Verschenen tekst:

Stuurboord noch bakboord, wel aan boord

Het is niet de rol van christendemocraten om de antipolitiek nog meer te voeden met communautaire oprispingen en gestook, schrijven CD&V'ers (en anderen die vanuit christelijk en sociaal gedachtegoed naar politiek en maatschappij kijken). Ze willen de koers van hun rechtse collega's bij 'Stuurboord' niet volgen.

Christendemocraten moeten niets of niemand achterna lopen. Als we onze eigen principes in stand houden, doet niemand het beter.

Zo'n twintig CD&V'ers die zichzelf 'Stuurboord' noemen, kwamen deze week boven water (DS 25 januari). Ze willen 'de rechterkant weer laten horen', willen 'complexloos Vlaams' zijn en lopen niet hoog op met de regering-De Croo - ook al maakt CD&V daar deel van uit. Ze stappen moeiteloos mee in het dogmatische duale denken dat 'Vlaanderen' systematisch uitspeelt tegen 'Wallonië'.

Het discours van die nieuwe beweging staat haaks op de fundamenten van de christendemocratie. Toen vorige week de nieuwe Amerikaanse presi­dent Joe Biden werd ingezworen, lazen we op de Facebookpagina van CD&V: 'Door te verenigen geraak je vooruit, niet door te verdelen. Iets waar christendemocraten steevast in geloven.' Dat vonden we heel christendemocratisch klinken.

Maar bij 'Stuurboord' gaat het niet over verbinden, tenzij de leden aansturen op een nieuw kartel of willen opgaan in een nationalistische partij. Het gaat wel over splitsen en regionaliseren, uitgerekend in een tijd van wereldwijde, destabiliserende crisis. Daar is nochtans maar een erg bescheiden draagvlak voor. Behalve enkele academici en een kleine schare politici die boven hun gewicht willen boksen, ligt geen burger wakker van steriele juridische discussies en pietluttige wederwaardigheden over het confederalisme.

Versnippering

Voor veel Belgen en CD&V'ers is zelfs herfederaliseren geen taboe. In 2016 keurden de leden van CD&V nog een resolutie goed over herfederalisering, die de partijtop vervolgens straal negeerde. Hoort een staatshervorming niet heel pragmatisch en niet emotioneel een betere versie van de overheid op te leveren, ten dienst van de burger? Als de liefhebbers van een eenzijdig 'stuurboord', die CD&V wat graag uit haar centrumpositie willen weghalen, beweren dat ze willen luisteren naar de verzuchtingen van de publieke opinie, zou het verstandig en vooral intellectueel eerlijk zijn om daarover eerst ten gronde het publieke debat aan te gaan.

Samenwerkingsfederalisme en besluit­vorming op het geschikte bestuursniveau, daarover hoort het debat­ te gaan, niet over stuurboord of bakboord, links of rechts. Herfederaliseren hoort dan heel pragmatisch mee een serieuze optie te zijn. Tenzij je België afschrijft, maar daar verzetten wij ons tegen. Deze gezondheidscrisis liet zien waar versnippering van bevoegdheden toe leidt en toe had kúnnen leiden.

Christendemocraten komen op voor waarden en normen, zonder de zompige jaren 50-ondertoon. Ze komen op voor ethiek en fatsoen, ze zijn modern en ruimdenkend. Ook, en zeker, wanneer het gaat over de strijd tegen armoede, de wanhoop van vluchtelingen, mensen zonder papieren, transmigranten, de ellende van daklozen, het verdriet van ouders van ongeneeslijk zieke kinderen, de eenzaamheid van ouderen, de uitzicht­loze verbanning van gevangenen, de boosheid van slachtoffers van racisme en discriminatie, van slachtoffers van rebelse jongeren én van politie­geweld, de angst van mensen op wachtlijsten in de sociale huisvesting, op wachtlijsten voor hulp aan mensen met een beperking, op wachtlijsten voor geestelijke gezondheidszorg.

Dát is waar christendemocraten werk van moeten maken. Het is niet hun rol om de antipolitiek nóg meer te voeden met communautaire oprispingen en gestook. Dat is ook allerminst de manier om een nieuw en beter en hoogstnoodzakelijk Europa een sterkend perspectief te geven.

Ieder mens telt

De christendemocratie is sinds haar ontstaan gefundeerd op het personalisme, een sociaal-filosofische strekking die zich laat samenvatten in één zin: 'De mens wordt meer mens in relatie tot de anderen.' Artikel één van CD&V: 'Ieder mens telt.' Veel ruimte voor interpretatie laat die premisse niet.

Christendemocraten moeten vooral niets of niemand achternalopen. Als we onze eigen principes in stand houden, doet niemand het beter. Kan CD&V haar oorspronkelijk christendemocratische bestaansrecht terugvinden? Alleen dan kan deze partij weer de wind in de zeilen krijgen. Sommigen in de partij willen kennelijk het laatste orkest zijn op een zinkend schip dat probeert te surfen op populistische golven.

De ondertekenaars – in alfabetische volgorde - zijn niet alleen mensen uit CD&V maar ook mensen van christelijke signatuur die het sociale gedachtegoed zeer genegen zijn en vanuit die affiniteit reageren.

Marie Bamutese, Denis Bouwen, Leo De Bock, Paul De Meester, Guido Dumon, Lucas Guns, Renaat Hanssens, An Hermans, Jozef Hertsens en Tilly De Maesschalck, Tim Huylebroeck, Reginald Moreels, Bart Reyns, Ton en Mieke Rutges, Tanguy Sarens, Els Schelfhout, Luc Soete, Lieven Sonck, Jos Stappers, Magda Theuns, Everhard Van Dalen, Dominiek Van Dooren, Pat Vanderhaeghe, Willy Verbeek, Peter Verheyen, Annick Vercauteren en Patrick Vandevyvere.

(er komen nog voortdurend namen bij!)