Michel Bauwens, auteur van 'De wereld redden. Met peer-to-peer naar een postkapitalistische samenleving' :

'Momenteel zijn miljoenen mensen hun leven aan het veranderen. Ze accepteren steeds minder het dominante neoliberale economische denken en willen ethisch, duurzaam en solidair handelen.'

13-12-2015 om 16:27 geschreven door Gust Adriaensen

In Elsevier van 28 november 2015, verschenen negen gedachten van Hans Hillen uit zijn boek 'God vergeten'

---------------------------------------

Het geloof verdwijnt uit de samenleving, maar kunnen we wel zonder?

9. Openheid - De luiken open, niet dicht

Het zal een grote uitdaging zijn om in Europa, dus ook in Nederland, de mogelijkheden te vinden voor soepele integratie van de vele bevolkingsgroepen. Zeker is dat de klok niet terug te draaien is. We moeten het doen met de huidige problemen en het is niet uitgesloten dat er nog meer komen. De wereld is turbulent en zal ons niet met rust laten.

In de lange historie van de mensheid is vooral vooruitgang geboekt op momenten dat de samenleving zich opende voor nieuwe impulsen. De Nederlandse Gouden Eeuw is daar een goed voorbeeld van, maar ook het Romeinse Rijk. Gerichtheid naar binnen maakt wantrouwig voor verandering en vernieuwing. Gerichtheid naar buiten maakt gedurfd en ondernemend.

In de godsdienst is het Jezus Christus geweest die voor een spectaculaire vooruitgang zorgde. Niet alleen door de aard van zijn boodschap, ook doordat hij deze niet alleen richtte tot de eigen groepering, het Joodse volk, maar uitdrukkelijk tot de hele wereld. Door buiten de eigen horizon van Israël te treden, opende hij het luik op de wereld.

In onze jaren dreigen de luiken dicht te gaan om ons te beschermen tegen alle veranderingen. Dat is precies wat we niet moeten doen. Juist Nederland heeft met zijn traditie van openheid een mogelijke positie van Europese voortrekker naar nieuwe horizonten. Dan zijn de ingrediënten voor het vertrouwen in eigen kunnen allereerst herwaardering van de eigen cultuur, vervolgens herwaardering van het christelijk geloof als een uiterst waardevolle basis voor een gemeenschappelijke ethiek, en ten slotte herwaardering van de bijdrage die ieder individu hieraan kan geven boven de neiging alles van bovenaf te regelen en op te leggen. Juist het geloof spreekt iedereen aan op maximale aanwending van de eigen talenten. Zulke waardevolle bagage laat je niet achteloos slingeren bij het afval.

Het is de uitdaging voor de moderne mens om zijn technologische, economische en sociale ambities na te streven binnen het kader van een breed gedragen, evenwichtig en goed doordacht stelsel van waarden. Het christelijk geloof verdient daarom een enthousiaste herleving. De agenda om de samenleving zelf te maken, is tot nu toe weinig duurzaam gebleken. Van boven gaat het niet werken. Ieders eigen waarde en die van de ander dient centraal te staan, gebaseerd op de vrije wil en dus belegd met ieders volle verantwoordelijkheid, ten gunste van de ander en dus van ieder zelf. We kunnen niet zonder elkaar. We kunnen niets zonder elkaar. Samen kunnen we alles.

Hans Hillen

13-12-2015 om 07:22 geschreven door Gust Adriaensen

8. Religie en politiek - Over religie en onrust

Christenen zijn in Nederland een minderheid geworden. Als het over godsdienst gaat, staat dat buiten de meeste mensen en gaat het meestal over problemen die godsdiensten lijken te veroorzaken, of het nu islamitische terreur is, eerwraak van moslims op vrouwen, seksueel misbruik op katholieke internaten, geweld op de Balkan, de problemen in het Midden-Oosten of de naweeën van Ulster. Met andere woorden, moeten we niet blij zijn dat de religie in onze tijd wat meer naar de achtergrond is gedrongen? Scheelt dat niet een hoop onrust?

