In De Standaard van 22 juli gaat barones Mia Doornaert nog maar eens tekeer tegen de zgn. 'wokers'. Maar ze heeft toch vooral over zichzelf. Een fragment:
'Eind september 1969 in New York, aan de enorme krantenkiosk van Grand Central Station. Ik stak mijn hand uit naar een Paris Match met de mooie Grace Kelly en haar fotogenieke familie op de cover. Plots hoorde ik: ‘Don’t buy it. Educate yourself!’ Dat riep een baardige jongeman met lang haar en – hoe kon het op dat moment anders – een Woodstock T-shirt.
Ik zag er toen in mijn flower child-jurkje en met mijn lange haren nog jonger uit dan mijn 23 lentes, en ik was voor hem per definitie een leeghoofd dat alleen ‘boekskes’ las.
Ik was te verbouwereerd om onmiddellijk op die arrogantie te reageren. Achteraf zei ik mezelf dat ik hem bij zijn T-shirt had moeten grijpen en zeggen: ‘Wel, van education gesproken, wat vind je van Sophocles’ Antigone, en van Goethes Faust, en Huizinga’s Herfsttij der Middeleeuwen, en Herman Melvilles Moby Dick, en William Thackerays Vanity Fair, en van Simone de Beauvoir? En James Baldwins The fire next time, dat ik in mijn rugzakje heb zitten? Dat zou overigens geen opschepperij geweest zijn, want ik had toen al universitaire studies, twee jaar als lerares Latijn en Grieks, een vele jaren van het verslinden van boeken achter de rug. Van ‘voed jezelf op’ gesproken'.
--------------------
o
Ach, hoe spontaan en kinderlijk-naïef komt Mia hier weer uit de hoek. Heerlijk. Hoe wordt zij nog gegrepen door de herinnering aan de romantische flower-power van de Woodstockgeneratie! Flower-child jurkje en lange haren, om van te smelten. Maar de jaren vliegen. Weg zijn de flowers, de lange haren, het zalige linkse hippiegevoel, de rode grote principes en barricades... eilaas. Mia leerde op tijd de echte wereld, de echte realiteit kennen. Maar wat niet veranderd is: zij durft met haar 74 winters de blik nog op zichzelf richten. Met recht en reden. En wat ziet zij, wat zien wij? Uiteraard niet langer het frisse, onbevangen meisje met het flower-power jurkje en de lange haren. Maar een zorgvuldig gesoigneerde dame in haute couture, het kapsel onberispelijk, de bijoux opvallend en toch smaakvol, de blik streng, de mondhoeken meer en meer à la Jeanne Moreau. Een dame, een barones van stand.
Maar nu terug naar de wilde jaren. Wat een schokkende en toch frisse botsing tussen het intellectuele, literaire rugzakje dat zij met haar 23 lentes -iedere Woodstockganger zou haar nog heel wat jonger geschat hebben: 'schön sind die Mädel von siebzehn, achtzehn Jahr...'- meetorste., én de lieflijke, mild-anarchistische Woodstocksetting en -generatie. Laten we met schroom de inhoud van Mia's rugzakje nog eens overlopen. Toch onvoorstelbaar wat een onschuldig Vlaams meisje, weliswaar afgestudeerd aan de Leuvense universiteit -maar iedereen die in die jaren op de stoelen van de Leuvense auditoria zat, weet hoe pril en ongerept de meisjes op de eerste rijen waren-, in haar rugzakje mee naar New York zeult! Verrassend ook. De keuze roept vragen op. Ze bestrijkt de 5de eeuw voor Christus tot de 20ste. Mooi. Maar waarom zitten er 23 eeuwen tussen Sophocles en Goethe? Waarom gaf Mia de Bijbel en de Odyssee geen toegang tot haar rugzak? Waar is onze trots: de Nederlandstalige literatuur?
Ja, waarom geen ‘Van den Vos Reynaerde’ in haar flower-powerrugzakje? Die onverslijtbare 'Van den Vos Reynaerde'. Een transpositie naar vandaag opent een wereld vol inzichten maar ook vol van verrassingen,die het menselijke bedrijf ons biedt . De wereld van macht, bedrog, hebzucht, intriges, sluwheid, geilheid. De wereld van alle hoofdzonden en ondeugden.
En uiteraard is het een extreem boeiend spel de Vospersonages in een hedendaags politiek jasje te stoppen. Niet minder opwindend is te proberen journalisten, commentatoren, columnschrijvers, hoofdredacteurs, in 'Van den Vos Reynaerde in te passen.
En mijn gedachten dwalen dan weer af naar Mia. Kan zij een plaats krijgen in een hedendaagse 'Vos'? Zonder aarzelen zeg ik gedecideerd: nee. Vrouwmensen spelen er geen rol van betekenis in en ‘geen betekenis’ is niet aan Mia besteed. Mia is geen kip zonder kop, zoals Coppe, Pinte, Sproete, Mia is geen moederdier zoals Roede. Mia heeft misschien iets van een kruising van Hersinde en Hermeline. Ietsiepietsie.
Nee, nee. Mia is vooral zichzelf: het flowermeisje van toen, de barones van nu.
24-07-2020 om 10:13
geschreven door Gust Adriaensen
|