Prinses Maxima van Nederland stelde in een toespraak dat dé Nederlander niet bestaat. Ze voegde er geruststellend aan toe dat ook dé Argentijn niet bestaat.
Over die uitspraak is bij onze Noorderburen een heuse rel ontstaan met natrillingen tot in het parlement. Dat figuren als Verdonck en Wilders het voortouw nemen in het afkeuren van de prinselijke uitspraak, is evenwel veelbetekenend. Zij geven op die manier uiting aan een aftands en gevaarlijk nationalisme (met fundamentalistische kenmerken), dat klaarblijkelijk ook in Nederland weer de kop opsteekt.
Maxima heeft natuurlijk volkomen gelijk: dé Nederlander bestaat niet. Evenmin als dé Vlaming, dé Belg, dé Duitser. Ik zou het afschuwelijk en bedreigend vinden, mocht ik een menselijk wezen als DE VLAMING, enz. ontmoeten. Ook dé christen, dé moslim, dé jood bestaat niet. De sterke beklemtoning van een zgn. groepsidentiteit in dergelijke veralgemeningen, staat haaks op het respect voor iedere persoonlijkheid en kan leiden tot discriminatie van degenen die niet beantwoorden aan de 'nationale' clichés.
Bovendien geven de vele Nederlanders die nu Maxima omwille van die uitspraak verketteren, niet veel blijk van intellectueel niveau noch van socio-psychologisch en historisch inzicht.
10-10-2007 om 07:48
geschreven door Gust Adriaensen
08-10-2007
Janssen Pharmaceutica
In een uitgebreid interview in de krant 'De Morgen' geven de twee topfiguren van Janssen Pharmaceutica, Ajit Shetty en Paul Stoffels, toelichting bij de herstructurering van het bedrijf, waardoor bijna 700 mensen hun job verliezen.
De sanering is noodzakelijk, aldus Shetty en Stoffels, wegens patentverval, strengere veiligheidsvoorschriften, restrictievere terugbetalingwetgeving betreffende medicamenten. De twee topmensen beklemtonen sterk dat het er niet om gaat de aandeelhouders gelukkig te maken maar dat de herstructurering erop gericht is het bedrijf de volgende twintig of veertig jaar te laten overleven.
Dat is alleszins een achtenswaardige betrachting. Maar een antwoord op de vraag of ook de aandeelhouders moeten inleveren, wordt niet gegeven.En het feit dat de koers van Johnson &Johnson omhoog gegaan is na de aankondiging van de sanering heeft niets te maken met wat er bij Janssen gebeurt, want, aldus Stoffels: 'J&J telt wereldwijd 120.000 werknemers. Het aandeel van J&J beweegt niet op basis van de herstructurering bij Janssen Pharmaceutica'.
Die uitspraak maakt dan weer pijnlijk duidelijk dat het vlaggenschip van de Kempense en Belgische farmaceutische industrie, binnen de Amerikaanse holding niet echt een onvervangbare machtspositie inneemt en als het erop aankomt, overgeleverd is aan de aandeelhouders en hun winstverwachtingen.
Ook voor de opvolgers van Paul Janssen aan het hoofd van wat terecht, ook in sociaal opzicht, een modelbedrijf genoemd werd, moet dat gevoel van machteloosheid toch een ontmoedigend en ontnuchterend effect hebben.
08-10-2007 om 19:29
geschreven door Gust Adriaensen
02-10-2007
De Nederlandse Emancipatienota
In een lezenswaardig commentaarstuk hekelt De Volkskrant de, wat zij noemt, 'pavlovreacties uit liberale hoek' op het voornemen van het Nederlandse kabinet om de 'seksualisering van de samenleving' te bestrijden. Met de nieuwe Emancipatienota zou de overheid zich volgens de liberale critici opwerpen als zedenmeester.
De Volkskrant is het terecht niet eens met die kritiek maar stelt even verder in het opiniestuk veralgemenend dat 'de overheid zich terughoudend dient op te stellen in morele kwesties'.
