Het vijfdelige kerstessay van Tinneke Beeckman in De Standaard, geeft op een boeiende en indringende wijze de 'machtsstrijd' tussen individualisme en gemeenschapszin weer, die in de laatste decennia in West-Europa beslecht lijkt te zijn in het voordeel van het individualisme.
Tegelijk heeft zij een scherp oog voor de negatieve, steriele, soms destructieve gevolgen daarvan. De verbrokkeling van de grote verhalen of de complete verdwijning ervan, laat de mens, en zeker de jongere generaties , uiteindelijk, na de uitwerking van de prestatie- en consumptieroes, vereenzaamd, doelloos en toekomstloos achter.
Beeckman volgt Arendt in haar opvatting dat in de loop der eeuwen het christendom in sterke mate gezorgd heeft voor het grote, zingevende verhaal waarin de mens steeds het nieuwe kan creëren. Die mogelijkheid is terug te voeren op de geboorte van Jezus . 'Christus wordt de nieuwe inspiratie, ook voor de religieuze en politieke grondslagen van de samenleving', aldus Arendt. Christus verbindt de gelovigen
Wellicht heeft Beeckman zich bij de planning en het schrijven van dit essay, als ongelovige (cfr. deel 1) voorgenomen zich zo goed mogelijk te beperken tot de analyse van wat zij in verleden en heden waarneemt en meent te onderkennen. Zij ziet de kwalen, gevaren en de oorzaken ervan. Maar zij heeft ook oog voor wat doorheen de tijd de mens(heid) behoedde voor de destructieve reductie tot homo laborans en homo faber.
En zij weet, net als Arendt, hoe belangrijk het Christuskind en het christendom altijd geweest zijn voor de 'handelende mens', de mens heeft een 'initium' (Augustins), een 'begin' (steeds opnieuw) om te handelen binnen en ten bate van een gemeenschap.
Ik ben ervan overtuigd dat ook Beeckman het christendom ziet als een van de belangrijkste remedies om de enorme problemen voor mens en samenleving aan te pakken. De conclusies uit haar essay zijn voor iedere lezer duidelijk: het christendom kan voor een ommekeer zorgen, kan het zingevende grote verhaal brengen.
Waarom schrijft zij dat niet openlijk?
30-12-2021 om 21:12
geschreven door Gust Adriaensen
Individualisme versus gemeenschap
In het derde deel van haar kerstessay in De Standaard trekt Tinneke Beeckman de aandacht op de botsing tussen individualisme en gemeenschapsgevoel.
Ik denk dat die spanning er altijd in min of meerdere mate geweest is en niet alleen bij de jongere generaties. Afhankelijk van de cultuur en het geestelijk klimaat zal het individu sterker op de voorgrond treden of zal de gemeenschap een dominante rol spelen.
Het is duidelijk dat in de laatste decennia, althans in West-Europa, individualisme, zelfbeschikking, persoonlijke identiteit, authenticiteit prominent zijn, ten nadele van het grote verhaal, de gedeelde normen en waarden.
Dat 'jezelf kunnen, mogen, willen zijn', is ongetwijfeld waardevol maar Beeckman wijst ook en terecht op de 'collateral damage'. En die geldt niet alleen voor jongeren. Voor hen zijn de eenzaamheid en de ontreddering wellicht het sterkste omdat buiten henzelf de grote leegte dreigt. De ouderen kunnen terugvallen op, zoeken troost in het grote verhaal van hun kinder- en jeugdtijd waar volgens hun aanvoelen nog een sterk gemeenschapsgevoel heerste.
Voor de overgrote meerderheid van de Vlamingen werd dat 'grote verhaal' gevormd en verteld door het christendom en de katholieke Kerk.