Die stelling gaat uit van hetzelfde misverstand als dat het vrijgeven van drugs criminaliteit doet verminderen. Mensen met aanleg voor of belang bij criminaliteit gaan heus niet achter de geraniums zitten. Zij zullen andere misdaad kiezen. Conflict hoort niet bij godsdienst, maar conflict hoort bij mensen en bij macht. Het conflict kan gáán over religie, maar het hóórt bij mensen. Het antwoord is dus nee. Mensen zullen bij afwezigheid van religie andere thema's kiezen voor hun conflicten.

12-12-2015 om 09:48 geschreven door Gust Adriaensen

'Weg met de wetenschap. Een pleidooi voor de universiteit', dat is de titel van een essay/pamflet van de Nederlandse historicus en schrijver Willem Otterspeer. Hij hekelt het academische nutsdenken en pleit voor een brede universiteit.

Dat is Rik Torfs, rector van de Katholieke Universiteit van Leuven, uit het hart gegrepen. Hij schrijft er dan ook in De Standaard een laaiend enthousiaste 'recensie' over.

Typisch Rik. Onder het mom van een 'recensie' van het werk van een ander, brengt hij vooral zijn eigen opvattingen nog sterker naar voren. In dit geval: een pleidooi voor de algemene vorming aan de universiteit en het grote belang van de retorica. Eerst de humaniora en daarna de wetenschap!

Degenen die zich soms vermeien in het lezen van raspstukjes, weten ondertussen wel dat ik Torfs doodgraag lees en er commentaar van veel lagere kwaliteit aan toevoeg. Om Rik in zijn 'recensie' te parafraseren: 'Waarom zijn de teksten van Torfs zo prachtig? Omdat ik het er vaak bijna compleet mee eens ben, waardeloos argument, maar toch.' Ik hoop dus van ganser harte dat hij zijn publieke schrijfactiviteiten voortzet. Tegelijk vraag ik me af, en vermoedelijk ook vele andere lezers, hoe hij het in de 24 uur die ons in een etmaal ter beschikking staan, allemaal klaarspeelt. Zijn talloze reizen, de maandagse columns, geregeld een 'recensie', ....dat neemt toch allemaal tijd in beslag, die moet afgepitst worden van wat zijn hoofdjob is: rector van de grootste universiteit der Nederlanden, de Katholieke Universiteit van Leuven. Een geniale man. Wellicht is gewoon zijn aanwezigheid, zo nu en dan, in de universitaire gebouwen, voldoende inspirerend om het instituut te doen draaien.

De uitsmijter van Riks 'recensie' luidt als volgt: 'Lees het essay (van Otterspeer) gewoon. 62 bladzijden die u slim maken, en u tegelijk de indruk geven dat u het al bent. Retorica heet zoiets.'

62 bladzijden? Wat lees ik, vlak daaronder, in de bibliografische notitie: 95 bladzijden! Helemaal in de lijn van Torfs' lof op de dubbelzinnigheid, de enerzijds-anderzijdsdeugd, de creatie van rationele en emotionele verwarring, de drang om soms zichzelf maar vooral de ander op het verkeerde been te zetten.

Dat wel erg grote verschil, 33 bladzijden of meer dan 30%, roept vragen op. Wat is correct? Maakten  die 33 bladzijden Rik niet slim en gaven ze hem niet tegelijk de indruk dat hij het al was? Heeft hij, door tijdsgebrek, door toeslaande verveling, slechts 2/3 van het essay gelezen?

Rik, Rik toch. Je brengt de gemiddelde Vlaamse intellectueel toch wel in verwarring. Een vrij aangename weliswaar. 

11-12-2015 om 14:18 geschreven door Gust Adriaensen

Gisteren zond de VRT dan toch de Koppenreportage over grooming uit. De uitzending ervan was vorige week door een rechter verboden na klacht van een ouder. Een andere rechter had de weg voor uitzending nadien vrijgemaakt. Dat incident heeft ongetwijfeld bijgedragen tot de grote belangstelling voor de reportage.

Met een valse Facebookaccount werd jongeren op de gevaren van het internet gewezen. Maar kan dat wel: opvoeden door in de val te lokken? Was het experiment van Koppen en van de betrokken school, het Sint-Lutgardisinstituut van Mol, wel verantwoord?

Kaat Schaubroeck van Kind&Samenleving vindt van niet.

