Alexandrië terug te keren. Vanwege ongeregeldheden in Egypte vlucht het gezin in 1882 naar Konstantinopel, om na drie jaar opnieuw naar Alexandrië terug te gaan. In de jaren die volgen maakt Kavafis reizen naar Parijs, Londen en in 1901 zijn eerste reis naar Griekenland, in latere jaren gevolgd door nog enkele bezoeken. Op de dag van zijn zeventigste verjaardag, in 1933 sterft Kavafis in Alexandrië. De roem kwam voor Kavafis pas na zijn dood, dus postuum. Deels is dat toe te schrijven aan zijn eigen handelswijze. Hij was uiterst terughoudend met de publicatie van zijn gedichten, liet af en toe een enkel gedicht afdrukken in een literair tijdschrift, gaf in eigen beheer enkele bundels met een stuk of twintig gedichten uit en het merendeel van zijn poëzie schonk hij op losse bladen aan zijn beste vrienden.
Thomas Mann
Thomas Mann, de jongere broer van Heinrich Mann, werd geboren op 6 juni 1875 in Lübeck. Hij was de tweede zoon van de graankoopman Thomas Johann Heinrich Mann welke later één van de senatoren van Lübreck werd. Zijn moeder Julia (geboren da Silva-Bruhns) was Duits-Braziliaans van Portugees Kreoolse afkomst. In 1894 debuteerde Thomas Mann met de novelle "Gefallen". Toen Thomas Mann met 21 jaar eindelijk volwassen was en hem dus geld van zijn vaders erfenis toestond - hij kreeg ongeveer 160 tot 180 goldmark per jaar - besloot hij dat hij genoeg had van al die scholen en instituties en werd onafhankelijk schrijver. Kenmerkend voor zijn stijl zijn de ironie, de fenomenale taalbeheersing en de minutieuze detailschildering. Manns reputatie in Duitsland was sterk wisselend. Met zijn eerste roman, Buddenbrooks (1901), had hij een enorm succes, maar door zijn sceptische houding tegenover Duitsland na de Eerste Wereldoorlog veranderde dit volledig. Stelde hij zich tot aan de jaren twintig apolitiek op (Betrachtungen eines Unpolitischen, 1918), meer en meer raakte hij bij het Politiek gebeuren betrokken. Zijn afkeer van het nationaal socialisme groeide, zijn waarschuwingen werden veelvuldiger en heftiger. In 1944 accepteerde hij het Amerikaanse staatsburgerschap. Tussen 1943 en 1947 schreef Mann Doktor Faustus (zie Faust), de roman van de 'Duitse ziel' in de gecamoufleerd geschilderde omstandigheden van de 20ste eeuw. In 1947 bezocht hij voor het eerst sinds de Oorlog Europa, twee jaar later pas Duitsland. In 1952 vertrok hij naar Zwitserland. Op 12 augustus 1955 stierf hij in Zürich. Twintig jaar na zijn dood, in aug. 1975, is zijn literaire nalatenschap geopend: dagboekaantekeningen van 15 maart 1933 tot 29 juli 1955, alsmede notities uit de jaren 1918 tot en met 1921.Belangrijke werken zijn: Der Zauberberg, Der Tod in Venedig, Dokter Faustus , Joseph und seine Brüder en Die Bekenntnisse des Hochstaplers Felix Krull.
Rainer Maria Rilke
Rilke werd op 4 december 1875 geboren in Praag. Hij had al naam gemaakt als dichter met zijn bundels Das Stundenbuch en Das Buch der Bilder, toen hij de literaire wereld versteld deed staan en wereldfaam verwierf met de publicatie van zijn twee delen Neue Gedichte in 1907 en 1908. Hij verzamelde daarin het beste werk uit een van zijn vruchtbaarste periodes, die hij grotendeels doorbracht in Parijs. Rilke was daar diep onder de indruk gekomen van Rodin, bij wie hij een tijdlang in dienst was als particulier secretaris. Rodin, zei hij later, had hem leren kijken. Dit kijken kwam neer op intense concentratie, om het mysterie te kunnen zien ‘achter de schijnbare werkelijkheid'. Latere en rijpere werken als Duineser Elegien (1912-1923) en het ronduit schitterende Die Sonette an Orfeus (1924) illustreren Rilkes metafysische visie op het onzegbare, dat haar verwoording vindt in een hermetische muzikale taal. Op 29 december 1926 overlijdt Rilke in het sanatorium in Val-Mont aan de gevolgen van leukemie. Enkele dagen later wordt hij, overeenkomstig zijn wens, begraven op het kerkhof van Raron.
* * * * * * * * * * * * * * * *
Romenu
Over literatuur, gedichten, kunst en cultuur
06-09-2011
Julien Green, Carmen Laforet, Cyrus Atabay, Jessica Durlacher
«Ce fut, me semble-t-il, dans les dernières semaines de 1923 que Philippe me demanda de passer chez lui pour une raison qui ne me fut révélée que plus tard. Si je ne puis situer exactement la date, je revois la couleur du jour et le décor, l'un aussi triste que l'autre. Dans le bureau banal, mais confortable, j'étais assis sur un de ces canapés tout en rondeurs et qui n'ont de vertu à mes yeux que leur élasticité. Une table chargée de papiers cache à moitié un appareil de chauffage au gaz, et voilà le bout de mise en scène que me livre ma mémoire. Il est peut-être trop tôt pour allumer une lampe et la lueur maussade qui tombe du ciel gris pénètre comme à regret dans cette petite pièce mélancolique. De quoi parlons-nous ? Aucun souvenir... Mais on sonne. Un instant s'écoule, puis je vois mon ami revenir avec un des plus étranges personnages qu'il m'ait été donné de voir. Comme il m'arrive le plus souvent, je ne saisis pas son nom et je suis bien sûr aujourd'hui qu'il n'a pas entendu le mien. Le regard qu'il me jette me réduirait au silence si j'avais le désir de parler : les yeux d'un noir profond ne se posent qu'une seconde sur moi, mais d'une manière inoubliable et comme pour m'écarter. Je pourrais aussi bien être un meuble. Cette situation anéantissante me dispense de faire un effort pour me joindre à la conversation, et je me contente de regarder. D'assez haute taille, le visiteur est habillé d'une grosse étoffe mieux faite pour la campagne que pour la ville et les manches d'un chandail noir lui descendent jusque sur les mains qu'elles couvrent à moitié un peu comme des mitaines. Là n'est pourtant pas le plus intéressant : le visage à lui seul est comme un spectacle dont on ne veut rien manquer. Haut et dégagé par la calvitie, le front aux proportions magnifiques surplombe les sourcils noirs et les grandes orbites où luisent les prunelles d'un éclat sombre et dur. La bouche est mince et prudente, il en sort une voix aux modulations si bizarres que le sens des mots qu'elle prononce m'échappe de temps en temps. Jamais encore je n'ai entendu parler le français de cette façon. Les dentales surtout feraient croire que le bout de la langue appuie contre le palais, non contre les incisives, et les sifflantes chuintent sans retenue. Parfois le ton s'élève, les sourcils montent et s'arrondissent, les lèvres s'écartent et un rire de fausset rompt tout à coup l'ordonnance de ce visage immobile. L'impression que je me trouve devant quelqu'un a été immédiate. De quoi parle-t-on ? De littérature sans doute, et soudain j'entends le nom de Blake. Il se trouve que j'ai dans la poche le petit volume de Chesterton sur ce poète. Ne hésitation et voilà le livre entre mes doigts.
Julien Green (6 september 1900 - 13 augustus 1998)
Behind Uncle Juan appeared another woman who was thin and young, her disheveled red hair falling over her sharp white face and over the languor that clung to the sheets, which increased the painful impression made by the group.
I was still standing, feeling my grandmothers head on my shoulder, held by her embrace, and all those figures seemed equally elongated and somber. Elongated, quiet, and sad, like the lights at a village wake.
All right, thats enough, Mamá, thats enough, said a dry, resentful-sounding voice.
Then I realized there was yet another woman behind me. I felt a hand on my shoulder and another lifting my chin. Im tall, but my Aunt Angustias was taller, and she obliged me to look at her like that. Her expression revealed a certain contempt. She had graying hair that fell to her shoulders and a certain beauty in her dark, narrow face.
You really kept me waiting this morning, my girl! . . . How could I imagine that youd arrive in the middle of the night?
Shed let go of my chin and stood in front of me with all the height of her white nightgown and blue robe.
Lord, Lord, how upsetting! A child like this, alone . . .
I heard Juan grumble. Now Angustias is ruining everything, the witch!
Angustias appeared not to hear him.
All right, you must be tired. Antoniaand she turned to the woman enveloped in blackyou have to prepare a bed for the señorita.
I was tired, and besides, at that moment I felt horribly dirty. Those people moving around or looking at me in an atmosphere darkened by an accumulation of things crowded together seemed to have burdened me with all the trips heat and soot that Id forgotten about earlier. And I desperately wanted a breath of fresh air.
I observed that the disheveled woman, stupefied by sleep, smiled as she looked at me and also looked at my suitcase with the same smile. She obliged me to look in that direction, and my traveling companion seemed somewhat touching in its small-town helplessness. Drab and tied with rope, it sat beside me, at the center of that strange meeting.
Juan approached me:
Andrea, dont you know my wife?
Carmen Laforet (6 september 1921 28 februari 2004)
In Zürich schrieb ich meine ersten Gedichte, die 1948 in der Zeitung Die Tat gedruckt wurden, deren Literaturteil Max Rychner leitete. Auf einigen Umwegen begann ich schließlich 1952 mit dem Studium der Germanistik in München. Einige Schatten hieß das erste Gedichtheft, das von mir in der Reihe »Dichtung unserer Zeit« 1956 im Limes Verlag erschien. Zwei weitere Gedichtbände wurden vom Hanser Verlag herausgebracht. Seit Anfang der sechziger Jahre lebte ich abwechselnd in Teheran und in London. In London entstanden viele Gedichte und Prosastücke, die in dem Buch DoppelteWahrheit zusammengefaßt wurden. Die unvergessene Hilde Claassen erklärte sich bereit, meine Gedichte und Übersetzungen zu drucken, allerdings ohne Anspruch auf ein Honorar. Ich wohnte in den Belsize Park Gardens, heimisch in der Nachbarschaft jüdischer Emigranten; unweit, in der Thurlow Road, wohnte Elias Canetti, den ich häufig besuchte. Obschon oder gerade weil ich die englische Sprache liebe, beschäftigte mich unablässig das Problem der Sprache für den Dichter, der im Exil oder längere Zeit fern von seiner Heimat lebt. Zunächst schien mir die Distanz zur Sprache fruchtbar und womöglich die Sprachkraft des Dichters steigernd; eine zu lange Trennung vom Resonanzboden der Sprache konnte andererseits Erosionen auslösen, die zu Sprachverfall und zunehmender Abstraktion führten. Meine eigene Sorge war, daß das Echo der Sprache im Ohr erlöschen könnte, wenn die gesprochene Sprache es nicht wieder akkumulierte.
Geen boot camp had hem voor zijn verschrikkingen klaargestoomd, voor hem geen instructeurs wier wreedheid slechts gespeeld is, in dienst van een verborgen agenda vol min of meer educatieve bedoelingen ten behoeve van iets groters, universelers (ja, zo is het in een leger als dit, al kan ik het bijna niet verteren dat ik dit denk).
(...)
Kom ervan af, zegt hij. Daar kom je niet. Dat is het Parade Deck, dat is alleen voor speciale gelegenheden. Daar zijn mensen geëerd die hun leven geofferd hebben voor dit land. Wit van schrik en meteen geluidloos huilend met tranen die in stromen over haar wangen glijden, klimt Tess naar beneden. Verschrompeld gaat ze naast me staan, met stille snikken, terwijl Mich zijn gesprek met Jacob voortzet.
Wist je het? vroeg Caroline toen we veel later die avond nog een laatste glaasje wijn dronken buiten voor de tent. Julia en Lisa waren al in slaap. Ja, je wist het, zei ze zonder mijn antwoord af te wachten. Het was donker. Ik was blij dat ik haar niet aan hoefde te kijken. Waarom, Marc? Waarom?
Ik zei niets. Ik speelde met mijn glas in mijn hand en nam toen een snelle slok. Maar het glas was leeg.We zaten in onze verlaagde klapstoeltjes, met onze benen voor ons uitgestrekt tussen de dennennaalden. Soms voelde ik iets kriebelen bij mijn enkels. Een mier. Een spin. Maar ik bewoog me niet.
Ik dacht dat je die Ralph zo ver mogelijk bij mij vandaan wilde houden, zei Caroline. Ik heb het toch ook zelf nog tegen je gezegd. Dat ik er niet heen wilde. En dan zoek jij een camping uit op een steenworp van hun zomerhuis.
Caroline had een kaarsenhouder opgehangen aan de uitstekende tentstok van de voortent. Een kaarsenhouder met glazen ruitjes. Maar de kaars was opgebrand en we zaten in de duisternis. Boven onze hoofden schitterden duizenden sterren tussen de bomen. In de diepte hoorde je zacht het dreunen van de branding.
Ja, ik wist het, zei ik. Maar ik vond dat ook geen reden om dan juist niet hiernaartoe te gaan. Alsof het een soort plek is waar je niet mag komen, alleen omdat je er mensen tegen het lijf kunt lopen die je liever niet wilt zien.
Maar Marc! Er zijn honderden van zulke plekken aan deze kust. Honderden andere strandjes waar de familie Meier geen zomerhuis heeft gehuurd.
Lui, toujours avec cet air froissé, cette peau chiffonnée, ce teint jaunâtre et ces yeux tellement tristes ! Avec ce visage absent posé sur des costumes de grandes marques, mais jamais de cravate. Des chemises, plutôt à col ouvert, lété, et des pulls en cachemire lhiver. Me rappelant cette élégance vestimentaire, ces fameux placards, pendant notre enfance et notre adolescence, qui contenaient une dizaine de costumes luxueux. Et puis, en bas des placards, une dizaine de paires de chaussures italiennes, aux couleurs assorties à celles des costumes, des chemises et des pulls, comme éternellement neuves et dont il émanait une odeur de cuir brut qui me faisait tourner la tête et me laissait jaloux mais surtout étonné devant ce luxe. Ces vêtements venus de là-bas, dun quelque part fascinant, un monde que lon connaissait à travers ses journaux, ses livres, ses films dune façon très vague, mystérieuse et surtout hostile.
Dautant plus que son père possédait une penderie beaucoup plus importante, que je navais jamais vue, mais devinée à travers celle du fils et matérialisée à travers le père qui portait ses costumes dune façon sobre, militaire, presque figée. Jamais le même costume, à la différence de son fils, avec des cravates de très belle qualité assorties, souvent, à la couleur de ses yeux. Ces yeux bleu. Topaze ? Turquois ? selon la lumière et la qualité de latmosphère. Tous ces costumes, qui lui donnaient un air efféminé, timide presque. Et cette gueule, pas du tout un visage ! mais une gueule dont les traits fins, la chevelure blonde coiffée avec une raie à gauche, explosaient littéralement à la face de ses interlocuteurs, tant il était beau, et silencieux, comme si sa beauté le rendait susceptible avec les hommes et maladroit avec les femmes.
Ihrer Majestät lebhaftestes Verlangen ist Ihre Völker glücklich zu sehen. Dies ist das einzige Ziel Ihrer unermüdeten Bemühungen; es ist der große Gegenstand Ihrer Beratschlagungen, der Inhalt Ihrer Gesetze und Befehle, die Seele aller löblichen Unternehmungen, die Sie anfangen und ausführen, und das, was Sie von allem Bösen abhält, welches Sie nach dem Beispiel andrer Großen der Welt tun könnten, und nicht tun.
Wie glücklich müßten Sie selbst sein, Bester der Könige, wenn es gleich leicht wäre, ein Volk glücklich zu wünschen, und es glücklich zu machen! wenn Sie, wie der König des Himmels, nur wollen dürften, um zu vollbringen, nur sprechen, um Ihre Gedanken in Werke verwandelt zu sehen!