30-12-2021 om 09:40
geschreven door Gust Adriaensen
29-12-2021
Tutu bezield door religiositeit
In een reactie op de hommage aan de Zuid-Afrikaanse anglicaanse aartsbisschop Tuto, door Bob Geldog, in DS van 28 december, schrijft een lezer:
'Ook een door een door gelovige priester, een zeer religieuze mens, kan heel groot, zelfs voorbeeldig zijn in persoonlijkheid en werken. Wat niet wil zeggen dat ik pleit voor religiositeit als bezieling en als bliksemafleider van problemen voor ieder mens'.
'Wat niet wil zeggen dat ik pleit voor religiositeit als bezieling...' Dat zinnetje deed me de wenbrauwen fronsen. Het is eigenlijk een ontkrachting van wat hij vooraf in verband met Tutu duidelijk heeft gemaakt.
Voor Tutu was religiositeit DE bezieling voor zijn activisme en ze was geen 'bliksemafleider van problemen' maar juist de aanzet tot het zoeken en vinden van oplossingen ervan.
Waarom zou er niet mogen gepleit worden voor religiositeit als bezieling en als probleemoplosser of probleemverzachter, voor ieder mens? Ik vind het zelfs de plicht van een christen om die religieuze bezieling in het dagelijks leven te tonen. Ieder mens doet er dan toch nog mee wat hij of zij wil.
Tegenover religiositeit staan veel meer mensen, zeker in het westen, veel vrijer dan tegenover de talloze bezielers, influencers, probleemoplossers, lobbyisten, bliksemafleiders, reclamejongens, politieke partijen, enz. , die er op onze neoliberale markt rondlopen en voordurend 'ieder mens' bestoken . En proberen hem te verleiden tot het door hen gewenst koop- en consumptiegedrag.
29-12-2021 om 14:25
geschreven door Gust Adriaensen
Alle misvieringen, zowel op weekdag (11.30 uur) als op zondag (10 uur), van de norbertijnengemeenschap van Postel, zijn openbaar toegankelijk.
Ook het morgengebed (elke dag om 6.45 u.) en avondgebed (elke dag om 18.00 u.) van de abdijgemeenschap kunnen bijgewoond worden.
Van harte welkom!
29-12-2021 om 14:13
geschreven door Gust Adriaensen
27-12-2021
Start de dag met een mis! Geen slecht idee.
Pater David, pastoor van de Sint-Martinusparochie en van de pastorale eenheid, gaat elke weekdag om 8.30 uur voor in een eucharistieviering in de Sint-Martinuskerk van Retie.
Zeg nu zelf, is er een betere manier voor een christen om de dag te beginnen?
Maar ook voor niet -christenen is de Sint-Martinuskerk een open huis van de Heer.
Iedereen is welkom voor de misvieringen, voor een bezoekje gedurende de dag... Elke dag van de week.
Bijzonder hartelijk nodigen we de mensen uit die uit andere landen naar hier zijn gekomen, tijdelijk of permanent.
Hartelijk welkom!
Un accueil chaleureux!
A warm welcome!
Ein herzliches Willkommen!
Serdecznie witam!
O primire călduroasă!
Varaverppu!
27-12-2021 om 11:33
geschreven door Gust Adriaensen
26-12-2021
De pleinvrees van vele intellectuelen (2)
Daarbij kan nog opgemerkt worden dat de 'levensbeschouwelijke outing' bijna altijd gebeurt op een negatieve manier, als een antichristelijke en/of antikatholieke profilering.
Hoe verfrissend zou het zijn, mochten deze schrijvers, als ze dan toch de behoefte voelen (hoewel de lezer dat helemaal niet vraagt) om iets los te laten over hun levensbeschouwing, op een positieve manier die kort verwoorden.
Nu lijkt het bijna altijd zo dat ze het christendom nodig hebben om iets over hun levensbeschouwelijke identiteit onder woorden te kunnen brengen. En dat is spijtig genoeg negatief en vaak agressief.
26-12-2021 om 09:02
geschreven door Gust Adriaensen
24-12-2021
De pleinvrees van vele intellectuelen
Sinds 2000 verschijnen er tussen Kerstmis en Nieuwjaar zgn. kerstessays in de krant De Standaard.
