AUDI WINT VOOR DE DERTIENDE KEER DE 24 UREN VAN LE MANS
Fässler-Lotterer-Tréluyer hebben in een Audi R18 e-tron quattro voor de dertiende zege van Audi in zestien jaar gezorgd. Negenvoudig winnaar, de Deen Tom Kristensen, werd in éénzelfde auto tweede. Tot vijf uur zondagochtend spelde Toyota de wet met de TS 040 Hybrid met een hypersnelle Nakajima. Toen maakte de elektronica een eind aan de Japanse droom uit Nagoya. De Toyota viel stil. Ter herinnering, Toyota haalde wel de pole, en ook de in warm-up zaterdagochtend reed Sebastien Buemi de snelste tijd met de tweede Toyota nummer 8 de snelste tijd. Nissan's ZEOD RC reed in die warm-up één volle ronde puur elektrisch, maar verdween in de wedstrijd zelf na een kwartuur in de mist.
Dat de Toyota nummer 8 en de Porsche nummer 14 op vele ronden achterstand van de leidende Toyota van Nakajima kwamen te rijden, werd veroorzaakt door een ongeval waarbij beide LMP1's betrokken waren met een GT-auto. Nicolas Lapierre had de verkeerde voorspelling van de weerman niet geloofd en dacht dat "watergladheid" op zijn Toyota TS 040 Hybrid, geen vat had. Hij lag aan de basis van dit dramatische ongeval met zware gevolgen voor zijn team en Porsche.
Porsche met nummer 20 en sterrijder Mark Webber kwamen op drie uur van het einde aan de leiding. Dat was op een moment dat de Audi nummer 1 van Tom Kristensen problemen met de turbo en verloor bijna vier ronden in de pits. Zodat André Lotterer in de Audi nummer 2 op jacht ging naar de leidende Porsche...die zichtbaar snelheid verloor. In het team dacht men dat het de banden waren. In extremis werd Mark Webber aan het stuur gezet, rekenend op zijn Formule 1 snelheid, om Lotterer af te schudden.
Grote Mark Webber zat weerloos in de Porsche 919 Hybrid en zag triest aan hoe de Porsche aan slagkracht verloor. De motor begaf het en de Australiër kon puur elektrisch de pits nog bereiken. Porsche stuurde beide manke Porsche's, nummer 14 en 15, in de laatste ronde op de baan om alsnog te worden geklasseerd. Deze gebeurtenis is bijna een ereronde geworden, want het volledige Audi-team, bracht vanuit de pits een staande ovatie aan Porsche uit Weissach. Dr.Ullrich, baas van Audi Sport, is een sportief man en genoot ervan dat het een Duitse zege was in La Sarthe. Een bijna vooroorlogs gevoel toen Audi en Mercedes (zonder en mét hakenkruis op de carrosserie) in de racerij tegenover elkaar stonden, maar dat waren geen zustermerken.
De Toyota raakte dus op het derde trapje van het podium, maar wat misschien veel belangrijker is, is dat Nicolas Prost, zoon van viervoudig wereldkampioen F1, de LMP2 won met de Rebellion uit Zwitserland. Het is evenzeer historisch, neen historischer, dan Nissan die met héél veel tamtam onlangs aankondigde dat ze volgend jaar - 2015 - met een "uitzonderlijke LMP1" naar de 24 Uren van Le Mans komen om te winnen ! Hopelijk rijdt die dan anders dan de "Zero Emission On Demand" (ZEOD RC nummer "0").
Audi daarentegen is de 82ste editie sereen, zéér bescheiden, tegemoet getreden. Dr. Ullrich heeft een hekel aan "gedoe". Zoals dat van Nissan dat meteen een flinke elektrische dreun krijgt t.a.v. zijn (-overigens knappe) puur elektrische LEAF. Le Mans is technisch historisch geweest. De Hybride-wagens hebben opnieuw gewonnen. Die auto's, die concepten, zullen in het dagelijks verkeer de brug slaan naar puur elektrisch rijden. Maar niet in Le Mans. Daar heeft diesel het sinds 2006 ook opnieuw gewonnen van benzine. Insiders voorspellen voor 2015 opnieuw een match Japan - Duitsland.
Dat de Japanners in godsnaam geen harakiri gaan plegen, maar eerder eens gaan praten met Mazda die met een 787B met roterende motor als eerste en nog enige de 24 Uren van Le Mans won in 1991. Natuurlijk is die benzinemotor (geërfd van Felix Wankel) vandaag een achterhaald gegeven in La Sarthe. Het brandstofverbruik oversteeg het bierverbruik in La Sarthe. Dus is dat geschiedenis en verleden tijd. Maar tot vandaag kon geen enkel Japans merk die prestatie overdoen.