Aber wie unglücklich würden Sie vielleicht auch sein, wenn Sie wissen sollten, in welcher Entfernung, bei allen Ihren Bemühungen, die Ausführung hinter Ihren Wünschen zurück bleibt! Die unzählige Menge der Gehilfen von so mancherlei Klassen, Ordnungen und Arten, unter welche Sie genötiget sind Ihre Macht zu verteilen, weil auch den unumschränktesten Monarchen die Menschheit Schranken setzt; die Notwendigkeit, sich beinahe in allem auf die Werkzeuge Ihrer wohltätigen Wirksamkeit verlassen zu müssen, macht Sie erschrecken Sie nicht vor einer unangenehmen aber heilsamen Wahrheit! macht Sie zum abhänglichsten aller Bewohner Ihres unermeßlichen Reiches. Nur zu oft steht es in der Gewalt eines Ehrgeizigen, eines Heuchlers, eines Rachgierigen, eines Unersättlichen, doch, wozu häufe ich die Namen der Leidenschaften und Laster, da ich sie alle in Einem Worte zusammen fassen kann? eines Menschen in Ihrem geheiligten Namen gerade das Gegenteil von Ihrem Willen zu tun! An jedem Tage, in jeder Stunde, beinahe dürft ich sagen in jedem Augenblick Ihrer Regierung, wird in dem weiten Umfang Ihrer zahlreichen Provinzen irgend eine Ungerechtigkeit ausgeübt, ein Gesetz verdreht, ein Befehl übertrieben oder ihm ausgewichen, ein Unschuldiger unterdrückt, ein Waise beraubt, ein Verdienstloser befördert, ein Bösewicht geschützt, die Tugend abgeschreckt, das Laster aufgemuntert.
Christoph Wieland (5 september 1733 - 20 januari 1813)
Je voelt dat het nu stilaan naar zijn einde loopt. Er is alleen maar een penode van windstilte in het strijdgewoel. Weldra zal het geweld weer losbarsten. Vliegtuigen zullen laag en onheilspellend over de velden scheren, soldaten zullen angstig wegkruipen onder hun helmen, ales zal weer vol geraas zijn en vervuld van dood en verschrikking. Het is een eindeloze, helse herhaling van afschuwelijke gebeurtenissen, van dorp tot dorp, in de steden even haperend aan de puinhopen en dan weer naar voren springend over de grenzen heen. Ik blijf nog wat rondhangen en ga dan weer naar beneden. 'Voorzichtig,' zegt Paps vaderlijk, 'de ladder is erg glibberig.' Dat wist ik al maar het doet me goed, dat hij het nog eens speciaal zegt. Ik zal Karl nog even gaan groeten in de tent, dat zal hem zeker plezier doen. Misschien wandelt Bea met me terug naar huis, dan kan ik onderweg nog wat met haar praten. Als ik beneden kom, "zuigen mijn schoenen zich dadelijk vast in de modderen als ik voortstap laten ze telkens met een flappend geluid weer los. Ik ga naar de tent en trek het zeil opzij voor de ingang. Het is er donker. Een klad licht valt naar binnen en ik hoor Karl Ontstemd vloeken. Ik zie het meisje Bea op het veldbed. Haar schoenen liggen op de grond. Er liggen ook nog andere kledingstukken. De regenjas van haar moeder en de kap en nog meer. Haar rok is opgeschort. Ze heeft een heeft witte huid. Karl hangt gebogen over haar heen met zijn mager, ongezond lichaam. Haar buik is een zeldzame witte schelp, hij moet zeer zacht zijn, van fluweel. En hij is vooral zeer blank. Een glanzende vlek in het halve duister. Karl maakt een boos gebaar omdat ik zo plots en onverwacht in de opening van de tent sta. Bea wendt het hoofd af. Ik laat het zeil voor de opening vallen. Het is een bliksemschicht geweest, een weerlicht, één ondeelbaar ogenblik. De onsplitsbare kern van de tijd. Nu is het binnen weer donker. Ik heb nog net gezien hoe Karl op haar neerstreek. Behoedzaam en geruisloos als een grote vogel. Buiten regent het nog altijd. Het verbaast me een beetje, dat het nog altijd regent. zo lang. zo zonder ophouden.
De tragiek van de ex-topsporter schuilt hem hierin dat hij voor de rest van zijn leven zal moeten blijven bewegen. Hij bezit een lichaam dat tot in den dood wenst te worden afgemat. Het blijft knagen, het blijft de geest dicteren.
(...)
Wie ooit op professioneel niveau sport heeft bedreven kan niets anders dan met weemoed terugdenken aan een lichaam dat tot op het uiterste randje van het kunnen heeft gefunctioneerd. Hij (of zij) weet dat zon lichaam ergens in de tijd is achtergebleven, en dat het onbegonnen werk is een fractie van de oude glorie terug te vinden.
Jeder bekommt seine Kindheit über den Kopf gestülpt wie einen Eimer. Später erst zeigt sich, was darin war. Aber ein ganzes Leben lang rinnt das an uns herunter, da mag einer die Kleider oder auch Kostüme wechseln wie er will.
Der Mann, dessen Leben hier erzählt werden soll sein Fall hat innerhalb der deutschen Grenzen und noch darüber hinaus einige Neugier erregt, als hintennach die Sachen genauer bekannt wurden dürfte fast einen Beleg dafür abgeben, daß man des bewußten Eimers Inhalt nimmer abzuwaschen vermag.
Als Kind rief man ihn Kokosch, seiner eigenen ersten und stammelnden Aussprache des Namens Conrad folgend. Was er schon als Knabe sein Reich nannte und später, in gehobener und angelesener Ausdrucksweise, mein Knabenreich oder mein Kinderland das war der eine auslaufende Flügel einer Großstadt, welcher seine Häusermasse jenseits eines breiten und von Schiffen befahrenen Kanales unter dem Dunst bis an den Himmelsrand hinstreute. In der Tat war diese Häusermasse nicht in allen ihren Teilen zu geschlossenen Zeilen und Gassen gestockt, sondern vielfach aufgespalten, von unverbauten Feldern und Wiesenplänen unterbrochen, auf denen alte Bäume des Auwalds, Gebüsch und Jungholz standen. Manche Straße hatte nur auf der einen Seite Häuser, die schon in einer geschlossenen Reihe hinliefen, die andere Seite war jedoch leer. Hier sah man über Schotterhaufen, Holzstapel und das Geländer welches sich rückwärts vor der absinkenden Böschung des Kanals hinzog, über diesen selbst weit hinüber zu der vielgeteilten Stadtmasse jenseits des Wassers, und auch entlang, wo dieses langsam und glitzernd zwischen seinen zurückgelehnten Uferböschungen sich in einem Bogen nach links wandte. Dort stand der graugrüne Schaum der Baumkronen und dort traten die Wiesen heran.
Heimito von Doderer (5 september 1896 23 december 1966)
Uit: Margaretha Ferguson (Herdenkingsartikel door Kester Freriks)
Eén ding wilde Margaretha Ferguson niet: zich op de vlakte houden. Ik ga nu voorbij aan allerhande politieke strubbelingen die ze in haar leven heeft meegemaakt en aan de vijanden die ze onmiskenbaar heeft gehad, ik wil me zoveel mogelijk beperken tot haar literatuur: haar werk is altijd op een bepaalde manier polemisch. Het is alsof ze, wanneer ze schrijft, onophoudelijk met zichzelf en anderen in dialoog verkeert, bijvoorbeeld in Elias in Batavia en Jakarta (1977, derde, herziene druk 1992) of Angst op Java (1991). Veelkleurig zijn die boeken, opgebouwd uit verschillende lagen, en er zijn vooral veel stemmen in te horen, heftige stemmen. Ze zocht de confrontatie, ze wilde voortdurend haar ideeën aan die van anderen toetsen. Ze was zich bewust van haar ongebreidelde energie; meteen in haar tweede brief aan mij schreef ze: Ik moet u wel waarschuwen: ik laat mezelf gaan, zeker in brieven, en ook in contacten met mensen. Ik heb ontzaglijke behoefte aan gezelschap, aan uitwisseling, maar ik merk ook tot mijn eigen verbazing dat ik steeds minder geduld heb. Mijn eigen behoefte gaat uit (denk ik, denk ik) naar mensen bij wie ik kan en durf zeggen wat ik echt vind en voel.
In dat herhaalde denk ik, denk ik zit bijna haar hele literaire opvatting besloten. Ten eerste door de herhaling, die zonder pathetiek is overigens, waarvan ze veel gebruik maakt; ten tweede door het verlangen dat eruit spreekt naar menselijk contact om de kloof te overbruggen, die ze node moest dichten. Door te schrijven. Maar schrijven is een harde, egocentrische bezigheid. Op die manier bevindt een literair auteur als Margaretha Ferguson zich voortdurend in een paradoxale situatie: met schrijven proberen de eenzaamheid op te heffen en tegelijk is die eenzaamheid weer de noodzaak tot het schrijven. Het is niet zonder betekenis dat ze zich verwant voelde met Maria Dermoût, een schrijfster die weliswaar daar is geboren maar die, na terugkeer in Nederland, zich hier te lande even ontheemd en vereenzaamd voelde als zij.
Margaretha Ferguson (5 september 1920 - 8 mei 1992)
Plotseling zag ik haar weer, na jaren. 't Was laat op de avond en laat in de zomer en daar was ze, op teevee, Billie Holiday. Zo vaak gebeurt dat gelukkig niet.
't Kwam hard aan, deze onverwachte confrontatie met mijn idool.
Het sneed door mijn ziel, zoals alle keren gebeurde dat ik het aandurfde haar met open oren te beluisteren en met open ogen te bekijken, haar elegante verschijning, haar hulpeloos schijnende gebaartjes, maar vooral haar stem. En ik had me niet kunnen wapenen, want ze kwam binnen gevaren als een verstekeling in het programma Zomergasten, daar in gesmokkeld door Henk van Os. Wat moet die kunstprofessor met mijn Billie, dacht ik pissig, laat-ie zich bij zijn Madonna's houden. In plaats van blij te zijn dat zo'n geachte medebewonderaar de zangeres eventjes uit de vergetelheid tilde, voelde ik me alsof hij haar uit mijn wagentje had gekidnapt. Hey man, wat doe jij met mijn baby? Het vervulde mij met afschuw dat ik mijn liefde voor Billie ineens moest delen met honderdduizenden mensen die ik niet kende, dat deze Jan en Alleman onverschillig naar haar keken en naar haar luisterden alsof ze een Imca Marina was, of een Corrie van de Rekels, wisten al die mensen veel. Ze praatten er misschien lustig doorheen of zaten zelfs smakkend te vreten of nog erger, ze stonden almaar op om tussendoor naar de keuken te gaan en nog meer bier en kaas te halen.
Iedereen mag jazz-zangeressen laten opdraven bij de vleet, Billie's voorgangsters bijvoorbeeld, Bessie Smith en Ma Rainey, nog liever Ella Fitzgerald wat mij betreft, een lust voor oor en oog, in haar heerlijke poffertjestentjurken en een en al stemacrobatiek, wat een geweldige dames, allemaal, ik hoor ze graag en durf best met ze mee te neuriën ook. Pompompomperdepom.
Maar Billie Holiday is hors concours. Iedereen moet van haar afblijven.
Bij mijn eerste kennismaking met haar, wel een jaar of veertig geleden, op een 78 toeren-plaat, kon en wilde ik niet geloven wat ik hoorde. Die stem, de voordracht, het effect, onbeschrijflijk, met niets te vergelijken. Als Billie zingt klinkt het niet alleen maar, zoals wel eens is geschreven, als het gekerm van een gevallen engel en evenmin koert en kreunt zij als een gekwelde duivelin, want dit mag dan allemaal waar zijn, het is toch meer en nog mooier.
La rue sexuelle sanime le long de faces mal venues, les cafés pepiant de crimes deracinent les avenues.
Des mains de sexe brûlent les poches et les ventres bouent par-dessous; toutes les pensees sentrechoquent, et les tetes moins que les trous.
Le Navire Mystique
Il se sera perdu le navire archaïque Aux mers où baigneront mes rêves éperdus ; Et ses immenses mâts se seront confondus Dans les brouillards dun ciel de bible et de cantiques.
Un air jouera, mais non dantique bucolique, Mystérieusement parmi les arbres nus ; Et le navire saint naura jamais vendu La très rare denrée aux pays exotiques.
Il ne sait pas les feux des havres de la terre. Il ne connaît que Dieu, et sans fin, solitaire Il sépare les flots glorieux de linfini.
Le bout de son beaupré plonge dans le mystère. Aux pointes de ses mâts tremble toutes les nuits Largent mystique et pur de létoile polaire.
Then came the wedding from which my life was born.
The bridegroom was Laertes, our neighbor Milon's eldest son. He was a sea-captain, his rich father having bought him a ship when he came of age. He had grown rich in his turn, by boldness, shrewdness and luck, trading about lonia and as far as Egypt, and had stayed unmarried till thirty, mostly for lack of time. There was always a stir when he put in with his foreign goods, his outlandish men and his tales. Theas, who was taken to call with our father, used to save the tales for me.
I had never thought they would take me to the wedding. Any treats I had as a child came always from Theasides. This time they could hardly leave me behind, because my five-year-old sister was going. She was pretty, though, with hair as soft as cobweb and red as fire. Once she had asked me gravely how I came to be so ugly, not believing such a thing could happen without a reason her elders would understand. I told her I had been cursed by a raven from whom I had taken a lamb, which left her satisfied. Hearing her crying as her hair was combed, I wondered they should be troubled with either of us at a feast, forgetting that weddings beget weddings and are times for looking ahead.
At all events, my best tunic came out of the chest; a castoff of Theasides's though there were five years between us; quite good, but I was outgrowing it in my turn. I looked dismayed at my lean thighs with their dark pelt of hair. But I would have to show enough to frighten the women, before I would get a new one. Keos is stern.
Before the house of the bride was a gently sloping meadow, where the bridesmaids stood with their garlands, waiting to sing. The thrones of the bride and groom were decked with flowers. My parents greeted their hosts, and sought out their friends among the guests, taking Theasides with them. He was plainly dressed (there are laws in Keos against extravagance), but the cloth was fine, and if he had been in rags his beauty would have graced them. I, knowing what my parents would have wished of me, lost myself in the crowd. There was more in this than filial duty. I had marked down the slab of rock where the bard would stand to sing, and the clump of brush near by where I could listen undisturbed. I meant not to miss a word.
Mary Renault (4 september 1905 - 13 december 1983)
Uit: The Ethics of Living Jim Crow: An Autobiographical Sketch (Uncle Tom's Children)
I sat brooding on my front steps, nursing my wound and waiting for my mother to come from work. I felt that a grave injustice had been done me. It was all right to throw cinders. The greatest harm a cinder could do was leave a bruise. But broken bottles were dangerous; they left you cut, bleeding, and helpless.
When night fell, my mother came from the white folks' kitchen. I raced down the street to meet her. I could just feel in my bones that she would understand. I knew she would tell me exactly what to do next time. I grabbed her hand and babbled out the whole story. She examined my wound, then slapped me.
"How come yuh didn't hide?" she asked me. "How come yuh awways fightin'?"
I was outraged, and bawled. Between sobs I told her that I didn't have any trees or hedges to hide behind. There wasn't a thing I could have used as a trench. And you couldn't throw very far when you were hiding behind the brick pillars of a house. She grabbed a barrel stave, dragged me home, stripped me naked, and beat me till I had a fever of one hundred and two. She would smack my rump with the stave, and, while the skin was still smarting, impart to me gems of Jim Crow wisdom. I was never to throw cinders any more. I was never to fight any more wars. I was never, never, under any conditions, to fight white folks again. And they were absolutely right in clouting me with the broken milk bottle. Didn't I know she was working hard every day in the hot kitchens of the white folks to make money to take care of me? When was I ever going to learn to be a good boy? She couldn't be bothered with my fights. She finished by telling me that I ought to be thankful to God as long as I lived that they didn't kill me.
All that night I was delirious and could not sleep. Each time I closed my eyes I saw monstrous white faces suspended from the ceiling, leering at me.