Bizar is dat de religieuze, en in het bijzonder de christelijke thematiek van Kerstmis, in zo goed als alle kerstessays, afwezig is. Een uitzondering vormt het essay van Rik Torfs in 2003.
Je vraagt je af hoe het in godsnaam (!) mogelijk is dat de redactie van De Standaard (je weet wel de kwaliteitskrant die ooit AVV-VVK in het vaandel voerde), erin slaagt christelijke essayisten te ontwijken.
Daarbij komt nog dat de auteurs, zoals Tinneke Beeckman in het kerstessay van dit jaar, die hun onderwerpen behandelen op zo'n manier dat de lezer zou kunnen denken dat ze christelijk zijn, het gegarandeerd nodig vinden om te beklemtonen dat ze dat niet zijn of dat ze atheïst zijn of wat dan ook. Maar niet christelijk gelovig, denk dat asjeblief niet!
Deze veel voorkomende obsessieve drang, intrigeert me al lang. Waarom vinden in casu Vlaamse intellectuelen, die voor het grootste deel uit christelijke gezinnen stammen, die vaak carrière gemaakt hebben binnen en dankzij katholieke structuren en instellingen, het absoluut nodig te beklemtonen dat zij niet (langer) christelijk zijn?
24-12-2021 om 15:51
geschreven door Gust Adriaensen
18-12-2021
Toppunt van cynisme
'Halt aan het profitariaat!', toeteren de Vlaamse ministers, in het bijzonder de christendemocratische (???) Hilde Crevits, die uitpakken met het voorstel van verplichte gemeenschapsdienst voor langdurig werklozen.
Cynischer kan niet als je net gelezen hebt dat de christendemocratische (???) minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden het onderzoek naar sociale fraude (geschat op 25 miljoen euro per jaar) voorrang geeft op dat naar fiscale fraude (geschat op 230 miljard euro per jaar).
Voorlopig dus geen halt aan het echte, grootschalige, miljardenprofitariaat. En dan maar zeuren over het gebrek aan vertrouwen in de politiek of over het succes van het extremisme!
18-12-2021 om 10:50
geschreven door Gust Adriaensen
13-12-2021
Angela Merkel : een Grande Dame
Angela Merkel, ook al beschouwen sommige opiniemakers haar als een 'machtspolitica', toonde door haar houding in de migratiecrisis van 2015, dat zij ontvankelijk was voor goedheid, misschien is een beter woord 'menselijkheid'.
Haar 'wir schaffen das' was geen euforisch, pocherig campagnekreetje, wel de nuchtere maar vastbesloten uitspraak van een staatsvrouw die humaniteit op de eerste plaats zet. En ja, zij is, alleen al daardoor, een 'Grande Dame in de recente Europese geschiedenis'.
Dat 'wir schaffen das'-beleid stak schril af tegen de weigerachtige, vaak ook onbarmhartige, onmenselijke houding van de meeste andere Europese democratieën.
Maar daarmee zijn die niet aan hun proefstuk. Het barbaarse Duitse naziregime deed vanaf 1933 vele duizenden joden besluiten het land te ontvluchten. Al heel vlug maakten bijna alle West-Europese democratieën de immigratie van joden zo goed als onmogelijk.
13-12-2021 om 11:25
geschreven door Gust Adriaensen
11-12-2021
Miskenning rechten zwaksten
Paus Franciscus:
'De rechten van arbeiders, migranten, zieken, ongeboren kinderen, de stervenden en de armsten, worden in toenemende mater genegeerd en miskend in deze verspillende cultuur. Degenen die niet de mogelijkheid hebben om uit te geven en te consumeren lijken niets waard te zijn'.
De paus schonk dan specifiek aandacht aan de situatie van de landarbeiders, aan wie wettelijke rechten ontzegd worden. In Italië werken meer dan 450.000 migranten in de agrarische sector. Zij worden vaak uitgebuit als gevolg van hun onzekere wettelijke status, en rapporten hebben aangetoond dat de pandemie de situatie nog erger heeft gemaakt.
