In mei 2005 werden 350.000 Volvo’s in de VS weergeroepen voor een nazicht op een probleem met de motor. De hele autogeschiedenis door zijn “maandagauto’s” gemaakt, verkocht en als het een foute was, correct vervangen. Of op zijn minst hersteld. Porsche en BMW hebben in de USA ook wat klantenlast gehad toen kopers met hun tuigen verongelukten omdat ze niet konden rijden met die emotionele lokkers. Eens de auto door – meestal – de onkunde van de berijder zelf in een onbeheersbaar overstuur was gesukkeld, verongelukten die lui.

De Amerikaanse wetgeving dreigde met invoerverbod als dat overstuur (achterkant van de auto breekt vrij brutaal uit) niet in een nette onderstuurversie (neus van de wagen dringt naar buitenkant bocht, bestuurder schrikt, lost het gaspedaal en auto komt als een gedwee schaap terug op het goede spoor. Dit zijn de twee hoofdprincipes. De eerste is de “boze”, de tweede “nette”.Tussen die twee uitersten ligt een wereld van eindeloze mogelijkheden. Behalve één: de smalle weg van waarheid naar laster ombuigen. Iets wat Toyota nu meemaakt nadat 8,5 miljoen voertuigen zijn weergeroepen naar de fabriek. De Toyota Prius is het hoofdzakelijke zwarte schaap.

De Toyota Prius is een hybride-auto. Dat wil zeggen dat een verbrandingsmotor én een elektrische motor in harmonie samenwerken. Tijdens het vertragen van de auto (gaspedaal loslaten, remmen, op de motor remmen door een lagere versnelling in te schakelen) gaat de elektromotor als generator fungeren en de batterij weer bijladen. Vraagt de bestuurder weer extra kracht dan kan de accu de Ottomotor weer bijspringen met een verhoogd motorkoppel. Dit principe werd vorig jaar in de F1 toegepast. Het heette het “Kinetic Energy Recovery System” (KERS). Gedurende 6”77 kon de coureur een “boost” van 60 kW (82 pk) afroepen om – bijvoorbeeld – inhaalmaneuvers vlotter te doen verlopen. Toyota en Lexus stonden model voor die ingewikkelde techniek.

De interactiviteit tussen verbrandingsmotor en elektromotor/generator en de accu wordt waargemaakt door software. Die wordt toegeleverd. Voor gaspedalen, remsystemen en zowat ieder aspect dat maakt dat auto’s nu juist zo veilig aan het worden zijn. Mazda’s die verwittigen als je je lijn verlaat of links of rechts een “ufo” zich langs je bevindt…Volvo’s die zelf gaan stoppen, Mercedessen die met radarogen alsmaar meer de mens tegen zichzelf gaat beschermen. Want dat is het. De gemiddelde burger is niet in staat de wonderbaarlijke machines die de autonijverheid aflevert met verstand en inzicht te besturen. Dit is tegen het zere luxueuze been, maar het is zo en niet ànders.

Als je dan verneemt dat de 67-jarige Jacqueline Donoghue een Prius modeljaar 2006 bestuurde en de auto plots met haar op de loop ging en waardoor hij onbestuurbaar werd, dan moeten we even stil zijn. Haar man verloor daarbij jammerlijk het leven en de dame zelf kwam zwaargewond uit het avontuur. Toyota zal niet leegbloeden van een beoogde schadevergoeding. Maar er is – toegegeven weinig nog – zoiets als fatsoen dat in rechtschapenheidsgevoel verbiedt autofabrikanten en alle fabrikanten “tout court” zomaar als “schorremorie” te gaan voorstellen. Terwijl net het tegenovergestelde gebeurt. Een moderne auto heeft zo’n honderd sensoren in zijn stalen vel, in zijn huidplooien, in sturen, remmen, ophanging, juist om dommeriken tegen zichzelf te beschermen. Om harder te remmen als de bestuurder(ster) het niet durft, niet beseft. Allemaal om erger te voorkomen. Die sensoren nemen in milliseconden de parameters van de situatie op die door een rekeneenheid in het enig juiste pragmatische signaal wordt gefinaliseerd. Doordat nu de omvang van de terugroep-actie zo aanslaat als dankbaar nieuws-item, denken vele mensen dat alle Toyota’s en Lexussen in hetzelfde bedje ziek zijn. Dat is niet zo. Op die miljoenen voertuigen is dat een absolute minderheid. Waarmee natuurlijk ook direct is gezegd dat de consument het recht heeft dat euvel direct verholpen te zien. Dat staat zo vast als wat. Zoals het vaststaat dat de term “hybride” geen synoniem wordt van een voertuig dat niet remt…Of op hol slaat en niet te stoppen is…Dat zou appelen met peren vergeleken zijn.

Overigens dreigt dat al dagelijkse kost door de “nieuwe” auto, de start-stop, de plug-in-hybride, de “fuelcelauto”, de EV of heuse “Electric Vehicle” als één grote smurrie door elkaar te halen. Om de Toren van Babel om te stoten is het dringend nodig om Het Grote Papklas Boek opnieuw te schrijven opdat iedereen, producent en gebruiker, opnieuw de juiste betekenis van een woord kent. Akyo Toyoda – die gelukkig geen hara-kiri meer moet plegen – weze veel sterkte toegewenst. Na het hachelijke zevenjarige avontuur in de Formule 1, nu deze tegenslag. En dan nog als pionier in de hybride. In mijn 45-jarige loopbaan als auto- en autosportjournalist heb ik één keer een slecht avontuur met een Toyota gehad. Het was mijn eigen schuld. De schade heb ik zelf betaald. Is Dostowjewski vergeten ? (Tekst:Walter Rombauts/Foto:Toyota)