Richard Wright (4 september 1908 28 november 1960)
Le coeur ému par ces conversations pieuses, je portais souvent mes pas vers un monastère voisin de mon nouveau séjour ; un moment même j'eus la tentation d'y cacher ma vie. Heureux ceux qui ont fini leur voyage sans avoir quitté le port, et qui n'ont point, comme moi, traîné d'inutiles jours sur la terre ! Les Européens, incessamment agités, sont obligés de se bâtir des solitudes. Plus notre coeur est tumultueux et bruyant, plus le calme et le silence nous attirent. Ces hospices de mon pays, ouverts aux malheureux et aux faibles, sont souvent cachés dans des vallons qui portent au coeur le vague sentiment de l'infortune et l'espérance d'un abri ; quelquefois aussi on les découvre sur de hauts sites où l'âme religieuse, comme une plante des montagnes, semble s'élever vers le ciel pour lui offrir ses parfums. Je vois encore le mélange majestueux des eaux et des bois de cette antique abbaye où je pensai dérober ma vie au caprice du sort ; j'erre encore au déclin du jour dans ces cloîtres retentissants et solitaires. Lorsque la lune éclairait à demi les piliers des arcades et dessinait leur ombre sur le mur opposé, je m'arrêtais à contempler la croix qui marquait le champ de la mort et les longues herbes qui croissaient entre les pierres des tombes. Ô hommes qui, ayant vécu loin du monde, avez passé du silence de la vie au silence de la mort, de quel dégoût de la terre vos tombeaux ne remplissaient-ils pas mon coeur ! Soit inconstance naturelle, soit préjugé contre la vie monastique, je changeai mes desseins, je me résolus à voyager. Je dis adieu à ma soeur ; elle me serra dans ses bras avec un mouvement qui ressemblait à de la joie, comme si elle eût été heureuse de me quitter ; je ne pus me défendre d'une réflexion amère sur l'inconséquence des amitiés humaines.
René de Chateaubriand (4 september 1768 4 juli 1848)
It was this year that Sampath Chawla was born to his mother, Kulfi. She was twenty-one years old, newly married to Mr. Chawla, and pregnant. By late September the heat and lack of rain had combined to produce terrible conditions of drought. She grew bigger as it got worse. It got to be so bad that famine-relief camps were set up by the Red Cross to the west of Shahkot. The supply planes flew right over the bazaar and Shahkotians, watching with their heads tilted back, wondered why they didn't stop for them as well, for surely they were suffering quite enough to warrant the same attention and care being so assiduously delivered elsewhere. The ration shop was distributing rice and lentils in smaller and smaller portions all the time. There was no fruit to be found anywhere and hardly any vegetables. Prices had risen so high, nobody would buy the scraggy chickens sitting in cages outside the meat shop. Finally the poor butcher had to eat them himself, and after the last one, he was forced to turn vegetarian like the rest of the town. Kulfi, in these months, was so enormously large, she seemed to be claiming all the earth's energy for herself, sapping it dry, leaving it withered, shriveled and yellow. People stopped short in amazement as she walked down the street. How big she was! They forgot their dealings in the almost empty marketplace. They teetered on their bicycles as they looked around for just another sight of that stomach extending improbably before her like a huge growth upon a slender tree. Her eyes were so dark, so sooty and vehement, though, these people who turned their heads to stare turned quickly away again, ill at ease for some reason and unsettled. Not noticing them, she passed by as if they weren't there at all. On her face, about her mouth and in the set of her chin was an expression intent and determined but yet far away and distant, as if all her thoughts were concentrated upon a point invisible to everybody but herself. She walked through Shahkot like this, as distracted as this, as strange as this. 'What do you expect?' asked Ammaji, her mother-in-law, making excuses when curious neighbors asked about Kulfi's state of mind. 'What do you expect from a woman with a baby in her belly like a little fish?'
In Latin America children and adolescents make up nearly half the population. Half of that half lives in misery. Survivors: in Latin 5 America a hundred children die of hunger or curable disease every hour, but that doesn't stem their numbers in the streets and fields of a region that manufactures poor people and outlaws poverty. The poor are mostly children and children are mostly poor. Among the system's hostages, they have it the worst. Society squeezes them dry, watches them constantly, punishes them, sometimes kills them; almost never are they listened to, never are they understood.
Everywhere on earth, these kids, the children of people who work hard or who have neither work nor home, must from an early age spend their waking hours at whatever breadwinning activity they can find, breaking their backs in return for food and little else. Once they can walk, they learn the rewards of behaving themselves-boys and girls who are free labor in workshops, stores, and makeshift bars or cheap labor in export industries, stitching sports clothes for multinational corporations. They are manual labor on farms and in cities or domestic labor at home, serving whoever gives the orders. They are little slaves in the family economy or in the informal sector of the global economy, where they occupy the lowest rung of the world labor market:
* in the garbage dumps of Mexico City, Manila, or Lagos they hunt glass, cans, and paper and fight the vultures for scraps
* in the Java Sea they dive for pearls * they hunt diamonds in the mines of Congo * they work as moles in the mine shafts of Peru, where their size makes them indispensable, and when their lungs give out they end up in unmarked graves
* in Colombia and Tanzania they harvest coffee and get poisoned by pesticides * in Guatemala they harvest cotton and get poisoned by pesticides * in Honduras they harvest bananas and get poisoned by pesticides * they collect sap from rubber trees in Malaysia, working days that last from dark to dark * they work the railroads in Burma.
Jimmy and I might never have met again if we hadn't both found ourselves in Amherst, Massachusetts, five years later. I came in September 1954, as part of the baggage of my first husband, an Amherst College instructor in English. Jimmy, who had graduated from the college in 1947, arrived the following fall as a visiting writer, accompanied by his new friend David Jackson.
In 1955 Jimmy, though less nervous, was still thin and pale, with flat dark hair and something of the air of a clever, inquisitive bird. Later, when I learned that the name "Merrill" could be traced back to the French merle, or "blackbird," this seemed appropriate. He no longer casually paraded his superior learning and sophistication; he had become more sensitive to social situations and able to employ the perfect good manners he had learned as a child from his mother and governess. These good manners were one of his most striking qualities, and they carried over into his work. As he told an interviewer in 1967:
Manners for me are the touch of nature,... Someone who does not take them seriously is making a serious mistake....
The real triumph of manners in Proust is the extreme courtesy towards the reader, the voice explaining at once formally and intimately.
By 1955 Jimmy had also become something of a dandy. Though he wore conventional suits and shirts and neckties to official academic occasions, his everyday clothes were elegant but odd, sometimes slightly comic. He had a subtle, rather Art Nouveau color sense: he liked mauve and purple and apricot and turquoise silk or Egyptian-cotton shirts, and bright flowered ties. At home he often cooked breakfast in a Japanese kimono and sandals. I remember especially some red straw and silk sandals and a gray-striped silk kimono with deep sleeves cuffed in black.
At this time Jimmy had not yet achieved the attentive, contained, charming manner of his later years. He fidgeted with things, and was sometimes awkward and uneasy with strangers. He misplaced ordinary objects, and did not know how to drive. He frequently became panicky when faced with a mechanical or practical problem: a broken window blind, frozen pipes, missing student papers, a canceled plane flight.
Uit: Der Koffer (Vertaald door Dorothea Trottenberg)
Sagt also diese Schnepfe im OVIR zu mir:
Jedem, der ausreist, stehen drei Koffer zu. So ist die vorgeschriebene Norm. Es gibt eine spezielle Anordnung vom Ministerium.
Es hatte keinen Sinn zu widersprechen. Ich widersprach natürlich trotzdem:
Bloß drei Koffer?! Wo soll ich denn hin mit den Sachen?
Zum Beispiel?
Zum Beispiel mit meiner Rennwagensammlung.
Verkaufen, erwiderte die Beamtin ungerührt. Und fügte dann mit leicht gerunzelter Stirn hinzu:
Wenn Sie mit irgendetwas nicht zufrieden sind, machen Sie eine Eingabe.
Ich bin zufrieden, sage ich.
Nach dem Gefängnis war ich mit allem zufrieden.
Na, dann führen Sie sich gefälligst etwas anständiger auf ...
Eine Woche später packte ich bereits meine Sachen. Und es zeigte sich, dass ich mit einem einzigen Koffer auskam.
Vor lauter Selbstmitleid hätte ich beinahe angefangen zu weinen. Schließlich war ich sechsunddreißig Jahre alt. Achtzehn Jahre davon hatte ich gearbeitet. Etwas verdient, mir etwas gekauft. Mir eingebildet, über einen gewissen Besitz zu verfügen. Und am Ende ein Koffer. Obendrein von recht bescheidenen Ausmaßen. Ich war also bettelarm? Wie war es bloß dazu gekommen?!
Bücher? Aber ich besaß hauptsächlich verbotene Bücher. Die der Zoll nicht durchlassen würde. Ich musste sie also an Bekannte verteilen, zusammen mit meinem sogenannten Archiv.
Manuskripte? Die hatte ich schon längst heimlich in den Westen geschafft. Möbel? Den Schreibtisch brachte ich zum Gebrauchtwarenladen. Die Stühle holte der Künstler Tschegin ab, der sich bisher mit Kisten beholfen hatte. Den Rest warf ich weg. Und so reiste ich mit einem Koffer aus. Er war aus Sperrholz, mit Stoff überzogen und vernickelten Beschlägen an den Ecken. Das Schloss funktionierte nicht. Ich musste meinen Koffer mit einer Wäscheleine umwickeln.
Früher war ich mit dem Koffer ins Pionierlager gefahren. Auf dem Deckel stand sorgfältig mit Tinte gemalt: Jüngste Gruppe. Serjoscha Dowlatow. Daneben hatte jemand wohlmeinend Kloputzer hingekritzelt. Der Stoff war an einigen Stellen eingerissen.
Von innen war der Deckel mit Fotos vollgeklebt. Rocky Marciano, Armstrong, Joseph Brodsky und die Lollobrigida in durchsichtiger Kleidung. Der Zöllner versuchte, die Lollobrigida mit den Fingernägeln abzureißen. Letzten Endes zerkratzte er sie nur. Brodsky hingegen rührte er nicht an. Er fragte bloß: Wer ist das? Ich erwiderte, ein entfernter Verwandter ...
Sergej Dovlatov (3 september 1941 - 24 augustus 1990)
I // SUPPLICATION // Thomas steht am Tisch u. hackt mit Kraft Karotten, Kartoffeln, Scheiben rollen von der Brett-, der Tischkante auf den Boden, wo sie driften u. auskreiseln. Marina weiß nichts: hält das Rührgerät wie eine Strahlenkanone, flüsternd: Heilige Mutter Maggi Fix, steh uns bei in dunkler Stunde, mater misericordiae. So hält sie die Hände fleischlich beieinander u. weiß nichts von dunklen Tunken, nichts von der Kraft der Karotten, Kartoffeln. //
II // DELIVERANCE // Verena in Stockings, Leggings hat sich in die Ecke gelaufen; schutz-, bewusstlos; dass die andere sie (punktament) anvisieren, abservieren kann. Hic Verena (in Stockings, Leggings), hic die andere, hie heroischer Lebensdurst (wiewohl schutz-, bewusstlos), da Abdeckerwillen, maliziöser. Hebt die eine den Lauf, da --- Ne Scheiße, dat Fernsehn heute, sagt der Vadder u. drückt die Glotze aus kraft seines Daumens. Die Kinder aber gehen zu Bett. //
Zijn ziel en adem was doorgeurd van wijn. Hij leunde in zijn verscheurde kaftan tegen De deur der kroeg en stamelde verwegen Van God en wereld en zijn eigen pijn.
'Gunt Gij de mens alleen rampzalig zijn? Waarom wordt 't leven ongevraagd verkregen? Maak ons als 't stof waaraan wij zijn ontstegen! Wees ééns barmhartig en beveel: verdwijn!'
Hemels onwrikbaarheid en menslijk dwalen Hoonde hij en prees 't dronken ademhalen Tussen 'nog niet' en 'niet meer' 't hoogst genot.
Maar in de roes en enkle stille dromen Werd al zijn wrevel van hem weggenomen En schreeuwde hij beschaamd als kind om God!
Finis
Wij weten niet wat komen zal. Het hart gedenkt wat is geweest: De vrede van een stille geest, Vervreemding, duister, overal.
Maar smart en onrecht zijn voorbij. Wij keerden weer tot liefdes wijk. Als kind'ren van Gods koninkrijk Zijn wij herboren, sterk en vrij.
God boog de rechte lijn; t begin Raakt aan het eind, de cirkel sluit. De hemel heeft zijn zaalge buit. En - harts verlies blijkt harts gewin.
Wintermorgen
De tuin is toegesneeuwd; 't gazon Ligt onder 't hoge witte duin bedolven. Maar veilig in hun warme strooien kolven Wachten de rozen (en mijn hart wacht ook) de Zon!
't Is late nacht, de lamp brandt laag, De ruiten glinstren van de blauwe koude, En koel is 't hart, dat gaarne branden zoude Van ongeduld naar Uwe komst. Vandaag?
O, nacht en morgen vloeien traag tezamen, Ontberen en genieten smelt ineen, Maar nòg heerst over ziel en de verbleekte ramen Het grijzen van de schemering alleen.
Dan doet een licht de schaduw zwarten en versnellen. Warmer en driftiger golft 't ongeduldig bloed. Door de gestrekte stilte tinkelen de bellen. Bij 't ijle dagen ijlt Ge ons tegemoet.
Prologue June 17, 1566 Salon-de-Provence, France The letter was written by an apothecary who had gained his notoriety in another field. Knowing the uproar it would cause, Michel sealed it and several documents inside a wooden box. He gave the box to his lawyer on the same day he signed his last will and testament. The year was 1566. He was sixty-two years old. He died fifteen days later. When his possessions were divided amongst his heirs, the box was not mentioned. If it had been, the rest of his estate would have seemed inconsequential, for the contents of the box were far more valuable than gold or jewels or anything that he owned. Knowing this, he added a secret codicil to his will that only his lawyer knew about. The four-page appendix described in very specific terms what was to be done with the mysterious box and, more importantly, when. To ensure that his wishes were followed, Michel established a trust fund that compensated the guardians of his secret from one generation to the next. None of these men knew who their benefactor wasotherwise curiosity would have overwhelmed them, tempting them to open the box. Instead, all they were given was a date and a simple set of instructions. If they completed their task, they would be paid handsomely for their efforts. If they didnt, they wouldnt see a cent. Amazingly, the chain remained unbroken for over four hundred years. Decade after decade, century after century, they followed their orders like scripture and were rewarded as promised. Wars raged throughout Europe, but somehow the box survived. Cities burned to the ground, but somehow the box survived. No matter what happened, no matter where it was stored, the box always survivedas if it had a guardian angel. Or was protected by magic.
Schüchtern fliehn die Jungen Hirten? Wen verbergen diese Myrthen, In geheimnißvoller Nacht, Unter ihren leisen Blättern? O von tausend Liebesgöttern Wird der ganze Hain bewacht!
Täubchen lassen sich hernieder, Huldgöttinnen singen Lieder: Ist es Venus? will sie hier In dem Silberteiche baden? Ihr gefälligen Dryaden, Einen Blick gewähret mir.
Wollt ihr unter euern Zweigen Mich beschützen, mir sie zeigen? Ewig dank ich euch mein Glück, Ewig soll mein Lied euch ehren; Zeigt, ach! zeiget mir Cytheren: O ihr Nymphen, einen Blick!
Die Gebüsche, die sie decken, Hören mich. O süßes Schrecken, Eine Göttin unverhüllt? Wag' ich es nach der zu blicken, Die mit Liebe, mit Entzücken Eine ganze Welt erfüllt?
Darf ein Sterblicher? Es glühet Mars, wenn er die Reize siehet, Wenn ihr Busen sich empört, Und er nicht den Lärm des Krieges, Nicht den wilden Ruf des Sieges, Nur ein zärtlich Seufzen hört.
O ihr Myrthen! o umschließet Sie vor mir. Der Gürtel fließet Nun auf heil'gen Rasen hin. Nieder steigt sie schon zur Quelle! Schon berührt der Fuß die Welle, Dem in Wüsten Rosen blühn.
Nie wird euch ein Sturm entehren, Ihr Gebüsche, wo Cytheren Der verliebte Frühling fand. Kömmt ein Mädchen sich zu kühlen, An den Teich, so wird es fühlen, Was kein Mädchen noch empfand.
Johann Georg Jacobi (2 september 1740- 4 januari 1814)
Portret door Johann Heinrich Wilhelm Tischbein, 18e eeuw
In jenen Tagen versammelten sich die Götter auf einem der Eilande von Tír na n´Og; dem Land des Westens, welches jenseits aller irdischen Horizonte liegt. Dort, im Herzen von Annwn, der Anderswelt, beschlossen die Ewigen, einen aus ihrer Mitte menschliche Gestalt annehmen zu lassen. Dreifach sollte der Erwählte unter dem Himmel Erinns geboren werden: aus dem Kraftquell eines Menhirs, dem Schoß einer Sídh und dem Leib einer Jungfrau königlichen Geblüts.