Dat doet toch wel de wenkbrauwen fronsen. Want geldt die terughoudendheid dan ook voor morele kwesties als oorlogsterreur, foltering, genocide, uitbuiting, slavernij, mensenhandel, sociale en fiscale fraude, racisme, discriminatie, maffiapraktijken, porno- en geweldbusiness, enz. ?
Klaarblijkelijk verengt De Volkskrant 'morele kwesties' tot de persoonlijke seksuele moraal en gedraging.
In ons democratisch bestel is de overheid de emanatie van politieke stromingen en partijen die een bepaalde maatschappijvisie voorstaan. Die visies hebben altijd zeer sterk met 'moraal', 'ethiek' te maken.
Mijn conclusie: de overheid kan niet omheen de morele kwesties lopen. Doet zij dat wel, dan is de regering niet meer dan een notariskantoor dat de boel bereddert.
02-10-2007 om 18:49
geschreven door Gust Adriaensen
01-10-2007
Herexamen
Nog nooit had een formateur zo veel hulp nodig: informateur, bemiddelaar(s), Ministers van Staat, het Staatshoofd, en na een buis in eerste zit, een volle maand intens voorbereidend werk voor het herexamen van Leterme, door een ervaren verkenner. Mislukken zou het roemloze einde van de senator als toppoliticus betekenen.
Beweren, zoals sommigen doen op internetfora doen, dat het allemaal de schuld van de Franstaligen is, pleit niet voor het scherpe verstand en het politieke inzicht van die Vlamingen.
Leterme zelf heeft, opgejaagd door het NV-A, voor en na de verkiezingen, hoge communautaire eisen gesteld, precies alsof België uitsluitend door Vlamingen wordt geregeerd. Bovendien heeft hij door enkele domme uitspraken de Franstaligen emotioneel beledigd.
Maar niet alleen in Brussel en Wallonië bestaat er een groot wantrouwen ten aanzien van de toekomstige premier. Ook bij vele Vlamingen heeft zijn geloofwaardigheid een flinke knauw gekregen toen hij zijn belofte brak om niet over te stappen naar het federale niveau en bleef beweren dat er van woordbreuk geen sprake was. Gegronde twijfels aan zijn inzicht in de federale politiek rezen er ook toen hij de slogan 'Slechts 5 minuten politieke moed is nodig voor de splitsing van BHV !' lanceerde, en omdat hij tot nu toe ervan uitgegaan is dat een staatshervorming door de rijkste regio eenzijdig opgelegd kan worden.
Wil Leterme slagen, dan zal CD&V-NVA veel van de verkiezingsbeloften moeten inslikken, wat de politieke concurrentie extra munitie levert en de geloofwaardigheid bij de kiezers verder aantast.
Ondertussen hoor je, zoals Mieke Vogels van Groen! in een debat terecht opmerkte, al weken zo goed als niets over de belangrijke sociale en ecologische uitdagingen voor onze samenleving. Alle aandacht gaat naar BHV en de staatshervorming, terwijl het voor de overgrote meerderheid van de Vlamingen volkomen onduidelijk is wat die zgn. splitsing van BHV inhoudt. En heb jij, lezer, al ooit een gedegen studie gezien of gelezen over de culturele, sociale, ecologische, internationale meerwaarde van een staatshervorming?
Gaat het dan toch alleen maar om nog meer centen voor het rijke Vlaanderen? En mogen we verwachten dat er in een zelfstandiger Vlaanderen geen achtergestelde subregio's, geen wachtlijsten, geen sociaal en cultureel uitgestotenen, geen armoelijders meer zullen zijn?
01-10-2007 om 18:33
geschreven door Gust Adriaensen
30-09-2007
De Westhoek: Stuivekenskerke-Passendale
Westhoektanka
De kasteelhoeve biedt warme geborgenheid. De IJzervlakte laat de strakke wind vrij spel, toont scherp de witte zerken.
30-09-2007 om 00:00
geschreven door Gust Adriaensen
28-09-2007
Das Leben der Anderen
Zopas de in 2006 uitgebrachte film 'Das Leben der Anderen' gezien. Indrukwekkend.
