De katholieke identiteit en de veruitwendiging ervan in het Katholiek Onderwijs is een beladen onderwerp, waar vele katholieke scholen zich het liefst ver van af houden. Maar ze moeten de discussie en de confrontatie aangaan, willen ze het spel intellectueel eerlijk en ethisch consequent spelen.
Er mag van uitgegaan worden dat er in het personeelsbestand van katholieke scholen, toch nog enkele zelfbewuste christenen ( die er ook geen probleem mee hebben om tot de katholieke kerkgemeenschap te behoren) aanwezig zijn. Zij kunnen erin slagen leerlingen mee te krijgen in een dynamische beleving van het christendom in een katholieke school. Zij verdienen alle ruimte en steun. Zij hoeven/mogen geen zeloten zijn. Maar al te vaak is het in katholieke scholen het omgekeerde, hoe merkwaardig en op de keper beschouwd hypocriet dat ook is. Katholieke scholen houden zich op het levensbeschouwelijke en religieuze vlak (en zeker wat de uiterlijke beleving ervan betreft) gedeisd. Grijze muizen die bang in een hoekje wegkruipen om het scepticisme , de onverschilligheid en de spot, te ontwijken. Zit het zelotisme in het Westen al decennia niet vooral buiten het christendom?
Wanneer je met respect voor de andere, uitkomt voor je geloofsovertuiging en ze ook kunt verwoorden (onderwijs!), krijg je respect terug, van jongeren en ouderen.
Op het instellingenniveau gebruikte ik het woord ˜hypocrisie'. Vele jaren geleden al, toen duidelijk werd dat katholieke scholen er niet in slaagden of ervoor terugschrikten, aan de naam ˜katholiek', inhoudelijk iets tastbaars of zichtbaars te verbinden, heb ik herhaaldelijk op die tegenstelling/kloof tussen naam en inhoud gewezen.
Als een school de naam ˜katholiek' draagt, dan vergen de logica en de eerlijkheid, dat het opvoedingsproject van dergelijke school groeit uit en gedragen wordt door een christelijke inspiratiebron. Maar ook dat er in het interne leven van de schoolgemeenschap en in de presentatie naar buiten toe, aandacht is voor (herkenbare) gebruiken en rituelen van een hedendaags katholicisme.
Een ˜katholieke' school, die om welke reden dan ook (desinteresse, gebrek aan zelfbewustzijn, schrik voor hekelende, spottende reacties vanuit bepaalde zelotische hoek) , nalaat haar katholieke identiteit duidelijk zichtbaar te maken, is een school waarvan de vlag de lading niet dekt.
Ofwel wordt echt inhoud gegeven aan het woord ˜katholiek', ofwel verzaakt men eerlijkheidshalve aan dat etiket.
Het kan natuurlijk ook zo zijn, dat een school het label (bijna) uitsluitend) vanuit marktoverwegingen wil behouden. Het Katholiek Onderwijs ligt nu eenmaal goed in de markt. Maar dat is dan de ˜katholieke hypocrisie' ten top gedreven.
07-12-2017 om 09:53
geschreven door Gust Adriaensen
|