Drei Namen - einen verborgenen und zwei irdische - würde der menschgewordene Gott im Laufe seines kurzen, aber unerhört ruhmreichen Lebens tragen. Er sollte aufwachsen als das Staunen Erinns, sollte später Taten wie kein Held vor ihm vollbringen; sollte zuletzt einen Tod finden, der ihm und seiner Unsterblichkeit gemäß war
So wurde es beschlossen in Tír na n´Og, auf dem Eiland im Herzen von Annwn, und nachdem die Entscheidung gefallen war, blickten die Göttinnen und Götter auf Taranis. Ihn, den Stierhäuptigen, den Herrn des Donners und der donnernden Elemente, den Erschütterer und Wandler von Erde und Kosmos, forderten sie auf, das Seinige zu tun.
Taranis erhob sich von seinem Platz, breitete die schwarzzottigen, von sprühenden Lichtblitzen umfunkelten Arme aus, reckte den gehörnten Schädel und ließ seinen tobenden Schrei erschallen. Das tosende Brüllen des Stiergottes durchdrang die Gefilde der Anderswelt und wühlte sie in ihren Tiefen auf; aus den Abgründen der jenseitigen See brachen dunkle und zugleich gleißende Wogen und formten sich unter zuckendem Firmament zu diesseitigen Wellenkämmen um.
Dann, während Taranis´ Schrei nachhallte und verklang, fanden die wild gischtenden Wogen ihren Weg, fegten nach Osten und verwandelten sich nahe der Küste von Erinn in tiefhängende, über das gurgelnde Meer peitschende Gewitterwolken; in wirbelnde Wolkenungetüme, welche nun, da sie gegen die schroffen Klippen Erinns prallten, abermals ihre Gestalt veränderten. Riesenhafte flatternde Schatten entstanden aus dem Gewittersturm; sich ballend, verwehend und sich neuerlich halb ausbildend rasten sie weiter gen Sonnenaufgang, bis in der Ferne der Ringwall des Königssitzes von Ulster auftauchte
Manfred Böckl (Landau an der Isar, 2 september 1948)
Die Trottas waren ein junges Geschlecht. Ihr Ahnherr hatte nach der Schlacht bei Solferino den Adel bekommen. Er war Slowene. Sipolje -der Name des Dorfes, aus dem er stammte - wurde sein Adelsprädikat.Zu einer besondern Tat hatte ihn das Schicksal ausersehn. Er aber sorgte dafür, dass ihn die späteren Zeiten aus dem Gedächtnis verloren.In der Schlacht bei Solferino befehligte er als Leutnant der Infanterieeinen Zug. Seit einer halben Stunde war das Gefecht im Gange. DreiSchritte vor sich sah er die weissen Rüicken seiner Soldaten. Die ersteReihe seines Zuges kniete, die zweite stand. Heiter waren alle und sicher des Sieges. Sie hatten ausgiebig gegessen und Branntwein getrunken, auf Kosten und zu Ehren des Kaisers, der seit gestern im Felde war. Hier und dort fiel einer aus der Reihe. Trotta sprang flugs in jede Lücke und schoss aus den verwaisten Gewehren der Toten und Verwundeten. Bald schloss er dichter die gelichtete Reihe, bald wieder dehnte er sie aus, nach vielen Richtungen spähend mit hundertfach geschärftem Auge, nach vielen Richtungen lauschend mit gespanntemOhr. Mitten durch das Knattern der Gewehre kläubte sein flinkes Gehör die seltenen, hellen Kommandos seines Hauptmanns. Sein scharfesAuge durchbrach den blaugrauen Nebel vor den Linien des Feindes. Niemals schoss er, ohne zu zielen, und jeder seiner Schüsse traf. DieLeute spürten seine Hand und seinen Blick, hörten seinen Ruf und fühlten sich sicher.
Der Feind machte eine Pause. Durch die unabsehbar lange Reihe der Front lief das Kommando: »Feuer einstellen!« Hier und dort klapperte noch ein Ladestock, hier und dort knallte noch ein Schuss, verspätetund einsam. Der blaugraue Nebel zwischen den Fronten lichtete sich ein wenig. Man stand auf einmal in der mittäglichen Wärme der silbernen, verdeckten, gewitterlichen Sonne. Da erschien zwischen dem Leutnant und den Rücken der Soldaten der Kaiser mit zwei Offizierendes Generalstabs.
Zij was om nooit te vergeten. Zij zat op de hoofdtribune van het Nijmeegse Goffert-stadion met haar ganse permanent onder een geel petje. Zij was dus een DOS-vrouw. En hoe had zij om DOS geleden? De wedstrijd zelf moet een kruisweg geweest zijn voor haar. Af en toe had zij geroepen van angst. Dan was Abe Lenstra haar kwelgeest.
(...) De barre minuten van de eerste verlenging waren als spiesen in heur hart. En bij de tweede verlenging moet het haar te moede zijn geweest alsof zij het tijdelijke ging verwisselen met het eeuwige. Tijdens de derde verlenging sloeg zij de handen voor de ogen. In tranen barstte zij uit: Tonny toch, Tonny, kreet zij, alsof ze een beschermheilige aanriep in uiterste nood.
De hemel was de lijdende ziel genadig, op dat moment. Want Ton van der Linden danste door de Enschedese Maginot-linie heen. Zijn rake schot was de vlam in een kruitvat. Even is het roerloos onder het gele petje. Misschien dacht u dat de DOS-vrouw meteen een vreugdesprong maakte. Nee, ze nam, gelukzalig en plechtig, een paraplu. Die stak zij op. Landskampioen stond in het geel op het zwart van haar regenscherm. Met de mysterieuze lach van Mona Lisa en met ogen starend als die van een slaapwandelaarster, liep zij voorzichtig naar een open plek. En pas daar, waar geen volk meer was, begon ze aan de beste Apache-dans die ooit in Nijmegen is opgevoerd.
Pierre Huyskens (2 september 1931 19 november 2008)
Qu'y trouveront-ils ?... le bon Dieu s'en doute, Et les chers dormeurs le sauront demain, Car, lorsque minuit sonnait sous la voûte, Le petit Jésus s'est mis en chemin, Ayant décroché pour y voir en route Une étoile d'or qu'il tient à la main.
V
Le petit Jésus marche vite, vite, Il a tant à faire un jour de Noël, Il est tant d'enfants qu'il faut qu'il visite... Mais bientôt chacun a son lot tel quel ; Le petit Jésus regagne son gîte, Raccroche l'étoile et retourne au ciel.
VI
Or, le lendemain, lorsque vint l'aurore, Les petits souliers près des gros chenets Renfermaient chacun un noeud tricolore. Et tous les bambins d'une voix sonore : « O chères couleurs, je vous reconnais ! » Et voilà les noeuds piqués aux bonnets.
Paul Déroulède (2 september 1846 - 30 januari 1914)
Uit: Cavalleria Rusticana and Other Stories (Vertaald door G. H. McWilliam)
The She-Wolf
One evening she told him, while the men, exhausted from their day's labours, were nodding off to sleep in the barn, and the dogs were filling the dark air of the countryside with their howling, "It's you I want! You that are beautiful as the sun, and sweet as the honey! I want you!".
"It's the unmarried daughter of yours that I want," Nanni replied, laughing. The She-Wolf thrust her hands into her hair, tearing at the sides of her head without uttering a word, then strode off and stayed away from the barn. But then the olive-crushing season came round in October, she set her eyes on Nanni again because he was working next door to were she lived, and the creaking of the press kept her awake the whole night long.
"Pick up that sack of olives," she said to her daughter, "and come with me." Nanni was pushing the olives under the mill wheel with his shovel, and shouting "Gee up there!" to the mule to keep it moving.
"Do you want my daughter Marricchia?" Pina asked.
"What are you going to give her?" Nanni replied.
"She's got the things her father left, and she can have my house into the bargain. All you need to leave me is the corner of the kitchen to spread out my palliasse."
"In that case we can talk it over at Christmas." said Nanni.
Nanni was covered in grease sweat from the oil and the fermenting olives, and Maricchia wanted nothing whatever to do with him, but when they got home her mother grabbed her by the hair and said to her through clenched teeth: "If you don't take him, I'll kill you!". You would have thought the She-Wolf was ill, and people were saying that when the Devil grows old he goes into hiding. She never wandered about the village any more, she didn't stand on the doorstep flashing those crazy eyes of hers. Her son-in-law, whenever she fixed those eyes on him, began to laugh, and pulled out his scapular to bless himself with.
Giovanni Verga (2 september 1840 27 januari 1922)
Es war in Roms goldener Zeit. Die Kaiserstadt am Tiber war in Flammen aufgegangen und soeben aus der Asche neu erstanden. Was der menschliche Geist an Herrlichkeit, an Ueppigkeit und Vergeudung, an ungeheuerlichster Verworfenheit und schändlichem Laster hervorbringen konnte, ward ausgesprochen, wenn man Rom nannte. Mit dem Wahnwitze Neros war die schreckliche und scheußliche Kaiserkrankheit bereits typisch geworden: es gab Nichts, was in der Welt, die jener Grimasse eines großen Herrschers unterthan war, unmöglich gewesen wäre.
Noch lebten die Götter Griechenlands. In Rom befand sich eine Stadt von Tempeln, welche ein Volk von göttlichen Bildnissen aus Marmor, aus Gold und Elfenbein bewohnte. Ueberall standen die Altäre der Olympier. Aber bereits schwebte über der Glorie dieser Götterwelt der Schatten des Kreuzes, unter dessen triumphirendem Zeichen der Glanz der goldenen Roma erblassen, die Tempel zerbrechen, die Altäre stürzen, die Götter vergehen sollten; bereits stieg von Golgatha der Dunst vergossenen göttlichen Blutes auf, den alle Wohlgerüche Arabiens nicht zu überduften vermochten, und das bacchantische Evoë des Heidenthums durchzitterte der letzte Seufzer des sterbenden Gottessohnes: in der von Lust und Genuß übersättigten Menschheit erwachte die Sehnsucht nach einem erlösenden Tode.
Rom war das Meer brausender Lebensfreuden, schäumender Daseinswonnen und schimmernder Herrlichkeiten, von dem nach allen Himmelsgegenden Ströme ausgingen, die Welt mit Wogen römischen Glanzes und römischer Verderbniß überfluthend. Einer dieser zahllosen Kanäle, welche römische Kultur, Sitte und Fäulniß über die Erde verbreiteten, lief durch Latinum dem Meere zu, die ganze Küste von Centumcellae bis zu dem wollüstigen Bajä mit einem strahlenden Bande von ländlichen Lusthäusern und Prachtbauten säumend, daß der Strand weit hinausleuchtete in die blauenden Fernen des herrlichen, von Göttern und Menschen geliebten tyrrhenischen Meeres.
Zij stond voor haar toilettafel, Een driedelige toilettafel, Een toilettafel met drie spiegels.
Zij kamde haar haar, En ik stond achter haar. Zij plukte uit haar kam een rafel.
En zo lichtgevend was zij, Dat ik, toen ik mij omdraaide naar de wand (De toilettafel - zij - ik - de wand), Zag een driedubbele schaduw in haar hand.
Drie lichtende vingers; ik ontweek ze schuw, Ik ontweek ze, ik, driedubbele schaduw.
Bewaakte overweg
De wit en rode zuurstangen van het verbodene Kantelen, terwijl ze breder worden. - Aldoor bellen die waanzinnig worden Aangehitst door omgekochte seinen Tot eerbetoon aan dolgeworden treinen.
Als ik op 't hek leun: plotseling bedaren. Een overrompeld, in ontzetting, staren. Palen houden eindeloze snaren Omhoog in bundels die ertussen dalen.
Hun kandelabers kammen het geruis Van hese en veeltonige elektronen. Nergens een huis. Alleen de weg. Geen bomen.
Ik haat de snelheid die de mijne kruist Tomeloos, als slaap de vaart der dromen.
De trein ijlt in een mantel van gefluit. Zijn haar een witte, overzware stroom. Zijn hart tikt haperend op de stalen sporen. - Moeder! Mijn woorden smoren in geluid. Haar wuiven gaat verloren onder stoom.
Na het eten zaten zij te roken, de voeten naar de kachel uitgestoken. De gastheer had een versleten radiotoestel aangezet om te horen, of er soms nieuws over de werkstaking was. Voorlopig scheen alles bij het oude gebleven. Of het hem tegenviel, draaide hij zolang aan de afstemknop, tot hij door het slijtagegeruis heen wat verre muziek te pakken kreeg. Twee maten waren Kasper voldoende om, door een diepe weemoed overmand, ééns temeer Mozart te herkennen. De nachtwaker haalde een kruik jenever uit het rek te voorschijn en veegde met een geruite keukenhanddoek twee glazen schoon tot ze blonken als kristal. Meer nog dan tevoren zag hij er in zijn kraaknet grijs pak als een gentleman uit die het voor zo'n kleinigheid ook wel zonder butler aankan.
Je geeft je te veel moeite, zei Kasper. Ik stel je gastvrijheid bijzonder op prijs, doch het zou vervelend zijn, als je er herrie om kreeg... Onzin, volgende maand zal ik veertig jaar onberispelijke dienst op mijn actief hebben. Wie zal na zo'n tijd de oude Simon nog de les lezen? Er bestaat trouwens geen voorschrift, dat mij verbiedt een vriend op een borrel te tracteren. Waarom zou men op een kerkhof de gastvrijheid niet beoefenen?
Kasper onderdrukte zijn lach. Niets wees erop, dat de andere het als galgehumor bedoelde.
Een beetje gezelligheid verdien je wel. stemde hij in. Maar toch moet er mij iets van het hart!
Spreek op, mijn beste!
Ronduit gezegd begrijp ik niet, wat op een plaats als deze het nut van een nachtwaker is?
Simon dronk zijn glas leeg en zuchtte van genot, blijkbaar te keurig opgevoed om waarderend met de tong te klakken.
La mer est comme un ciel bleu bleu bleu Par au-dessus le ciel est comme le Lac Léman Bleu-tendre
Lequateur
Locéan est dun bleu noir et le ciel bleu est pâle à coté La mer se renfle tout autour de lhorizon On dirait que lAtlantique va déborder sur le ciel Tout autour du paquebot cest une cuve doutremer pur
Iles
Iles Iles lles où lon ne prendra jamais terre Iles où lon ne descendra jamais Iles couvertes de végétations Iles tapies comme des jaguars Iles muettes Iles immobiles Iles inoubliables et sans nom Je lance mes chaussures par-dessus bord car je voudrais bien aller jusquà vous
Blaise Cendrars (1 september 1887 21 januari 1961)
Nach seiner Heimkehr nach Augsburg schrieb Josef sein Erlebnis auf der Tauchstrecke in summarischer Form auf ein Stück Papier nieder, das er mit dem grauschwarzen Stein zusammen in eine kleine Holzschachtel legte. Seine Absicht war, sie der Bayerischen Staatssammlung für Paläontologie und Geologie zu übergeben, aber eine Liquiditätskrise in der Versicherungsgesellschaft und eine gefühlsmäßige solche in seiner Ehe nahmen all seine Zeit und sein Denken in Anspruch, und der Stein und das Erlebnis, das sich daran knüpfte, sanken allmählich ins Halbdunkel seines Hinterkopfes zurück. Zwölf Jahre nach der Reise zum Hölloch wurden sowohl Andrea als auch Josef, wie in diesem Jahr so viele andere, von der Spanischen Grippe befallen und waren beide dem Sterben äußerst nah, kamen aber mit dem Leben davon. Während eines Spaziergangs auf der Provinostraße im selben Herbst hatten sie jedoch das Pech, dass ein Möbelträger, der gerade eine Chaiselongue in den 3. Stock hinaufhievte, genau in dem Moment einen Infarkt bekam, als sie unter dem Möbelstück entlanggingen. Andrea war auf der Stelle tot, und Josef starb zwei Tage später an seinen inneren Verletzungen. Der Möbelträger überlebte.
Het was een koude, gure November-nacht in den jare 1595; donkere wolken bedekten den hemel, en ontlastten zich in vreeselijke plasregens. Aan de anders zoo liefelijke maan was het niet vergund door dat dichte floers heen te dringen, en al vertoonde zij zich ook somwijlen, een zwarte massa wolken beroofde het aardrijk toch spoedig weder van haren glans, en het was slechts licht geweest, om den nacht nog nachtelijker te maken.
Hooge populieren, reeds geheel van bladeren ontdaan, verhieven zich aan weerskanten van den breeden zandweg die tusschen de steden Leiden en 's-Gravenhage was gelegen, en vertoonden zich als reusachtige spooksels die zich onstuimig heen en weer bewogen.