De film speelt in de vroegere DDR en behandelt op een sobere manier de afluisterpraktijken van de Stasi, de Oost-Duitse geheime dienst. Het hoofdaccent verschuift allengs naar de gewetensbezwaren van de geheimagent, die de opdracht gekregen heeft een toneelauteur en zijn vriendin af te luisteren. Uiteindelijk zal de Stasi-agent zich engageren om de arrestatie van de schrijver te verhinderen. Daardoor komt hij echter zelf in de problemen.
Na de 'Wende' komt de schrijver op het spoor van de vroegere Stasi-officier. Hij zal hem niet lijfelijk ontmoeten maar hij schrijft een roman 'Sonate für einen guten Menschen' en draagt het boek op aan HGW XX/7, de codeaanduiding van de geheimagent.
Ontroerend is het slot wanneer HGW XX/7 reclame ziet voor het boek, de boekhandel binnenstapt, de opdracht leest, het boek wenst te kopen en tegen de winkelbediende zegt, wanneer die vraagt of het boek ingepakt moet worden: 'Nein, es ist für mich.'
Een terecht veelvuldig bekroonde film.
28-09-2007 om 00:00
geschreven door Gust Adriaensen
24-09-2007
Maïs
Op de laatste dag van september begonnen de machines te ratelen. Zij vraten gangen in het maïsveld en legden huizenstroken bloot. Als reuze-insecten gleden zij onstuitbaar over de akker.
Een vreemde angst zocht langzaam zijn weg in mij: zou na het verdwijnen van de geelgroene stengels de wereld aan mijn achterdeur nog herkenbaar zijn?
Het geratel rukte nu ongehinderd mijn hersens binnen. Wat bleef er anders over dan via de voordeur de straat op te vluchten waar ik slechts op het nippertje de truck met maïspulp ontwijken kon.
Verder hoorde ik gelukkig herfstvogels boven het nu doffere lawaai uit.
24-09-2007 om 08:43
geschreven door Gust Adriaensen
21-09-2007
Jachtverhaal
Reeds voor negenen komen ze aangereden in hun chique sleeën die ze nonchalant parkeren op het erf van de boerderij bezit van een der heren. De pachter aanhoort aandachtig hun wensen. Dan trekken ze met hun zware laarzen de lege weitassen en de leren jassen losjes pratend de bossen en weiden in. De zenuwachtige honden nog rillerig op hun poten stoeien voor hen uit. Al spoedig zijn ze verzwonden in de oktobermist. Van dan af hoor ik geregeld de schoten echoën. Ze verscheuren de stilte van de straat. Tegen vijven zijn ze daar weer beladen met hazen en konijnen. Ze bespreken nog even met de boer de jachtresultaten. Twee staan er voldaan tegen de mesthoop te wateren. Dan verlaten ze in hun snelle wagens onze landelijke oorden.
De boer heeft voor zijn gedienstigheden een konijntje gekregen.
21-09-2007 om 23:06
geschreven door Gust Adriaensen
18-09-2007
Janssen Pharmaceutica
Het is bij Janssen Pharmaceutica niet anders dan bij andere grote bedrijven: werknemers worden aan de deur gezet, neit omdat de firma verlies lijdt maar omdat de winstmarge kleiner wordt en de aandeelhouders financieel minder aan hun trekken komen.
De nettowinst van Janssen Pharmaceutica gaat inderdaad de laatste jaren in dalende lijn. Vergeleken met 2005 verminderde de nettowinst over 2006 liefst met 42% maar bedroeg toch nog 200 miljoen euro.
De vragen die bij deze ontslagen dan ook gesteld zouden moeten worden, zijn de volgende: is het in sociaal-ethisch opzicht te verantwoorden dat werknemers ontslagen worden wanneer een bedrijf nog royale winsten maakt en wanneer personeelsinkrimping ook als bedoeling heeft de aandeelhouderswinsten op peil te houden?