In De Standaard schrijft zij o.m. het volgende:

'Het VRT-reportagemagazine Koppen koos voor de harde aanpak: individuele betrapping en confrontatie. De journalisten creëerden een vals Facebookprofiel van een leuke, dertienjarige jongen die meisjes net zo lang het hof maakte tot ze zich tot een afspraakje lieten verleiden. Om hun dan pas te zeggen hoe de vork in de steel zit. Euh - even recapituleren. Wat hebben we onze kinderen alweer verteld dat ze zeker niet mochten doen? Juist, ja: een vals profiel aanmaken. Dat inzetten om hen terecht te wijzen, het klopt gewoon niet. Met woorden als 'experiment' en 'sensibilisering' kun je lang goochelen, maar je kunt er niet alles mee toedekken.

Veel kwalijker nog is wat hier tussen jongeren en volwassenen is gebeurd. Jongeren werden gepakt op het punt waarop ze het meest kwetsbaar zijn, hun honger naar bevestiging, en dat met medeweten van ouders en leerkrachten. 'Het is veel efficiënter dan hen ex cathedra de gevaren van sociale media uit te leggen', zei de directeur van de betrokken school. Werkelijk? Is dat nu echt het beste wat we onze kinderen te bieden hebben? Net in de puberteit, als hun band met volwassenen al onder druk staat, gaan we er dus van uit dat we het best een val kunnen opstellen om hen een lesje te leren. En we halen er de camera's bij: nog een stel volwassenen die registreren hoe naïef ze wel zijn. De kans is groot dat die jongeren vooral één ding uit het experiment hebben geleerd: volwassenen zijn niet te vertrouwen, en als ik nog eens ergens mee zit, dan moet ik hen dat maar niet vertellen.'

In Sint-Lutgardis zullen ze het niet graag lezen. De directeur was enthousiast over het experiment. 'Voor herhaling vatbaar', zei hij.  Schaubroeck kapittelt niet alleen Koppen maar ook de schooldirectie en de meewerkende ouders.

Helemaal ongelijk heeft zij met haar kritiek m.i. niet. Kwetsbare jongeren worden inderdaad door volwassenen voor schut gezet. Wat doet dat met ze? De school moet die kinderen alleszins goed opvolgen en het experiment grondig evalueren. Uiteraard is het goed dat ook de school waarschuwt tegen o.a. grooming maar het ware m.i. beter geweest het experiment met medewerking van de ouders binnenschools te houden en het niet 'uit te lenen' aan de tv. Die heeft een niet beheersbare impact en speelt met dergelijke programma's ook altijd toch wel wat in op vormen van sensatiezucht en voyeurisme. 

10-12-2015 om 12:51 geschreven door Gust Adriaensen

In Elsevier van 28 november 2015, verschenen negen gedachten van Hans Hillen uit zijn boek 'God vergeten'

---------------------------------------

Het geloof verdwijnt uit de samenleving, maar kunnen we wel zonder?

7 Solidariteit - Waarom we hart en wet moeten mengen

Voor naastenliefde is nog geen modern equivalent gevonden, of het zou de solidariteit moeten zijn, een uiteindelijk door de overheid georganiseerde en breed toegepaste verplichte inkomensherverdeling, die weinig tot niets heeft te maken met persoonlijke opofferingsgezindheid. Het is mooi als waarden van het hart in de wet worden gelegd, maar deze wetten vergen wel bestendigheid van draagvlak.

Net zoals een kerkgebouw zelf geen heiligheid brengt, brengt ook een wetsartikel geen sociaal gedrag voort. Het zijn hulpmiddelen, maar de werkelijke gezindheid moet steeds in de harten voldoende voeding vinden. Ten behoeve van verstandige ordening is een voortdurend mengsel van beide noodzakelijk.

Alleen hart maakt beleid emotioneel, wispelturig, onvoorspelbaar, subjectief en tomeloos kostbaar; alleen wet leidt tot calculerend gedrag en onderschat de persoonlijke bijdrage die mensen kunnen geven aan de samenhang van de samenleving.

10-12-2015 om 08:27 geschreven door Gust Adriaensen

Zoals iedereen wel weet, is Open VLD de partij van 'vrijheid, blijheid' en Gwendolyn Rutten is daar met haar monkellachmondje een waardige vertegenwoordiger van.