Het was in dien nacht en op dezen weg, dat eene kar, langzaam uit de richting van Leiden komende, een kruisweg naderde. De duisternis liet niet toe het zich daarin bevindende gezelschap te onderscheiden; bovendien werd het door een linnen huif bedekt, en eenigermate tegen wind en regen beschut. Na eenig stilzwijgen echter, sprak een vrouwenstem, ongetwijfeld het woord tot den vooropzittenden voerman richtende: Let wel op, Casper! Gij weet dat wij bij het Steenen kruis, den weg ter rechterzijde moeten inslaan! - Het is nu geen tijd van slapen; duwde zij den man, hem hevig op den schouder slaande, toe, daar zij bemerkte dat hij hare woorden niet gehoord had: Wij moeten rechts, verstaat gij?
De aangesprokene, zoo onzacht uit zijne dommeling gewekt, wreef zich geeuwend de oogen en keek in het rond. - 't Is helsch donker; riep hij eindelijk met een forsche stem: ik zie weg noch steg. - Dan zult gij wèl doen af te stappen en de plaats nader op te nemen. hernam de eerste.
Nadat Casper het paard had doen stilstaan, en het de teugels over den kop geworpen had, voldeed hij nogmaals geeuwend en schier onwillig aan het verzoek, dat meer nog naar een bevel geleek.
Behalve de twee sprekend ingevoerde personen moest er zich nog een derde in het voertuig bevinden, die, wellicht door het luid gevoerde gesprek, of wel door het plotseling stilhouden der kar, was ontwaakt. Althans, nauwelijks had Casper den wagen verlaten, of men hoorde een zacht gekreun, hetwelk door een kind moest worden voortgebracht.
Clayton was the type of Englishman that one likes best to associate with the noblest monuments of historic achievement upon a thousand victorious battlefields--a strong, virile man--mentally, morally, and physically.
In stature he was above the average height; his eyes were gray, his features regular and strong; his carriage that of perfect, robust health influenced by his years of army training.
Political ambition had caused him to seek transference from the army to the Colonial Office and so we find him, still young, entrusted with a delicate and important commission in the service of the Queen.
When he received this appointment he was both elated and appalled.The preferment seemed to him in the nature of a well-merited reward for painstaking and intelligent service, and as a stepping stone to posts of greater importance and responsibility; but, on the other hand, he had been married to the Hon. Alice Rutherford for scarce a three months, and it was the thought of taking this fair young girl into the dangers and isolation of tropical Africa that appalled him.
For her sake he would have refused the appointment, but she would not have it so.Instead she insisted that he accept, and, indeed, take her with him.
There were mothers and brothers and sisters, and aunts and cousins to express various opinions on the subject, but as to what they severally advised history is silent.
We know only that on a bright May morning in 1888, John, Lord Greystoke, and Lady Alice sailed from Dover on their way to Africa.
Edgar Rice Burroughs (1 september 1875 - 19 maart 1950)
als wär seither noch keine zeit vergangen faulen im salpeterweiß die selben wände und in den winkeln wie seit ewigkeiten hangen die vagen spinnen noch an ihrer fäden ende
die stühle sind mit staub bedeckt und zeigen wie nah sie dem zerbrechen sind im golde der sonnenflecken die durch blind zersprungne scheiben hereingefallen sind im roten abendneigen
es ist als ob ich wiederkommen sollte und etwas auch als wollt es mich vertreiben es ist als ob noch keine zeit vergangen wäre
säumnis - als zögerte noch immer in den wänden weil ich nicht wegbleib und nicht wiederkehre ein feuriger wink von geisterhaften händen.
Die Blumenbetrachtung
Fuhren hinaus in den Garten der Herrin
samstags: ich fuhr mit
über Preußens Chausseen
brechend voll von den Kohorten aus Chrom und Blech
umdröhnt von der Freiheit stinkreicher Untertanen
immer gewärtig jener düster-roten Abendhimmel
und des scharfen trockenen Winds vor Gewittern.
Oh dann folgt ich ihr mit Blicken dort im Garten:
und sie
wie eine Königin schritt sie durch das Licht
um ihre Blumen zu besichtigen
und mit erlesner Wägung dreier Fingerspitzen
anzuheben jedes Blütenhaupt: anzuheben leicht wie Phalli
so sacht wie dus nicht spüren kannst nicht wahrnimmst
und leichter als es dir im Denken dunkelte am Abend
so ohne Weh:
ach wie ich träumen werde nach dem
Abzug der Gewitter
träumen wie Tau im Licht das sich im Blick der Blüten bricht.
Living, taking it all in, and then writing. Existing within that negative capability of Keats: "being in uncertainties, mysteries, doubts, without any irritable reaching after fact and reason." This is the flux of life where poetry exists, when we just are. We just have to allow it, be it and then write it. Reporting back that which you have seen in the unity with the self, the ascension of the mountain, God, whatever you want to call it. The difference, it has been said, between a poet and a mystic is that the poet must return from the mountain and tell others what has been seen from the top, the mystic must leap off into oblivion. "You can't lead bunny lives and write tiger poetry," we were constantly chided by William Packard, who lived up to his own teaching in every way. Live life to its fullest, scream that barbaric yawp across every rooftop, savor the sucking of every ounce of that marrow. Contribute that verse to the play of Whitman. Uncle Walt goes on in his prose piece, A Winter Day on the Sea-Beach, to correlate poetry and life: "The attractions, fascinations there are in sea and shore! How one dwells on their simplicity, even vacuity! What is it in us, arous'd by those indirections and directions? That spread of waves and gray-white beach, salt, monotonous, senselesssuch an entire absence of art, books, talk, eleganceso indescribably comforting, even this winter daygrim, yet so delicate-looking, so spiritual striking emotional, impalpable depths, subtler than all the poems, paintings, music I have ever read, seen, heard. (Yet let me be fair, perhaps it is because I have read those poems and heard that music.)" Real life, real poetry infinitely intertwined.
"It isn't going to freeze, and I won't look at anything until you have told me what you think of my idea. Wouldn't a whole lovely summer, quite alone, be delightful? Wouldn't it be perfect to get up every morning for weeks and feel that you belong to yourself and to nobody else?" And I went over to him and put a hand on each shoulder and gave him a little shake, for he persisted in gazing at the stars just as though I had not been there. "Please, Man of Wrath, say something long for once," I entreated; "you haven't said a good long sentence for a week."
He slowly brought his gaze from the stars down to me and smiled. Then he drew me on to his knee.
"Don't get affectionate," I urged; "it is words, not deeds, that I want. But I'll stay here if you'll talk."
"Well then, I will talk. What am I to say? You know you do as you please, and I never interfere with you. If you do not want to have any one here this summer you will not have any one, but you will find it a very long summer."
"No, I won't."
"And if you lie on the heath all day, people will think you are mad."
"What do I care what people think?"
"No, that is true. But you will catch cold, and your little nose will swell."
"Let it swell."
"And when it is hot you will be sunburnt and your skin spoilt."
"I don't mind my skin."
"And you will be dull."
"Dull?"
It often amuses me to reflect how very little the Man of Wrath really knows me. Here we have been three years buried in the country, and I as happy as a bird the whole time. I say as a bird, because other people have used the simile to describe absolute cheerfulness, although I do not believe birdsare any happier than any one else, and they quarrel disgracefully. I have been as happy then, we will say, as the best of birds, and have had seasons of solitude at intervals before now during which dull is the last word to describe my state of mind.
Elizabethvon Arnim (31 augustus 1866 9 februari 1941)
À table, l'autre jour, un réseau de guipure, Comme un filet d'argent sur un marbre jeté, De votre sein, voilant à demi la beauté, Montrait, sous sa blancheur, une blancheur plus pure.
Vous trôniez parmi nous, radieuse figure, Et le baiser du soir, d'un faible azur teinté, Comme au contour d'un fruit la fleur du velouté, Glissait sur votre épaule en mince découpure.
Mais la lampe allumée et se mêlant au jeu, Posait un baiser rose auprès du baiser bleu : Tel brille au clair de lune un feu dans de l'albâtre.
À ce charmant tableau, je me disais, rêveur, Jaloux du reflet rose et du reflet bleuâtre : " Ô trop heureux reflets, s'ils savaient leur bonheur ! "
A une robe rose
Que tu me plais dans cette robe Qui te déshabille si bien, Faisant jaillir ta gorge en globe, Montrant tout nu ton bras païen !
Frêle comme une aile d'abeille, Frais comme un coeur de rose-thé, Son tissu, caresse vermeille, Voltige autour de ta beauté.
De l'épiderme sur la soie Glissent des frissons argentés, Et l'étoffe à la chair renvoie Ses éclairs roses reflétés.
D'où te vient cette robe étrange Qui semble faite de ta chair, Trame vivante qui mélange Avec ta peau son rose clair ?
Est-ce à la rougeur de l'aurore, A la coquille de Vénus, Au bouton de sein près d'éclore, Que sont pris ces tons inconnus ?
Ou bien l'étoffe est-elle teinte Dans les roses de ta pudeur ? Non ; vingt fois modelée et peinte, Ta forme connaît sa splendeur.
Jetant le voile qui te pèse, Réalité que l'art rêva, Comme la princesse Borghèse Tu poserais pour Canova.
Et ces plis roses sont les lèvres De mes désirs inapaisés, Mettant au corps dont tu les sèvres Une tunique de baisers.
Théophile Gautier (31 augustus 1811 23 oktober 1872)
The great Giver has ended His disposing; the long day is over and the gates are closing. How badly all that has been read was read by us, how poorly all that should be said.
All wickedness shall go in smoke. It must, it must! The just shall see and be glad. The sentence is sweet and sustaining; for we, I suppose, are the just; and we, the remaining.
If only I could write with four pens between five fingers and with each pen a different sentence at the same time-- but the rabbis say it is a lost art, a lost art. I well believe it. And at that of the first twenty sins that we confess, five are by speech alone; little wonder that I must ask the Lord to bless the words of my mouth and the meditations of my heart.
Now, as from the dead, I revisit the earth and delight in the sky, and hear again the noise of the city and see earth's marvelous creatures--men. Out of nothing I became a being, and from a being I shall be nothing--but until then I rejoice, a mote in Your world, a spark in Your seeing.
III
Feast of Booths
This was a season of our fathers' joy:
not only when they gathered grapes and the fruit of trees
in Israel, but when, locked in the dark and stony streets,
they held--symbols of a life from which they were banished
but to which they would surely return--
the branches of palm trees and of willows, the twigs of the myrtle,
and the bright odorous citrons.
This was the grove of palms with its deep well
in the stony ghetto in the blaze of noon;
this the living stream lined with willows;
and this the thick-leaved myrtles and trees heavy with fruit
in the barren ghetto--a garden
where the unjustly hated were justly safe at last.
In booths this week of holiday
as those who gathered grapes in Israel lived
and also to remember we were cared for
in the wilderness--
I remember how frail my present dwelling is
even if of stones and steel.
I know this is the season of our joy:
we have completed the readings of the Law
and we begin again;
but I remember how slowly I have learnt, how little,
how fast the year went by, the years--how few.
Charles Reznikoff (30 augustus 1894 22 januari 1976)
Linfini nest autre Que le sans fin va-et-vient Entre ce qui se cherche Et ce qui se perd Mille veines ouvertes dun cur lautre
*
Dune main lautre Le secret avoué demeure secret À linstar de lombre transparente ou de lopaque clarté Qui sattarde Entre La carafe remplie de vin Et le bol au cur vide
Offrande à lInespéré Que perpétuent jour après jour Deux mains jointes
*
À deux Mourrons-nous à la lueur de la bougie récalcitrante Où un papillon de nuit glorifie encore linstant dément
En un Renaîtrons-nous aux ténèbres encerclantes illimitées Où une fumée sévanouit, sans fin retraçant nos songes croisés
Uit: Eine Schädigung und Pavane für eine verstorbene Infantin
Ich schalte ein in einen Bericht über die Findelkinder vom Kriegsende. Sie kennen ihren Geburtsort und ihr Geburtsdatum nicht, ihr Alter kann bis zu zwei Jahren differieren, meist haben sie schon
mehrere Namen gehabt. Einem Mann wurde der Name fünfmal geändert, hinter jedem Namen stand »genannt«. Einige finden noch nach Jahrzehnten ihre Eltern und Geschwister über das
Rote Kreuz, eigene Initiative hat wenig Aussicht auf Erfolg.
Die Zusammenführung nicht selten unter Mithilfe eines Dolmetschers: die ersten zwanghaften Umarmungen, das Lächeln, die Pflegeeltern sind eingeladen, sie stehen da und freuen sich
verwirrt für ihre Kinder.
Das Festival der Kurzfilme in Oberhausen. Die Vorsitzende, etwa achtunddreißig, selbstbewußt, nennt unter den vertretenen Ländern die Tschechei kein Land sonst verstümmelt. Der jugoslawische Beitrag Die Ramme. Auf einem Fließband werden geschlüpfte Küken von Frauenhänden sortiert. Die nicht rechtzeitig ausgeschlüpften bleiben liegen und kommen in einen Behälter, wo sie mit den Eierschalen von einer Ramme zu Hühnerfutter zerstampft werden. Die Ramme ist nicht automatisch, man sieht zwei Männerhände, die sie bedienen. Ein schwarzes Küken steht mit den anderen geschlüpften auf dem Band. Es wird zur Seite geschoben und treibt mit dem lebenden Abfall zu der Tonne. Es läuft zurück, wird wieder von der Frau zurückgestoßen, noch einmal läuft es gegen das Band, aber es gehört nicht in die Legebatterie. So gleitet es auf dem Band in die Grube, wo Hunderte von Küken ihre ersten Bewegungen probieren, aus den Schalen schlüpfen, jetzt völlig normal, nur um Sekunden verspätet, aber schon von der Last der anderen gedrückt, das schwarze strampelt, versucht loszukommen, es fallen die nächsten Schalen und Küken darüber, danach die Ramme. Sie hebt
sich und fällt nieder, zerstampft alles zu Brei hochwertiges, eiweißgesättigtes Futter. Die vollen Behälter auf dem Hof, in dem Schrot zuckt es schwache Bewegungen der noch nicht ganz toten
Kükenreste. Unter dem Schrot erscheint etwas Schwarzes, das schwarze Küken kämpft sich durch die Leichen und zerdrückten Eierschalen, kommt hoch, unversehrt, strampelt sich los und läuft.
Libue Moníková (30 augustus 1945 12 januari 1998)
Uit: Das Leben der Hochgräfin Gritta von Rattenzuhausbeiuns
Es war eine zerfallne Tür, aus der jetzt der alte Mann Müffert, der Diener des Grafen, mit einer dampfenden Schüssel Hirse in Händen, auf das Kind blickte: »Ein Blümchen das blüht, ein Herz das so gut ist! Soll sie wie ihre arme Mutter hinter diesen Mauern verblühen? Wenn der Graf noch so lange an seiner Maschine baut! Was jung ist, braucht Junges, um mit ihm zusammen zu sein.« Dies war das halblaute Selbstgespräch Müfferts; er sah sich scheu um, als fürchte er, gehört zu werden, dann fuhr er lauter fort: »Da lauf, Kind, und trag schnell die Schüssel dem Vater hin!« »Schon jetzt?« fragte die kleine Hochgräfin langsam, aus den altdeutschen grauen Ritteraugen mit schwarzen Wimpern einen ziemlich hasenmäßigen Blick durch die von der Sonne durchschimmerte Dampfwolke der Hirse zu Müffert sendend. »Ei, ich wollt auch, es wären noch vierundzwanzig Stunden davon und blieben es ewig, denn heut muß ich dran.« Somit nahm die kleine Hochgräfin den Napf in Empfang; wer diesen genauer ansah, erkannte darin den Schild eines erprobten Rittersmanns; eine halb verrostete Rose zeigte noch Kampfspuren. Hätte der kühne Ritter je gedacht, daß sein Schild später zu so entsetzlichem Dienst gebraucht werde? Sie ging langsam und leisen Schrittes einen Gang hinein, einen hinaus, bis sie sich einem brummenden Hämmern und Bohren immer mehr näherte; nun trat sie vor eine wunderliche, in Eichenholz mit kleinen Drachen und Gesichtsmasken geschnirkelte Tür. Sie faßte sich ein Herz und zog an der schweren eisernen Klinke. Es öffnete sich die Stube, in der das zweite und vorletzte Glasfenster des Schlosses war; da hingen Hammer und Zangen und Zängchen und tausenderlei wunderliche Werkzeuge, teils an der grauen Wand, teils an langen Bindfäden von der Decke ins Zimmer herab; alte Folianten, altes Uhrwerk und Gerümpel, von Spinnweben überzogen, vom Holzwurm zernagt, lag an der Wand entlang. Das Hauptstück war ein weißseidner Bettschirm, mit dem Paradies darauf gestickt in greller Seide; die Äpfel lachten recht daraus hervor. Der Hochgraf hatte sie zum Ziel seiner Bolzen gemacht, und Adam und Eva waren dabei in höchst invaliden Zustand geraten. Der Graf, in Schweiß, heftigen Zorn im Gesicht, mit einem Instrument in der Hand, stieß es hie und da in eine sonderbare, fast wie ein alter Großvaterstuhl aussehende Maschine, die davon sich dehnend zu bewegen und zu krümmen schien, bis zuletzt das Sitzkissen emporsprang sprang, sprang und wieder sprang, wobei der Graf allemal ein sehr zufriedenes Gesicht machte.