'We zien hoe vele arbeiders gebruikt worden voor de fruit - en groenteoogste, slecht betaald worden en ontslagen worden, zonder enige vorm van sociale bescherming.'
11-12-2021 om 12:09
geschreven door Gust Adriaensen
09-12-2021
Gelovig afscheid nemen
Gelovig afscheid nemen
Het is zo evident dat we het soms vergeten: de uitvaartrituelen van de katholieke Kerk zijn, zoals al haar liturgische vieringen, bedoeld voor mensen die zichzelf, misschien met alle zwakheid in de beleving, in het christelijk geloof willen herkennen en er voor hun leven inspiratie uit putten. De christelijke uitvaartviering heeft een eigen karakter, in vergelijking met vele nieuwe vormen van afscheidsvieringen. Ja, ze blikt ook terug op het leven van de concrete persoon die overleden is, ze laat ruimte voor de pijn en het verdriet van hen die achterblijven. Maar ze kijkt niet alleen naar het leven dat voorbij is. De rituelen van de uitvaartliturgie vertolken ook het geloof dat Gods liefde sterker is dan de dood, en dat de gestorvene deel krijgt aan het verrijzenisleven van Jezus Christus, de levende Heer.
De symbolen en rituelen, zang en muziek, Bijbelteksten en gebeden ...
De symbolen en rituele handelingen, zang en muziek, de Bijbelteksten en gebeden drukken zo een toekomstperspectief uit, dat hoop en troost wil bieden aan de nabestaanden. Midden onmacht en verdriet richten christenen zich dus biddend tot God, die bron is van nieuw leven en licht. Dat is in onze cultuur niet evident, maar het bepaalt het eigen karakter van de katholieke uitvaartliturgie.
Een eigen plaats: de kerk
Ook bijzonder zijn de plaatsen waar de katholieke uitvaartliturgie wordt gevierd: de parochiekerken. Meestal niet zo comfortabel als splinternieuwe funeraria, maar wel vaak gebouwen die een bijzondere atmosfeer uitstralen en rijk zijn aan betekenis. Een kerk is op bijzondere wijze ‘Gods huis’: in haar architectuur, haar inrichting en symbolen. De verrezen Heer is er in zijn sacramentele gedaante ook permanent aanwezig. Mensen worden er in geloof verzameld, en komen er zo ook samen in lief en leed om alles wat het leven meebrengt te vieren: vreugde om nieuw leven, dankbaarheid om de liefde, rouw om verlies, volharding om met andere mensen samen te leven, in goede en kwade dagen.
Daarom vinden kerkelijke uitvaarten plaats in parochiekerken, en niet in crematoria of funeraria.
Hoe jouw keuze laten respecteren?
Meestal zorgen de kinderen of naaste familieleden voor de regeling van een uitvaart. Wanneer de overledene altijd kerkelijk is geweest, ligt het voor de hand dat kinderen of naaste familieleden kiezen voor een kerkelijke begrafenis voor de dierbare overledene, ook al heeft hij of zij daarover niet expliciet gesproken. Maar het is altijd goed met je kinderen of naaste familieleden tijdig te spreken over je verlangen naar een kerkelijke uitvaartviering.
(Kerknet)
09-12-2021 om 12:18
geschreven door Gust Adriaensen
08-12-2021
CD&V: een neoliberale partij?
Niet niks wat Marc Reynebeau (DS 8 december) leest in Coens' tekst in De Tijd.
Het mensbeeld van de CD&V-voorzitter, reikt niet verder dan het materiële, het geld. Armoede is volgens Coens te wijten aan een individueel falen en hij voegt er ook nog een morele veroordeling aan toe: vele armoedzaaiers zijn luie profiteurs. Coens stigmatiseert dus en kan zo de schuld van het politieke falen op de werklozen schuiven. Overigens worden sociaaleconomische correcties op een bepaald moment, 'onrecht', aldus de baas van de christendemocraten! Coens pookt de rivaliteit en de afgunst tussen de laagste sociale klassen op, hij organiseert de sociale uitsluiting.