In 2015 zal er weer een hybridwagen winnen. Nu Alon Musk zijn Tesla-technologie aan iedereen vrij geeft, kan men best eens een onderhoud met hem vragen in Californië. Voor Musk is de elektrische auto al te simpel. Hij "speelt" nu met herbruikbare ruimtestations die door middel van raketten weer op aarde kunnen landen met de preciese van een helikopter. In Le Mans hebben ze "raketauto's nodig. Proficiat Audi, Toyota en Porsche en Rebellion. Deze merken overstegen het "mediocre" en deden de "prutsers op de baan, veel te veel", vergeten.(Walter Rombauts)
De Japanner Sazuki Nakajima heeft met 3'22"789 de pole behouden in de derde avondsessie voor de 24 Uren van Le Mans. Dat is een marketing-gegeven maar zeker geen waarborg voor een zege in de etmaalrace die zaterdag om 15 uur door Fernando Alonso op gang wordt geflitst. Porsche en Audi kijken het niet echt met lede ogen aan. Dat komt omdat het laatste halfuur de training lam werd gelegd door de dit jaar ingevoerde "slow zone" (in plaats van een safety car als men wil). De coureurs mogen dan 60 km/h rijden...Door in aantal niet meer bij te houden crashes werd geduerende de jongste twee dagen de "slow zone" mateloos toegepast. Ware het niet dat er in die harde klappen op vangrails en betonmuren ook ervaren piloten waren betrokken, men zou de organiserende "Automobile Club de l'Ouest" (ACO) bijna aanraden eens in onze Belgische Puurs bij Mike Van Hooydonk een cursus wagenbeheersing op voorhand te gaan volgen...
Le Mans 2014 begint wezenlijk chaotisch. Wat er in het hoofd van een super-evenwichtige Mark Webber (komende van Red Bull F1 naar Porsche 919 Hybrid LMP1) moet omgaan weet geen mens. Maar toeval wil dat de lichaamstaal, inzonder de gelaatstrekken, van de Australiër me door de jaren goed bekend zijn, enige ongerustheid verraden. Niet over de Porsche nummer 20 die hij rijdt, maar over de cocktail van piloten met weinig ervaring en degenen die ook bij nacht en ontij (normaal regent het deze editie niet) hun bolide in de bochten op die ene smalle ideale lijn kunnen dwingen en houden...
Verkeerdelijk schreef ondergetekende vorige week een topsnelheid toe aan de bolides van 370 km/h aan het eind van Les Hunaudières. Net voor ze Mulsanne induikelen aan 70 km/h...In concreto is de maximumsnelheid op dat fascinerende punt van het 13,629 km lange tracé zo'n 325 à 330 km/h voor de snelsten. Bruutweg gezegd, het schuim is daarmee van het bier... Als straks de Nissan Nismo ZEOD RC (Zero Emission On Demand) in het opzet zou slagen om één ronde kompleet puur elektrisch af te leggen is dat een historische gebeurtenis in het feeërieke La Sarthe, nabij "Les Ardennes Mancelles". Net zoals een Japanse auto op pole-position ook de eerste keer is. Maar winnen zoals Mazda in 1991 met de 787B rotary-engine deed is nog een andere opdracht.
Le Mans 2014 brengt inderdaad de - technische - toekomst op de piste. Audi zoekt een dertiende zege, Porsche een zeventiende...en Toyota een eerste. De specifieke eigenschappen van de drie industriegiganten zijn de volgende: Toyota razendsnel maar een onbeantwoordde vraag over duurzaamheid gedurende een etmaal. Audi robuustheid troef, ervaring zat, maar door het gewijzigde ACO-reglement met de diesel niet meer superieur aan de benzinemotoren. Porsche is met de 919 Hybrid een zogenaamde nieuwkomer, maar is engineeringsgewijs zo pienter dat ze - net als Toyota met een benzinemotor - wel eens voor een zoveelste verrassing kan zorgen.
Als straks de Nissan Nismo ZEOD RC puur elektrisch rijdt, de "slow zone's" bitsige duels lamleggen en in de nabije toekomst misschien Google (-grapje) met een racewagen zonder bestuurder naar "Le Pays de la Loire" komt, dan zitten we weer bij de Scalextric die in de eerste helft van de zestiger jaren van vorige eeuw miljoenen kinderen begeesterde. Toeschouwers kunnen met een stick een auto beïnvloeden...vanaf hun plaats rondom het circuit, of vanaf thuis op hun tablet. Game-producenten zullen wel zo knap zijn de trillingen van de banden op de curbstone's in te bouwen...Autosport wordt "afstandbediend". De magie en de symboliek van de coureur (de matador) die de stier (de bolide) die hem wil doden moet beheersen en overwinnen zal verdwenen zijn.