Gisela von Arnim (30 augustus 1827 4 april 1889)
To Mrs. Saville, England St. Petersburgh, Dec. 11th, 17--
These reflections have dispelled the agitation with which I began my letter, and I feel my heart glow with an enthusiasm which elevates me to heaven, for nothing contributes so much to tranquillize the mind as a steady purpose--a point on which the soul may fix its intellectual eye.This expedition has been the favourite dream of my early years. I have read with ardour the accounts of the various voyages which have been made in the prospect of arriving at the North Pacific Ocean through the seas which surround the pole.You may remember that a history of all the voyages made for purposes of discovery composed the whole of our good Uncle Thomas' library.My education was neglected, yet I was passionately fond of reading.These volumes were my study day and night, and my familiarity with them increased that regret which I had felt, as a child, on learning that my father's dying injunction had forbidden my uncle to allow me to embark in a seafaring life.
These visions faded when I perused, for the first time, those poets whose effusions entranced my soul and lifted it to heaven.I also became a poet and for one year lived in a paradise of my own creation; I imagined that I also might obtain a niche in the temple where the names of Homer and Shakespeare are consecrated.You are well acquainted with my failure and how heavily I bore the disappointment.
But just at that time I inherited the fortune of my cousin, and my thoughts were turned into the channel of their earlier bent.
Veel klagen zij over de verloedering, de versloffing, de achteruitgang van het Nederlands zoals zij zich dat uit vroeger jaren herinneren. Op een avond in 1991 zette ik voet aan wal in Curaçao en werd onmiddellijk besprongen door een schrijver met een grote hoed, Boelie van Leeuwen, die een hoofdartikel uit de Nieuwe Rotterdamse Courant meedroeg waarin alle woorden door felle rode strepen onleesbaar waren gemaakt: Kunt u daar niets tegen doen?
Maar wat zij niet weten, die klagers buiten Nederland, is dat het ook in Nederland, en ik neem aan in België niet minder, één grote klaagzang is. Charivarius kon zijn onbegrijpelijke afkeer van vanaf en vanuit tenminste nog wel sprekend en grappig onder woorden brengen. Maar wie, om een voorbeeld te noemen, leest hoe Jan Kuitenbrouwer deze weken klaagt over woordcompressie (alsof die niet in alle talen en alle tijden wordt uitgeoefend op woorden en zelfs zinnetjes die je veel gebruikt) en over de verkeerde uitspraak van de r of de g, die verstijft van zoveel onkunde en domheid. Alsjeblieft en alstublief, dat zijn toch prachtige zinscomprimaties, waar onze leerlingen veel van kunnen opsteken.
Het is nu al zover dat het, helaas ook in het beschaafde Nederland voorkomende, racisme zijn weg naar de oppervlakte vindt door het klagen over het Nederlands van die jeugdigen die de pech hebben dat hun ouders niet in Batavia of Amsterdam maar in Turkije of Marokko geboren werden, alsof niet altijd en overal jeugdigen er een eer in scheppen een eigen taaltje te maken waar de ouderen zich aan ergeren.
Er is, laat ik het maar direct verklappen, over de Nederlandse taal niets te klagen. Nooit in de geschiedenis is er door zoveel mensen Nederlands gesproken als nu. En dat komt niet eens door onze vruchtbaarheid, maar door onze immigranten. Kon je vroeger in bepaalde Franse dorpjes zomers veel Hollands horen van vakantiegangers, nu klinken onze klanken de hele zomer in menig Turks of Berbers dorp, van vakantiegangers in hun oude land.
Hugo Brandt Corstius (Eindhoven, 29 augustus 1935)
Allen blutete stark, als man ihn losband, am stärksten aus dem Mund. Er hatte verlangt, dass man ihm ein Lederstück zwischen die Zähne schob. Nun hatte er es durchgebissen und die halbe Zunge dazu. Die Zunge würde rasch heilen, befand Anderson, da gebe es selten Entzündungen, anders als auf dem Rücken, von dem die Haut in Fetzen hing und den man täglich einsalben müsse. Er war das vertraute er später Webber an beunruhigt von Cooks Zornanfällen; auf der vorigen Reise hatte er ihn gelassener erlebt. Es möge sein, sagte er, dass Cook erschöp∫er sei, als er vor sich selbst zugebe.
Nervöse Erschöpfung sei nicht ungefährlich, sie könne zu einem Zusammenbruch führen oder was bei Cook allerdings kaum denkbar sei zu völligem Kontrollverlust. Und dann erzählte er Webber, den er zu einem Trunk in seine Kabine eingeladen hatte, dass Cook vor drei Jahren, auf der Höhe von Feuerland, schwer krank geworden sei, vermutlich wegen eines gi∫igen Fischs. Tagelang sei er nicht mehr fähig gewesen, Befehle zu erteilen, man habe um sein Leben gebangt. Dann habe der ältere Forster, der deutsche Naturforscher, sonst ein selbstgerechter und zänkischer Mensch, eingewilligt, seinen Hund für den Kapitän zu opfern. Der Koch habe den Hund einen Bastard, gekau∫ in irgendeinem Hafen geschlachtet und aus dem Fleisch eine Bouillon gekocht, die den Kapitän enorm gekrä∫igt habe. Aber die Nachwirkungen dieser Krankheit habe ihm auf die Gallenblase geschlagen, und sie sei wohl an seinem jetzigen Zustand mitbeteiligt. Wolle Gott, dass Captain Cook gesunden
Geistes bleibe und beide SchiΣe heil nach England zurückbringe!
Het stak de kop op, toen een onverwachte zonneschijn over de meubels viel, die al vijfentwintig jaar in de kamer stonden.
Nu aangeraakt door de gestrekte wijsvinger van het licht. Ternauwernood verdroegen zij deze zachte liefdesverklaring. Ze wilden alleen donker, waarin welwillendheid, mededogen voor hun brand- en mottengaatjes, hun slijtage, hun verschoten kale plek. Zij stonden met de ruggen naar elkaar, want
wanneer, na hoeveel jaren, houdt het blozen eindelijk op?
Haastig begon ik met het bevrijden van een kleine plant, door alle omstandigheden taai overeind gebleven. Beloonde zijn niet-willen-sterven met ruimte en mest, verwijderde hier en daar een witte ziekte, ging met hem in het zonlicht staan en
voelde de dunne scheidingslijn tussen mijn handelen en de het-zich-voltrekken-processen in mijn lichaam, in- en uitvoer van zuurstof en stikstof, de chemie van het voelen, het kunnen denken.
Midden in de streep zonlicht met de tuimelende stofjes, zag ik in de spiegel, los van mededogen en welwillendheid, mijn eigen omhulsel al tamelijk aangetast zacht staan te glanzen met oplichtende kleur, als werd ik nu op mijn beurt opgemerkt door de zon omdat ik al die tijd gebleven was en blozen kon bij de eerste de beste blijk van willekeurige warmte.
Wat was toch deze chemie van voelen? Dat koken vloeien glijden, dat stomen branden bonzen... Het stopte nooit. Mijn hart hield niet op. Doch misschien heeft het na zoveel jaren niets meer met hartszaken van doen. Wellicht is het de blikkerende pitbull in mij.
Ich weiß, Sie sind entschlossen, Paul Claudel für das Theater neu zu entdecken. Der Augenblick ist günstig. Denn mittlerweile haben sich die Vorurteile über ihn, die seit den Pariser Unruhen 1968 in der Luft lagen, verflüchtigt. Heute scheint man zu wissen, wie dialektisch austauschbar Ideologien sind. Die meisten haben ihre alten Brillen, durch die sie Dramatiker wie Brecht und Claudel zu sehen gewohnt waren, abgelegt. Allein schon bei einem neuen, offenen Lesen ihrer Stücke zerfallen vorgeprägte Ansichten und Urteile. Übrigens hat sich der «marxistische» Brecht einmal ironisch als den «letzten römischkatholischen Kopf» benannt. Indessen entlarvt der «erzkatholische» Claudel in seinem Stück «Das harte Brot» den Kapitalismus radikaler als Brecht eine kirchliche Ideologie in seinem «Leben des Galilei». In Frankreich hat Bernard Sobel, bekennender Marxist, 2001 «LOtage» («Die Geisel») inszeniert und im Programmbuch einiges aus dem «Kommunistischen Manifest» zitiert. Olivier Py, praktizierender Katholik, brachte 2003 in Straßburg den «Seidenen Schuh» ungekürzt auf die Bühne. Eine Wiederentdeckung des großen Dramatikers ist im Gange. Zur selben Zeit wie Olivier Py hat Stefan Bachmann in Basel mit meiner Neuübersetzung (Paul Claudel, Der seidene Schuh. Johannes Verlag Einsiedeln, Freiburg i.Br. 2003) das Gleiche gewagt und Claudel für das deutsche Theater in ein neues Licht gerückt. Nun unternehmen Sie mit ihm ein ähnliches Wagnis, Sie spielen alle drei Stücke der «Trilogie» an einem Abend. Der Dichter selbst hatte 1920 dem Pariser Theatermann Jacques Copeau vorgeschlagen, die ganze «Trilogie der Coûfontaine» aufzuführen. Es kam damals nicht dazu.
Ik voelde [...] dat ik vrij was. Dat ik me los had gelopen van alles wat me achtervolgde: zo eindigt de roman Horrible tango (1967). Het slot is karakteristiek voor het gehele werk van Jan Wolkers.
In zijn voorafgaande, destijds omstreden boeken ging het telkens om een hoofdfiguur die zich vrij en los wil maken - meestal een jongere zoon die het aan de stok krijgt met zijn vader, omdat deze burgerlijke onvrijheid en calvinistische vastlegging aan hem wil opdringen. Bij de onvermijdelijke botsingen dient de oudere broer, wat sluwer en brutaler, vaak als lichtend voorbeeld, maar juist hij sterft vroeg.
Raakt de zoon in conflict met de autoriteit van de vader, dan komt tevens het goddelijke gezag in het geding: hij wordt immers uit naam van de Almachtige in een model geperst. De dood van zijn broer wakkert de opstand aan: het is niet te geloven. Het mag niet! Het is een schande. In Kort Amerikaans (1962) staat het credo: Mijn ongeloof in God is mijn enige houvast aan hem.
De figuren van zoon, vader en broer, op het eigen verleden geënt, en omringd door minder belangrijke gezinsleden, bepaalden in de beginjaren Wolkers' universum. Om hen heen zijn de thema's te groeperen die ook later steeds weer opduiken: seksualiteit, isolement en schuld, vernietiging, dood en ontbinding, natuur, dier, mens en Godheid. Aldoor gaat het om facetten van opstand en onmacht, van verzet tegen onderwerping en tegen geborneerdheid, en van een vitale machteloosheid jegens het absurde dat overblijft als God van de rol is geschrapt. Dat leidt tot een merkwaardige pendelbeweging tussen regelrechte mensenhaat en een mededogen dat zich tot mens en dier uitstrekt. In later werk reiken deze thema's veel verder dan het kleine universum van jeugd en gezin; de rebellie wordt bij voorbeeld in De walgvogel (1974) op politieke verhoudingen geprojecteerd, zonder zelf politiek te worden.
Jacques Kruithof (29 augustus 1947 7 maart 2008)
A Sour El Ghozlane, mon village natal, au parfum dambre et daubépine, mes désirs enfantins se sont brisés, surpris, écartés de la vie trop obscure même avec des gazelles Et tous ces horizons quon appelle nos rêves Là-bas à Sour quand laurore derrière les ronces A Sour El Ghouzlane, javais juré de revenir un jour Vingt-sept années menserrent font cahoter ma peine Sour El Ghozlane construit lHommme absolu plus explosif que poète Et fais en sorte quà mon réveil le temps, avocat des miracles, menseigne lordre des paix et racornise ma peine
Prête-moi ton grand bruit, ta grande allure si douce, Ton glissement nocturne, à travers l'Europe illuminée, O train de luxe! et l'angoissante musique Qui bruit le long de tes couloirs de cuir doré, Tandis que derrière les portes laquées, aux loquets de cuivre lourd, Dorment les millionaires. Je parcours en chantonnant tes couloirs Et je suis ta course vers Vienne et Budapesth, Mêlant ma voix à tes cent mille voix, O Harmonika-Zug!
J'ai senti pour la première fois toute la douceur de vivre, Dans une cabine du Nord-Express, entre Wirballen et Pskow. On glissait à travers des prairies où des bergers, Au pied de groupes de grands arbres pareils à des collines, Etaient vêtus de peaux de moutons crues et sales... (Huit heures du matin en automne, et la belle cantatrice Aux yeux violets chantait dans la cabine à côté.) Et vous, grandes places à travers lesquelles j'ai vu passer la Sibérie et les monts du Samnium, La Castille âpre et sans fleur, et la mer de Marmara sous une pluie tiède!
Prêtez-moi, ô Orient-Express, Sud-Brenner-Bahn, prêtez-moi Vos miraculeux bruits sourds et Vos vibrantes voix de chanterelle; Prêtez-moi la respiration légère et facile Des locomotives hautes et minces, aux mouvements Si aisés, les locomotives des rapides, Précédant sans effort quatre wagons jaunes à lettres d'or Dans les solitudes montagnardes de la Serbie, Et, plus loin, à travers la Bulgarie pleine de roses...
Ah! il faut que ces bruits et que ce mouvement Entrent dans mes poèmes et disent Pour moi ma vie indicible, ma vie D'enfant qui ne veut rien savoir, sinon Espérer éternellement des choses vagues.
Valery Larbaud (29 augustus 1881 2 februari 1957)
Der Herr. Die himmlischen Heerscharen. Nachher Mephistopheles. Die drei Erzengel treten vor.
Raphael:
Die Sonne tönt, nach alter Weise, In Brudersphären Wettgesang, Und ihre vorgeschriebne Reise Vollendet sie mit Donnergang. Ihr Anblick gibt den Engeln Stärke, Wenn keiner sie ergründen mag; die unbegreiflich hohen Werke Sind herrlich wie am ersten Tag.
Gabriel:
Und schnell und unbegreiflich schnelle Dreht sich umher der Erde Pracht; Es wechselt Paradieseshelle Mit tiefer, schauervoller Nacht. Es schäumt das Meer in breiten Flüssen Am tiefen Grund der Felsen auf, Und Fels und Meer wird fortgerissen Im ewig schnellem Sphärenlauf.
Michael:
Und Stürme brausen um die Wette Vom Meer aufs Land, vom Land aufs Meer, und bilden wütend eine Kette Der tiefsten Wirkung rings umher. Da flammt ein blitzendes Verheeren Dem Pfade vor des Donnerschlags. Doch deine Boten, Herr, verehren Das sanfte Wandeln deines Tags.
Zu drei:
Der Anblick gibt den Engeln Stärke, Da keiner dich ergründen mag, Und alle deine hohen Werke Sind herrlich wie am ersten Tag.