18-09-2007 om 21:21
geschreven door Gust Adriaensen
14-09-2007
De school van de ongelijkheid
Het onderzoeksrapport over de sociale achtergrond van aso-leerlingen van Ides Nicaise e.a. van het Hoger Instituut van de Arbeid (K.U.-Leuven) is ontluisterend voor ons zo geroemde onderwijs maar geen verrassing voor degenen die nauw betrokken zijn of waren bij het Belgische onderwijssysteem.
De sociale tegenstellingen in ons land zijn gigantisch, aldus de auteurs, en dat manifesteert zich ook in het onderwijs. Van de 10 % armste leerlingen blijft er op 15-jarige leeftijd, slechts een op de tien over in het aso; van de tien procent rijksten is dat negen op de tien. Sterke leerlingen klitten samen in elitescholen, zwakke leerlingen verkommeren in gettoscholen.
Dat alles is een uitwas van een liberale onderwijsmarkt. Volgens de onderzoekers, is er geen enkel land in Europa waar het onderwijs zo liberaal georganiseerd is als in België.
14-09-2007 om 09:47
geschreven door Gust Adriaensen
13-09-2007
Milquet heeft gelijk.
Terwijl Koninklijk Verkenner Van Rompuy zich in stilte hult, kan voormalig Koninklijk Formateur Leterme het niet laten, uitspraken te doen die door de Franstalige politieke klasse en door heel wat Vlamingen, aangevoeld kunnen worden als provocerend, vernederend en eerder onverstandig.
Leterme ziet klaarblijkelijk niet in dat op die manier de aversie van de Franstaligen voor hem nog groeit en de regeringsonderhandelingen nog moeilijker worden. Bovendien brengt hij het discrete verkenningswerk van zijn partijgenoot Van Rompuy in gevaar.
Het is onbegrijpelijk wat de waarschijnlijk toekomstige premier bezielt om het ene flatertje na het andere communicatiefoutje op te stapelen. Joëlle Milquet heeft overschot van gelijk wanneer ze zegt: die man zou er beter voorlopig het zwijgen toe doen.
13-09-2007 om 21:38
geschreven door Gust Adriaensen
10-09-2007
11 september 2001
(enkele dagen na 11 september 2001 schreef ik volgend gedicht)
11 september 2001
een troosteloze litanie
en honger
en werkloze keukenmessen
en haat als lava
en boeings
en gewapend beton
en meer dan duizend graden
en smeltend staal
en verpletterd blusmateriaal
en witgloeiende woede
en vreugdeschoten
en vliegdekschepen
en destroyers
en kruisraketten
en luchtafweergeschut
en rupsbanden
en boeien
en elektrische stoelen
en zinken kisten
en postume medailles
en saluutschoten
en massagraven
en spooksteden
en honger
en werkloze keukenmessen
en haat als lava
en et cetera
et cetera et cetera
10-09-2007 om 14:12
geschreven door Gust Adriaensen
09-09-2007
Godsverduistering
In 'Kerk+Leven' noemt hoofdredacteur Toon Osaer de langzame godsverduistering in onze cultuur, de hoofdreden voor het massaal afhaken van ook de oudere generaties.
De Kerk moet m.i. dan ook steeds opnieuw, duidelijk en scherp, het antwoord formuleren op de vraag: Is God nuttig en nodig? Zij moet niet alleen binnen de steeds maar krimpende kerkgemeenschap maar ook en vooral daarbuiten, de essentie van ons geloof verkondigen. En die is: God is de ultieme zingever en biedt aan de mensen een perspectief over de dood heen.
Vaak ervaar ik een zekere schroom en terughoudendheid om over die geloofsessentie te getuigen en wordt het kerkgebeuren al te vaak gereduceerd tot liturgie en catechese voor een kleine, trouwe kudde of enkele keren per jaar voor de massa die dan nog een kerkelijke show à la carte voorgeschoteld wil krijgen.
De mensen vanuit het godsgeloof, vanuit het 'credo', antwoorden op zingevings- en eeuwigheidsvragen voorhouden, is erg confronterend maar is volgens mij het enige middel om de voortschrijdende godsverduistering een halt toe te roepen en om te vermijden dat de plaatselijke kerkgemeenschappen socio-culturele verenigingen naast de vele andere, worden.
