'We bereiken maar families door een lokale werking, niet met een digitaal aanbod. Relatie is cruciaal. Wat niet meer functioneert is de canonieke, territoriale parochie. Dat systeem is uitgedroogd', schrijft Bart Paepen, vicaris van het bisdom Antwerpen, in Kerk en Leven.
Die opvatting is naar mijn mening sterk bepaald door de stedelijke context waarin hij werkt. Zeker in landelijk gebied maakt een 'lokale werking' maar echt kans in een 'territoriale parochie'.
De herstructurering in pastorale eenheden was wellicht nodig vanuit ambtelijke bekommernissen en personeelsschaarste. Maar ze heeft niet gezorgd, de uitzonderingen niet te na gesproken, voor een religieuze en liturgische revival bij jong en oud, ondanks de inspanningen van 'professionals' en duizenden vrijwilligers.
Religieus en liturgisch leven is er nog binnen die vaak eeuwenoude 'territoriale parochies'. En een liturgische plechtigheid in een van de parochiekerken van een pastorale eenheid, gericht op alle christenen van die eenheid, trekt amper aanwezigen van de andere parochies aan.
'Wil de kerk toekomst hebben, dan moet het fysiek én spannend zijn', aldus Paepen. Prima. Daarnaar streven kan het best gebeuren door zelfbewuste christenen in een historisch en organisch gegroeide, overzichtelijke, plaatselijke (kerk)gemeenschap.
Het is een vergissing te denken dat eeuwenoude parochiegemeenschappen zomaar vervangen kunnen worden door andere en grotere structuren. Dergelijke evolutie staat ook haaks op het belang van de gemeenschapsvorming als antidotum voor de individualisering, die ook door de kerkelijke hiërarchie beschouwd wordt als het grootste gevaar voor religie en kerkgemeenschappen.
16-08-2023 om 19:47
geschreven door Gust Adriaensen
|