Opgelet evenwel. Vrijheid, blijheid voor degenen die het zich kunnen permitteren. De losers, de leefloners, de marginalen, de gedupeerden, de allochtonen, de verlaten moeders, de onderstandsmensen, de vierdewereldburgers, de vluchtelingen, de langdurig werklozen, kortom al degenen die volgens Gwendolyn niet geïntegreerd of geëmancipeerd zijn, zoals zij zich dat als 'optimistische, liberale' politica voorstelt, moeten met financiële dwang (her)opgevoed worden.

Hoe doe je dat? Niemand weet zo goed als de liberalen waar de mensen echt het gevoeligst zijn: de portemonnee. Een geldbeugel die zeker bij de door Gwendolyn geviseerde mensen die kinderen hebben, vaker leeg dan gevuld is.

Wat is dus de zo liberale en zo eenvoudige opvoedingsstrategie van de charmante voorzitster: als ze niet doen wat ik wil, pak ze dan het kindergeld af! Voila.

Als de ouders geen cursus Nederlands volgen, geen kindergeld meer!

Als de ouders hun kinderen niet naar de kleuterschool sturen, geen kindergeld meer!

Misschien is het toch  nodig dat de regels van Gwendolyn nog verder verfijnd worden. We leven in een complex landje, weet je wel.

Mag ik een paar suggesties doen.

-----------------------------------

Rekening houdend met de enorm rijke taalvariatie op ons Vlaamse grondgebied, de volgende (uitbreiding is naar believen mogelijk):

Als de ouders geen cursus Rillaars volgen, geen kindergeld meer!

Als de ouders geen cursus Zichen-Zussen-Bolders volgen, geen kindergeld meer!

Als de ouders geen cursus Bevergems volgen, geen kindergeld meer!

En rekening houdend met het enorm rijke aanbod van vormingsmogelijkheden op ons Vlaamse grondgebied, de volgende (uitbreiding is naar believen mogelijk):

Als de ouders hun kleuters niet naar de sportclub sturen, geen kindergeld meer!

Als de ouders hun kleuters niet naar de muziekschool sturen, geen kindergeld meer!

Als de ouders hun kleuters niet mee op sneeuwvakantie sturen, geen kindergeld meer!

-----------------------------------------------------

Zo zal Gwendolyn uiteindelijk de volmaakte integratie en emancipatie realiseren. Leve Gwendolyn! Leve de vrijheid!

09-12-2015 om 13:44 geschreven door Gust Adriaensen

In Elsevier van 28 november 2015, verschenen negen gedachten van Hans Hillen uit zijn boek 'God vergeten'

---------------------------------------

Het geloof verdwijnt uit de samenleving, maar kunnen we wel zonder?

--------------------------------------------

6. Godsdienst en maatschappij - We verwachten soms te veel van moslims

De immigranten, bij wie de religie nog sterk aanwezig is in het dagelijks leven, troffen een weinig ingetogen samenleving aan, met luidruchtig materialisme en provocerende decadentie. Dat geeft spanning, en vooral binnen de islam is er dan ook niet alleen een fundamentalistisch, maar ook een intuïtief verzet tegen moderne ontwikkelingen.

Eigenlijk is dat niet zo moeilijk te begrijpen, want de vele veranderingen maken sowieso iedereen onzeker, ook Nederlanders die al aan veel gewend waren geraakt. Mijn moeder zei mij wel eens: ‘Kind, zo veel veranderingen als ik heb gezien in mijn leven zul jij niet meemaken.’ Zij was van vóór de Eerste Wereldoorlog. Ze zag de overgang van de koets naar de auto en van de boot naar het vliegtuig. Ze had de radio zien komen, later de televisie en ten slotte het internet. Tijdens haar leven kwam en ging het communisme in Rusland. Een eindeloze stoet ingrijpende veranderingen en dat allemaal in een leven van 88 jaar.