09-09-2007 om 00:00
geschreven door Gust Adriaensen
07-09-2007
Herman Van Rompuy: premier?
Als Herman Van Rompuy erin slaagt de formatieonderhandelingen weer vlot te krijgen, levert hij een waar huzarenstuk af.
Is hij dan ook niet de geknipte man om de federale regering te leiden? Zowel zijn staat van dienst in de Belgische politiek als zijn intellectueel niveau, maken hem in ieder geval geschikt voor het premierschap, ook al ben ik het niet eens met zijn sterk liberaal gekleurde visie op het economisch beleid.
07-09-2007 om 20:09
geschreven door Gust Adriaensen
06-09-2007
Verdwenen straat
Toen ik vanmorgen opgewekt mijn huis verliet, vond ik de straat niet meer. Nochtans, ik was er zeker van, de dag voordien lag zij er nog. Wat doe je dan? Je draait je om en wilt het schokkend nieuws vertellen aan de uwen. Helaas, het huis, je thuis, was ook verzwonden. Er zat niets anders op, zo dacht ik toch, dan in de witte, zachte wolk, die juist van pas al aangedreven kwam, mezelf maar neer te vlijen, al hopend dat de wind me naar het zuiden sturen zou, waar 'k in de warme zon andere luchtkastelen bouwen kon.
06-09-2007 om 21:52
geschreven door Gust Adriaensen
'Goed voor de mensen'
De Vlaamse regeringsonderhandelaars zitten verstrikt in de 'communautaire' verkiezingsbeloften. Ze hebben de kiezers op een sloganeske manier een Vlaamse hemel op aarde beloofd.
Maar hoeveel doorsnee-Vlamingen én politici (willen) weten wat de effecten zijn van meer federalisering of van de splitsing van B-H-V?
Leterme en co. herhalen tot vervelens toe dat het allemaal goed is voor 'de mensen'. Maar die mensen zijn door de huidige onderhandelaars als het ware geprepareerd om daaronder vooral te verstaan; goed voor onze portemonnee. De rest van het communautaire gedoe kan de meesten geen bal schelen.
06-09-2007 om 12:57
geschreven door Gust Adriaensen
31-08-2007
De rol van de koning
Een van de recentste forumvragen van 'De Standaard' is: 'Heeft de koning het de afgelopen dagen laten afweten?'. Het is een erg suggestieve vraag die m.i. ten onrechte het staatshoofd viseert.
Niet de koning maar wel de toppolitici hebben het op een onvoorstelbaar klungelige manier laten afweten. Albert II wordt al weken van hot naar her gedirigeerd en heeft in feite met veel discretie alle mogelijke rollen al moeten vervullen: bemiddelaar, informateur, formateur, verkenner, verzoener.
Het is degoutant dat politici, van wie sommigen figuurlijk de vorst uit de weg willen ruimen, en die moord en brand schreeuwen wanneer de koning of een van zijn kinderen, ook maar iets laat horen dat van ver met politiek te maken heeft, nu het staatshoofd verwijten dat hij zich niet krachtig genoeg met de politieke crisis bemoeit.
Niet de vorst maakt er een potje van. Het zijn integendeel de zgn. 'professionals' die al bijna honderd dagen op het politieke veld een beschamende vertoning brengen.
31-08-2007 om 09:47
geschreven door Gust Adriaensen
30-08-2007
Koninklijk Verkenner Van Rompuy
Nu Herman Van Rompuy de Belgische politieke jungle gaat verkennen en ontmijnen, is het interessant nog eens na te lezen wat hij als nogal cultuurpessimistische dertiger in zijn boekje 'Op de kentering der tijden' (1979) schreef over hét hot item van het moment: de staatshervorming.
