De toespraak van Rik Torfs, rector van de Katholieke Universiteit van Leuven, bij de opening van het academiejaar, was een pareltje. Inhoudelijk en stilistisch.
Torfs handelde uitsluitend over de vluchtelingencrisis. Hij benaderde die crisis vanuit een realistische én christelijke (ook al gebruikte hij dat woord niet), positieve invalshoek.
De rector speelt graag met taal. Hij houdt van de verrassende wending, de boutade, de gevatte formulering, de paradox. En vooral beheerst hij de kunst van de (zelf)ironie, die soms op de rand van het sarcasme balanceert.
Spijtig dat de media niet meer aandacht besteedden aan deze toespraak.Klaarblijkelijk is het pessimisme, de rancune, het populisme, de nauwelijks verdoken vreemdelingenhaat en -angst, het platte electoralisme, dat sommige toppolitici tegenwoordig tentoonspreiden, interessanter voor de Vlaamse gazetten.
De realistische en positieve benadering van Torfs, verpakt in een vlot en sprankelend Nederlands, is daarbij vergeleken een ware verademing.
Ik heb enkele citaten uit een heel dik boeket hieronder bijeengebracht.
---------------------------------------------------------------------------------
-Deze openingstoespraak gaat over de universiteit. Dus laten we het over de vluchtelingencrisis hebben.
- Solidariteit is, wanneer mensen in nood verkeren, onvoorwaardelijk. Als je zelf enigszins kan zwemmen, schiet je iedere drenkeling ter hulp, wie hij of zij ook is. Je gaat geenszins na, alvorens tot de actie over te gaan, of het toevallig niet je schoonmoeder is die in het water ligt te spartelen.
- Recht en moraal mogen in een rechtsstaat niet samenvallen. Het moet juridisch mogelijk blijven moreel te falen, anders moeten we dringend meer gevangenissen bouwen.
- Beledig vluchtelingen dus niet door hen heilig te verklaren. Ze hebben het recht zichzelf te blijven. Enkel een minderheid van ons stervelingen is heilig, ondanks de democratiseringsgolf die paus Johannes Paulus II op gang bracht. Zelfs enkele professoren werden bij vergissing gecanoniseerd.
- De KU Leuven is dus nadrukkelijk solidair met de vluchtelingen. Niet met woorden, omdat hulp aan vluchtelingen geen keuze is maar een noodzaak, geen prestatie maar een plicht.
- Vlaanderen herstelde bijzonder moeizaam van de trek naar het Noorden ten gevolge van de religieuze conflicten in de zestiende eeuw, toen we Joost van den Vondel en Frans Hals verloren. De vraag is zelfs of we er op intellectueel en cultureel vlak al volledig van hersteld zijn.
- We moeten eerlijk zijn, en in alle rust durven toe te geven dat vluchtelingen in eerste instantie geld kosten. Voor de opvang, het onderwijs, de integratie in onze samenleving. Dat laatste is trouwens iets waar we nooit bijzonder goed in waren. Ook niet als mensen op onze eigen vraag naar Europa kwamen.
- Of moeten de sterkste schouders de lasten dragen, waarbij wij ons uitsloven die sterkste schouders op zulke manier te definiëren dat het zeker niet de onze zijn?
- Voor alles willen we als universiteit een positieve boodschap brengen. We verkeren niet in crisis. Natuurlijk krijgen we te weinig geld, dat weet de minister ook wel als ze in het eigen hart kijkt. Ze is tenslotte katholiek opgevoed, de twee.
- De KU Leuven, universiteit voor wie niemand een vreemdeling is
- Geef kritiek op uw universiteitsbestuur, zowel terechte als onterechte, want een mens beschouwt vaak als onterecht wat hem niet welgevallig is.
26-09-2015 om 00:00
geschreven door Gust Adriaensen
|