Sindsdien ligt het tempo van veranderingen nog hoger. Technisch is dat al een hele ontwikkeling, maar als iemands levensbeschouwing nog uitgaat van zekerheden die amper meer bestaan, dan schudt diens persoonlijke oriëntatie op zijn grondvesten. Mijn moeder behoorde tot de generatie die heeft moeten worstelen met de vraag hoe letterlijk de Bijbel moet worden opgevat, in het licht van allerlei nieuwe inzichten. Dat waren historische vondsten, maar ook de theorie van de evolutie. Het heeft Europa eeuwen gekost en mijn moeder en haar tijdgenoten tientallen jaren van aanpassing en acceptatie.

Van moslims verwachten wij soms aanpassingen in hun denken binnen weken of maanden. Dat is een wel heel erg zware wissel. In Europa lijkt de gemakkelijkste uitweg optimale neutralisatie. Wij laten ons geloof varen, jullie dat van jullie, en we komen er samen wel uit. Dat is buiten de werkelijkheid gerekend. Religie is daar te taai voor. Bovendien verschaft hun religie de nieuwkomers vertrouwdheid en identiteit in een nieuwe, uitdagende en niet altijd warme omgeving. Maar ook het christendom krijgt in Europa herkansingen. De mensen zoeken veiligheid en geborgenheid, en de moderne zakelijkheid schiet daarin hopeloos tekort. Op de levensvragen, die van alle tijden zijn, willen zij toch antwoorden. In vooruitgang zonder zingeving zullen die niet worden gevonden.

08-12-2015 om 08:16 geschreven door Gust Adriaensen

Paus Franciscus:

'Wat voor een wereld willen we nalaten voor degenen die na ons komen, voor de kinderen die opgroeien? Voor het goed van ons gemeenschappelijke huis, van onze en de toekomstige generaties, moeten alle energie en aandacht in Parijs gericht worden op het verzwakken van de impact van de klimaatverandering en tegelijkertijd op het bestrijden van de armoede en op het cultiveren van de menselijke waardigheid.' 

07-12-2015 om 17:11 geschreven door Gust Adriaensen

In Elsevier van 28 november 2015, verschenen negen gedachten van Hans Hillen uit zijn boek 'God vergeten'

---------------------------------------

Het geloof verdwijnt uit de samenleving, maar kunnen we wel zonder?

--------------------------------------------

5. Wetenschap - Ons geluk is steeds minder onbevangen

Technologische innovatie kan materieel veel mogelijkheden scheppen, maar geestelijk moeten we het nog steeds zelf doen. Technisch gesproken kunnen we langer leven, maar leven we dan gelukkiger? Is een dag van diep geluk niet waardevoller dan een jaar routine? Als dat zo is, dan moet niet zo lang mogelijk leven de doelstelling zijn, maar de kwaliteit van elke dag van dat leven. Kijkend naar de samenleving lijkt het accent toch doorgaans andersom gezet.

Je zou de stelling kunnen verdedigen dat telkens met de vondst van nieuwe technieken de zoektocht naar het onbevangen geluk ingewikkelder wordt. Dat wil niet zeggen dat technologie niet goed is, maar dat geestelijke verdieping moet proberen gelijke tred te houden. De dilemma’s worden anders steeds groter. Ooit spraken de mensen over het wonder van het leven als er een kindje werd geboren. Nu weten we al maanden of het een jongetje of een meisje wordt. Veel onbevangenheid is ingeruild voor zinloze zekerheden.

De ontwikkeling staat niet stil. We staan op de drempel van een trend dat het kiezen van het geslacht van een baby als regel vooraf kan worden bepaald. Wat doen we straks als we een jongetje hebben besteld, maar het blijkt toch een meisje te zijn, of omgekeerd? Dan zijn we teleurgesteld en boos bij de bevalling, in plaats van blij. Dat op zich is al erg. Het kan nog erger. Naar wie sturen we dit niet uitgezochte product terug? Moet de arts of het ziekenhuis schadevergoeding betalen?

Nog huiveringwekkender: mag het kind worden vernietigd, of recyclen we het via stamcellen en organen, of gaat deze niet gewenste mens de adoptie in? Welke onvolkomenheid willen wij nog aanvaarden? Waarmee kunnen we nog gelukkig en tevreden zijn? De mens die in elk opzicht zijn eigen lot wil besturen, loopt het risico zijn eigen belang nog meer te overschatten dan hij toch al doet.

07-12-2015 om 08:49 geschreven door Gust Adriaensen