Omdat de fascinerende techniek van geven en nemen van energie om tot prestaties te komen - terecht - zal overheersen. Er wacht de FIA en de ACO een loodzware opdracht: klaarheid scheppen in de aangewende technieken opdat toeschouwers zouden kunnen inzien waarom wat op de baan gebeurt. Om te beginnen al over een "battery" of een "supercapacitator". In mensentaal, een batterij of een condensator. Beiden zijn hebben een hemelsbreed verschil in eigenschappen. Een batterij kan relatief lang elektrische energie opslaan, een condensator kan meer opslaan maar minder lang "vasthouden" alvorens de energie weer te "lossen". Al onze oude kratten van na WO II hadden een condensator in het ontstekingsysteem... Niet meer te vergelijken met wat in de racerij kan worden toegepast, net zo min als een magnetisch geladen vliegwiel elektrische energie kan vasthouden...
Daarmee begint nu eigenlijk het echte nieuwe tijdperk van de hoogste autosportdiscipline: in Le Mans. Té lang leven kan, zoals u kunt opmerken, ook niet goed zijn. Alzheimer kan daaraan een eind maken, maar heeft dan weer Brel tegen die zong "men vergeet niets of niets, men past zich aan, da's al". Op Le Mans 2014 heeft vergetelheid geen vat. Het wordt een editie, de 82ste, die in het geheugen zal gegrifd blijven als het jaar waarin de industrie aan een nieuwe "corrida" begint. Voor minstens nog een eeuw, na een eeuw sukkelen met onze geliefde "auto". Terug zoeken naar de elektrische bron waarmee de autoindustrie startte. Tot een zekere Edwin Drake in op 27 augustus 1859 in Titusville in Texas op maar 21 meter diepte in de grond aardolie vond. Die vervuilt en geraakt bovendien ooit uitgeput. Le Mans zal die mijlpaal van "Leven zonder Olie" overleven.(Walter Rombauts)
Dr. Ullrich van Audi bevestigde tijdens de avondtraining dat Loïc Duval morgen zal rijden en dat de Audi nummer 1 raceklaar zal zijn. Het mirakel van vorig jaar herhaalt zich dus. Eigenlijk nog straffer, want de mecaniciens beginnen nu een nachtje een mogelijke winnende wagen vanaf nul weer op te bouwen. Opluchting. Hartley plaatste de nieuwe Porsche 919 Hybrid, samen met een sublieme Mark Webber, in een voorlopige "breekbare" pole-position (3'23"157) in deze vrije trainingen die een half uur eerder afgebroken werden. Dat kwam omdat een Aston Martin de vangrails aan diggelen reed en zonder vangrails is het verboden te racen.
Het spectaculaire nieuws dat Duval zou rijden werd nogal snel in vraag gesteld toen werd ontdekt dat Audi Marc Gené had gebeld om "as soon as possible" naar Le Mans te komen. Voor alle zekerheid ter vervanging van Loïc Duval. Want de medici achtten de klap die Duval te verwerken kreeg - in G-krachten gezien - zo letterlijk en figuurlijk schokkend dat het niet mogelijk is dat op die korte tijd geestelijk te verwerken. Dus een welles-nietes-spelletje, dat Marc Gené op de baan zal brengen en Loïc Duval in een zitje in de pits naast de baan. Hoe dan ook, het is allemaal in een waas gehuld, en echte autocoureurs kunnen tegen een stootje. Dus je weet maar nooit hoe dit verhaaltje zal evolueren.
De schrille tegenstelling tussen de echte autocoureurs en de fortuinlijke avonturiers die "ook eens in de 24 Uren van Le Mans" willen rijden, wordt pijnlijk duidelijk. Ze rijden in de weg, botsen overal op en verstoren het purisme tussen de puur industriële confrontatie tussen de vindingrijkheid van Audi, Porsche en Toyota. De ZEOD van Nissan Nismo (Zero Emission On Demand) bakte er ook al niet veel van en voor het grote publiek is het enkel een attractie zonder dat het kan begrijpen wat er de essentie van is. De wedstrijd wordt onvoorspelbaar. Audi lijkt een olifantenhuid te hebben, soliditeit straalt er vanaf. Porsche is voorzichtig met de 919 Hybrid en Toyota met de FS 040 Hybrid - winnaars van Silverstone en Spa in het WEC-kader - is kanshebber om de Mazda 787B als winnaar van 1991 op te volgen.