Kortom, deze voorzitter van de CD&V is een donkerblauwe, rechtse, populistische neoliberaal, die het volkomen aan sociale empathie ontbreekt, de 'propagandist van een onchristelijk mensbeeld'.
Het is duidelijk de CD&V met een voorzitter die de kernwaarden van de partij van tafel veegt, die bovendien slecht overkomt, niet de gave van het woord heeft, onsamenhangend en gebrekkig formuleert, in steeds sneller tempo de totale ondergang tegemoet snelt.
Wat staat de CD&V te doen? Deze voorzitter moet beter vandaag dan morgen, de laan uitgestuurd worden. Als dat niet mogelijk is, omdat er te veel CD&V'ers in de hogere partij-echelons, dezelfde opvattingen over mens en samenleving zijn toegedaan, dan moeten ze zo eerlijk zijn het woord 'christen' uit de partijnaam te verwijderen. Wat Coens orakelt staat haaks op een christelijk mens- en maatschappijbeeld.
Maar hoe dan ook, deze 'outing' van een incompetente voorzitter, is een van de laatste stuiptrekkingen van een eens zo machtige en nu zieltogende politieke partij, die al langer bezig is met de verloochening van haar kernwaarden, verblind als haar topfiguren zijn door de lokroep van materialisme en rechts neoliberalisme.
08-12-2021 om 21:40
geschreven door Gust Adriaensen
07-12-2021
Bondscoach Gert Vande Broek valt van zijn voetstuk
De bondscoach van de Yellow Tigers, de nationale damesvolleybalploeg, blijkt een emotionele terrorist te zijn. Enkele speelsters deden op Canvas een niet zo fraai boekje open over de coach.
In augustus verscheen er op de site van Sporza nog een bejubelend portret van de getalenteerde Vande Broek. Sportpsycholoog Stef Van Puyenbroek stak de loftrompet als volgt: 'Als leidinggevende is hij ook héél erg begaan met het welbevinden van zijn medewerkers. Als speelsters ernstige problemen hebben is hij er ook voor hen. Gert zal meegaan voor een onderzoek wanneer een speelster een blessure heeft."
Volgens enkele speelsters is de realiteit toch wel anders. Volgens één van hen was het vooral ‘roepen en tieren door de coach en staf.' 'Het was verdeel en heers door angst te gebruiken naar de groep toe’, aldus de speelster, waarna ze verschillende persoonlijke aanvallen voorleest van haar gsm. ‘Worden jullie gesponsord door obesitas, hoer, vadsige schijtwijven, bende trienen, geit, dom wicht, boerenpaard, dansende discotheekwijven...’
Nou, dat kan tellen. En deze man is ook nog, hou u vast, hoogleraar aan de respectabele KU-Leuven!
07-12-2021 om 08:23
geschreven door Gust Adriaensen
06-12-2021
DE remedie
Wim Simons, psychiater en psychiatrisch therapeut, constateert in een opiniestuk in DS van 5 december, het 'eroderen van ons collectief inlevingsvermogen', een 'verschuiving naar het rationeel ontpersoonlijken van de anderen', 'het ontbreken van richtinggevende ethische waarden'. Ik denk dat velen het eens zijn met die analyse en vaststellingen.
De kwalen zijn gekend. Waar is de remedie te vinden?
Een wereldwijde religie en religieuze instantie proclameren alleszins collectief inlevingsvermogen, respect voor mens en natuur, en bieden richtinggevende ethische waarden aan. De paus en de Kathoiieke Kerk zijn overduidelijk wat dat betreft .
Waarop wachten andere religies en humanistische verenigingen, om zelfbewust aan de revalidatie te beginnen, een ethische leidraad aan te bieden, te verdedigen, te verspreiden?