België, aldus Van Rompuy, is een 'geblokkeerde samenleving'. Het wantrouwen is ondanks de officieel uitgeroepen pacificatie zo groot en zo oud, dat er op dit ogenblik geen andere keuze meer is. De pacificatie schijnt alleen compleet te zullen zijn als er geen huwelijk meer is. De vraag is echterof het overheidsapparaat niet reeds zo ingewikkeld is geworden, dat het een chirurgische ingreep als een nieuwe opdeling van bevoegdheden en diensten kan verwerken, zonder dat een administratieve chaos ontstaat.
Ook over de vakbonden liet Van Rompuy zijn licht schijnen: 'De syndicale macht is echter in recente tijden veelal negatief. De vakbonden verzetten zich meer tegen regeringsvoorstellen tot meer economische discipline en orthodoxie, dan dat zij erin slagen hun eigen programma op te leggen.'
En welke kenmerken moet volgens de huidige Koninklijk Verkenner een politicus hebben? Hij moet een man zijn van overtuiging en niet zozeer van losstaande ideeën. De politicus moet een onderwijzer zijn van zijn volk. Hij moet zijn ambt beschouwen als een beroep als alle andere, ondanks de 'Etat Spectacle' en hij moet de resultaten van zijn werk zien in 'het licht van de eeuwigheid', met de intellectuele bescheidenheid die hiervoor nodig is.
In het nog altijd lezenswaardige 'Op de kentering der tijden' manifesteert Van Rompuy zich als een intellectueel die nadenkt over zichzelf en zijn eindbestemming, de maatschappij, de wereld. In sociaal-economisch opzicht is hij een liberaal. Met betrekking tot de Belgische staatsstructuur, is hij zeker geen drammerige Vlaams-nationalist of een zweverige Belgicist. Hij loopt tussen de twee verder als een voorzichtige federalist.
Zo komt hij bijna dertig jaar later in essentie, weliswaar soms met nogal wat cynisme, nog altijd over.
30-08-2007 om 20:11
geschreven door Gust Adriaensen
28-08-2007
De verbijstering van Dehaene
Zelfs tot in de details wordt het formatiecircus meer en meer bizar.
De ervaren en sluwe politicus Dehaene laat zich met een geheim en uitsluitend voor de koninklijke oren bestemd document open en bloot op de knieën, langs hagen cameraploegen rijden, en is achteraf 'verbijsterd' en 'boos' dat zijn voorstellen in de pers verschijnen.
Een mooier voorbeeld van 'het ontbloten van de kroon' en van een geënsceneerd lek, is moeilijk te vinden.
De vraag is: welke politieke bedoeling zit achter deze klungelige en doorzichtige misleiding?
28-08-2007 om 07:55
geschreven door Gust Adriaensen
25-08-2007
Doorzichtig
Het getuigt niet van veel respect voor de waarheid en voor het politieke inzicht van de kiezers dat de Vlaamse partijen de volledige schuld voor het falen van de formateur in de schoenen van Milquet blijven schuiven.
Dat heeft overigens tot gevolg dat Reynders lekker in de luwte kan blijven. Als CD&V-NV-A en Open-VLD denken dat MR en FDF akkoord zullen gaan met de Vlaamse eisen, dan lijkt me dat een politieke domheid in het kwadraat te zijn.
Bij federale onderhandelingen er bovendien van uitgaan dat het Franstalige 'kamp' maar moet dansen naar het pijpen van het Vlaamse 'kamp', is arrogant en pretentieus. Hebben de Vlamingen ten andere al wel eens precies nagegaan wat de zekere voordelen voor 'de mensen' zijn, bij een verdere federalisering?
Er is buiten het communautaire pokerspel, nog een m.i. veel belangrijker element waardoor Joëlle Milquet wat graag door de andere partijen tot kop van Jut wordt gemaakt. De cdh-voorzitster vertolkt veel duidelijker dan de zgn. 'linkervleugel' (bestaat die nog wel?) van de CD&V, de bekommernis van haar partij voor een sociaal België. Ze wil de sociale verworvenheden niet laten aantasten door de liberale economische objectieven van de andere onderhandelaars. Daarin is ze zeer consequent.
25-08-2007 om 20:44
geschreven door Gust Adriaensen