Bij een Formule 1 auto is het gegeven van design een laboratorium. Gehoor geven aan de geldende reglementen mag het ding er dan al niet als een monster of een fee uitzien. Alleen de chronoresultaten tellen. Maar bij auto's, gewone en exclusieve, die hun weg naar een publiek moeten vinden, ligt dat helemaal anders. Daarom dat op autoshows en zoals op technologiebeurzen als CES die nu bezig is in Las Vegas, zoveel Concept Cars staan. De fabrikanten slaan de reacties van het publiek op als ijzersterke data waarnaar hun designers moeten tekenen, verleiden, magnetiseren. Of het nu om een elektrische auto gaat of een klassiek aangedreven tuig, de vorm blijft bekoren. "Photoshop" leerde de mensen hun foto's te perfectioneren.

Want de waarachtigheid is niet mooi. Ik heb een Gucci-model gekend dat een massa mensen hun mond deed openvallen rond de catwalk, maar thuis in bed zat ze ook maar aan puistjes op haar benen te pulken, na gelukkig nog wat geslaagder intimiteiten. Mensen willen surrealisme en de moderne technieken kunnen hun dat ook leveren. Ook in de autobouw. Tesla wordt momenteel aangevallen door een Chinese miljardair die in Las Vegas de "FFZERO1" presenteert, een elektrische auto die 735 kW (1000 pk) naar de wielen brengt. (Waanzin...nota van wr) En die firma van Jia Yueting heet Faraday Future.

Ontleend aan "de kooi van Faraday" weet je wel. Zoals Elon Musk ook Nicolas Tesla's naam gebruikte om de Tesla sterker te doen inslaan. De Chinees zegt dat het Tesla zal wegvegen. Waarop we gerust in lachen mogen sterven. Want Tesla, met name Elon Musk als genie en Tesla bestaat sinds 2007 al als wereldwijde realiteit. Dat is een gigantische kloof tussen een conceptcar en een bestaande, mits spaarcentjes, koopbare volwaardige auto. Naar het schijnt werkt de designer die de BMW i8 vorm gaf, Richard Kim, aan de definitieve vorm van de Faraday. "Er lieBte das Künstliche". Goedbetaald surrealisme. Maar de FFZERO1 is vooralsnog een virtueel gegeven. Concept.

Maar de "automobiel" is aan de grootste transformatie bezig uit zijn bewogen geschiedenis. Als we uit het Grieks AutoMobiel vertalen is dat letterlijk zelfbeweger. Nu valt dat mee zeg. Google, Apple, Microsoft (met Ford), BMW en Audi investeren waanzinnig veel geld in de echte ZELFRIJDENDE auto. De machine die niet meer door dwazen, gekken en macho's wordt gereden, maar door elektronische intelligentie. Robotica op vier wielen ! Fantastisch. Google's rijden al - uiteraard onherkenbaar - tussen ons. De anderen sluiten heel binnen kort de rangen. Het zal files gedeeltelijk oplossen, menselijke hoogmoed neutraliseren, ongevallen vermijden. Dus WELKOM zelfrijdende auto !

De designers - dat zijn er nogal wat - verkneukelen zich in hun zetel. Want of die auto nu zelf rijdt, door opgedraaide mensen wordt bestuurd, elektrisch of ouderwets op "kolen" draait, hij zal altijd vier of minstens drie wielen moeten hebben. Mensen moeten er een comfortabel onderkomen in vinden. Een rijdend verlengstuk van de living. Een valies, een hond, een kat of een kanarievogel moet meekunnen en voor schoonmoeders wordt mogelijk een aanhangwagentje getekend. Al dan niet met tralies. Dus die designers die vanaf een leeg computerscherm - vroeger een uitdagend blanco blad op de tekentafel - wonderbaarlijke vormen schetsen zullen dat altijd kunnen blijven doen.

Tekenen is het vertalen van gedachten. Iemand die niet verbaal sterk is maar kan tekenen kan via die taal zich uiten. Schrijvers zijn meestal introvert, maar laten tussen de regels hun filosofie, hun zijn, lezen. Jeroen Brouwers schrijft op inpakpapier (heeft hij zelf verteld) en zijn vrouw tikt dat over op de computer. Eén bladzijde per dag. Prijs voor Nederlandse letteren. Zo ook zijn autodesigners soms op een bierkaartje bezig tijdens een vervelend diner. Pininfarina, Donderwolk en andere zeer eigentijdse Richard Kim's maken er hun naam onsterfelijk mee.

Zij overleven dus de transformatie van de automobiel naar de robotica. Zij moeten die elektronische knooppunten en knokige motoren en wielen blijven verpakken. Opdat de aspirant koper erdoor zou worden verleid. Wat er echt onder hun feestverpakking zit blijft het rijk van de puristen, de kenners en weters, die meestal brabbelen over alles maar wezenlijk zwijgen en denken over wat echt is. Zoals de overschrijdende perfectie. "Künstlich und Lüstling", Perfekter en wellustiger dan de realiteit. Die dingen bestaan. In akelig schril contrast met mensen die het leuk vinden koppensneller te spelen. Die bestaan ook.

Het is een levenskeuze, en misschien ook een kunst. Lijkenpikker wordt je ook niet zomaar. Die lelijkheid zit in je. Wijsheid, kracht en schoonheid, dat is wat de auto ons heeft gebracht. Hij heeft de koets vervangen en de paardenstront in New York van de paardentrams vervangen door uitlaatgassen, en nu belooft de auto in schoonheid helemaal elektrisch te worden. ZERO vervuiling. 

Wie zo'n nabije elektrisch Porsche ziet moet door die krachtige rankheid toch worden vervoerd. Kenners denken bij zo'n Porsche "we zijn weer aan het begin", want de eerste Porsche (de Lohner-Porsche) was een elektrische... En voor wie het niet mocht verteld zijn, alle eerste auto's waren zeilwagens (Simon Stevin) in 1802 voor Prins Maurice van Oranje op het strand in Scheveingen, stoomwagens (Le fardier van Nicolas Cugnot) en dan elektrische (o.a. de "La Jamais Contente" van Camiel Jenatzy die er in 1899 voor het eerst door de 100 km/h mee reed.) Maar voor Jenatzy's record van 105 km/h waren er al veel elektrische auto's*. Het waren van paardenkoetsen afgeleide voertuigen. Tot Edwin Drake in 1859 op 21 meter diepte aardolie vond en uit de grond liet spuiten in Titusville in Pennsylvania (Walter Rombauts/Foto's: Pininfarina en FF)

* Doordenkend over de eerste elektrische auto zou dat een schaalmodel zijn geweest dat is vervaardigd door een zekere Sibranus Stratingh. In mijn archieven is daar niet zoveel over bekend, tenzij dat het autootje was gebaseerd op de berekeningen die Michaël Faraday (de man de van de kooi van de gelijknamige elektrische kooi van...)