'Doe er iets aan, godverdomme!', schreeuwt meneer Duyck in DS van 17 mei 2023. Wat dan, wat dan, professor? Wie in het lange artikel van Duyck over het pijnlijk lage niveau van begrijpend lezen in onze lagere scholen, effectieve recepten terugvindt, mag zijn/haar vinger opsteken. Want de professor in de cognitieve psychologie herkauwt nog maar eens de mogelijke oorzaken, waarvan een deel ook wel geregeld aan de toog te horen is.
Professor Van Den Branden, hoogleraar en leraren-opleider KU Leuven, formuleerde in DS van 4 april 2019, enkele voorstellen om het niveau van ‘begrijpend lezen’ op te krikken. Als Vlaanderen écht een regio met een leescultuur wil zijn, dan moet het een structureel beleid uitwerken, aldus de hoogleraar. Het is de moeite om dat artikel te herlezen en het te vergelijken met Duycks tekst.
Tegen de voorstellen van de heer Van Den Branden is weinig in te brengen. Gelijk heeft hij ook wanneer hij schrijft: 'Wat politici ook beweren, zij weten niet waarom leerlingen slechter scoren in begrijpend lezen'. En sommige politici hebben de voorbije dagen nogal wat beweerd.
We zijn nu vier jaar verder en DE vraag is natuurlijk of er iets gerealiseerd werd van de waardevolle voorstellen van de heer Van den Branden. Het belabberde niveau van de Vlaamse leerlingen, maakt het antwoord overduidelijk: niets.
Speelt daarin direct en vooral, (politieke) onwil of (didactische) onkunde mee? Ik denk het niet.
De grootste hindernis zit in de grondig gewijzigde maatschappelijke en culturele context. De lees-en schrijfcultuur die in ons onderwijs en in het culturele leven overheerste, is vanaf de jaren '60, '70, geleidelijk vervangen (overvleugeld) door een beeld- en sms-cultuur. Het zal verduiveld moeilijk zijn om die evolutie te keren.
Tegen die achtergrond, krijgt het optreden van sommige rechtse politici een ranzig en hypocriet randje. Is het niet merkwaardig dat de aanvallen op de 'culturele elite' en de 'intellectuelen' enerzijds én de pleidooien voor onderwijs dat zich concentreert op kennisoverdracht maar ook het beschuldigend aanduiden van de sterke aanwezigheid van migrantenkinderen als oorzaak van kwaliteitsvermindering anderzijds, vaak uit dezelfde politieke hoek komen?
En wat te denken over degenen die in de media en voor hun politieke achterban de streektaal of het 'verkavelingsvlaams' promoten of het zelf gebruiken én nu jeremiëren over het schabouwelijke niveau van het Nederlands?
18-05-2023 om 15:07
geschreven door Gust Adriaensen
|