Nu Herman Van Rompuy de Belgische politieke jungle gaat verkennen en ontmijnen, is het interessant nog eens na te lezen wat hij als nogal cultuurpessimistische dertiger in zijn boekje 'Op de kentering der tijden' (1979) schreef over hét hot item van het moment: de staatshervorming.
België, aldus Van Rompuy, is een 'geblokkeerde samenleving'. Het wantrouwen is ondanks de officieel uitgeroepen pacificatie zo groot en zo oud, dat er op dit ogenblik geen andere keuze meer is. De pacificatie schijnt alleen compleet te zullen zijn als er geen huwelijk meer is. De vraag is echterof het overheidsapparaat niet reeds zo ingewikkeld is geworden, dat het een chirurgische ingreep als een nieuwe opdeling van bevoegdheden en diensten kan verwerken, zonder dat een administratieve chaos ontstaat.
Ook over de vakbonden liet Van Rompuy zijn licht schijnen: 'De syndicale macht is echter in recente tijden veelal negatief. De vakbonden verzetten zich meer tegen regeringsvoorstellen tot meer economische discipline en orthodoxie, dan dat zij erin slagen hun eigen programma op te leggen.'
En welke kenmerken moet volgens de huidige Koninklijk Verkenner een politicus hebben? Hij moet een man zijn van overtuiging en niet zozeer van losstaande ideeën. De politicus moet een onderwijzer zijn van zijn volk. Hij moet zijn ambt beschouwen als een beroep als alle andere, ondanks de 'Etat Spectacle' en hij moet de resultaten van zijn werk zien in 'het licht van de eeuwigheid', met de intellectuele bescheidenheid die hiervoor nodig is.
In het nog altijd lezenswaardige 'Op de kentering der tijden' manifesteert Van Rompuy zich als een intellectueel die nadenkt over zichzelf en zijn eindbestemming, de maatschappij, de wereld. In sociaal-economisch opzicht is hij een liberaal. Met betrekking tot de Belgische staatsstructuur, is hij zeker geen drammerige Vlaams-nationalist of een zweverige Belgicist. Hij loopt tussen de twee verder als een voorzichtige federalist.
Zo komt hij bijna dertig jaar later in essentie, weliswaar soms met nogal wat cynisme, nog altijd over.
30-08-2007 om 20:11
geschreven door Gust Adriaensen
|