Maar toen snelle jongen Stéphane Sarrazin aan de Dunlopbrug gewoon stilviel met zo'n Toyota bleek hoe de toptechniek bijna eerder in de porceleinkast thuis hoort dan oerendsnel over "La Sarthe" te razen. Hoewel Toyota niets te verwijten is. Het merk, met harteklop in het Japanse Nagoya (waar in de tuin van het hoofdkwartier een...manneke pis staat) heeft met de Prius pionierswerk verricht op de wereldmarkt. Toyota heeft iedere concurrent de weg gewezen.
Eerst simpel naar hybride en daarna de techniek van interactie tussen verbrandings- en elektromotoren laten kopiëren om (als principe) te integreren in de F1 (KERS) en dit jaar (ERS) in de nieuwe F1. Porsche pikte direct in op het "Energy Recovery System" dat niet alleen vertragingsenergie in elektrische energie naar een watergekoelde batterij stuurt, maar ook energie recupereert uit de hitte die een uitlaat uitademt. De 24 Uren van Le Mans 2014 zal in de geschiedenisboeken staan als de 82ste editie die een omwenteling in de autobouw inluidt.
Google zet met de geheel automatische zelfrijdende auto in op absolute veiligheid in het verkeer. Daarmee wordt de emotionaliteit rond de auto weggenomen en meteen duidelijk de lijn getrokken tussen mobiliteit en autosport. Op de openbare weg is er geen plaats meer voor autosport. Die hoort thuis in welomlijnde kaders van de FIA-disciplines. In Le Mans is er de aanwezigheid van de onvolmaakte mens die zich meet met kwetsbaar technisch emotioneel vernuft. Tussen zuipende, braadworstwretende toeschouwers, die tegen dat het licht van de kermis de nacht vult al ladderzat zijn, de striptenten vullen en voor geen geld van de wereld kunnen vertellen wat de stand op de piste is.
Pas als omstreeks 4 uur 's ochtends het ochtendgloren de coureurs hun ogen doet dichtnijpen en als het echt dag wordt "La Maine" - regionale krant in La Sarthe - de stand, de ongevallen en de opgaves verkoopt, wordt de massa weer naar het asfalt gelokt. Loopt de tribune van de Dunlopbrug weer vol. De auto's klinken dan ook al anders. Vermoeid, piloten worden tot voorzichtigheid aangemaand teneinde de meet te halen na ongeveer van Parijs naar New York te hebben gereden (plusminus 5000 km). Audi, Porsche of Toyota ?
De massa zal het een zorg wezen. De industrie helemaal niet. Le Mans 2014, nooit eerder gezien, met uitzondering van de editie 1969 toen Jacky Ickx met die logge Ford GT40 het van Hans Hermann met de lichte Porsche 917 met 100 meter won. Stel dat zoiets volgend weekend weer die richting uitgaat ? Maar ook zonder zo'n thriller zijn de winnaars opgetekend in een historische editie van de ACO. Alleen jammer dat Peugeot mankeert, maar ja dat is de verschrikkelijke tol van de crisis. Dan is een budget voor Le Mans te zwaar. In 2011 moest "de Leeuw van Sochaux" passen. Zelfs hun concurrenten hebben dat betreurd. Morgenavond vanaf 19 uur kwalificaties die tellen voor de startorde. Tot middernacht. Mét Loïc Duval en de Audi R18 e-tron quattro als eerste wonderbaarlijke heropstanding.(wr)
Op zondag 9 juni 2013 crashte de Fransman Loïc Duval tijdens de testdag voor de 24 Uren van Le Mans. Dat gebeurde in de ochtend na 11 uur en vond plaats bij het ingaan van de rechtse bocht die naar de rechte lijn van Les Hunaudières leidt. De auto was héél erg beschadigd maar Loïc Duval kwam er heelhuids uit. Net zoals vandaag in de Porsche-bocht waar de Audi R18 e-tron Quattro LMP1 voeling met de grond lostte en met zijn dak op de muur terecht kwam. Dat Loïc zo vroeg in de vrije training (er was precies 1 uur en 6 minuten gereden) een supertijd wilde neerzetten - net als vorig jaar zo vroegtijdig - is voor iedere gelouterde autocoureur een raadsel. Dr. Ullrich, baas van het Audi-team, zei het niet, maar in zijn hoofd moet de herhaling van wat vorig jaar is gebeurd toch ook weer voor de geest komen.
