De wetenschappers die bij Mercedes-Benz verkeersongevallen onderzoeken, beseffen maar al te goed hoe gevaarlijk het is om aan het stuurwiel in te dommelen (het “één-seconde-dutje”). Volgens die specialisten houden lange vakantietrips zonder tussenstops een groot risico van oververmoeidheid in. Bovendien merken de bestuurders vaak de signalen daarvan niet tijdig op. Om die reden heeft Mercedes-Benz het innovatieve hulpsysteem Attention Assist ontwikkeld. Dat merkt al in een vroeg stadium op dat de bestuurder vermoeid raakt en maakt hem duidelijk dat een rustpauze aangewezen is. Het systeem wordt vanaf de lente 2009 in de serieproductie ingevoerd. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat ongeveer 25% van alle zware ongevallen op snelwegen veroorzaakt worden door oververmoeide bestuurders. Dat betekent dat die oorzaak van ongevallen nog belangrijker is dan het rijden onder invloed van alcohol.

Tijdens lange ritten in het donker, of bij gelijkblijvende omstandigheden en een constante kruissnelheid, is het risico van het “één-seconde-dutje” het grootst. De reden daarvoor is dat de aandacht van de bestuurder verslapt en dat de eentonigheid de kans om in slaap te vallen nog verhoogt. Onderzoek heeft aangetoond dat bestuurders na vier uur onafgebroken rijden, tot 50% trager reageren. Het risico van een ongeval is dan dubbel zo groot. En na zes uur rijden is de kans op een ongeval niet minder dan acht keer groter.

Attention Assist, dat het rijgedrag van de bestuurder in het oog houdt, stelt een individueel bestuurdersprofiel op dat permanent met een hele reeks van sensorgegevens vergeleken wordt. Die constante controle is belangrijk opdat het systeem zou kunnen merken wanneer de bestuurder zijn alertheid verliest en slaperig wordt. De bestuurder kan dan tijdig gewaarschuwd worden.

Het stuurgedrag is de belangrijkste aanwijzing van vermoeidheid. Naast de voertuigsnelheid en de lineaire/laterale acceleratie registreert het systeem van Mercedes bijv. ook de bewegingen van het stuurwiel, de bediening van de richtingaanwijzers en pedalen, en de bediening van een aantal specifieke regelknoppen. Tegelijkertijd worden ook externe invloeden gemeten, zoals zijwind of een oneffen wegdek. Het rijgedrag van de bestuurder in het oog houden, is bijzonder relevant om zijn alertheid te beoordelen. Een oververmoeide bestuurder heeft het immers moeilijk om de auto precies in het spoor te houden. Hij maakt kleine stuurfouten die vaak snel op een kenmerkende manier gecorrigeerd worden. Doorgedreven tests die ingenieurs van Mercedes bij meer dan 550 mannelijke en vrouwelijke bestuurders uitgevoerd hebben, hebben aangetoond dat dit gedrag al in een vroegtijdig stadium bij de opkomst van vermoeidheid te merken is - gewoonlijk nog voor het bijzonder gevaarlijke "één-seconde-dutje".

Attention Assist: hoe het hulpsysteem van Mercedes vermoeidheid opmerkt:

Detectie van de persoonlijke rijstijl
Detectie van de rijomstandigheden zoals het moment van de dag en de duur van de rit
Detectie van het gebruik dat de bestuurder van bedieningsknoppen maakt
Detectie van een wijziging in de houding van de bestuurder
Detectie van het stuurgedrag
Detectie van rijstrookwissels op basis van signalen van de bedieningselementen, de bewegingen van het stuurwiel en de laterale acceleratie

Het hart van het systeem van Mercedes-Benz is een extreem gevoelige sensor die de stuurbewegingen en de snelheid daarvan heel precies registreert. Tijdens de eerste minuten van elke rit maakt Attention Assist gebruik van die gegevens om een individueel gedragspatroon van de bestuurder op te stellen. Een elektronische regeleenheid vergelijkt vervolgens dat patroon met het feitelijke stuurgedrag en de rijsituatie. Dat stelt het systeem in staat om de kenmerkende signalen van oververmoeidheid op te merken en de bestuurder te waarschuwen. Dat gebeurt met een geluidssignaal, terwijl op een display in het combi-instrument het duidelijke advies "Attention Assist. Break!" verschijnt.(Tekst: Walter Rombauts/Foto:Mercedes)