|
Verwaarloost ons onderwijs de slimste leerlingen?
Dat is de vraag die in De Standaard van 11 maart door twee onderwijsdeskundigen tegen het licht wordt gehouden.
Het onderwijs in Vlaanderen schenkt onvoldoende aandacht aan begaafde leerlingen, vindt Wouter Duyck. Het gelijkheidsstreven is doorgeschoten. Hij lanceert het voorstel om voor de (aller)slimste leerlingen ASO-Plus op te richten. Orhan Agirdag wijst erop dat vooral de slimme kinderen uit arme en lagere middenklassengezinnen verwaarloosd worden. Net daarom moeten we wel aandacht hebben voor gelijke kansen.
Duyck wil m.i. met zijn voorstel voor een ASO-Plus, het verband tussen ‘onderwijskwaliteit’ én ‘wit’ en ‘sociale en culturele status’ van de schoolbevolking, nog versterken. En nu zijn er al heel wat scholen, die de genoemde kenmerken uitspelen als propagandamiddel om vooral leerlingen uit de middenklasse aan te trekken: liefst geen te grote mix want die haalt het onderwijsniveau naar beneden.
De sociale en culturele segregatie die vroeger in landelijke gebieden bestond (en bestaat) tussen de katholieke colleges en lycea enerzijds en de 'staatsscholen' anderzijds, zet zich nu sterker en sterker door in (klein)stedelijk gebied. Met dien verstande dat bij de sociale herkomst van leerlingen, ook raciale en religieuze elementen een grote rol zijn gaan spelen.
Ouders,onderwijsinstanties,onderwijsdeskundigen als Duyck en politici werken die stuitende segregatie in de hand. Vaak zullen ze wel orakelen dat alle jonge mensen gelijkwaardig zijn, maar ondertussen gaat hun voorkeur naar scholen naar 'ons beeld en gelijkenis
De heer Agirdag geeft het antwoord op de vraag hoe het komt dat 'sterke leerlingen uit sociaal zwakkere milieus nog meer underperformen': het Vlaamse, het Belgische onderwijssysteem 'verwaarloost vooral de slimme kinderen uit arme en lagere middenklassegezinnen'. Die kinderen vind je nauwelijks terug in de 'sterke' ASO-richtingen en dus ook in het hoger en universitaire onderwijs.
Het feit dat verstandige arme kinderen ( onder wie vele met allochtone roots) zo ondervertegenwoordigd zijn, is een immens probleem van talentverkwisting en roept vele vragen op over het onderwijsbeleid. In het ASO-plus van de heer Duyck zal nog duidelijker tot uiting komen dat de zgn. 'slimste en meest ambitieuze leerlingen' , witte hogere middenklasse en elitejongeren zijn. En er zijn momenteel al heel wat 'elitaire' ASO-scholen.
Dat de sociaalculturele achtergrond én de school een bepalende rol spelen met betrekking tot het onderwijsniveau, is al herhaaldelijk gebleken uit de Pisatests en de analyse ervan.
Pisa is een internationale test bij 15-jarigen in 65 landen. De editie van 2014 ging om wiskundige vaardigheid. Uit de algemene resultaten bleek dat de Vlaamse leerlingen aan de Europese top staan, maar ook dat de kloof tussen de beste en de slechtste presterende hier groter is dan elders. De kloof bedraagt 271,1 punten op de Pisa-score. Dat komt overeen met het equivalent van liefst zes leerjaren
Uit een analyse van die Pisa-resultaten, uitgevoerd door een team van de ULB, bleek dat grote verschil sterk samen te hangen met sociaal-economische achtergrond, sterker dan in andere landen. Ook het effect van een migratie-achtergrond speelt bij ons meer dan elders.
Bovenop de kenmerken van de individuele leerlingen komen nog die van de school. Die zijn volgens de analyse goed voor bijna twee derde van de variatie. Wie op een school met veel kansarmen zit, heeft meer kans op een lagere score. En er is segregatie: kansarmen en allochtonen zitten vaak samen, in ‘concentratiescholen’.
12-03-2019 om 10:28
geschreven door Gust Adriaensen
|