Vorig jaar werd de gecrashte auto naar de pits gebracht. De mecaniciens verrichtten een wonder: de Audi reed een half uur voor het afsluiten van de testdag (18.00 uur) weer de 13,629 km lange circuit op. Met...Loïc Duval aan het stuur. Iedereen was opgelucht. Vooral bij Audi en Tom Kristensen (47), negenvoudig winnaar, wist op dat moment dat mede ook "zijn" auto niet in het niet verdween. Vijf minuten voor het afvlaggen van de testdag liet Loïc Duval met 3'22"583 de snelste tijd van de trainingsdag door de chrono's vastleggen... 's. Daarbij alle chrono's verpulverend. 's Morgens vervloekt om zijn onstuimigheid, 's avonds "king of the day". Als kers op de taart won Alan McNish-Loïc Duval-Tom Kristensen de wedstrijd op 22 en 23 juni 2013 !!!
Vandaag is het vraagteken groter dan vorig jaar of de auto nummer 1 op tijd zal worden vervangen door een nieuwe. De box van de Audi nummer 1 ging dicht en dat is symbolisch een slecht teken. De vraag die niemand openlijk durft stellen is dat uitgerekend Tom Kristensen is blijven geloven in Loïc Duval als ploegmaat. Vandaag zit de snelste Toyota FS 040 Hybrid - op anderhalf uur voor het afvlaggen - aan 3'23"0. Dat is al heel snel en het ligt binnen de verwachtingen dat Duval's tijd van vorig jaar zal worden gebroken. Het is intrigerend om de evolutie te zien wat Audi gaat proberen om vooral de Deen Tom Kristensen aan de start te brengen.
Dat Loïc Duval zelf nog zal rijden is niet uitgesloten. Na een grondige check-up, en op voorwaarde dat geen verdere complicaties worden vastegsteld, is de Fransman zo verbeten dat verder deelnemen niet is uit te sluiten. Het zal af te wachten zijn of Audi een "nummer 1" nog in de rekken heeft liggen, of mirakuleus wat van de auto rest weer rijbaar maakt. Dat zal afhangen of het chassis zelf - dat 7 ton impact kan verwerken - zelf is beschadigd. En aangezien het dak van de Audi door de muur werd afgescheurd, is er kans dat de "overlevingscel" niet is verwrongen. Dan is er een waterkans. Loïc Duval's hoofd zelf leek - aan de helm te zien - niet geraakt. Je bent met de helm geboren of niet.(wr)
WAAROM PORSCHE EN AUDI TEGEN EKAAR KUNNEN RIJDEN IN LE MANS
Porsche heeft zestien keer de 24 Uren van Le Mans gewonnen. Audi twaalf keer. Beiden resorteren onder het VW-concern en sinds 2011 is er flinke discussie in de Raad van Beheer. Met name over het feit dat het ondenkbaar was dat Audi en Porsche, twee zustermerken, elkaar frontaal zouden kunnen aanvallen in de hoogst technologische, industriële konfrontatie van het jaar. Maar nadat Wendelin Wiedeking was opgestapt en zijn Matthias zijn opvolger werd zijn opvolger werd bij Porsche, was de tijd rijp om terug te keren naar het hoogste autosportniveau. Vooral omdat ook Wolfgang Hatz ook weerkeerde en hoofd van R1D werd, plus verantwoordelijke van de sportactiviteiten. Maar Audi domineerde de 24 Uren van Le Mans en dus opperde de Beheerraad dat Porsche beter kon terugkeren naar de Formule 1.
Nu had Porsche nog slechte herinneringen aan de Fomule 1. Vooral de periode 1989 à 1993 met de V12 in de Footwork, vermeerderd met de fiasco van de 500 Mijlen van Indianapolis, deed de twijfel rijzen. "Bovendien is Le Mans een beetje onze tweede thuis", voegde Hatz er nog aan toe. Na lang palaveren, over en weer argumenten - met in alle zekerheid Ferdinand Piëch als vaderlijke scheidsrechter op de achtergrond - kwam de Beheerraad tot een oplossing. De twee merken, Audi en Porsche, konden "ongehinderd" samen in dezelfde wedstrijd rijden op voorwaarde dat ieder een andere techniek gebruikte. Audi Hybrid met een dieselmotor als krachtbron, Porsche met een benzinemotor als aandrijfkracht, maar ook Hybrid. Zo ontstond de "919 Hybrid" die tijdens de testdag van Le Mans op 1 juni j.l. aantoonde dat hij zowel Audi als Toyota waard is. Hoewel Toyota aanspraak maakte op de twee snelste chrono's.(wr)