Mephistopheles:
Da du, o Herr, dich einmal wieder nahst Und fragst, wie alles sich bei uns befinde, Und du mich sonst gewöhnlich gerne sahst, So siehst du mich auch unter dem Gesinde. Verzeih, ich kann nicht hohe Worte machen, Und wenn mich auch der ganze Kreis verhöhnt; Mein Pathos brächte dich gewiß zum Lachen, Hättst du dir nicht das Lachen abgewöhnt. Von Sonn' und Welten weiß ich nichts zu sagen, Ich sehe nur, wie sich die Menschen plagen. Der kleine Gott der Welt bleibt stets von gleichem Schlag, Und ist so wunderlich als wie am ersten Tag. Ein wenig besser würd er leben, Hättst du ihm nicht den Schein des Himmelslichts gegeben; Er nennt's Vernunft und braucht's allein, Nur tierischer als jedes Tier zu sein. Er scheint mir, mit Verlaub von euer Gnaden, Wie eine der langbeinigen Zikaden, Die immer fliegt und fliegend springt Und gleich im Gras ihr altes Liedchen singt; Und läg er nur noch immer in dem Grase! In jeden Quark begräbt er seine Nase.
Johann Wolfgang von Goethe (28 augustus 1749 22 maart 1832)
Portret (olieverf) door Joseph Karl Stieler, 1828.
Volgens Stieler luidde Goethes commentaar: Sie zeigen mir, wie ich sein könnte. Mit diesem Manne auf dem Bilde ließe sich wohl gerne ein Wörtchen sprechen. Er sieht so schön aus, dass er wohl noch eine Frau bekommen könnte. Geciteerd naar: Emil Schaeffer, Jörn Göres: Goethe seine äußere Erscheinung, p. 179.
Alles komt weer op gang. Het theaterseizoen is begonnen, de doden zijn begraven of gecremeerd en het najaar nadert. Zomerkleren kunnen in de onbewaakte garderobe. Zwangeren werden ontlast en de burgerbevolking nam toe. Neem afscheid in uw eigen stijl. Een correcte uitvaartverzorging. Het wemelt in de maasstad van de volgzame moslims met totaal herenigd gezinsleven, televée op scherp, hechte familiebanden, de koraan op 't nachtkastje, moskee binnen knielbereik en mekka ver in het oosten. De schoorsteenveger is ondertussen ook alweer geweest in opdracht der Combinatie. Geen Pyke Koch- of Hikmettype; een volksgriezel, vermoedelijk tijd besparend om in koffiehuizen over de voetbal te kunnen lullen bij een glas bier of kopstoot, zó gehaast was hij met een stofzuiger achter de gashaard bezig. Waar de suikerpatiënt naastaan zich met hebben en houden naar een andere stadswijk heeft laten verplaatsen, minstens een halfjaar terug alweer, ben ik benieuwd wie precies de woning zullen gaan belasten. In elk geval was een tweetal, van wie er één nogal luidweg hakkelde, vorige week bezig de achtergelaten tuinwildernis te ontginnen. Bofte ik nog dat ze er geen lokale radiozender bij nodig hadden. Enkel maar volkse spekstemmen, meer niet. Dit heeft mij wel geïnspireerd om Hikmet aanstaande vrijdag tuinbijverdienste ad een joetje per uur te gunnen. Omdat de verstandhouding met de Combinatie op een laag pitje is komen te staan, weet ik niet zulk recht te hebben als de nog onbekende nieuwe bewoners op tuinverzorging via de woningbouwvereniging. Pedagogisch is het trouwens beter dat Hikmet buiten de anale poespas om zo af en toe een personeelslid van mij is; dat hij shaggies voor me draait heeft immers evenzeer een gunstig effect op onze van alle gangbare normen afwijkende relatie. Ik moet mij er maar mee verzoenen dat de vaste minnaar zijn armoe op mijn armlastigheid poogt te verhalen.
Niet dat mijn tuin onoverzichtelijk verwilderd is, allerminst. Ik kan nog over de tegels tot bekant uiterste schutting lopen en er groeien zelfs nog diverse bloemen, doch het liefst is mij laag gras zonder bloemontsiering, want bloemen merk ik voldoende in de graaiklauwen der buurtbewoonsters voor de marktkraam of als zij zich naar huis spoeden om de gekochte bossen ruikers over vazen te verdelen.
Om indruk te maken op de acteur aan mijn tafel zeg ik De mooiste film die ik ooit zag heet Paradise Lost De camera bewoog zich niet en alles was zwartwit vreemd als een paradijs nee vreemder
De jongen zegt dat ik Stranger than paradise bedoel Ik concentreer me op het woord 'gereserveerd' tot de letters zwemmen en de wereld een vlek is
De wereld, mijn wereld verhardt zich Ter illustratie: een hoofd van klei wordt in een oven geschoven en zo heet gestookt tot het hoofd hard is en de grootte heeft van een gebalde vuist Maar een beeld is breekbaar en dat geloof ik van de wereld niet
Passie is een manier om me aan het bestaan te onttrekken maar ik kan het niet uitspreken Het is meer iets voor een acteur
De acteur staat op Er is een wereld die op hem wacht Ik blijf nog even
She was thinner, with a mannered gauntness as she paused just inside the double glass doors to survey the room, silvery cape billowing dramatically behind her.What's this,
I thought, lifting a hand until she nodded and started across the parquet; that's when I saw she was dressed all in gray, from a kittenish cashmere skirt and cowl
down to the graphite signature of her shoes. "Sorry I'm late," she panted, though she wasn't, sliding into the chair, her cape
tossed off in a shudder of brushed steel. We kissed.Then I leaned back to peruse my blighted child, this wary aristocratic mole.
"How's business?" I asked, and hazarded a motherly smile to keep from crying out: Are you content to conduct your life as a cliché and, what's worse,
an anachronism, the brooding artist's demimonde? Near the rue Princesse they had opened a gallery cum souvenir shop which featured fuzzy off-color Monets next to his acrylics, no doubt,
plus beared African drums and the occasional miniature gargoyle from Notre Dame the Great Artist had carved at breakfast with a pocket knife.
"Tourists love us.The Parisians, of course"-- she blushed--"are amused, though not without a certain admiration . . ." The Chateaubriand
arrived on a bone-white plate, smug and absolute in its fragrant crust, a black plug steaming like the heart plucked from the chest of a worthy enemy; one touch with her fork sent pink juices streaming.
"Admiration for what?"Wine, a bloody Pinot Noir, brought color to her cheeks."Why, the aplomb with which we've managed to support our Art"--meaning he'd convinced
her to pose nude for his appalling canvases, faintly futuristic landscapes strewn with carwrecks and bodies being chewed
by rabid cocker spaniels."I'd like to come by the studio," I ventured, "and see the new stuff." "Yes, if you wish . . ."A delicate rebuff
before the warning: "He dresses all in black now.Me, he drapes in blues and carmine-- and even though I think it's kinda cute, in company I tend toward more muted shades."
She paused and had the grace to drop her eyes.She did look ravishing, spookily insubstantial, a lipstick ghost on tissue, or as if one stood on a fifth-floor terrace
peering through a fringe of rain at Paris' dreaming chimney pots, each sooty issue wobbling skyward in an ecstatic oracular spiral.
"And he never thinks of food.I wish I didn't have to plead with him to eat. . . ."Fruit and cheese appeared, arrayed on leaf-green dishes.
I stuck with café crème."This Camembert's so ripe," she joked, "it's practically grown hair," mucking a golden glob complete with parsley sprig onto a heel of bread.Nothing seemed to fill
her up: She swallowed, sliced into a pear, speared each tear-shaped lavaliere and popped the dripping mess into her pretty mouth. Nowhere the bright tufted fields, weighted
vines and sun poured down out of the south. "But are you happy?"Fearing, I whispered it quickly."What?You know, Mother"--
she bit into the starry rose of a fig-- "one really should try the fruit here." I've lost her, I thought, and called for the bill.
Let me take this other glove off As the vox humana swells, And the beauteous fields of Eden Bask beneath the Abbey bells. Here, where England's statesmen lie, Listen to a lady's cry.
Gracious Lord, oh bomb the Germans, Spare their women for Thy Sake, And if that is not too easy We will pardon Thy Mistake. But, gracious Lord, whate'er shall be, Don't let anyone bomb me.
Keep our Empire undismembered Guide our Forces by Thy Hand, Gallant blacks from far Jamaica, Honduras and Togoland; Protect them Lord in all their fights, And, even more, protect the whites.
Think of what our Nation stands for, Books from Boots' and country lanes, Free speech, free passes, class distinction, Democracy and proper drains. Lord, put beneath Thy special care One-eighty-nine Cadogan Square.
Although dear Lord I am a sinner, I have done no major crime; Now I'll come to Evening Service Whensoever I have the time. So, Lord, reserve for me a crown, And do not let my shares go down.
I will labour for Thy Kingdom, Help our lads to win the war, Send white feathers to the cowards Join the Women's Army Corps, Then wash the steps around Thy Throne In the Eternal Safety Zone.
Now I feel a little better, What a treat to hear Thy Word, Where the bones of leading statesmen Have so often been interr'd. And now, dear Lord, I cannot wait Because I have a luncheon date.
Das Vergessen ereilt Autoren auf die unterschiedlichste Art. Fehlende Resonanz beim Publikum oder Eigenbrötlerei der Schreibenden mögen in den meisten Fällen genügen. Das Vergessen bedient sich jedoch einer genialeren Strategie, wenn es dafür sorgt, daß sich Autoren mit ihren Werken und Ideen so weit ausdehnen, daß diese einen gasförmigen Zustand erreichen und von der Wirklichkeit nicht mehr zu unterscheiden sind. Literaturgeschichte erweist sich dann als eine Folge von Aggregatzuständen, die nur mühsam zu rekonstruieren sind. Denn wie verflüssigt und verfestigt man literarisches Gas und macht es so wieder beschreibbar? Wie rekonstruiert man eine Landkarte, die mit der Landschaft identisch, mithin unsichtbar geworden ist? Vor dieses Problem stellt uns heute Herbert George Wells, der zur Blüte des Viktorianismus, 1866, geboren wurde und ein Jahr nach Abwurf der ersten Atombomben starb. Lange Zeit war er der Repräsentant englischer Literatur. Schon Zeitgenossen bewunderten seine merkwürdige Ausdehnungskraft. Sein weltanschaulicher Gegner und Freund G. K. Chesterton nahm sich in seinem Buch Heretics (Ketzer, 1905), in dem er den Zeitgeist der anbrechenden Moderne genüßlich entgrätete, des Phänomens an. In einem Kapitel über "Mr. H. G. Wells und die Riesen" weist er darauf hin, daß Wells der einzige Zeitgenosse sei, der nicht aufhöre zu wachsen; nachts, wenn man wach im Bett liege, könne man ihn wachsen hören.
Desk, your Landfall people segmented within the drawers, your sides battered, knocked at by writers wanting to get out and into Print, your body sawn in half and rejoined, your toes cut off, You squat in the middle of the room You don't dare to attack now with your sharp corners the passing literary aspirants breathing their cherished syllables. You malicious, magnificent-mileaged one-owner desk, you were kind in your time, used kindly, too, were never at the mercy of a mad shifter of furniture trained for the secondhand kill, bred among giraffe pianos and minute waltzes, quite mad, mad among the mahogany and walnut.
I think I will keep you, malicious desk. You refuse to stay tidy, you get stuck and you wobble on your cut legs The edges of the wound around your middle will never meet again; you are unbalanced, overweight.
I remember the day I took you in, a Dunedin day of generous cloud no niggardly blowaway tufts in those journeying skies pursuing their massive somewhere along a onetrack wind from the mountains to the sea towards the north, the Peninsula and beyond. There was some suggestion that day, I remember, that I remove my front door to admit you. It was not necessary. How agile you were, how accommodating, how fitting!
You were something to live up to. Perhaps, after all, something I could never face too good, too clever, too correct.
Mind my reputation, you said, when I dropped the wrong word or touched you with a misplaced syllable. It was later, I remember, that your corners began to attack me as I walked by you. Once, during my absence, the occupants of the house dismembered you and hid you in the cellar until I returned. I would never have known except for the white-faced literary person who beckoned me in the street one day You can't guess what they did! Her horror was clear. What did they do? I don't know how to tell you. Tell me. They took it to pieces. It was too big. The room couldn't take both the desk and the double bed. I was calm. I knew. You mean, I said, The Landfall Desk? I thought she was going to faint. The Landfall Desk! How dreadful, I said, without meaning it. I was curious, though, about its battle with the double bed, its assertion There isn't room for both of us.
Eight-legged, a kind of spider secreting, outpouring your daily web, a mad, crooked, crippled piece of furniture, bathing in golden literary history, in spite of all, you go with me, Landfall Desk, kept, endured, burrowed in by the blossoming alphabet in spite of all, in my shifting life, you go with me . . .
I think I expected something that would combine the feeling of a clinic with the spookiness of a madhouse in a bad film. But this was -well, it was Swiss. Very Swiss, for though there was nothing of the cuckoo clock, or the bank, or milk chocolate about it, it had a sort of domesticity shorn of coziness, a matter-of-factness within which one could not be quite sure of its facts, that put me at a disadvantage.
( )
We generally begin with what we call anamnesis.... We look at your history, and meet some people there whom you may know or perhaps you don't, but who are portions of yourself. We take a look at what you remember, and at some things you thought you had forgotten. As that goes on we find we are going much deeper. And when that is satisfactorily explored, we decide whether to go deeper still, to that part of you which is beyond the unique, to the common heritage of mankind.
William Robertson Davies (28 augustus 1913 2 december 1995)
Nam niet de Grote Houdini in de ene hand zijn hoge hoed, en in de andere een olifant die hij met een eenvoudig gebaar voorgoed in zijn hoofddeksel kon doen verdwijnen?
Wat een onrecht.
Mijn hoofd is bloot, en jij, niet eens zo groot en zonder slurf (nou ja), toonbeeld van schoonheid, na zoveel jaar durf jij nog steeds genadeloos aan mij verschijnen.
Jazz
Toe, vil mijn schaam dat wit konijn, span dat vel en roer de trom. Maak wat koel was kokend en kanonsloop wat was krom.
Vel mijn boom de achterdocht en zaag de takken trommelstok van liefde. Drum je namen in mijn bas en maak mij jouw gekliefde.
Hou me hou me hou me vast, en kerf uit mij jouw boot. Sla je peddels ritme op mij plat, en bedwing met mij de dood.
Het klappen van de zweep
Zij was het type dat alleen door een gesprek zover te krijgen was; een ernstige babbel, iets diepgaands, over de vergankelijkheid van het levende, de noodzaak van relativeren, Wittgenstein, de anarchie, structurele crises, neurosevorming, de dreiging van het neo-fascisme of kernenergie. Als het maar eindigde in bed.
I think it is fair to say that my parents were not loved as children, that they did not love each other and that they did not love me. There was possession, fear, sentimentality, desire, but not love. This has left me with certain absences and certain intensities.
Absent is any real sense of family, of bonding, of belonging. Intensified is a longing for love as it really is -- as freedom, abundance, generosity, passion. What Dante calls the love that moves the sun and the other stars.
This love exists. Perhaps it is the only thing that exists. It is the buried treasure. The treasure is really there.
Fragments, hints, clues, letters, persuade me on. I've come near it sometimes, but like Lancelot outside the Chapel of the Grail, I haven't been able to go in. I may never be able to go in.
In your face, in your body, as you walk and lie down and eat and read, you have become the lineaments of love. When I touch you I touch something deeper than you. This touches something in me otherwise too sunk to recover.
I suffer. I intentionally put myself in the way of suffering as a test, as a measure, to see what will be drawn up -- to stop myself from closing up. I don't want to close the wound.
Love wounds. There is no love that does not pierce the hands and feet. Love's exquisite happiness is also love's exquisite pain. I do not seek pain but there is pain. I do not seek suffering but there is suffering. It is better not to flinch, not to try and avoid those things in love's direction. It is not easy, this love, but only the impossible is worth the effort.
In the Grail legends Lancelot, the best knight in the world, never does see the Grail because he cannot give up his love for Guinevere. As a moral essay this suggests that human passion is no substitute for divine love and that it prevents us from experiencing love fully. This has been the basis of Christian thought since St Paul.