Het moet toch duidelijk zijn dat alleen maar de constatering dat het onvermogen of de onwil om zich te verplaatsen in de ander veroorzaakt wordt door plat egoïsme, geen remedie is. Die is wel te vinden in meer en meer mensen die vanuit religieuze en/of humane motivatie dat 'plat egoïsme' bestrijden.
06-12-2021 om 16:30
geschreven door Gust Adriaensen
Hartelijk welkom in de Sint-Martinuskerk van Retie
Onze pastoor, pater David, gaat elke weekdag om 8.30 uur voor in een eucharistieviering in de weekkapel van de Sint-Martinuskerk in Retie.
Zeg nu zelf, is er een betere manier voor een christen om de dag te beginnen?
Maar ook voor niet -christenen is de Sint-Martinuskerk een open huis van de Heer.
Iedereen is welkom voor de misvieringen, voor een bezoekje gedurende de dag... Elke dag van de week.
Bijzonder hartelijk nodigen we de mensen uit die uit andere landen naar hier zijn gekomen, tijdelijk of permanent.
Hartelijk welkom!
Un accueil chaleureux!
A warm welcome!
Ein herzliches Willkommen!
Serdecznie witam!
O primire călduroasă!
Varaverppu!
-------------------
Misvieringen:
-van maandag tot vrijdag: 8.30 uur
-zaterdag: 16.30 uur
-zondag: 11 uur
06-12-2021 om 13:59
geschreven door Gust Adriaensen
04-12-2021
'Accurate kennis van zaken'
Ook ene Niek De Roo, baas van het Projectbureau Herbestemming Kerken, een departementje van Vlaamse Bouwmeester.be, wil zijn afkeurend licht laten schijnen over het plan van een geloofsgemeenschap om een nieuwe kerk te bouwen (DS 4 december).
Misschien heeft Niek De Roo wel wat 'accurate kennis van zaken', wat zijn job en de mogelijke opdrachten voor zijn 'projectbureau' betreft, maar zich verdiepen in de religieuze betekenis van een kerk en in een christelijke gemeenschap, zit er bij hem niet in.
Zou het niet eerder zo zijn, dat hij door het initiatief van de Emmaüsparochie, een mogelijke begeleidingsopdracht voor zijn projectbureau 'Herbestemming Kerken', ziet voorbijgaan? Is zijn bekommernis om de andere parochies en om 'de pastorale behoeftes en noden', geloofwaardig? Of is het een middeltje om zijn echte bedoeling, nl. het plan van een geloofsgemeenschap in diskrediet te brengen, te laten doordringen in ruimere kring?
Getuigt het niet van enige hoogmoed als baas van een 'Projectbureau Herbestemming Kerken’, een oordeel te vellen over de pastorale behoeften en spirituele noden van een geloofsgemeenschap? Of de paus als argument voor je afwijzing te misbruiken?
04-12-2021 om 09:41
geschreven door Gust Adriaensen
01-12-2021
Westerse normen en waarden?
Het valt wel vaker op dat in de reacties op pleidooien voor een menswaardige opvang van al aanwezige asielzoekers/vluchtelingen, de aandacht gericht wordt op de migratieproblematiek en -politiek. Beschouwen die mensen de beestachtige behandeling van haveloze medemensen als een afschrikmiddel? Wanneer een zelfde aantal dieren in vergelijkbare omstandigheden verkeerde, zouden ze wellicht verontwaardigd in de pen kruipen.
Een samenleving, een beleid, die niet in staat blijken te zijn of niet bereid zijn 'brood, bed en bad' te voorzien voor medemensen: kinderen, zieken, bejaarden, moeders, vaders... kunnen bezwaarlijk nog uitpakken met de zgn. 'westerse normen en waarden'.
Door deze basisbehoeften te vermengen met de ruime migratieproblemen of het zo voor te stellen dat 'brood, bed, bad', DE migratie bevordert of stopt, bezondigen ze zich daarenboven nog aan een hypocriet alibi voor het letterlijk in de kou laten staan van machteloze mensen.
01-12-2021 om 10:08
geschreven door Gust Adriaensen