Je déteste ces publicités qui se mettent en quatre pour nous donner envie d'acheter un produit à la con dont on n'a même pas besoin, qui te tutoient pour te vendre du Fanta citron, qui te tutoient si t'es un jeune, parce que les jeunes sont cools et arriérés et qu'il faut les tutoyer sinon ils ne comprennent pas ce qu'on leur dit, et la voix off de minette en chaleur des pubs pour le déodorant, le rouge à lèvres et les crèmes dépilatoires, parce que toutes les filles entre quinze et vingt ans sont de toute façon des minettes en chaleur, hystériques et obsédées par la tenue de leur déodorant et nageront dans la joie en apprenant qu'on fabrique maintenant des crèmes dépilatoires en spray qui font effet en trois minutes sans irritation, c'est-à-dire juste le temps que le jeune qu'elles ont ramené d'une quelconque 'teuf' se tape un Fanta citron et le début d'une queue pendant qu'elles se désherberont les jambes et la chatte au spray enfermées dans la salle de bain, et pourront donc passer immédiatement à l'action dès qu'elles en sortiront, imberbes et donc baisables, et leur filer un orgasme de coups de boutoir mal assenés, mais pas de ces vilaines maladies vénériennes qui décimaient les prostituées autrefois, mais qui ne vous décimeront pas, toi et tes pareilles, les jeunes minettes en chaleur, grâce aux préservatifs machin, les préservatifs machin : tape-toi la terre entière, suce des queues, pratique le triolisme et la sodomie en plein air, sur des parkings par exemple, puisqu'il n'y a que ça qui t'intéresse. Les préservatifs machin : plus rien ne t'empêche d'être une salope.
De zon komt op om 6.30. Stephen Dedalus wordt wakker, ziet het omliggende land en de ontwakende bergen uit zijn raam. Denkt: 'Wat boeiend.' Trekt het dekbed over zijn hoofd en slaapt weer in. Die hele dag in 1904. Wordt de andere dag uitgerust wakker en vraagt: 'Heb ik iets gemist?'
De staart, de nieuwe roman van Patricia de Martelaere, heeft wat met honden. Theo, de hoofdfiguur, denkt aan de alfabetische lijst van honderassen die hij ooit, samen met de rasbeschrijvingen en de standaardnormen, uit het hoofd heeft geleerd. De lezer krijgt exacte informatie over de sint-bernard, de bokser, de dobermann, de poedel, de Duitse herdershond, de Afghaanse windhond, de golden retriever, de chihuahua, de collie, de rottweiler, de buldog, de Chinese shar-pei, de chow-chow, de karabash of Anatolische herdershond, de Ierse wolfshond, de mopshond. Dat gebeurt in de vorm van steekkaarten, die in de taalstroom (zonder hoofdstukken, zonder alinea's) tussen andere tekstsegmenten gemonteerd staan. Maar ook in het verhaal lopen nogal wat honden rond, zoals Boes, Kazan en Hermes. Theo, die vaak als kind of puber wordt opgevoerd, wil zo vreselijk graag een hond op moeilijke momenten in zijn bestaan, bijvoorbeeld als hij geen vriend meer heeft. Soms ook voelt hij zich hopeloos verloren tussen zijn altijd zieke moeder en zijn vader-met-het-vampieregezicht, die buldert dat hij nooit volwassen zal worden, altijd kind zal blijven en van wie hij weet met wie hij zal trouwen na mama's dood. Dan kan een hond helpen. Want sommige honden springen tegen je op als ze je zien en weten dan met hun blijdschap geen blijf; ze blijven maar likken aan je gezicht, terwijl hun staart roffelend tegen de deurpost slaat. En je moet niet vrezen dat ze genegenheid veinzen, want als ze iets niet kunnen, is het wel veinzen. Zoals overigens te lezen staat in Wittgensteins filosofische onderzoeking 250: Waarom kan een hond geen pijn veinzen? Is hij te eerlijk? Zou je een hond pijn kunnen leren veinzen? Je kunt hem misschien leren bij bepaalde gelegenheden te janken alsof hij pijn heeft, zonder dat hij pijn heeft. Maar voor het eigenlijke veinzen zou de juiste omgeving voor dit gedrag nog altijd ontbreken. In dat verband is het verhaal van Odysseus' hond, dat in De staart ter sprake komt, heel typisch. Alleen de hond Argos herkent Odysseus, die na twintig jaar omzwervingen vermomd naar het eiland Ithaca terugkeert. Argos spitst de oren, kwispel-staart en sterft. Slechts hij heeft de echte Odysseus gezien ondanks de vermomming, over de tijd heen. Wat de mensen niet kunnen, kan hij wel.
America saved my life. I should like to admit this conviction, free of fancy, as the lasting reality time made of it.
It has been a long life. America, with whose servicemen I shared a Pacific War perimeter in a world of total combat, flew in penicillin. While I was still in field hospital, Truman dropped the Atom Bomb, sending troops who had lived on their nerves far too long half crazy in the night; and guaranteeing my return home. Subsequently I was to turn to America for periodic residence, and to be given it amongst the most generous people I have known. During one sojourn, American oak broke a bad fall that could have removed me as the Pacific nearly did. At the Mayo Clinic in Minnesota, where for several years I was a visitor, cortisone was discovered; it sustains breathing, and for that purpose I require it.
Hence this series of Poems For America, given the specific title of America My Breath, with Dedication and appended Histories.
If, in the series, I seem to have written as a pillager, putting my New World to work for me, I have done so as a person who found there, for all its faults, a great nation, and a sense of freedom and the remarkable. I hope American friends will accept my examination of their epic history. I have used it as a warning image of what can be lost, like breath
It might be necessary for you to leave quickly, she said, so I will leave it ajar. If anyone should come to that doorshe nodded towards the door on the other side of the room, a heavy, bolted doorwaste no time. Run. For once you know the secret, your life will be in real danger! What secret? he asked. Oh, Eleanor, what is all this? Why did you send for me so secretly? And its been so long . . . He took her hand and brushed it with his lips as he realized that, after so long a separation, they had hardly greeted one another, that her first words to him had been a warning of danger. What has happened? he asked again. So many things, she said heavily. Terrible things, Richard. Perhaps it was wrong of me to send for you . . . but I couldnt bear for you to hear it all from the lips of a casual gossip. And Ive been virtually a prisoner ever since . . . ever since . . . Her voice broke and Richard reached out a comforting arm which she ignored. Sit down, dear heart, and Ill try to tell you everything. You would do well to drink some wine . . . pour for me, too. Richard, the first thing is . . . my father is dead. He died six weeks or more ago, in Compostella. Richard set back the flagon he had lifted. My sweet! he said and, taking both her hands, began to blurt out some muddled words of sympathy. Words never came easily to him, and now shock and bewilderment made him less than usually vocal. Eleanor listened for a moment and then drew away. Yes, you were fond of him, too; and he of you, Richard. And Ive hardly had time to realize or grieve for him properly . . . She steadied herself. I didnt send for you to tell you that only, there is so much more to say, and perhaps not much time. She looked at the barred door, and as Richard began to speak she went on hurriedly, Let me tell you first about how the news came and then youll understand why I am frightened for you.
The mission, to which they had given their lives, could hardly be said to exist, now that Von Hanneken and his troops had descended upon the place and had swept off the entire village, converts and heathen alike, to be soldiers or bearers in the Army of German Central Africa, which he was assembling. Livestock and poultry, pots and pans and foodstuffs, all had been taken, even the portable chapel, leaving only the mission bungalow standing on the edge of the deserted clearing. So the weakness vanished from SamuelÌs voice as he went on to pray that the awful calamity of war which had descended upon the world would soon pass away, that the slaughter and destruction would cease, and that when they had regained their sanity men would turn from war to universal peace. And with the utterance of the last of his petition SamuelÌs voice grew stronger yet, as he prayed that the Almighty would bless the arms of England, and carry her safely through this the severest of all her trials, and would crown her efforts with victory over the godless militarists who had brought about this disaster. There was a ring of fighting spirit in SamuelÌs voice as he said this, and an Old Testament flavour in his speech, as another Samuel had once prayed for victory over the Amalekites. ÏAmen! Amen! Amen!Ó sobbed Rose with her head bowed over her clasped hands. They knelt in silence for a few seconds when the prayer was finished, and then they rose to their feet. There was still just light enough for Rose to see SamuelÌs whiteclad figure and his white face as he stood there swaying. She made no move to light the lamp. Now that German Central Africa was in arms against England no one could tell when next they would be able to obtain oil, or matches. They were cut off from all communication with the world save through hostile territory. ÏI think, sister,Ó said Samuel, faintly Ïthat I shall retire now.Ó Rose did not help him to undress Ûthey were brother and sister and strictly brought up, and it would have been impossible to her unless he had been quite incapable of helping himself Û but she crept in, in the dark after he was in bed, to see that his mosquito curtains were properly closed round him. ÏGood night, sister,Ó said Samuel. Even in that sweltering heat his teeth were chattering. She herself went back to her own room and lay on her string bed in a torment of heat, although she wore only her thin nightdress.
Cecil Scott Forester (27 augustus 1899 2 april 1966)
This morning, as I was walking down the Bülowstrasse, the Nazis were raiding the house of a small liberal pacifist publisher. They had brought a lorry and were piling it with the publisher's books. The driver of the lorry mockingly read out the titles of the books to the crowd:
"Nie Wieder Krieg!" he shouted, holding up one of them by the corner of the cover, disgustedly, as though it were a nasty kind of reptile. Everybody roared with laughter.
"'No More War!'" echoed a fat, well-dressed woman, with a scornful, savage laugh. "What an idea!"
(,,,)
At present, one of my regular pupils is Herr N., a police chief under the Weimar régime. He comes to me every day. He wants to brush up his English, for he is leaving very soon to take up a job in the United States. The curious thing about these lessons is that they are all given while we are driving about the streets in Herr N.'s enormous closed car. Herr N. himself never comes into our house: he sends up his chauffeur to fetch me, and the car moves off at once. Sometimes we stop for a few minutes at the edge of the Tiergarten, and stroll up and down the pathsthe chauff eur always following us at a respectful distance.
Herr N. talks to me chiefly about his family. He is worried about his son, who is very delicate, and whom he is obliged to leave behind, to undergo an operation. His wife is delicate, too. He hopes the journey won't tire her. He describes her symptoms, and the kind of medicine she is taking. He tells me stories about his son as a little boy. In a tactful, impersonal way we have become quite intimate. Herr N. is always charmingly polite, and listens gravely and carefully to my explanations of grammatical points. Behind everything he says I am aware of an immense sadness.
We never discuss politics; but I know that Herr N. must be an enemy of the Nazis, and, perhaps, even in hourly danger of arrest. One morning, when we were driving along the Unter den Linden, we passed a group of self-important S.A. men, chatting to each other and blocking the whole pavement. Passers-by were obliged to walk in the gutter. Herr N. smiled faintly and sadly: "One sees some queer sights in the streets nowadays." That was his only comment.
Sometimes he will bend forward to the window and regard a building or a square with a mournful fixity, as if to impress its image upon his memory and to bid it good-bye.
Christopher Isherwood (26 augustus 1904 4 januari 1986)
Baissez la tête. Respirez. Toussez. Vous n'êtes jamais tombée d'une échelle, étant petite?
LA DAME
Je ne me souviens pas.
KNOCK,il lui palpe et lui percute le dos, lui presse brusquement les reins.
Vous n'avez jamais mal ici le soir en vous couchant? Une espèce de courbature?
LA DAME
Oui, des fois.
KNOCK,il continue de I'ausculter.
Essayez de vous rappeler. Ça devait être une grande échelle.
LA DAME
Ça se peut bien.
KNOCK, très affirmatif.
C'était une échelle d'environ trois mètres cinquante, posée contre un mur. Vous êtes tombée à la renverse. C'est la fesse gauche, heureusement, qui a porté.
LA DAME
Ah oui!
KNOCK
Vous aviez déjà consulté le docteur Parpalaid?
LA DAME
Non, jamais.
KNOCK
Pourquoi ?
LA DAME
Il ne donnait pas de consultations gratuites. »
Jules Romains (26 augustus 1885 14 augustus 1972)
In einem Geschäft für Haushaltungsgegenstände fragte sie, ob es in der Nähe nicht eine Wohnungsvermittlung gebe. Man bedauerte. Sie fragte in der Apotheke, bekam eine ungenaue Auskunft. Vielleicht im nächsten Haus. Dort läutete sie. Schilder einer Abendzeitung, einer Reisegesellschaft, einer Kohlenfirma. Sie läutete umsonst. Es war später Nachmittag, Samstag, zweiundzwanzigster Dezember. Sie sah in eine Bar hinein. Sie sah den Menschen nach, die vorbeigingen. Sie trieb mit. Sie betrachtete Kinoreklamen. Sie ging Stunden umher. Sie würde erst spat zurückkehren. Ihre Mutter würde zu Bett gegangen sein. Sie würde ihr nicht mehr gute Nacht zu sagen brauchen. Sie würde sich, gleich nach Weihnachten, eine Wohnung nehmen. Sie war zwanzig Jahre alt und verdiente. Kein einziges Mai würde sie sich mehr beherrschen können, wenn ihre Mutter zu ihr ins Bad kommen würde, wenn sie sich schminkte. Kein einziges Mal. Ihre Mutter lebte seit dem Tod ihres Mannes allein. Oft empfand sie Langeweile. Sie wollte mit ihrer Tochter sprechen. Weil sich die Gelegenheit selten ergab (Elsa schützte Arbeit vor), suchte sie sie auf dem Flur zu erreichen oder wenn sie im Bad zu tun hatte. Sie liebte Elsa. Sie verwöhnte sie. Aber sie, Elsa, würde kein einziges Mai mehr ruhig bleiben können, wenn sie wieder zu ihr ins Bad käme. Elsa floh. Über der Straße künstliche, blau, rot, gelb erleuchtete Sterne. Sie spürte Zuneigung zu den vielen Leuten, zwischen denen sie ging. Als sie kurz vor Mitternacht zurückkehrte, war es still in der Wohnung. Sie ging in ihr Zimmer, und es blieb still. Sie dachte daran, daß ihre Mutter alt und oft krank war. Sie kauerte sich in ihren Sessel, und sie hätte unartikuliert schreien mögen, in die Nacht mit ihrer entsetzlichen Gelassenheit.
Walter Helmut Fritz ( 26 augustus 1929 20 november 2010)
"That business about progress in art is ancient nonsense," Etienne said, "but in jazz as in any art there's always a flock of fakers. Music that can be translated into emotion is one thing, but emotion which pretends to pass as music is another. Paternal grief in F sharp, sarcastic laughter in yellow, violet and black. No, my boy, it's hard to say where art begins, but it's never that stuff."
No one seemed disposed to contradict him because Wong had quietly appeared with the coffee and Ronald, shrugging his shoulders, had turned loose Fred Waring and his Pennsylvanians and after a terrible scratching they reached the theme that fascinated Oliveira, an anonymous trumpet followed by the piano, all wrapped up in the smoke of an old phonograph and a bad recording, of a corny prejazz band, all in all like those old records, showboats, Storyville nights, where the old only really universal music of the century had come from, something that brought people closer together and in a better way than Esperanto, UNESCO, or airlines, a music which was primitve enough to have gained such universality and good enough to make its own history, with schisms, abdications, and heresies, its Charleston, its Black Bottom, its Shimmy, its Fox Trot, its Stomp, its Blues, to label its forms, this style and the other one, swing, bebop, cool, a counterpoint of romanticism and classicism, hot and intellectual jazz, human music, music with a history in contrast to stupid animal dance music, the polka, the waltz, the zamba, a music that could be known in Copenhagen as well as in Mendoza or Cape Town, a music that brings adolescents together, with records under their arms, that gives them names and melodies to use as passwords so they can know each other and become intimate and feel less lonely surrounded by bosses, families, and bitter love affairsm a music that accepts all imaginations and tastes, a collection of instrumental 78's with Freddie Keppard or Bunk Johnson, the reactionary cult of Dixieland, an academic specialization in Bix Beiderbecke, or in the adventures of Thelonious Monk, Horace Silver, or Thad Jones, the vulagarities of Erroll Garner or Art Tatum, repentance and rejection, a preference for small groups, mysterious recordings with false names and strange titles and labels made up on the spur of the moment, and that whole freemasonry of Saturday nights in a student's room or in some basement cafe with girls who would rather dance to "Stardust" or "When Your Man Is Going to Put You Down," and have a sweet slow smell of perfume and skin and heat, and let themselves be kissed when the hour is late and somebody has put on the "The Blues With a Feeling" and hardly anybody is really dancing, just standing up together, swaying back and forth, and everything is hazy and dirty and lowdown and every man is stroking shoulders and the girls have their mouths half-opened and turn themselves to delightful fear and the night, taking them with a single hot phrase that drops them like a cut flower into the arms of their partners, and there comes a motionless race, a jump up into the night air, over the city until a miniature piano brings them to again, exhausted, reconciled, and still virgins until next Saturday,
Julio Cortázar (26 augustus 1914 - 12 februari 1984)
